MEER DAN 8000 PUZZELOPLOSSINGEN
DOOR REKENMACHINE EN ONDER LOEP
Foutenpercentage lager dan vorig jaar
CIJFERS EN COMMENTAAR IN TEGENSPRAAK
Schaak-koningin en toetsenbord waren de
hoofdschuldigen aan 1264 fouten
136 deelnemers losten alle 10
puzzels foutloos op
93ste jaargang
Vrijdag 25 januari 1957
Derde blad no. 29045
Het merkwaardige feit doet zich voor, dat de
commentaren welke wij vernamen op onze tiendelige
kerstprijsvraag in flagrante tegenstelling zijn met de
resultaten, die uit de cijfers te lezen zijn. Nu weten wij
wel, dat men met cijfers goochelen kan tot er vrijwel
alles uit te lezen valt. Maar de conclusie ligt toch over
duidelijk voor de hand, dat de opgaven eenvoudiger
waren dan vorig jaar. De algemene mening was echter
op een enkele uitzondering na dat wij het dit jaar de
puzzelaars heel wat moeilijker hadden gemaakt. Dat
hebben we aanvankelijk zelf ook gedacht.
Maar wat zegt U van de volgende cijfers: In totaal
zonden 1130 lezers ons hun oplossingen tegen vorig jaar
759. In totaal ontvingen wij 8275 puzzel-oplossingen
tegen vorig jaar 5513. Dat is gemiddeld per inzender
7.32 puzzel tegen vorig jaar 7.26 puzzel. Van al die
8275 ingezonden puzzeloplossingen waren er 1264 fout,
d.w.z. 15.27 procent, tegen een algemeen foutenper
centage van 16.07 procent vorig jaar. Dit jaar waren
er 136 puzzelaars, die alle tien de opgaven foutloos
oplosten (12.0 procent) tegen 74 of 9.8 procent vorig
jaar. En tenslotte: 32.39 procent der inzenders maakte
geen fout tegen 27.5 procent vorig jaar.
En als klap op de vuurpijl: hoewel het totaal bedrag
aan prijzen gelijk was als vorig jaar, was het aantal
prijzen minder, dus de kans op een prijs geringer.
Hoe kunnen we dan nog ontkennen, dat blijkbaar
deze prijsvraag gemakkelijker was dan die van het
vorige jaar? Ondanks de commentaren en ondanks
onze eigen mening vóór we van de resultaten kennis
namen!
Van de 397 die alle
opgaven aandurfden
425"
366
226
O I 2. «3 M 5T
AANTAL FOUTENl'
PER lN*ZENIDllN<a
De in de inleiding genoemde cijfers
■willen geenszins zeggen, dat de prijs
vraag een peuleschilletje was. Zeker, er
waren heel eenvoudige opgaven bij maar
toch ook hersenbrekers van allure, zo
als b.v.. de verjaardag van mijnheer
Jansen, het „kleinste getal" dat zo groot
bleek te zijn dat sommigen zich afvroe
gen of hun oplossing niet het grootste
in plaats van het kleinste was, de
wandelende schaak-koningin en.... een
van de foto's.
Het enige cijfer dat ten gunste van
de opvatting over de moeilijkheid van
de puzzels pleit, is het foutenpercentage
van puzzel nummer 8, de langste weg
van een koningin op een schaakbord in
vijf zetten Dit foutenpercentage was
namelijk 63,20, terwijl het hoogste fou
tenpercentage van vorig jaar 52,20 was
en toen de fotopuzzel betrof. Maar toch:
m o e i 1 ij k was de opgave niet, alleen
het gevaar lag er in verscholen dat men
niet zeker wist of er niet nog een lan
gere dan een gevonden „lange" weg was.
En dat gevaar hebben zeer velen niet
onderkend. Zodat van de 750 oplossingen
welke wij van deze puzzel kregen er
maar liefst 474 fout waren!
Ook de foto's leverden een zeer hoog
foutenpercentage op, namelijk 33,07, en
dat zat hem meestal in foto D die voor
alle mogelijke dingen is uitgemaakt, o.a.
voorde fantasie van fotograaf
Van Vliet?
En dan was er nog die verjaardag van
mijnheer Jansen! Maar liefst 178 van de
693 oplossingen fout ofwel 25.69 procent.
Verder lagen de foutenpercentages be
neden het algemene percentage van 15,27.
Opmerkelijk is. dat het foutenpercen
tage onder de puzzelaars die alles aan
durfden dus met tien oplossingen voor
ce dag kwamen, beneden het gemiddelde
lag. Het was in hun geval dus niet een
onbesuisde gooi naar een oplossing om
maar volledig te zijn, maar een welover
wogen volledige inzending. De 397 in
zenders van tien oplossingen maakten
421 fouten in hun 3970 oplossingen, dwz.
10.6 procent tegen 15,27 procent alge
meen.
Foutloos waren 366 inzenders (waar
van 136 inzenders van tien puzzeloplos
singen) ofwel 32,39 procent van de 1130
inzenders. Eén fout werd gemaakt door
425 inzenders (37,61 procent), twee fou
ten door 226 inzenders (20.00 procent),
drie fouten door 72 inzenders (6,37 pro
cent), viei- fouten door 34 inzenders
(3.01 procent )en vijf fouten door 7 in
zenders (0.62 procent). Gemiddeld werd
er 1.12 fout per deelnemer gemaakt.
Het foutenpercentage bij de deelne
mers aan alle tien puzzels lag op hüfi,
dat bij deelnemers aan negen op 20,7,
aan acht op 21,3, aan zeven op 22,0, aan
zes op 19,0, aan vijf op 19,0, aan vier
op 12,6, aan drie op 16,0, aan twee op 5,4
en aan één op 29,6. Dat slechts zo weinig
van deze percentages beneden het alge
meen percentage van 15,27 liggen is te
danken aan het feit, dat er zeer veel
inzendingen waren van tien oplossingen
met het lage foutenpercentage van 10,6.
Na al deze cijfers over het algemene
beeld volgen dan hier de oplossingen
van de puzzels met uaarbij vermeld de
voor deze puzzels toegekende prijzen. De
voor de gehele prijsvraag toeaekende
prijzen vermelden wij elders.
Puzzel nr. 1:
De verjaardag van
Jansen
Eerlijk gezegd is het ons meegevallen,
hoeveel goede inzendingen wij van deze
puzzel ontvingen. Wij meenden aanvan
kelijk, dat dit een van de grootste
struikelblokken zou worden. Zowel de
resultaten als de commentaren wezen
echter anders uit. Wel was het fouten
percentage hoog. namelijk 25.69, maar
er deden dan ook 693 puzzelaars aan
deze opgave mee, dat wil zeggen 61,3
procent van het totaal.
Een enkele listeling, die kennelijk het
goede antwoord niet had kunnen bere
kenen maar de andere puzzels wel had
opgelost, zond zeven verschillende en
veloppen met tien puzzeloplossingen
waarin telkens alleen de verjaardag van
Janstn wisselde van zondag naar maan
dag etc.. de gehele week door. Hij liep
tussen al die duizenden puzzeloplossin
gen in de gaten doordat hij in eer.
andere puzzel een heel merkwaardige
fout had gemaakt
De grootste moeilijkheid van deze
opgave was. de bruikbare gegevens voor
het vinden van de oplossing in het
nonsensverhaal te ontdekken. Want
vrijwel alles wat over Jansen verteld
werd deed niet in het minst ter zake
voor het antwoord op de vraag, op wat
voor een dag de komende verjaardag
van de goede man zou vallen.
Er staan echter twee gegevens in het.
verhaal, die gebruikt kunnen en moeten
worden.
In de eerste plaats wordt gezegd, dat
hij in een bepaald jaar zo oud werd,
dat het kwadraat van zijn leeftijd juist
dat jaartal was. Dat jaar moet 1936 zijn
geweest, het kwadraat van 44. Want het
voorgaande kwadraatjaar was 1849.
namelijk het kwadraat van 43. Zou hij
in 1849 43 jaar oud zijn geworden, darf
zou hij nu 150 jaar zijn. en dat is nu
eenmaal een onmogelijkheid. Het na
1936 volgende kwadraatjaar is 2025. het
kwadraat van 45. en dit jaar kan ook
niet bedoeld zijn omdat het nog in de
toekomst ligt en in dat geval de heer
Jansen zelfs nog niet geboren zou zijn.
Vast staat dus. dat de heer Jansen in
1936 44 jaar oud werd. Dat betekent, dat
hij in 1892 werd geboren.
Voorts staat in het verhaal, dat Jansen
op „maandag de tweede" geboren werd.
In 1892 kwam er slechts één ..maandag
de tweede" voor namelijk maandag
2 mei.
Waaruit volgt dat Jansen op 2 mei
1892 geboren werd. dus op 2 mei a.s. voor
het eerst weer jarig is. Die datum 2 mei
1957 valt op een DONDERDAG, waar
mede de puzzel is opgelost.
PRIJSWINNAARS:
Prijs van f. 10.
Mevr. M. Weijers,
Zijldijk 13. Leiderdorp
Drie prijzen van f. 5.
E. Lucas, Atjehstraat 69. Leiden
H. Stoute, Javastraat 40. Leiden
W. Schuitemaker,
Julianalaan 2A, Oegstgeest
Puzzel nr. 2:
Symmetrische
lettergroepen
Dit was kennelijk de makkelijkste
puzzel: het grootste aantal deelnemers
(1089 van de 1130. dus 96.4 procent) en
het laagste foutenpercentage (20 fouten.
1.84 procent).
Sommige hadden wel listige symme
trische lettergroepen geconstrueerd
aardoor andere woorden ontstonden
dan bedoeld was en toch dezelfde naam
ontstond, maar zij hadden geen reke
ning gehouden met het feit. dat de
letters die gebruikt mochten worden
invullen van symmetrische lettergroe
pen de volgende woorden worden gecon
strueerd
vervreemd - gepeperd - schiereiland -
remmen - banaal - liniaal - bagage -
mededeling - regent - banaan - ballast
- portret - minimum - olieleiding -
passage.
In de dubbelomlijnde verticale kolom
ontstond dan de naam:
VERENIGDE NATIES.
PRIJSWINNAARS:
Prijs van f. 10.
J. C. Rosier, Suringarstraat 13. Leiden
Drie prijzen van f. 5.
Mej. E. A. Gtjsnian,
Ilogewoerd 125. Leiden
F. Sloos. Langestraat 43 A, Leiden
Mevr. O. de MarcasHes,
Prins Bernhahrdlaan 22, Oegstgeest
Puzzel nr. 3:
Kruiswoordraadsel
Blijkbaar was ook het kruiswoord
raadsel zeer eenvoudig (zoals wij overi
gens verwachtten, want deze puzzel was
speciaal voor de kleinere goden onder de
puzzelaars bedoeld). Er kwamen iets
minder inzendingen dan op de vorige
puzzel, namelijk 1080 ofwel 95.6 procent
van de deelnemers, en het foutenper
centage was ook op één na het laagste
namelijk 2.22. De oplossing luidde als
volgt:
Horizontaal: 1. obstakel. 5. wak, 6.
taal, 8. gom. 10. ar. 11. talent, 13. emelt,
16. inrit. 18. kassa. 21. massa, 22. Drente.
24. e.a., 25. nok. 27. bord, 28. vos. 29. poli
toer.
Verticaal: 1. ook, 2. Satan, 3. kelder, 4.
log, 5. waterman. 7. Artis, 9. matineus.
12. laks, 14. mi. 15. eten. 17. nader, 19.
as. 20. sambal. 23. radio, 26. kip. 28. ver
PRIJSWINNAARS:
Prijs van f. 10.
Mevr. G. J. LuttgeAssenbroek,
Utenwaerdelaan 2, Oegstgeest
Drie prijzen van f. 5.
Mevr. K. de WitteWobben,
Jan van Goyenkade 4, Leiden
Werkhoven. Van 't Hoffstr. ^5, Leiden
C. de Jong, P. Huibertshof 7. Leiden
Puzzel nr. 4:
Kruistocht door de
historie
De ..kruistocht door de historie" is
voor velen een kruistocht door histori
sche standaardwerken gewordenen
aanleiding tot heel wat kritisch com
mentaar.
In de eerste plaats de steeds terug
kerende vraag of dit nu wel een „puz
zel" was. We moeten toegeven, dat het
puzzel-element hier misschien minder
groot was dan bij de andere opgaven,
dat het meer op kennis en naarstig na
kijken aankwam. Maar men moet niet
vergeten, dat ook een kruiswoordraadsel
een zekere mate van kennis van woor
den vergt, dat een rekenpuzzel meestal
rekenkundige kennis vraagt etc.
Dan was er het probleem van Jan
van Brabant! Laten we eerlijk zijn: we
hebben vrijwel alles goed gerekend wat
werd opgegeven, want de historici zijn
het er niet helemaal over eens. Wij be
doelden het jaartal 1261. toen de vader
van Jan van Brabant overleed. Hij
werd echter pas in 1267 erkend en aan
vaardde na een eenjarig regentschap
van zijn moeder in 1268 de regering.
Maar ook over die jaartallen bestaat
verschil van mening.
Zo waren er meer twijfelachtigheden
in dit vraagstuk, en ook ten aanzien
daarvan hebben we een heel groot hart
getoond.
In deze puzzel hebben we eigenlijk
alleen van die zaken fout gerekend als
het ontdekken van Amerika in 1592 of
het einde van een wereldoorlog in 1944
Dat zijn dingen die we echt niet door
de vingers kunnen zien!
Het resultaat van deze lankmoedige
beoordeling van een hier en daar wat
verwarrende opgave was. dat van de 731
inzenders (64.7 procent van het totaal)
er slechts 97 (of 13.27 procent) fout ge
rekend werd. d.w.z. een lager fouten
percentage dan het algemene van 17.27.
Horizontaal: Verticaal
1. 1821 1. 1815
4 1 64 8 2. 2151
5. 1956 3. 1665
6. 1261 7. 2568
9 1519 8. 1890
13. 1619 10. 1945
15. 1914 11. 1585
17. 1870 12. 1147
18. 1814 13. 1189
20. 1588 14. 1795
21. 2547 16. 1149
22. 1911 18. 1291
26. 1871 19. 1417
27. 1848 23. 1171
28. 1579 24. 1894
29. 1492 25. 1812
Deze dame bracht vele puzzelhodfden op hol. Maar meestal was
de fout van al die hollende hoofden, dat ze net niet ver genoeg
holden
PRIJSWINNAARS:
Prijs van f. 10.
A. Veylbrief, Magd. Moonsstraat 21,
Leiden
Drie prijzen van f. 5.
J. C. Wijsman.
De Laat de Kanterstr. 23, Leiden
A. Ham, Herenstraat 89, Leiden
B. P. Blokzijl, Lod. v. Deysselstraat 8,
Leiden.
Puzzel nr. 5:
Acht kronkelende
busdiensten
Wij begrijpen niet dat er in Leiden
en zoveel andere steden van ons land
onoplosbare verkeersproblemen bestaan
wanneer we zien. dat de helft van de
deelnemers aan deze puzzel zich vrij
wel allemaal met succes op dit netelige
busprobleem hebben geworpen. Kunnen
die 568 deelnemers aan deze puzzel (50.3
procent van het totaal) verminderd met
de 32 lieden die faalden (5.63 procent)
de hoofden niet eens bij elkaar steken
en de Sleutelstad van de verkeerspro
blemen verlossen? Want de opgave was
zo verwarrend, dat sommige deelnemers
aan een grap dachten en als antwoord
stuurden: dat kan niet
Maar het kon wel. Dat blijkt uit bij
gaande getekende oplossing, waarin de
te volgen routes in dikke gesloten lijnen
staan aangegeven en de niet-bereden
wegen als dunne streepjeswegen.
PRIJSWINNAARS:
Prijs van f. 10.
J. v. d. Plas, Broekweg 15. Valkenburg
Drie prijzen van f. 5.
Mevr. L. E. AL LutVan Heugten.
Plantsoen 81. Leiden
D. J. v. d. Nat, L. Morsweg 84, Leiden
R. A. Loppé, Kon. Astridboulevard 48,
Noord wijk aan Zee
Puzzel nr. 6:
Bijbeltekst uit
veertien woorden
De bijbeltekst uit veertien woorden
was beslist ook niet een moeilijke op
gave. Dat bleek zowel uit het deelne
mersaantal als uit het fouten-percen-
tage: 969 deelnemers (op twee na het
meest) d.w.z. 85.8 procent van het totaal
der deelnemers en slechts 40 fouten
d.w.z. 4.13 procent (op twee na het
laagste).
De meeste fouten werden gemaakt in
het laatste woord, waar ..weten" in
plaats van ..leren" werd ingevuld. Maar
..wijzer worden'- zoals was opgegeven is
bepaald niet „weten". Dat zou hoogstens
„wijzer zijn" kunnen zijn „Weten"
moesten we dus pertinent afkeuren, ook
al omdat een overigens gelijke tekst met
het woord ..weten" als laatste niet in
de bijbel voorkomt.
De volgende woorden moesten in de
dikomlijnde vakken worJen ingevuld:
A. genezen. B. vogel. C. alt. D. dek. E.
verzet, F. kanaalzone, G. horden, H.
when. I. pullen. J. zeef. K. dolfijn. L.
meteoor. M. Niger. N. leren.
Bij invulling van deze woorden vol
gens de cijfers ontstond in de gehele
figuur de bijbeltekst (Jesaja 2 vers 4 en
Micha 4:3):
„GEEN VOLK ZAL TEGEN EEN
ANDER VOLK HET ZWAARD OPHEF
FEN EN ZIJ ZULLEN DEN OORLOG
NIET MEER LEREN".
PRIJSWINNAARS:
Prijs van f. 10.
Mevr. M. v. d. PlasOlieman,
Kamperfoelieplein 22B. Katu. Zee
Drie prijzen van f. 5.
H. de Wilde, Breestraat 93, Leiden
Mevr. J. HartingRobbers,
Alexanderstraat 18, Leiden
P. Bogaards, Tulpstraat 21 A,
Katwijk a. d. Rjjn
