Partijleider Pierre Mendès-France moest dubbele nederlaag erkennen Radicale partij was verliezer bij verkiezingen in Parijs Britse socialistische kritiek op keuze van generaal Speidel C.N.V. STEUNT DE EISEN VAN HET LANDBOUWSCHAP Amerika en de Sovjet-Unie zijn eensgezind over ontwapening i 95ste jaargang Vrijdag 25 januari 1957 Vierde blad no. 29045 Aan de top gefaald (Van onze Parijse correspondent) Toen Pierre Mendès-France, na de vervroegde verkiezingen van begin 1956, zijn grote rivaal, de toenmalige premier Edgar Faure, buiten de ra dicale gelederen stootte om daarna een ingrijpende schoonmaak te houden in de hele partij, werden die maatregelen door zijn aanhang gemotiveerd met het argument, dat het Franse radicalisme in de loop der laatste jaren was verwaterd en bovendien hoognodig van rechtse en reactionaire invloe den diende te worden gezuiverd. In naam was de 85-jarige Edouard Her- riot, ere-president van de Nationale Vergadering en van tal van andere instituten en verenigingen, nog altijd de unaniem erkende leider van alle Franse radicalen, zowel van links als van rechts. Herriot had PMF, die op het dramatische partijcongres van Parijs toen juist als vice-presideflt was verkozen, echter nagenoeg blanco volmacht gegeven om het radicalisme te restaureren. En diens operatie voltrok zich dan ook onder het welgevallig oog en de zwijgende toestemming van deze invalide grijsaard, die de tra ditie van het Franse radicalisme in de ogen van het publiek nog altijd belichaamde. Ook greep op eigen aanhang verzwakt De tussentijdse verkiezingen in Parijs, de stad die Mendès-France steeds als het centrum en de basis van zijn politie ke actie had voorgesteld, hebben nu aangetoond dat de radicale kandidaat nog maar een klein aantal stemmen op xijn naam heeft weten te verenigen van het totaal waarover de PMF-Iijst vorig jaar nog kon beschikken. Weliswaar had Mendès-France aanvankelijk een ande re kandidaat - de jonge en begaafde di recteur van het weekblad „l'Express", Jean-Jacques Servan-Schreiber - naar voren geschoven, maar de hogere part ij- Instanties hadden een Corsicaanse en onbekende advocaat boven deze strijd lustige Hoekblad-directeur verkozen waarmee PMF intussen al een eerste nederlaag moest lijden, omdat daardoor werd bewezen dat ook zijn greep op de eigen, gezuiverde aanhangers in korte lijd aanzienlijk was verslapt. Pierre Mendès-France heeft met lof waardige openhartigheid die men in po litieke kringen maar weinig ontmoet, lijn nederlaag - een dubbele nederlaag dus eigenlijk - nu zelf erkend, maar te- Tens de geruchten tegengesproken, dat hij aan de top van de partij het veld iou ruimen voor de hoogbejaarde Emile Roche, die de eenheid onder alle radica len wil herstellen. Ook onder zijn vol gelingen wordt het fiasco van zijn expe riment in groeiende mate toegegeven en zelfs l'Express, dat algemeen als PMF's spreektrompet wordt beschouwd, kon in zijn laatste nummer de teleurstelling over deze jongste gang van zaken niet meer bedwingen. De"hoop, dat PMF. aan het hoofd van een gedisciplineerde en krachtige radicale partij, de stoot tot algehele vernieuwing en zuivering van het Franse politieke leven zou geven is, tenminste voorlopig, in rook vervlogen. Dubbele oorzaak De oorzaak van de mislukking schijnt is van tweeërlei aard te zijn. De gro te en bezielende persoonlijkheid van Mendès-France leent zich beter voor de rol van franc-tireur en van toornend irofeet.. die de meeste onheilen van Yank rijk al jaren tevoren met. scherpe blik had aangekondigd, dan tot partij leider. Een autoritaire inslag, die hij overi gens met generaal De Gaulle gemeen ïeeft. is aan zijn karakter zeker niet vreemdeen trek, waardoor bij herha- Een rustige dag in het proces-Montesi Jachtopziener Venzio di Felice heeft »p de rustige vierde dag van het proces- Montesi te Venetië verklaard, dat er in het jachthuis van Capocotta nooit or- (lën zijn gehouden. „Ik heb behalve Anna Maria Caglio nooit een vrouw in Capocotta gezien", zei hij. Anna Maria, een actrice en zangeres die bekend staat onder de naam „De iwarte zwaan" is een van de voornaam ste beschuldigers in deze zaak. De jachtopziener wordt verdacht van het afleggen van valse verklaringen legenover een rechter van instructie. Bij ontkent dat hij de rechter heeft ferklaard over praatjes onder vissers. !at het lijk van Wilma Montesi niet zou ijn aangespoeld, maar over land naar iet strand zou zijn gebracht. De jachtopziener zei. dat hij op de Biddag voordat het lijk gevonden werd, ten grote dure auto in het jachtreser- raat heeft gezien met een jonge blonde jnan aan het stuur. Hij dacht dat dit tfns Maurizio van Hessen was (een 5tef van ex-koning Umberto van Italië). Baast de bestuurder zat een jonge Touw, aldus de jachtopziener. Desgevraagd verklaarde hij dat het tn donkere, knappe vrouw was. Of het Wilma Montesi was, kon hij niet zeg- ;en Naar de beweerde tocht van de prins an Hssen naar Caposotta is door de fchter van instructie een onderzoek agesteld. Hem is gebleken, dat hij niets Bet de zaak-Montesi heeft uit te staan. De jachtopziener zei dat een vriend iem verscheidene dagen later verteld iad, dat hij de „dure" auto ook gezien sad en dacht dat het meisje naast de bestuurder „het meisje was wier lijk de volgende dag op het strand werd gevon- ien". Opvouwbare tankschepen Twee deskundigen van de universiteit an Cambridge, prof. William Hawthor- :e en John Shaw, hebben plannen ont- forpen voor opvouwbare nylon-sleep- foepen voor het vervoer van olie om kap de Goede Hoop. Zij nemen nu )et een klein model in een tank proeven a te zien hoe hun uitvinding zich öudt in hoge golfslag. De sleepschepen zullen uit een nylon- Servoir en een plasticbuitenwand Staan. De uitvinders menen dat men een honderd meter lang kan maken, aardoor zij een vier-en-een-half Mljoen liter zullen kunnen bevatten, angezien olie lichter is dan water, ülen deze schepen hoog op het water rijven en door een volledig geladen uïkschip met een snelheid van 10 tot mijl kunnen worden gesleept. Als de sleepschepen gelost zijn. vouwt len ze op en geeft ze met een schip of i vliegtuig mee naar het land waar olie vandaan komt, aldus de uitvin- ers. ling sterke spanningen in de partij wor den en werden opgewekt, die hij zelf niet steeds vermocht, te bezweren. Maar een minstens even belangrijke omstan digheid. die hier van grote invloed bleek, is dat de radicalen eigenlijk nooit een werkelijke partij hebben gevormd. De radicale beweging was eerder een verzamelplaats of vergaarbak van plaat selijke notabelen, waarin zowel links als rechts vertegenwoordigd was, en waar van de voornaamste functie scheen te zijn de menigvuldige kabinetsformateurs in Frankrijk zonder moeite aan „minis- trabele" figuren te helpen. Door de rechtervleugel goeddeels af te knappen, heeft PMF zo ook het traditionele en uiterst-liberale karakter zelve aangetast. van de partij „Mendesisme" Het „Mendesisme" is een politieke fi losofie,. om niet te zeggen: levenshou ding, waarin een krachtige en oprechte vernieuwingsdrang zich paart aan onte genzeggelijk nationalistische tendenzen. en vandaar bijvoorbeeld de oppositie te gen de Europese integratie. Het schijnt echter wel een fundamentele fout van PMF te zijn geweest, dat hij trachtte deze nieuwe wijn in oude zakken te gie ten. De radicale partij heeft daardoor zijn positie van bruggehoofd tussen links en rechts verloren, terwijl de vele jonge elementen, die PMF voor zijn politieke idealen had warm gemaakt, door teleur stelling worden bevangen en gevaar lo pen zich weer van de publieke zaak te zullen afkeren. Deze betreurenswaardige ontwikkeling wordt, als gezegd, in de leiding van de radicale partij op het ogenblik steeds duidelijker gezien en in de beide kampen van links en rechts schijnen momenteel pogingen te worden ondernomen om de eenheid van het radicalisme weer te her stellen. Zo'n herstel zou de persoonlijke mislukking van Mendès-France's ver- nieuwingsstreven bevestigen, maar te vens nieuwe mogelijkheden kunnen ope nen voor de Franse binnenlandse poli tiek. Eén radicale centrumpartij zou als grondslag voor een kabinet onder de huidige politieke omstandigheden onge twijfeld van nature beter geschikt zijn de rol van de socialisten aan het hoofd der regering over te nemen. Het is intus sen zover nog niet en, de persoonlijk heid van PMF in aanmerking genomen, ziet het er ook niet naar uit, dat hij zich vrijwillig van zijn machtspositie zal laten verwijderen. (Ingez. Mea.-Adv.) Maar hij staat onder gezag van een Fransman, een Brit en een Amerikaan Elf leden van de Labouroppositie in het Britse Lagerhuis, onder wie de oud minister van Defensie Shinwell, hebben een motie ingediend, waarin kritiek wordt geleverd op de keuze van gene raal Speidel tot bevelhebber van de NAVO-landstrijdkrachten in Midden- Europa. De indieners van de motie be treuren het. dat de Britse regering deze keuze steunt. Shinwell verklaarde donderdag, dat hij er bezwaar tegen heeft, dat „welke Duit ser dan ook het bevel over Britse troe pen krijgt, vooral als de Duitsers zelf nog geen contingent op de been hebben gebracht". Het rechts-radicale Parijse blad „L'Aurore" wijst er op, dat Speidel, hoe wel hij het commando over Franse, Brit se en Amerikaanse en Duitse troepen zal voeren, op zjjn beurt onder het gezag van een Fransman, een Brit en een Amerikaan staat. De opperbevelhebber van alle NAVO-landstrijdkrachten is nl. de Franse generaal Jean Valluy, de plaatsvervangende opperbevelhebber van alle NAVO-strijdkrachten in Europa is de Britse veldmaarschalk Montgomery en diens superieur is de Amerikaanse ge neraal Norstad. Het blad ziet hierin een illustratie van de toenadering tussen West-Duitsland en de andere Noordat- lantische landen. Over Speidels levensloon kan nog het volgende worden medegedeeld: Speidel werd na de bomaanslag op Hitler van 20 juli 1944 gearresteerd. Hij heeft tot het einde van de oorlog ge vangen gezeten. Als zoon van een bos wachter kwam hij in 1914 bij het leger. Na de eerste wereldoorlog kwam hij bij de Rijksweer en studeerde economie en geschiedenis aan de universiteiten van Berlijn en Tübingen. Later kreeg hij een hoge staffunctie £ij het leger. In de laatste wereldoorlog diende hij tot april 1944 in Frankrijk en aan het Russische front. Daarna werd hij staf chef van veldmaarschalk Erwin Rommel in Frankrijk. Door zijn contact met ge neraal Ludwig Beck, die een leidende rol speelde bij de samenzwering van 1944, kwam Speidel in hetkomplot. Op 9 sep tember 1944 werd hij van zijn functie ontheven en de volgende dag gearres teerd. In 1951 werd Speidel militair-adviseur van kanselier Adenauer. Sindsdien heeft hij zich beziggehouden met de voorbe reiding van het nieuwe Westduitse le ger. Omdat de jonge Nederlandse vrouw spontaan de voorkeur geeft aan de gezellige Margriet", is „Margriet" reeds jarenlang het gróótste blad van Nederland! Beswaar tegen sluitpost zijnredelijk maar er is ook sprake van eigen schuld...! Het Christelijk Nationaal Vakver- den, heeft het landbouwschap eerst bond staat achter de eisen van de zUn wensen bekend gemaakt, landbouw. Het is van oordeel, dat Het zou beter geweest zijn, wanneer de rechtvaardigheid vordert, dat deze claim ook bij de besprekingen zou de lonen van de landarbeiders xY" worden verhoogd. Dit werd bij monde van de voorzitter de heer M. Ruppert bekend gemaakt tij dens een te Utrecht gehouden persconferentie. De heer Ruppert ging even de gevol gen na, wanneer deze eisen van de landbouw zouden worden ingewilligd en memoreerde in dit verband de vraag, die de regering aan de werkgevers- en werknemersorganisaties, samenwerkende in de Stichting van de Arbeid, gesteld heeft of een verdere stijging van de prij zen van enkele agrarische artikelen, dus een verdere stijging van de kosten van het levensonderhoud aanvaardbaar zou zijn zonder dat het loon- en prijsstabili- satie-akkoord zou worden verbroken en of het aanvaardbaar zou zijn een verdere stijging van de vennootschapsbelasting toe te passen. De heer Ruppert kon zich begrijpen, dat de landbouworganisaties bezwaren hadden gemaakt tegen deze vraag stelling, waardoor zij sluitpost waren geworden op de begroting, maar van de andere kant is dat toch ook wel een beetje eigen schuld. In oktober, toen de SER reeds bezig was met zijn on derzoek voor een rapport, waaraan de regering zich in grote lijnen zal hou den zyn betrokken. Nu krügt men het eigenaardige figuur, dat in de SER over eenstemming is bereikt als gevolg waar van de werknemers genoegen nemen met 1 procent verlaging van het nomi nale loon, terwijl de kosten van het levensonderhoud nog enigszins zullen stijgen De ondernemers hebben zich ook bereid verklaard hun steentje bij te dragen. Zij hebben ook nog enkele andere offers moeten brengen, vooral op het gebied van de belastingen. Terwijl dit alles dus afgehandeld is, moet het land bouwvraagstuk nog ter sprake komen. De heer Ruppert kan het zich dus ook voorstellen, dat zowel van arbeiders zijde als van industriële ondernemers Dat neemt echter niet weg, dat de drie vakcentralen, het CNV, de KAB en het NW van oordeel zün, dat er ten aanzien van de landbouw iets zal moeten gebeuren en wel allereerst wat de landarbeidersionen betreft, al ware het alleen al op grond van het prin cipe van de z.g. relatieve gelijkstel ling. De heer Ruppert deelde tenslotte nog mede, dat als de vraagstukken enigszins moeilijk worden, de Stichting van de Arbeid er nooit meer uit pleegt te komen. Heel deze gang van zaken, aldus de heer Ruppert, is een nieuw bewijs, dat de Stichting van de Arbeid haar tijd heeft gehad. Dr. Drees over de 5e mei Dr. Drees heeft in zijn Memorie van Antwoord aan de leden van de Eerste Kamer erop gewezen, dat de regering ook van oordeel is, dat de bevrijding van vreemd geweld op 5 mei 1945 telkenjare feestelijk dient te worden herdacht en dat de betekenis behoort te worden uit eengezet aan het opgroeiend geslacht. Een andere vraag is echter of de 5e mei ook jaarlijks vrijgegeven moet worden. De minister-president somt nog eens de argumenten op. die daar tegen pleiten. De verjaardag van HM. de Koningin en de vijfde mei liggen te dicht op elkaar en vele plaatsen in Nederland vieren als bevrijdingsdag de dag, waarop de plaats zelf bevrijd werd. Voor het overige wijst de minister-president naar de hierover de kant de geneigdheid niet erg groot is om, nu de besprekingen zijn afgesloten, eehoudën eedachtenwisselimr nog verdere beperkingen te aanvaarden. Tweede Kamer Alle plannen van de laatste jaren voor overleg naar V.N.-commissie verwezen De Westelijke mogendheden en de Sovjet-Unie hebben donderdag overeen stemming bereikt over een gemeenschappelijke resolutie, volgens welke alle ont wapeningsvoorstellen van de laatste jaren en president Eisenhowers plan tot wederzijdse luchtverkenning worden verwezen naar de Ontwapeningscommissie van de Ver. Naties. In de resolutie wordt er bij de Ontwapeningscommissie op aangedrongen haar subcommissie spoedig bijeen te roepen om een begin te maken met de besprekin gen. De subcommissie waarvan Canada, Frankrijk, Groot-Brittannië, de Sovjet- Unie en de Ver. Staten deel uitmaken, komt waarschijnlijk in maart bijeen. Dit is de eerste maal, dat er met de Sovjet-Uie overeenstemming is bereikt over een verzoek aan de ontwapeningscommissie om speciale aandacht te besteden aan president Eisenhowers voorstel tot wederzijdse luchtinspectie, gedaan op de conferentie van regeringsleiders in 1954 te Genève. Terwijl in ons land de winter nog steeds aan de zeer milde kant is, heeft men in midden-Eurapo al met lage temperaturen, sneeuw en ijs tc kampen. De Donau bij het plaatsje Vilshofen is verperd door een kilometerslange drijfijsvlakte. Voortdurend is men met ijsbrekers in de weer om het ijs in beweging tc houden en de vorming van bar rières te voorkomen. Intrekking zondagrijverbod gevraagd Kon. Paar naar de Ruyterherdenking? Het wordt niet onmogelijk geacht, dat bet Koninklijk Paar op 22 maart in Vlissingen de plechtige dienst zal bijwonen ter herdenking van de ge boortedag van Michiel Adriaenszoon de Ruyter, 250 jaar geleden. Deze dienst wordt gehouden in de St.- Ja^bskerk in Vlissingen. Gerekend wordt voorts ook op de aan wezigheid van regeringsleden, het. Corps Diplomatique, hoge Marine-autoriteiten enz. De dienst zal worden geleid door de waarnemend hoofdvlootpredikant, ds. J. W. Scpmever en de herdenkingsrede zal worden uitgesproken door prof. dr. Th. Milo uit Leiden, hoogleraar in de Iif^mei wordt de „tweede fase" van het De Ruyterfeest ingeluid door een concert van het Residentie Orkest, eveneens in de Vlissingse Jacobskerk. Het programma van dit concert ver meldt het werk, dat ter gelegenheid van deze herdenking zal worden gecompo neerd in opdracht van het Vlissingse gemeentebestuur door Henk Stam. Voorts wordt uitgevoerd de Eroica van Beethoven. Het is niet onmogelijk, dat voor deze De Ruyterfeesten nog een opdracht zal worden verstrekt aan een componist, n.l. een werk voor blaas orkest, waarvan de première zal worden L gegeven door de Marinierskapel. De opdracht daartoe aan een Nederlands Intussen druk van Moskou op Washingtons vrienden De commissie zal zich verder o.m. be zig moeten houden met het Frans-Britse ontwapeningsplan. waar twee jaar over wordt gediscussieerd, het uit zeven pun ten bestaande Amerikaanse plan van 14 januari, waarin o.m. wordt aangedron gen op internationaal toezicht op gelei de projectielen en ruimteraketten, een voorstel van India voor beëindiging van de proeven met kernwapens en een be wapeningsbestand, een Joegoslavisch voorstel ter beperking van de bewape ning en een aantal Russische ontwape ningsvoorstellen. In de resolutie wordt de ontwapenings commissie voorts gevraagd, dat zij haar subcommissie verzoekt vóór 1 augustus rapport over haar vorderingen uit te brengen. Hel- Kremlin begon nieuw diplomatiek offensief Ambtenaren van het Amerikaanse mi nisterie van Buitenlandse Zaken gaven gisteren te kennen, dat de Sovjet-Unie een nieuw diplomatiek offensief schijnt te beginnen met het doel Washington te scheiden van Japan en Amcrika's bond genoten in Europa en het Midden-Oos ten. Deze verklaring was de uitleg, die het ministerie gaf aan de beschuldiging van Tass, dat de Ver. Staten voorstellen geschiedenis van de overzeese gebieds delen en het zeewezen. Na de officiële herdenking zal de zaterdag daaropvolgend in het Rijks museum te Amsterdam een nationale De Ruytertentoonstelling worden ge opend. Ook de Koninklijke Marine zal de grote vlootvoogd herdenken o.a. door stelling, die vrijwel in haar geheel van een dagorder en plechtigheden op de Amsterdam naar Vlissingen wordt over- Marinebases. Voor Amsterdam staat in £e°rac"t;. Voorts is er een grote vloot- B de loop van het jaar nog een herden-1 schouw van 2—8 juli te Vlissingen door bod, nog willekeurige "itzonderings- kingsdienst in de Nieuwe Kerk op het de Kon- Marine, zondagen toelaat? I programma. Hoofdredacteur trok in Lagerhuis belediging in Het Britse Lagerhuis heeft donderdag besloten de verontschuldigingen van hoofdredacteur Junor van het Engelse zondagblad „Sunday Express' te aan vaarden en de zaak verder te laten rusten. Junor had (zoals wij gisteren reeas Het lid der Tweede Kamer de heer Burger heeft aan de minister van Economische Zaken de volgende vraag schriftelijk gesteld: Is de minister bereid het zondagsrü- verbod in te trekken, nu de benzine- schaarste zo weinig nijpend blijkt te zijn, dat de toch al beperkte bespa ring, welke een gevolg is van dat ver- cómconist zal uiteaan van het Nationale meWdenl in hoofdartikel de extra- Ruyterherdenking ^957 De hpn7inetopwii7.ineen voor eigenlijke De Ruyterfeesten zullen in de zomermaanden in Vlissingen worden gehouden en zullen dan beginnen met de opening van de De Ruytertentoon- doen voor het gebruik van buitenlandse bases met het doel een atoomoorlog voor te bereiden. Tass waarschuwde in dit verband Japan, Turkije en Perzië. Genoemde ambtenaren beschouwden deze beschuldiging ook als een recht streekse aanval op Eisenhowers voorstel, de vorige week in de be gro tings bood schap aan het Congres bekendgemaakt, om zes met atoomwapens uitgeruste commando's in het leven te roepen, die steun moeten verlenen aan de verdedi ging van andere landen in de niet-com- munistische wereld. Volgens welingelichte kringen van het Amerikaanse ministerie van Defensie zullen deze commando-bases waar schijnlijk in Japan. Okinawa. Turkije, Perzië en West-Europa worden inge richt. Zij zullen elk een bezetting krij gen van ongeveer 6000 man. Genoemde ambtenaren verklaarden dat zij niet verontrust zijn door de nieuwe bedreiging van de Sovjet-Unie. die zij hebben verwacht en die zij beschouwen als een onderdeel van de Russische pro- paganda-campagne op lange termijn, te gen de Ver. Staten gericht. Minister Witte over continu-bouw De minister van Volkshuisvesting en Bouwnijverheid, ir. H. B. J. Witte, heeft gistermiddag in Dordrecht de eerste steen gelegd voor een complex van 606 woningen. Hij deed dit onder meer ter gelegenheid van het feit, dat dit com plex een van de eerste is van een nieuwe wijk van Dordrecht, d. z.g. „Wielwijk", die in het zuidelijk deel van de stad zal verrijzen en voor 1961 meer dan 2000 woningen zal tellen. Op de bouwplaats hield de minister een toespraak, waarin hü o.a. zeide dat de regering bereid is alles te doen om het bouwapparaat uit te breiden en de produktiviteit op te voeren. Van groot belang in dit opzicht is. dat er in de bouwerij continuïteit tot stand komt, zodat de goed geleide bedrijven verze kerd kunnen zijn van een voortdurende benzinetoewijzingen voor politici ge wraakt en was wegens ..ernstige beledi ging" ter verantwoording geroepen. „In mijn ogen waren deze toewijzin gen onjuist en onvermijdelijk een on- derwerp voor commentaar in een vrije bedrijfsbezetting. Nog zal moeten blijken pers Dat was de opvatting die ik toen of continubouw op deze wijze in elk was toegedaan en thans nog huldig, opzicht zal leiden tot hogere produktie Maar ik betreur het oprecht dat ik me en kostenverlaging. De woningnood zo heb uitgedrukt dat het beledigend maakt het evenwel noodzakelijk om af I voor deze Kamer zal zijn geweest", aldus en toe eens te experimenteren, aldus 1 Junor de minister.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1957 | | pagina 7