Bestedingsbeperking brengt tongen
van de Kamerleden in beweging
Canadees Pearson vindt r
oplossing voor het Midden-Oosten
WEERBERICHT
Hogere melkprijs zit hen hoog
De Nederlandse kapitaalmarkt
schiet op de duur tekort
Amerika ziet zich geplaatst
voor
een zeer lastig dilemma
95ste jaargang
WOENSDAG 27 FEBRUARI 1957
No. 29073
LEIDSCH
DAGBLAD
Directeur: J. W. Henny
Hoofdredacteur! J. Brouwer
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
17.— per kwartaal; f.2 35 per maand: 10.55 per week
Witte Singel 1. Lelden - Giro no. 57055
Telefoon Directie en Administratie: 25041; Redactie: 21507
Zonnige perioden
De Bilt verwaclht tot morgenavond:
Droog weer met zonnige perioden en
weinig wind. Vannacht plaatselijk mist
met temperaturen om het vriespunt tot
lichte vorst. Ongeveer dezelfde middag-
temperaturen als vandaag.
(Opgemaakt te 11.15 uur).
28 FEBRUARI
Zon op: 7.31 uur; onder: 18.19 uur.
Maan op: 6.35 uur; onder: 17.30 uur.
Hoogwater te Katwijk te 3.01 en 15.11
uur. Laagwater te 10.56 en 23.15 uur.
Dit nummer bestaat uit 10 pagina's.
Engeland stelt de
inkrimping van zijn
Rijnleger uit
Kortwieking wordt over een
langere periode verdeeld
(Van onze Londense correspondent)
Engeland heeft toegegeven aan
de door zijn Europese bondgeno
ten uitgeoefende druk en het heeft
besloten de plannen uit te stellen
om zijn in West-Duitsland gesta
tioneerde grond- en luchtstrijd
krachten met een derde in te krim
pen. Op de gisteren in Londen ge
houden bijeenkomst van de Raad
der Westeuropese Unie is uitvoe
rig over dit onderwerp gesproken.
De algemene opvatting na de con
ferentie was, dat de kortwieking
van de Britse strijdkrachten in
ieder geval zal doorgaan, maar het
is mogelijk, dat de vermindering
over een langere periode zal wor
den verspreid.
Selwyn Lloyd, de Britse minister
van Buitenlandse Zaken maakte vol
strekt duidelijk, dat er geen sprake
van is, dat Engeland Europa in de
steek zal laten. Alleen zal het aan
tal Britse troepen worden uitgedund,
doch de Engelse strijdmacht, welke
tenslotte op het vasteland achter
blijft, zal nog van een aanzienlijke
omvang zijn.
Het is nog te vroeg om na te gaan
of Lloyds verklaring de onder de
bondgenoten bestaande ongerustheid
over de Britse plannen zal wegne-
moet Amerika wensen dat er een reso
lutieformule wordt gevonden, die voor
beide partijen aanvaardbaar is.
Verzet Amerika zich tegen de sancties
resolutie. dan krygen de communistische
staten immers een mooie kans om te
poseren als de enige werkelijke vrienden
van het Arabische blok! Zou Amerika
echter meestemmen voor sancties, dan
zou dit besluit moeten worden doorgezet
tegen de wens van de Democratische
partij, alsmede tegen de opinie van een
aanzienlijk Republikein als Senator
Knowland. Waarlijk. Dulles en het State
Department (ministerie van Buiten
landse Zaken) zien zich voor een ko
lossale heksentoer geplaatst, die ongeveer
neerkomt op het vinden van de kwa
dratuur van de cirkel!
Majoor K. uit
arrest ontslagen
Gewettigd
door vooronderzoek
(Van onze Haagse redactie)
De Krijgsraad te Velde West heeft
gunstig beschikt op het verzoek van
mr. W. J. van Es, raadsman van de
gearresteerde majoor van de Kon.
Landmacht H. E. K., hoofd van de
afdeling buitenlandse aankopen van
het D.M.L., zijn cliënt in vrijheid te
willen stellen.
Zo men zich zal herinneren, werd
majoor K. op verdenking steekpennin
gen tot een aanzienlijk bedrag te heb
ben aangenomen, op 28 november van
het vorig jaar in arrest gesteld. Op
grond van het militaire strafrecht werd
verdachte tijdens het vooronderzoek,
dat door het horen van vele etuigen in
deze vrij ingewikkelde affaire lange tijd
in beslag heeft genomen, van de buiten
wereld geisoleerd gehouden. Enkele da
gen geleden is, bij wijze van gunst, zijn
advocaat, die zich op 14 dezer als zo
danig had gesteld, tot de in het Haagse
Huis van Bewaring ingesloten majoor
toegelaten.
Bij de overwegingen, welke de Krijgs
raad voor de opheffing van de voorlopi
ge hechtenis heeft doen gelden, is door
slaggevend geweest het feit, dat de voor
naamste getuigen hun afgelegde verkla
ringen onder ede hebben bevestigd.
Nog niet hekend is. wanneer majoor K
zich voor de Krijgsraad zal hebben te
verantwoorden.
De oudere inwoners van Haarlem
worden door een gepensioneerde
politieman wegwijs gemaakt in de
geheimen, hoe men het steeds inten
sievere en snellere verkeer kan trot
seren. Naast theoretische lessen in
de bejaardensociëteit geeft hij ook
praktijklessen, b.v. in het overste
ken. De heer J. van Zijl met zijn
cursisten in actie.
men. Veel hangt er van af, hoe de
voorgestelde hergroepering der Brit
se strijdkrachten op het vasteland
tenslotte zal uitvallen.
Deze zal pas haar definitieve vorm
krijgen, nadat deze kwestie vrijdag
a.s. aan de NAVO-ministerraad zal
zijn voorgelegd, ivaarna een vervol
gens wederom in Londen te houden
nieuwe ministers-bijeenkomst van
de Westeuropese Unie de eindbeslis
sing zal nemen.
Het Britse plan zal pas kunnen
worden uitgevoerd, indien de meer
derheid van de bij de Unie aangeslo
ten landen (Frankrijk, Italië, West-
Duitsland. Benelux en Engeland) be
reid is het te aanvaarden.
Slot op pag. 2
De scheepsbouw van
Nederland haalde
'n recordproduktie
Volgens statistieken van Lloyds te
Londen was de produktie der Neder
landse scheepswerven in 1956 groter
dan ooit tevoren. Er werden in Neder
land schepen met een gezamenlijke
inhoud van 449.899 ton gebouwd, of
53.354 ton meer dan in 1955. De Ne
derlandse produktie werd in het af
gelopen jaar alleen door die van Ja
pan, Engeland en West-Duitsland
overtroffen.
De grootste producent was Japan, dat
meer dan tweemaal zoveel als in het
voorafgaande jaar produceerde en En
geland van de eerste plaats verdrong.
Japan bouwde in 1956 325 schepen van
tezamen 1.746.429 ton tegen 188 schepen
van tezamen 828.730 ton in 1955. Boven
dien bouwde Japan het grootste vracht
schip ter wereld, de 51.400 ton metende
olietanker „Universe Leader".
In Engeland, dat op de tweede plaats
kwam, vertoonde de produktie een da
ling van 90.550 ton ten opzichte van
1955. Er werden in Engeland in 1956
275 schepen van tezamen 1.383.387 ton
te water gelaten.
West-Duitsland. de op twee na grootste
producent van schepen, bereikte, even
als Nederland, Italië, Noorwegen en
Spanje, in het afgelopen jaar een re
cordproduktie. Het bouwde 1.000.489 ton
scheepsruim te, of 71.929 ton meer dan
in 1955.
Na Nederland kwamen: Italië met
358.006 ton (een stijging van 190.749
ton), Frankrijk met 299.034 ton (een
daling van 27.145 ton), Noorwegen met
171.510 ton (een stijging van 30.810 ton),
de Verenigde Staten met 169.076 ton
(een stijging van 96.07° ton) en Dene
marken met 130.255 ton (een daling van
23.821 ton).
De wereldproduktie steeg in 1956 ten
opzichte van het voorafgaande jaar
met 1.356.959 ton tot 6.673.701 ton. Zjj
was, afgezien van de oorlogsjaren,
hoger dan sedert 1919 het geval was
geweest.
Het doorwerken bij minder
gunstig weer
De minister van Volkshuisvesting en
Bouwnijverheid heeft een v etsontwerp
tot wijziging van de begroting van zyn
departement voor 1956 ingediend en
daarbü o.a. twee miljoen gulden aange
vraagd voor de voortzetting van het
onderzoek naar de te treffen maatrege
len en de grootte der extra kosten, die
het doorwerken by minder gunstige
weersomstandigheden mogelijk maken.
De voorlopige indrukken verkregen van
een uitgebreide proef, welke met rijks-
steun werd genomen bij twee grote
bouwwerken, bevestigen de mening dat
door een terzake gerichte organisatie
een produktiewinst kan worden verkre-
fen tegen betrekkelijk geringe extra
osten.
Extra kinderbijslag voor grote gezinnen?
(Van onze parlementaire redacteur)
Zestien sprekers hebben zich reeds laten inschrijven voor het debat
in de Tweede Kamer over de bestedingsbeperking; vier van hen heb
ben gisteren gesproken. De woordvoerders van de K.V.P., P.v.d.A.
enA.R. lieten er geen twijfel over bestaan, dat zij de bestedingsbeper
king noodzakelijk achten, maar vooral de verho
ging van de melkprijs met 10 cent per liter zit hen
hoog. In één keer zou dat beslist teveel zijn, zei
de heer Hazenbosch (A.R.) en de heer Roemers
(P.v.dA.) bepleitte een gedeeltelijke handhaving
van het subsidie op de melk (thans nog vier cent
per liter), waarvoor hij als compensatie eventueel
de progressie in de inkomstenbelasting wil verho
gen of het weeldetarief van de omzetbelasting. Hij
overweegt het indienen van een motie. Ook de heer
Janssen (K.V.P.) overweegt een motie in het be-
jang van (jc grote gezinnen in verband met de te
Minister HOFSTRA verwachten stijging van de kosten van het levens
onderhoud. Op een herziening van de kinderbijslag
wilde daarom ook de heer Roemers (P.v.d.A.) aandringen en de heer
Hazenbosch (A.R.) drukte minister Suurhoff op het hart: „Neem een
verhoging van de kinderbijslag van het derde kind af in gunstige
overweging".
Wjj hebben in 1956 onze mogelijkheden overschat, zei de heer Roemers (P.
v. d. A.) ter erkenning van de noodzaak van de bestedingsbeperking. Indien hel
niet gelukt de bestedingen te beperken, zou de waarde van de gulden steeds
verder verminderen.
„Ons volk heeft zich aan de welvaart een tikkeltje vertild", zei ook de heel
Hazenbosch (A.-R.). „Daarom is iedereen het eens over de noodzaak van d<
bestedingsbeperking."
In welvaart vergist
„De K.V.P. is bereid," aldus de heer
Janssen," de verantwoordelijkheid te
dragen voor de offers, die voor het wel
zijn van ons volk noodzakelijk zullen
blijken. De K.V.P. is mede bereid de
rechtvaardige aanspraken van de land
bouw te honoreren. De K.V.P. behoudt
zich echter voor een uitspraak van de
Kamer te vragen over de verhoging van
de kósten van het levensonderhoud, met
name voor de grot" gezinnen, indien de
regering niet in staat is onze ernstige
bezorgdheid op dit punt uit de weg te
ruimen. Wij aanvaarden de bestedings
beperking als noodzakelijk, maar dan
met een tijdelijk karakter, dus zolang de
offers voor de bestedingsbeperking nood
zakelijk zijn.
Vooral aan een deel van de verhoging
van de vennootschapsbelasting (50 mil
joen gulden ten bate van de landbou
wers), zo verklaarde de heer W. Peters
nader, wil de K.V.P. een tijdelijk karak
ter geven, omdat men niet weet, wat de
prijzen van de landbouwprodukten op de
wereldmarkt zullen doen. Deze belasting
moet dus in ieder geval niet meer wor
den geheven op het moment, dat de her
verdeling van het nationale inkomen ten
gunste van de landbouw niet meer
nodig is.
Het andere deel van de verhoging van
de vennootschaDsbelasting (eveneens 50
miljoen gulden) zo" de heer Peters wel
willen innen, maar hij zou daarvoor de
vennootschappen - belastingcertificaten
willen geven, waarmede zij later belas
ting zouden kunnen betalen. Er zou dan
dus geen sprake zijn van ontneming van
eigendom aan de vennootschappen en er
zou op het moment toch worden voor
zien in de behoefte aan kasgeld van
het Rijk.
Indiening te loot
Er was veel kritiek op de regering
over de late indiening van de plannen
tot bestedingsbeperking. „Eerdere aan
passing zou veel deviezenverlies heb
ben voorkomen," zei de heer Janssen.
„Kostbare tjjd is onnodig verloren ge
gaan. En men wist toch van de zomer
al, tijdens de Kabinetsformatie, dat
het landbouwprobleem bestond," be
toogde de heer Hazenbosch (A.-R.).
„Waarom," zo vroeg hij evenals de heer
Janssen, „heeft de regering dan in sep
tember niet tevens aan de S.E.R. ge
vraagd om in z" advies over de be
stedingsbeperking tevens het land
bouwprobleem te betrekken? Dan zou
er na het ontvangen van dat advies
minder vertraging zijn ontstaan bij het
indienen van de nota over de beste
dingsbeperking." Ook de heer Roemers
(P. v. d. A.) was van mening, dat de
indiening van de nota te lang was
uitgebleven.
winst een onderneming mag maken,
doch er moeten spelregels komen ten
aanzien van de prijsverhogingen, waar
door de Kamer inzicht verkrijgt in het
systeem, dat wordt toegepast, zodat er
controle mogelijk is.
Laat minister Zijlstra eens een uit
eenzetting geven van de normen, die hy
bij het prijsbeleid in acht neemt, be
toogde de heer Roemers (P. v. d. A.).
En verdient het geen aanbeveling om
de prijzencommissies weer in te stellen?
(Men zie ook elders In dit blad)
Waarom geforceerde verkoop
partijen koelhuisboter
Het lid van de Tweede Kamer, de
heer Van Meel heeft aan de ministers
van Binnenlandse Zaken. Bezitsvorming
en Publiekrechtelyke Bedrijfsorganisatie
en van Landbouw, Visserij en Voedsel
voorziening, de volgende vraag schrif
telijk gesteld:
Zyn de ministers bereid een uiteenzet
ting te geven van de motieven, die ge
leid hebben tot de geforceerde verkoop
van partijen koelhuisboter, het verloop
van de transacties en de financiële con
sequenties daarvan?
President Herstelbank:
Fiscale faciliteiten niet afschaffen
In de naaste toekomst zullen door het Nederlandse bedrijfsleven in het
algemeen, en de zeescheepvaart in het bijzonder enorme bedragen van
de binnenlandse kapitaalmarkt worden gevraagd. Steeds meer is het voor
de bedrijven noodzakelijk om technisch bij te blijven. De kapitaalgoederen
ivorden met de dag duurder en ingewikkelder. Met geen mogelijkheid zal
de kapitaalmarkt in de stijgende behoeften kunnen voorzien. Daarom zal
men moeten terugvallen op Amerika.
Aldus de heer J. F. Posthuma. presi
dent-directeur van de Herstelbank. gis
teren op een bijeenkomst van het Ne
derlands Verkeersinstituut in Krasna-
polsky te Amoterdam. waar hij sprak
over „Energie, vervoer en financiering".
De heer Posthuma verklaarde dat hij in
Amerika de eerste contacten had gelegd
met mogelijke beleggers. Hij hoopte,
dat na 1960 deze contacten hun voordeel
zouden opleveren.
Sprekend over de nota inzake de be
stedingsbeperking zei de heer Posthuma
het te betreuren, dat de regering niet in
de eerste plaats de bezuiniging in eigen
huis had toegepast. Hij gaf toe te begrij
pen, dat de beperking mogelijk een tac
tiek is binnen het raam van een algeme
ne strategie. Die zal echter moeten zijn
gericht op een vermeerderen, niet een
verminderen van de nationale welvaart,
aldus spreker.
Tegenover de voorgenomen wijziging
van de fiscale bemoeiingen met het be
drijfsleven zal men als één man stelling
moeten kiezen, zo zeide de heer Post
huma, Met name protesteerde hij tegen
een eventueel afschaffen van de fiscale
faciliteiten t.a.v. de vervroegde aflos
sing en de investeringsaftrek. Juist op
het gebied van het vervoer, en vooral
van de zeescheepvaart, is het geboden
de investeringsaftrek te handhaven.
De jaarlijkse produktie van goederen
en diensten zal in 1970 f. 13'/2 miljard
hoger moeten liggen dan thans. Wan
neer Nederland zijn scheepvaart weet te
ontwikkelen, zou deze tak van bedrijf
een groot aandeel in de sector der
diensten kunnen dragen.
Sprekend over de Euromarkt zei de
heer Posthuma. dat deze een waarde
volle bijdrage zal kunnen leveren tot
verbetering van de kapitaalmarkt, mits
een algemeen muntenstelsel wordt in
gevoerd. Een vrije migratie van arbei
ders alsmede een vrije kapitaalsvestiging
noemde hij onmisbaar voor een goed
functioneren van de Europese markt.
Wint verstand het van fanatisme?
(Van onze correspondent in New York)
Ere wie ere toekomt: de Canadese minister van Buitenlandse Zaken,
Pearson, heeft gisteren een uitermate constructief compromis aan de
Algemene Vergadering der Verenigde Naties voorgelegd teneinde
duurzaam een betere toestand te scheppen in het Midden-Oosten. Pear
son legde zijn ideeën niet neer in een resolutie, doch, indien een vol
doend aantal delegaties de denkwijze van de Canadees zou willen over
nemen, dan zou het niet moeilijk zijn een redelijke oplossing te vinden.
Helaas overheersen fanatieke gevoelens in het Israëlisch-Arabische
conflict maar al te vaak de rede.
Wat is de hoofdzaak van Pearsons suggesties? Hij wenst dat Israël
zich zal terugtrekken achter de demarcatielijn van 1949, doch wil nu
reeds een nieuwe toestand in uitzicht stellen, waarin Israël noch Egypte
gekweld behoeft te worden door vrees van te worden aangevallen. Het
is deze vrees, aldus Pearson, die beide partijen tot extremisme drijft.
Washington op zoek
naar kwadratuur van
politieke cirkel
Pearson wil de wederzijdse vrees weg
nemen door V. N.-troepen te plaatsen
aan de demarcatielijn en langs de Golf
van Akaba en door een verklaring van
de Verenigde Naties, dat de vreedzame
doorvaart naar Akaba niet mag worden
verhinderd.
Tenslotte wenst hij een geleidelijk over
nemen van het bestuur in de Gaza-
strook door V. N.-organen, die althans
tijdelijk de belangen in dit gebied zou
den moeten behartigen onder leiding van
de V. N.-commissaris.
De tijdelijke administratieve technische
hulp van de V. N. in de Gazastrook zou
evenwel niet de controle over dat ge
bied teniet doen, die volgens de wapen
stilstand aan Egypte toekomt. Namens
Israël heeft vertegenwoordiger Eban
maandag twee gesprekken met Ham-
marskjöid gevoerd. De Israëliërs ver
spreiden in de Ver. Naties de indruk, dat
Eban het in Washington praktisch eens
was geworden met Dulles, doch dat de
kans op een compromis aanzienlijk werd
verminderd toen Hammarskjöld maan
dagavond Eban duidelijk maakte, dat
Egypte het recht behield van controle
in Gaza.
Onverzoenlijke taal
Israël weigert te berusten in
de directe of indirecte terugkeer van de
Egyptische controle over dat gebied. Drie
Arabische staten, Jordanië, Syrië en Irak
hebben dinsdag zeer onverzoenlijke taal
doen horen. Zij trachten de indruk te
wek'en, dat zij de actie voor sancties
dóór willen zetten, ook al zou de reso
lutie, bij eventueel gebrek aan Ameri
kaanse medewerking, een nederlaag te
gemoet gaan.
Het communistisch blok staat vier
kant achter de Arabische staten en
tracht Amerika voor te stellen als spe
lende onder één hoedje met Engeland en
Frankrijk, die kortgeleden Egypte heb
ben aangevallen. Om allerlei redenen
Gistermiddag is het grote debat
in de Tweede Kamer over de be
stedingsbeperking begonnen. Een
overzicht van de vergaderzaal tij
dens het debat.
Prijsverhoging
Ofschoon de heer Janssen (K.V.P.) de
voorkeur gaf aan de politiek van prijs-
stabilisatie boven vrye prijsvorming,
drong hij er toch op aan voor het toe
staan van prijsverhogingen een techniek
te vinden, die sneller en rechtvaardiger
werkt dan thans het geval is. Thans be
paalt eigenlijk de minister hoeveel