TRAM en BUS in en om LEIDEN
rijden MINDER en ONGUNSTIGER
Het magisch aspect van Spaanse
rotsschilderingen
Demmenie
Stadstram krijgt b.v. 5 mei een
frequentie van acht minuten
Als U keelpijn hebt...
Thom Kelling sprak in Leiden
over Brazilië en zijn muziek
Bloemen-Bertha weldra 70 jaar
96ste jaargang
Woensdag 27 maart 1957
Tweede blad no. 2909
Eén minuutje voor Moccona
Neem zo nu en dan een ogenblikje rust...
ga er 'n minuutje bij zitten en geniet
van 'n lekker kopje koffie,
dat U met Moccona in 'n handomdraai
hebt klaar gemaakt!
de fijne poederkoffie van Douwe Egberts
In de serie archeologische lezingen,
welke door het Museum van Oudheden
zijn belegd, sprak gisteravond dr. P.
Glazema over: „Het magisch aspect van
Spaanse rotsschilderingen".
Het principiële onderscheid tussen
mens en dier, aldus spreker, is vooral,
dat de mens aan de werkelijkheid een
vraag kan stellen, d.w.z. dat hij over
het vermogen beschikt om in de wer
kelijkheid door te dringen. Langs de
weg van het verstand tracht hij macht
aardt weliswaar dikwijls in chauvinisme,
doch men dient er rekening mee te hou
den. dat Brazilië een jong land is, het
geen medewerkt tot het opschroeven van
de gevoelens van de mensen aldaar.
Verder vertelde Thom Keiling nog het
een en ander over de carnavalsliedjes in
Rio de Janeiro, waarvan de teksten met
carnaval niets te maken hebben (het
gaat immers weer om het ritme!) en
over de Noordbraziliaanse Baiaö.
De mambo wordt door Thom Kelling
alleen maar als modemuziek beschouwd.
Zij is geheel aangepast aan een meer
moderne behoefte o.m. in dancings. Na
de pauze werden enkele andere latijnse
vormen van ritme aan een bespreking
onderworpen. Een filmpje bracht een en
ander duidelijk in beeld.
(Ingez. Wed.-Ariv.)
SCHOOLARTIKELEN
Haarlernmerstraat169
Officiële publikatie
AVONDSPREEKUUR DIRECTEUR D.K.K.
De Directeur van de gemeentelijke dien&t
voor Kasbeheer en Kredietwezen te Leiden
brengt hiermede ter kennis van belang
hebbenden dat door hem is ingesteld een
vast avondspreekuur op elke vrijdag tussen
18.30 en 19.30 uur.
Op andere avonden ts hij te spreken na
telefonische afspraak, (tel. 20270). Kan
toor Stadhuis.
De Directeur voornoemd.
VERSTEGEN
VERKEERSMAATREGELEN
Burgemeester en Wethouders van Lelden
brengen ter openbare kennis dat zij heb
ben besloten met ingang ran 1 april 1957:
a. in te trekken het ln hum besluit d.d.
23 december 1955. no 37, ondier punt V.
vermelde wacht verbod ten aanzien van
de Breestraat voor zover gelegen tussen
de scheidling der percelen 69 en 71 en
de Boomgaardsteeg, voor de zijde der
even huisnummers;
b. voor de volgende weggedeelten een
wacht verbod vast te stellen
1. de Breestraat, voor zover gelegen tus
sen de scheiding der percelen 69 en 71
en de Mandenmakerssteegvoor de zij
de der even huisnummers, met dien
verstande, dat dit verbod niet geldt op
zon- en feestdagen
2. de Breestraat. voor zover gelegen tus
sen de Mandenmakerssteeg en de
Maarsmanssteeg. aan de zijde der even
huisnummers, op werkdagen van 6 tot
18 uur;
3. de Breestraat. voorzover gelegen tussen
Maarsmanssteeg en de Boomgaardsteeg.
voor de zij de der even huisnummers,
met dien verstande, dat dit verbod niet
geldt op zon- en feestdagen.
Een afschrift ran dit besluit Is gezonden
aan de Hoof dingen leur -Directeur vao de
Rijkswaterstaat in Zuid-Holland aan de
dbor de Minister van Verkeer en Water
staat aangewezen verenigingen beharti
ging van verkeersbelangen ten doel heb
bende. en aan Gedeputeerde Staten van
Zuld-Hoti and.
te krijgen over de natuur. Dit proces
neemt reeds een aanvang in de dage
raad der mensheid en het zet zich door
de eeuwen heen in onze vertechniseerde
tijd succesvol voort.
De kloof tussen mens en dier wordt
ook zichtbaar in het feit, dat de mens
een keuze uit vele mogelijkheden kan
doen en dat dit kiezen gericht wordt
door een hem voor de geest zwevende
idee, dat iets geschikt en geschikter is
met betrekking tot een bepaald doel.
Met de vuistwig vangt de techniek
aan en het verloop der geschiedenis be
wijst hoe de mens rusteloos voortarbei-
dende geleidelijk tot grotere perfecties
komt.
HeeL deze arbeid staat in dienst van
het praktische leven, waarbij het na
tuurlijk verlangen om zo goed mogelijk
te leven en zo lang mogelijk aan de
ondergang, de dood, te ontkomen, de
voornaamste rol speelt.
De oermens, aldus spreker, heeft zich
ongetwijfeld sterk afhankelijk van en
bedreigd gevoeld door de in de natuur
veronderstelde krachten en machten en
hij heeft ook getracht aan deze bedrei
ging te ontkomen.
In de prehistorische kunst krijgt men
de indruk, dat de vaak zeer artistieke
beelden langs magische praktijken in
dienst staan van de primaire nood. de
zorg om te blijven leven, d.w.z. aller
eerst het bemachtigen van dierlijk voed
sel. De kunst staat hier voornamelijk in
dienst van het praktische en is er niet
slechts om zichzelf. Vandaar dan ook.
dat zodra de mens zich ontwikkelt tot
een geheel andere situatie, b.v. in het
Neolithicum die van de landbouwer, de
figurale kunst van de oude steentijd
verdwijnt. Ze is overbodig. Merkwaardig
is, dat de rotsschilderingen van Noord-
Spanje zich kenmerken door het sta
tische en dat er eigenlijk geen sprake is
van een relatie van het ene dier tot het
andere. De Levantijnse kunst daaren
tegen is in hoge mate dynamisch. Van
het diertafereel gaat men hier over
tot het uitbeelden van de verhouding
van dier tot mens; van het aan de lijn
voeren van het dier door de mens om
tenslotte te belanden bij het toneel,
waarin de mens nog alleen met zijn
medemens in een hevige strijd gewik
keld is. Verbluffend is. dat bij de uit
beelding van de vechtende mensen er
een tot het uiterste doorgevoerde reduc
tie plaatsvindt van de menselijke figuur.
Deze abstractie komt in hoge mate ten
goede aan de expressie van het dynami
sche. Vermoedelijk hebben deze Levan
tijnse schilderingen naast magische in-
tensie ook de betekenis van memoranda
en historiebladen.
E.H.B.O.-RAAD
Gisteravond hield voor de E.H.B.O.-
Raad in de collegezaal van de afdeling
heelkunde van het Academisch Zie
kenhuis prof. dr. P. J Gaillard een
lezing met lichtbeelden over het onder
werp: „Transplantatie yan weefsels".
Na een inleidend woord van de voor
zitter. de heer L. H. Piek, besprak prof.
Gaillard uitvoerig zijn bevindingen in
zake dit nog moeilijke probleem.
Vele onderzoekingen hebben aange
toond. dat transplantatie bij de persoon
zelf zeer goed mogelijk is, hoewel het
succes zeer wisselvallig is bij gevallen
van persoon op persoon, zodat hier de
wetenschap nog veel verder moet gaan.
wil men op een volledige transplantatie
kunnen rekenen.
Een keurige projectie besloot het
geheel.
Voor de E.H.B.O.-Raad en zijn leden,
een bijzonder geslaagde avond.
Bloemen-Bertha met het hondje
haar aangeboden bij haar gouden
jubileum in 1954.
Bij haar zestigste verjaardag, zoals
men zich herinneren zal, boden de stu-
dentencorpora haar een fonds aan,
waardoor zij in haar eerste levensbe
hoeften zou kunnen voorzien.
Een ander geschenk, dat haar bü haar
gouden jubileum werd aangeboden, was
een benedenhuisje aan de Parallelweg.
Dank zij de medewerking van het Haagse
gemeentebestuur ging een van Bertha's
vurigste wensen in vervulling.
AANBESTEDING
THYSIUSBIBLIOTHEEK
De architecten ir. Van Oerle—J.
Schrama alhier en van Beveren te Mid
delburg hebben onderhands aanbesteed
de restauratie van de Thysiusbibliotheek
aan het Rapenburg. De inschrijving was
als volgt: fa. L. Zitman f. 56.335, fa.
Bik en Breedeveld f. 53.500. fa. B. Huur
man f. 53.473 allen te Leiden en fa. K.
Burgy f. 52.239 te Oegstgeest. De be
groting bedroeg f. 52.880.
Onze stadgenoot, de heer H. D.
Lens. directeur van de Elmi-overhem-
denfabriek aan de Trekvlietweg alhier
is benoemd tot bestuurslid van de on
langs te Londen opgerichte Internatio
nale Bond van Overhemdfabrikanten.
PRUSST'JGING VAM
HET COURANTENPAPIER
DE PR'JS VAN 1 Kill) COURANTEN
PAPIER
136 39 1946 1950 1956
lapr. 1 jan 1apr
Bollenlijn via Oegstgeest
vervalt
De aparte lijn Sassenheim-Oegst-
geest-Leiden v.v. die gedeeltelijk
parallel liep aan een deel van de bus
lijn Haarlem-Leiden, komt te verval
len. enerzijds op grond van ditzelfde
personeelsgebrek, anderszijds op grond
van een over het algemeen te geringe
niet rendabele bezetting.
Leiden-
-N oord wij ker hout
minder frequent
Voorts wordt op grond van een tekort
aan bedienend personeel op de route
Leiden-Voorhout-Noordwijkerhout voor
taan een 40-minutendienst in plaats
van een halfuur-dienst verreden.
Stop bij Valkenburg
Een tenslotte komen er door perso
neelsgebrek wijzigingen ten ongunste
in de dienst Leiden-Valkenburg-Kat-
wijk. De bussen zullen van Leiden uit
niet verder dan het vliegkamp Val
kenburg rijden, terwijl zij vroeger
doorreden naar Katwijk.
Na 5 mei zullen de passagiers voor
een voortzetting van hun reis naar
Katwijk in Valkenburg-vliegkamp hun
reis moeten onderbreken om over te
stappen op een bus van de dienst Den
Haag-Katwijk-Noordwijk-Haarlem. ove
rigens een kwartierdienst zodat de ge
volgen van deze inkrimping slechts tot
èen klein ongerief en nauwelijks tot een
vervoersbeperking leiden.
Niet officieel,
wel definitief
Deze moeilijkheden doen zich het
sterkst voor in Zuid-Holland, en met
name in en om Leiden, hoewel ook el
ders, zoals in Noord-Holland het pro
bleem van het personeelsgebrek op
treedt.
De voorgenomen wijzigingen ten
ongunste zijn overigens nog niet offi
cieel. want de toestemming moet nog
verkregen worden van de Rijkshoofd
inspecteur voor het verkeer in de
districten Noord- en Zuid-Holland; zij
kunnen echter wel vrij definitief wor
den geacht, want een officiële weigering
kan aan het praktische verschijnsel van
een personeelstekort, dat handhaving
van de bestaande frequenties onmogelijk
maakt, weinig veranderen
Eduard van Beinum rechts op de
voorgrond), de dirigent van het
Concertgebouw, in Londen in ge
sprek met enkele journalisten tij
dens een pers-ontvangst. Het orkest
is in Engeland aangekomen voor
een tiental concerten.
JSZH kampt met personeelstekort
(Van een onzer redacteuren)
Wanneer op 5 mei a.s. de zomerdienst van de N.Z.H.V.M. ingaat, zal deze
niet een verruiming van de bus- en tramdiensten meebrengen zoals gebrui
kelijk (op grond van seizoenverandering en gestadig uitbreidende behoefte)
doch een inkrimping te zien geven van verschillende diensten, waaronder vooral
Leiden en omgeving te lijden zullen hebben.
Oorzaak van deze verminderende frequentie en in ongunstige zin wijzigende
lijnindelingen is een steeds groeiend gebrek aan bus- en trampersoneel,
ondanks op zichzelf geslaagde bijzondere maatregelen om nieuw personeel
aan te werven.
Hierover werden gisteren enige mededelingen gedaan door de heer J. J.
Jurrissen, directeur van deze vervoersmaatschappij, tijdens een te Haarlem
gehouden persconferentie.
Noodsprong lukte,
effect bleef uit
De komende zomerdienstregeling zal
zowel in de bus- als in de tramdiensten
het stempel van een personeelsteKort
dragen, aldus de heer Jurrissen. Dit
personeelstekort groeit ondanks een
gunstige loonpolitiek en sociale politiek
en ondanks geslaagde pogingen om
nieuwe bronnen van werkkrachten aan
te boren. De verwerving van nieuwe
krachten voor de verzorging van de lijn
diensten blijft geringer dan de af
vloeiing van personeel, d.w.z. de natuur
lijke afvloeiing door ouderdom en die
door andere omstandigheden.
De bijzondere maatregelen die getrof
fen zijn om deze situatie het hoofd te
bieden, zijn o.m. de aanwerving van
krachten uit de arbeidskracht-overschot
gebieden, zoals enkele delen van de
noordelijke en zuidelijke provincies, en
de aanwerving van Hongaarse vluchte
lingen.
Deze laatsten, waarvan er ongeveer
26 in het technisch bedrijf en als chauf
feur op de lijndiensten te werk zijn ge
steld. passen zich op verheugende wiize
aan. Moeilijkheden komen er uiteraard
wel eens voor, maar over het algemeen
wordt er op verblijdende wijze door de
Hongaren gestreefd naar de serieuze
opbouw van een nieuwe toekomst.
Wonderwel (gezien de omstandighe
den) verlopen de pogingen, om de ge
zinnen van de op zichzelf gevluchte
Hongaren van achter het ijzeren gordijn
vandaan naar ons land over te Krijgen,
en dank zij een meevoelende politiek
van de betrokken gemeentebesturen is
hun onderbrenging in eigen woningen
een niet te moeilijk probleem.
Ondanks deze maatregelen blijft, zo
als gezegd, het tekort aan tram- en
buspersoneel gestadig groeien.
In het kort willen wij de consequen
ties daarvan voor de verbindingen in en
om Leiden opsommen.
Stadstram: eens per 8
i.p.v. 6 minuten
De stadstramdienst ln Leiden zal over'
het algemeen van een zesminuten-
dienst thans tot een achtminuten-
dienst na 5 mei moeten worden terug
gebracht. Het bestaande en voldoe
ning gevende streven van thans om
af en toe groter materiaal dan de
stadstrammet.jes op deze stadslfjn in
te leggen zal worden voortgezet en
waar mogelijk worden versterkt. In
ieder geval streeft men er naar.
slechts de frequentie en niet de be
nodigde capaciteit te offeren aan het
personeelsgebrek.
Overigens kon men zich ook tegen
woordig al niet meer strikt houden aan
de zes-minutendienst, zodat de achter
uitgang in praktijk minder drastisch zal
zijn dan uit deze theoretische cijfers
zou vallen af te lezen.
Zwarte Weg wordt
vermeden
Overigens komen er in de zomer
dienstregeling weinig opzienbarende
veranderingen vergeleken met de be
staande toestand, althans waar het
Leiden betreft.
Belangrijk Is nog, dat de busdienst
Den HaagHaarlem via Katwijk en
Noordwijk tussen die beide badplaat
sen niet meer over de Zwarte Weg
rijden, maar over de Provinciale weg,
aangezien eerstgenoemde weg niet
meer geschikt is voor intensief ver
keer met groot modern materiaal.
Op de samenkomst van Zwarte Weg
en Prov. weg zal een halteplaats inge
last worden. De nieuwe route zal door
Katwijk liggen naar de Rijnmond en
weer zoals thans langs de boulevard.
Regionale planning?
Tijdens de Haarlemse persconferentie
werd door de heer Jurrissen nog gespro
ken over de verkeerschaos op enkele
jaarlijkse hoogtijdagen, met name in bet
bollenseizoen. Het kwam hem voor, dat
een deel van deze chaos opgeheven kon
worden door een nauwere samenwerking
tussen gemeentelijke en andere betrok
ken instanties. Regionale verkeersplan
ning op die dagen is z.i. een noodzaak
en een mogelijkheid tot verbetering.
Tram naar badplaatsen
blijft
Voorts kwam de vervanging van de
tramdiensten Leiden-Katwijk en Lei-
den-Noordwijk door busdiensten nog ter
sprake. De heer Jurrissen achtte het
niet waarschijnlijk, dat dit de komende
jaren zou geschieden. Te langzame
planning, te trage uitvoering van aan
genomen plannen en de thans heersen
de tendenz naar bestedingsbeperking
maken het onwaarschijnlijk, dat op
korte termijn de weg- en brugwerken
zullen worden uitgevoerd, die aan een
dergelijke vervanging verkeerstechnisch
langs de Van der Berghstiehting zal vooraf moeten gaan.
(Ingez Med.-Adv.)
Militairen bijeen
In de slechts matig bezette kantine
zaal van de Doelenkazerne sprak Tliom
Kelling gisteravond voor de in Leiden
gelegerde militairen over Braziliaanse
muziek. De avond, die door adjudant J.
Nieuwenstein werd geopend, had een
bijzonder geanimeerd verloop. Thom
Kelling trachtte het zijn aandachtig ge
hoor zo veel mogelijk naar de zin te
maken met een praatje en een liedje,
hetgeen door de aanwezigen ten zeerste
werd gewaardeerd.
Hij begon met te vertellen, dat de
muziek van Brazilië een bijzonder sterk
geaccentueerd ritme heeft en zeker niet
alleen als amusementsmuziek beschouwd
moet-worden. Voor de Braziliaan is de
muziek van zijn land niets anders dan
volksmuziek, welke gebaseerd is op oude
vormen, die in Spanje zijn terug te vin
den.
De samba betekent voor de bewoners
van Brazilië evenveel als de rumba voor
de Cubanen, aldus spreker, die er voorts
aan herinnerde, dat de samba destijds
in ons land is geïntroduceerd dank zij
het liedje van Maria de Bahia. Wat de
meesten echter niet weten is. dat dit
liedje niets met Bahia te maken heeft
en zelfs geen samba is. Het ritme ech
ter is wel Braziliaans.
Overigens zit het ritme de Brazilianen
in het bloed. In geheel Zuid-Amerika is
ritme een kwestie van je zelf kunnen ui
ten. zo vervolgde Thom Kelling en daar
om maakt men er op alle mogelijke ma
nieren ritme. Sprekende over de zgn.
ritselgroepen in Brazilië vertelde hij, dat
deze groepen instrumenten gebruiken,
welke van vruchten zijn gemaakt. Ba
sisinstrument is de gitaar. Verschillende
instrumenten, w.o. ook de tamboerijn,
werden door hem gedemonstreerd. De
samba kan zowel gebaseerd zijn op ge
luiden uit het volle leven, als op de lief
de voor een bepaald onderwerp en op de
liefde voor de natie. Wat dit laatste
betreft zei Thom Kelling. dat de Bra
ziliaan zeer veel waarde hecht aan het
uitzingen van zijn nationaal enthou
siasme. Deze liefde voor de natie ont-
Zwitserland roept
Zwitserland: het land van hoge ber
gen en prachtige meren, van lieflijke
dalen, van eeuwige sneeuw en wijde
vèrgezichten, stond gisteravond tijdens
een door de afdeling Leiden van de
N.C.R(eis).V. in de foyer gehouden en
goed bezochte vergadering in het mid
delpunt der belangstelling.
Dank zij deskundige voorlichting van
het Zwitsers Verkeersbureau, welk bu
reau een aantal fraaie kleurenfilms mee
naar Leiden had genomen, kregen de
aanwezigen, voorzover hen dat door
eigen aanschouwing al niet bekend was,
een goede indruk van de vele toeristi
sche genoegens, welke dit land de va
kantiegangers biedt. De meest bekende
vakantiecentra werden op deze trip be
zocht. Het ene moment dwaalde men
door Adelboden en Arosa, schilderach
tige plaatsjes van een grootse schoon
heid. om weer een volgend ogenblik te
vertoeven in de heerlijke en afwisse
lende landstreek van Graubunden of te
staan aan de boorden van de Thunersce.
Interessant was vooral ook de film.
welke een indruk gaf van het Zwitserse
boerenleven, dat zich in de zomer veelal
speelt in de bergen.
De voorzitter, de heer A. v. d. Bos,
opende deze avond, waarin het verlan
gen naar reizen en trekken sterk werd
aangewakkerd, met een kort inleidend
woord.
(Ingez. Med.-Adv.)
Nog steeds met bloemen
op pad
(Van onze Haagse redactie)
Zeventig jaar wordt zij op 11 april a.s.
mej. B. Gerritsen, uit Den Haag, onder
studenten en andere burgers beter be
kend onder de naam „Bloemen-Bertha".
Als 16-jarig meisje verscheen Bloe
men-Bertha voor het eerst op de lus
trumfeesten van het Delftse Studenten
Corps met een mand vol rozen en an
jers. Dat was in 1903. Daarbij is het
niet gebleven. Nu al meer dan vijftig jaar
komt Bertha Gerritsen op festiviteiten
van de studenten-corpora in Neder
land. gekleed in haar bekende Hongaar
se blouse en met de witte strohoed op
het hoofd. Duizenden studenten hebben
in de loop van deze halve eeuw bij
Bertha een bloem voor zichzelf en hun
lustrum-dame gekocht.
Daaronder waren ook Koningin Ju
liana en tal van latere ministers. Zelf
is Bertha ook herhaaldelijk in de bloe
metjes gezet: bij de huldiging, die zij op
10 augustus 1954 bij haar 50-jarig ju
bileum door de Stichting Den Haag-
Bloemenzee heeft ondergaan en bij de
ontvangst door de bloemenkoningin. Op
9 oktober van datzelfde jaar ontving zij
uit handen van de toenmalige Haagse
burgemeester Schokking een koninklijke
onderscheiding. Dezelfde dag werd zij
door de Algemene Senatenvergadering in
de Sociëteit „Phoenix" te Delft gehul
digd.
