Lezers schrijven....
Het verkeer in Breestraat en
Haarlemmerstraat
Godsdienstige en sociale structuur
in het moderne Ceylon
95ste jaargang
Donderdag 24 januari 1957
Tweede blad no. 29044
Zoals ik reeds enige jaren geleden in
een ingezonden stuk tot uitdrukking
bracht, is de oplossing voor het ver
keersprobleem op de Breestraat slechts
te vinden door de stopplaatsen van
tramtreinen en autobussen te laten ver
vallen en deze te verplaatsen naar de
Beestenmarkt en naar Korevaarstraat
en of Levendaal. Nog beter is, deze
metalen slang, die de tramtrein vormt,
uit de binnenstad weg te nemen. Elke
andere oplossing zal een verplaatsing
der moeilijkheden betekenen.
Ook de verkeersborden op de Haar
lemmerstraat suggereren vele automo
bilisten, dat deze straat altijd verboden
is voor inrijden. Dat dit verbod alleen
voor de zaterdagen geldt, valt de mees
ten van hen niet op. Het gevolg hiervan
is een intenser verkeer op de Breestraat.
Een ander gevolg van dit drukke ver
keer is het feit. dat de Apothekersdijk,
Aalmarkt, Vismarkt en Botermarkt, op
de beide marktdagen voor het verkeer
is afgesloten. Op deze marktdagen ver
valt bovendien nog de parkeerruimte
op het Stadhuisplein.
De m.i. enige oplossing van verkeers
probleem en parkeergelegenheid in onze
stad is het dempen van de Rijn vanaf
de Bostelbrug tot de Karnemelksbrug of
verder. Dit moge nu rigoureus schijnen,
doch in de zeer nabije toekomst zal men
hieraan beslist niet ontkomen.
Wat het behandelde voorstel in de
Gemeenteraad betreft, verplaatsing van
de autobushalte op de Breestraat naar
de overzijde van „De Turk", kan ik mij
voorstellen, dat het voor de één. die het
wachtend publiek in zijn portiek kwijt
raakt, een genoegen zal zijn. doch of
dit genoegen gedeeld wordt door eigena
ren van winkelportieken aan de over
zijde van „De Turk", betwijfel ik in
sterke mate. Van een reactie hierop
hoorde ik reeds spreken. Hier is dus
sprake van een verplaatsing der moei
lijkheden.
Thans mijn visie in verband met het
belang van de bedrijfsvoering van mijn
restaurantbedrijf. Hiermede houden na
tuurlijk de belangen van een vijftigtal
werknemers gelijke tred. Daarbij tevens
niet te vergeten de bgjangen van vele
andere middenstanders, die gezamenlijk
de leveranties aan „De Turk" verzorgen,
welke per jaar in de tonnen loopt.
Bij het creëren van nieuwe bedrijven
wordt overal in den lande door de over
heid alle mogelijke steun verleend, het
geen veelal grote financiële offers van
deze instanties vraagt. Eenvoudiger is
het om aan gevestigde bedrijven, die
door de jaren heen getoond hebben
levensvatbaarheid te bezitten en in een
behoefte voorzien, die faciliteiten te
verlenen, die geen geld kosten, en waar
door hun voortbestaan verzekerd is. Ook
dit is een gemeentebelang van de eerste
orde. Een stad als de onze behoort te
beschikken over representatieve gele
genheden voor de vreemdelingen.
Ook al zouden wij het eens kunnen
zijn. dat aan de verplaatsing van de
autobushalte op de Breestraat niet te
ontkomen is onder de huidige omstan
digheden. dan begrijp ik beslist niet,
dat over een compensatie van parkeer
gelegenheid gediscussieerd moet worden.
Dat deze kwestie moeilijk is, behoeft
nog geen reden te zijn deze moeilijkheid
uit de weg te gaan en in het geheel geen
nieuwe mogelijkheid te scheppen. De
bestaande toestand acht ik niet ideaal,
doch toch de meest gunstige.
Komt men hieraan niet toe, dan zal
dit voor mijn bedrijf en zoals hiervoor
reeds gezegd ook voor anderen,
desastreuze gevolgen hebben, gevolgen,
welke de overheid blijkbaar thans niet
ziet. Daar ook elders in de stad de par
keergelegenheid niet gunstig is. zal dit
niet alleen voor de vreemdeling, doch
ook voor de Leidenaars en de bezoekers
uit de verre omgeving een aanleiding
zijn om onze stad te mijden.
Voor alle gemeentelijke autoriteiten
is deze kwestie geen gemakkelijke, hier
van ben ik overtuigd, doch hun verant
woordelijkheid is er niet minder om.
W. J. J. A. COUWENBERG,
Breestraat 84.
II
Diverse cliënten delen ons mede, dat
onder de buspassagiers het praatje ver
spreid wordt, dat wij de oorzaak zijn,
dat de bushalte voor onze percelen
onlangs werd opgeheven.
Wfj stellen er echter prijs op hierbij
te verklaren, dat ook wij hiervan niets
afwisten en wij. evenals de buspassa
giers. deze handelwijze niet kunnen be
grijpen. temeer daar er een andere
oplossing, zo deze voor het verkeer nodig
is, voor de hand ligt.
Voor wat betreft de halteplaatsen van
de bussen, die naar Leiden komen, was
geen verandering nodig geweest. Dit
geeft immers geen langdurige opstop
ping van publiek op de trottoirs en het
uitlaten van passagiers duurt ook niet
zolang.
Voor de bussen, die uit Leiden ver
trekken een kleine routewijziging n.l.
Beestenmarkt, Oude Singel, Mare. Haar
lemmerstraat en op de Mare. terzijde
van de Hartebrugkerk een halte, hier is
ruimte genoeg voor het wachtende
publiek (desnoods een wachthuisje) en
het stoppen der bussen levert ook hier
geen bezwaar op.
Met deze regeling verleent de Ge
meente Leiden service aan haar bezoe
kers. aan het personeel dat uit de dor
pen in Leiden werkt, maar tevens dient
zij ook de belangen van haar inwoners,
de winkeliers.
U dankzeggend voor de verlengde
plaatsruimte.
Fa REEKERS. HUIBERS.
VAN KAMPENHOUT.
Haarlemmerstraat 121, 123. 125, 127.
PROMOTIE LEIDSE UNIVERSITEIT
Gepromoveerd tot doctor in de Rechts
geleerdheid op proefschrift getiteld
.Moord en strafbare manslag in die
Suid-Afrikaanse strafreg". de heer S.
Postma, geboren te Lydenrurg (Z.A.)
en thans wonende te Leiden.
Rijnlands Lyceum bracht
3500 gulden bijeen
VOOR GEVLUCHTE HONGAARSE
STUDENTEN
Het Rijnlands Lyceum te Wassenaar
heeft door middel van een actie geld
bijeen gebracht voor de gevluchte Hon
gaarse studenten.'
Deze actie werd op bijzonder originele
wijze uitgevoerd onder leiding van een
comité, bestaande uit de leerlingen Inga
Venker. Hans Elzerman. Jan Martinus
Hazenberg. Francien Beelaerts van
Blokland, Margreet Koekebakker en
Han van Kesteren en met de volledige
steun en medewerking van de rector dr.
P. J. Couvée en het docentenkorps.
De leerlingen organiseerden een bal
letavond, een Amerikaanse verloting,
kookten, strijkten. sjouwden met zak-
keh meel, kortom alles wat maar ge
daan kon worden. De opbrengst hiervan,
groot f. 3500.werd bestemd voor het
Universitair Asyl Fonds, dat zich ten
doel stelt het mogelijk te maken dat
gevluchte studenten in Nederland hun
studie kunnen voltooien
EXAMEN HANDENARBEID VOOR
JEUGDLEIDERS
Gistermiddag deden 13 cursisten van
de Leidse Jeugd Actie-cursus handen
arbeid in het Leidsche Volkshuis hun
praktisch examen voor het B-diploma.
Het was een drukte van belang want
64 jongens en meisjes, verdeeld
groepjes van acht. waren onder leiding
van de examenkandidaten ijverig bezig
met boetseren. aardappelstempelen,
knipwerk en andere handenarbeid.
Het getal 13 bleek geen ongeluksgetal
te zijn. want. na afloop kon aan alle
kandidaten het B-diploma handenar
beid voor jeugdleiders worden uitge
reikt.
De geslaagden zijn de dames J.
Bekoov, C. Buurman, H. W. v. d. Heij
den. P. de Laaf. Th. A. Lemmers. A.
Paarlberg, J. Roos, W. Rozendaal, L.
Verboom en A. C. M. van Zijp en de
heren R. Kop, B. P. M Rosdorff en A.
Verlind.
Streekconferende P. v. d. A.
Bevordering van bezitsvorming is gewenst
Velen komen aan sparen
niet toe
In het kader van de in de Sleutel
stad door de P. v. d. A. belegde ge
westelijke streekeonferenties sprak
gisteravond in het gebouw „Ons Cen
trum" aan de Hooigracht het Tweede
Kamerlid, mr. Th. J. A. M. van Lier,
over enkele problemen rond de be
zitsverhoudingen.
Spreker besprak allereerst de beteke
nis van de verschillende bezitsvormen.
De moderne huisvrouw is er, aldus
mr. Van Lier. b.v. stellig mee gebaat,
wanneer zij de beschikking heeft over
allerlei huishoudelijke apparaten (stof
zuiger, vaak ook een wasmachine of een
naaimachine etc.). Fiets of bromfiets
zijn voor zeer velen onmisbaar om snel
naar en van het werk te gaan. Een ge
zellige woninginrichting is een belang
rijke voorwaarde voor een prettig ge-
Onder de bezitsvormen, die de K.V.P.
wil bevorderen, behoort o.a. het bezit
van aandelen. Men doet het voorkomen,
dat een algemene verbreiding van aan
delenbezit in de industriële ondernemin
gen de grote massa der werkers mede-
eigenaar van de produktiemiddelen zou
maken en hun persoonlijke economi
sche beslissingsmacht zou geven. Dit is
echter niet meer dan een sprookje, al
dus mr. Van Lier. De normale aandeel
houder in een (open) N.V. heeft geen
enkele reële zeggenschap meer in de
onderneming, waarin hij zijn geld
steekt. De bedrijfsleiding is in feite de
werkelijke eigenaar.
Natuurlijk is vergroting van de me
dezeggenschap van de werknemers nood
zakelijk, maar dat kan volgens spreker
alleen op andere wijze worden bereikt
(PBO., ondernemingsraden, eventuele
herziening van het vennootschapsrecht).
Ook is versterking van de gemeen
schapsinvloed in het bedrijfsleven ge
zinsleven en voor een goede vulling van wenst (geleide-economie, socialisatie).
vrije tijd.
Voor een aantal mensen (voor vele
anderen nipt) kan het bezit van een
eigen vrije woning (met tuin) ook aan
bevelenswaardig zijn.
Zeer velen hébben behoefte aan par
ticuliere verzekeringen, b.v. als aanvul
ling op het bodempensioen, of ter dek
king van de studiekosten van him kin
deren (naannate het beginsel der ge
lijke kansen verwezenlijkt wordt zal de
behoefte hieraan n 'inrlij? verminde
ren).
Ook het bezit van een zekere (niet al
te grote) reserve in geld (spaarbank
boekje. spaarrekening) zou,, op zich
zelf beschouwd, voor de meeste mensen
geen overbodige weelde zijn.
Wat voor ieder het beste is. kan en
moet hij echter alleen zelf uitmaken.
Zeer veel mensen, aldus spreker, zijn
niet eens in staat een keus te maken
uit het bovenstaande, ze hebben nauwe
lijks genoeg voor de noodzakelijke lo
pende uitgaven voor huur. voeding en
kleding. Dat veel mensen praktisch
niets bezitten, ligt vooral aan hun lage
inkomens (bij sommigen aan verkeerde
besteding van het inkomen). Vervolgens
schonk spreker aandacht aan de ver
schillen. welke er*bestaan tussen de
P. v .d. A en de K.V.P. inzake de be
zitsvorming.
Nadat spreker er op gewezen had, dat
een meer evenwichtige spreiding van
het nationale vermogen door beperking
van de grote particuliere vermogens
reeds lang een socialistische doelstel
ling is, schonk hij uitvoerig aandacht
aan de maatregelen, welke z.i. genomen
moeten worden ter bevordering van de
bezitsvorming.
Bezit wordt gevormd door besparin
gen en als men het werkelijk iedereen
mogelijk wil maken door sparen tot bé
zit te komen, dan zal men ook. aldus
spreker, terwille van de bevordering der
bezitsvorming het eerst moeten denken
aan een inkomensvergroting voor de
laagste inkomensgroepen, die thans niet
aan sparen toe kunnen komen.
Maatregelen op dit gebied zullen aan
twee eisen moeten beantwoorden: a) zij
zullen de vrijheid van inkomensbeste
ding niet tezeer mogen beïnvloeden,
geen prikkel tot sparen moeten inhou
den voor velen, voor wie het niet ver
standig is om te sparen; bi zij zullen
geen onrechtvaardige bevoordeling van
de ene groep af benadeling van de an
dere groep mogen inhouden.
Tenslotte besprak mr. Van Lier en
kele fiscale maatregelen, die met het
oog op een eventuele bezitsvorming
dienen te worden genomen
(Ingez. Med.-Adv.)
De invloed van liet
Boeddhisme
verstevigd, terwijl Hindoe-goden in de
devala's en vihara's vereerd werden.
Thans vindt men sporen van drie
godsdiensten dooreen, mede door het
afglijden van het oorspronkelijk Boed-
dhistisch ideaal. De bevolking vindt op
De heer G. D. van Wengen hie,d ogenblik de Jataka-verhalen veel
gisteravond in het Museum voor vol- meer populair dan de geschiedenis van
kenkunde voor zeer veel belangstel- j Boeddha. Naast de sterke reliquieën-
lenden een lezing over de godsdien- verering houdt men grote pelgrimstoch-
stige en sociale structuur in het ten De pirith-gezangen, gezongen bij
moderne Ceylon. j het uitdrijven van boze geesten, lijken
Spreker begon met een overzicht te veel op de Tibetaanse liederen, terwijl
geven van het Boeddhisme in Azië. Men de voorouderverering weer sterk van
schat het aantal Boeddhisten ongeveer zich doet spreken in het offeren van de
od 500 miljoen Deze godsdienst uit zich kleren van een dode aan de priesters
nog veel in herdenkingen en luister-1 voor de overledenen in het hiernamaals,
rijke feesten. j De verschillende kasten uitten zich in
Het was in Kapilavastu, een plaats die i Ceylon o.a. in de werkzaamheden, kle-
juist binnen de grens van het huidige en dg aanspraak. Door het onder-
Nepal ligt, dat de Boeddha het levens- i WjjS en het toenemend-verkeer is er toch
licht aanschouwde. Naar de overlevering een verzwakking te constateren,
wil. werd de toekomstige Boeddha ge-1 Hoewel het in de dorpen nog vrij sterk
boren uit*de rechterzijde van zijn moe- jS veranderen hier de toestanden ook.
der. Koningin Maya. toen zij vertoefde
in het Lumbinipark. Deze plaats is door
oudheidkundig onderzoek teruggevonden.
Het eiland Ceylon is voor 2/3 Boed
dhistisch gezind. De Boeddha Jayanthl
wordt daar door de. Staat gefinancierd.
Twee typische kenmerken ontdenkt men
hier. n.l. dat men aan het Boeddhisme
veel strenger de hand houdt en dat op
schooi het Singalees geleerd wordt, zelfs
is er een Boeddhistische leerstoel op de
universiteit.
In zuid- en midden-Ceylon is er naast
het Boeddhisme ook het Hindoeïsme.
Echter door overvloeiing kan men geen
scherpe grenzen meer trekken. Voor-1
I beelden hiervan zijn de verschillende
i Hindoe-beelden in de Boeddhistische i
tempels, de Boeddhistische priesters en
1 het ritueel bij het binnenhalen van de 1
rijstoogst.
Een grote bijzonderheid is het. dat op
Ceylon nog een kastenstelsel is, in an-
fltr. Boeddhistische gebieden heeft men
'dit nog nooit ontdekt.
Het Boeddhisme is door Mahinda, een
zoon van Acoka, naar Ceylon gebracht.
De voorouderverering verzette zich niet
tegen deze nieuwe godsdienst, het werd
veeleer als een nieuwe verlossingsleer
beschouwd. Omdat de taal goed aan
sloot vulden deze twee godsdiensten
elkaar vlug aan. Na enige eeuwen komt
er een tweede aansluiting, n.l., dat van
het Hindoeïsme, door de verovering van
Ceylon door de Cola's. Er kwamen vele
Hindoetempels, het kastenstelsel werd
WtUheaminia. d. v. P. J. Kortekaae en A.
Need; Robert, z. v. A. H. van der Wiel en
J. W. Löwensteyn.
GETROUWD
P. den Haröog en A. J. Schallenberg.
OVERLEDEN'
M. J. van Ruiten, man. 62 J.; H. I. Kool
loos. man. 58 J.; M. M. van der Kwartel,
weduwe v. Plelanen. 71 J.. M. G J. Ho-
genkamp, man. 70 j.; A. Nleuwenhuizen.
hAüsvr. v Oudshoom. 65 J O. van der
Zeeuw, man, 59 j.
Als laatste behandelde de heer G. D.
VRIJGESPROKEN VAN MEINEED.
De Haagse Rechtbank heeft een 42-
jarige classificeerder uit Leiden vrijge
sproken van meineed. De officier van
Justitie had vijf jaar gevangenisstraf
tegen hem geëist.
Als gevolg van verklaringen onder
ede van verdachte, tijdens de behande
ling van een inbraakzaak in Oegstgeest,
werd een 34-jarige Leidenaar schuldig
geacht van ju weiendiefstal en veroor
deeld tot 3 jaar gevangenis Verdachte
zelf kreeg in deze zaak een half jaar voor
heling.
De familie van de 34-jarige jongeman
deed hierop een aanklacht wegens mein
eed tegen verdachte, die dus thans te
dezer zake onschuldig is bevonden.
van Wengen de Tapasa-monniken, een
secte die in 1952 ontstaan is.
Het verhaal wil. dat een jongeman al
zijn aardse bezittingen weggaf en door
zijn vele meditaties, meestal op een
kerkhof gehouden, volgelingen trachtte
te winnen. Voor deze Tapasa-monniken
heeft de bevolking veel eerbied.
De directeur van het Volkenkunde
museum bedankte de heer Van Wengen
voor zijn zeer interessante lezing, die
met een prachtige collectie dia's werd
geïllustreerd.
WAT BETEKENEN
0E STREPEN OP ONZE WEGEN
2 Ononderbroken strepen naast elkaar
het verkeer in beide richtingen mag de
strepen met overschniden
Ononderbroken streep en blokstreep naast
elkaar: het verkeer aan de aide v.d ononder
broken streep mag deze nier overschrijden
- het verkeer aan de z ijdevd blokstreep mag
deze wel overschn|den
Blokstreep: net verkeerm beide nchtinger
mag deze streep overschrijden gpj»
Na verloop van Wjd zal men ook in
ons land niet meer ongestraft over de
schreef kunnen gaan. Die schreef wordt
dan gevormd door dubbele lijnen op het
wegdek van onze Rijkswegen. Op diverse
plaatsen in ons land kan men deze dub
bele afbakeningslijnen al zien en hoewel
in ons wegenverkeersreglement nog niet
wordt gerept over een verbod tot over
schrijding van deze strepen, is het toch
verstandiger, dat men zich aan het
nieuwe lijnenstelsel houdt. Want men zal
deze dubbele lijnen alleen tegenkomen
op plaatsen waar de verkeerssituatie
dit noodzakelijk maakt, zodat het de
automobilist beslist niet té moeilijk wordt
gemaakt. In de richtlijnen van Rijks
waterstaat wordt dan ook o.a. gerept
over onoverzichtelijke bochten, waar het
uitzicht op het verkeer uit tegenoverge
stelde richting minder dan 300 meter
bedraagt.
Met dat al wordt er aan het arsenaal
van gebodsborden, verbodsborden, ge-
bodspülen, verbodspijlen, en wat al meer
in het volgetastc hoofd van onze weg
gebruikers is geborgen, een nieuwe voor
raad toegevoegd: de dubbele lijnen.
Maar hoewel het ingewikkeld moge
lijken, bovenstaande grafiek toont dat
ook de soep van Waterstaat niet zo heet
wordt gegeten. Twee ononderbroken stre
pen naast elkaar mag men nooit over
schrijden, noch het verkeer dat zich
links, noch het verkeer dat zich rechts
op de weg bevindt.
Heeft men een onderbroken of een
blokstreep aan de zijde waar men rijdt,
dan mag men rustig „over de schreef"
ongeacht het verongelijkte gezicht, dat
Uw tegenligger zal zetten, die zich sterk
gebonden voelt door de ONonderbroken
streep aan z ij n weghelft
Heeft men tenslotte één onderbroken
streep, die beide weghelften scheidt,
dan mag U over de streep en dan geldt
hetzelfde voor Uw tegenligger
En als we nu allemaal heerlijk het
hoofd koel houden en de veiligheid van
het verkeer niet in gevaar brengen, ook
al suizen wij langs een streep, die ons
ruimte voor experimenten laat. wel. dan
zyn we waar we moeten zijn: gauw en
veilig thuis.
LANDSKAMPIOENSCHAP
DAMES- EN HERENKAPPEN.
Onder grote belangstelling werd in
Den Haag de eerste regionale ronde om
het landskampioenschap dames- en he-
renkappen gehouden. In deze ronde,
welke was georganiseerd door de
N.R.T.C.H. van de Ned. Kappersbond.
bezette onze stadgenoot, de heer Plu, de
tweede plaats.
I ln de hal van .de Holland-Ame-
I rika-Lijn werd Prinses Beatrix voor
het aan boord gaan van de Staten
damgisteren verwelkomd door de
heer W. H. de Monchy geheel
BURGERLIJKE STAND
VAM LEIDEN
GEBOREN
Joannes Wouterus Clemens, z. v.
Koper en A. C. Lagerberg; Wilhelmus Jo-
rechts), die daarna enkele gasten 1VvVuSlnVvi
aan haar voorstelde. I ST ZZ,