mi
Bestonden atoombommen en andere
gruwel-wapens reeds in oudheid?
Wij spraken met
Zweeds geleerde in oude talen
staat voor velegrote raadsels
Ned. Chr. Vrouwenbond Rijnsburg
Nederlanders werken in Brussel
hard aan Wereldtentoonstelling
Zevende lustrum „Hercules" te Katwijk-Zee
Vele gelukwensen bij receptie
95ste jaargang
Donderdag 22 november 1956
Zesde blad no. 28993
Er is niets nieuws onder de zon
s'
De Mahabharata: „een fantastisch boek
(Van onze correspondent in Stockholm)
Met grote eerbied spreken wij van de oude Chinese cultuur.
Papier en porselein werden er bijvoorbeeld veel eerder (en beter)
gemaakt dan in het westen en tal van andere geheimen waren in het
oosten eeuwen eerder bekend dan bij ons.
Niettemin lacht men in Tibet over de „jonge" 5000-jarige bescha
ving der Chinezen, omdat men aldaar meent op niet minder dan 50.000
jaar terug te kunnen zien.
De Zweed H. Kjellson heelt zich in deze kwesties verdiept en er
oude talen voor gestudeerd. Jarenlang heeft hij oude geschriften bestu
deerd. In plaats van een antwoord vond hij echter steeds nieuwe
vragen, die hij nu in zijn boek .Fomtidens Teknik' Nybloms Fërlag,
Uppsala, nader heeft behandeld.
Inleidend stelt de heer Kjellson vast. dat er nog zeer veel braakliggend ter
rein is, want de oude Tibetaanse bibliotheek, die 100.000 banden moet tellen
en alle wetenschappelijke gebieden omvat, is nog lang niet doorgewerkt. Nie
mand heeft ook de Assyrische bibliotheek van Assoerbanipals (ca. 650 voor
Christus) kunnen ontcijferen, die uit 30.000 borden bestaat.
Gebruik kon echter worden gemaakt van andere voor-historische medede
lingen, zoals b.v. het 3000-jarig Sanskrlt-werk Mahabharata", waarin de strijd
tussen de zonen van Kurus wordt beschreven. Het uit vijftien dikke banden
bestaande verhaal werd gedurende de jaren 18831886 door Prtap Chandra
Roy in het Engels vertaald.
Het is een zeer fantastisch boek. zo merkt de heer Kjellson op, maar het
gaat hier bepaald niet om een soort Jules Verne, die trouwens leefde in een
tijd van vlugge technische ontwikkeling, die toen vele mensen bezig hield.
beurtenissen, die vóór de komst van de
maan zouden hebben plaats gehad. Wij
citeren wederom de Zweed: ,.De bevol
king van Peru zegt, dat hun voorouders
In „Mahabharata" wordt o.m. een
vliegtuig (hemelwagen) beschreven en
er wordt zelfs een geschil behandeld met
een piloot, die niet te veel oorlogsmate-
rieel wil meenemen, omdat anders de
machine te zwaar zou worden, een pro
bleem, dat ook heden nog actueel is. De
beschrijving van de vlucht is een lang
verhaal. Enkele belangwekkende regels
halen wij hier aan: „Toen de machine
met Matóli als leider voorwaarts stuw
de, werd ik door de piloot aangekeken
en hij merkte verbaasd op: het is nog
nooit voorgekomen en het is werkelijk
eigenaardig, dat jij niet de minste
reactie vertoont. Ik heb namelijk vast
gesteld, dat bij het aantrekken van de
paarden (krachten) het lichaam altijd
een ruk krijgt".
Deze opmerking zou dus op het toen
malige bestaan van heel vlugge toestel
len kunnen wijzen.
Het boek vertelt niet alleen van vlieg
tuigen, maar ook van tanks („...wagens,
gemaakt uit zwart ijzer en op acht wie
len lopend, maakten een lawaai als
ofschijnwerpers the thick
gloom was destrowed by those blazing
lampsen zelfs atoom-wapenen
als het Brahma-wapen wordt
afgevuurd, kan de hele wereld ten onder
gaan. Jij mag dit wapen slechts in het
uur van het grootste gevaar gebruiken,
maar ook dan slechts één keer, anders
je zelf het slachtoffer worden").
Herinnert ons dat niet aan Hiroshima?
Vlammenwerpers
De Zweed vond nog meer bijzondere
leiten. „Mahabharata bericht ook over
rlammenwerpers de moedige sol-
laten werden vernietigd als insekten,
te dicht bij een laaiende vlam ko-
en elektro-technische wape-
:en, die zelfs wij nog niet kennen. Hier
ermelden enige aanduidingen over een
lezer wapenen. „Toen het zo ver was"
aldus het verhaal „begon het te
raaien en te regenen. De aarde beefde
n de zon werd verduisterd, men zag
atelbare ijzeren voorwerpen als borden
rond met scheermesscherpe kanten...
eve] werd gegeven alle wapens neer te
ggen en de wagens te verlaten. „Als
illie" zo werd gezegd „zonder wape-
en op de grond staan, kan dit (waar-
:hijnhjk elektronische) wapen jullie
een kwaad doen". In het boek worden
totaal een vijftiental voor ons geheel
abekende wapenen beschreven. De
seed Kjellson is van mening, dat dit
iet allemaal fantasie kan zijn.
Grote bouwwerken
Wat de grote bouwwerken uit de voor-
istorische tijd betreft, (op de Paas-
landen, Ce.vlon, India. Java. Perzië,
rabië. Syrië en Egypte) hoort men j
iak de opmerking, dat deze slechts tot j
and hebben kunnen komen, dankzij
it aanwenden op grote schaal van i
iven-arbeiders, en het beschikken over I
adeloos veel tijd. De Zweed is met dit
twoord echter niet tevreden. Hij her- i
nert eraan, dat in India ruim 3000 i
ir voor Christus al gietijzer en 900
or Chr. al roestvrij ijzer werd ge
lakt. Salomo (1000 voor Chr.) liet
ee koperen zuilen met een hoogte van
meter en een omvang van 1.15 meter
ten en in verschillende gebieden van
was het principe van de „Leidse
reeds bekend. Er waren ook erts-
inen en spiegels, die als „vuurtorens"
nst deden. Op het gebied van de
Tonomie en de medicijnen beschikte
n verder over kennis, die nog heden
geheim is. zoals bijvoorbeeld ook
vervaardigen van bepaalde stoffen,
uren en gereedschappen voor ons
bekend is gebleven.
er vóór de maan waren en zich „prose-
rener" (selene is naam van de maan)
noemden. A. von Humboldt bezocht in
1820 Nieuw-Guinea en hoorde ook hier
de bewering, dat de voorvaderen er vóór
de maan waren. Columbia-Indinanen
vertellen, dat er een grote vloed kwam
vóór dat er 'n maan was. De astronomen
van Tiahuanaco (vóór het Inka-tijdperk.
ten zuiden van de Titicaca-zee) hadden
een teleskoop. spiegel en lenzen. Zij
hebben zon en sterren, doch nimmer een
maan afgebeeld. De lange reeks van bij
zonderheden mogen wij wel sluiten met
een oorkonde uit Tibet, waarin wordt
gezegd, dat onze huidige maan de derde
is. Als een maan verdwijnt, gaat dit ge
paard met een vloed over de hele we
reld en met verrijzing: twee rampen,
die door slechts weinigen wordt over
leefd.
De Zweed geeft in zjjn boek geen ant
woord op vragen. maar hg stelt er wel
nieuwe en raadt dringend aan. dat de
wetenschap zich in grotere mate zal be
zighouden met de studie van het voor
historische tijdperk. Zijn eerste ver
langlijstje ziet er als volgt uit:
a. bepaalde ouderdom van de Cheops-
pyramide;
b. idem wat betreft de bij de doggers-
bank verdronken bossen;
c. zoekt de tent van Mozes.
d. laat Silikaat-specialisten naar een
middel zoeken, waarmee men stenen
week kan maken en gemakkelijk bewer
ken:
e. zoek verder naar een mogelijkheid
om de zwaartekracht vlugger op te hef
fen dan met de huidige middelen mo
gelijk is;
f. zoek verder naar Atlantis.
De schrijver zelf gelooft, dat het zeer
goed mogelijk is, dat de grote vloed is
gesehied in het jaar 3716 voor or«ze
tijdrekening en dat daarmede vele tech
nische geheimen zijn weggespoeld.
Wijziging
gewichtsgrens bacon
Aangezien met het oog op de komende
feestdagen de verschepingen van bacon
naar Engeland in de tweede week van
december enigermate kunnen worden
opgevoerd, heeft het Produktschap voor
Vee en Vlees besloten, dat met ingang
van maandag 26 november as. varkens
met een koud geslacht gewicht van 63
t/m 72 kg voor de bereiding van bacon
mogen worden bestemd.
Te verwachten valt. dat ingaande 3
december a.s. de maximum gewichts
grens weer van 72 tot 70 kg moet wor
den teruggebracht, omdat de exportmo
gelijkheden voor bacon omstreeks Kerst
mis en nieuwjaar gewoonlijk gering zijn.
UIT DE PEN
Ook Josepha Mendels, W. A. Wagener
en Bert Voeten hebben hun lidmaat
schap van het. pen-Centrum Nederland
opgezegd. In totaal zijn er tot nu toe
77 opzeggingen.
Brand in meubelfabriek
Vanochtend omstreeks vijf uur werd
de brandweer te Nijmegen gealarmeerd
voor een uitslaande brand in de meu
belfabriek van de firma Heynen aan
de oude Nollendaalseweg. De vlammen
sloegen breed uit.
Met vijf stralen water slaagde men er
in om de brand te beperken tot de tim
merfabriek en de loodsen welke achter
de fabriek staan. Niettemin is de schade
nog tamelijk hoog; volgens eerste ra
ming tenminste f. 100.000.
AANZIENLIJKE TOENEMING
AANTAL EERSTEJAARSSTUDENTEN
Uit de door het Centraal Bureau voor
de Statistiek gepubliceerde voorlopige
cijfers blijkt, dat het aantal eerstejaars
studenten der universiteiten en hoge
scholen in oktober 1956 4.850 bedroeg
tegen 4.300 een jaar tevoren (toene
ming met 13%). Bij vrijwel alle facul
teiten nam het aantal eerstejaars toe,
behalve bij godgeleerdheid en genees-
1 kunde, waar het enigszins terugliep.
Vierde tienjarig bestaan
Bloeiende vereniging
In de Ned. Herv. Kleine Kerk aan
de Brouwerstraat te Rijnsburg her
dachten gisteravond de leden van de
Ned. Chr. Vrouwenbond het 10-jarig
bestaan van de afdeling.
De presidente, mevr. v. d. Vijver—
v. d. Voet, opende deze avond met de
vele aanwezigen hartelijk welkom te
heten, in het bijzonder enkele nieuwe
leden, afgevaardigden van de zusterver
enigingen KatwijkValkenburg en
Oegstgeest. Verder herdacht zij het over
lijden van het zoontje van mevr. De
MooyGlasbergen en van een der leden
mevr. Lindhout. In haar openingswoord
wees zij er op, dat voor deze avond een
feestelijk programma samengesteld was,
doch dat in verband met de gebeurte
nissen van de afgelopen weken met een
sobere viering volstaan dient te worden.
Zij toonde zich dankbaar voor het feit,
dat de vereniging groeit en bloeit.
Het vrouwenkoortje met aan de piano
de heer Kroon uit Valkenburg, zong een
toepasselijk lied, waarna mej. Wilh.
Korswagen uit Leiden het Wilhelmus
declameerde. De secretaresse, mevr. v.
Egmond—Glasbergen, las het jaarverslag
waarna zij nog eens aan de afgelopen
10 jaar herinnerde.
De afdeling werd in november 1946
met 200 leden opgericht en telt nu
ruim 300 leden. In het bestuur is het
een komen en gaan geweest. Slechts
de presidente herdenkt haar 10-jarig
jubileum. Een fraaie fruitmand werd
haar aangeboden.
De pennningmeesteresse, mevr. Den
Haanv. d. Vijver, gaf een overzicht van
de financiële positie der vereniging. Ook
mevr. JungeriusHoogstraten bracht
namens het ziekencomité verslag uit op
rijm. Verder werd deze avond gevuld met
zang van het koortje, van de dames
BouwmanBreedijk en Duivenbode
Glasbergen, samenzang, enkele decla
maties door mevr. Korswagen en ge
dichten door mej. V-eenstra en een voor
dracht van de heer Kroon.
Als afgevaardigde van de afdeling
Katwijk sprak mevr. Bergman. Mevr.
Mameren sprak namens de afdeling
Oegstgeest, mevr. Van Kesteren namens
de afdeling Valkenburg en mevr. Kralt
Goemaat namens de Geref. Vrouwen
vereniging. De spreeksters lieten hun
felicitaties met een geschenk vergezeld
gaan.
Verder richtte de presidente het woord
tot de scheidende mevr. Höweler en tot
mevr. v. Loo, die naar Wassenaar is ver
trokken maar toch deze avond nog aan
wezig was.
Mevr. Höweler dankte de presidente
voor de hartelijke woorden, die zij had
gesproken en wees er op, dat na 17 jaar
het niet gemakkelijk is om afscheid te
moeten nemen.
Tot slot sprak de presidente nog een
woord van dank aan allen, die mede
gewerkt nadden om deze avond te doen
slagen.
Onze industrie moet zich het uiterste
geven om concurrentie hoofd te bieden
Even buiten de Belgische hoofdstad, op de Heysel-vlakte, worden de terrei
nen in gereedheid gebracht, waarop in 1958 de wereldtentoonstelling zal ver
rijzen. De „ondergrondse" voor trams rond het tentoonstellingscomplex Is
bijna klaar. Wat de buitenlandse deelnemers betreft, Nederland en Canada wa
ren de eerste landen, die op het hun toegewezen terrein aan de slag gingen.
Met de werkzaamheden op het Nederlandse terrein gelegen op een der
mooiste punten in het park van Laken werd op 1 september j.I. door een
Nederlandse maatschappij een aanvang gemaakt. De eerste van de ongeveer vier
honderd palen, die de grond in moesten, werd op 27 september geheid. Aan de
rand van het 25.000 vierkante meter grote terrein is een ruime logiesbarak
gebouwd. Daarin woont en slaapt de Nederlands-Belgische ploeg arbeiders, die
onder leiding van uitvoerder M. de Ruiter uit Sliedrecht, bezig is orde in de
chaos te scheppen.
kpste leggen en de Zwitserse industrie
stopt er een miljoen of vijf in. Daarbij
dient in aanmerking te worden genomen,
dat de aan deze landen toegewezen ter
reinoppervlakte aanmerkelijk kleiner is
dan die voor Nederland, waar de rege
ring 6 miljoen gulden beschikbaar stelde
en tot een bedrag van f. 1,5 miljoen in
een garantiefonds heeft deelgenomen.
Op 21 en 22 november a.s. zullen de
buitenlandse commissarissen-generaal
gedurende twee dagen in plenaire zit
ting te Brussel bijeen zijn. Ze zullen dan
door de Belgische tentoonstellingsleiding
op de hoogte worden gesteld van de vor
deringen. die bij de bouw van de ten
toonstelling zijn gemaakt, en inlichtin
gen uitwisselen over de stand van de
werkzaamheden in de deelnemende lan
den. Uitegaard zal ook de Nederlandse
commissaris-generaal, mr. H. F. van
Walsem, op deze vergadering tegen
woordig zijn.
Betrekkelijk weinig geld voor
een groot terrein
De ruwbouw van de Nederlandse af
deling, die „het water" als thema zal
hebben, zal ongeveer tien maanden in
beslag nemen. Voor de inwendige deco
ratie en de opstelling van de exposities
blijft dan nog een maand of acht over.
De Nederlanders zijn er zeker van dat
hun inzending vóór 17 april 1958, de
datum waarop de tentoonstelling zal
worden geopend, gereed zal zijn, zelfs al
zouden deze en de volgende winters ons
parten spelen.
Met het leggen van de fundering van
het zogenaamde Atomium, dat vlakbij
de Nederlandse afdeling zal ven-ijzen, is
men inmiddels gereed gekomen. Deze
fundering bestaat uit betonnen onder
stellen met een diameter van 12 en een
dikte van 2 meter, die rusten op 59 sta
len heipalen.
Zoals bekend, wordt het Atomium ge
vormd door een twee miljard maal ver
groot model van een ijzer-molecuul, ge
heel uit staal vervaardigd en 110 meter
hoog. De bollen krijgen een diameter
van 18 meter en zullen voor het publiek
toegankelijk zijn.
Enkele maanden geleden werd begon
nen met het leggen van de fundering
van de 450 meter lange luchtbrug, die
de buitenlandse afdelingen zal over
spannen en de parken van Ossegem en
Laken met elkaar zal verbinden.
Over de plannen van de buitenlandse
deelnemers is tot nu toe in Brussel wei
nig bekend gemaakt, maar één ding
staat vast: er wordt daar niet op een
paar ton meer of minder gekeken en de
Nederlandse industrie zal zich dus tot
het uiterste moeten inspannen om de
vergelijking met de buitenlandse con
currentie te kunnen doorstaan.
De Duitse afdeling neemt, wat opper
vlakte betreft (ruim 18.000 vierkante
meter), de zesde plaats in onder de bui
tenlandse deelnemers. Er is een voor
lopige begroting opgesteld, die ongeveer
dm. 12,5 miljoen bedraagt.
De Engelse industrie gaat tegen de
7 miljoen gulden aan haar inzending ten
ndien de Cheops-pyramide werkelijk
60 jaar werd gebouwd (er worden ook
iere cijfers genoemd) moeten toch
I ieder uur vijf stenen van iéder
0 kg gewonnen, bewerkt en over vele
'meters zijn vervoerd. En dan moes-
1 ze nog ter plaatse worden aange-
icht. Vijf stenen per uur, en dat 60
lang. Zou men destijds werkelijk
over middelen hebben beschikt, die
nu onbekend zijn?
Wanneer was „destijds"
'anneer is „destijds" geweest? De
'bieren kennen een verhaal, waarin
tit gezegd: „De pyramide werd ge
sel door Koning Ibn Saurid Salhouk
Egypte, die driehonderd jaar voor
vloed leefde". Behalve in de bijbel
?en verhalen over de vloed bij vele
ten voor: in Babvlonië. Assyrië, In
de Banka-eilanden, Arabië, Grie
land, de Eskimo's, de Noordameri-
"se volken, alsmede die in Midden-
Zuid-Amerika. Zelfs in Zuid-Afrika
dt van een vloed gesproken. Natuur-
staaft de schrijver zijn beweringen,
fle volkeren vertellen ook van ge-
Studenten-vluchtelingen in
Heerenwegen te Zeist
De ruim tachtig studenten die zich
onder de Hongaarse vluchtelingen in ons
land bevinden, hebben een voorlopig
onderkomen gevonden in het Doopsge
zind conferentiecentrum „Heerenwe-
gen" te Zeist. Hier worden zij verzorgd
door het Universitair Asiel Fonds en de
Nederlandse Studenten Raad.
De burgemeester van Warffum (Gr.),
mr. W. J. Geertsema. oud-praeses van
het Leidsch Studenten Corps, heeft de
leiding over deze groep. Hij besloot te
komen tot de instelling van een kamp-
raad. die dan als vertegenwoordigend
lichaam van de Hongaarse studenten bij
alle voorkomende aangelegenheden zou
kunnen optreden.
Op democratische wijze zullen er van
avond verkiezingen worden gehouden.
Omwisseling nummerbewijzen
De K.N.A.C. verzoekt ons mede te
delen, dat alle provinciale nummerbe
wijzen op 1 januari a.s. door kenteken
bewijzen vervangen moeten zijn. Dege
nen die nog niet voor omwisseling zorg
den doen goed thans zo spoedig moge
lijk een aanvrage voor een kentekenbe
wijs in te dienen. Het nationaliteitsbe-
wijs moet daarbij gelijktijdig bij de
Rijksdienst voor het Wegverkeer worden
ingeleverd. De K.N.A.C. tekent hierbij
aan, dat zij die tengevolge van regel
matige grenspassages het nationaliteits-
bewijs niet kunnen missen, bij hun aan
vrage een brief dienen te voegen met de
belofte dat de inlevering van het na
tions liteitsbewys onmiddellijk na ont
vangst van 't kentekenbewijs zal geschie
den. Deze brief moet men laten voor
zien van een stempel van de ambtenaar
van Invoerrechten en Accijnzen.
Saamhorigheid in de
Benelux
UITEENZETTING VAN BELGISCHE
AMBASSADEUR
„De Beneluxgeest is geen bevlieging,
geen voorbijgaand sentiment, geen toe
vallige opflakkering van een sluime
rende vriendschap, maar een fundamen
teel gegeven voor Iedere regerings-ver-
klaring en ieder partijprogramma in de
drie landen. Veel hogere motieven dan
welbegrepen nationaal belang nodigen
ons tot samenwerking uit. Aldus gister
middag de ambassadeur van België in
Nederland, F. X. baron van der Straten
Waillet, aan een lunch van het Comité
van Belgisch-Nederlandsch-Luxemburg-
sche samenwerking in de Groote Club te
Amsterdam.
De ambassadeur sprak over „Onze
groeiende saamhorigheid" en behandel
de dit onderwerp tegen de achtergrond
van het Hongaarse drama en de span
ning in het Midden-Oosten. Tegen die
achtergrond, aldus spr., beseffen wij im
mers direct en op treffende wijze onze
saamhorigheid en de daaruit voort
vloeiende plicht tot samenwerking.
Mej. Marie Buurman
Het was gisteren 35 jaar geleden dat de Katwflkse Gymnastiekvereniging
„Hercules" te Katwijk aan Zee werd opgericht. Het is thans een bloeiende
vereniging, met dames-, heren- en kinderafdelingen. Toen op 21 november
1921 een kleine vasthoudende en moedige groep jongemannen deze vereniging
het levenslicht deed zien, was er van een damesafdeling nog geen sprake,
doch de dames hebben tenslotte ook een plaatsje gekregen in de vereniging. In
het geschiedenisboek van „Hercules" staan natuurlijk ook zwarte bladzijden,
doch die vergeet men weer spoedig, vooral bij eeri lustrum.
Gisteravond werd in pension „Noord
zee" een receptie gehouden. Velen kwa
men het bestuur gelukwensen met de
bereikte mijlpaal. Als eerste spreker
voerde het woord de tweede voorzitter
van de voetbalvereniging „Quick Boys",
die hoopte dat de onderlinge band steeds
sterker mag worden. De heer D. Goed
hart bracht de felicitaties over namens
de voetbalvereniging ..Katwijk". Hij wees
er op dat liet een belangrijke taak is
de jeugd lichamelijk op te voeden.
Namens het gemeentebestuur wa
ren aanwezig wethouder D. J. Klecn,
tevens een d-r oprichters van de ver
eniging, en de gemeente-secretaris, de
heer D. C. O. Boekhoven. De heer
Kleen bracht de gelukwensen van het
gemeentebestuur over en wees er op
dat het prachtig werk is de jongelui
een gezonde vrije tijdsbesteding te
geven.
De heer A. Metz voerde het woord
namens de Turnkring Leiden en om
streken. die speciaal wees op het sociale
nut van de vereniging. De heer J. C. F.
Coers kwam de „Hercules" als oud-lei-
der geluk wensen en hij sprak de hoop
uit dat de Katwijkers ook bij festivi
teiten van de Leidse Sportstichting hun
kunnen zullen tonen.
VELE SPREKERS.
Verder voerden nog het woord de
heer D. C. O. Boekhoven als voorzitter
van de Katwijkse Reddingsbrigade, de
Het bestuur van de jubilerende
vereniging. V.l.n.r. mej. R. i>. d. Vij
ver. de heren van Rijn, G.
Schoneveld voorzitterB. M. P.
Kornet, mevr. N. v. d. Est-Dijks-
man en mej. L. van Rossum.
(Foto LD./van Vliet)
heer J. J. Pommer uit Leiden namens
de gymnastiekvereniging „Excelsior",
die herinnerde aan de prettige samen
werking tijdens het zomersport feest, de
heer Tolen. voorzitter ven de wandel
sportvereniging T.O.P. van de Willem
van der Bergstichting te Noordwijk. de
heer A. Erkelens namens de wandel-
sportvereniging Amicitia. de heer N.
Hoek namens U.N.I, en mr. J. van dei-
Plas. als waarnemend voorzitter van
V.V.V. Vele leden en oud-leden waren
eveneens ter receptie aanwezig, terwijl
er bovendien vele schriftelijke geluk
wensen waren binnen gekomen.
De zaal was versierd met vele bloem
stukken. Tot slot sprak de heer J. G.
Schoneveld. voorzitter van „Hercules",
pen woord van dank tot de sprekers.
Hij zegde toe dat de vereniging steeds
zijn vólle medewerking zal blijven ge
ven, waar dit mogelijk is.
nerenkapper
te Rijnsaterwoude
De Rijnsatenvoudse dom, die thans
gerestaureerd wordt, is er ongetwijfeld
oorzaak van, dat vele, zeer vele water
sportlief hebbers (sters) met de ligging
van dit kleine Zuidhollandse plaatsje
oostelijk van het Braassemermeer be
kend zijn. Immers bij het zeilen op het
meer dient deze uit het grijs verleden
daterende domtoren menig stuurman
tot baken, waarop de koers bepaald kan
worden. Ook de weggebruikers, die langs
de provinciale weg het dorpje, hetzij in
noordelijke, hetzij in zuidelijke richting
passeren, moet hierbij dit nog geen dui
zend inwoners tellende dorpje om haar
schone ligging opvallen.
Herenkapper
Velen, die Rijnsaterwoude zo opper
vlakkig kennen, zullen echter niet we
ten, dat in ditzelfde Rijnsaterwoude
voor de heren de mogelijkheid bestaat
zich te laten scheren of knippen door
een dame, namelijk Marie Buurman.
Op zichzelf niets bijzonders zal wel
licht opgemerkt worden, maar bijzon
der is dit toch wel, omdat zij haar
herenkapperszaak geheel zelfstandig
leidt.
Wij hebben eens een praatje met mej.
Buurman gemaakt, temeer ook daar zy
dit werk vorige maand juist twintig jaar
lang heeft gedaan.
Uit hetgeen wij van mej. Buurman
vernamen bleek, dat zij dit werk des
tijds beslist niet begonnen is, omdat het
kappersvak, dat haar vader ongeveer
veertig jaar in dezelfde scheersalon uit
geoefend heeft, haar zozeer aantrok. In
tegendeel. het was in 1936 bittere nood
zaak. De heer Buurman, die een kap
pers- en kleermakersbedrijf zoals dit
vroegere gewoonte was, uitoefende, weid
in dat jaar getroffen door een ernstige
hartaanval, waardoor hij het werk niet
meer mocht doen. Er moest raad ge
schaft worden en op zekere avond toen
wijlen dokter Stapensea op bezoek was
en gesproken werd over de inkomsten
van het gezin Buurman adviseerde deze
Leimuldense geneesheer aan Marie het
kappersvak van de vader over te nemen
en de klanten zelf te bedienen. Hoewel
Marie erkennen moest nog nimmer een
scheermes gehanteerd te hebben, was
het toch „dokter", die op 26 oktober 1936
als eerste klant door de toen 33-jarige
mej. Buurman, geholpen werd.
Scheren: 8 cent
Het ging haar goed af, al moet zjj
nu wel erkennen dat haar hand heel
erg beefde toen zij het vlijmscherpe
mes op het gezicht van haar „slacht
offer" plaatste. Sindsdien is zij ook
gaan haarknippen, iets wat zij beslist
gemakkelijker vindt dan scheren. Voor
scheren rekende zjj die eerste jaren
8 cent per keer, terwijl haar vader een
prijs van 5 cent gehandhaafd had.
De heren offerden ecihter maar wat
graag die drie cent extra voor een be
handeling door een vrouw. Toch heeft
Marie Buurman in de loop der jaren
haar klanten niet bij elkaar kunnen
houden, want begon zij aanvankelijk met
ruim 70 scheer- en knipklanten, thans
is dit aantal afgezakt tot nog slechts 13.
Vele bijzonderheden hoorden wij over
de vroegere tijd toen haar vader zo om
streeks de eeuw-wisseling het kappers-
vak ook weer van zijn vader overnam.
Toen gebeurde het meerdere malen per
week, dat de heer Buurman met scheer
kwast en mes de boer op ging om de
boeren aan huis te scheren of te knip
pen. Ook gebeurde het dan vaak. dat hij
in de stal of bij het landhek moest
wachten tot de boer met melken klaar
was, voordat de man onder het mes kon.
Het „loon" voor zo'n keer scheren „aan
huis" bedroeg toen 5 cent.
Niet prettig
Op onze vraag of mej. Buurman het
kappersvak een prettig vak vindt, kre
gen wij een eerlijk ontkennend ant
woord. Vooral als de mannen zo uit hun
werk, uit de stal of uit het land naar
de kapsalon komen, zijn de luchtjes
haar wel eens te machtig. Toch bedient
ze haar klanten met de meeste voorko
mendheid of het nu de notabelen uit de
gemeente of de landarbeiders zijn en of
het er nu een is die om zes uur 's mor
gens vraagt „of het Marie gelegen
komt" of een die des avonds om half-
tlen komt vragen of zij zijn „kop nog
even wil opknappen".
Toch gaat het er naar uitzien, dat
Rynsaterwoude zijn herenkapper kwijt
gaat raken. Mej. Buurman die binnen
niet al te lange tijd voor een operatie
in een der Haarlemse ziekenhuizen
moet worden opgenomen, heeft plan
nen de zaak aan de kant te doen.
Dit zal dan tevens betekenen, dat do
gemeente zonder kappersbedrijf komt,
daar het bedrijf van mej. Buurman de
enige kapperszaak is in Rijnsaterwoude.
Met grote danik spreekt mej. Buurman
over de gemeenschapszins van de Rijn-
saterwoudse bevolking, die, toen haar
vader niet meer kon werken, haar trouw
gebleven is en haar door de grootste
moeilijkheden geholpen heeft.
Nooit1 geleerd
's Woensdags en 's zaterdags
gaat zij nog aan huis scheren en knip
pen, een traditie van haar vader. H:e
zij wenst te handhaven tot zij het V
persbedrijf opgeeft. Marie Buurr u
heeft het vak nimmer op de een of
andere school geleerd, wat zij er van
kent is alleen wat haar vader baar
heeft geleerd, hoewel zij voor diens
ziekte nimmer de scheersalon mocht
betreden.
