Wat is het bijzondere van deze LO\G RUN Filter King Size |jj 1 Sarco globine Schotten gaven goede inzet aan Morele Herbewapening-^toneeP' Bezwaren overspeeld door idee 23 33 r- 31 M „Wij leven hoven onze staml!" Prof. dr. F. D. K. Bosch gaat heen 96ste jaargang Zaterdag 23 maart 1957 Tweede blad no. 29094 (Ingez. Med.-Adv.) En zo heeft dan gisteravond de eerste toneelvoorstelling in dienst van de „Morele Herbewapening" plaats gevonden. Gegeven door een aantal amateurs uit Schotland. Een toneelvoorstelling? Ja en neen. Het is toch in wezen een zuiver pleidooi voor het genoemde doel, dus geheel op ideologische voet ingesteld, dat een soort toneelvorm is aangemeten zonder feitelijk toneel in de gebruikelijke zin van het woord te worden. Heyermans en Ibsen propageerden ook ideeën, zij het door afbraak van en be spotting op het geen zij als misstanden zagen en voelden; zij wisten dit in werkelijk toneel te verwerken. Dit „We are to-morrow" (Wij zijn morgen) van Peter Howard benadert wel het toneel matige toneel, maar blijft er niettemin toch van verwijderd. Het dichtst wordt toneel bereikt in 't 1ste deel van het 2de bedrijf, waar actie aanwezig is en dien tengevolge spanning. Overigens is het praten en nog eens praten met als ach tergrond het naar voren brengen van de idee van de morele herbewapening, waarom het in wezen volkomen is te doen. Het invoegen van een proloog, een tussenspel en feitelijk een epiloog, al wordt het slot ni?t zo betiteld, duidelijk gebezigd om de toneelvorm te trachten te steunen, kan het bereiken daarvan ook niet bewerkstelligen, al brengen zij ver ademing of wil men afwisseling.. Maar en daarop komt het tenslotte aan! weet dit oeuvre te boeien? Ons ant woord daarop moet bevestigend luiden. En daarmede zijn in feite alle bezwaren „weggewoven" Men volgt de ontwikkeling met volle interesse en wat wil men meer? Howard heeft twee figuren van de verbeelding ingelast, die een voorname rol vervullen: de Herinnering en de Hoop. De Herinnering is natuurlijk van conservatieve geest doordenkt, terwijl de Hoop oog heeft voor de toekomst. Zij staan daarom tegenover elkaar als vuur en water. Dat blijkt direct al in het eerste bedrijf, dat U voert op een studentenkamer, war., met een fuif het einde van een drie-jarige studie wordt besloten, ook al is het slagen van allen niet zeker en al is de gever van de fuif aanvankelijk afwezig. V erkeersongevallen te Leiden h~ f£ z i Z. I Uv In de week van 15 t.m. 21 maart 1957 deden zich in Leiden 31 verkeersonge lukken voor, waarvan er 3 lichamelijk letsel tengevolge hadden en 28 uitslui tend materiële schade veroorzaakten. In totaal bedroeg het aantal verkeers ongevallen in Leiden in de periode van 1 januari tot en met 21 maart: 322. „Droom en vrees" Causerie van J. D. Brouwer voor A.R. afd. Leiden In het Gulden Vlies vergaderde gis teren wijk I van de Anti-Revolutio naire Partij te Leiden. Voorzitter J. Verduyn las een gedeelte uit 1 Petrus 4 en gaf een kort overzicht van de politieke situatie in Nederland en daarbuiten. Bij enkele kandidaatstel ling werd ir. j. C. II. Drost als be stuurslid voor het nieuwe Haagw eg- kwartier gekozen. De voorzitter deelde nog mede dat er half april een Arjos- meeting gehouden zal worden voor Leiden. De heer J. D. Brouwer uit Oegstgeest sprak over „Droom en Vrees". Er is in het leven van de mens van deze tijd een droom naar eenheid, nationaal en internationaal en ook kerkelijk. Dit is een waandenkbeeld en bij verwezen lijking zelfs een groot gevaar z.a. de Hi tier tijd liet zien. Gevaarlijk is bij voorbeeld de oecumenische gedachte. Hoewel men open moet staan voor el- kaars gedachten, is het een verdoezeling van eigen beginselen. Wil men spreken, dan moet men beginnen met beginsel tegenover beginsel te plaatsen. Ook de leuze van „onverdeeld naar de openbare school" is een dodelijk gevaar. Spr. had voorts felle kritiek op oranje verenigingen, die niet op christelijke beginselen zijn opgericht. Neutrale oranjeverenigingen maken van een na tionaal feest een gewoon carnaval. Fel tro- spreker ook van leer tegen de werkgemeenschappen in de P. v. d. A„ die in eigen partij muren bouwen, die zij buiten de partij bij anderen willen afbreken. Ook de sfeer in de A.J.C. is absoluut ongeschikt voor Christenen en velen in de socialistische partij geven dit toe. Wij moeten ons echter niet door vrees laten weerhouden om verder te strijden, geleid in de vreze des Heren. Er volgde op dit referaat een uitgebreide inleiding, waarbij speciaal het gevaar voor de jeugd van socialistische zijde besproken werd. De ouders moeten ech ter hun kinderen, ook politiek voorgaan, in de beginselen van de Anti-Revolu tionaire Partij. Wanneer deze boven water komt, blijkt hij volkomen gepakt te zijn door de nieuwe idee: We zijn zo zelfzuchtig als d? hel, ik ga de rest van mijn leven geven aan de herbouw van de wereld, aan de idee, die een verandering teweeg brengt in achthonderd miljoen mensen, sterker dan enige bom ter wereld. En daarmede begint bij zichzelf. Het tweede bedrijf is in tweeën ge splitst. Allereerst komt men met dezelfde personen d.w.z. behalve Herinnering en Hoop, die uiteraard niet ouder wor den in 25 jaar, de zonen en dochters van de studenten uit het eerste bedrijf terecht achter het IJzeren Gordijn, waar onder de steeds herhaalde slagzin „soli dariteit" een beeld wordt gegeven van de onvrijheid en dodelijke spionage, zo als die maar al te goed bekend zijn. waar aan, dank zij Herinnering de zoon van de eerste idee-aanhanger en de deken van de faculteit het slachtoffer worden. Zoals gezegd, dit is het krachtigste en meest aanslaande deel. En dan komt tenslotte de overwinning van de idee. waartegen alle bestrijders het hebben moeten afleggen. De auteur laat uit deze kiezen. Is de keuze erg moeilijk? Zelfs Herinnering wordt bekeerd, dank zy de onbaatzuchtigheid van Hoop! Triumfantelijk zal de Morele Herbe wapening haar weg voortzetten en deze armzalige wereld omtoveren tot een, waarin het een genot zal zijn te leven. Trots vele en allerlei bezwaren, we merkten het reeds op, weet dit spel te boeien en dat ongetwijfeld mede door de vertolking, die de Schotten, de meesten nit universitaire kring, er aan wisten te geven in een eenvou dig. doch goed gevonden decor. Geen viel uit de toon en de opstelling er waren soms vele personen tegelijk op het toneel was zelfs uitmuntend. Bijzonder op de voorgrond traden Her innering (Hoop was ietwat minder sterk) en de deken. Aparte lof nog voor de goed gearticuleerde en dui delijke dictie! Waardoor tevens het vele praten werd gered. De tot de nok toe gevulde schouwburg toonde zich uiterst dankbaar en onge twijfeld zal de waarde van de idee velen hebben getroffen. Na afloop werden nog door enkelen uit het Schotse gezelschap woorden van opwekking voor de idee gesproken en enkele medestanders uit andere landen voorgesteld, o. w. een kleinzoon van Gandhi, die eveneens aan het woord kwam. Prof. Heringa, oud-alumnus van onze universiteit, dankte het gezelschap voor komst en spel. Hedenavond komt het Nederlandse en semble aan het woord met „De Baas". M. V.V.D. Leiden kwam bijeen Mr. H. F. van Leeuwen: er is welvaart verdeeld, welke niet aanwezig bleek te zijn ,.Wy leven in Nederland boven onze stand". Deze situatie is ontstaan door dat vóór de verkiezingen welvaart is uitgedeeld, die er niet bleek te zijn. Er is circa 1V2 miljard meer besteed, dan gewenst was met het oog op een even wichtige economie". Tot deze conclusie kwam de financiële expert van de V.V.D. in de Tweede Kamer, mr. H. F. van Leeuwen,, toen hij gisteravond in „Het Gulden Vlies" in een buitengewoon druk bezochte vergadering van de afdeling Leiden van de V.V.D. een uiteenzetting gaf over „Overbesteding en financiële nood". Dat het een King Size is? Die zijn er meer. Dat het een King Size filter is Ook die zijn er meer. Het bijzondere is dit: 't Is een filter sigaret en toch een échte sigaret. Ja, een échte sigaret. Want het Long Run acetaat filter houdt wel alles tegen dat aan de mildheid afbreuk zou kunnen doen, maar laat het rijke aroma van de Amerikaanse tabakken volledig door. U proeft dat u rookt 20 stuks 95 ct Spreker, die met een kort woord was ingeleid door de afdelingsvoorzitter, prof. dr. C. J. F. Böttcher. stelde op grond van berekeningen vast, dat de overbesteding voor bijna 700 miljoen is toe te schrijven aan een onevenwichtige toename van de investeringen en voor eveneens ruim 700 miljoen aan een onevenwichtige toename van de loon som. Wanneer, gelijk het geval was. de produktie toeneemt met ongeveer 5%, is het niet mogelijk tegelijkertijd het deel van bet nationale inkomen, dat toevalt aan loon- en salaristrekkers te verho gen met 12% en het deel. dat voor in vesteringen wordt aangewend, met 15% zonder aanmerkelijke intering op reser ves. LOONPEIL LIEP MINISTER UIT DE HAND Hoewel de kiemen van onevenwichtig heid reeds jn 1955 aan de dag traden, hadden velen het idee. dat het er met onze economie goed voorstond. Men verweet toen aan df V.V.D., die voor deze hoera-stemming waarschuwde, wat of men in deze kring feitelijk deed met zjjn oppositie. Achteraf krjjgen wy, aldus spreker, gelijk. Minister Zijlstra, de man van de rust in de lonen en de prijzen, tracht ech ter alleen maar de rust in de prijzen te handhaven. Een politiek, welke reeds talrijke mil joenen heeft gekost en waardoor de reserves, in de natie aanwezig, vermin deren. Volgens spreker valt het niet te ontkennen, dat het loonpeil de minister uit de hand is gelopen. De welvaart, aldus mr. v. Leeuwen, heeft men uitge deeld en men heeft niet willen begrij pen, dat een dergelijke uitdeling vroeg of laat tot onaangename consequenties leidt. Het resultaat is geweest, dat net liquiditeitenreservoir is uitgeput en dat de deviezen wegvloeien uit het lek. dat door gebrek aan evenwicht is ontstaan De kapitaalmarkt is ontwricht, terwijl de spanning op de arbeidsmarkt blijft bestaan. Met nadruk wees spreker er voorts op, dat een automatische koppeling van lonen aan prijzen automatisch tot- een inflatiespiraal moet leiden. Volgens mr. Van Leeuwen kan het evenwichtsherstel o.a. gevonden worden in opvoering van de produktiviteit en de produktie. Werkelijke bezuiniging bij de overheid staat gelijk met opvoering van de produktiviteit. Maar weinig respect kan spreker heb ben voor het S.E.R.-rapport en de be- .tedingsnota van de regering. In beide is het kwaad niet in de wortel aange tast. Er wordt aan therapie gedaan zon der analyse van de oorzaken van de kwaal. Volgens spreker worden de lek ken in onze economie niet, althans niet voldoende, gedicht. T.o.v. de uitzetting van de gemeentelijke investeringen is mr. Van Leeuwen van oordeel, dat deze ongetwijfeld boven de capaciteit van de kapitaalmarkt is uitgegaan. Tenslotte waarschuwde spreker er voor om de investeringen niet te dras tisch te verlagen, aangezien dit zich zou wreken in de toekomstige welvaart. Na een korte pauze ontspon zich een geanimeerde discussie, waarbij mr. Van Leeuwen gelegenheid had op enkele aspecten nog iets dieper in te gaan. Tijdens deze vergadering bracht de voorzitter de in 1958 te houden gemeen teraadsverkiezingen ter sprake. Gelet op de uitslag van de laatste verkiezingen, toen de V.V.D. in Leiden procentsge- wijze sterk vooruitging, moet het z.i. mogelijk zijn dit percentage nog op te voeren, wellicht dat daarvan dan een vierde zetel voor de V.V.D. in de raad het resultaat is. In dit verband wekte spreker op tot een krachtige ledenwerf actie. DE ARBEIDSMARKT De daling van de arbeidsreserve zette zich ook over de periode van 11 t.m. 16 maart verder voort, evenwel met in die mate als verwacht werd. De bestedings beperking zal ook hier ongetwijfeld zijn invloed doen gelden. Het totaal aanbod beliep 230. De vraag handhaafde zich op gelijk niveau en beliep 430 geregistreerde aan vragen, waarvan er 180 betrekking had den op jeugdigen. Met de scholenactie het registreren van jeugdigen die in april a.s. de diverse onderwijsinstellingen zullen verlaten wordt voortgegaan De resultaten zijn zeker niet onbevredigend te noemen. In vrijwel alle bedrijfstakken is plaats voor jeugdigen. Het aanbod van vrouwelijke arbeids krachten onderging geen wijziging van betekenis en bedroeg op 9 maart 75. Het aantal geregistreerde aanvragen beliep 260. waarvan ruim 45% betrek king had op jeugdigen. (Ingez. Med.-Adv.) Olifanten honden oppasser voor de Dat olifanten bijna menselijk pret kun nen hebben, blijkt uit een verhaal over hetgeen bij circus Sarrasani gebeurde. Een van de olifanten was er door on achtzaamheid van de oppasser in ge slaagd. een sleutel te bemachtigen. De man. spoedig door collega's geassisteerd, trachtte het kostbare voorwerp terug te krijgen. Maar allen liepen van het kastje naar de muur. Gorgelend en gichelend van plezier gaven de olifanten de rij langs de sleutel door. dan was hij weer hier en dan weer ginds Dit is ook een van de tientallen kijk jes achter de schermen, waarover u kunt lezen in het circusalbum ..De Bonte Droom van het Circus". Een gek! boeiend en afwisselend verhaal met tal loze pentekeningen, vele prachtige kleu renplaten en -plaatjes; geschreven door de circuskenners bij uitstek J. v. Dove- ren en Fred Thomas. Voor slechts f. 2.50 kunt u dit boekwerk kopen bij uw roomboterleverancier of rechtstreeks bestellen per brief of brief kaart bij Kantoor „Roomboteralbum", Postbus 47, 's-Gravenhage. U krijgt het album dan per omgaande toegezonden onder rembours. Vermeld vooral duide lijk uw naam en volledig adres. De bijbehorende plaatjes ontvangt u gratis voor rijksbotermerken. U vindt zo'n merk op elk pakje roomboter. Neem een pakje extra voor de zondag! Eervol ontslag als Leids hoogleraar tvegens bereiken van 70-jarige leeftijd By K.B. is op zijn verzoek met inga ng van het nieuwe academische jaar eervol ontslag met dankbetuiging voor de belangrijke bewezen diensten ver leend aan prof. dr. F. D. K. Bosch, die op 17 juni a.s. de zeventigjarige leeftijd bereikt. Prof. dr. F. D. K. Bosch is thans ge woon hoogleraar in de archaeologie en de oude geschiedenis van %uidoost-Azië. Hij bekleedt deze functie sinds januari 1946. Frederik David Kan Bosch werd op 17 juni 1887 te Potchefstroom in Trans vaal geboren, ontving de middelbare schoolopleiding in Amsterdam, studeer de Nederlandse letteren aan de Leidse Universiteit en promoveerde daar cum laude in 1914. In laatstgenoemd jaar werd hij ad junct-oudheidkundige van de Oudheid kundige Dienst in het toenmalige Ne derland Oost-Indië. van welke dienst hij in 1916 hoofd werd. Tot 1936 behield hij deze leiding om daarna in 1938 het bijzonder hoogleraarschap in de ar chaeologie en oude geschiedenis van Ne derlands Indië in Utrecht te aanvaarden vanwege het fonds ten bate van Indolo- gische studieën. Na de oorlog, op 25 januari 1946, werd hij in zijn huidige functie als gewoon hoogleraar in de archaeologie en oude geschiedenis van Zuidoost-Azië .te Lei den benoemd. Prof. Bosch is lid van de Kon. Aka- demie van Wetenschappen, voorzitter van het Instituut Kern en voorzitter van het Kon. Instituut voor de Taal-, Land en Volkenkunde. Hij heeft zeer vele tijdschrift-artike len op zijn naam staan evenals enige andere pubHkatles. Gisteren mocht de 15-jarige Mar jolein de Ruyter de Wildt uit Den Haaireen nakomelinge van Mich iel ae Ruyterbloemen aanbieden aan de Koningin toen het Koninklijk Paar in de St. jacobskerk te Vlis- singen arriveerde voor het bijwonen van de herdenking van de 350ste geboortedag van de Vlissingse zee held. Officiële puhlikatie VERKEER Burgemeester en Wethouders van Leiden brengen ter openbare kennis, dat de Aal markt met ingang van 25 maart 1957, voor de duur der aldaar plaatsvindende bestra- tingswerken. wekelijks van maandag tot en met vrijdag, zal zijn afgesloten voor het verkeer met alle voertuigen, rij- en trek dieren en vee Ln beide richtingen. De door het verkeer te volgen route zal ter plaatse worden aangegeven. VERKEER Burgemeester en Wethouders van Lelden brengen ter openbare kennis, dat de 4e Binnenvestgracht alsmede de Sumatra- straat, voorzover gelegen tussen de Java- straat en de Atjehstraat. met ingang van 25 maart 1957 voor de duur der aldaar plaatsvindende bestratingswerken. zullen zijn afgesloten voor het "verkeer 'met alle voertuigen, rij- en trekdieren en vee ln belde richtingen. ZONDAGMORGENBIJEENKOMST LUXOR-THEATER In de Luxorbijeenkomsten op zondag morgen. verzorgd door de commissie Bijzonder Kerkewerk van de Hervormde Gemeente, o.l.v. dr. P. L. Schoonheim wordt herhaaldelijk opgemerkt: alle godsdiensten zijn toch eigenlijk gelijk. Daarmee wordt echter aan de godsdien sten geen recht gedaan. Want zonder bij voorbaat andere godsdiensten ten gun ste van eigen geloof te veroordelen, is het de moeite waard de positieve kan ten van een wereldreligie te belichten Dit zal a.s. zondagmorgen geschieden in het Luxor-theater t.a.v. het Boeddhis me, dat zich reeds vijf en twintig eeuwen handhaaft. Onlangs werd naar aanleiding van de herdenkingsfeesten in India in 1956 door het Rijksmuseum voor Volkenkunde een tentoonstelling ingericht over: ..Het leven van Boeddha in de kunst". De predikant-zendeling dr. Th. W. B. G. Gramberg van Ceylon, zal a.s. zon dag. in samenwerking met dr. G. D. van Wengen van het Rijksmuseum Volken kunde. op uitnodiging van de commis sie Bijzonder Kerkewerk. in Luxor spreken over de verhouding Boeddhis- me-Christendom. Kleurendia's en In diase muziek zullen de inleidingen illustreren. Zoals steeds laat het pro gramma ruimte voor vragenbeantwoor- iding en gesprek van de bezoekers. Ned. Chr. Vrouwenbond „JOFFERS IN HOEPELROK- OP uitnodiging van de afdeling Leiden van de Ned. Christen Vrouwenbond sprak gisteravond de schrijfster mevr. C. Th. Jongejande Groot in het gebouw „Rehoboth" over het onder werp „Joffers in hoepelrok". De tijd van de pruiken en de hoepel rokken wilde mevr. C. Th. Jongejande Groot, bekijken via het leven van „Betje Wolff, die later met behulp van Aagje Deken de roman „Historie van mejuf frouw Sara Burgerhart in het leven riep. Op de pastorie in de Beemster, waar ze zich aan studie van letteren en theologie wijdde, kwam ze veel met mensen in aanraking. Spreekster noem de haar opvattingen, over de christelijke levensstijl voor die tijd tamelijk vrij zinnig. Na het overlijden van ds. Wolff ging Betje Wolff samen met haar vriendin. Aagje Deken, een meisje van boerenafkomst, dat opgevoed was in een Amsterdams weeshuis, in Beverwijk wonen. Daar kwamen twee romans in briefvorm tot stand. n.L „Sara Burger hart en „Heer Willem Leevenri Mevr C. Th Jongejan—de Groot sprak van een wonder dat deze twee. van nature toch zo verschillende vrou wen tot een gelukkige literaire samen werking gekomen waren. Beide werken getuigen van zin voor de realiteit en vermogen tot karakter schildering. Holenmensen van vroeger en nu Voor de leden van de afdeling Leiden van het genootschap NederlandEn geland sprak gisteravond in „De Doe len" prof. L. S. Palmer over „Cave men, ancient and modem". Prof. Pal mer. vroeger hoogleraar in Cambridge en thans directeur van het Welsh Museum, werd ingeleid door de voor zitter van de afdeling, prof. dr. A. A. Prins. Grotten hebben altijd een grote aan trekkingskracht gehad op mij zo vertel de prof. Palmer, die in nagenoeg alle belangrijke grotten ter wereld is ge weest. In Engeland heeft hij eveneens een uitgebreid onderzoekingsterrein. Over de oude holenmensen is niet zo heel veel bekend, doch over de moderne „holenmensen". de onderzoekers, des te meer. Men daalt in een grot af. hetzij om de geologie, hetzij om de biologie, hetzij om de hydrologie, en men moet er in vele gevallen een nat pak, of min stens een paar natte voeten voor over hebben om diep door te dringen in de grotten. De moeite wordt echter vaak beloond, omdat men prachtige ontdekkingen kan doen, zowel in de vorm van fossielen, voet- en handafdrukken, als in de vorm van gehele nieuwe zalen, waarvan men het bestaan niet of nauwelijks vermoed de. De vorming van de wanden door druipsteen o.a.. kan diepe indruk maken op de onderzoeker. De grotten zijn door de eeuwen heen voor velerlei doeleinden gebruikt: als woning, als tempel, als toevluchtsoord en als verdedigingswerk, hetgeen men kan afleiden uit de vondsten, die men in de grot doet. Er is in Engeland een grot. die ongeveer in de Romeinse tijd gebruikt moet zijn als toevluchtsoord. Zo loopt er een keten van de oudste holbewoners tot aan de moderne onder zoekers. Prof. Palmer, die zijn lezing enigszins moest bekorten omdat hij de boottrein naar Engeland moest halen, verduide lijkte het gesproken woord met tal van lichtbeelden. Tenslotte werden twee filmpjes vertoond over een tocht door een grot van leden van een van de vele amateurclubs van grotonderzoekers, en van de moeilijkheden die nien heeft te overwinnen bij de natte grotten, waarbij duikers zich een weg moeten banen onder water door naar nieuwe gedeelten van de grot. Het was een buitengewoon interessante avond, mede door de pret tige wijze waarop prof. Palmer zijn voordracht hield. (Ingez. Med.-Adv.) Wanneer U siek bent geiv eest... en Uw oude krochten nog moor niet willen terugkeren, gebruik don Sorco- globine. Dit krachttonicum bevat alle stoffen die voor herstel en versterking nodig zijn. VRAAGT UW APOTHEKER OF DR Voor kindêrtn tp»< io'« tomtnilflhng Beide dames, die sterk patriottisch gezind waren, weken in 1787 uit naar Frankrijk, maar bij hun terugkeer had den zij grote financiële verliezen gele den. zodat niet vertaalwerk voortaan de kost verdiend werd. Toen Betje stierf, overleefde Aagje haar vriendin slechts negen dagen. Ter illustratie las spreekster enkele gedeelten uit „Sara Burgerhart" voor. Vóór deze interessante lezing werd er een bestuursverkiezing gehouden. De penningmeesteresse. mej. J. W Boeh- mer. werd bij acclamatie herkozen. Mevr. E. J. v. Ingen SchenauOoltman bedankte als bestuurslid wegens vertrek naar een andere plaats. De presidente, mevr. G Houwing. sprak een kort woord van dank voor de arbeid, du- de scheidende secretaresse met de grootste accuratesse verricht had en overhan digde haar een boekebon. Mevr. A. de BockWessel zal nu haar plaats innemen. Mevr. G. Houwing sloot deze verga dering.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1957 | | pagina 3