Een dreigend politiek conflict met
wellicht Kabinetscrisis tot gevolg
Franse bemiddeling in New York
schijnt succes te zullen hebben
WEERBERICHT
Meerderheid Tweede Kamer
tegen blokkering der
landbouivgeldeii
Indonesië kreeg in Ver. Naties
voor derde maal kous op de kop
Laten Arabieren zich ophitsen
door de communisten of kiezen
zij eieren voor hun geld?
96ste jaargang
VRIJDAG 1 MAART 1957
No. 29075
LEIDSCH DAGBLAD
Directeuri J. W. Henny
Hoofdredacteur! J. Brouwer
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
f.7.-
W V KJKJK. L.ILIU1LI\ HiN UMOIKLI
per kwartaal; f. 2.35 per maand; 0.55 per week
Witte Singel 1. Lelden - Giro no. 57055
Telefoon Directie en Administratie: 25041; Redactie: 21507
Alleen de P.v.d.A. gaat hiermede akkoord
7nr> nrtPff mrtrlomontniro vaWnnlanv I
(Van onze -parlementaire redacteur)
Voor de A.R.-fractie en de VVD-fractie in de Tweede Kamer is de blok
kering van 50 miljoen gulden voor verhoging van de steun aan de
landbouw, onaanvaardbaar. De woordvoerder van de CHU heeft de blok
kering verwerpelijk genoemd. De landbouwspecialist van de K.V.P.,
ir. Droessen, zei gisteren: „Aan de blokkering van de landbouwgelden
kunnen wij althans voor dit moment onze goedkeuring niet geven en de
controle op de besteding bij deblokkering van de gelden is ten enenmale
onaanvaardbaar"De meerderheid van de Tweede Kamer is dus tegen de
blokkering al heeft ir. Droessen een slag om de arm gehouden en de heer
Biewenga heeft reeds aangekondigd een motie te zullen indienen om een
uitspraak van de Kamer te verkrijgen. Alleen de PvdA gaat akkoord met
de blokkering.
De blokkering Is „koude socialisatie" genoemd. Deze kwestie dreigt een prim
cipieel politiek conflict te worden. Prof. Oud (VVD) zei zich er over te hebben
verwonderd, dat de niet-socialistische ministers in het kabinet htm handtekening
hadden gezet onder het blokkeringsplan, terwijl de protestantse ministers wel op
hun achterste benen staan als 't de voetbalpool betreft. Uit de woorden van prof.
Oud viel de conclusie te trekken, dat de tegemoetkoming aan de nood van de
landbouw alleen bereikt is kunnen worden door het compromis van de blokkering.
de besteding van het geblokkeerde geld
bij uitbetaling. Wij gaan er ook mee ak
koord. dat de eigenaren van onrendabe
le bedrijven geen'hogere eigenaarslasten
krijgen toegekend.
De enorme bedragen, die thans wor
den besteed voor cultuurtechnische wer
ken acht de heer Vondeling alleen ver
antwoord als van de geblokkeerde gelden
gebruik wordt gemaakt om de kleine on
rendabele bedrijven te doen verdwijnen.
Met overheidsgeld mogen geen bedrijven
in stand worden gehouden, die naar de
huidige maatstaven niet meer rendabel
zyn.
regeling?
Wettelijke
Verklaring ir. Vendeling
Die indruk werd versterkt door de
verklaring van ir. Vondeling: „Wij kun
nen „als PvdA" geen lek in de prijsga-
rantiepolitiek aanvaarden. Wij wensen
zekerheid, dat de geblokkeerde gelden
bij uitbetaling (deblokkering) zullen
worden besteed voor verbetering van de
bedrijfsgebouwen. Dat is een eis van
menselijkheid tegenover de jonge boe
ren. die anders later op oneconomische
bedrijven dreigen te komen in de toe
komst. Daarom gaat de PvdA wel ak
koord met het stellen van garanties voor
Een zinloos protest
EEN aantal Nederlandse hoogleraren,
heeft zich gedrongen gevoeld een
schrijven te richten tot minister
president dr. Drees, waarin zij uiting
geven aan „hun diepe teleurstelling en
bezorgdheid over de benoeming van de
Duitse generaal Speidel tot comman
dant van de Navo-troepen in Midden-
Europa en met name over het uitblijven
van een openlijk protest van de Neder
landse regering tegen deze benoeming".
Vooropstellende dat hoogleraren als
alle andere Nederlandse staatsburgers
het volste recht hebben over deze aan
gelegenheid hun mening kenbaar te
maken, hebben wij ons over dit protest
toch in hoge mate verbaasd. In de eer
ste plaats omdat men juist in deze
hooggeleerde kring méér begrip mag
veronderstellen voor de zeer bescheiden
rol, welke Nederland in het Navo-milieu
vervult. Zijn zij nu werkelijk zo naief
om te veronderstellen, dat een even
tuele aandrang van Nederlandse zijde
op de Navo tot intrekking van het be
noemingsbesluit enig resultaat zou heb
ben? En bezitten zij zó weinig zin voor
de werkelijkheid, dat zij het mogelijk
achten, dat de Nederlandse regering de
waarborg zou stellen, zoals zij vragen,
dat Nederlandse troepen nooit onder de
bevelen van generaal Speidel zullen
worden gesteld? Betekent het stellen
van deze laatste vraag op zich zelf al
niet een ondermijning van het gezag,
waarmede een zo hoogstaande militaire
autoriteit dient te zijn bekleed?
Het is ongetwijfeld voor velen een
even moeilijk te verwerken gedachte,
dat dit commando wordt gelegd in han
den van een man, die een van Hitiers
generaals is geweest, maar geloven de
protesterende hoogleraren niet, dat dit
feit ook bjj degenen, die over deze be
noeming hadden te beslissen en die voor
het overgrote deel tot zijn vroegere te
genstanders behoren, niet geheel en al
onbekend is? En wanneer zij des
ondanks generaal Speidel op grond van
zijn militaire bekwaamheden in deze
functie benoemen, omdat Duitsland in
het Westeuropese defensiestelsel niet al
leen niet gemist kan worden, maar
daarin zelfs een leidende rol speelt, ge
loven de protesterende professoren dan
niet dat het verstandiger is naar de toe
komst te kijken dan naar het verleden?
De benoeming van een dergelijke top
functionaris is geen kwestie van senti
ment maar van de beste man op deze
plaats.
Het is byna kinderlijk om te veron
derstellen, dat een protest zoals zij van
de Nederlandse regering thans nog ver
wachten enige uitwerking zou hebben.
En wanneer zij dat zelf evenmin ver
wachten, is het ook volmaakt zinloos
dit gebaar te maken
Slag om de arm
Uit een oogpunt van principiële poli
tiek namen de partijen de blokkering
van de landbouwgelden dus zeer hoog en
er dreigt dus een politiek conflict met
eventueel een kabinetscrisis indien de
motie, welke de heer Biewenga heeft
aangekondigd, zou worden aangenomen.
Het heeft echter de aandacht getrok
ken, dat de woordvoerder van de KVP
verklaarde, de blokkering „voor dit mo
ment" niet te kunnen goedkeuren en
dat laat de mogelijkheid open voor na
der overleg, al heeft de heer Droessen
de overheidscontrole op de besteding bij
deblokkering ten enenmale onaanvaard
baar genoemd.
In de gestegen eigenaarslasten van de
landbouwers wil de regering tegemoet
komen met een bedrag van in totaal 200
miljoen gulden in plaats van de 350
miljoen, die het Landbouwschap had
voorgesteld.
Hoewel de heer Droessen (KVP) het
bedrag teleurstellend vond, verklaarde
hij, dat de KVP bereid was er genoegen
mee te nemen, maar „wij blijven op het
standpunt staan, dat aan verdere recht
matige eisen moet worden tegemoet ge
komen". Het zal er bij de boeren nooit
ingaan, dat de 50 miljoen gulden, die
geblokkeerd worden, niet te vinden zou
den zijn om te kunnen worden uitge
keerd. De blokkering is een ongezonde
wijze van financiering, omdat lasten
naar de toekomst worden verschoven.
De blokkering is ons zo onsympathiek,
dat „onze medewerking pas in uiterste
noodzaak zal zijn te verkrijgen", aldus ir
Droessen. Mede voorwaarden voor de
besteding van de gelden bij deblokkering
(uitbetaling) zou in ieder geval moeten
berusten op een wettelijke regeling, zo
dat er controle van het parlement mo
gelijk is.
Misschien zwicht de KVP voor de
blokkering als er een wettelijke regeling
wordt toegezegd voor de voorwaarden
voor de besteding bij deblokkering.
In spanning wacht men op het debat
van de volgende week.
(men zie ook elders in dit blad)
Bejaarde man in zijn woning
verbrand
(Speciale berichtgeving)
De 87-jarige heer M. Bloemhof, een
alleenwonende weduwnaar, is te Groes-
sen in de Achterhoek dood in zijn wo
ning aangetroffen. De buren hadden
brandlucht waargenomen. Toen de
politie een onderzoek instelde, bleek
de man al half verkoold te zijn. Ver
moedelijk heeft hij tijdens het aan
maken van een kachel een beroerte
gekregen.
De ondertekening te Cairo van de
jongste overeenkomst tussen de lei-
oers van de vier Arabische staten
Saoedi-Arabié. Jordanië. Syrië en
Egypte.
Van links naar rechts Koning
Hoessein. Koning Saoed en Presi
dent Nasser. De president van Sy
rië staat niet op de joto.
(Ingez. Med.-Adv.)
POPLIN
DAMESBLOUSES
mooi model
met mouw
11.25
Alle nieuwe modetinten.
HAARLEMMERSTRAAT
172 - 174 - 179
HERENSTRAAT 9
MIDZA-BONNJEN
voor onze cliënten.
Resolutie Nieuw-Gninea niet bekrachtigd
Kalme toon van Nederland redde situatie
(Van onze correspondent in Washington)
Ook de derde maal is Indonesië er niet in geslaagd van de Ver.
Naties steun te verkrijgen voor een resolutie inzake Nieuw-Guinea,
welke Nederland onmogelijk kon accepteren. Gedurende drie algemene
vergaderingen heeft Indonesië iets dergelijks geprobeerd en driemaal
heeft haar poging gefaald. Indien het Handvest van de Ver. Naties de
regel kende van „driemaal is scheepsrecht", dan zou daarmede de zaak
voorgoed zijn beslist, maar dat is zij nu natuurlijk niet.
Vier stemmen tekort.
Ambassadeur Schürmann gaf na af
loop van het debat overigens toch te
kennen dat hij van mening is, dat In
donesië in de volgende vergadering niet
opnieuw kan beproeven een dergelijke
resolutie aangenomen te krijgen.
Het is inderdaad veelzeggend dat In
donesië ook in deze algemene vergade
ring geen succes heeft gehad „want door
vermeerdering van het aantal Afro-
Aziatische landen onder het ledental
schenen de kansen voor Djakarta beter
De kicesties Gasa en Golf van Akaba
(Van onze correspondent in New York)
In de kringen der Verenigde Naties te New York verwachtte men
tegen heden-, vrijdagmiddag het hoogtepunt van het buitengewoon
belangrijke debat over een regeling in de kwestie tussen Israël en
Egypte. Eerstgenoemd land heeft namelijk aangekondigd, dat het op dat
moment plannen bekend zal maken inzake terugtrekking van zijn troe
pen uit het Egyptisch gebied. Officieel staat het Israël niet vrij voor
waarden te stellen inzake die terugtrekking en het zal daarom niet zeg
gen, dat die terugtrekking geschiedt „onder voorwaarde dat", doch
met dien verstande dat". In feite maakt dit weinig verschil, doch de
gehele „operatie" draagt een subtiel en delicaat karakter en da4»«naakt
het welslagen ook nog niet geheel zeker.
Gisteravond verluidde in kringen der Verenigde Naties, dat secre
taris-generaal Hammarskjöld naar het Midden-Oosten zal reizen om
persoonlijk toezicht te houden op het terugtrekken der Israëlische strijd
krachten en haar vervanging door troepen der Verenigde Naties.
Vrij zonnig
De Bilt verwacht tot morgenavond:
Droog en vry zonnig weer. Vannacht
temperaturen om het vriespunt tot
lichte vorst, morgen dezelfde tempera
turen als vandaag of iets hogere. Ma
tige tijdelijk vrij krachtige zuidooste
lijke wind.
(Opgemaakt te 11.15 uur).
2 maart
Zon op: 7,27 uur; onder: 18.23 uur.
Maan op 7.15 uur; onder: 19.40 uur.
Hoogwater te Katwijk te 4.01 en 16.11
uur. Laagwater te 12.06 uur.
Dit nummer bestaat uit 14 pagina's
Merkwaardige
omzwaai van tie V.S.
Hoe luidt nu het plan. dat in Wash
ington woensdag in grote trekken is
uitgewerkt?
Israël zal zijn troepen terugtrekken
met dien verstande dat de voorwaarde
inzake vrijheid van navigatie in de Golf
van Akaba principieel ondersteund zal
worden door Amerika en de andere
Westerse zeevarende mogendheden. De
Ver. Naties zullen in de interim-periode
het bestuur waarnemen in de Gaza-
strook en Israël zal het recht hebben
zich eventueel te verweren tegen Egyp
tische aanvallen. Het ligt niet in de be
doeling, dat over deze drie gecamou
fleerde voorwaarden zal worden ge
stemd. Immers een resolutie van die
strekking zou weinig kans hebben offi
cieel te worden aangenomen. Israël zal
daarom een verklaring afleggen. Daar
mede zou de kous af zijn.
Arabieren voor de keus
Wellicht is het een bijzonder goed
idee te trachten aldus de knoop
door te hakken, doch sommige
waarnemers twijfelen toch of men
tot een dergelijke oplossing zal kun
nen geraken zonder dat een daartoe
strekkende resolutie wordt aangeno
men, want de communistische lan
den zullen ongetwijfeld proberen de
Arabieren op te stoken zich vierkant
tegen dit nieuwste plan te verzetten.
Gesteld nu, dat Egypte plus bond-
genoten dit laatste zouden doen, dan
zou wel eens de situatie kunnen ont
staan, dat de vrije vaart naar Akaba
min of meer geforceerd zou moeten
worden door Israël en ,#ijn vrien
den", terwijl Israël er dan natuurlijk
niet aan zou denken zich terug te
trekken uit Gaza.
In dat geval zouden de Arabieren
derhalve verder van de wijs zijn dan
wanneer zij zich zouden neerleggen
bij dit nieuwste plan en de oren toe
stoppen voor de communistische
souffleurs.
Gezien de juist beschreven situatie
bezit het plan daardoor althans vol
doende kansen om te worden gepro
beerd.
Dulles hield rekening met
reactie in het binnenland
Men zal zich misschien verbazen over
het feit dat de Amerikanen, die er
maandenlang naar gestreefd hebben een
goede beurt bij de Arabieren te maken,
thans in zee gaan met de Fransen, die
meer dan iemand anders door de Ara
bische wereld worden gehaat. Daarover
werd uit Washington het volgende ver
nomen.
De Amerikanen waren er tot dusverre
niet in geslaagd Israël tot terugtrekking
te bewegen. Toen begon Pineau echter
samen met Mollet in Washington te be
middelen. Zij drongen aan op verder
gaande Amerikaanse toezeggingen en
meenden dat Israël dan overstag zou
gaan. Dulles, die waarlijk wel beseft,
dat het Amerika in de Arabische wereld
geen goed doet, dat het één liin trekt
met Frankrijk, geraakte daarna onder
de sterke druk, dat dit de enige kans
was, waardoor Amerika zou kunnen ont
komen aan de noodzaak sancties tegen
Israël te steunen, sancties die bij een
groot deel van de Amerikaanse bevol
king zeer onpopulair zouden zijn!
Ziehier een der belangrijkste redenen
voor de „mariage de raison" (huwelijk
uit berekening) tussen Uncle Sam en
Marianne.
De Israëliërs in New York hebben ook
de Nederlandse delegatie verzocht zich
uit te spreken voor de vrije vaart naar
Akaba. Donderdagavond had de Neder
landse vertegenwoordiger nog geen in
structies daaromtrent uit Den Haag
ontvangen, doch het zou in de lijn van
de Nederlandse politiek liggen, indien
ons land in dit opzicht zou samenwer
ken met de andere zeevarende mogend
heden.
te zijn geworden. De Nederlanders had
den aan de vooravond van de stemming
de komende uitslag juist geschat. De
resolutie, die de instelling van een
„commissie van goede diensten" aanbe
val. om de partijen bij te staan in hun
onderhandelingen, verkreeg 40 stem
men vóór en 25 tegen, met onthou
dingen.
Volgens de spelregels moet zulk een
resolutie echter tweederde van het
totaal aantal vóór en tegen-stemmen
krijgen om te worden aangenomen. In
donesië kwam dus ongeveer vier stem
men tekort.
Geen compromis
Mexico had donderdagochtend nog
getracht de weg te bereiden voor een
zwakkere resolutie, doch de Nederlandse
delegatie liet er in de wandelgangen
geen twijfel over bestaan dat zulk een
resolutie eveneens onaanvaardbaar zou
zijn en tot niets zou leiden. Dit was
stellig een van de voornaamste redenen,
waarom de compromiszoekers hun po
gingen toen geheel opgaven.
Amerika, dat geen woord gesproken
heetft. in het debat, onthield zich van
stemming. De andere NAVO-landen
steunden voor het merendeel Nederland.
Turkije en Spanje onthielden zich van
stemming. Griekenland was tegen ons.
Zeven Zuidamerikaanse staten kozen
onze zijde.
Het is stellig een goede tactiek ge
weest, dat Nederland de kalme toon
bewaard heeft gedurende het debat.
De vergadering kreeg daardoor waar
lijk niet de indruk, dat hier een ex
plosieve situatie werd behandeld.
Drie straaljagers op
één (lag neergestort
Eén vlieger omgekomen
Het was gisteren een sombere
dag voor de Koninklijke Lucht
macht. In de loop van de middag
verongelukten er drie straaljagers,
twee bij Woensdrecht en één bij
Volkel. Eén piloot kwam om het
leven, de beide anderen kwamen
behouden aan de grond.
Omstreeks kwart voor drie gister
middag kwamen twee Gloster „Me
teor IV" straaljagers van de jacht-
vliegschool van de Kon. Luchtmacht
bij hun basis Woensdrecht met el
kaar in aanraking en verongelukten.
Eén der jachtvliegtuigen, bestuurd
door de 23-jarige ongehuwde tweede
luitenant-vlieger H. M. M. Bruggink
uit Tubbergen, is bij de Wouwse
Plantage neergekomen en zwaar be
schadigd. De bestuurder van dit toe
stel kwam om het leven.
Het andere vliegtuig, dat werd be
stuurd door de 24-jarige ongehuwde
tweede luitenant-vlieger J. H. Stoorvo
gel uit Zeist, werd acht kilometer van
Woensdrecht in een noodlanding aan
de grond gezet. De vlieger bracht er het
leven af.
Het ongeluk, zo deelt men ons van
de zyde van de Luchtmachtvoorlich
tingsdienst mede, als volgt gebeurd.
Twee Gloster „Meteor 4 "-vliegtuigen
naderden, in formatie vliegend, de
vliegbasis Woensdrecht om er te landen
Geen goede diensten
MET 39 stemmen voor en 25 tegen
bij 9 onthoudingen heeft de poli
tieke commissie der Verenigde Na
ties een door 13 staten ingediende
resolutie tot instelling van een com
missie voor goede diensten voor de
kwestie Nieuw-Guinea aangenomen, het
geen dus bij lange na niet de vereiste
twee derde meerderheid betekent, wellis
nodig is om deze zaak in de plenaire
zitting aan de orde te kunnen stellen.
De Algemene Vergadering heeft over
eenkomstig de verwachtingen deze
resolutie dan ook niet bekrachtigd.
Dit is een niet onbelangrijk Nederlands
succes, in het bijzonder voor onze ver
tegenwoordiger in de politieke commissie,
mr. Schürmann, die het op het Hand
vest gebaseerde Nederlandse standpunt
op knappe wijze heeft uiteengezet
Er is alleszins reden om zich over deze
uitspraak te verheugen. Alleen reeds het
behalen van een tweederde meerderheid
hield in beginsel een erkenning in van
de rechtmatigheid der Indonesische aan
spraken, hetgeen dus thans niet het ge
val is. Daarnaast bestaat er voor het,
Nederlandse volk niet de minste reden
om zich dankbaar het resultaat te her
inneren, dat een zogenaamde Commissie
van goede diensten in een vorig Ne
derlands-Indonesisch geschil bereikte.
Aangeboden diensten genieten de twij
felachtige reputatie zelden welkom te
zijn en zo is het ook hier.
Gezien de hardnekkigheid, waarmede
president Soekarno om redenen van
binnenlandse propaganda de kwestie
Nieuw-Guinea voortdurend in de inter
nationale belangstelling tracht te trek
ken, zal het wel niet de laatste maai
zijn, dat dit onderwerp in de Ver. Na
ties ter sprake komt, doch vooralsnog
blijkt in brede kring de verheugende
bereidheid te bestaan om deze zaak te
beschouwen als een zuiver Nederlandse
aangelegenheid, waarmede andere lan
den niets te maken hebben.
Plan voor verdeling
van Algerije
Onafhankelijkheid voor de
helft der bevoiking
Vier radieale afgevaardigden van de
Franse Nationale Vergadering hebben
donderdag op een persconferentie in
Parjjs een plan voor verdeling van Al
gerije in vier stukken bekendgemaakt,
dat zij bij de Nationale Vergadering
zullen indienen.
Volgens deze afgevaardigden moet Al
gerije verdeeld worden in:
een autonome republiek Constantine
(tussen de Tunesische grens en een lijn
noord-zuid ten oosten van Algiers),
een autonoom gebied rondom Tlem-
cen (aan de grens van Marokko),
een Franse provincie, die het gebied
van Algiers en Oran, de twee grootste
steden van Algerije, omvat (tussen de
republiek Constantine en het gebied van
Tlemcen in),
de woestijngebieden van de Sahara in
Algerije moeten tot een Frans overzees
gebiedsdeel verklaard worden.
Dit plan zou aan bijna de helft van
Algerije's bevolking onafhankelijkheid
verlenen. Frankrijk behoudt een door
gang naar de Sahara, waar grote hoe
veelheden olie worden verondersteld.
Slot op pag. 2
Op een gegeven ogenblik heeft de leider
van deze formatie van twee toestellen,
zoals gebruikelijk is, het teken gegeven
de formatievlucht te beëindigen. De lei
der laat zijn toestel daarop naar links
gaan en drie seconden later buigt de
tweede man ook naar links af. Bij het
verbreken van deze formatievlucht heb
ben de toestellen elkaar geraakt met het
vermelde noodlottige gevolg.
Beide vliegers waren in het bezit van
het militaire vliegbrevet. Ze waren in
opleiding op de jachtvliegschool om
jachtvlieger te worden.
Gistermiddag is de vlieger van een
Lockheed T-33a „Shooting Star" straal-
lesvliegtuig van de Kon. Luchtmacht
boven de vliegbasis Volkel in moeilijk
heden gekomen omdat de motor van
zijn vliegtuig afsloeg.
Aangezien het toestel zich op 2000
meter hoogte bevond, had de vlieger
geen mogelijkheid meer een duik
vlucht te maken en daardoor de mo
tor weer in werking te stellen. Daar
om zette de bestuurder en de 21-
jarige sergeant-vlieger B. A. M. Lens-
sen, de schietstoel in werking. Hij
kwam behouden op de basis Volkel
aan de grond. Het vliegtuig kwam
eveneens op de basis terecht, het
-erd vernield.