Trans Europ Express: snelrijdende
luxueuze, moderne saloiirijfitigen
SCH 171 voerde vannacht de eerste
Hollandse Nieuwe in IJmuiden aan
WEERBERICHT
Beige-rode treinstellen naar
zeventig Europese centra
Menclès-France legt de leiding
van de Radicale partij neer
Publiek op de Tegelijesmarkt
toonde' duidelijk zijn misnoegen
Luisterrijk gala-diner besloot
Koninklijk bezoek aan Stockholm
96ste jaargang
VRIJDAG 24 MEI 1957
No. 29144
LEIDSCH
DAGBLAD
Directeur: J. W. Henny
Hoofdredacteur» J. Brouwer
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
f.7.50 per kwartaal; f. 2.55 per maand; f. 0.59 per week.
Witte Singel 1. Leiden - Giro no. 57055
Telefoon Directie en Administratie; 25041. Redactie: 21507
Droom van ir. den Hollander in vervulling
Een wens: „Kanaaltunnel moet er komen"
(Van onze Haagse redactie)
Een modern ingerichte, geruisloze, vriendelijk deinende en zéér
snelle trein heeft gisterochtend in West-Nederland een rit voor geno
digden gemaakt. Het was een van de Trans Europ Expresstreinen, die
met hun beige en rode uiterlijk opvallende en sierlijke verschijningen
op de baanvakken van West- en Midden-Europa zullen worden. In
die speciale trein bevond zich ook dr. ir. F. Q. den Hollander, van wie
deze Trans Europ Express een geestes- en een troetelkind is.
Drie en een half jaar heeft de president-directeur van onze N.S.
geijverd voor de totstandkoming van een Europese dienstregeling,
onderhouden door snelle le klas-treinen van eenzelfde type en vaste
samenstelling. Op 2 juni wordt zijn droom dagelijkse werkelijkheid.
Zeventig Europse steden zullen dan worden verbonden door de TEE-
treinen. Van Amsterdam rijden zij naar Zürich, Frankfort en Parijs.
Gemiddelde snelheid: 120 km. per uur.
een rijtuig waarin zich een negental „ge
sloten compartimenten" (elk voor zes
personen) bevindt, met daarnaast een
zijgang.
De volledig elektrische keuken, hoewel
betrekkelijk klein van afmetingen, is in
staat door zijn doelmatige indeling en
uitrusting volledige maaltijden af te le
veren. die door drie kellners in de res-
Aan tussenstations
geen oponthoud
Snel en comfortabel is dit vervoer per
T.E.E. De treinen, ofschoon in alle lan
den nog niet uniform, zijn allen diesel-
elektrisch en tussen begin- en eindpunt
worden er geen rijtuigen afgehaald of
aan toegevoegd. Dit betekent onafhan
kelijkheid van de verschillen in de na
tionale elektrische voedingssystemen,
vermijding van oponthoud als gevolg
van verwisseling van locomotieven en
rangeren. En terwijl deze TEE-treinen
een rechtstreekse verbinding tussen 70
handels- en industrie-centra in West
en Midden-Europa gaan vormen, zet dr.
ir. F. Q. den Holander zich aan de ver
wezenlijking van nóg een droom: in de
toekomst de TEE-treinen een standaard
type te geven, dat geheel elektrisch is
en zodanig met transformators is uitge
rust, dat het zonder vertragingen onder
de vier verschillende in Europa gebruik
te elektrische spanningen zal kunnen
rijden.
Intussen brengt de „ongedwongen
integratie van de spoorwegen van zeven
Europese landen" (het woord is van
de heer Den Hollander) ons volgende
maand de luxueuze TEE's, waarvoor
Nederland en Zwitserland tezamen vijf
treinstellen bouwden.
Samenstelling
De TEE-treinen bestaan uit vier rij
tuigen, n.l. een motor- en bagagerijtuig,
een compartimentfijtuig, een restaura
tie- en een salonrijtuig, waarin zich ook
de ruimten voor de hoofdconducteur en
voor de douane bevinden. Het aantal zit
plaatsen, uitsluitend le klasse, is 114, de
restauratieafdeling biedt 32 passagiers
zitruimte. De totale lengte van het trein
stel is 97 meter, de maximum snelheid
bedraagt 140 kilometer, het gezamenlijk
vermogen van de dieselmotoren is
2300 pk.
Wie een TEE-trein binnenstapt dooi
de dubbele deuren heeft de indruk een
kostbare salon te betreden. En dat is
misschien wel de beste typering die men
van deze nieuwe trein kan geven: een
rijdende salon, niet in het minst door
de wijde doorlopen tussen de personen
rijtuigen. Op de vloeren der. comparti
menten liggen tapijten in zachte pastel
tinten, de in stemmig blauw of geel uit
gevoerde fauteuils zijn met een eenvou
dige beweging te verstellen om de pas
sagier een maximum aan gerief te bie
den. In de restauratiewagen staan losse
stoelen, zodat men. anders dan veelal in
de restauraties oude stijl, zonder moeite
achter een tafeltje kan plaats nemen.
Opvallend novum in de TEE-treinen
zjjn de jaloezieën van aluminium en de
met het oog op een goede airconditio
ning dubbele ruiten, die gedruis groten
deels buitensluiten. Voorts de rustige,
veelal indirecte verlichting met TL-bui-
zen. In elke TEE-trein zijn de rijtuigen
verschillend ingedeeld om zoveel moge
lijk aan de uiteenlopende wénsen dei-
reizigers tegemoet te komen. Daarom
wisselen rijtuigen met middenpas af met
tauratie en de salon worden geserveerd.
In dit domein van de chef-kok bevinden
zich een diepvrieskoelkast, een borden-
warmer, een elektrisch fornuis met oven,
een grillade en een frituurinrichting, als
mede verschillende koelkasten voor
dranken.
De toiletten in de TEE-treinen zyn
voorzien van wastafels met koud en
warm water, driedelige spiegels en aan
sluitingen (220 v) voor elektrische
scheerapparaten.
Langste verbinding 11 uur
De treinen van de TEE rijden uitslui
tend overdag. De langste rijtyd bedraagt
elf uur. De afstand Amsterdam Parijs
neemt vijf uur en 36 minuten in beslag.
Van Den Haag kan men in 9 uur en 31
minuten naar Zürich komen. De afstand
Utrecht -Frankfort vergt 5 uur en 27
minuten.
Behalve de totstandkoming van
een net van TEE-treinen en de
standaardisering van de op dit
net gébruikte treinstellen, is er
nog een zaak, die de brandende
belangstelling van dr. ir. Den Hol
lander, president-directeur van de
N.S., heeft. Dat is de kanaaltunnel,
die West-Europa met Engeland moet
verbinden. „Die tunnel is voor Euro
pa van groot belang, hij moét er ko
men", aldus de heer Den Hollander.
„Eigenlijk zou iedere man en iedere
vrouw in ons werelddeel een gulden
voor dit plan moeten bijdragen".
<8(1 Slot op pag. 2
Oplossing regeringscrisis nauwelijks
in zicht) wordt er niet door bevorderd
Mogelijk wordt PMF door
jongeren teruggeroepen
Terwijl Koningin Juliana met het I zijn handtekening op de marmeren j aan het Koninklijk bezoek zal
potlood in de hand toeziet, zet piaat. welke in de Scania Vabis- J vormen.
Koning Gustaaf Adolf van Zweden fabrieken een blijvende herinnering
(Van onze correspondent te Parijs)
Pierre Mendès-France heeft gisteren
het hoofdbestuur van de radicale partij,
waarover hij sedert ruim een jaar met
de titel van „eerste vice-president" prak
tisch de leiding voerde, medegedeeld dat
hij zijn post wenst te verlaten. De crisis
in de radicale partij, die eigenlijk al
heerste sedert PMF als minister-presi
dent door zijn eigen partijgenoot René
Mayer ten val werd gebracht, en waar
door al twee scheuringen en ettelijke
royementen werden veroorzaakt, heeft
nu een nieuw en acuut karakter aange
nomen. Een derde scheuring, waarbij dit
keer de linkse vleugel, onder leiding van
Mendès-France, de partij verlaten zou.
lijkt wel onvermijdelijk. Het minste, wat
men op dit moment zegggen kan, is wel
dat deze nieuwe malaise bij de radica
len de oplossing van de regeringscrisis,
die nog nauwelijks in zicht lijkt, zeker
niet zal kunnen bevorderen!
Het nieuwe conflict tussen PMF en
het partijbestuur vond zijn ooi-zaak in de
houding van vier radicale afgevaardig
den, die by het laatste vertrouwens
votum ondanks de instructies van de
hoogste instanties vóór premier Mollet
hadden gestemd. Mendès-France had de
vier gedeputeerden gisteren op het matje
geroepen, maar er waren er slechts twee
verschenen. Tegen die beide Kamer
leden eiste PMF, die daarbij aan de
jongste besluiten van het partijcongres
herinnerde, dat de stem-discipline had
ingesteld, blijvende uitschakeling uit de
radicale gelederen. Maar toen het op
stemmen aankwam, bleek dat een meer
derheid (waarin zich ook enkele minis
ters bevonden) van 17 tegen 15 zich
tegen Mendès-France had uitgesproken.
Slot op pag. 2
zon
ins
Hogewoerd 66-68
Eigen financiering
Opklaringen
De Bilt verwacht tot morgenavond:
Plaatselijk wat regen maar ook flinke
opklaringen. Matige, tijdelijk krachtige
oostelijke wind. Iets hogere middagtem-
peraturen. (Opgemaakt te 11.15 uur).
25 MEI
Zon op: 4.35 uur; onder: 20.43 uur.
Maan op: 2.30 uur; onder: 16.21 uur.
Hoogwater te Katwijk te 12.30 uur.
Laagwater te 7.50 en 20.33 uur.
Dit nummer bestaat uit 16 pagina's
Met 50 kantjes gezouten haring en 45 manden makreel onder de
luiken meerde vannacht om twee minuten voor twaalf de treillogger
Corn. Vrolijk SGH 171 in de Vissershaven van IJmuiden. De eerste
Hollandse Nieuwe was aan de wal! De 48-jarige schipper Cor Kor
ving lachte wat vermoeid. Zestig uur was hij buitengaats geweest en
was volgens zijn zeggen maar één uurtje te kooi geweest. Maar wat
hem tijdens de thuisreis al uit radio-gesprekken met andere schippers
was gebleken, heeft hij onmiskenbaar ook gevoeld, toen zijn schip met
alle deklichten aan de Vissershaven binnenliep. Op de Tegeltjesmarkt
stond wel het gebruikelijke aantal belangstellenden. Maar zij zwegen.
Een onmiskenaar teken van afkeuring. En behalve de reder had
niemand haast om aan boord te komen. Nee, èn op zee, èn aan de wal
is men het met deze gang van zaken niet eens. Dit is geen sportieve
haring-race meer. Dit is alleen het recht van de sterkste. Een twijfel
achtig „recht".
Donderdagmorgen stond het al vast,
dat er dit jaar van een haringrace geen
sprake zou zijn. De Corn. Vrolijk SCH
171 was het enige schip, dat thuisstoom-
de. De vleetvissers hadden de eerste nacht
geen succes gehad. Vannacht zou blijken,
dat schipper Cor Korving zijn geluk
vond in het laatste trekje.
Hog één klein trekje
Terwijl de drijfnetloggers nog stomen
de waren naar de haringgronden, was
de Corn. Vrolijk woensdagmiddag om
12 uur met de visserij begonnen, iels ten
zuiden van Devilshole, op een afstand
van 276 mijl van IJmuiden. Maar toen
hij 's avonds om half negen drie trek
ken had gedaan, lag daar zielig en een
zaam op het middelste luik één haring.
Wel was er wat makreel gevangen, maar
daar was het deze reis niet om begon
nen.
De schipper besloot nog één klein
trekje te wagen. Het vorig jaar had
hij nagenoeg op dezelfde plek gevist
en je kon niet weten. Hy had geluk.
Om kwart over negen werd voor de
laatste keer gehaald. Ruim vijftig
kantjes leverde het op. Ruim voldoen
de om zonder ruggespraak met de an
dere schippers naar huis te gaan.
„De gebeten hond
Aan dek lag de haring. Tot de volgende
morgen zes uur zijn de opvarenden in de
weer geweest met kaken, zouten en kui
pen, 16 kantjes grote, 34 kantjes kleine
haring. Na aankomst in IJmuiden zijn
de tonnen op een met vlaggetjes ver
sierde vrachtauto overgeladen voor
transport naar Scheveningen, waarvan
morgen om 6 uur de afslag begon.
Per kantje betaalde men f 805 tot
f1000.
Nog twee freilloggers
Vlak bij de SCH 171 hebben ook de
treilloggers Onderneming III SCH 117
en Burg. Heusdens VL 27 gevist. Maar
zij hadden woensdag geen succes. Don
derdag ging het beter en laat in de
avond meldden beide schepen aan de
wal, dat ook zij aan de thuisstoom waren
begonnen. Morgen zal er dus weer aan
voer zijn van treilmaatjes. Hoewel er
gesprekken met de wal zijn geweest, ver
klaarden de heren Vrolijk onmogelijk te
kunnen zeggen, hoe groot de vangsten
van beide schepen zijn. Ook schipper
Korving zei van niets te weten. Een der
gelijk antwoord is bij deze rederij ove
rigens geen zeldzaamheid.
Geen loggers
De verwachting is. dat er deze week
geen aanvoer zal plaats vinden van
drijfnetharing. De schepen zijn verder
naar het noorden getrokken en ook al
zou er vannacht voldoende gevangen
zün, dan nog is het de vraag of er
jagers zullen gaan stomen. Die kun
nen dan pas zaterdagmiddag binnen
lopen en moeten dan toch wachten op
de veiling van maandagmorgen. Men
neemt dan ook aan, dat de jagers tot
zaterdag zullen wachten, omdat ze dan
toch nog op tijd binnen kunnen zijn.
Wat doet schipper Korving
Eén vraag houdt de vissers nog bezig.
Wat gaat schipper Cor Korving de vol
gende reis doen? Het vorig jaar was hij
ook het eerste met gezouten haring bin
nen. Het was tevens zijn enige reis ter
zoute visserij. Zal het dit jaar weer zo
lopen? In ieder geval hoort men alge
meen, dat het hoog tijd wordt om voor
de hai'ing-race stringenter spelregels
vast te stellen. Deze traditie is te mooi
en de propaganda die er van een gran
dioze intocht van de eerste haring uit
gaat te belangrijk om hieraan het ele
ment van een sportieve strijd te ont
nemen.
Woensdagavond om 10 uur zün we
gaan stomen, vertelt schipper Korving.
Pas in de nacht liet hij de wal weten, hoe
de vlag er voor stond. En donderdag had
hij op de onderlinge golf een paar ge
sprekken met collega's.
„De tijden veranderen, meneer. Je
moet met je tijd mee gaan. En nou
ben ik de gebeten hond. Affijn, het
graf van Rembrandt hebben ze ook
niet kunnen terugvinden, niettan".
Niet dat hij zich met Rembrandt op
één lijn wil stellen: alleen maar bjj
wüzc van spreken.
I Wat er gebeurd is. is formeel allemaal
juist. En daarom was de burgemeester stond een kleurrijk bloemstuk van or-
van Velsen, mr. M. M. Kwint, bü de 1 chideeënplanten. Koning Gustaaf is een
aankomst tegenwoordig, om evenals vo- I hartstochtelyk verzamelaar van orchi-
Gisteravond is in het Grand Hotel aan de Strandweg in Stockholm
het Nederlandse Staatsiebanket begonnen, dat een luisterrijke afslui
ting van drie zonnige en feestelijke dagen in de Zweedse hoofdstad
vormde. De Strandweg, anders een centrum van bruisend verkeer, was
geheel afgezet, toen de honderd gasten, die voor het banket waren
genodigd, aankwamen. Een grote mensenmassa was achter de afzetting
samengestroomd om ondanks de koude wind het schouwspel gade te
slaan. Voor de ingang van het hotel was een Nederlandse wacht van
mariniers in gala-uniform opgesteld.
Het banket vond plaats in de gouden zaal van het hotel, een hoge
pronkzaal met vergulde zuilen, waartussen kostbare gobelins en waar
boven een rijk geornamenteerd barok plafond. Waren bij alle vorige
plechtigheden in de afgelopen dagen de bloemversieringen in rood, wit
en blauw opgemaakt, thans stonden op de hoefijzervormige tafel grote
bloemstukken van gele rozen en blauwe hortensia's, in de Zweedse
nationale kleuren.
Voor de zetel van de Zweedse Koning
Prins Bernhard en Prins Bertil
van Zweden met elkaar in gesprek
nadat zij aan ae voet van het
standbeeld van Linnaeus in Stock
holm een krans hadden gelegd.
rig jaar aan schipper Korving de zil
veren plaquette van zijn gemeente als de
„Prijs van IJmuiden" voor de eerste hier
aangevoerde gezouten haring aan te
bieden.
Weinig enthousiasme
Maar op het geheel lag toch een
domper. Dat bleek al toen het schip
aan de Tegeltjesmarkt meerde. An
dere jaren verdrong iedereen iedereen
om maar zo gauw mogelijk aan
boord te kunnen springen en uit de
mond van de schipper niet alleen te
horen, waar hij de haring gevangen
heeft, maar ook. dat ze bijzonder lek
ker is. Nu sprong alleen de heer B.
Vrolyk aan boord, even later gevolgd
door zijn broer, de heer F. Vrolijk. En
pas enige minuten later stapten meer
mensen aan dek.
Toen woensdagavond om 10 uur de
thuisreis begon, was er voor de beman
deeën en dit zeldzame bloemstuk was
dan ook tevens bedoeld als een vorste-
lyke gift aan de gastheer. Het bevatte
juist die zeldzame soorten orchideeen,
die tot dusver aan de verzameling van
de Koning ontbraken.
De tafel was gedekt met servies van
Sèvres-porselein en gesierd door het
grote Engelse plateau, aangevuld met
het grote Franse plateau, alles evenals
de spüzen voor deze gelegenheid uit Ne
derland aangevoerd. Aan de hoofdtafel
nam Koningin Juliana, gekleed in een
avondkleed van lichtblauw lila chiffon,
plaats tussen Koning Gustaaf en Prins
Bertil. De Zweedse Koning droeg de
uniform van generaal der luchtmacht.
Rechts van de Koning zaten Koningin
Louise in lichtblauw satyn met bloemen
van zilverborduursel en Prins Bernhard
in de uniform van admiraal. Voorts za
ten aan de hoofdtafel de Prinsessen
Sybilla, Margarethe en Desirée. ministe*--
hofdame mevrouw Van Wickevoort
Crommelin en de Hertog van Söderland.
De Zweedse minister van Buitenlandse
Zaken. dr. Unden, had zich laten ver
ontschuldigen daar zyn kleinzoon bü
een val van een rots om het leven was
gekomen.
Toen het strykje, bestaande uit leden
van de Marinierskapel, de volksliederen
had gespeeld, traden 24 in traditionele
gala-uniformen gestoken lakeien aan om
het menu op te dienen.
Het weelderige festijn in de gouden
zaal. waarbij geen tafelredevoeringen
werden gehouden, duurde tot elf uur.
Buiten het hotel blies intussen de ma
riniersband van „De Zeven Provin
ciën" met een taptoe, die bijzonder
ceel belangstelling trok, het staatsie-
>ezoek ten einde.
De officiële plechtigheden ter gele
genheid van het bezoek zyn gister
avond geëindigd en het vertrek van
de Koningin en de Prins heeft van
ochtend op het vliegveld Bromma
->nder ceremonie plaatsgevonden.
ning voorlopig nog geen sprake van rust ^resident Erlander, minister Lm
S let
on r"-*