VVD en Prot. Clir.: HBS niet in een
lyceum omzetten!
Breek Stadsgehoorzaal af en bouw
een winkelgalerij
B. en W. van Leiden houden
nog vast aan het Merenplan
95ste Jaargang
Donderdag 22 november 1956
Tweede blad no. 28993
(Ingez. Med.-Adv.)
Uitbreiding van scholenbouw bepleit
De Leidse raad, die gistermiddag en -avond de begrotingsbehan
deling voortzette, nam allereerst de paragraaf onderwijs, waarbij ook
de sport- en jeugdzaken ter sprake kwamen, onder de loep. Behalve
dat van meer dan één zijde de uitbreiding van de scholenbouw werd
bepleit, waren het de heren Woudstra (Prot. Chr.) en Drijber (V.V.D.)
die een ernstig beroep op het College van B. en W. deden toch geen
gevolg te geven aan zijn voornemen - laat het. aldus de voorzitter van
de Prot. Chr. fractie, bij een overwegen blijven - de Gemeentelijke
H.B.S. in een lyceum om te zetten.
Een bepaald revolutionair geluid liet de heer Van Iterson horen.
Uitgaande van de gedachte „geen man en geen cent voor de verdere
restauratie van de Stadsgehoorzaal" deed hij de suggestie deze zaal
en de Breestraat- en Aalmarktschool af te breken en op de dan vrij
komende grond een winkelgalerij te bouwen.
Vrijwel alle fracties waren van oordeel, dat de Handelsavond
school „Kennis is Macht" en M.S.G. zo spoedig mogelijk aan een ander
gebouw moeten worden geholpen.
De heer Van Aken (P. v. d. A.), die
het debat opende, was van mening, dat
wil de school haar op het gezin aanvul
lende taak naar redelijke" maatstaven
kunnen vervullen, er dan veel moet ver
anderen. doch vooral verbeteren.
stra dringt aan om de school van M.S.G.
spoedig aan nieuwe huisvesting te hel
pen.
De heer Van Dijk (K.V.P.). die aller
eerst enkele gedachten wijdde aan het
scholenbouwrapport. had veel waarde
ring voor de zo zeer geslaagde Rem-
brandt-herdenking. Hij vraagt of het
College bereid is aan leerkrachten,
werkzaam bij het B.L.O.. een extra toe
lage toe te kennen. Tenslotte: wij
moeten blijven streven naar verlaging
van het aantal leerlingen per klas.
HUISVESTING KENNIS IS
MACHT
De heer Drijber (V.VD.) vroeg enkele
nadere inlichtingen over de toekomstige
scholenbouw. Staat hiertegenover ook
een aanwas van het aantal leerlingen?
Zijn er bij het openbaar onderwijs
urgentie-verklaringen verleend, waar
voor thans nog geen bouwvergunning js
afgegeven? Weer eens een andere bouw
stijl voor een school zou spreker prefe
reren. Wanneer is de openbare Ulo in
M. van Aken
bouw scholen en
gymnastieklokalen
Er is. aldus spreker, een schrijnende
achterstand in schoolgebouwen, een
beduidend tekort aan ervaren leer
krachten. een vertraagde wetgeving en
een niet uit de verf komende ver
nieuwing van opleiding, leerplan en
methodiek.
TRIEST
Naar zijn mening dient de landelijke
overheid haar vergunningenbeleid af te
stemmen op de stadsuitbreiding en be
volkingsaanwas. De heer Van Aken, die
bepaald niet gerust is over de ontwik
keling in de scholenbouw, heeft het
voornemen een motie in te dienen,
waarin de regering wordt verzocht een
uitbreiding van de Leidse scholenbouw
te bewerkstelligen.
Grote zorgen maakt spreker zich over
de bouw van gymnastieklokalen. Ter
wijl voor dit jaar urgentieverklarin
gen voor de bouw van negen gym
nastieklokalen waren aangevraagd, is
geen enkele verklaring afgekomen.
Een voor spreker triest verschijnsel.
Een voorstel voor de bouw van een
sporthal in zuid-west zal door sprekers
fractie zeer op prijs worden gesteld,
«venals de bouw van een ulo-school.
WEINIG ORIGINEEL
De aanduiding van een school, met de
naam van de weg, straat, laan of plein
waaraan deze school is gelegen, vindt
spreker weinig origineel. Laat het Col-
ege tot een naamgeving van de scholen
comen. Het door het College in uitzicht
gestelde voornemen: verkeersonderwijs
op de scholen, ziet hij met belangstel
ling tegemoet. Ook de schoolradio ziet
bij als een element, dat gunstige resul
taten kan afwerpen.
Nadat de heer Van Aken gewezen had
op de betekenis van oudercommissies
Voor het schoolleven, zegt hij, dat zijn
fractie met belangstelling het rapport
over het stichten van een schoolbuiten-
huis tegemoet ziet. Voorts wenst spreker
te weten of het College reeds kan mede
delen waar of de nieuwe Meisjes H B S.
is geprojecteerd.
Tenslotte dringt spreker aan om
spoedig te voorzien in een nieuwe huis
vesting voor M.S.G.
RUIM STADSGEHOORZAAL OP!
De heer Van Iterson (Prot. Chr.) ver-
zet zich tegen een voortgezette verbe
tering van de Stadsgehoorzaal. Gelet op
de plaats en huidige toestand van deze
zaal wenst spreker het gebouw, met de
huidige school aan de Breestraat en de
Aalmarkt, te saneren en op de dan vrij
komende grond een winkelgalerij te
bouwen. Spreker blijft zich verzetten
tegen een verdere restauratie van de
Stadsgehoorzaal.
MAAK ER GEEN LYCEUM VAN
Evenals de heer Van Aken gaat ook
de heer Woudstra in op de onlangs ver
schenen en door ons niet ontvangen
Red onderwijsnota. Spr. bepleitte de
aanstelling van een ambulant hoofd.
Dit komt het onderwijs ten goede. Hij
is geen voorstander van de omzetting
fan de H.B.S. in een lyceum. In een
Ivceum ziet spreker een mode-instelling.
Bovendien hebben wij in Leiden een
?oed gymnasium. Bij het ontbreken van
sen Chr. gymnasium is men er slechts
toe overgegaan om de Chr. H.B.S. in een
fhr. lyceum om te zetten. Dit was een
noodoplossing. Een goede klassieke op
leiding is, volgens de heer Woudstra.
alleen in een gymnasium te volgen. Eer.
klassieke sfeer is nimmer in een lyceum
te brengen.
Wordt de vierde school voor V.H.M.O..
die B. en W. denken te bouwen in het
•esten van de stad. een lyceum?
Spreker gelooft, dat er zich t.z.t. een
tegenheid zal voor doen voor de stich-
ög van een M.T.S. Ook de heer Woud-
de Roodenburgerpolder te verwachten?
Spreker zou de 12-klassige school in
Leiden een kans willen geven. Hoofden
van ulo-scholen, die zijn overladen met
bijkomende (administratieve) werk
zaamheden, zou de heer Drijber van dit
werk willen ontlasten
De huisvesting van „Kennis is Macht"
moet spoedig verbeterd worden. Is de
Ulo-school aan de Plesmanlaan voor
het onderbrengen van K.I.M. niet ge
schikt? De heer Drijber wenst de
B.L.O.-marge, met het oog op het
aantrekken van leerkrachten, die ook
u?t dit onderwijs voortkomen, in te
voeren. Spreker hoopt, da', de tand-
artsendienst, welke tijdelijk in de Dr.
Van Voorthuysenschool is onderge
bracht. in dit gebouw niet te lang
gehuisvest blijft. Het spijt hem, dat
het College niet kan besluiten tot het
laten rijden van een schoolbus naar
de nieuwe B.L.O.-school aan de
Marnixstraat. Bij de opzet van dit
plan is een suggestie in deze richting
gedaan.
De heer Drijber onderschreef tenslotte
de opmerking, die de heer Woudstra
had gemaakt t.o.v. H.B.S.Lyceum. Ook
een M.T.S. acht spreker voor Leiden
gewenst. Een rolschaatsen/ijsbaan voor
jeugdige kinderen is wel aanbevelens
waardig.
RECREATIE
TERREINEN
EN SPORT-
Maatschappelijke steun
Aandacht voor bejaardenzorg
„Waarom moet Leiden het nog steeds
zonder een creclie stellen?"
Vrjjwel de gehele avond besteedde de Leidse raad gisteren aan de behan
deling van hoofdstuk IX (Maatschappelijke steun en voorzorg). Tijdens deze
behandeling stond de bejaardenzorg in het middelpunt van de belangstelling.
Mevr. BraggaarDe Does, en na haar ook de heer Portheine, brachten even
eens het uitblijven van een crèche ter sprake. Mevr. Braggaar kwam het on
begrijpelijk voor. dat men in Leiden de noodzaak van een dergelijke inrichting
niet inziet.
De heer Aalders (K.V.P.). die de al
gemene beschouwingen over dit hoofd
stuk opende, vroeg of B. en W. er reeds
in geslaagd waren enige aanvullende
werken voorbereid te krijgen, welke in
geval van opkomende werkloosheid di
rect in uitvoering kunnen worden ge
nomen. Hoewel spreker van mening is,
dat Leiden hier de provincie aan haar
zijde vindt, is hij van oordeel, dat er
weinig werken voor dit doel aanwezig
zyn.
BEJAARDENZORG: EREPLICHT
Mevr. BraggaarDe Does (P. v. d. A.)
hield een warm pleidooi voor de kin
deren van de Mythylschool, die zeker een
betere huisvesting verdienen
Voorts vroeg zij aandacht voor de
bejaardenzorg. Een zorg, die voor de
huidige generatie als een ere-plicht
moet worden beschouwd. In dit ver
band drong zij nogmaals aan op een
gemeentelijk tehuis voor bejaarden.
Ook een verpleeghuis acht zij een
zaak van de eerste orde.
Mevr. C. Braggaar-de Does
waar blijft de creche
Zij achtte het gewenst, dat een ver
ordening op de bestaande rust- en ver
pleeghuizen tot stand komt.
Leiden, aldus spreekster, is vele hof
jes rijk, doch het is bedenkelijk, dat in
tal van hofjes sanitair ontbreekt. In
vele van deze hofjes is geen toilet aan
wezig. Met de heer Lardee acht zij het
niet juist, dat de vuilnisemmers niet
uit de hofjes worden weggehaald. Bij
een bouwplan acht spreekster het ge
wenst. dat de bejaardenwoningen met
afzonderlijk worden geplaatst. Bejaar
den moeten temidden van de gemeen
schap wonen.
Voorts vroeg mevr. Braggaar aan
dacht voor de tijdsbesteding van de be
jaarden. Behoorlijke ontspanning is voor
deze mensen zeer gewenst.
Mevr. Braggaar vroeg in deze zit
ting nogmaals en met nadruk aan
dacht voor een crèche. Volgens spreek
ster is het onbegrijpelijk, dat men in
Leiden de noodzaak van een derge
lijke inrichting niet inziet. Vergeefs
heeft zij gewacht op een pre-advies
op een voorstel, dat zy indertijd te
zamen met de heer Portheine over
de noodzaak van een crèche indiende.
De heer Van den Burgb (P. v. d. A.)
wijst nog eens op het grote gebrek aan
recreatie- en sportterreinen. Z.i. moet
hier samenwerking met de randgemeen
ten worden gezocht, b.v, met Zoeter-
woude (Cronesteynse-polder).
Voorts breekt spreker een lans voör de
aanleg van meerdere volkstuinen,
waarop actieve ontspanning wordt ge
vonden. De heer v. d. Burgh wijst in
dit verband op het zuid-westelijk
stadsgedeelte, waar deze tuinen ont
breken. Hij zou het op prijs stellen,
indien B. en W. spoedig kwamen met
een voorstel tot de inrichting van een
„jeugddorp", een recreatie-oord met
jeugdhonken, kanovijver, speelvelden
etc.
Een jeugdhotel t.b v. het Jeugd- en
studentenverkeer acht spreker in een
Academie-stad geen luxe. Buurthuizen
In nieuw aangelegde wijken komen spre
ker onmisbaar voor; de wijkgedachte
krijgt hierdoor een goede impuls
Het ligt in de bedoeling van de wet
houder van Onderwijs, de heer Van
Schaik. de raad nedenavond van ant
woord te dienen
Zijdelings bracht mevr. Braggaar de
toestand in de kazerne-woningen in de
Sionsteeg (Caeciliabarak) nog even ter
sprake. Enkele jaren geleden was deze
toestand reeds erg. thans is deze on
houdbaar.
Het opschrift van de Armenbus in de
trouwzaal van het Stadhuis zag zjj
gaarne vervangen door: bruidsbus.
ALGEMEEN VERZORGINGSHUIS.
De heer Portheine (V.V.D.) stelde
eveneens de „vergrijzing van de bevol
king" in het middelpunt der belang-
stelling. Hoewel in de rust- en ver-
pleeghuizen veel goeds geschiedt, is spr. j
van oordeel, dat door de monopolie-po-
si tie. die deze huizen innemen, het ge-
wenst is. dat een verordening tot stand j
komt. Een algemeen verzorgingshuis j
lijkt spreker gewenst, doch dan in de
eerste plaats voor invaliden. .1
Ook de heer Portheine was niet ge-
sticht over het uitblijven van de
crèche. In dit geval vond hij mevr.
Braggaar, die al zovele jaren op de
bres staat voor een dergelijke inrich
ting, mild in haar oordcel. Volgens
spreker zijn B. en W. in dit opzicht
ernstig tekort geschoten.
DE RUST- EN VERPLEEGHUIZEN.
De heer De Kier (Prot.-Chr.) was
eveneens van oordeel, dat over het
oudelieden-vraagstuk maar niet zo ge
makkelijk heengelopen kan worden.
De raad moet hierover met spoed wor
den ingelicht.
Eenzelfde geluid liet de heer Kort-
mann «K.V.P.) horen. Vooraal de hulp
behoevenden vragen de meeste zorg.
Steeds meer zal de gemeente aan deze
groep haar aandacht moeten besteden.
Met alle respect voor de rust- en ver
pleeghuizen, is het daar nog niet
ideaal. In dit verband stelde spreker
het Elisabeth-hofje ten voorbeeld,
waarvoor het plan bestaat dit in te
richten als invaliden/bejaarden cen
trum.
De heer Questroo Prot.-Chr.) vroeg
of het het College niet bekend is. dat
de Herv. Diaconie gevraagd heeft om
een terrein tot stichtng van een be
jaardencentrum.
De burgemeester, die in eerste in
stantie namens het College antwoord
de, gaf een uiteenzetting waarvoor de
opbrengst van de Armenbus in de trouw
zaal bestemd is, nl. voor noodlijdenden.
De opbrengst is plm. f.300 a f.400 per
jaar. Bruidsbus lijkt hem een minder
geschikte naam.
NOG GEEN
BEJAARDENTEHUIZEN.
Wethouder Menken merkte In zyn
antwoord o.m. op, dat van het spoedig
stichten van bejaardentehuizen voor
lopig weinig zal kunnen komen.
Spreker, die teruggreep op het be
jaardencongres te Scheveningen. wees
er op. dat in dit congres door medici
is gesteld: een zieke ook een zieke
bejaarde hoort in een ziekenhuis! In
verband hiermede gaat bij B. en W de
vraag overheersen of niet eerder be
sprekingen moeten worden gevoerd met
directies van ziekenhuizen, dan met be
stuurders. die de bejaardenzorg behar
tigen.
Vele gemeenten zitten met een veror
dening op de rust- en verpleeghuizen
„in de maag". Toepassing van een der
gelijke verordening blijkt ln de praktijk
zeer moeilijk te zijn.
T.o.v, een gemeentelijk verzorgings
tehuis is geen particulier initiatief naar
voren gekomen. Het College heeft
daarom contact gezocht met de Fede
ratie van Woningbouwverenigingen.
Een dergelijk tehuis zal gedragen
moeten worden door een stichting, waar
in niet de gemeente, doch ingezetenen
uit de gemeente zitting hebben. Huis
houdelijke hulp aan bejaarden wordt,
daar waar dit wordt gewenst, door de
Dienst voor Sociale Zaken verleend.
WEINIG ANIMO VOOR EEN
CRÈCHE.
Van particuliere zjjde bestaat vol
gens de wethouder weinig animo voor
een crèche. Het zou louter en dit
vindt spreker jammer van de ge
meente moeten uitgaan. Ook de me
ningen in de kring van de maatschap
pelijke werksters zijn verdeeld. Op
een vergadering, waarin dit onder
werp aan de orde was gesteld en waar
vele personeelchefs waren uitgeno
digd, verschenen er slechts twee. Ge
zien dit resultaat, overweegt de wet
houder maar eens een vergadering
met de vrouwelijke raadsleden te
houden. Men dient er wel rekening
mede te houden, dat een gemeente
lijke crèche naar schatting een be
drag van f. 35.000 per jaar vraagt.
Spreker stelt zich voor om de vrije
tijdsbesteding van de bejaarden t.z.t.
met de besturen van de bejaarden so
ciëteiten te bespreken. Voor een Com
missie voelt het College niets. De hulp
vam de gemeente in financiële vorm zal
vermoedelijk niet uit kunnen blijven.
In de M. van A. dit tot de heer
Questroo gaat het uitsluitend over
gemeentelijke tehuizen.
Met nadruk gaf de wethouder ten
slotte de raad te verstaan, dat de di
verse problemen het College terdege
bezig houden.
In de replieken propageerde mej.
Noordman de gedachte om bij de Dienst
van Kasbeheer en Credietwezen een so
ciaal werkster aan te stellen. Mej Van
Nienes sloot zich hierbij aan.
De heren Hagens en Stolp waren van
mening dat voor een dergelijke functio
naris geen volledige dagtaak is wegge
legd. Wethouder Van der Kwaak ver
klaarde. dat in het afgelopen jaar 50 ge
vallen voor een onderzoek in aanmer
king kwamen. Deze konden met de in
functie zijnde niet-gemeentelijke en ge
meentelijke krachten worden opgelost.
Met de heren Hagens en Stolp was de
wethouder van oordeel, dat voor een der
gelijke kracht geen volledige dagtaak is
weggelegd.
MEER EFFICIENCY!
Bij de behandeling der volgnummers
kwam het voorstel van de heer Stolp in
zake de efficiency bij de Dienst van de
Sociale Raad aan de orde Spreker heeft
de indruk, dat meerdere werkzaamheden
van dezelfde aard worden verricht door
ambtenaren van de Dienst voor Sociale
Zaken en de Sociale Raad Zijn voorstel
beoogt dan ook, dat de raad het Col
lege verzoekt, een onderzoek ln te stel
len naar eventuele doublures in werk
zaamheden bij de Dienst voor Sociale
Zaken en de Sociale Raad.
Wethouder Menken antwoordde hier
op, dat het College bereid is dit voorstel
in pre-advies te nemen.
HUMANISTISCH THUISFRONT
Mevr. Braggaar vroeg o.a. bjj de be
handeling van de subsidie aan Militaire
Tehuizen daarin ook het Humanistisch
Thuisfront te lat'en delen. Kleine ge
meenten gaan daarin Leiden voor.
Geen liquidatie
Bij de behandeling van hoofdstuk VII
(eigendommen der gemeente) stelde
de jieer Van Iterson (Prot. Chr.) op
nieuw het Merenplan aan de orde.
Alvorens dit plan gistermiddag in de
Leidse raad in discussie werd gebracht,
vroeg de heer Lardee (P. v. d. A.) naar
de toestand van de rotonde van Den
Burcht. Indien, aldus de heer Lardee,
het gemeentebestuur niet spoedig tot
restauratie overgaat, houdt Leiden in de
toekomst slechts een ruïne over.
De heer Van Iterson betreurt het. dat
het pand aan de Vismarkt tegenover het
Stadhuis en eigendom van de gemeente,
na de brand nog niet is gerestaureerd.
Voor de zoveelste maal vraagt spreker
hoe of het staat met het zand- of
merenplan.
In antwoord op deze vragen deelde
I wethouder Jongeleen mede. dat de her-
I stellingen van „Den Burcht" in het ver
leden inderdaad niet fraai zijn geschied.
Spreker zegde toe. dat het College een
onderzoek naar de situatie van de
rotonde zal instellen
Met het pand aan de Vismarkt zit het
iets moeilijker. Het pand is thans aan
geboden aan een gezin, dat nog in een
gemeentelijk perceel aan de Breestraat
woont. Een aanbod, dat in principe is
aanvaard De Spoorwegen en het Rijk
zijn niet bereid om met het Merenplan
mede te doen. Reeds geruime tijd ge
leden heeft het College van B. en W.,
dat nog de hand houdt aan dit plan.
zich tot Ged. Staten gewend met het
verzoek om ontheffing van de ontgron
dingsverordening. Inmiddels hebben zich
enkele aannemers bereid verklaard om
voor eigen rekening zand te gaan zui
gen en dit voor een redelijke prijs de
gemeente aan te bieden.
Op 12 september j.l. heeft het College
G.S. herinnerd aan het verzoek van
Leiden. Tot op heden is nog steeds geen
bericht uit Den Haag binnengekomen.
Aan 'n liquideren van het Merenplan
is het College nog niet toe. Krijgen
wjj toestemming, dan is de mogelijk
heid aanwezig om onze bouwgronden,
aldus de wethouder, met goedkoop
zand op te hogen.
De verpachting van de gronden in het
algemeen dit op een vraag van de
heer Huurman zal de wethouder in
het College aan de orde stellen.
Na deze beknopte discussie, ging ook
dit hoofdstuk onder de hamer door.
5. M. Stolp
...waakzaam zijn tegen doublures
In de loop van dit jaar, aldus wethou
der Menken, zal deze zaak nog in de
raad aan de orde worden gesteld.
Op een vraag van mevr. Braggaarde
Does de keuken in de bejaarden-sociëteit
aan de Pieterskerkgracht in orde te ma
ken. antwoordde wethouder Menken, dat
deze zaak zijn aandaoht heeft.
Na de behandeling der volgnummers
kreeg ook dit hoofdstuk het fiat van de
raad.
Economische
aangelegenheden
Bij de behandeling van hoofdstuk X
(economische aangelegenheden) drong
de heer Portheine (VVD) aan om waar
dit noodzakelijk is steeds de midden
stand in voor haar belangrijke zaken te
betrekken.
De heer Sommeling (P.v.d-A.) was ver
heugd, dat het College reeds inleidende
besprekingen heeft geopend, welke kun
nen leiden tot de vorming van een in
dustrieschap. Voorts vroeg hij aandacht
voor de industriële ontwikkeling van
Leiden. De uitbreiding van de overkap
ping van het station dient volgens de
heer Sommeling sterk in de aandaoht
van het College te blijven staan. Een
telefooncel in plan Noord en bij de Vei-
j ling acht spreker geen overdadige luxe.
Mej. Van Nienes (P.v.dJA.) bepleitte
óe bouw van ambachts- en fabrieks
hallen.
De heer Aalders (KVP) ging in op de
conclusies van het rapport van het Econ.
Technologisch Instituut.
Hedenavond dient wethouder Jonge
leen van repliek
Sint Nicolaas zorgde voor
verrassing
Bij zijn bezoek aan Leiden had Sint
Nicolaas gisteren ook een geschenk voor
de raadsleden meegebracht. Burgemees
ter Van Kinschot, die hiervan bij de
aanvang van de gistermiddag gehouden
begrotingszitting mededeling deed. zeide.
dat de Sint zeer getroffen was door de
belangstelling, die de raadsleden voor de
behartiging van de gemeentelijke za
ken aan de dag leggen. Mede met het
oog op de nog in portefeuille zijnde uit
breidingsplan had de Sint voor ieder
raadslid een in kleurendruk uitgevoerde
plattegrond van Leiden achter gelaten.
Namens de raad dankte mevr. C. Brag-
gaar-De Does voor deze vriendelijke
„Spaanse" geste.
