Speelclubs profiteerden van een rare vergissing in grensverdrag ENGELAND ONVERDEDIGBAAR IN MOGELIJKE ATOOMOORLOG de meest begeerde King Size F Zal de roulette verhuizen van betwist naar Belgisch gebied? -pujetoctT Amerika bereid om Londen raketten te leveren in ruil voor aanbieding van atoomgeheimen? 95ste jaargang Donderdag 24 januari 1957 Derde blad no. 29044 (Speciale reportage) Op het knusse dorpsplein van Baarle-Nassau staan in de schaduw van de grote kerk (die Belgisch is) twee café's recht tegenover elkaar. Hier vormt de verboden roulette het gesprek van de dag sinds de poli' tiële actie in de betwiste enclave van verleden maand. Ze gaan weer beginnen in Hertog wordt aan de bars van „De Enger' en „Het Wapen van Nassau" verteld. Met dat „ze" worden de exploitanten van Casino Benelux, de oudste en grootste speelclub in de betwiste enclave bedoeld. Maar de kennelijk van boven de Moerdijk afkomstige heren, die stamgasten in de Baarlese café's blijken te zijn, houden zich op de vlakte. „Ze" zeggen slechts, dat hun combinatie is geliquideerd, nu de Nederlandse en de Belgische autoriteiten hebben getoond het gokken niet meer te tolereren op de grond, die door beide landen wordt opgeëist. Een eenzame croupier boven op een ladder Men is dan ook de zaak aan het afbreken in de grote houten keet achter het huis aan de Turnhoutse weg, die een luxueuze speelzaal herbergde. Waar vroeger honderden goklustigen uit TilburgBreda, Rot terdam en Den Haag, aangetrokken door felle neonlichten en een groot parkeerterrein, in ademloze span ning naar het springende balletje op de draaiende schijf staarden - daar staat nu een eenzame croupier boven op een ladder het licht te demonte ren. „Rien ne va plus ,Rien ne va plas in het gat in de grens (II) Twee jaar lang hebben de speelclub- exploitanten van boven de Moerdijk hier goed geboerd. Zy leken gevrijwaard voor zowel de Nederlandse als de Belgische wet omdat de soevereiniteit over de grond niet vaststaat. Deze soevereini- teitskwestie betreft een lap grond van 11 ha. en een rare vergissing schijnt, ruim een eeuw geleden, er de oorzaak van te zijn. De heer F. de Grauw, bur gemeester van Baarle-Nassau, vertelde ons hoe dit probleem in de wereld is ge komen. In 1841 besloten de gemeenten Nassau en Hertog de puzzel der enclaves in zo verre op te lossen, dat de status van alle gronden precies zou worden om schreven. De beide gemeentebesturen gingen aan het werk en maakten een proces-verbaal op, waarin de soeverei- niteitsrechten op 5732 percelen werd vastgelegd. Het verdrag van Maastricht van 1843, dat er niet in slaagde de grens ten zuiden van Baarle door te trekken zodat er over een afstand van 25 km. geen enkele grenspaal staat! verwees voor dit gebied naar het gemeenschap pelijk proces-verbaal, dat woord voor woord zou worden overgeschreven. Vol gens het proces-verbaal behoorde het thans betwiste gebied (de percelen 91 en 92) tot de Nederlandse gemeente Baarle-Nassau. want hierin was vastge steld dat de percelen 78 tot en met 111 Nederlands gebied waren. Ging lang goed Tachtig jaren lang was er geen kou aan de lucht. Maar omstreeks 1920 ont dekte men in Brussel, dat volgens het verdrag van Maastricht de percelen 78 tot en met 90 Nederlands, nos. 91 en 92 Belgisch en de nos. 93 tot en met 111 weer Nederlands waren. Sindsdien is ver geefs getracht hier een oplossing voor te vinden. Den Haag beroept zich op het proces-verbaal, dat volgens het verdrag van Maastricht immers woordelijk moest Dit is het huis aan de Turnhout- seweg. waar ongeveer twee jaar geleden de eerste roulette op betwist gebied ging draaien. De zaken gin gen goedwant het huis werd te klein en er achter verrees een grote luxueus ingerichte, houten keet ge deeltelijk zichtbaar op de foto), waar aan zes tafels werd gespeeld, toen de politie de vorige maand in greep en al het gokmateriaal in beslag dam. worden omschreven: Brussel klampt zich vast aan de tekst van het verdrag, dat immers door beide regeringen on dertekend is. Een Belgische boer, Sooy van den Eynde, zag wel iets in betwist gebied en kocht de negen huizen, die op de enclave staan. Hy vroeg Belgische hu ren want in België zijn de huren vrij maar de bewoners hielden zich aan de Nederlandse huurstop en Sooy incasseerde geen cent. Totdat de rou lette ging draaienCasino Benelux was bereid Sooy te geven wat hU vroeg. In dit belastingvrije paradijs kon het er best af. Casino Benelux begon op bescheiden schaal in het van Sooy gehuurde huis. de Nederlandse justitie maakte een en- ..De Kleine Kring" is de kleinste speelclub. slechts enkele meters verwijderd van ..Woodside"op grond van een andere boer, maar eveneens in de betwiste enclave. De eigenaar woonde er naast in een caravan, maar die is nu verdwenen en er is niemand meer te bekennen bij het kleinste ..casino" nW het grootste ..naambordje" kele keer proces-verbaal op, maar daar bleef het bij. Toen het gokbedrijf zich echter steeds uitbreidde, een grote hou ten keet achter het huis verrees, dien sten met busjes en taxi's werden geor ganiseerd om de klanten van elders op te halen en concurrenten nog twee clubs openden op het betwiste gebied, werd het de autoriteiten aan beide kanten van de grens te gortig. Verloren paradijs En nu neemt men dan in de café's van Baarle aan. dat de roulette wel nooit- meer zal draaien in het paradijs van de betwiste enclave, waar niemand op een pensioen trekkende onderwij- zersweduwe na belasting betaalt. Voor Woodside en De Kleine Kring, die pas in september waren begonnen, is dat een veel groter strop dan voor Ca sino Benelux, dat twee jaar heeft kun nen draaien. Hoewel de twee nieuwe clubs ongunstiger waren gelegen aan de andere kant van de spoorlijn, die op een paar honderd meter evenwijdig aan de autoweg loopt en slechts te be reiken waren via een onverharde, dood lopende zijweg, vreesde Casino Be nelux de concurrentie blijkbaar wel. Want t-oen Woodside op grond van een zekere Denis, die eveneens tot de be twiste enclave behoort, een houten keet zou gaan bouwen, verscheen daar plot seling een dragline, die er een grote vijver groef. Niettemin is daar de spel- club tenslotte toch verrezen, en enkele tientallen meters verder staat .De Kleine Kring" als „cercle privé" gead verteerd. Om Woodside is inmiddels een hoge omheining van prikkeldraad gezet, naar men beweert door financieel ge ïnteresseerden, om te voorkomen, dat de Hagenaar De L. toen hy na zijn eerste arrestatie werd vrijgelaten op voorwaarde dat hy de zaak binnen 14 dagen zou afbreken, aan deze voor waarde zou voldoen. Het is niet een voudig na te gaan wie de eigenaars zijn van de speelclubs in het gat in de grens. Weinig tegen te doen Indien Casino Benelux of welke andere speelclubcombinatie ook op onbetwist Belgisch territoir de roulette wil gaan exploiteren, is daar weinig tegen te doen. De graanhandelaar J. Loots, burgemeester van Baarle-Hertog, vertelde ons. dat de Belgische wet het- gokken toelaat als 2,10'> van de totale omzet aan de schatkist wordt afgedra gen en een half mil joen francs als borg wordt gestort voor het geval de bank springt en dus niet in staat is de ver schuldigde belastinggelden te voldoen. Burgemeester Loots zei overigens nog niets weten van bepaalde plannen. Vroe ger is erop Hertogs gebied al een speel club geweest (,De Kroon"), maar die moest haar deuren sluiten toen Casino Benelux in de betwiste enclave begon. Wellicht gaat „De Kroon" nu her openen, misschien ook beginnen an deren op Belgische grond en al zal het een minder voordelig bedrijf ivorden dan in het belastingvrije, maar thans verboden paradijs - de Baarlenaren, Nederlanders zowel als Belgen, zullen daar niet rouwig om zijn. De roulette trekt nu eenmaal publiek dat het geld wil laten rollen, waar het Nassause en het Hertogse Baarle van profiteert. Onze omzet is sinds de politiële actie gehalveerd, klagen de caféhouders van Baarle. En alle stamgasten zijn het daar roerend mee eens (Ingez. Med.-Adv.) Voor ..Woodside" is prikkeldraad gespannen, nadat de gearresteerde exploitant was vrijgelaten op voor waarde. dat hij zijn club binnen 14 dagen zou afbreken. Zijn compag nons wilden blijkbaar voorkomen, dat hij aan deze voorwaarde zou voldoen. Het houten gebouw staat er dan ook nog steeds, en de exploi tant zit wederom in hechtenis. Alleen Hunter American is V-- Al et vreugde vertelt Miss Hunter aan de pers: Ik ben er trots op dat de Nederlandse roker de kwaliteit van Hunter American al jarenlang boven alles stelt. Iedere dag gaan méér rokers op Hunter over. Daardoor is Hunter American (Van onze Londense correspondent) De nieuwe Britse minister van Defensie, Duncan Sandys, die het komende weekeinde naar Washington gaat, zal de Amerikaanse regering onder het oog brengen, dat volgens Engelse defensicdeskundigen Engeland onverdedigbaar is in een atoom-oorlog. Het beste, dat Engeland bij de afweer van atoom raketten kan verwachten, is een 7 procents succes, dat wil zeggen, dat van de honderd op Engeland afgevuurde H-bom-raketten er 93 hun doel zullen berei ken. Aangezien de Verenigde Staten, Rusland en ook Engeland zelf thans trachten nog krachtiger H-bommen te maken, bestaat er geen kans, dat Engeland een atoomoorlog zal overleven. Drie H-bommen zijn voldoende om Engeland onbewoonbaar te maken. Daarom geeft de Britse regering defensie- wapens tegen een atooniaanval praktisch op. De nieuwe militaire plannen berusten op de stelling, dat aanval de beste verdediging is. Accijnsvrije winkel op Schiphol In december a.s. hoopt de K.L.M. op Schiphol ten behoeve van haar passa giers op de intercontinentale routes een winkel te openen, waar een beperkt aan tal artikelen (w.o. alcoholische dranken en tabakswaren) accijnsvrij zullen wor den verkocht. Met het Nederlandse Mi nisterie van Financien is hierover in principe oveeenstemming bereikt. Deze faciliteiten zullen echter niet gelden voor ingezetenen van de Bene- lux-landen en evenmin voor luchtreizi gers op trajecten binnen Europa. Met het oog daarop zal deze accijnsvrije winkel dan ook in de intercontinentale^ wachtkamer worden ingericht. Deze wachtkamer wordt thans verbouwi De verkoop van de genoemde art'kelen I zal geschieden op vertoon van paspoort Militair bij ORaeva! qcdood en reisbiljet. Van omstreeks half april a.s. tot het Gistermiddag is een militaire jeep. tijdstip dat deze winkel wordt geopend, bestuurd door de 20-jarige ongehuwde zal echter in de Europa-wachtkamer 1 dienstplichtige militair A. D. van der fen behoeve van passagiers naar de V.S. 1 Meulen uit Barendrecht op een zand- tijdelijk een winkel worden ingericht. weg bij Oostelbeers door nog onbekende j waar alleen accijnsvrije tabak en dran- i oorzaak over de kop geslagen. Van der 1 Brillen pogen kosten defensie te verlagen De Engelse regering zal daarom niet aarzelen mogelijke agressors duidelijk te maken, dat deze in een atoomoorlog waarschijnlijk in staat zijn Engeland te 'e Lvernietigen. maar niet nadat de Britten W krachten, waarbij het zich zal concen treren op datgene wat werkelijk van belang is. Getracht wordt dit jaar of anders volgend jaar minstens tweehon- derd miljoen pond op defensie te be zuinigen. De jaarlijkse defensie-begro ting bedraagt thans ongeveer 1500 mil joen pond. ken te verkrijgen zullen zijn. NEDERLANDSE VOGELS DINGEN MEE IN LISSABON Van 29 januari tot LI februari a.s. worden in Lissabon de wedstrijden om de wereldkampioenschappen van de C.O.M. (Confederation Omitholognique Mondial) gehouden, waaraan ook een contingent Nederlandse vogels deel neemt. Kleur-, zang- en postuurkana ries, exotische vogels, wildzang enz. dingen mee. Meulen, die was ingedeeld bij de 43-s?e zware mortier compagnie te Oirschot, is even na het ongeval aan zijn verwon dingen overleden. Een mede inzittende kwam met de schrik vrij, GEDENKPLAAT VOOR DR. VAN HEUVEN GOEDHART De assemblee van de VN. heeft met meerderheid van stemmen (alleen de communistische delegaties stemden te gen) besloten in het Volkenbondspaleis Palais des Nations) te Genève een ge De laatste jaren beheersten de Neder- denkplaat aan te laten brengen ter na- landse liefhebbers de klassen kleur- en gedachtenis van de verscheiden Hoge zangkanaries I Commissaris voor de vluchtelingen, onze In de jury van 15 keurmeesters heb- 1 landgenoot mr. dr. G. J. van Heuven i ben twee Nederlanders zitting Goedhart. van hun kant tweederden van de bevol king van het land van de agressor heb ben uitgeroeid. Duncan Sandys zal bij zijn bezoek aan Washington worden vergezeld van Sir William Penney, het hoofd van het Britse militaire atoom onderzoek en andere deskundigen. Sandys zal Amerika er van op de hoogte stel len. dat Engeland niet in staat is om jaarlijks 100 miljoen pond uit te geven voor een verdedigingssysteem, dat in oorlogstijd volkomen waardeloos is. Het doel van de Britse defensie-politiek is thans om voorraden H-bommen op te bouwen en tevens geleide projectielen voor de middenstand en intercontinen tale raketten, zoals Amerika die bezit, aan te schaffen. Men hoopt, dat Amerika bereid is Engeland een zeker soort raketten te leveren in ruil voor aanbieding van Britse atoomgeheimen. De Britse weten schap is Amerika namelijk in verschil lende opzichten vooruit, maar Engeland ondervindt moeilijkheden by de pro- duktie, zodat beide landen elkaar kun nen aanvullen. In het verleden is hier van weinig terecht gekomen wegens het door Amerika zo zeer gevreesde spiona- ge-gevaar. Dit leidde tot wederzijdse verspilling van geld en energie. Bij een wet is het de Verenigde Staten nog altijd verboden om de atoomladin gen voor raker:en aan andere landen te leveren: maar gehoopt wordt, dat hier voor een oplossing zal worden gevonden. Engeland zet alles op alles om overbo dige defensie-uitgaven te schrappen dobr snelle modemifiermg van de strijd- Nieuwe arrestaties in zaak „Hofgeest" (Speciale berichtgeving) Het onderzoek in de frauduleuze handelingen van het Velsense finan cieringskantoor „Hofgeest", duurt on verminderd voort. De politie heeft niet alleen enige nieuwe arrestaties ver richt, maar ook 13 vrachtwagens in beslag genomen, w.o. vele nieuwe, waarvan niet vaststaat of zy juist ge financierd zijn, of wellicht gediend hebben om via een gefingeerde finan ciering de stroppen in dc kasmiddelen van de „Hofgeest" te dekken. Inmiddels is de mede-vennoot van een middelgroot expedite bedrijf gearresteerd, die ervan wordt verdacht valsheid in geschrifte te hebben gepleegd, zulks in samenwerking met het Velsense finan- cieringsbedrijf. Uit de gehele gecompliceerde situatie blijkt, volgens de Velsense recherche, dat de moeilijkheden zich de afgelopen maanden by de „Hofgeest" moeten heb ben toegespitst, als gevolg waarvan ver scheidene gefingeerde financieringen nodig waren om de gaten te stoppen. Weer een raadselachtige moord in Chicago In een greppel langs een weg ten zuid westen van Chicago zijn de lyken van twee zusjes, de vijftienjarige Barbara en de dertienjarige Patricia Grimes, gevon den. Zij droegen sporen van geweldple ging. Men meent zekere overeenkomsten te kunnen vaststellen tussen deze moor den en die, welke vijftien maanden ge leden op drie broers, de resp. 11-, 13- en 14-jarige Anton, John en Robert Peter son zijn gepleegd. De lijken van de jon gens werden in een bos ten noordwesten van de stad gevonden. Mede naar aanleiding van laatstge noemde onopgehelderd gebleven moorden is dezer dagen te Chicago een „Instituut voor oplossing van misdaden" opgericht. De politie zoekt in verband met de moord op de zusjes Grimes naar een bepaalde persoon, die in een café op ver dachte wijze op de misdaad zou hebben gezinspeeld.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1957 | | pagina 5