't Is gauw weer 5 december
D
Een Zoeklicht
ZATERDAG 10 NOVEMBER
WEKELIJKS BIJVOEGSEL
PAGINA 3
Spiegeltje, spiegeltje aan de wand
Tref tijdig uw voorbereidingen!
ONS MENU VAN DE WEEK
v OP DE BOEKENMARKT
Bewijzen, geen sensatie
...hoogachtend
(Ingez. Med.-Adv.)
Ja, vlugger dan U denkt trekt ge het vierde decemberblaadje van
de kalender en staart een grote, zwarte vijf - de laatste van dit
jaar - U aan. Vijf december - Sinterklaas - surpriseavond! Bent U al
begonnen? Of denkt U dat dat nog wel even wachten kan? Zodat...
straks alles weer op het laatste nippertje moet worden gedaan, zodat
ge niet kunt krijgen wat U wilt hebben, niet vindt wat U nodig heeft,
niet klaar komt en doodmoe bent van het vele werk ineens, van het
winkelen in de drukke straten en overvolle warenhuizen
Begin nu. Verdeel èn het werk èn de uitgaven over enkele weken.
Werk op Uw gemak, inplaats van in overijlde haast. Kiest met overleg,
neem de tijd om iets te bedenken en met iets passends, dat even nuttig
als aardig is, voor de dag te komen. Er zijn talloze werkjes waarmee
ge nu al kunt beginnen, nee, waarmee ge al veel eerder een begin
had kunnen maken.
gebleekte katoen haakt maar van
zacht gele (een intussen veel moder
nere kleur). En is er een Jonge moeder
in de familie of onder uw kennissen,
danmaar nee, uit het baby- of
kinderbreiboek hebt u natuurlijk al
lang een modelletje gezocht.
U naait? Wat een rijkdommen kunt
ge dan niet zelf maken, en hoeveel
van het Sinterklaasbudget kunt ge
dan niet besparen door niet, klaar
te kopen"! De dochter of de zoon die
op kamers is gaan wonen, kan op het
divanbed zeker wel een aardig kussen
gebruiken, zo'n kussen van moderne
(hand)bedrukte katoen. Maak er een
overtrek van, waar het bedkussen over-
haar wier maten ge wel kent), een
meisjesjurkje, een jongensblouse? Denk
eens even na, en tien tegen een dat ge
door zelf te naaien heel wat nuttige en
waardevolle cadeaux kunt wegschenken
en glundere gezichten kunt maken.
Ge knutselt? Waarom aarzelt ge dan
nog? Ge hebt de rijkdommen in uw
vingers, en uit betrekkelijk weinig kunt
ge de aardigste dingen toveren. Na
tuurlijk zijn de winkels er niet om
ideeën te stelen, maar als ge toch eta
lages kijkt doet ge vanzelf genoeg in
spiratie op. Menig eenvoudige, en voor
al menig modern ding kunt ge zelf
zonder al te veel moeite, en voor de
helft van de prijs, in elkaar zetten.
Daar is bijvoorbeeld de jongens- of
meisjeskamer, die net geïnstalleerd is
of het huis van het jonggetrouwde
stel. Hoeveel dingen zijn daar niet nog
te gebruiken! Misschien is er een lamp
nodig, en een mooie lamp is duur.
Waarom dus niet zelf aan de slag ge
togen. Een mooie fles (4). een aardige
kruik (5), een moderne voet van drie
simpele ijzeren staven in een houten
blok gemonteerd (6), en een geraamte
dat ge zelf overtrekt met stof, met
touw (4), met geweven raffia (5), met
geolied papier (6). Misschien ook is er
plaats voor een papiermand; uit stevig
golfkarton en plakband bouwt ge die
in enkele uren zelf, en of ge nu een
klassieke vierkante vorm of een modern
ongelijke afgesneden model hebt ge
wrocht (7), in beide gevallen krijgt ge
een alleraardigst resultaat door het
geheel te overtrekken met raffia mat,
stof of modern reliëfpapier. Durft ge
zo'n werkje aan, bouw dan zélf die mo
derne koffietafel (8), die kant en klaar
zo kostbaar is. Vijf zwarte tegels en
vijf witte, een stuk tripex of hard
Uno. Lahnemann LAMEVO. Postb. 18. LAREN
board daaronder, een lattenrandje dat
ge zwart verft, en vier moderne stalen
poten zijn uw uitgangspunt. Of voelt ge
misschien meer voor een modern
wandrekje, dat voor boeken, een plan
tje, of, in de keuken, voor potten en
kookboek te gebruiken is? Twee vier
kante latjes van 18 centimeter, vijf
zwarte of gekleurde staven van onge
veer zestig centimeter en koord, dat
door de latjes wordt gehaald en waar
aan het geheel wordt opgehangen (9)
zijn uw ingrediënten.
De ideetjes, die we hier de breiende,
naaiende en knutselende Sint aan de
hand deden, zijn op zichzelf misschien
niet nieuw, maar en daarom hebben
we ze hier gememoreerd zijn zeker
even aardig als nuttig en ongetwijfeld
een welkom Sinterklaascadeau.
En terwijl ze u een heleboel geld be
sparen, zult ge genoegen beleven van het
werk dat ge er aan besteedt, want het
zelf maken van Sinterklaascadeautjes
is een dankbaar tijdverdrijf.
j.v.
Ge breit? Dan is er heus wel iemand
die ge op vijf december blij kunt maken
met een trui (1), een das, een muts,
een vestje, een paar (heren- of sport)-
sokken of wanten, of die de koning te
rijk zal zijn met een paar van die aar
dige „après-ski sokken" uit breiwerk
en vilt gemaakt (2). Prozaisch, maar in
een jong huishouden (en zelfs een oud)
zeker welkom is een half dozijn pan
nelappen. die ge nu eens niet van on-
■I WW
(Foto Will Eiselin, Rijswijk)
dag in past. En is er onder uw vrouwe
lijke beschermelingen niet iemand die u
een plezier kunt doen met een aardig
schortje, zo'n vlot niemendalletje uit
tweeërlei stof bijvoorbeeld (3), waarin
de jonge kamerbewoonster best haar
gasten tegemoet kan treden? Of een
schoenenzak, een theemuts, een kap-
capetje een nylon nachthemd (waar
voor ge geen al te preciese maten hoeft
te weten), een aardige blouse (voor
De waarde van dit boek zit in zijn
onomstotelijke bewijskracht. Met deze
verzameling voor ogen kan niemand die
daar de lust toe mocht hebben, een
vergoelijkend geluid laten horen of
volhouden dat er wel veel overdreven
zal zijn, daar men hier, ik zei het reeds,
geen verhalen van slachtoffers vindt,
maar de uitspraken van Göring, Hitier,
Heidrich en andere leden van deze
bende morele krankzinnigen. Want
hier staat niet anders afgedrukt dan
de bevelen, instructies en getuigen
verklaringen van de leden van de
Nazi-regering zelf.
Een van de eerste stalen van schur-
kenmentaliteit, die men aantreft is een
verslag van de bespreking van het jo
denvraagstuk onder voorzitterschap
van Göring in 1938. Van een zo
schaamteloos plan tot roof zal men in
de wereldgeschiedenis de weerga niet
spoedig vinden, tenzij men het qua
mentaliteit legt naast de verklaringen
van Alfried Krupp.
Als het buiten weer kil en guur wordt is het begrijpelijk dat binnenshuis de
warmte wordt opgezocht. Velen zoeken hun heil dan bij de kachel om op tem
peratuur te komen, maar ook goed warm opgediende maaltijden, warme hapjes
bij de broodmaaltijd, hete dranken als anijs- of chocolademelk, kunnen ons een
behaaglijk warm gevoel geven. En veel tijd behoeft men daar werkelijk niet voor
uit te trekken. Meestal zijn er van de vorige dag voldoende resten over die,
laag om laag in een vuurvaste schotel gelegd, met paneermeel afgedekt en in
de oven heet gemaakt, onze behoefte aan extra warmte volkomen bevredigen.
En 's avonds voor het naar bed gaan? Zo'n warme melkdrank is in een wip ge
maakt, is niet alleen verwarmend, maar verhoogt bovendien nog de gezelligheid,
die we in dit jaargetijde toch vooral thuis zoeken.
ZONDAG t Vermlcellisoep (van poelet), zwezerik, schorseneren, aard
appelen en open vruchtentaart.
MAANDAG t Hachee (van poelet), rode kool, aardappelpuree, fruit.
DINSDAG t Kaaskroketten, gestoofde prei, aardappelen, yoghurt-
pudding.
WOENSDAG i Irish stew, vanillerijst.
DONDERDAG J Hard gekookte eieren, brusselslof met kaassaus, gevulde
pannekoekjes.
VRUDAG i Gebakken vis, sla van bleten en ramenas, aardappelen,
warme griesmeelschotel.
ZATERDAG i Macaroni met uiensaus, sla, appelmoes.
Recept: Zwezerik met schorseneren:
1 kg schorseneren. 2 halszweze-
rikken. 50 gr. boter, zout, ci
troensap, 2 Va dl kookroom, 3
eierdooiers.
De schorseneren en de zwezerik
apart gaar koken. De zwezerik van de
velletjes ontdoen. De boter romig roe
ren. de eierdooiers er stuk voor stuk
aan toevoegen en daarna met de room
op stoom onder voortdurend roeren
verwarmen tot de saus gebonden is.
De saus afmaken met zout en citroen
sap. De in plakjes gesneden zwezerik
op een verwarmde schotel leggen, de
schorseneren er omheen 'schikken en
de saus erover gieten.
Recept: Macaroni met uiensaus:
150 gr. macaroni. 1 liter water,
zout, 20 gr. bloem, 20 gr. boter.
De macaroni gaar koken. De ui fijn
snipperen en in de boter gaar fruiten.
De bloem erdoor roeren en er met het
macaroni-nat een saus van maken.
De macaroni erdoor doen en het ge
heel even zachtjes laten stoven.
(Ingez. Med.-Adv.)
Leon Poliakow en Joseph Wulf. «/Het derde rijk en de joden".
Scheltema en Holkema, Amsterdam 1956.
De Nederlandse uitgave van „Das Dritte Reich und die Juden",
een zesdelige verzameling documenten en getuigenissen, verschenen
in Berlijn in 1955 onder redactie van Leon Poliakow en Joseph Wulf,
bevat in vertaling een keuze uit dit huiveringwekkende materiaal dat
zonder enige sensatie het onomstotelijke bewijs vastlegt van de vlaag
van ontaarding en krankzinnigheid, die Duitsland over Europa heeft
laten woeden. Beter dan voorbeelden van gevallen, sterker dan dag
boeken van slachtoffers spreken deze brieven, verordeningen, ver
zoeken en bevelen van de tussen 1933 en 1945 regerende Duitsers, een
voor ieder verstaanbare taal. Alle documenten en verslagen dragen
een archiefnummer en een ieder, die mocht twijfelen, kan de authen
ticiteit van het hier afgedrukte gaan onderzoeken in het Centre de
Documentation Juive Contemporaine in Parijs, in het archief van het
'Uw KIEMZLE-wekker wordt "mar maat" «oor U gemaakt, In vele
harde ot aachto wektoner» en...altijd de hoogate betrouwbaarheid!
BIJ ALLE GOEDE VAKZAKENI
Verder vindt men de getuigenis onder
ede van Wilhelm Hoetl. majoor der
SS. Een klein citaat hieruit: Eind
augustus 1944 had ik (Hoetl) een be
spreking met SS Obersturmbann-
ftihrer Adolf Eichmann, die ik sinds
1938 ken. De bespreking had in mijn
woning in Boedapest plaatsHij
wist dat de Verenigde Naties hem als
een der grootste oorlogsmisdadigers be
schouwden, daar hij de dood van mil
joenen Joden op zijn geweten had. Ik
vroeg hem hoeveel het er precies wa
ren, waarbij ten antwoord gaf dat het
cijfer weliswaar een groot staatsgeheim
was. maar dat hij het mij wel wilde
zeggen omdat ik als historicus er na
tuurlijk belang in steldeKort te
voren had hij een verslag voor Himmler
gemaakt, daar deze het juiste aantal
gedode Joden wilde weten. Op grond
van inlichtingen die hem ten dienste
stonden was hij tot de volgende con
clusie gekomen: In de diverse vernie
tigingskampen waren circa vier mil
joen Joden omgekomen. Twee mil
joen hadden op andere wijze de dood
gevondenHimmler was met dit
verslag niet tevreden geweest, daar er
volgens hem meer dan zes miljoen ge
dood moesten zijn."
Ir. Kurt Gerstein, lid van de SS-
Sanitatsabteilung legt ooggetuigenver
klaringen af van de massale vergassin
gen. „Op 17 augustus 1942 zijn er drie
inrichtingen in bedrijf met resp. een
capaciteit van 15.000, 25.000 en 200.000
personen per dag. Gerstein had op
dracht de kleren van de slachtoffers
de voorraad was intussen opgelopen
tot circa 40.000 ton. zegt hij te des
infecteren en vervolgens als „offer
gave" te sturen naar de arbeiders in
het oosten van het land. Zijn tweede
opdracht luidde: „De tweede en nog
veel belangrijkere taak die u zal worden
opgedragen is de reorganisatie van
onze gaskamers, die op het ogenblik
met uitlaatgassen van dieselmotoren
werken. Wij moeten een beter en snel
ler middel hebben. Ik geloof dat wij
beter blauwzuur kunnen gebruiken.
Eergisteren waren de Führer en
Hiihmler hier. Zij hebben gezegd dat ik
u zelf er heen moet brengen. Ik mag
niemand een schriftelijk stuk of een
toegangsbewijs meegeven. Gerstein
heeft de rekeningen voor het blauw-
zuurgas op zijn naam laten zetten.
De commandant van Auschwitz,
Höss, verklaarde o.a. het volgende: „Ik
voerde in Auschwitz het bevel tot 1
december 1943 en in die tijd zijn daar
naar schatting op zijn minst twee en
een half miljoen mensen door vergas
sing en verbranding geëxecuteerd en
uitgeroeid". En om een einde te maken
aan het sprookje van „Wir haben es
nicht gewusst" „Wij moesten deze
terechtstellingen in het geheim uit
voeren, maar de misselijk makende
stank van bederf die van de ononder
broken lijkverbranding opsteeg, ver
pestte de gehele omgeving en alle
mensen, die in de omliggende gemeen
ten woonden, wisten dat er in Ausch
witz mensenvernietigingen aan de gang
waren."
Op de pag. 128—139 kan men enige
brieven, deels ook in facsimilé, vinden
van en aan Himmler betreffende me
dische proefnemingen op levende men
sen met bevriezing, castratie e.d. en als
macabere grap vindt men daartussen
een publikatie van een verordening uit
de Tegelnseeër Zeitung van 1935
..Koeien en runderen, die direct of in
direct door Joden gekocht werden, mo
gen niet door de gemeentestier wor
den gedekt."
Ziehier een kleine greep uit het ver
zamelde materiaal. Waarom dit boek
belangrijk is? Omdat de lezer er niet
anders onder ogen krijgt dan de waar
heid van feiten en documenten. Een
waarheid dus, ontdaan van ieder sen
timent, van iedere gissing en iedere
veronderstelling. Dit boek maakt er de
lezer van bewust dat er in deze eeuw,
zijn eeuw, een gruwel heeft plaats ge
vonden, zoals nog niet gekend is. Hij
ziet daarin waartoe zijn beschaafde
medemens instaat is en zal waakzaam
worden, indien hij ergens sporen van
een dergelijke verwording meent te
ontdekken. Want slechts door erken
nen van het kwaad kan het kwaad uit
geroeid worden.
OLARA EGGINK
DE vele wereldse conflicten
zijn met één vermeerderd,
sinds Kaasjagers histori
sche woorden: „Gooi dicht die
grachten!"
Er is het conflict tussen de
Dempomanen en de niet-Dem-
pomanen.
Ik weet er van mee te praten,
want in mijn onmiddellijke om
geving zijn beide categorieën in
het strijdperk getreden. Zij la
ten niet na, mij iedere dag hun
visie bekend te maken.
Er is een verschrikkelijk ge
vecht aan de gang!
Telkens worden me nieuwe
grachten voor de voeten gewor
pen. die voor demping in aan
merking komen.
Als ik die agressieve Dempo
manen hun gang laat gaan. ligt
héél Leiden binnenkort dicht:
Rapenburg, Levendaal, alle sin
gels, zodat er geen schip meer
door de stad kan en de auto's
ruim baan hebben.
Daartegenover de niet-
Dempomanen.
Zij zijn bezadiger, ze lo
pen niet zo hard van stapel, om
dat ze weten, dat „cultuur" iets
voor de eeuwigheid is.
Ze beseffen héél goed, in een
verdedigingspositie te staan, luis
teren bedachtzaam naar de
schrille progressieve kreten van
hun tegenstanders, maar over
leggen tevens met héél hun hart,
of ze er niet een pakkende slo
gan tegenover kunnen stellen.
Zo zitten zij stil en treurend
in hun hoekje, tot het er op
óankomt en het gevaarlijk wordt:
dan schieten zij naar voren en
slaan toe.
Zij scheuren de simpele kreett
„Dempen" in diggelen en weten
van géén wijken
DAAR staan dus de twee
partijen.
En als ge nu dit beeld ziet
van het „moderne" Amsterdam,
waarmee, zij het in het klein,
het Leidse Rapenburg zich ver
gelijken mag, dan is er voor
beide meningen véél te zeggen.
Ik zit tussen de twee partijen
in en bekijk de foto.
De romantiek van eertijds
wordt bedreigd door de uitstal
kasten van" de hedendaagse
autofabrieken.
Kaasjager, zo denkt ge, heeft
gelijk.
De binnenstad groeit uit tot
een volgepropte vesting; er is
geen wrikken en wegen meer
aan.
Maar ook de anti-Kaasjager
man heeft gelijk: welk een wan
staltig gezicht, al deze fraaie
carosserieën, die de blik op de
stad grondig vernielen.
En dat is nog maar niets, als
we profetisch in de toekomst
kijken: in 1970 zo om en bij een
dubbel aantal!
Waar moet dat heen?
Angstvallig houd ik me,
vooralsnog, er buiten.
Maar er móet gekozen,
daaraan ontkomt niemand.
óf de auto's niet meer in de
binnenstad hóórt U de auto
mobilisten gillen? óf de
grachten dicht en geen schilder
achtige plekjes, geen kwalijke
geuren, geen rondvaarten meer
We staan klaar onze keus
te doen en méé in het gevecht
te gaan.
Aan wélke kant?
Het hart schreeuwt „Niet
doen", het verstand weet het
niet.
Wie achter Kaasjager staat,
jaagt de artistieke afgrond te-
gembet.
Wie de Dempomanen toejuicht
kan ervan verzekerd zijn. dat de
automobilist binnenkort met nóg
groter zelfverzekerheid door de
straten jaagt en de bedaarde
wandelaar de genadestoot geeft.
Als U meedoet, bedenk dan
dat U zich in een verschrikke
lijk probleem stort, al is het
kinderspel in vergelijking tot het
wereldgebeuren.
Pas op, dat U tijdens uw over
peinzingen niet overreden wordt.
FANTASIO
