NOG HARDE STRIJD IN HONGARIJE
De toestand rond het Suezkanaa!
neg steeds uitermate explosief
RARARA
Guerilla - taktiek boekt goede
resultaten Sterk verzet in
westen des lands houdt aan
WEERBERICHT
UITHONGERING EN CHAOS DREIGEN
Wctren Engeland en Frankrijk
niet tussenbeide gekomendan
brandde nu het Midden-Oosten
Wie Wat Waar
95ste jaargang
ZATERDAG 10 NOVEMBER 1956
No. 28983
LEIDSCH m DAGBLAD
Directeur: J. W Henny DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN Witte Singel l' Lgsam Glro no 57055
Hoofdredacteur: J. Brouwei t7._ per |jwartaai: f2.35 per maand; 10.55 per week Telefoon Directie en Administratie: 25041; Redactie: 21507
(Van onze medewerker in Wenen
„Nog nooit heeft een regering zich in zulk een moei
lijke situatie bevonden. Fabrieken en verkeer liggen stil.
Gewapende benden schieten, de bevolking van de
hoofdstad wordt door hongersnood bedreigd". Dit was
een van de vele vertwijfelde noodkreten, die het com
munistische radio-station van Boedapest gisteren uitzond.
Inplaats van zwakker lijkt het verzet tegen de Russische
bezetting met de dag sterker te worden. In verscheidene
stadswijken van Boedapest wordt verwoed gevochten,
enkele grote hotels staan in brand, het vuur grijpt om
zich heen. Ook het oude kasteel van Boeda, aan de wes
telijke oever van de Donau, zou in handen van de ver
zetsstrijders zijn. De opstandelingen hebben zich in
kleine groepen gesplitst, die zich voortdurend verplaat
sen en afzonderlijk opererende Russische tanks aanvallen
en vernietigen.
Deze guerilla-tactiek heeft ook in de provincie veel
succes. Als de Russen er zich over verheugen in een
bepaald district de tegenstand te hebben gebroken,
laait die prompt elders weer op. In west-Hongarije
houden de gevechten onverminderd aan. Sovjetrussi-
sche tanks en artillerie zijn de Marghit-brug in Boedapest
overgestoken en de voornaamste weg naar de westelijke
provincies opgereden. In de provincie Boedapest is het
sterkste verzet geconcentreerd op het eiland Czepel in
de Donau, waar zich veel fabrieken bevinden, alsmede
in de ,,model"-communistische staalstad van Dunapen-
tele. .Hieruit blijkt", aldus is in Wenen van een radio
station van de opstandelingen vernomen, „dat het de
„werkende klasse" is en met name de jeugdige arbei
ders, die de ruggegraat vormen van de Hongaarse
opstand tegen de Russische indringers".
„Revolutie komt inderdaad uit het volk
Zelts de Russische agressors schijnen open oog te hebben voor de werkelijke
verhoudingen in Hongarije. Volgens een te Wenen opgevangen radiobericht van
een geheime zender (die zijn dus weer in de lucht!) heeft de bevelhebber van een
Russische eenheid vechtwagens zich donderdag met al de onder zijn commando
staande tanks aan de opstandelingen overgegeven. Dit geschiedde, nadat kleine
Hongaarse jongens erin geslaagd waren drie Sovjetrussische tanks met zelf-ver-
vaardigde benzinebommen buiten gevecht te stellen. Helaas werden deze dappere
jongens door de Russen neergeschoten. De Russische commandant verklaarde,
dat deze gebeurtenis hem en zijn mensen ervan had overtuigd, dat de Hongaarse
revolutie inderdaad uit het volk voortkomt en dat het geen opstand van fascisten
is, zoals hun was wijsgemaakt. Hij en zijn mannen weigerden verder tegen de
opstandelingen te strijden.
mijnen in Zuid-Hongarije de grootste
uraniummijnen van Europa zijn. Om de
mijnen is deze week hard gevochten
tussen Sovjetrussische troepen en ver
zetsstrijders.
Radio-Boedapest meldt het instellen
van een nieuwe politie-macht. samen
gesteld uit leden der oude politie-een-
heden en ..arbeiderswachten". die tot
taak krijgt de orde te herstellen en
„fascistische plunderaars" te ontwape
nen en te arresteren. De bevolking is
verzocht deze nieuwe politie te helpen
en zich van „elk misdadig optreden" te
onthouden.
Uraniummij nen
werden onklaar
gemaakt
Volgens de jongste, te Wenen via de
radio en van vluchtelingen ontvangen
berichten, is uithongering het ergste
gevaar, dat Boedapest thans bedreigt.
Sovjetrussische patrouilles verhinderen,
;dat levensmiddelen naar de stad wor
den gebracht. Ook zouden zij geschoten
hebben op vrouwen en kinderen, die
in rijen voor bakkerswinkels stonden...
Het voor Boedapest afgekondigde uit
gaansverbod is voor de uren tussen
zeven uur 's morgens en zeven uur
's avonds opgeheven.
Vele winkels hebben niets meer om te
'verkopen en zij blijven leeg. daar nieuwe
voorraden de Hongaarse hoofdstad, als
igevolg van de Russische blokkade, niet
kunnen bereiken.
Hongaarse vluchtelingen, die donder
dag in het Oostenrijkse plaatsje Eisen-
stadt aankwamen, hebben meegedeeld,
dat verzetsstrijders de uraniummijnen
in IVIecsek hebben opgeblazen om te
beletten dat ze in handen van de Rus
sen vallen.
Dit opblazen is zo grondig geschied,
dat in geen jaren meer uranium ge
dolven kan worden. Men gelooft dat deze
(Ingez. Me<L-Adv.)
IVind
wind u nu 's op voor het béste
van 't bestewaarom zou
zich de allerlekkerste worst ont
zeggen Proef nou toch 's hoe
sappig.- hoe mals... hoe smeuïg!
Dat wordt smullen - als u maar
goed kijkt of de naam Anton
Hunink op het loodje staat
Hoe verser - hoe lekkerder
ANTON HUNINK
HOFLEVERANCIER - DEVENTER
Onbestendig weer
De Bilt venvacht tot morgenavond:
Het ziet er naar uit, dat een zwakke
storing, die vanmorgen de Ierse kust be
reikte, gepaard met enige regen, ons
land zal passeren. Het weer houdt daar
door een tamelijk onbestendig karakter.
In het temperatuurverloop komt niet
Veel verandering.
(Opgemaakt te 10 uur).
11 NOVEMBER
Zon op: 7.55 uur; onder: 16.57 uur.
Maan op: 13.53 uur: onder: 0.05 uur.
Hoogwater te Katwijk te 8.54 uur en
21.27 uur.
(12/11 te 10.05 en 22.45 uur. Doodtij).
Dit nummer bestaat alt 16 pagina's
en een Bijvoegsel
En maar oproepen.
De gehele dag door zond de zender
Boedapest gisteren oproepen uit. De
huurders werd bevolen de huizen naar
verborgen wapens en opstandelingen te
doorzoeken. Zware straffen wachten
hen, die geen aangifte van dergelijke
vondsten zouden doen. Ook de arbeiders
er wordt nog steeds gestaakt wer
den met straffen bedreigd, voor het
geval zij niet op hun werk zouden ver
schijnen. De oproepen golden in het
bijzonder de arbeiders in de levensmid
delen-industrie en de spoorwegarbei
ders. De radio deelde mede. dat „dui
zenden treinen met hulpzendingen uit
de Sovjet-Unie en de satellieten aan de
grenzen staan".
De termijn, binnen welke alle wapens
ingeleverd moesten zijn, werd van
woensdagmiddag tot vrijdagmiddag 5
uur verlengd. Het verbod van 7 uur
's avonds tot 7 uur 's morgens werd ge
handhaafd. alleen voor levensmiddelen
transporten zou een uitzondering wor
den gemaakt.
Radio-Boedapest deelde vrijdagmiddag
mee, dat de geruchten, als zou de voor
malige Hongaarse premier Imre Nagy
zich in de gevangenis bevinden, onjuist
zijn. Nagy is uit eigen beweging uit de
regering getreden, aldus Radio-Boeda
pest.
In Wenen werd gisteravond officieel
medegedeeld, dat- in de afgelopen 24 uur
1.828 Hongaarse vluchtelingen Oosten
rijk waren binnengekomen.
Er bestaat thans weer een mogelijk
heid, dat de in Wenen opgeslagen goe
deren voor het Hongaarse volk toch nog
hun bestemming zullen bereiken. De
regering-Kadar heeft zich namelijk be
reid verklaard, zendingen van het Inter
nationale Roode Kruis toe te laten, mits
zij over Joego-Slavië geleid worden en
aan de grens door Joego-SIavische auto
riteiten op „wapens en Westelijke agen
ten" worden onderzocht. Het Interna
tionale Roode Kruis heeft deze voor
waarden belachelijk genoemd, maar is
bereid aan de eisen tegemoet te komen
opdat de zendingen in ieder geval de
geteisterde Hongaarse bevolking be
reiken.
Illllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllll
Hulp voor Hongarije
Weliswaar blijven de Hongaarse
grenzen totdusverre gesloten voor
de Rode Kruis-zendingen, welke nu
nog in Wenen liggen opgestapeld,
maar wanneer hopelijk binnen
kort! de grenzen opengaan, is
er ontzaglijk veel nodig om zelfs
maar de eerste nood te lenigen.
Stelt het Nationaal Comité voor
hulp aan het Hongaarse volk te
Amsterdam of het Ned. Roode
Kruis te 's-Gravenhage daartoe in
staat door uw bijdrage nog heden
te storten op giro 999 (Nat. Co
mité) of 777 (Rode Kruis).
Illllll!lllill!!llllll!l!lllllllllll!l!lllllllllllll!!!l!llllllllll!lllllllll!!!
De Alg. Vergadering en Hongarije
„Trek dadelijk troepen terug",
eisen V.N. van Sovjet-Rusland
Ook aangedrongen op vrije verkiezingen
en het toelaten van medicamenten
De Algemene Vergadering der Ver. Naties heeft gisteravond een resolutie
aanvaard, waarin wordt aangedrongen op onmiddellijke terugtrekking van de
Sovjetrussische troepen uit Hongarije en het houden van vrije verkiezingen onder
toezicht van de V.N. zodra recht en orde in dat land zijn hersteld. De stemver
houding was 48 tegen 11 stemmen, bij 16 onthoudingen. De communistische lan
den en India stemden tegen, terwijl een deel van de Aziatisch-Afrikaanse groep
zich van stemming onthield.
De Algemene Vergadering nam ook een Amerikaanse resolutie aan. waarin
er op wordt aangedrongen, dat de Russen ophouden het vervoer en de distributie
van levensmiddelen en medicamenten voor het Hongaarse volk belemmeringen
in de weg te leggen. Voorts wordt er in de Amerikaanse resolutie op aangedrongen,
dat er een gezamenlijk plan van de V.N. voor hulp aan Hongaarse vluchtelingen
wordt opgesteld. De stemverhouding inzake de Amerikaanse resolutie was 53
tegen 9 stemmen, bij 13 onthoudingen.
Voordat er over de Amerikaanse resolutie werd gestemd, had de Algemene
Vergadering een reeks amendementen, ingediend door India, Ceylon, Birma en
Indonesië, verworpen. Deze amendementen, die ten doel hadden alle verwijzingen
naar het Sovjetrussische optreden in Hongarije te schrappen, werden met 45
tegen achttien stemmen, bij 12 onthoudingen afgewezen.
9 Slot op pag. 2
Minister Luns te New York:
„Hongarije is een
afschuwelijke les
Minister Luns heeft gisteren bij zijn
aankomst te New York, waar hij de
leiding van de Nederlandse delegatie
in de algemene vergadering der V.N.
Eden ivil overal heen om oplossing te vinden
Met het staken van het vuren is allerminst ook de rust in het Midden-Oosten
teruggekeerd. Integendeel, er zijn vele berichten, die er op wijzen, dat de
toestand daar tot het uiterste gespannen is en uitermate explosief. De felle
beschuldigingen van president Nasser, de ondubbelzinnige woorden van de
eerste secretaris van de Sovjetrussische communistische partij Nikita Kroesj-
tsjef, de talrijke geruchten over Russische vliegtuigen in het gebied van het
Midden-Oosten, de toegezegde hulp van de Chinese volksrepubliek aan
Egypte en de activiteiten in de Arabische landen, het zijn evenzovele tekenen
van de gevaarlijke situatie in deze contreien. „Maar", zo zei Sir Anthony
Eden gisteravond: „Waren Engeland en Frankrijk niet tussenbeide gekomen
in het Israëlisch-Egyptische conflict, het gehele Midden-Oosten zou thans in
brand staan
Nasser uitte felle
beschuldiging
C* c5
Eden zei dit op een banket, dat
ter gelegenheid van de opening van
de zitting van het parlement werd
aangeboden door de nieuwe Lord
Mayor van Londen, Sir George Cul-
lum Welch.
De premier herinnerde er aan, dat
hij op het banket van vorig jaar had
gewaarschuwd voor „de nieuwe ge
varen van de toevloed van wapens
van achter het ijzeren gordijn".
„Deze ivoorden waren toen waar.
Hoeveel meer betekenis hebben zij
sindsdien gekregen".
Na uitvoerig te zijn ingegaan op
de redenen, welke de Britse regering
hadden bewogen tot haar optreden
in Egypte, tezamen met Frankrijk,
Een deel van de Arabische wijk
te Port Said, die zwaar te lijden
heeft gehad tijdens de strijd tussen
Brits-Franse en Egyptische troepen.
zei Eden: „Als de grote mogendhe
den niet bereid of in staat zijn de
vrede te bewaren, dan moeten de
V.N. hun plaats innemen. Zij moe
ten tenminste de macht hebben om
de vrede te bewaren en het recht
te handhaven. Als het resultaat van
onze actie in het Midden-Oosten is,
dat de wereld met deze realiteit is
geconfronteerd, dan zullen wij niet
vergeefs hebben gehandeld"
Over het Zwitserse voorstel om
een bijeenkomst van de regerings
leiders van de V.S., de Sovjet-Unie,
Engeland, Frankrijk en India te be
leggen, zei de premier, dat hij hier
niet alleen over kon beslissen. „Wat
mij betreft, ik ben bereid waar dan
ook heen te gaan of wie dan ook te
ontmoeten teneinde te helpen bij
het vinden van een oplossing voor
zulke gevaarlijke problemen, als er
thans in Europa en het Midden-
Oosten bestaan.
Hoeveel anders blonken de woorden
van de Egyptische president Nasser gis
teravond voor Radio-Cairo. Hij beschul
digde in felle bewoordingen Engeland
en Frankrijk ervan, dat zij. na geheim
overleg met Israël, besloten hadden „Is
raël te steunen bij de aanval op Egypte.
Nasser verklaarde voorts, dat „Egypte
niet zal toestaan, dat er opruimings- en
herstelwerkzaamheden in het Suezka-
naal worden verricht zolang zich ook
maar één buitenlands soldaat op Egyp
tische bodem bevindt„Egypte wil
de vrede, maar zal zich niet overgeven",
zo zei de president, die wist te vertel
len, dat het geweten van de wereld En
geland, Frankrijk en Israël heeft ver
oordeeld voor hun aanval
9 Slot op pag. 2
Moskou trekt tegen
Oostenrijk van leer
(Van een medewerker in Wenen)
Radio-Moskou is weer eens tegen
Oostenrijk van leer getrokken. De zen
der beweerde, dat in Salzburg fascisti
sche officieren en soldaten zijn opgeleid
en vervolgens via Oostenrijks gebied
Hongarije zijn binnengedrongen. Boven-
zouden Westelijke landen ner vlieg
tuig wapens naar Wenen hebben vei
voerd, die daarna in auto's, die „met
synische brutaliteit" het Rode-Kruis
teken voerden, over de Oostenrijks-Hon
gaarse grens werden gebracht.
Tenslotte meent Radio-Moskou te we
ten, dat het in Wenen algemeen bekend
is, dat 's nachts het geluid van talrijke
vliegtuigen te horen /alt, die „Horthy-
benden en fascistische elementen" uit
West-Duitsland naar Hongaarse grens
steden brachten.
Amerika biedt Salk-vaccin aan
De Amerikaanse regering heeft het
exportverbod van Salk-Vaccin, dat
aan de farmaceutische industrie was
opgelegd, gematigd, zodat de regerin
gen van daarvoor in aanmerking ko
mende landen, thans in de gelegenheid
worden gesteld, dit polio-vaccin te be
trekken.
Ook aan de Nederlandse regering is
een aanbieding gedaan, maar zij heeft
nog geen beslissing over dit aanbod ge
nomen. Het is echter niet waarschijn
lijk, dat de regering zelve toé aankoop
zal overgaan.
op zich zal nemen, verklaard dat Ne
derland de vorming van een interna
tionale politiemacht voor het Midden.
Oosten toejuicht.
„Wij zijn zeer bezorgd over de toe
stand in het Midden-Oosten, aangezien
wij op drie landen na de grootste ge
bruiker van het Suez-kanaal zijn, maar
wfj zijn ook van gevoelen, dat Honga
rije thans op de eerste plaats komt."
„Hongarije vormt een afschuwelijke
les voor hen, die geloof hebben gehecht
aan de Sovjet-leuze over vreedzame
coëxistentie. Het blijkt, dat de Sovjet
leiding oppervlakkig bezien misschien
haar methoden heeft gewijzigd, maar
dat haar gronddoel een zucht naar
macht niet is veranderd. Het Sta-
linregime bestaat nog steeds", aldus
minister Luns.
(Ingez. Med.-Adv.)
EEN SINTERKLAASCADEAU,
43 goedkoper dan
vorig jaar is het
Zie advertentie naast de
familieberichten.
Verkoeling in Iraks
houding jegens
Londen en Parijs
Irak heeft besloten de diplomatieke
betrekkingen met Frankrijk te verbre
ken. Dit besluit zal echter geen invloed
hebben op de culturele en economische
betrekkingen, zo deelde de minister van
Buitenlandse Zaken aan de Franse am.
bassadeur mede.
De Iraakse regering heeft voorts be
sloten geen bijeenkomster van de raad
van het Verdrag van Bagdad bij te wo
nen waar ook Engeland aan deelneemt
(behalve Irak en ingeland zijn ook
Turkfje, Perzië en Pakistan van deze
belangrijke organisatie lid.
Irak heeft verder besloten, dat haar
strijdkrachten in geval van een dreiging
van agressie onmiddellijk met Syrië en
Jordanië zullen samenwerken. Aan deze
samenwerking et het Jordaanse leger
zouden geen voorwaarden zijn verbon
den.
De Iraakse regering heeft vrijdag een
beroep gedaan op alle Arabische rege
ringen en volkeren om eensgezind te
zijn. In een officieel communiqué zegt de
regering de gevaren en bedreigingen te
onderkennen, die de Arabieren „op dit
beslissende ogenblik omringen nu de
Arabische wereld bezig is het Palestijnse
vraagstuk op te lossen op een wijze die
voor de Arabieren aanvaardbaar is en
hun belangen beveiligt".
„Daarom heeft de Iraakse regering al
haar strijdkrachten er voor gereedge
maakt zich te voegen bij de strijdmacht
van Arabische zusterstaten om gemeen
schappelijk het gevaar onder de ogen te
zien en de onafhankelijkheid van de
Arabische landen te verdedigen", aldus
het Iraakse regeringscommuniqué.
Voedseltekort in Polen
De Poolse pers meldde gisteren, dat
er een reorganisatie in de regering
aanstaande is. Twee ministers zullen
aftreden en acht ministeries zullen tot
vier worden samengevoegd, aldus deze
berichten.
Volgens het blad „Zycie Warszawy"
zijn de minister van Bouwnijverheid,
Pietruszewicz. en de minister van
Scheepvaart. Popiel, van plan af te tre
den.
Het blad „Trybuna Ludu" meldt, dat
er te weinig voorraden aardappelen en
graan voor de winter zijn, omdat de
boeren een grote achterstand hebben
met hun gedwongen leveranties aan de
regering. In oktober is slechts zestig
procent van de verwachte hoeveelheid
graan geleverd.
