AMERIKA DRAAIT OLIEKRAAN
OPEN, MAAR TANKERS TEKORT
Onderhandelingen met arbeiders in
Hongaarse hoofdstad vastgelopen
WEERBERICHT
Voorlopig in Europese landen nog twintig
procent minder voorhanden dan normaal
Herstel van Westelijke solidariteit
Communisten sluipen delegaties
van de arbeiders binnen Al
meer dan 100.000 vluchtelingen
Werkbezoek van Koningin Juliana
aan Hilversum
95ste Jaargang
ZATERDAG 1 DECEMBER 1956
No. 29GL<i
LEIDSCH DAGBLAD
Directeur: J W Henny DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN Witte SmgeJ l' Lelden Glr0 no 57055
Hoofdredacteur: J. Brouwer tl.— per kwartaal; f2.35 per maand; f0.55 per week Telefoon Directie en Administratie: 25041; Redactie: 21507
Na Brits-Franse toezegging inzake Suez
(Van onze correspondent in Washington)
Amerika voelde zich vrijdag reeds zo zeker in
zake het terugtrekken van de Britse en Franse
troepen uit Egypte, dat de regering in Washing
ton aan vijftien Amerikaanse olie-maatschappijen
toestond hun produktie- en transport-organisaties
te combineren. Tot dusverre leverden deze maat
schappijen gedurende de crisis reeds 300.000 vaten
per dag extra aan West-Europa, en binnen een
maand zal die levering thans tot een half miljoen
vaten worden opgevoerd.
Op een vraag onzerzijds of genoemd plan zal doorgaan, onafhankelijk van het
feit of de Engelse en Franse troepen uit Egypte worden teruggetrokken, werd ge
antwoord, dat de Amerikaanse autoriteiten aannemen dat alles volgens de ver
wachting zal gaan. dat wil zeggen: Amerika is thans verzekerd van het Engels-
Franse besluit inzake die terugtrekking.
De extra-olie en benzine komen voornamelijk uit Amerikaans gebied. De pro
duktie voor het Amerikaanse binnenland bedroeg 7 miljoen en honderdduizend
vaten per dag. Zij zal thans met ruim 800.000 vaten vergroot worden.
Tot zover onze correspondent in Washington.
In kringen, die in nauw contact staan met het bureau van de minister-president
heeft men het besluit van de Amerikaanse regering Europa te helpen zijn olie
voorziening te verzekeren met voldoening ontvangen. Men ziet er een manifestatie
in van de noodzakelijke solidariteit tussen de Europese landen en de Ver. Staten
en men is er zeker van, dat het voor de Franse openbare mening een nieuw
bewijs zal zijn voor de duurzaamheid van de Noord Atlantische Verdrags
Organisatie.
den, en vooral voor Parijs natuurlijk,
deze capitulatie nu voor de eigen open
bare mening te rechtvaardigen, of ten
minste aannemelijk te maken, en het
communiqué, dat de vrucht is van zo'n
poging, zal eerst maandag a.s. kunnen
worden gepubliceerd.
Nu Engeand en Frankrijk de misluk
king van hun Egyptische actie hebben
toegegeven, heeft Washington onverwijld
laten weten, dat binnen afzienbare tijd
Europa op de olie zal kunnen rekenen,
waarvan het gemis zich iedere dag in
dramatischer vormen doet voelen. Een
zwaar probleem blijft nu nog de dollar
kwestie, vooral omdat de kosten zo hoog
blijken te worden, dat de liter-prijs van
de benzine uit Amerika in Europa on
geveer verdubbeld zou moeten worden!
De Amerikaanse ambassadeur in
Parijs, Douglas Dillon, heeft gisteren
in Washington nog verklaard, dat de
Fransen zich deze winter onvoldoende
zullen kunnen verwarmen en dat zij met
een massale werkloosheid worden be
dreigd, doordat vele fabrieken bij gebrek
aan energie gesloten zouden worden
Gang naar Canossa
van minister Pineau
Onze correspondent in Parijs telefo
neerde ons hedenochtend:
Frankrijks minister van Buitenlandse
Zaken, Christian Pineau, is vannacht
van Londen uit in Parijs teruggekeerd
en in politieke kringen is men het er
al over eens, dat zyn korte reis naar
Engeland als een „gang naar Canosa"
mag worden omschreven.
Het is nu inderdaad zeker, dat Frank-
rija, na Engeland en zeker op advies
van dat land, zo niet onder pressie van
Londen, het hoofd in de schoot gelegd
heeft en de mislukking van de gealli
eerde plannen tegen de Egyptische dic
tator Nasser erkend. Een drama, dat
sedert de laatste zomer vele maanden
heeft geduurd en uitzonderlijke span
nende en gevaarlijke momenten kende,
bereikte zo gisteren zijn voor-laatste
bedrijf, want ook in Parijs wordt nu ver
wacht, dat de Franse soldaten nog vóór
Kerstmis terugkeren naar het vader
land en zonder nadrukkelijke garanties,
dat de VN-troepen hun plaatsen onmid
dellijk zullen innemen.
Pas maandag publikatie
Frankrijk en Engeland heben met hun
gewapende opmars tegen de wanorde in
het Midden-Oosten nog één keer en
waarschijnlijk voor de laatste maal de
rol van grote mogendheid willen spelen
en die poging is uitgelopen op een echec
tengevolge van de houding van Amerika
de Verenigde Naties en natuurlijk niet
in de laatste plaats van Sovjet-Rusiand.
De grote moeilijkheid was voor Lon-
(Ingez. Med.-Adv.)
RUSSISCHE OLIE
NAAR FRANKRIJK
Het medelijden met het lot, dat
Frankrijk dus te wachten staat, heeft
voor de wijziging van de Amerikaanse
houding intussen vermoedelijk toch nog
niet het allerzwaarst gewogen. Frank-
Niettemin zal West-Europa nog twintig tot
vijf en twintig procent minder benzine krijgen dan
normaal. Er is weliswaar benzine genoeg, doch er
zijn onvoldoende tankschepen voor het transport,
ook al worden er 39 afgedankte, thans opgelegde,
tankers uit de „motballen" gehaald. De Ö.E.E.S.
(Organisatie voor Europese samenwerking) za! in
Europa voor de distributie zorgen van de zen-
dinqen uit Amerika. Omtrent de betalingsregeling
is nog niets definitief bekend.
rijk heeft zijn „zonde" die het beging
tegen de beginselen, waarvoor het zelf
op de bres staat, maar waarvan een
groot deel der Ver. Naties zich niets aan
trekt, erkend en wordt daarvoor nu be
loond. En de derde, maar niet de minste
reden, schuilt dan waarschijnlijk nog
wel in het feit, dat tijdens economische
besprekingen met de Russen, die de
laatste dagen in Parijs hebben plaats
gevonden, Moskou Frankrijk heeft be
loofd zijn olie-zendingen over het vol
gend jaar van 350.000 tot 850.000 ton te
verhogen, hoeveelheden, die in 1958 dan
nog eens tot bijna 2.000.000 ton zullen
stijgen!
Er bestaat geen twijfel aan of ook het
gevaar van economische expansie in de
richting van Frankrijk en West-Europa,
heeft de Amerikanen doen begrijpen, dat
het dringend noodzakelijk is geworden,
dat ook zij enig water bij de wjjn of
beter bij de olie moesten voegen.
Pensioenwetten aangenomen
(Van onze parlementaire redacteur)
De Tweede Kamer heeft gistermiddag
met 94 tegen 9 stemmen het wetsont
werp aangenomen tot het toepassen
van een korting op de overheidspen-
sioenen met een deel van het ouder
domspensioen. Tegen stemden de heer
Welter (KVP), de drie Staatkundig j
Gereformeerden en vijf communisten.
De wetsontwerpen tot verhoging van
de overheidspensioenen (aanpassing
in verhouding tot het huidige loon
peil) werden zonder hoofdelijke stem
ming aangenomen, evenals dc wets
ontwerpen met de nieuwe premiere
geling voor het pensioen.
IIIIIHBIIIIIIBBIIBII
L.D.-knipselprijsvrcaej
Elders in dit Blad publiceren wij
de oplossing van onze Advertentie-
knipselprijsvraag, zomede de lijst
van de 79 gelukkige winnaars,
daarin begrepen een drietal inzen
ders, die aan hun oplossing een
bijzonder geslaagde vgrm gaven.
Niet alleen uit het gloot aantal
inzendingen (niet minder dan
2100)!), maar ook uit tal van be
geleidende briefjes blijkt ons hoe-
jeer deze prijsvraag wederom in de
smaak is gevallen.
Wederkerig betuigen wij onze
dank aan allen, die daaraan hun
tijd en moeite besteedden.
De prijzen worden aan de win
naars toegezonden.
En HammarskjöUl
wacht op antwoord...
De secretaris-generaal van de Ver
enigde Naties, Dag Hammarskjöld, heeft
vrijdag te New York voor de Algemene
Vergadering verslag uitgebracht over de
toestand in Hongarije en gezegd nog
geen antwoord van de Hongaarse rege
ring ontvangen te hebben op zijn ver
zoek Boedapest te mogen bezoeken. In
zijn verslag schreef Hammarskjöld:
„Ten tijde van het opstellen van dit
rapport heeft de secretaris-generaal nog
geen antwoord van de Hongaarse rege
ring ontvangen. Hem is evenwel mee
gedeeld dat zijn verzoek van 28 novem
ber ten gevolge van moeilijkheden met
de verbindingen pas in de loop van 29
november Boedapest bereikte. De secre
taris-generaal zal het antwoord, dal hij
van de Hongaarse regering verwacht na
ontvangst afzonderlijk laten circuleren.
Hammarskjöld verklaarde voorts o.m.
dat, indien hij een uitnodiging ontvangt
om persoonlijk een bezoek te brengen
aan Boedapest, het zijn bedoeling is
tijdens zijn bezoek niet alleen de men- j
selijke hulp te bespreken waar zijn
aanbod oorspronkelijk betrekking op
had maar ook in het algemeen het
standpunt van de Hongaarse regering
tegenover de resoluties van de Verenig
de Naties.
De Amerikaanse vertegenwoordiging
maakte bekend, dat zij maandag een
resolutie over Hongarije zal indienen.
In kringen van de Amerikaanse ver
tegenwoordiging F vernomen dat in de
resolutie dringend zal worden verzocht
politieke waarnemers van de Verenigde
Naties naar Hongarije of de naburige
landen te zenden om bij de Verenigde
Naties rapport te brengen over de
toestand in Hongarije. Een twaalftal
andere landen zal de resolutie mede
ondertekenen.
In de Amerikaanse resolutie zal er
nota van worden genomen, dat de Hon
gaarse regering tot nu toe de Verenigde
Naties geen toestemming heeft gegeven
waarnemers naar Hongarije te zenden.
Willy Rozenboom. een negenjarig
patiëntje van het sanatorium Zonne
straal te Hilversumbiedt Koningin
Juliana tijdens haar bezoek aan het
sanatorium als onderdeel van het
bezoek aan de Gooistad enkele ge
schenken aan. vervaardigd door de
patiënten.
Storm
stórm loopt 't! Om die smeuïge,
sappige Anton Hunink worst.
Mmm... de éérste hap bewijst:
dit is de lekkerste Gelderse Rook
worst! Maar Iét erop dat u de
echte krijgt: kijk goed of de
naam „Anton Hunink" op het
loodje staat
Hoe verser - hoe lekkerder
ANTON HUNINK
HOFLEVERANCIER - DEVENTER
Westelijke wind
De Bilt verwacht tot morgenavond:
Over het algemeen veel bewolking,
maar geen regen van betekenis. Matige
tot krachtige westelijke wind. Vannacht
geen vorst. Morgen dezelfde temperatu
ren als vandaag of iets hogere.
(Opgemaakt te 11.15 uur)
2 DECEMBER.
Zon op: 8.29 uur: onder: 16.34 uur.
Maan op: 8.29 uur; onder: 16.49 uur.
HoocTvater te Katwijk te 3.01 en 15.17
uur. Laagwater 11.07 en 23.28 uur.
(3/12 Hoogwater te 3.44 en 15.56 uur;
laagwater te 11.50 uur).
Dit nummer bestaat uit 16 pagina's
Gisteren is min. mr. J. M. A. H.
Luns van Buitenlandse Zaken in ons
land teruggekeerd uit de Ver. Sta
ten, waar hij de Algemene Vergade
ring van de V.N. bijwoonde. Minis
ter Luns op Schiphol in gezelschap
van de chef van het protocol, jhr.
W .E. van Panhuys,
(Van onze Weense correspondent)
Vertegenwoordigers van de fabrieksarbeiders in Boedapest hebben
gisteren verslag uitgebracht over de onderhandelingen met Kadar:
ofschoon de besprekingen in een hartelijke atmosfeer werden gehou
den, heeft Kadar op geen enkel punt toegegeven, want de uitgave van
een eigen arbeiderskrant werd niet toegestaan, terwijl de voorgestelde
wijzigingen in het regeringsdecreet inzake de oprichting en de compe
tentie van de arbeidersraden door een ministerscomité zullen worden
behandeld. Kadar stelde zich voorts op het standpunt, dat de arbeiders
raden geen medezeggenschap hebben in politieke, wel echter in econo
mische belangen. De afgevaardigden trokken hun eis terug om met
Nagy in contact te komen. Zij zullen de arbeiders oproepen om het offi
ciële partijblad noch het orgaan van de vakbond te lezen of te kopen,
zolang de arbeidersraad geen eigen blad mag uitgeven. De besprekin
gen zullen pas tegen het midden van de volgende week worden hervat.
In Boedapest werd
gisteren geschoten
Dit onverwacht verzwakte stand
punt is niet alleen te verklaren uit
het medelijden met de arbeiders,
maar ivaarschijnlijk ook uit het feit,
dat steeds meer communisten in de
arbeidersdelegaties zijn binnengeslo
pen. Verwacht ivordt nu, dat de ar
beiders zelf zich hier niet bij zullen
neerleggen.
Kadar heeft gisteren ook de mij
nen van Tatabanja bezocht en er
openhartig met de arbeiders gespro
ken. Nadere bijzonderheden zijn niet
bekend. Kadar s bereid arbeiders in
de politie op te nemen en in de fa
brieken zogenaamde „werkpolitie" te
laten oprichten. De boeren hebben
zich in ieder geval met de arbeiders
solidair verklaard, zodat de reeds be
staande wanorde, afgezien van on
voorziene omstandigheden, nog ver
scheidene weken of zelfs maanden
kan duren.
Ook het onderwijs functioneert nog
niet ten volle. Aan het technische in
stituut in Boedapest, met een normaal
aantal van 1500 "tudenten. hebben zich
twee weken geleden 400 studenten laten
inschrijven maar geen van hen is
inderdaad verschenen. Er is gisteren
hier en daar in Boedapest weer gescho
ten. o.a op de Zwabenberg. waarschijn
lijk om waarnemers uit India te laten
merken, dat de rust en orde nog niet
zijn hersteld. Diplomatieke kringen en
arbeiders vrezen voor het uitbreken van
anarchie, wanneer Kad&r zo halstarrig
blijft.
Uit berichten uit het Oostenrijks-
Hongaarse grensgebied blijkt, dat de
Russen vrijwel de gehele grens onder
controle hebben. Tussen Groisbach en
Steinhriickl zouden zij een strook mij
nen leggen. Naar verluid' wil de Hon
gaarse regering het wegtrekken van
arbeidskrachten zoveel mogelijk tegen
houden.
In Wenen is officieel bekendgemaakt,
dat vrijdag de 100.000ste Hongaarse
vluchteling over de Oostenrijkse grens
is gekomen. Meer dan één procent van
de Hongaarse bevolking heeft nu een
toevlucht in Oostenrijk gezocht. Onder
de 100.000 vluchtelingen bevinden zich
bijna 30.000 kinderen onder de 14 jaar.
Drie Hongaarse verzetslieden, die o.m.
kardinaal Mindszenty uit gevangen
schap hebben bevrijd, hebben in Passau
(Beieren) verklaard, dat talrijke Rus
sische soldaten, die gemene zaak met
het verzet hadden gemaakt, naar Joego
slavië zijn uitgeweken.
Onafhankelijke republiek
Volgens te Wenei ontvangen berich
ten heeft de arbeidersraad van Miskolc,
een belangrijk weg- en spoorwegknoop
punt in Noord Hongarije, tegenover de
Russische garnizoenscommandant de
omliggende provincie Borsod tot „onaf
hankelijke republiek" verklaard, die
niet de door de Russen gesteunde rege
ring Kadar erkent De Russische be
velhebber zou hierop hebben gezegd:
„Dat kan mij niet schelen, zolang mijn
militairen met rust worden gelaten"
De provincie Borsod ligt enkele kilome
ters van de Tsjechoslowaakse grens en
ruim honderd km van de Russische
grens verwijderd.
Volgens andere berichten zoeken de
Russen in grotere provinciesteden win
terkwartieren op. Zij zouden er naar
streven, zo weinig mogelijk aanstoot te
geven en zich niet te mengen in plaat
selijke aangelegenheden Russische
troepenconcentraties zouden alleen te
Boedapest en langs de Oostenrijkse
grens voorkomen.
Bezoeken aan verscheidene instellingen
C
Koningin Juliana bracht gisteren met
gevolg een werkbezoek aan Hilversum.
In de hal van het gemeentehuis werd
zij door B. en W. begroet, waar een
kleinzoon van burgemeester J. J. G.
Boot. de vijfjarige Joost Wildeboer. de
Koningin een bouquet orchideën ter
verwelkoming aanbood. Daarna werd
Hare Majesteit begroet o.a. door bur
gemeester Boot. de commissaris van
de Koningin in Noord-Holland, dr. M.
J. Prinsen en de wethouders der ge
meente.
Nadat het gezelschap een korte rond
gang door het met bloemen versierde
gemeentehuis had gemaakt, waarbij o.a.
de raadszaal en trouwzaal werden be
zichtigd. werden in de Burgerzaal de
raadsleden aan Hare Majesteit voorge
steld. Burgemeester Boot sprak een kor
te welkomstrede uit.
In de burgerzaal hield vervolgens, na
dat de koffie was geserveerd, architect
W M. Dudok een causerie over de ste-
dehouwkimdige problemen van deze tijd
De heer Dudok schetste hoe zich sinds
het midden der vorige eeuw in de ste
den een verandering heeft voltrokken
De oude patriciërshuizen in de oude
kernen werden kantoren en er omheen
verrezen nieuwe woonwijken, waarbij
veel karakterloosheid moet worden ge
constateerd
Architect Dudok betoogde, dat het
dringend noodzakelijk is, dat do oude
stadskernen worden herschapen met
behoud van de oude culturele hoogte
punten. Daarnaast moet sanering in
een gelukkig bestuursklimaat geschie
den. zonder te veel commissies. De as
tronomische hedraeen. die met kern
sanering onzer steden gemoeid zijn,
zullen - naar dc heer Dudok hoopt -
eens kunnen worden geput uit vrijko
mende gelden als de ellende der be
wapening een einde neemt.
Vervolgens vertrok de Koningin naar
het flatgebouw voor werkende vrouwen
„Corversbos". waar de echtgenote van
de burgemeester, mevr. W A Boot Co-
lijn. en bestuursleden van de stichting
„Corversbos" en de bond van vrouwen
werkzaam in bedrijf en beroep aan H M.
v eren voorgesteld Enkele der flats wer
den door haar bezichtigd
Nadat de lunch ten huize van de bur
gemeester was gebruikt, bezocht de Ko
ningin 's middags een bejaardencentrum
en het sanatorium „Zonnestraal".
