„Gemeenschappelijke markt heeft betekenis van Franse Revolutie" iipleman i Dros LASSIE HAVERMOUT West-Europa de grootste economische macht ter wereld op internationaal handelsgebied België profiteert van Benelux Reeds 80 jaar Uw dagelijkse hulp! Is prijsvraagpuzzel een loterij? PRISMA lady calendar 4 5 ENGELS ATOOM-PROGRAM Neutraal Duitsland WORDT STERK UITGEBREID schept 70 miljoen Oorspronkelijke capaciteit zal worden verdrievoudigd om op invoer te sparen 96«te jaargang Donderdag 7 maart 1957 Derde blad no. 29080 Spaak was weer eens welsprekend (Ingez. Med.-Adv.) (Van onze correspondent te Brussel) Spaak, de Belgische minister van Buitenlandse Zaken, heeft voor een gezelschap van Vlaamse industriëlen te Brussel enkele belangwekkende verklaringen afgelegd met betrekking tot de ge meenschappelijke markt. Hij zei de Nederlandse oud-minister van Buitenlandse Zaken, mr. Beyen, er nog steeds dankbaar voor te zijn, dat deze hem zo sterk steunde in zijn pogingen om de Europese idee opnieuw te doen herleven. In Messina was ik nog zeer sceptisch, aldus Spaak, maar thans staan wij aan de vooravond van de ondertekening van het verdrag van de gemeenschappelijke markt en de Euratom, in Rome op 25 of 26 maart. Moeten wij, zo ging Spaak ongemeen welsprekend verder, die gemeenschap pelijke markt vrezen? Wy Belgen en ik durf het te zeggen in aanwezig heid van de zaakgelastigde van Nederland, baron Van Lynden hebben de ervaring van Benelux. In 1953 waren er talrijke klachten en er zijn toen enkele Belgische industrieën geweest, die een ferme duw hebben gekregen. Maar op het ogenblik mag men zeggen, dat België relatief meer profiteert van de Benelux dan Nederland. Ongeveer 25 pet. van de Belgische produktie wordt in Nederland afgezet, meer dan 30 miljard export naar Nederland over 1956. Ook de Nederlandse export naar België is gelukkig gestegen, maar niet in dezelfde mate. Dit zal echter wel het geval kunnen zijn wanneer in Benelux-verband de gemeenschappelijke landbouwpolitiek een feit zal zijn geworden. Het is onbetwistbaar, dat de gemeenschappe lijke markt voor de volkeren van West-Europa dezelfde betekenis heeft als de Franse revolutie. Het komt er thans niet op aan als helden te ster ven op de barricaden, maar de stille revolutie te verwezenlijken, welke er in bestaat in AVest- Europa de grootste economische macht van de wereld op het gebied van de internationale handel op te richten. Want de gemeenschappelijke markt met haar 150 miljoen inwoners en haar 50 miljoen inwoners van de geassocieerde overzeese gebiede- delen, spelen in de internationale handel de be langrijkste rol. Het Kongo-vraagstuk Formidabele markt van 200 miljoen De experts zien niet altijd de proble men in het licht van die formidabele eenheidsmarkt van circa 200 miljoen gebruikers, aldus ging Spaak verder. Wat in de huidige omstandigheden een nadeel lijkt te zijn. bijvoorbeeld hogere buitentarieven, kan over enkele jaren een groot voordeel zijn. In Bene lux hebben de Belgen soms hardnekkig posities verdedigd, die vier jaar later niet meer beantwoordden aan de Belgi sche belangen, en die dus totaal dienden te worden herzien. Wie kan dus voorspellen wat de eco nomische positie zal zijn van die grote economische wereldmarkt, welke wij thans in het leven gaan roepen? Het is waar. aldus zei Spaak, dat het buitentarief van de Europese douane unie hoger zal zijn dan het Benelux- douanetarief. Misschien 5 pet. of soms nog meer, maar wanneer de buitenta rieven voor kleurstoffen bijvoorbeeld 3 pet. stijgen, betekent dit nog niet. dat het textielweefsel 3 pet. duurder zal worden. De duurdere kleurstof zal de kostende prijs van het weefsel misschien met 0.3 pet. beïnvloeden. Vertrouwen in België Wij hebben in België in de Jongste jaren heel wat moeilijker economische problemen opgelost. Ik heb vertrouwen in de Belgische industriëlen, dat zij de voordelen van de gemeenschappelijke markt zullen weten te gebruiken om hun industrie aan te passen en uit te breiden, op het formaat van de veel grotere Europese markt. Er zullen in dit opzicht, daar de Belgen zich snel kunnen aanpassen, fantastische resul taten kunnen worden bereikt. Sommige industrieën zullen moeten worden overgeschakeld. De heer Spaak- gaf het voorbeeld van de auto-assem blage te Antwerpen. Thans wordt in de Benelux op afgewerkte automobielen een invoerrecht van 25 pet. geheven. Wanneer na de overgangsperiode van 12 of 15 jaar de automobielmarkt wordt vrijgegeven, zullen de Duitse. Franse en Italiaanse automobielen in de Benelux- landen vrij kunnen worden geïmpor teerd. zonder douanerechten. Dan zal wellicht opnieuw, zoals in het verleden, een eigen Belgische automobiel-indus trie ontstaan, welke zal kunnen werken voor de grote markt van 150 miljoen verbruikers. De goede Belgische auto mobiel-industrie is tussen de beide wereldoorlogen verdwenen, daar alle grote Europese landen hun eigen markt gingen beschermen, terwijl die markten straks Juist opnieuw open zullen gaan. Wie hod dot durven dromen? En de overzeese gebiedsdelen? Spaak zette het standpunt van de Franse rege ring uiteen en verklaarde, dat dit stand punt in vele opzichten juist is. De buitenlandse handel van Frankrijk met zijn overzeese gebiedsdelen bedraagt jaarlijks circa 500 miljard Franse francs, wat 1/3 deel uitmaakt van de I totale Franse uitvoer. Die markt van de Franse overzeese gebiedsdelen is zeer belangrijk en was tot nu toe praktisch afgesloten voor de andere vijf partners. Thans wordt die markt opengesteld en vinden de Fransen het terecht logisch. I «jat de andere partners deelnemen aan i de ontwikkeling van die Afrikaanse landen. Het is een begin van een ge meenschappelijke Europese poHtiek in Afrika, aldus Spaak, die er nog op wees, dat de politieke mannen, de ministers, onmiddellijk het enorme belang van dit probleem hebben begrepen. Italië wer den na 1945 zijn koloniën afgenomen en het heeft nochtans zijn medewerking toegezegd voor de investeringen in de overzeese gebiedsdelen van Nederland, Frankrijk en België. Duitsland betaalt 10 miljard Belgische francs, zonder om het even welke politieke tegenprestatie. Wie had tien jaar geleden durven dro men, dat de Europese solidariteit zo spoedig zou leiden tot een gemeenschap pelijke politiek voor Afrika? Moeilijkheden met de &ATT Een neger-minister uit de Franse regering, aldus ging Spaak enthousiast verder, is ons op Val Duchesse (Herto- ginnedal) komen vertellen, dat de Afrikaanse gebieden, welke tegenwoor dig niet dóór de islam, noch door de Arabieren of het communisme willen worden veroverd, bij Èuropa willen blijven. Later gaf Spaak in een gesprek in kleine kring toe. dat de associatie van de overzeese gebiedsdelen met de nieuwe Europese douane-unie internationale moeilijkheden in het raam van de tarieven-overeenkomsten G.A.T.T.) zal meebrengen. Wij roepen immers een preferentiële zone in het leven, zoals het Britse Gemenebest, daar wij de koloniale produkten uit de overzeese gebiedsdelen een douanebescherming geven, terwijl diezelfde gebieden niet het gemeenschappelijke buitentarief van de douane-unie zullen dienen te accep teren. Op onze vraag wat het Belgisch standpunt is tegenover de toetreding van de Belgische Kongo tot de gemeen schappelijke markt de heer Spaak is in de rechtse Belgische pers op dit punt reeds heftig aangevallen zei de minister ons. dat hij van oordeel is. dat de Kongo in de gemeenschappelijke markt moet worden opgenomen, en moet deelnemen in het fonds voor in vesteringen in de overzeese gebiedsdelen. Die raad zal hij de Belgische regering geven. De Kongo zal echter niet gebonden zijn door het gemeenschappelijk buiten tarief. daar de internationale overeen komst van Berlijn, in verband met de handelsvrijheid in het Kongo-bekken, zulks verbiedt. De Belgische gemeenschap zal in de Kongo grotere openbare investeringen tot stand moeten brengen en haar koloniale politiek totaal herzien, aldus Spaak. BLIKGROENTEN Principiële zaak100.- boete geëist Voor de kantonrechter te Amster dam heeft gisteren de eerste zaak ge diend, die het gevolg is van de actie der justitie tegen kansspelen in pers organen. Het ging om de prysvraag- advertentie „Kruis-of-munt", die we kelijks in een te Amsterdam verschij nend landelijk dagblad staat. Deze prijsvraag wordt door de justitie als een overtreding van artikel 1 der Loterijwet beschouwd. De officier van Justitie, mr. A. Somer- wil, achtte het wettig en overtuigend bewijs geleverd en was van oordeel, dat de deelnemers geen overwegend invloed kunnen uitoefenen op de kansbepaling. Omdat het hier een proefgeval is vor derde hij tegen de terecht staande directeur van de krant een boete van f 100.subsidiair een week hechtenis. De raadsman, mr. J. M. Levenbach, stelde, dat de puzzel geen prijsvraag advertentie is. Op grond van een vorm fout in de dagvaarding kwam hij tot de conclusie, dat de kantonrechter de dag vaarding derhalve nietig diende te ver klaren of wel de feiten wel bewezen achten doch tot ontslag van rechtsver volging over te gaan. De kantonrechter gezien de ingewikkeldheid der zaak. zal over 14 dagen schriftelijk vonnis wijzen. De directeur stelde, dat „Kruis-of- munt" geen loterij is, evenmin een advertentie doch een redactioneel be- (lngez. Med.-Adv.) Hel beste ontbijt in de kortste tijd Overweldigende meerderheid voor Indiase Congresparfij De stand bij de verkiezingen in India is volgens de laatste gegevens: Congrespartij 450 zetels: socialistische partij praja: 35 zetels; communisten: 16 zetels: Jan Sangh: 15 zetels: staatspartijen: 40 zetels. Dit zijn cijfers van de verkiezingen voor de algemene vergaderingen in de diverse staten van het land. Meisje liep legen rijdende auto von minister Luns Gistermiddag omstreeks vijf over één is in de Alexanderstraat te Den Haag een elfjarig meisje uit Wassenaar, toen zij voor een langzaam de halte nade rende autobus overstak, tegen een juist de autobus passerende personenauto ge lopen. In de personenauto, die door een chauffeur werd bestuurd, bevond zich de minister van Buitenlandse Zaken, mr. J. M. A. H. Luns. Het meisje kreeg een linkeronderbeen- fractuur en een hersenschudding. Zij is naar het ziekenhuis Bronovo vervoerd. Dodelijke vol door zolderluik Gistermorgen is de 57-jarige kleer maker H. van Dormalen te 's Hertogen bosch in een gebouw aan de Vughter- straat door een zolderluik gevallen. Hij kwam terecht op de ongeveer zes meter lager gelegen vloer van de bovenverdie ping en wel zodanig, dat hij vrijwel on middellijk aan de gevolgen overleed. De kapper J. Peltzer. in dezelfde stad „achter het stadhuis" wonend is in de vroege morgen uit het raam van de tweede verdieping van zijn woning ge vallen. Hij moest met ernstige verwon dingen naar het ziekenhuis St. Joannes de Deo worden overgebracht. Duits eerbetoon voor Anne Frank in Bergen-Belsen Ruim duizend jongeren te Hamburg zullen op 17 maart naar het voormalige concentratiekamp Bergen-Belsen gaan om daar Anne Frank ee te bewijzen. Zij zullen daar bloemen voor het in Frankfort geboren en in Amsterdam op gegroeide Joodse meisje neerleggen, dat in Bergen-Belsen is omgekomen en door haar dagboek wereldberoemd is gewor den. Ook uit andere plaatsen in Noord- i Duitsland zullen talrijke mensen naar Bergen-Belsen gaan. waar de „Vereni ging voor christelijk-joodse samenwer- I king half maart haar week van de broederschap opent. richt. De rechercheur, die ruim een jaar geleden de zaak onderzocht had. meende aanvankelijk dat deze puzzel waaraan hij zelf ook eens had mee gedaan geen overtreding der Lo terijwet was. Nadat 9 weken lang niemand een goede oplossing had in gezonden was hü van inzicht veran derd. Om aan deze prijsvraag mee te doen moet men het in de krant afgedrukte diagram insturen. Er worden na schat ting tussen de 50 k 100.000 per week in gestuurd, waarbij zo deelde een der twee puzzel-redacteuren mede per persoon 2 k 21- oplossing per keer wordt ingezonden. De directeur verklaarde, dat de krant er geen direct geldelijk voor deel bij heeft, afgezien van het feit, dat de losse verkoop van het nummer waar in de puzzel staat er groter door wordt. Zijn indruk was, dat er integendeel geld bij moet. Er ontspon zich tussen de kanton rechter en officier enerzijds en de prijs vraagredacteur anderzijds een schier eindeloze discussie over de mogelijk heden, die de deelnemer heeft en de keuze, welke hij uit twee woorden moet maken. Langs de logische weg der rede nering moet de beste van de twee woor den worden gekozen. In de oplossing staat dan ook woord a is beter dan woord b. Naar de mening van de redac teuren kunnen de deelnemers dus wel degelijk een overwegende invloed op de prijsvraag uitoefenen. Alvorens met deze puzzel te beginnen had men bij terzakekundigen geïnformeerd of deze in strijd met de wet zou zijn, hetgeen werd ontkend. Volgens een rapport van de politie commissaris H. Dijkstra, is de door de puzzelredacteuren gegeven oplossing aanvechtbaar. Er zijn meerdere goede oplossingen mogelijk, dan die welke zij als goed believen aan te merken. Hij acht de puzzel een loterij. Als ge tuige gehoord wilde de commissaris zich over dit ambtelijke rapport niet uitlaten. De raadsman betoogde o.m. dat deze prijsvraag voor de belasting als pres tatie geldt. Volgens hem is de kern van de zaak, dat de kans afhangt van het geen men zelf kan presteren. Het wezen van de prijsvraag is doelbewust en be redeneerd tot een oplossing te komen. De puzzel is oplosbaar en door de deel nemers kan aldus de raadsman wel degelijk overwegende invloed wor den uitgeoefend op hun kans om een prijs te krijgen. Iedereen kan meedoen en het is geen exploitatie van de speel zucht van het publiek. Bezoek aan Suriname van parlementaire delegaties in maart Het programma voor het bezoek van delegaties uit de Nederlandse Eerste en Tweede Kamer en uit de Antilli aanse volksvertegenwoordiging aan Suriname, dat van 15 maart tot 1 april zal duren, vermeldt o.m. het volgende; Op vrijdag 15 maart zullen de afge vaardigden per vliegtuig te Paramaribo aankomen en zal de gouverneur hen in de avond in zijn paleis ontvangen. De vol gende dag is er een kennismaking met de Surinaamse staten, hetgeen zal ge beuren op een buitengewone openbare zitting van de Staten van Suriname" en een receptie in de buitensocieteit „Het Park" te Paramaribo. Zondag 17 maart is bestemd voor een bezoek aan het district Commewijne, een van de ooste lijke landbouwdistricten. Per trein wordt de dag daarop gereisd naar het plaatsje Kabel aan de Boven-Surlnamerivier, das één van de belangrijkste ontwikkelings centra voor de Boslandcreolen van dis gebied is. Van hieruit wordt een korjaal- tocht ondernomen naar de plaats waar het Brokopondo-waterkrachtwerk zal worden uitgevoerd. Dit bezoek, dat twee dagen zal duren, zal de volgende dagen worden gevolgd door excursies naar hes kokospalm-district Coronie, de projecten van het tienjarenplan in uitvoering, de bauxietmijnoentra en het rijstdistrict Nickerie in West-Suriname, waar een uitgebreid bezoek zal worden gebracht aan het gemechaniseerde rijstbedrijf in het belangrijke polderproject „Wage- ningen". Hiertussendoor staan verder bezoeken aan industrieën en sociale in stellingen op het programma en voorts recepties en culturele demonstraties. De terugreis zal geschieden op maan dag 1 april. 10 projecten afgevoerd Van de lijst van projecten van het tienjarenplan voor Suriname zijn er 10 afgevoerd wegens grove nalatigheid bü de opzet of uitvoering, waardoor verspilling van gelden is ontstaan. Dit blijkt uit een mededeling van de minister van Zaken Overzee aan de Tweede Kamer bij staten, die de Kamer vertrouwelijk zijn verstrekt over in 1954 door de regering in Suriname uitge voerde projecten in anticipatie op het tienjarenplan. Voorts blijkt uit deze mededeling, dat projecten, voorkomende op één van de staten, tot een bedrag van f. 2.726.679,22 als tienjarenplanproject kunnen worden aanvaard en daarom voor deelneming in de financiering door Nederland in aanmerking komen. Over een aantal projecten is nog overleg met de Surinaamse missie in Nederland nodig. (Ingez. Med.-Adv.) EU jtjS NIEUW!" Datum aanwijzing: f\wy S 'n mo<^crne rinding thani y 973 ook in dameshorloges. (Van onze Londense correspondent) Engeland gaat zijn twee jaar geleden aangekondigde groots opgezette atoom programma opnieuw geweldig uitbreiden, waardoor de capaciteit voorzien in het oorspronkelijke plan verdrievoudigd wordt. De minister van Krachtvoorziening, Lord Mills, geuaagde dezer dagen van een atoom-revolutie. De bouw van door atoomkracht gedreven elektrische centrales is in de eerste plaats bedoeld om steenkool en stookolie te besparen en de import daarvan te verminderen mede tot redding van de betalingsbalans, maar niet om de krachtvoorziening goedkoper te maken, hoewel dit uiteindelijk toch het geval zal zijn. Het belangrijkste is, dat Engeland, gezien de jongste ervaring, minder dan tot nu toe afhankelijk zal worden van olie. Over acht jaar zal een kwart van Engelands elektriciteit door middel van atoomkracht worden opgewekt. In plaats van twaalf komen er nu negentien nieuwe atoomeentrales. een verbeterde uitvoering yan het vorig jaar in Cumberland geopende Calder Hall, een centrale welke werkt volgens het be- ginsel van gasgekoelde kernreactors. Jaarlijks zal er op deze manier achttien miljoen ton steenkool worden uitgespaard, welke dan andere behoeften zal moeten dekken, want ook Engelands behoefte aan energie is onverzadigbaar. Na 1965, zo verwacht menzal de i capaciteit van de atoomstations I jaarlijks met ongeveer 2500 mega watt toenemen. In 1975 hoopt men een capaciteit van 35.000 megawatt te hebben bereikt. In 1965 zal het goedkoper zijn om elektriciteit via atoomkracht te produceren dan op de traditionele wijze. Veel verwacht men van de kleine betrekkelijk ge makkelijk te bouwen gasgekoelde re actors met ultra-hoge temperaturen, welke vermoedelijk de bouwkosten en de prijs van de geproduceerde elektriciteit aanzienlijk verder zul len verlagen. Atoomenergie heeft thans prioriteit De Parijse lentemode brengt op het gebied van hoeden iets geheel nieuws door kapjes met natuurlijke bloemen te lanceren. Dit zijn enige ontwerpen van Jean Tess. Uiter aard Is ïo'n hoedje slee hts één of nauwelijks één dag te gebruiken, en dan moet de bloemeist er weer aan te pas komen voor een volgende ge legenheid. waarbij de lentetooi ge dragen moet worden Ondanks het kolossale atoom-pro gramma blijft de steenkool de basis van Engelands economie. In 1965 zullen de nieuwe kernenergie centrales ongeveer zesduizend megawatt produceren (1 megawatt is 1 miljoen watt). Atoomenergie heeft prioriteit in Engeland en de regering heeft besloten een groter bedrag dan aanvankelijk was vastgesteld in atoomstations te investe ren. Door verdere technische ontwikke ling is het mogelijk, dat de berekende totale capaciteit nog belangrijk zal wor den overschreden. De drie atoomkracht stations. welke het eerst gereed zulle i komen, zijn de eerste volledig voor de industrie werkende atoomcentrales, wel ke elk driehonderd megawatt zullen voortbrengen. Langzamerhand zal de capaciteit van de daarop volgende cen trales naar men hoopt kunnen worden verhoogd tot vierhonderd megawatt en meer. Engeland is reeds begonnen deze klei ne reactors naar Amerika te exporteren. Het atoom-programma is voor een deel gebaseerd op de baten, welke de export van atoom-reactors zal afwerpen. Het atoomkrachtpropT.imma is een onder deel van de alge lene modernisering van Engelands energiebronnen, welke ook de bouw van gewone elektrische centrales omvat, terwijl voorts de sterk verouder de Britse spoorwegen een algehele ver nieuwing zullen ondergaan. politiek daklozen Voorstanders van een neutraal Duits land geven blijk van een „ontstellend gebrek aan politiek gezond verstand", aldus verklaarde dr. Heinrich von Bren- tano, de Westduitse min. van Buiter.l. Zaken, die op het ogenblik een bezoek aan de Ver. Staten brengt, gisteren op een lunch van de Amerikaanse Natio nale Persclub. De vorige week heeft de leider van de Westduitse socialistische partij, Erich Ollenhauer, aan het eind van een be zoek aan Amerika op een lunch voor dezelfde persclub een uiteenzetting ge geven van de opvatting van zijn partij van een verenigd Duitsland buiten de NAVO en binnen een veiligheidsstelsel, dat Oost en West omvat. De Duitse minister betoogde, dat een neutraal Duitsland een pion in de we reldpolitiek zou worden. Zeventig mil joen mensen zouden dan politiek dakloos zyn. Duitsland kan niet geïsoleerd be staan en zou vrienden moeten zoeken, doch elk samengaan met een ander land zou wantrouwen opwekken by de andere buurlanden, zo meende hij. Een neutraal Duitsland zou slechts kun nen bestaan als het een opportuniteits- politiek voerde. In ieder geval zou het vacuum vroeg of laat opgevuld worden door een mogendheid, die er op uit is het machtsevenwicht te verstoren, zo voegde Von Brentano hieraan toe. Alle Duitsers weten, zo besloot hij. dat zy een integrerend deel zyn van de vrije wereld en zij zullen zich nooit van de vrije wereld laten scheiden. Nog even wachten Naar aanleiding van recente berichten volgens welke Westduitse atoomgeleer den op het punt zouden staan thermo- nucleaire fusie „onder controle" te krij gen, waardoor ongekende energiebron nen aangeboord zouden kunnen worden, hebben zij gisteren verklaard, dat dit nog lang niet het geval is. Een vooraan staand natuurkundige, prof. Von Wei- zsacker, gaf in een vraaggesprek voor de „Rheinische Post" als zijn oordeel te kennen dat het minstens nog 15 jaar z<w duren voor men in laboratoria thermo- nucleaire fusis tr>t stand zal brengen.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1957 | | pagina 5