GROEIEND VERZET TEGEN DE
DOLDRIESTE REGERING-KADAR
Volgens Nasser is geen regeling
mei „agressor" Israël mogelijk
WEERBERICHT
Tienduizenden verzetsstrijders trekken
in de bergen van N.O.-Hongarijë
zich
samen
Russen bezetten de fabrieken
Arrestatie Urks burgemeester
baart geweldig opzien!
Bergingscommandant Wheeler is
gisteren in Egypte aangekomen
MORGEN BEGINT WESTERSE
„VERZOENING" IN PARIJS
95ste jaargang
ZATERDAG 8 DECEMBER 1956
No. 29007
LEIDSCH
DAGBLAD
Directeur: J. W. Henny
Hoofdredacteur: J. Brouwei
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
f7.— per kwartaal; f2.35 per maand: f0.55 per week
Witte SingeJ 1. Lelden - Giro no 57055
Telefoon Directie en Administratie: 25041; Redactie: 21507
Er dreigt een nieuw nationaal drama
(Van onze correspondent in Wenen)
De toestand in Hongarije verergert thans met de
dag. Steeds feller wordt de oppositie tegen het dol
drieste optreden van de regering-Kadar, die, zoals de
in Boedapest gevestigde Centrale Arbeidersraad haar
gisteren in een memorandum verweet, in het hele land
een drijfjacht heeft ingezet op de leden van de arbei
dersraden. Indien deze octie aonhoudt, „eindigt zij in
een algemene staking, bloedvergieten en een nieuw,
nationaal drama". Het memorandum stelt vast, dat
voorzitters en leden van arbeidersraden naar aanleiding
van ongegronde beschuldigingen 's nachts door de
politie van hun bed zijn gelicht. Tenslotte werd de eis
De Hongaarse intellectuelen hebben het besluit van Janos Kadar, de revolu
tionaire raden te ontbinden, terzijde geschoven en als „de revolutionaire raad der
Hongaarse intellectuelen" een proclamatie uitgevaardigd. Daarin wordt de re
gering beschuldigd van een „stugge, houding" en van de „onderdrukking" der
nieuwe instellingen, die door de wil van het volk tijdens de revolutie zijn tot
stand gekomen. De proclamatie hekelt de arrestaties der leden van de arbeiders
raden en eist onmiddellijke onderhandelingen voor de vorming van een nieuwe
regering, die het vertrouwen van het volk heeft. De regering-Kadar, aldus de
intellectuelen van Hongarije, moet het werkelijk progressieve karakter van de
revolutie erkennen en zich losmaken van alle Stalinistische en werkelijk-contra -
revolutionaire krachten.
Het is intussen ook duidelijk geworden, waarom Kadar geen waarnemers van
de Ver. Naties in Hongarije wil toelaten. Hij heeft namelijk de bouwvakarbeiders
verweten, dat zij geen begin hebben gemaakt met de wederopbouw van de stad
om Hammarskjöld en zijn waarnemers te laten zien, hoe groot dc verwoestingen
in Boedapest zijn. Om de arbeiders tot werken te dwingen hebben Russische sol
daten nu een groot gedeelte van de fabrieken en bedrijven bezet: in het geheel
worden 28 mijnbedrijven, verder zeventien elektriciteitsbedrijven in Boedapest en
negentien grote industrieën in de provincie door Russische soldaten bezet.
wapende groepen de politie van Ka
dar aan, die zware verliezen lijdt.
Dergelijke aanvallen vinden voor
namelijk plaats in de stadsgedeelten
Ofen, Uj-pest en Kóbanya en voorts
in de provinciesteden Nagykanisza,
Györ, Dunapetele en Kaposvar.
gesteld, dat de regering gisterovond via de radio zou
antwoorden, maar dit is niet geschied.
Gisteren werd in verscheidene fabrieken van de
hoofdstad en in vele delen des lands als protest tegen
de arrestaties gestaakt. Radio-Boedapest meldde, dat
22.000 mijnwerkers uit het gebied van Pees gedurende
de opstand de mijnen hebben verlaten. De hoeveelheid
beschikbare elektriciteit in het gehele land is ongeveer
even groot als voorheen alleen reeds in Boedapest werd
gebruikt. Tengevolge van stroomgebrek wordt in steeds
meer fabrieken 's nachts gewerkt, omdat dan het ver
bruik minder hoog is.
36.000 ton steenkool. 100.000 dekens en
honderd ton glas voor ziekenhuizen en
vluchtelingenkampen
Gallopin verklaarde nog. dat de hulp
verlening van het Internationale Rode
Kruis zich op het ogenblik tot Boeda
pest beperkt, De Sovjet-Unie. Tsjecho-
Slowakije en andere Oosteuropese com
munistische staten verlenen Hongarije
hulp buiten het Rode Kruis om.
Politie wordt in de
nacht aangevallen
Het onafhankelijke Weense avond
blad Neuer Kurier" meldt, dat on
geveer 25.000 Hongaarse verzetsstrij
ders zijn samengetrokken in de berg
gebieden van Matra en Bükek, in
noordoost Hongarije, ivaar zij tot nu
toe nog niet door de Russen zijn
aangevallen.
De opstandelingen trekken hun
strijdkrachten vooral langs de voor
naamste wegen en spoonvegen uit
Hongarije naar de Sovjet-Unie sa
men, om wegvoeringen te voorko
men, doch in de afgelopen twee da
gen zijn de deportaties in de eerste
plaats via Roemenië geleid, klaar
blijkelijk om ze zo onopvallend mo
gelijk te doen verlopen. Het blad
meldt ook, cCat transportvliegtuigen
met politieke gevangenen voortdu
rend van het nabij Boedapest gele
gen vliegveld van Ferihegyi vertrek
ken.
De partisanen blijken niet alleen
in de bossen en bergen van Honga
rije op te treden, maar nu ook weer
in Boedapest zelf. Vooral wanneer
het donker wordt grijpen kleine ge-
(Ingez. Med.-Adv.)
Te wapen
tegen de R-in-de-maand, met een
bord stevige winterkostmet
een worst..mmm... zoals u nog
nooit hebt geproefdSmeuïg,
>appig, malsde lékkerste Gel
derse Rookworst - van Anton
HuninkProef hoe andershoe
stukken lekkerdermaar let
voo-al op het loodje met de naam!
Hoe verser - hoe lekkerder
ANTON HUNINK
HOFLEVERANCIER - DEVENTER
Iets minder zacht
De Bilt verwacht tot morgenavond:
Zwaar bewolkt met op vele plaatsen
toist. maar ook enkele opklaringen.
Geen regen van betekenis. Tot matig
toenemende wind tussen west en zuid.
Iets minder zacht.
(Opgemaakt te 11.15 uur).
9 DECEMBER.
Zon op. 8.38 uur; onder: 16.31 uur.
Maan op: 12.17 uur; onder: uur;
10/12 E.K.
Hoogwater te Katwijk te 7.29 en 19.49 u.
Laagwater te 3.00 en 15.19 uuur. (10/12
hoogwater 8.16 en 20.41 uur; laagwa
ter te 3.38 en 16.02 uur)
Dit nummer bestaat uit 12 pagina's
en een Bijvoegsel
Hongersnood verwacht
Roger Gallopin, voorzitter van het be
stuur van het Internationale Rode
Kruis, heeft vrijdag in Genève op een
persconferentie verklaard, dat Boeda
pest na 15 januari a.s. ernstig gevaar
loopt door hongersnood te worden ge
teisterd, indien niet tijdig aanzienlijke
hulp uit het buitenland wordt verleend.
Galopin ontvouwde een uit drie sta
dia bestaand plan. dat voorziet in de
eerste, dringende hulpverlening aan
450.000 in nood verkerende Hongaren,
namelijk 173.000 kinderen tot zes jaar.
150.000 kinderen tussen zes en zestien,
en een honderdduizend volwassenen,
waaronder grote gezinnen, invaliden en
bejaarden.
Er zullen oproepen om hulp tot de
nationale Rode Kruisverenigingen wor
den gericht. Er is voorts behoefte aan
En toch maar uitvoeren
Er bestaat voorts een tekort aan zeep
in Honagrije. er worden thans zestig
vrachtwagenladinger zeep uit het bui
tenland ingevoerd. Radio-Boedapest
meldt, dat er genoeg vlees, vis en gevo
gelte beschikbaar is voor het aanrich
ten van kerstfeestmaaltijden, doch dat
er geen ingrediënten o.m. hazelno
ten zijn voor de traditionele kerst
koeken
Een honderdduizendtal Hongaren zal
noodvoorraden van het Internationale
Rode Kruis ontvangen Hun namen zul
len worden vermeld in aanplakbiljetten
die in de straten van Boedapest zullen
worden aangebracht, opdat de burgerij
kan nagaan of de betrokkenen het hun
toegedachte ontvangen, aldus is vrijdag
in Genève bekendgemaakt Voort- zul
len 173.000 kinderen in Boedapest da
gelijks een rantsoen melk en levertraan
ontvangen, terwijl elke dag aan 50.000 tot
150.000 schoolkinderen een warme maal
tijd zal worden verstrekt.
Terwijl er zoveel nood is, heeft de
dwaze regering Kadar, om te bewijzen
dat de toestand in Hongarije weer nor
maal is geworden een vroegere bestel
ling van Oostenrijk uitgevoerd en gis
teren zeventien wagons gemeste var
kens aan Oostenrijk geleverd! Binnen
kort zullen nog zeven wagons volgen.
Nagy in Boedapest
Volgens het Oostenrijkse persbu
reau TPA bevindt ex-premier Imre
Nagy zich met de vroegere waarne
mende premier G. Losonczy en Ste
fan Janosi (de schoonzoon van
Nagy) onder Russisch toezicht in een
afzonderlijke afdeling in de krank
zinnigen- en zenuwinrichting „Leo-
Verslagenheid in vissersdorp
60.000 aan overheidsgelden verduisterd
(Speciale berichtgeving)
Grote verslogenheid bij de meerderheid van de 5200 Urkers, voorzichtig
zwijgen bij velen, vooral in kringen van de gemeentelijke overheid. Dat was de
stemming gisteravond op het voormalige eiland Urk na een dag vol van de
wildste geruchten.
De burgemeester van Urk werd gelijk in een deel van onze oplage van
gisteren gemeld gistermorgen in alle vroegte door de Rijkspolitie uit
Emmeloord in Enkhuizen gearresteerd. Dat geschiedde in het hotel „Die Port
van Cleve", waar hij de nacht hod doorgebrocht.
De Officier van Justitie te Zwolle heeft na voorgeleiding van de burge
meester gistermiddag nog diens in verzekerde bewaring gelast in verband
met op Urk gepleegde malversaties, waarvan hij wordt verdacht.
Het betreft hier onregelmatigheden met overheidsgelden voor een bedrag
van f. 60.000.
De grote vraag
Hoe kon het zo ver komen? Dat is de vraag, die momenteel iedereen op
Urk zich stelt. De malversaties kwamen maandag j.l. aan het licht tijdens een
routine-onderzoek door het Verificatie-bureau van de Vereniging van Neder
landse gemeenten van de boeken van Urk's gemeentefinanciën. Toen bleek dat
de burgemeester mandaten heeft vervalst (betalingsopdrachten ten laste van
de gemeentekas). Eén van deze mandaten was namelijk getekend door iemand,
die reeds lang met pensioen was. Voorts heeft de burgemeester op deze manda
ten valse handtekeningen geplaatst.
poldfeld" te Boedapest. Nagy en zijn
politieke vriendenalsmede o.a. de
kinderen van Rajk, zouden na het
verlaten van het Joegoslavische ge
zantschap te Boedapest onmiddellijk
hierheen zijn gebracht en onder
strenge controle van de Russen
staan.
In verband hiermee deelde Radio-
Belgrado gisteren mede, dat de Joe
goslavische gezant te Boedapest, Sol-
datitch, een afscheidsbezoek aan
Kadar heeft gebracht. Zoals bekend
heeft Soldatitch een wezenlijke rol
gespeeld bij het verlenen van asiel
aan Nagy en zijn vrienden.
De Joegoslavische regering heeft gis
teren 50 Hongaren, die uit hun land ge
vlucht waren, naai Hongarije gerepa
trieerd. Zondag zullen er nog 90 gere
patrieerd worden. In het totaal hebben
8oi' Hongaren asiel in Joego-Slavië ge
zocht; 302 hunner hebben gevraagd, in
een Westelijk land te worden opgeno
men.
De regering die overigens weigerde
Westelijke journalisten bij deze repa
triëring toe te laten legt er de nadruk
op, dat de repatrierenden uitdrukkelijk
verzocht hebben, weer naar Hongarije
te mogen. De regering legt bovendien
veel nadruk op het feit. dat alles wat
met de vluchtelingen geschiedt, geheel
in overeenstemming met de conventies
der Ver Naties geschiedt.
Eduard van Beinum. de dirigent
van het Concertgebouworkest, is
gisteravond gehuldigd wegens zijn
zilveren leiderschap van het orkest.
Hem werden door de voorzitter van
„Het Concertgebouw", de heer Al. A
Reinalda de versierselen uitgereikt
van de onderscheiding als Groot
Officier in de Huisorde van Oranje,
hem door de Koningin verleend. De
echtgenote van de grote dirigent
verschikt nog iets aan het juist om
gehangen lint. terwijl de heer Rei
nalda de jubilaris gelukwenst.
Ben Goerion eist garanties
Gisteravond ebsprak de gemeenteraad
van Urk deze gehele kwestie tijdens een
besloten spoedeisende vergadering.
Mandaten vervalst
De mandaten betroffen de Christelijke
Landbouwhuishoudschool, die, door de
gemeente gebouwd in 1953, door de
Chr. Boeren- en Tuindersbond in 1954
was overgenomen. De burgemeester had
zes mandaten gemaakt en afgegeven met
zijn eigen naam, de vervalste naam van
een der wethouders en de vervalste
naam van de penningmeester van de
C.B.T.B. Deze laatste was reeds met
pensioen Deze laatste handtekening
werd oorzaak van de ontdekking De
andere mandaten waren van de bestra
ting en riolering van de gemeente.
Hoe de uitgaven als gevolg van de
mandaten ln <te gemeenteadministratie
werden verwerkt zonder dat dit argwaan
verwekte, is nog niet duidelijk.
Nadat de wethouders op de hoogte
waren gesteld en zy met de burgemees
ter de zaak hadden besproken, heeft
deze, naar men ons mededeelde, tegen
over de Commissaris van de Koningin
in Overijssel, waaronder Urk ressorteert
een bekentenis afgelegd. Deze stelde na
een voorlopig onderzoek de Justitie op
de hoogte.
Gisteren is de oudste wethouder van
Urk, de heer K. Kramer, die optreedt
als loco-burgemeester, voor overleg naar
Zwolle gekomen.
Donderdag woonde de burgemeester in
Enkhuizen nog een bestuursvergadering
bij van de vereniging „Vrienden van het
Zuiderzeemuseum", waarvan hij pen
ningmeester was.
Slot op pag. 2
De Israëlische premier David Ben Goerion heeft in een vraaggesprek met
een Amerikaanse journalist verklaard, dat Israël bereid is zijn troepen van
Egyptisch grondgebied terug te trekken, mits het de verzekering krijgt, dat
het betrokken gebied niet opnieuw gebruikt zal worden voor aanvallen tegen
Israël en mits de vrije doorvaart van Isarëlische schepen door het Suezkanaal
en naar Elath wordt verzekerd. Hij zei echter, dat hij nooit gehoord had, dat
de strook van Gaza Egyptisch grondgebied was. Al of niet, Irak heeft bij
monde van zijn eerste minister, generaal Noeri Al Said, de Verenigde Staten
doen weten, dat het de onmiddellijke terugtrekking van de Israëlische troepen
uit deze strook van Gaza en teruggave aan Egypte van dit gebied eist. Aly
Sabry, de voornaamste politieke adviseur van president Nasser, heeft in een
vraaggesprek als zijn oordeel gegeven, dat er geen regeling van het geschil
met Israël kan worden bereikt na de „brutale aanval" van dit land.
rri li ii r)A AAA I troepen bezet een Egyptische gemoto-
1 otaal lanCrClCIl J.U.UUU riseerde eenheid weer de Sinai-
woestjjn. Van de voorste linies der
Brits-Franse troepen uit kan men Egyp
tische legervoertuigen naar het oosten
zien trekken.
Britten bij Port Saïd
Trouwens het was ook zijn mening,
dat Engeland en Frankrijk niet aan
toekomstige onderhandelingen met
Egypte over het Suezkanaal kunnen
deelnemen. „De aanval van deze twee
staten betekent dat zij dergelijke on
derhandelingen niet wensen", aldus
Sabry.
Hij voegde er later nog aan toe: „Hoe
wel m.i. met het opruimingswerk in het
Suezkanaal eerst kan worden begonnen
als alle agressieve strijdkrachten van
het Egyptische grondgebied zijn terug
getrokken, heeft Egypte er wel mee in
gestemd, dat deskundigen in opdracht
van de Ver. Naties een voorlopig on
derzoek instellen. Dit zal zaterdag of
zondag kunnen beginnen".
Momenteel worden deze „agressieve
strijdkrachten" in straf tempo uit de
omgeving van Port-Said afgevoerd. Don
derdag hadden reeds 8930 man
de stad verlaten. Dit vertelde de opper
bevelhebber van de Brits-Franse strijd
krachten in de Suezkanaalzone, de lui
tenant-generaal Sir Hugh Stoekwell.
die bovendien onthulde, dat er in totaal
20.007 Britse militairen in Egypte aan
land zijn gegaan.
Verschroeide aarde
De afgevoerde troepen worden in zo
snel mogelijk tempo vervangen door de
mannen van het V.N.-leger. Dat dit niet
altijd zonder moeilijkheden gaat. blijkt
uit het rapport van de waarnemers der
Ver. Naties, waarin gewag gemaakt
wordt van de grote moeilijkheden, die
het Joegoslavische detachement donder
dag had om vanuit Gilbana verder naar
het oosten te trekken.
De Israëlische troepen, die zich thans
langs de spoorlijn van Ismailia naar
Haifa tot het station Romani (op een
50 km van het Suezkanaal) hebben te
ruggetrokken, vernietigen letterlijk alles
achter hun rug. De spoorlijn is geheel
onbruikbaar gemaakt, evenals de weg
erlangs, welke laatste om de 5 meter is
vernield. Het station en gehucht Gil
bana bestaan niet meer. Bovendien zjjn
er mijnen gelegd. Achter de V.N.-
Besprekingen
Op het secretariaat van de Ver. Na
ties heeft men gisteravond meegedeeld,
dat luitenant-generaal R. A. Wheeler
(B.D.) de specialist van de V. N. inzake
de vraagstukken, die verband houden
met het vrijmaken van het Suezkanaal,
vandaag in Cairo aan zal komen om de
Egyptische autoriteiten te raadplegen.
Wheeler wordt vergezeld door een
groep deskundigen uit Nederland,
Denemarken en de Ver. Staten, die de
obstakels in het geblokkeerde kanaal in
ogenschouw zullen nemen en plannen
naar voren zullen brengen om ze uit de
weg te ruimen, teneinde het hervat
ten van de scheepvaart door de water
weg van 161 km mogelijk te maken.
Nadat de schikkingen met de Egyp
tische regering zullen zijn beëindigd en
het voorbereidende werk door ee équipe
van Wheeler zal zijn verricht, zal het
opruimingswerk in het kanaal beginnen.
Naar bekend zal die arbeid geschieden
door een Deens-Nederlandse combinatie
onder Wheeler's algemene leiding.
De vertegenwoordigers van de Verenig
de Naties in Egypte houden zich ook
bezig met de kwestie van de 12 schepen
(waaronder het Nederlandse s.s. ,Lem-
sterkerk"), die in het Suezkanaal vast
liggen. Egypte weigert nog steeds de
schepen te laten vertrekken, hoewel de
blokkering bij Port Said is opgeheven.
De bemanningen zijn nog geconsigneerd
en Egyptische soldaten bewaken de
schepen.
Eind januari mogelijk bijeenkomst met
de Grote Drie in de Verenigde Staten
Zondag begint in de Franse hoofdstad een week van intensieve diploma
tieke activiteit, welke van groot belang zal zijn voor de toekomstige samen
hang en kracht van het Westelijke bondgenootschap. Dan arriveert in Parijs
de Amerikaanse minister van Buitenlandse Zaken, John Foster Dulles, die
officieel komt ter bijwoning van de vergaderingen van de raad der Noord-
atlantische-Verdragsorganisatie (NAVO). Men verwacht echter informele
besprekingen buiten het kader van de bijeenkomsten van de raad tussen de
ministers van Buitenlandse Zaken van de Verenigde Staten, Engeland en
Frankrijk.
Vele diplomaten in Parijs zijn van mening, dat deze ministers een belang
rijke taak hebben, nameli/k het herstel van de volledige internationale samen
werking tussen hun landen na de spanning in hun betrekkingen door de jongste
onenigheid over de Egyptische kwestie. Om deze reden wordt de komende
week hier „verzo^ningsweek" genoemd.
Dulles wijst op dringende
noodzaak van saamhorigheid
Een woordvoerder van het Franse
ministerie van Buitenlandse Zaken gaf
gisteren te kennen, dat er tegen het
einde van januari in de V.S. misschien
een bijeenkomst van de Westelijke
Grote Drie zal worden gehouden. Hij
zei, dat dit het resultaat was van een
gedachtenwissellng tussen de Ameri
kaanse regering en de Britse en Franse
ambassadeurs in Washington.
De Italiaanse minister van Buiten
landse Zaken Martino heeft zijn Ame
rikaanse ambtgenoot Foster Dulles
kortgeleden een brief geschreven, waar
in hij wees op de „dringende noodzaak"
van saamhorigheid tussen de staten
leden der Noordatlantische Verdrags
organisatie
In zijn antwoord schrijft Foster Dul
les: Het is de vurige wens der Ver.
Staten, dat de Atlantische gemeenschap
na de Russische moordpartij onder de
Hongaarse bevolking en de Sovietrus-
sische bedreiging om in het Midden -
Oosten geweld te gebruiken, na de
komende bijeenkomst in Parijs sterker
en vastbeslotener dan ooit zal zijn, om
haai vrijheid te verdedigen".
O Slot op pag. 2