De eerste
gracht van Europa
Ned. Ver. van Huisvrouwen
K'
95ste jaargang
Donderdag 10 januari 1957
Tweede blad no. 2903ï
Afdeling Leiden bestaat veertig jaar
Dinsdag 29 januari is het veertig jaar
geleden, dat de afdeling Leiden van de
Ned. Vereniging van Huisvrouwen
werd opgericht. Het was in een tijd,
dat zeer velen nog sceptisch stonden
tegenover de vraag of de huisvrouwen
zich nu ook al verenigen moesten.
Ondanks dit vooroordeel groeide de
jonge vereniging, welke tijdens een sa
menkomst in café-restaurant „In den
Vergulden Turk" werd opgericht, in
de eerste tien jaren van haar bestaan
van 49 tot 750 leden. Helaas volgde,
mede tengevolge van de laatste we
reldoorlog, waardoor de afdeling gedu
rende de bezettingstijd moest worden
opgeheven, een geweldige inzinking.
Gelukkig kon de achterstand weer be
hoorlijk worden ingelopen, zodat de
afdeling in dit jubileumjaar weer vele
honderden leden telt.
Ter gelegenheid van deze achtste lus
trumviering wordt in het vandaag ver
schenen orgaan van de afdeling uitvoe
rig aandacht besteed aan dit komende
jubileum. In haar voorwoord geeft mevr.
J. M. van Kinschot-Dorhout Mees. ere
presidente van de jubilerende afdeling,
uiting van haar dankbaarheid voor wat
de Nederlandse huisvrouwen, middels
deze vereniging, met. door en voor el
kander tot stand hebben gebracht. De
samenkomsten van de afdeling ziet zij
als een verademing van alle huisvrou
wen: voor de ouderen, omdat ze een
welkome afleiding betekenen in de ge
lijkmatigheid van het bestaan; voor de
jongeren, omdat ze een pauze vormen in
de jachtige bezigheden van elke dag.
Leidens eerste burgeres schrijft verder
over de activiteiten van de vereniging,
welke bijdragen tot een juiste vorming
van de huisvrouw en die haar een weg
wijzen naar een hogere opvatting van
haar dagelijkse taak.
HOE HET BEGON
Mevr. M. C. van Lith-Van Vliet, die
vóór veertig jaar aanwezig was in de op
richtingsvergadering. geeft daarvan in
dit nummer haar persoonlijke indruk
ken. Zij schrijft daarover o.m. het vol
gende:
..Begin januari 1917 trok een adver
tentie in het Leidsch Dagblad mijn aan
dacht: de inhoud kwam hier op neer:
Enige huisvrouwen hebben het initia
tief genomen een afdeling van de Ne
derlandse vereniging van Huisvrouwen
in Leiden op te richten en roepen nu
huisvrouwen, die hier enige interesse
voor hebben, op om 29 januari a.s. in
de bovenzaal van de „Vergulden Turk"
bijeen te komen om te trachten dit doel
te bereiken. Welnu, ik ging er heen en
kwam er met velen. maar. dat de op
komst zo overweldigend zou zijn had ik
niet verwacht. De zaal liep niet alleen
vol. maar de deur moest open blijven,
om de gang als verlengstuk te gebruiken.
Degene, die het initiatief hadden ge
nomen waren, zover ik me herinner:
Mevr. C. Eerdmans-De Holl, mevr. B.
Reyst-Vreeburg, mevr. P. J. ten Bosch-
Van der Tak en mevr. T. Verwer-Akker-
man, zij zaten bijeen, om alle huisvrou
wen te ontvangen.
Wij werden hartelijk welkom geheten,
met blijdschap over de grote opkomst.
Daarna werd het woord gegeven aan
een hoofdbestuurslid, dat ons een inlei
ding gaf over het doel en streven van de
vereniging.
De inleiding werd met grote aandacht
gevolgd: het gevolg hiervan was, dat na
afloop ongeveer 40 huisvrouwen zich als
lid opgaven en dit was een bevredigend
aantal, om onze afdeling op te richten.
Een bestuur werd gevormd, de bijeen
komsten zouden eens in de maand
plaats vinden, de contributie bedroeg
f. 1 per jaar, maar moest in 1920 reeds
verdubbeld worden. De bijeenkomsten
werden gehouden in de Harmonie, In
den Vergulden Turk of in het Gebouw
van het Nut van 't Algemeen, al naar
dat er plaats was.
Met grote dankbaarheid zie ik op al
die jaren terug, onze vereniging heeft
me heel veel gegeven en af en toe heb
ik getracht zelf een steentje bij te dra
gen".
Mevr. N. C. Key-Stuurman, vele ja
ren een actief bestuurslid van de afde
ling en thans ere-lid, wier herinnering
aan het Leidse afdelingsleven tot 1929
teruggaat, geeft in dit jubileum-nummer
een inzicht van de vele ups en downs
der vereniging en van de onderafdelin
gen. welke momenteel een trefpunt van
hartelijke samenwerking en grote
vriendschap vormen.
LUSTRUMONTBOEZEMING VAN
PRESIDENTE
Tenslotte laat dit jubileumnummer de
tegenwoordige presidente, mevr. C. Ha-
geman-Verhagen, zelf aan het woord.
Haar lustrumontboezeming is afge
stemd op het volgende gedichtje van
Ten Cate: „Leven der vrouw! Meest ont
plooit gij Uw blaren, stil in de scha
duw van het vredig tehuis; Toch zijn er
dagen in 't boek Uwer jaren, duurzaam
gemerkt met een ster of een kruis". Een
gedichtje, dat zij aan had getroffen in
het gedenkboek, aangeboden ter gele
genheid van het 10-jarig bestaan van
de afdeling.
Het is, aldus schrijft zij. een typisch
en typerend gedicht van een dichter der
19e eeuw over de vrouw, en wel speciaal
de huisvrouw, uit die eeuw. Zo lief ro
mantisch dat ontplooiien van de bla
ren. maar het moet stil en in de scha
duw gebeuren, zo onopvallend mogelijk.
Het wekt visioenen op van op pantof
fels door het huis trippelende vrouwtjes,
steeds in de weer voor de materiële ver
zorging van man en kinderen. Let wel,
alleen de materiële verzorging lag in
haar handen, het hoofd van het. gezin
duldde geen inmenging in zaken betref
fende andere dingen. Dus was ook de
opvoeding der dochtertjes alleen gericht
op de huwelijkse staat. Arme muur
bloempjes, wanneer zij niet aan de man
kwamen!
Prins Bernhard in Parijs
Z.K.H. Prins Bernhard is vanmorgen
in een door hem zelf bestuurd vliegtuig
in Parijs aangekomen. Gedurende een
driedaags bezoek zal hij, gelijk bekend,
morgen het „Institut Neerlandais"
openen.
Stand giro 777 en 999
Op de twee speciale girorekeningen
voor hulpverlening aan de Hongaren was
de stand vanochtend: 777 f 4.463.267.45
en 999 f 4.324.433 91.
Versterkingen
naar de Minahassa
In Djakarta is vandaag bekend ge
maakt, dat naar de Minahassa, in het
noordelijkste deel van Celebes, militaire
versterkingen zullen worden gezonden
in verband met de toegenomen bende
activiteit. Het zenden van troepen naar
dit gebied geschiedt op verzoek van het
bestuur in de door benden geteisterde
districten, om aan de situatie het hoofd
te kunnen bieden.
Wheeler wil het verder zonder
de Britten doen
Generaal Wheeler, die de leiding heeft
van de bergingswerken in het Suez-
kanaal, zou besloten hebben af te zien
van de medewerking der Franse en
Britse bergingsschepen, die aan deze
operatie deelnemen.
Twee Britse schepen, de „Dispenser"
en de „Uplifter", zouden vandaag of
morgen Port Said verlaten, de andere
veertien zouden voor het einde van de
maand volgen.
Deze dochters waren het. die zich het
eerst vrijmaakten en in geestelijk op
zicht. de gelijke van de man wilden zijn.
Dit is natuurlijk de eerste stoot geweest
tot de veranderde positie van de huis
vrouw. Want in het huwelijk wilde zij
niet onder, maar naast haar echtgenoot
st&an. de kameraad zijn van man en
kinderen, haar bijdrage hebben ook aan
de geestelijke ontplooiing van het gezin.
En. vanzelfsprekend werd daardoor haar
taak van vrouw des huizes, hoewel dank
baarder en veel omvattender, ook veel
zwaarder. En dus sloten vooraanstaande
vrouwen zich aaneen om door de op
richting van een. laten wij het. noemen
vakverbond, voorlichting en bijstand te
verlenen.
Zo kwam, aldus mevr. Hageman. de
Ned. Ver. van Huisvrouwen en ook de
Leidse afdeling - tot stand.
VIERING VAN HET JUBILEUM
Ter gelegenheid van dit 40-jarig be
staan. waarvoor onder leiding van mej.
J. R. Milikan een feest-commissie is ge
vormd. wordt 29 januari van 3 tot 4.30
uur in „Het Gulden Vlies" een receptie
gehouden. De avond d.a.v. vindt in „De
Turk" het jubileumdiner plaats.
Woensdag 30 januari volgt dan een
Schouwburg-avond. Opgevoerd wordt
het Franse blijspel: „De Spaanse edel
man" van W. Somerset Maugham. Ten
slotte volgt op 8 februari de veertigste
j aarvergadering.
Tentoonstelling van Japanse prenten
op de hoek van de Nonnensteeg,
met. het gezicht op de Kloksteeg,
waar hij gestudeerd had en met de
rug naar de Universiteit, waar ook
hij zijn zware ogenblikken in het
zweetkamertje had doorgemaakt,
leek hij in een wonderlijke droom
toestand te komen en gaf een
hooggestemde lofzang te beste.
Elke Rapenburg-minnende Lei
den aar zou hem verrukt beluisterd
hebben
TÓEN fluisterde ik hem in, wat
men van plan was.
De ouwe, getrouwe lantaarn
zou vervangen worden door een in
Dat was zelfs onder de lantaarn
waaraan hij zich vastklampte
te ziena
NU staat U. als rasechte Leide-
naar. misschien niet meer zo
volkomen open voor dat won
derlijke Rapenburg-aspect, vooral
in de avond.
Maar ik verzeker U: het is zó
pittoresk, zo mysterieus, niet alleen
door het schijnsel der lantaarns,
maar ook door het licht, dat straalt
door de ramen van de eeuwenoude
neer te leggen bij veranderingen,
die een belediging zijn voor onze
innerlijke gevoelens.
Mijn vriend en ik verbeelden ons
niet. dat dit stukje, na alles wat er
al over geschreven is, de doorslag
zal geven ten gunste van het be
houd der oude palen.
Maardeze kreet moest toch
éven van 't hart
Omdat het Rapenburg als een
ware geliefde in ons hart besloten
ligt!
Bekijkt U de bovenstaande foto
nog maar eens goed.
FANTASIO.
In de maand december 1956 werd er
bij de Leidsche Spaarbank ingelegd
f. 893.030.62 en terugbetaald f. 1.173.538.24
Het aantal nieuwe boekjes bedroeg 240
en het aantal afbetaalde boekjes 165.
Op 6172 rekeningen van deelnemers
aan de Afhaaldienst werd f. 121.441,
bijgeschreven. Er werden 547 busjes ter le
diging aangeboden met een gezamen
lijke inhoud van f. 15.241,98.
Het tegoed der 38.774 inleggers be-
I droeg aan het einde der maand
27.073.433,06. (inclusief bijgeschreven
'rente).
BRITSE ONDERSCHEIDING
VOOR PRINS BERNHARD
- IJK: U moet niet denken, dat
't kostelijke Rapenburg een
gracht als een ander is.
Voor de Leidenaar met gevoel
i voor cultuur en artistiek schoon is
J het iets heiligs, waarvoor slechts
één parool geldt: „handen af".
a Laatst wandelde ik met een
x oudere vriend, die veertig jaar ge-
leden hier studeerde, 's avonds
langs het Rapenburg.
En nü het vreemde: deze man
leek nauwelijks zichzelf meer.
„Véél heb ik in m'n leven gezien,
maar zo iets als dit"En hij
werd lyrisch in zijn ontboezeming!
Staande onder de ouwe lantaarn
LEIDSCHE SPAARBANK
Ontsparing van bijna 3 ton
Teraardebestelling J. Sjardijn t
Gistermiddag vond onder grote be
langstelling op de begraafplaats „Rhijn-
hof" de teraardebestelling plaats van
de heer J. Sjardijn, die de vorige week
nog vrij plotseling op 58-jarige leeftijd
overleed. De heer Sjardijn was mede
oprichter en jarenlang bestuurslid van
de chr. zangvereniging „Ex Animo" al
hier. Op de begraafplaats merkten wij
o.a. op, de heren J. Kriek en F. van
Wijngaard, resp. voorzitter en secretaris j
en de heer H. de Wolff, directeur van
,,Ex Animo," van welk koor ook vele le- I
den aanwezig waren.
Toen de familie de aula binnentrad
speelde de organist „De Heer is mijn I
herder, in aansluiting waarop het j
koor een koraal uit de Mattheus Passion
zong. De heer Kriek, die als eerste spre-
ker het woord voerde, wees op de plaats,
welke de heer Sjardijn lange jaren in
het bestuur en het koor van „Ex Animo"
heeft ingenomen. Nadat hierop ook de
heer De Wolff had gewezen sprak de
heer J. J. R. Lancel namens de vele j
vrienden en bekenden en de accordeon-
vereniging .,Con Brio", van welke ver-
eniging de 'heer Sjardijn tweede secre- j
taris was, een woord van afscheid. Hier
na vond de teraardebestelling van het
stoffelijk overschot plaats. Ds. J. N. de
Ruiter hervormd predikant alhier dank-
te namens de familie voor de grote be
langstelling, welke bij dit overlijden was
ontvangen, waarna deze droeve plech
tigheid besloten werd met het bidden
van het „Onze Vader".
H.M. Koningin Elizabeth van Groot-
Brittannië heeft haar goedkeuring ge
hecht aan de benoeming van Prins
Bernhard tot „Associate bailiff grand
cross of the order of the hospital of St.
John of Jerusalem". Deze orde is de
Britse zusterorganisatie van de Neder
landse orde van St.-Jan.
VAN LEIDEN
BURGERLIJKE STAND
GEBOREN
Elisabeth., d. v. S. W. Freeke en J. N.
Vis; Harry, z. v. F. Ouwertcertc en C. Beij;
Margaretha, d. v. K. Tisseur en C. Polder
vaart; Johannes Jaóobus, z. v. J. C. Belt
en E. H. G. van Tol; Man-ia Anna The-
resia Ag nes. d. v. F. E. P. M. Schlatmann
en M. M. MöLler; Amelts Steven, z. v. J.
van Laar en T. H, Jost; Cornelia Elisabeth,
d. v. T. Boers en C. E van de Weerd; An-
tonius Arnoldus, z. v. M. J. Helders en A.
SouverijnGerard Leendert Johannes, z.
v. M. P. Sturing en H. J. Vllet-man; Claira
Jearmette, d. v. A. C. Sohriek en J. Don-
gelmanej HennarwM NJoolaca, at. 21. Smit
In het Rijksmuseum voor Volkenkun
de wordt van heden af in de zaal voor
wisseltentoonstellingen een nieuwe reeks
Japanse kleuren-houtsneden tentoon
gesteld.
De tentoonstelling van prenten uit de
museum-verzameling is ditmaal een en
kel onderwerp, de Winter, gewijd en
omvat werk van Eisen. Eizan,
Hiroshige. Hokusai. Kunisada, Kuniyoshi
en Toyokuni.
en H. Damveld; Maria Geertrulda Angenls.
d. v. J. H. van Kesscl en A. T. van Dijk
OVERLEDEN
E. Andriessen. hudsvr. v. M. W. Haaij-
man, 68 J.; M. E van den Broek, huisvT.
v. L. Masurel. 72 J G. Tol, man. 78 J.;
T. van Zijp. wed/uwe v. P Aibbestee, 78 J.;
E Boes. hulsvr. v. J. Schouten, 64 j.; N.
Siljee, man, S3 J.
Linker deel van triptiek, getekend
door Eisen. Triptiek is getiteld: „De
eerste sneeuw, de kinderen weren
zich trouw".
De tentoonstelling is voor het publiek
te bezichtigen van 10 uur v.m. tot 4 uur
n.m. (na 16 februari tot 5 uur n.m.).
HOOGHEEMRAAD H. J. LA FEBER
OVERLEDEN
In de afgelopen nacht is plotseling
één der hoogheemraden van „Rijnland'"-
de heer H. J. La Feber. te Reeuwijk
overleden.
De heer La Feber. die 69 jaar was,
woonde gisteren hier ter stede nog een
vergadering van het college van dijk
graaf en hoogheemraden bij.
veler oog in deze sfeer detonerend
produktBinnenkort wil men
gaan morrelen aan de mooiste
gracht van ons land: „moderne"
hoedjes poten in de 17e eeuwse
sfeer, blijkbaar zonder gevoel voor
wat die sfeer eist. Ze zijn al be
steld!
„Laat men die lantaarns dan
liever in een moderne wijk neer
zetten. waar ze misschien een héél
goed figuur zullen maken", zei hij.
En toen ik hem vertelde over een
eventuele demping met het oog op
het verkeer, werd de man stil en
bleek om de neus
huizen, dat ge er steeds weer ge
boeid naar kijkt en niet begrijpen
kunt, dat er hoofden en handen
zijn, die hieraan iets veranderen
willen.
Nu hoeft U mij en m'n oudere
vriend niet van seniliteit te ver
denken en menen, dat we „oude
heertjes'- zijn, die niet met de tijd
mee kunnen.
Niets is minder waar!
We staan heus wijd open voor
alle progressieve ontdekkingen, ook
al wankelen daardoor wel eens
oude waarden.
Maar we weigeren ons voetstoots
