Invloed internationale situatie op
beurzen en kapitaalmarkt
Para-normale begaafdheid
met meiK meer mans
Amerikaanse oliemaatschappijen
zullen er zijde bij spinnen
Hotelruimte in Leiden wordt met
85 bedden uitgebreid
95ste jaargang
Zaterdag 17 november 1956
Derde blad no. 28989
(Ingez. Med.-Adv.)
NEEM PER MAN
DRIEKWART KAN
Kans op daling van de rentestand kleiner
(Van onze financiële medewerker)
Het heeft er thans alle schijn van dat het kritieke moment, waarop een derde
wereldoorlog zou kunnen uitbreken, vooreerst weer achter de rug is en 't „conflict"
in het Midden-Oosten zijn vervolg zal vinden in een zenuwenoorlog, welke wij
meer hebben gekend, maar die ditmaal zijn voorgangers in hevigheid verre
overtreft. Als men zich realiseert aan welke gevaren de wereld heeft bloot
gestaan en nóg bloot staat kan men zich slechts verbazen over de betrek
kelijke evenwichtigheid, welke de effectenbeurzen, d.w.z. de fondsenhouders
gedurende de spanningen van de laatste weken aan de dag hebben gelegd. De
New Yorkse beurs is per saldo boven het dieptepunt van dit jaar gebleven
en de Amsterdamsche beurs kwam met een indexcijfer van 196 slechts enkele
punten beneden het laagtepunt van februari j.I. (204.17).
voor Nederland dat de aandelenmarkt
feitelijk reeds op verminderde prospe-
riteit is vooruitgelopen en tal van
fondsen op basis van het dividend over
1955 een rendement opleveren, dat aan
merkelijk hoger is dan een en twee jaai
geleden.
De tijdelijke stremming van het Suez-
kanaal en de stagnatie in de olie-
transporten uit het Midden-Oosten
brengen voor Europa zonder twijfel
moeilijkheden met zich. zoals in ons
land reeds blijkt uit de voorbereidin
gen tot distributie van aardoliepro-
dukten. Wat de olievoorziening betreft
Bestaat, doch komt weinig
voor
Voor een groot aantal leden van de
afdeling Leiden van de Ned. Christen
Vrouwenbond, die gisteravond onder
leiding van de presidente, mevr. G.
Houwing in Rehoboth bijeen kwam,
sprak dr. F. A. Nolle over: „Para
normale begaafdheid en wat daar
voor doorgaat.
Paranormaal, aldus dr. F. A. Nolle, is
een modewoord geworden en het bete
kent eigenlijk ..bijzonder". Maar waar
ligt het bijzondere in? We hebben een
zintuig, wat anderen missen, zeggen
sommige p.n. begaafden. Nee, zeggen
anderen, bepaalde zintuigen zijn beter
ontwikkeld. De p.n. begaafde kan iets in
de toekomst zien. soms ook wat in het
verleden opspeuren. Hiervan maakt de
Justitie ook gebruik bij opsporing van
vermiste kinderen. Ook vindt men dit
bij de spiritisten.
Het medium is dan in staat om con
tact te leggen met het hiernamaals.
Met allerlei verhalen over grote din
gen. die er door p.n. begaafdheid ge
beurd zijn, komen we er niet. aldus
spreker. Het beste is dat we de bijbel
raadplegen en dan zien we, dat daar de
p.n. gave wel terdege erkend wordt.
Jozef droomde, maar kon zijn droom
ook uitleggen. Naaman genas wèl van
zijn melaatsheid, terwijl de moderne ge
neeskunde er nog geen serum voor
heeft. Mozes liet zijn staf in een slang
veranderen, maar de tovenaars van de
farao konden het ook. Zelfs at de
slang van Mozes de anderen op, des te
groter het bewijs, dat de slangen echt
waren! Met opzet vermeed spreker de
figuur van Christus, want het verschil
hiervan tussen de andere schepselen is
zó groot, dat het nooit een bewijs voor
het p.n. zou zijn.
Spreker concludeerde dat p.n. be
gaafdheid werkelijk bestaat, al komt
het dan weinig voor. Het wordt gezien
als iets wat buiten onze wereld ligt, en
tijdens ons leven ingrijpt. We moeten
niet vergeten, dat het een privelege is
van de gelovige en ongelovige.
Veel tijd om er over te denken heb
ben we niet, besloot dr. F. A. Nolle,
daarvoor is ons leven veel te druk en
te intellectualistisch ingesteld, maar
het kan zeer veel waarde hebben als we
iets meer van deze dingen afweten, ook
voor ons geloof.
Na deze lezing volgde een zeer ge
animeerde bespreking.
worden reeds maatregelen genomen
om de aanvoer uit de V.S. en Vene
zuela te vergroten, waartoe deze lan
den ruimschoots in staat zijn, zodat
het hier een kwestie van dollars
wordt, waarvoor ongetwijfeld een op
lossing zal worden gevonden. Men zal
moeten afwachten hoe zich dc situatie
in het Midden-Oosten ontwikkelt en
of men daar de olie-exporten naar
(Ingez. Med.-Adv.)
voor hen die tueer eisen
RADIO
TELEVISIE
De internationale fondsen, welke door
gaans de toon aangeven, zijn wel gevoe
lig gedaald, maar van een ruineuze
koersdaling is geen sprake geweest. Deze
opvallende weerstand tegen de enerve
rende invloed van de gebeurtenissen in
Hongarije en het Midden-Oosten zal,
behalve aan 't feit. dat de beurzen sinds
begin 1956 reeds een koersdaling achter
de rug hadden, voornamelijk moeten
worden toegeschreven aan de gezonde
positie waarin de beurzen verkeren, zo
wel als gevolg van de sinds de laatste
tijd genomen maatregelen tot beperking
van de kredieten, als - althans wat Am
sterdam betreft aan de nagenoeg
algehele afwezigheid van z.g. prolonga
tietransacties.
Wat vroeger leiden kon tot een alge
hele ineenstorting van de aandelen
markt. heeft zich ditmaal niet voorge
daan. In het algemeen is men ten on
zent. zoals uit de omzetcijfers blijkt,
rustig op zijn fondsen blijven zitten en
ook heeft men zich merendeels gehou
den aan de oude wijsheid, dat men in
de stroom niet van paarden moet ver
wisselen. „Blijf zitten waar je zit en
verroer je niet" was het parool van de
meeste fondsenhouders.
De ontwikkeling van de markt is tot
dusver zó, dat men verkochte fondsen
tegen lagere koersen kan terugkopen,
maar in de regel gaat men tot terug
koop niet over voordat de toestand
aanmerkelijk rustiger is geworden en
dan zijn de koersen intussen al weer
gestegen. Bovendien is het koerspeil
Europa door het opblazen van pijp
leidingen verder zal verminderen. Het
feit, dat men zich hiermee in eigen
vlees snijdt zal vermoedelijk wel tot
enige bezinning op dit punt nopen.
De Arabische staatjes Kuwait. Saoedi-
Arabië, Irak en Quatar trekken uit
hun olie-exporten resp. 90. 50, 33 en
90 van hun nationaal inkomen en
Dr. ir. M. H. Daimne
tachtig jaar
Drukbezochte receptie
Zeer velen onder wie de minis
ter van Verkeer en Waterstaat mr. J.
Algera hebben gisteravond de ge
legenheid aangegrepen om in de kan
tine van het hoofdkantoor der K.L.M.
te Den Haag, dr. ir. M. H. Damme,
oud-directeur-generaal van de P.T.T.,
die zijn 80ste verjaadag vierde, geluk
te wensen. Afgevaardigden van vrij
wel alle organisaties en maatschap
pijen, die de heer Damme in zijn
lange leven heeft gediend en van an
dere, waarvoor hü nog onvermoeid
werkzaam is, drukten de jarige en
zÜn echtgenote de hand en wensten
hem nog vele jaren in goede gezond
heid toe.
Namens de zeven organisaties, die de
gelegenheid hadden geboden aan de
jarige gelukwensen aan te bieden,
heeft de huidige directeur-generaal
van de P.T.T., ir. J. D. H. van der Toorn
een woord van gelukwens uitgespro
ken. Hij bood uit naam van de
K.N.V.VJj., de K.L.M.het Koninklijk
Instituut van Ingenieurs, 't Nederlands
Verkeersinstituut. het Nederlands In
stituut voor Efficiency, de Orde van
org. adviseurs en van het Staatsbedrijf
der P.T.T. een camera aan. voorts een
geschenk onder enveloppe en een al
bum met de namen van degenen, die
aan het geschenk hebben bijgedragen.
De heer Van der Toorn overhandigde
ce jarige bovendien namens de directie
raad van de P.T.T. een afzonderlijk ge
schenk als bewijs van grote hoogachting
on waardering.
Mr. J. Wilkens, voorzitter van de
afdeling 's-Gravenhage van het Ne
derlandse Rode Kruis, heeft in zijn
toespraak tot de jarige medegedeeld,
dat het hoofdbestuur van het Neder
landse Rode Kruis, op voordracht van
de afdeling Den Haag, besloten heeft
heeft liet Kruis van Verdienste van
het Rode Kruis aan dr. ir. Damme
toe te kennen. De heer Damme is
voorzitter van het actiecomité van
de Haagse afdeling van het Neder
landse Rode Kruis. De heer Wilkens
heeft de heer Damme de onderschei
ding opgespeld.
Tot slot van deze sobere ontvangst
dankte de heer Damme voor de vele
blijken van belangstelling en de ge
schenken.
Naar aanleiding van de omstandig
heden, die thans in de wereld heer
sen, zeide de heer Damme. dat hij
geen betere bestemming voor het zo
juist door hem ontvangen geschenk
onder enveloppe zou weten, dan het
te geven aan het Rode Kruis. Hü
overhandigde de enveloppe vervolgens
aan mr. J. Wilkens.
zjj zullen spoedig ervaren dat zij die
hulpbronnen niet kunnen missen. Dat
kan dus nog wel wat meevallen! In
elk geval blijven de olie-importerende
landen niet bij de pakken zitten, al
heeft 't er alle schijn van, dat de grote
Amerikaanse oliem.pijen bij de nieuwe
situatie zijde zullen spinnen.
Reeds ls door de Amerikaanse rege
ring een deel van de z.g. „motballen-
vloot" in de vaart gebracht en hebben
de scheepsbouwm.pijen voor de bouw
van grotere tankschepen nieuwe orders
ontvangen. Er zal rekening mee moeten
worden gehouden dat een en ander, ge
lijk van meet af bij de stagnatie in het
Suezkanaal was te voorzien een stijging
van vrachtgoederenprljzen tengevolge
heeft, gelijk reeds gebleken is uit de
verhoogde vrachten en de sinds het eind
van oktober ingetreden prijsstijging voor
tin, koper. zink. rubber en cacao, al
blijft deze prijsstijging tot dusver vrij
bescheiden.
Een ander gevolg van de verwikkelin
gen in het Midden-Oosten is de vergro
ting van de kapitaalnood. omdat met de
financiering van voorraden en de bouw
van grotere tankschepen enorme bedra
gen gemoeid zijn. Mede hierdoor is de
kans op een daling van de rentestand
door de gebeurtenissen van de laatste
tijd kleiner geworden.
Voor het Rijk en de lagere overheids
organen wordt het nu nog moeilijker
de kapitaalbehoeften op de open
markt te dekken, vooral omdat het
rentegamma van 4 1/4 tot dusver
wordt gehandhaafd. De meeste 4 1/4%
gemeenteleningen, onlangs uitgegeven,
noteren dan ook reeds beneden pari
en ook de Staatsobligaties zijn tot een
zodanig peil gedaald, dat het rende
ment ervan in vele gevallen meer dan
4 1/4 bedraagt.
Reden temeer om de kapitaalsuitga
ven bij de overheidslichamen zoveel
mogelijk te beperken, hetgeen volgens
de Minister van Financiën dan ook de
bedoeling is.
thans zodanig dat er slechts weinig
nodig is om op de aandelenmarkt een
hoger koerspeil te verwachten.
Want algemeen gesproken is de econo
mische toestand, zowel in de V S.. als in
Europa zeker niet onbevredigend. Ook
al zal de min of meer chaotische toe
stand in het Midden-Oosten, met name
de olievoorziening van daaruit, op de
ontwikkeling van het bedrijfsleven van
invloed zijn. dit wil nog niet zeggen,
dat zij een scherpe ongunstige wending
zullen teweegbrengen. De ervaring heeft
geleerd, dat de wereld zich vrij snel bij
nieuwe verhoudingen weet aan te passen
hetgeen thans te gemakkelijer is omdat
het bedrijfsleven in de V S en in Europa
een tijdperk van grote voorspoed achter
de rug heeft en over een vrij grote
mate van weerstand beschikt. Waar dan
nog bij komt en dit geldt met name
Nieuw Minerva koopt panden
Hongaarse vluchtelingen zullen de eerste
gasten zijn
Zeer binnenkort zal de Leidse ho
telcapaciteit met niet minder dan 85
bedden worden uitgebreid: de panden
Aalmarkt 19 en 20 zün n.l. aangekocht
door hotel „Nieuw Minerva" in de
Vrouwensteeg.
Het ligt in de bedoeling om deze pan
den. waarin in verleden tijd de Stads
apotheek wa-s gevestigd, in te richten
als een oud-Hollands hotel. De onder
de panden gelegen gewelfde kelder, voor
zien van zestiende eeuwse tegeltjes,
wordt ingericht als ouderwetse „Waegh-
kelder". Met het oog op het as. zomer
seizoen zal deze ingrijpende restauratie
De aangekochte panden aan de
Aalmarkt, welke als hotel zullen
worden ingericht.
(Foto L.D./van Vliet)
worden uitgesteld tot volgend jaar sep
tember.
Nu men reeds over deze panden be
schikt, is een deel van deze ruimten
met complete inrichting, aangeboden
aan de afdeling Leiden van het Ned.
Roode Kruis, met de bedoeling hier
enige tüd Hongaarse vluchtelingen
onder te brengen.
Prins Bernhard sprak tijdens een I de Grote Club te Amsterdam. Ge-1 twee plaatsen links van de Prins,
lunch van de Fraternitê Mondiale in heel rechts oud-minister Rutten en I burgemeester d'Ailly.
Toestand in
Djakarta kritiek
De militaire commandant van Dja
karta. majoor Djoehro. heeft vandaag
verklaard, dat de toestand in de Indo
nesische hoofdstad „kritiek" is en dat
het garnizoen van Djakarta naar de
kazernes is teruggeroepen om voorbereid
te zijn op mogelijke gebeurtenissen. Te
gelijkertijd hebben de chefs-staf van de
Indonesische strijdkrachten een beroep
gedaan op hun ondergeschikten de mi
litaire discipline ter wille van de
eenheid in de strijdkrachten strikt te
Tengevolge olietekort:
Meer invoer van
Amerikaanse kolen
De onderbreking van de olie-aanvoer
nit het Nabye Oosten zal volgens des
kundigen der Hoge Autoriteit der Euro
pese Gemeenschap voor Kolen en Staal
tot resultaat hebben, dat de zes landen
der gemeenschap het volgend jaar hun
invoer van Amerikaanse kolen met zes
miljoen ton moeten uitbreiden. Door
deze grotere invoer zal het tekort aan
stookolie kunnen worden overbrugd. De
invoer van Amerikaanse kolen in de Eu
ropese Gemeenschap voor Kolen en
Staal is dit jaar voortdurend toegeno
men. In het eerste kwartaal werden 5.9
miljoen ton ingevoerd, in het tweede
kwartaal 6.8 miljoen ton en in het der
de kwartaal 8.6 miljoen ton. Naar ra
ming zal de invoer in het vierde kwar
taal ruim 10 miljoen bedragen.
Versterking van Amerika's
Atlantische vloot
Het nieuwste en snelste vliegdekschip
van de V.S., de „Saratoga", zal zich
maandag voegen bij het uit vijftien
schepen bestaande eskader dat „oefe
ningen" houdt in het westelijke deel van
de Atlantische Oceaan. Van dit eskader
maken o.a. de grote vliegdekschepen
„Forrestal" en „Franklin D Roosevelt"
deel uit.
Fulbright in Nederland
Senator J. William Fulbright van Ar
kansas. die sinds 1945 deel uitmaakt
van de Senaat van de Ver. Staten en
die deze maand voor een derde periode
van zes jaar is herkozen, brengt dit
weekend een kort bezoek aan Neder
land.
Fulbright. die bekend staat als de
geestelijke vader van het internationale
uitwisselingsprogramma op onderwijsge
bied. arriveerde de afgelopen nacht uit
Parijs.
Het is ruim tien jaar geleden, dat het
negen en zeventigste congres van de
Ver. Staten de „Fulbright Act" aannam.
De overeenkomst met Nederland da
teert van 1949. Overeengekomen werd.
dat Nederland jaarlijks gedurende 20
laar de tegenwaarde van 250.000 dollar
(bijna 950.000 gulden) voor dit uitwisse
lingsproject zal kunnen besteden. Tot
nu toe hebben meer dan duizend perso
nen aan het Nederlandse Fulbright-pro-
gramma deelgenomen.
Overwerken voor Hongarije
Bij beschikking van de minister van
Sociale Zaken en Volksgezondheid is
voor het tijdvak van heden tot 1 de
cember 1956 aan hoofden of bestuurders
van ondernemingen vergunning ver
leend in fabrieken of werkplaatsen op
een dag gedurende een uur dan wel op
twee dagen gedurende een half uur lan-
ger te laten werken, indien de opbrengst
van dit overwerk wordt bestemd voor
het Fonds Nationaal Comité hulpverle
ning aan het Hongaarse volk.
COMMUNISTISCHE LECTUUR
VLUCHTELINGENKAMP
BINNENGESMOKK ELD
Onbekenden hebben kans gezien com
munistische lectuur in de Julianahal te
Utrecht, waar de Hongaarse vluchtelin
gen verblijven, binnen te smokkelen. De
Utrechtse politie heeft de controle aan
de ingang van het Jaarbeursgebouw ver
scherpt Ook rond het gebouw patrouil
leren politiemannen, die opdracht heb
ben de binnenkomende personen nauw
keurig te controleren Niemand wordt
tot het terrein toegelaten, wanneer hij
niet voorzien is van een speciale ver
gunning. Autos en vrachtwagens wor
den nauwkeurig onderzocht. Nagegaan
wordt of zich onder de vluchtelingen ook
politiek-verdachte personen bevinden.
OLLENH.AUER UIT DJAKARTA
VERTROKKEN
Erich Ollenhauer. leider van de So
ciaal-democratische Partij in West-
Duitsland. is gisteren na ren bezoek van
vijf dagen aan Indonesië naar Tokio
vertrokken. Tijdens zijn bezoek werd hij
ontvangen door president Soekarno en
heeft hij met vele regerings- en poli- i
tieke leiders gesproken.
In 1Q5<5 krijgt Lelden, héél
]rdte<nx&xmnal Ccn-
qreSo o Zei moot «ad koj jte
LetÜse Exposé tuisteate
xiaax.\mzBÏs pedziz
nu. weec actueel o oo
kWaxraondbnickt Rock
Kïuis co&de. f1536.05 op
voot Hoficjacije.
sJoyvMond is ex in de kaniü
mvanR.k.lyceum een...
Lezers schrijven
Een aboane tt L, «preekt er si?
rerwondenng over uil dat er
\S ayoöd* in het Sint
aan de Raaiietnsxjer straat
lautaam branut
dik.LeLlse poattjes
vaitauottddooK-heen
(P.S."ealAfdd wx k i ip-)
Sportsplinters
De Nederlandse ploeg, die thans in
Melbourne vertoeft, met uitzondering
van Puck van DuyneBrouwer en waar
schijnlijk Henk Visser, vertrekt morgen
ochtend via Sydney. Manilla. Karachi en
Rome naar Schiphol, waar men volgens
het reisschema woensdagmiddag 21
november om 5 uur zal arriveren
Puck van DuyneBrouwer keert via
Amerika terug, en Henk Visser waar
schijnlijk ook.
Gisteravond is het internationaal
dames-schaaktoernooi in Amsterdam
begonnen. De uitslagen van de eerste
ronde zijn:
Groep A: mevrouw F Heemskerk
(Ned.)—mevr. I. Larsen (Den.) l—0:
mevrouw Ch. Silans (Fr.)—mevr. A. van
Aalst (Ned.) 1—0.
Groep B: mei. L. Loeffler (Belg.)—
mevr. Van der Veen (Ned.) 0—1; mevr.
F. Rindler (D.Dld)mevr. C. Roodzant
(Ned.) 1—0.
