TALEN
Dertig jaar geleden stierf
Floris Verster
Grootmeester van het stilleven
Zijn werk karakteristiek
voor Leidse Kunst
Feestavond Leidse Stadszaal
in nationaal radioprogramma
Het mohammedanisme en de vrouw
95ste Jaargang
Zaterdag 19 januari 1957
Tweede blad no. 29040
Op 21 januari 1927 verongelukte Floris Henric Verster op het bruggetje bij de
Vijver van Groenoord. Het was het diep tragische einde van een kunstenaars
leven, dat nooit roem of effectbejag had gezocht, maar dat was voorbijgegaan
in bespiegeling en het nauwkeurig waarnemen en vastleggen van het steeds
veranderlijke en in ieder opzicht wonderlijke licht.
Verster was een gesloten type, zijn
schilderkunst was hem genoeg, en de
rijke gaven van verstald en gemoed, die
hem geschonken waren, uitte hij alleen
in zijn kunst.
Hij ging met weinigen om en ook zijn
brieven zijn zeldzaam en altijd terug
houdend. Slechts een enkele keer schrijft
hij over zichzelf en zijn werk. In een
van die brieven noemt hij zichzelf dro
merig van aard. daarmee de sleutel
gevend tot zijn hele werk. want al zijn
schilderijen, tekeningen en etsen zijn
„such stuff as dreams are made of".
Toch wil dit allerminst zeggen dat een
dromerige stemming voor Verster vol
doende was om tot een kunstwerk te
komen, want uit bijna alles, dat hij ach
terliet, blijkt niet alleen zijn grote
meesterschap, maar ook een intense be
heersing. Evenmin als de mens liet de
schilder zich gaan. Het ideaal van de
„gentleman-schilder" vond in hem een
belichaming, die in deze mate zeld
zaam is.
Zijn gereserveerdheid heeft er onge
twijfeld ook toe geleid, dat zijn werken
in een betrekkelijk gering aantal ver
zamelingen bewaard werden. Veel in
familiebezit, terwijl ook mevrouw Kröl-
ler—Müller en haar adviseur, de heer
Brem nier tot de vroege verzamelaars
behoorden. Op de Hoge Veluwe kan
men nog de rijkste Verster-collectie
zien.
De stad Leiden bezat, toen de schil
der overleed, twee werken, beide ge
schonken, zij heeft bij zijn leven
nooit iets aangekocht van haar groot
ste levende schilder. Misschien kwam
dit door de gerichtheid van het toen
malige Stadsbestuur inzake kunst
(hoewel de tentoonstellingen uit die
jaren een grote belangstelling voor
het moderne aantonen), misschien
ook wel omdat Verster zelf de laatste
tien jaren van zijn leven, lid van de
commissie voor de Lakenhal is ge
weest. ..De kluizenaar van Groenoord"
voelde zich kennelijk in deze commis
sie thuis, in de jaarverslagen vindt
men hem althans vermeld als een
vriendelijke medewerker, wiens des-
kundige adviezen zeer gewaardeerd
werden. Ook voor de Lakenhal was
zijn plotselinge dood een groot ver
lies, maar een gelukkig gevolg was de
ontstane behoefte werken van hem te
bezitten; de belangstelling voor zijn
werk was in zijn geboortestad gewekt.
Binnen drie maanden na zijn dood
werd een grote overzichtstentoonstelling
gehouden, ingeleid door Albert Verwey.
die. zielsverwant, een der weinigen was,
met wie de schilder intiem omging.
Voorgoed kwamen vier schilderijen,
als geschenken, naar het museum, ter
wijl een belangrijk bruikleen ook de
kwaliteit der tekeningen belichtte. De
basis was gelegd voor de zich nog steeds
uitbreidende verzameling van werken
van Verster in het museum van zijn
stad.
Officiële publikaties
BESTRIJDING AARD APPELMOEHEID
De burgemeester van Lelden brengt ter
algemene kennis, dat ten Stadhuize (ka
mer 12övoor een ieder ter inzage ligt
de beschikking van de minister van Land
bouw Visserij en Voedselvoorziening van
29 oktober 1955. no. L/PA 670. en djens
beschikking van 24 november 19o6, no.
L/PA 3001, houdende wijziging van eerst
genoemde beschikking, alsmede de bij
eerstgenoemde beschikking behorende, op
deze gemeente betrekking hebbende kaar
ten en lijsten, zoals deze op 24 november
1956 opnieuw zijn vastgesteld en waarop
zijn aangegeven de thans, krachtens ar
tikel 3. tweede lid. van het Besluit aard
appelmoeheid aangewezen gebieden en/of
terreinen.
Op deze gebieden en terreinen is ver
boden de teelt van:
1. aardappelen en tomaten.
2. bloembollen en knollen, boomkwekc-
rljprodukten, koolraapplanten, koolplan-
ten. stekbleten en andere planten, die met
de ondergrondse delen worden gerooid,
een enander voor zover zij kennelijk be
stemd zijn om te worden uitgeplant.
Zelfportret (schets in olieverf
geschilderd in 1921 en in het bezit
van het Museum Boymans te Rot
terdam
In de groep der tijdgenoten, de schil
ders die rond 1860 geboren waren en die
een reactie vormden op het Haagse
landschapsimpressionisme, neemt Ver
ster naast Breitner, Isaac Israels, Suze
Robertson, Witsen en De Zwart een
derde vaak met zijn rug naar het
onderwerp; wat hij zocht uit te beelden,
was de bekoring van het spel van licht
en schaduw en door zijn vormgeving
gaf hij daar een diepe zin aan.
Hy boorde tot de ziel der dingen en
om zijn vormbesef tot het uiterste te
spannen, heeft hij jaren gewerkt in
de waskrijt-techniek, waarin hij
prachtige resultaten bereikte. Ook dit
moet men zien als een ascese om door
de beperking der middelen het wezen
zo zuiver mogelijk weer te geven.
Wanneer men Verster wil ontmoeten
en leren kennen, moet men te rade gaan
bij zijn werken. Zijn stillevens en voor
al ook zijn schaarse zelfportretten: fier,
zelfbewust, ondanks de slordige kleding
niet gewild artistiek, maar superieur,
iemand die geen rekening hield met
alledaagse maatstaven, omdat zijn eigen
normen uiterst persoonlijk waren en op
een zeer hoog niveau stonden. De uit
drukking der ogen en de even geopende
mond duiden meer op het type van de
..denk-mens" dan de ..doe-mens". en
men kan er zowel de moeilijkheden in
zijn contacten met anderen als verwon
dering over de verschijnselen uit lezen.
Het hoge voorhoofd duidt ook op een
rijke gedachtenwereld. Het hoofd wordt
gedragen zoals alleen zeer beschaafden
dat doen. Het gematigde kleurengamma
steunt deze wijze reserve.
Verkeersongevallen
te Leiden
Op verjaardag van Prinses Beatrix
Opnamen 30 januari
In de week van 11 t/m 17 januari
1957 deden zich in Leiden 20 verkeers
ongevallen voor, waarvan er 6 lichame
lijk letsel tengevolge hadden en 14 uit
sluitend materiële schade veroorzaakten
In totaal bedroeg het aantal verkeers
ongevallen in Leiden in de periode van
1 tot en met 17 januari: 56
De Nederlandse Radio Unie verzorgt
op de hoogtijdagen van het Oranjehuis
i steeds een nationaal radioprogramma,
("meestal gedurende de avonduren. Daar-
j bij wordt bij verjaardagen gewoonlijk
gepoogd een sfeer of achterrgond te
I vinden die overeenstemt met het lid
I van het Oranjehuis dat verjaart of de
omstandigheden waarin deze verjaar-
i dag wordt gevierd.
De komende verjaardag van Prinses
Beatrix, op 31 januari aanstaande, zal
in het nationaal radioprogramma van
I die avond in hoge mate het stempel te
zien geven van haar studie in Leiden.
Hoezeer zij ook haar representatieve
taken overal in ons land en elders blijft
(vervullen zij is thans (misschien niet in
ide eerste plaats maar toch wel in hoge
mate Leids studente.
Deze Leidse studie is voor de Radio
Unie aanleiding geweest in de Leidse
Stadsgehoorzaal een feestavond te or
ganiseren onder de titel „Nog vele ja
ren". Een belangrijk deel van die feest-
Het leven van Floris Verster verliep
met een opvallend gemis aan uiterlijke
gebeurtenissen. Groenoord was zijn we
reld. Hij reisde weinig, later in het ge
heel niet meer. Maar in zijn geest on
dernam hij verre reizen, en het zien van
een rozestruik in het morgenlicht ont
roerde hem dikwijls meer dan het Pan
theon menig toerist.
Verster heeft geen verdediging nodig,
die hem vergelijkt met de grootsten der
kunstgeschiedenis, hij heeft ook geen
boodschap buiten die der schoonheid,
die geen eigenschap der dingen is. maar
tastbaar wordt in het werk van de kun
stenaar. die haar weet vorm te geven
en door te geven aan ieder die zich voor
haar openstelt. Zijn leven mist de dra
matiek, die hem ooit populair zou ma
ken zoals Van Gogh dat is. of het alge
meen menselijke dat Rembrandt uniek
maakt.
Maar zolang er mensen zijn, die ge
voelig zijn voor de schoonheid voor
vorm en kleur en de stilte niet vrezen,
zal zijn werk bewonderaars blijven
vinden. En als Leidenaars zün wij er
trots op dat hij een der onzen is.
Zijn leven speelde zich bijna geheel
te Leiden af, maar dat is niet de reden
waarom wij hem een bij uitstek Leids
schilder noemen. Wij doen dit liever, op
de eerste plaats, omdat Leiden voor hem. j
méér dan stad.van inwoning ..zijn" stad
was. Als kind speelde hy op het Rapen
burg en slenterde langs de oude gebou
wen. die in zijn fantasie een eigen be
tekenis hadden, later liep hy dromend
door de Breestraat en gaf de sfeer rond
de Pieterskerk met dromen geladen
weer. Hij genoot van het silhouet van de
stad en wist in Endegeest de plaatsen
te vinden, die geheel overeenkwamen
met zijn sfeer. Groenoord was het bui
ten naar zijn hart, waar hy de beste
jaren van zijn leven vertoefde en waar
hij gedesillusioneerd, zijn dood vond
FILMS VAN DEZE WEEK
avond zal als ontspanningsprogramma
worden opgenomen in de uitzending van
het nationaal programma op donder
dag 31 januari, en wel van 9 tot 10.20
uur nam.
De Leidenaren, die deze voor allen
toegankelijke geanimeerde feestavond bij
wonen, kunnen de uitzending zelf horen,
want de feestavond zelf vindt op woens
dag 30 januari plaats. Dan worden band
opnamen gemaakt, waarvan eenselectie
gedurende de genoemde tijd donderdag
avond worden uitgezonden.
De Nederlandse Radio Unie heeft voor
een zeer gevarieerd programma gezorgd
waaraan o.m. medewerken het Metro-
pole Orkest onder leiding van Dolf
van der Linden, Jules de Corte, leden
van het Utrechts Studenten Cabaret en
studenten van verschillende Nederland
se Universiteiten en hogescholen o.m.
van de Leidse Universiteit die een fo
rum vormen. In de radiouitzending zal
ook worden opgenomen een bespeling
van het Leidse stadhuiscarillon door
Leen 't Hart waarvoor de Radio Unie
maandagochtend 28 januari de opna
men maakt.
(Ingez. Med.-Adv.)
„Gervaise"
Meesterschap van
Maria Schelt
Luxor De beroemde' Duitse actrice
Maria Schell ditmaal in een Franse
film. Zij is Gervaise, hoofdfiguur uit
Zola's realistische roman „De Kroeg".
Een film over de zelfkant van het Parijse
leven. In het centrum een vrouw, op
wie de slagen van het levensnoodlot als
met hamers in beuken. Tot zij wanhopig,
verlaten achterblijft, zonder enig uit
zicht.... Maria Schell beeldt dit trieste
vrouwenleven uit met héél het mees
terschap, waarover zij beschikt.
In haar leven spelen drie mannen een
grote rol: de vader van haar oudste twee
kinderen, die van haar jongste kind en
de man, naar wie haar grote liefde uit
gaat.
Een leven vol ellende! De complicaties
zijn zó erg, zó tragisch, zó diep-verne
derend en invretend ook, dat géén op
lossing meer denkbaar kan zijn.
Zola wist zijn sujetten met lugubere
trefzekerheid te tekenen; zij zijn even
frappant uitgebeeld.
De gevoelige in de grond goede Ger
vaise. door het leven gekweld en ver
bitterd De vader van haar eerste kin
deren, de mooi-doener en kroegloper
Lantier. Haar man, de dakwerker Cou-
peau, door drank tot beestmens verlie
derlijkt. Hij neemt merkwaardigerwijs
Lantier in zijn huis, zodat Gervaise ge
noodzaakt wordt met de beide sterk van
haar profiterende mannen samen te
wonen. Tenslotte haar vriend, de enige,
aan wie zij zich kan toevertrouwen.
Maar hij komt in de gevangenis te
recht, onschuldigHet geheel loopt
een ontzagwekkend drama uit.
op
Wii doen hei nok omdat 7iin hele i Culminerend in de ondergang van een
doen het ook omdat aijn hele deHrium tremens ten prooi gevallen
schildersleven de karaktertrekken
vertoonden, die door de eeuwen heen
typerend voor de Leidse kunst geweest
zijn: zijn werken waren opgebouwd op
vens en geefrt een waarheidsgetrouw
beeld van wat de Europeanen hebben
moeten meemaken tijdens de Japanse
bezetting. Deze film is een aanklacht
tegen de mensheid zelve, die niet schijnt
te kunnen voorkomen dat dergelijke
dingen gebeuren.
Dit is een uitstekende doch gruwelijke
film. die ongetwijfeld vele bezoekers zal
trekken. De upnamen zijn prachtig en
het spei is buitengewoon goed.
Het loon van de angst
Ademloze spanning,
prachtige fotografie
Casino Op weergaloze wijze heeft de
Franse regisseur Clouzot het boek van
Georges Araaud „Le salaire de la peur"
op het celluloid vastgelegd. Aan een
meeslepend thema werd op briljante
wijze vorm gegeven. Geen wonder, dat
dit werk in Cannes met de grote prijs
beloond werd. Wie nu eigenlijk de grote
psycholoog is: de schrijver of de regis
seur. kunnen wij niet beoordelen, maar
dit doet tenslotte weinig terzake, omdat
het om de film en niet om het boek
gaat. Dit werk is trouwens een echte
film en geen verfilmd boek geworden.
Het „loon" van de hier zeer knap
geschilderde angst in een huiveringwek
kend spel met de dood bestaat uit acht
duizend dollar, die aan een viertal
chauffeurs in uitzicht gesteld wordt als
zij twee vrachtauto's nitro-glycerine
willen overbrengen naar een olieboring,
waar een bron in brand is geraakt, die
alleen maar geblust kan worden door
het teweegbrengen van grote ontplof
fingen. Zelf lopen zij een grote kans met
transport en al de lucht in te vliegen en
eigen plaats in. Het impressionisme van
'80 heeft in tegenstelling tot het lan
delijke van de Haagse School een
stadskarakter. Het accent was op Am
sterdam gelegd, dat immers ook het
centrum van de vernieuwing in de lite
ratuur was. maar Verster komt niet veel
op de bijeenkomsten in de Caves de
France in de Kal verstraat. Hoewel hij
(enkele uitzonderingen daargelaten,
vooral in zijn jeugd) geen landschaps
schilder was. hoort hij toch zeker niet
bij de verbeelders van het roezige grote
stadsleven, want Verster's terrein was
het stilleven.
En het merkwaardige van zijn stille
vens is. dat tegelijkertijd waar is zo
als Verwey scherp zag dat hij nooit
iets ongeziens afbeeldt, en toch geen
enkel stilleven een reproductie naar de I
werkelijkheid is geworden. Verster schil-
Eucalyptus.
kleurafstemming, vol stil leven, geken
merkt door een getemperde passie en
vooral door sfeer. Tenslotte noemen
wij hem Leids, omdat hij in Leiden
zijn inspiratie vond, zijn leven speelde
zich af in de beslotenheid van Groen
oord met steeds op de voorgrond de
schaduw van zijn geboortestad. Afge
zonderd en naast de actualiteit heeft
Coupeau, die in zijn waanzinnige razer- men fcan Zioh dus voorstellen welk een
nij alles'wat Gervaise heilig was, kapot dankbaar gegeven hier lag voor een re-
slaat. Volkomen uitgeput, moedeloos en j eisseur, die de waanzinnige spanningen
door smart overweldigd, blijft Gervaise
achter, tot vertwijfeling gedoemd. Haar
dochtertje Nana gaat vermoedelijk een
zelfde kruisgang van misère tegemoet in
de wereldstad Parijs, waarvan Zola de
modder zo scherp kervend belichtte.
De angstwekkende, verdoemde sfeer
van deze film grijpt by de keel
Maarsuperieur gespeeld is zij, met
Maria Schell als een zeldzaam actrice l
En realiseer U tijdens haar smartelijk
spel goed. dat in de Parijse onderwereld
ook nu nog dag aan dag dergelijke ver
schrikkingen gebeuren
De charge aan de
Rode Rivier
Blank tegen rood
Rex Er waren en zijn nog vele films
in circulatie over de meedogenloze strijd,
welke er gevoerd is tussen blanken en
Indianen. Goede en slechte films, maar
de" meeste kan men klassificeren in de
grote groep der middelmatigen. Het is
gewoon een verademing een rolprent te
zien. die zich daarboven verheft, zoals
„De charge aan de Rode Rivier". Het
verhaaltje van twee blanke meisjes, die
uit de handen van de Indianen ge
haald moeten worden, is origineler uit
gewerkt dan gewoonlijk. Het is een
bonte groep militaire arrestanten, die
zich van die lucratieve baantje 'moet
kwijten en dan moet ervaren, dat de
pittige jongedames er eigenlijk niets
voor voelen om bevrijd te worden. Om
verschillende redenen! De oudste ver
moedt zich door haar ervaringen bij de
roodhuiden een paria in de maatschappij
der blanken, terwijl de andere is opge
gaan in (het Indiaanse leven en voorbe
stemd was vrouw van het opperhoofd te
worden.
De spanningen ,die hierdoor ontstaan
in de uiterst heterogene groep van
mannen zorgt voor een bijzondere sfeer
rond deze tocht door het barre land
schap, waarin overal het rode gevaar
kan sohuilen. Regisseur Gordon Douglas
wisselt sterke momenten met zwakke af.
Af en toe denkt men enkele jongens in
actie te zien, die „cowboytje" spelen,
maar vaak ook is hij er in geslaagd de
spanning en beklemming van het mo-
mei^byna tastbaar te maken. Mede
i daareoor komt deze western boven de
hij geleefd, vereenzaamd is hij gestor- grauwe middelmaat,
ven. Verster heeft de vurigheid van
de hartstocht gekend, die hy gelou
terd heeft nagelaten in zyn werken.
J. N. VAN WESSEM.
Werkloosheid daalt
Kerk en emigratie
Over de periode van 7 t/m 12 januari I Ds- M- W. J. Geursen spreekt morgen-
vertoonde de geregistreerde arbeidsre- i avond in Pieterskerk
serve aanbod i een daling n.l. van 390 Ds. M. W. J Geursen voorheen her
tot 370. als gevolg van de aanvang van vormd predikant in de' Sleutelstad en
nieuwe of uitgestelde werken. Verwacht thans te Melbourne (Australië! zal inor-
kan worden, eventuele vorstwerkeloos- genavond om zeven uur in de Pieters-
heid buiten beschouwing gelaten, dat kerk voorgaan in de dierst des woords.
het aanbodcijfer geleidelijk zal dalen.
Vcor nagenoeg alle tot nu toe in
Leiden aangekomen Hongaren werd
bereids een arbeidsplaats gevonden.
De vraag nam toe en beliep 380 gere
gistreerde aanvragen, waarvan er 165
betrekking hadden op jeugdigen.
Het tekort aan arbeidskrachten doet
zich nog steeds in enkele sectoren van
het bedrijfsleven gevoelen, oa. in de me
taal- en de textielindustrie (spinnerijen,
weverijen, stoffenfabricage en vezelpro-
dukten), terwijl overigens in vrijwel el
ke bedrijfstak goede tot ruime plaat-
Ds. Geursen. die zal spreken over ..Kerk
en emigratie", zal tevens aandacht
schenken aan zijn werk ïr, Australië.
singsmogelijkheid aanwezig is.
Het aanbod van vrouwelijke arbeids
krachten steeg, t.w. van 90 tot 110. het
geen een normaal verschijnsel is na de
feestdagen en het aflopen van de uit
verkopen.
De vraag handhaafde zich op vrij
wel gelijk niveau en beliep 280 geregis
treerde aanvragen.
Mars door de hel
Gruwelijk
Lido „Mars door de hel" is de ge
schiedenis van een groepje vrouwen, dat
tijdens de Japanse bezetting van Ma-
lakka, een eindeloze reis te voet moet
maken. De vrouwen waren met hun
mannen en kinderen op weg naar de
vrijheid, toen de Japanners hen in
haalden en gevangen namen. De man
nen worden weggevoerd en de vrouwen
en kinderen moeten naar een concen
tratiekamp. Er zijn geen vervoersmid
delen en dus moet de tocht te voet
worden gemaakt. Eindeloos wordt deze
tooht, daar geen enkele kampcomman
dant hen wil opnemen, daar er geen
plaats en geen eten is. Op deze vreselijke
tocht in hitte en regen, door zand en
door modder, sterven verscheidene vrou
wen en kinderen. De vernederingen hen
door de Jappen aangedaan, zijn vrese
lijk. maar erger nog is het gebrek aan
voedsel, kleding, drinken en medica
menten. Slechts een gering aantal
brengt er het leven af. De film is
gemaakt op grond van authentieke gege-
in de harten van deze mensen tot uiting
kon brengen. Welnu. Clouzot is hierin op
onovertroffen wyze geslaagd. Met mees
terhand hanteerde hij de camera, niet
slechts om de dodenrit zelf over een
gevaarlijk bergtraject uit te beelden,
maar meer nog om de innerlijke roerse
len bloot te leggen van deze avonturiers,
die hun leven wagen om aan de onder
gang van een klein nest. dat alleen per
vliegtuig is te bereiken, te ontkomen.
Met één forse greep willen zij het geld
voor de terugreis verdienen en dan be
gint de macabere rit, die een onver-
biddellijke schifting betekent tussen
moed en lafheid en de vier hoofdperso
nen toont in hun ware gedaante. Meer
malen weerklinkt ook de bevrijdende
lach om even later toch weer plaats te
maken voor schrikaanjagende ernst.
Psychologisch is dit een prachtwerk, dat
vier levens onbarmhartig, maar tegelijk
op meeslepende wijze uiteen rafelt Van
de afloop vertellen wij uiteraard niets;
wie echter een monumentaal werk, vol
rake trekjes en scherpe waarneming van
de werkelijkheid wil genieten, verzuime
deze film niet.
Gina blijft op de
„Trapeze"
Trianon Gina Lollobrigida en haar
partners verukken de toeschouwers nog
steeds met hun acrobatische toeren in
de film „Trapeze", geregisseerd door
niemand minder dan Carol Reed. Een
boeiend verhaal uit het circusleven, dat
zeker nog valle zalen zal blijven trekken.
CORRESP. CONVERS.
(Nederl., Frans, Duits, Engels, Spaans)
Opl. Assoc
Kon. Erk. PITMANSCHOOL
PLANTSOEN 65 - TEL. 26558
Bevestiging en intrede
ds G. Th. Rothuizen
STUDENTENPREDIKANT
GEREF. KERK
Ds. G .Th.' Rothuizen, die de naar
Bloemendaal vertrokken ds. G. Toorn
vliet op volgt als geref. studentenpre
dikant in de Sleutelstad, zal morgen
ochtend om tien uur in de Zuiderkerk
aan de Lammenschansweg door prof.
d. R. Schippers van Amsterdam in
zijn ambt worden bevestigd.
's Avonds om zeven uur zal ds. Rot
huizen, eveneens in de Zuiderkerk. zijn
intrede doen.
Leids jeugdparlement
kwam bijeen
BINNENLANDSE POLITIEK
BESPROKEN
Onder voorzitterschap van de heer
J. A. M. Zonneveld kwam het Leidse
Jeugdparlement gisteravond in het stad
huis bijeen. Ditmaal ging het over de
binnenlandse politiek, die, zoals vele
sprekers beweerden, te uitgebreid is om
in haar geheel behandeld te worden.
De afgevaardigden beperkten er zich
daarom toe, om enkele aspecten naar
voren te brengen. Vooral het betoog van
de afgevaardigde van „De Nieuwe
Koers" was aanleiding tot de discussie
na de pauze.
Spreker meende, dat het economisch
systeem van heden uitsluitend bedreven
wordt door winstbejag. Ieder doet wat
hem het voordeligst vobrkomt en zo zien
wij een totaal ontbreken van menselijke
solidariteit. De enige partij die een visie
heeft op het maatschappelijk leven, is
volgens hem de P.v.d-A. Er zal een aan
tal staatsbedrijven moeten komen om
deze gedachtegang te verwerkelijken.
Hiermee plaatste spreker zich lijnrecht
tegenover de door de Arjos naar voren
gebrachte mening over de bezitsvorming.
De Arjos-spreker meende namelijk dat
het eigen bezit leidt tot een groter ver
antwoordelijkheidsbesef.
Ook de gezinspolitiek van de KVP
werd door verschillende fracties bestre
den. De KVP ziet in het huwelyk de
band tussen man en vrouw als de be
langrijkste factor. De CHJG en de
Arjos zagen hierdoor het kind in het
gedrang komen.
Tenslotte werd nog gesproken over de
sociaal-economische politiek tfan de
AR. Partij tijdens de regering Colijn.
Hier verdedigde de Arjos fractieleider de
vroegere bewindsman. De A.R is geen
partij die sociale politiek uit de weg
gaat. Dit is wel gebleken uit de Talma-
wetten en ook uit het tegenwoordige be
leid van minister Zijlstra. Inderdaad
had Colyn fouten, maar pas na de oorlog
hebben wij inzicht gekregen in de toen
gevoerde economie. By deze stelling slo
ten zich alle fracties, met uitzondering
van die van de .Nieuwe Koers" aan.
Verder werd nog gediscussieerd over
enkele onderwijsvraagstukken, waarbij
vooral de uitdrukking van één der afge
vaardigden nl. dat de onderwysdemon-
stratie in Den Haag wel een zeer dui
delijk voorbeeld was van kleinburgerlijk
heid, stof tot spreken gaf.
Bijeenkomst
Chr. Vrouwenbond
De afdeling Leiden van de Ned. Chr.
Vrouwenbond kwam gisteravond ih ge
bouw „Rehoboth" bijeen. De presidente,
mevrouw Houwing, opende deze eerste
samenkomst in het nieuwe jaar op de
gebruikelijke wijze en heette in het bij
zonder de nieuwe leden van harte wel
kom. Medegedeeld werd, dat het zomer-
uitstapje op woensdag 12 juni a.s. zal
plaats vinden. Het einddoel is Lelystad
en de reis zal via Gelderland en Over
ijssel gemaakt worden. Als gast was deze
avond aanwezig de heer D. J. van Eek,
die sprak over het onderwerp „Het Mo
hammedanisme en de vrouw" De heer
van Eek begon met op te merken, dat
het Mohammedanisme o.a. bestanddelen
bevat van Christelijke, Joodse en hei
dense oorsprong. De geloofsbelijdenis
luidt: Er is geen God dan Allah en Mo
hammed is zijn Profeet. Met nadruk
vestigde spreker er de aandacht op, dat
de Islam niet slechts een godsdienst
voor het Oosten is, doch voor de ganse
wereld. Immers deze godsdienst blijft
trachten zich meer en meer te verbrei
den vooral ook in het Westen. De stich
ter is Mohammed, die uit heidense
ouders in de zesde eeuw te Mekka
(Saoedi-Arabië) geboren is en in Me
dina overleed. Zeer in het bijzonder
voelde Mohammed zich in zijn jeugd
aangetrokken tot de Joden en hij was
ongeveer 20 jaar toen het voor hem
vast stond, dat er slechts één God is.
Mohammed zelf verklaarde later, dat
God zich in hem had geopenbaard en
hem had opgeroepen tot profeet Hier
staat een westerling voor een machtig
probleem. Volgens spreker kan God
echter geen profeet oproepen om zijn
eigen werk te vernietigen. Het Moham
medanisme heeft het Christendom zeer
veel schade berokkend en het is niemand
anders dan Satan geweest, die Moham
med heeft opgeroepen, aldus de heer van
Eek. Mohammed had alles voor zijn
geloof en belijdenis over doch was hij
het niet, die in Medina alle Joden liet
vermoorden omdat deze hem niet wil
den volgen? Hij dwong de mensen in
Mekka zijn godsdienst te aanvaarden en
de Mohammedaanse legers drongen ook
Egypte, dat een Christelijk land was,
binnen. Zelfs in Frankriik en de Balkan
kwam de Islam. Kenmerkend is het, al
dus de heer van Eek, dat de Moslem wel
kan geloven in Christus maar een hater
is van het Kruis. Vervolgens wees spreker
op de vele zegeningen van het Chris
tendom in het maatschappelijk leven
vooral voor de vrouw. In het Midden-
Oosten willen de vrouwen en meisies
thans eveneens medezeggenschap in het
huiselijk en maatschapoeliik leven. Een
typisch voorbeeld is de beweging van
„De dochters van de Nijl" in Egypte op
gericht tijdens het bewind van Naguib.
Voor de zending ziet het er momenteel
in Egypte niet rooskleurig uit; Nasser
keert zich steeds meer tegen het Chris
tendom Christus of Mohammed is en
blijft desalniettemin een probleem waar
mee vele Moslems worstelen, zo eindigde
de heer van Eek. Na de pauze werd een
filmstrook vertoond en konden vragen
worden gesteld.
