Ontspanning doet beurs herademen
met melk meer mans
Dr. Korteehorst maandag
70 jaar
Eisenhowers herkiezing wordt
als een haussemotief beschouwd
Maandag begint liet proces-John
9Sste jaargang Zaterdag 10 november 1956 Derde blad no. 28983
NEEM PER MAN
DRIEKWART KAN
Betere kamervoorzitter is ondenkbaar
En uwrd dit
voor on&aifen. aan
(droevvj symbool...
(Ingez. Med.-Adv.)
(Van onze parlementaire redacteur)
Dr. L. G. Kortenhorst, sinds 1948 de joviale voorzitter van de Tweede Kame.
wordt maandag a.s. 70 jaar. Dat onthult althans de burgerlijke stand, want hij
ziet er veel jonger uit! In zijn hart is hij beslist nog een jongeling, want mr
zijn tintelend gevoel voor humor kost het dikwijls merkbaar moeite - de on
deugende vonkjes in zijn ogen verraden het - grapjes te bedwingen bij hr
leiden der vergaderingen.
Fonkelende stil
Belastingdruk bedrijfsleven opnieuw
verzwaard ondanks investeringsaftrek
(Van onze financiële medewerker)
De normale vraagstukken van financiën en economie, door de oorlogspsychose
naar dc achtergrond gedrongen, zullen - naar wij hopen - allengs weer in ster
kere mate de beurzen bezig houden.
Deze vraagstukken zijn er door de
jongste gebeurtenissen zeker niet ge
makkelijker op geworden. Zo zal, ook als
de vrije doorvaart door het Suezkanaal
kan worden verzekerd, de olievoorzie
ning van West-Europa nog geruime tijd
moeilijkheden opleveren, omdat met de
opruiming van de thans in het kanaal
aanwezige versperringen zeker enige
maanden gemoeid zijn. De definitieve
stremming van het Suezkanaal zal ca.
40 meer tonnage nodig maken, maar
ook een tijdelijke vaart om de Kaap
vraagt belangrijk meer sGheepsruimte
en de vrachten zijn dan ook reeds 15
verhoogd, vermoedelijk nog niet eens
voldoende om de voor de scheepvaart
maatschappijen hogere kosten te dek
ken. Voorts is van groot belang of de
pijpleidingen, welke de olie uit het Mid
den-Oosten naar de Middellandse Zee
havens Jaffa en Haifa voeren, intact
zullen blijven, omdat 40 van de olie
langs die weg haar bestemming moet
bereiken. Uit een oogpunt van voorzorg
worden nu reeds grotere schepen in
aanbouw gegeven, hetgeen met giganti
sche kapitaalsuitgaven gepaard gaat in
een tijd van kapitaalnood.
Wat de herverkiezing van Eisenhower
als president van de V.S. betreft, mag
worden verwacht dat zij de continuiteit
van het Amerikaanse regeringsbeleid zal
bevorderen en aan de ontwikkeling van
het bedrijfsleven ten goede zal komen.
Het verschil tussen de Democraten en
de Republikeinen is wel niet zo groot,
maar Stevenson zou ongetwijfeld de
staatsinvloed op het bedrijfsleven heb
ben vergroot.
Ontwikkelt de wereldsituatie zich zoda
nig dat nationale vraagstukken weer de
aandacht trekken, dan zal het beleid van
de nieuwe minister van Financiën in ons
land vooreerst op de voorgrond staan.
Evenals in andere landen zal hij strijd
moeten voeren tegen het door de jongste
gebeurtenissen nog vergrote gevaar der
inflatie. De OEEC heeft zelfs als haar
mening uitgesproken dat het bestaande
toezicht op prijzen en lonen in ons land
niet voldoende is. als de vraag ernstige
druk begint uit te oefenen op de be
schikbare hulpbronnen. Feitelijk is dit
reeds het geval en ook minister Hofstra
is hiervan blijkens zijn Memorie van
Antwoord aan de Tweede Kamer over
tuigd. Teneinde de verplichtingen we
gens aflossing van buitenlandse schuld
e.d. te kunnen voldoen, moet de Neder
landse betalingsbalans een jaarlijks
overschot van ca. f. V2 miljard op de lo
pende rekening opleveren, terwijl het
eerste halfjaar van 1956 een tekort van
f. 200 miljoen heeft gelaten.
Stelt men het tekort voor het tweede
halfjaar op eenzelfde bedrag, dan zal er
dus een bedrag van weinig minder dan
f. 1 miljard moeten worden overbrugd.
Dat Nederland in september en oktober
bij de E.B.U. weer een overschot van
resp. f. 16.3 en f. 15.8 miljoen had. is in
dit verband verheugend, maar maakt
ingrijpende maatregelen zeker niet over
bodig. Het feit is er dat de staatsuitga
ven in 1957 weer met f. 800 miljoen zul
len stijgen, althans volgens de begroting
en de minister is dan ook van mening,
dat het tekort op de begroting met f 400
a f. 500 miljoen zal moeten worden ver
minderd.
Jlet gaat er nu maar om op welke
wijze dit zal geschieden. Minister Hof
stra geeft toe. dat ook de staatsuitga
ven zullen moeten worden verminderd,
maar de aangekondigde maatregelen zijn
er allerminst op gericht de staatsin
komsten te verhogen. Het verlies van
f. 65 miljoen wegens de permanente
vrijstelling van de omzetbelasting voor
textiel en suiker zal worden gedekt door
een verhoogd invoerrecht op benzine en
een hoger accijns op gedistilleerd, maar
voorts overweegt de minister als bekend
een vermogensvermeerderingsbclasting,
terwijl deze week een inperking van de
investeringsaftrek voor de verwerving of
verbetering van bedrijfsmiddelen in het
vooruitzicht is gesteld. Het bedrijfsleven
moet het dus in de eerste plaats weer
ontgelden.
Een jaar geleden werden reeds maat
regelen getroffen tot versnelde inning
van de vennootschapsbelasting, welke de
liquiditeitsmoeilijkheden van de onder
nemingen hebben vergroot, terwijl de
vervroegde afschrijving van 33 1/3
tot 10 werd teruggebracht. Thans zal
ook de investeringsaftrek worden ver
minderd.
Het is vermoedelijk niet ondienstig het
verschil tussen deze beide - de vervroeg
de afschrijving en de investeringsaftrek
- duidelijk te maken.. De vervroegde af
schrijving was en is een fiscale faciliteit,
welke de bedrijven slechts tijdelijk sou
laas bood (biedt) en de schatkist per
saldo geen geld kost. Want wat men in
het ene jaar meer afschrijft, moet in
volgende jaren minder worden afge
schreven. Als er in een bedrijf voor zeg
f. 12.000 verbeteringen worden aange
bracht. mocht men daarvan destijds een
derde, dat is f. 4000 vervroegd afschrij
ven. maar aangenomen dat de jaarlijkse
afschrijvingen 10 bedragen, mocht
van de resterende f. 8.000 jaarlijks niet
meer dan f. 800 worden afgeschreven,
terwijl zonder de vervroegde afschrijving
het bedrag der afschrijving jaarlijks
f. 1200 mocht zijn. Na tien jaar was dus
het resultaat gelijk, de fiscale last werd
alleen naar latere jaren verschoven.
Anders is het met de investeringsaf
trek. Deze bedraagt thans 20 te ver
delen over 5 jaar., zodat 5 jaar lang 4
van het investeringsbedrag op de winst
in mindering mag worden gebracht, on
geacht de afschrijvingen.
Een textielweekblad heeft hiervan
destijds het volgende voorbeeld gegeven.
Een ondernemer verbouwt of moder
niseert zijn bedrijf ten kosten van tien
duizend gulden. Bij een afschrijvingster
mijn van 10 jaar mag hij dus f. 1000
per jaar afschrijven, of, bij vervroegde
afschrijving de eerste jaren meer. de
latere jaren minder. Of al dan niet van
de vervroegde afschrijving wordt ge
bruik gemaakt, maakt op het totale be
drag der afschrijvingen dus geen ver
schil. De verbouwing kost f. 10.000 en de
onderneming mag ook f. 10.000 afschrij
ven. Deze ondernemer heeft echter ook
recht op de investeringsaftrek. In dit
geval komt deze er op neer dat de winst
over een vijftal jaren mag worden ver
minderd met f. 400 per jaar en in totaal
worden de winsten van de ondernemer
als gevolg van deze verbouwing, dus ver
minderd met f. 2000. zoals uit de vol
gende opstelling blijkt:
Afgeschreven mag worden f. 10.000
Investeringsaftrek f. 2,000
Verbouwingskos t en
f. 12.000
f. 10.000
f. 2.000
De investeringsaftrek betekent der
halve dat over een deel van de winst
geen belasting wordt geheven, een voor
deel dat voor de particuliere ondernemer
te groter is, omdat door de progressie
van de Inkomstenbelasting dat deel het
zwaarst wordt belast. Voor de vennoot
schappen welke een vast percentage van
de winst verschuldigd zijn, geldt dit na
tuurlijk niet. Maar het gaat bij de laat-
sten veelal om grotere bedragen. Maakt
men van de duizendtallen in boven
staand voorbeeld miljoenen, dan blijkt
dat bij een kapitaalsuitgaaf van f. 10
miljoen over een bedrag van f. 2 miljoen
op grond van de investeringsaftrek geen
belasting is verschuldigd, een voordeel
van ruim f. 800.000. Opheffing of ver
mindering van de investeringsaftrek be
tekent dus voor het bedrijfsleven een
belastingverzwaring, nadat de belasting
inning is vervroegd en de vervroegde af
schrijving van 33 1/3 tot 10 is ver
laagd.
Het gaat er weliswaar niet in de eer
ste plaats om de ficale lasten van de be
drijven te verzwaren, maar om de inves
teringen te beperken teneinde op die
wjjze de vraag naar nieuw kapitaal te
doen afnemen, het resultaat is niettemin
dat de belastingdruk op het bedrijfsle
ven wordt verzwaard.
Hoewel moet worden toegegeven dat,
als het om beperking van de bestedingen
gaat, de drie categorieën - overheid, be
drijfsleven en particuliere consumptie -
daartoe het hunne zullen moeten bijdra
gen, is het teleurstellend dat wederom
met het bedrijfsleven wordt begonnen,
terwijl concrete voorstellen tot bespa
ring op de overheidsuitgaven en beper
king van het particuliere verbruik uit
blijven. Minister Drees heeft er onlangs
in zijn nota terecht op gewezen dat in
verhouding tot het nationaal inkomen
de investeringen veel minder belang
rijk zijn dan het particulier verbruik,
dat op 60 a 65 daarvan kan worden
aangenomen.
Vooral nu nieuwe loonsverhogingen in
het verschiet zijn. zal de noodzaak van
een beperking der consumptie een der
moeilijkste vraagstukken zijn, waarmee
regering en Kamer zich zullen moeten
bezighouden.
Dr. L. G. KORTENHORST
Spionage - chef toch geen verrader?
Er worden honderd getuigen gehoord, o.w.
tal van bekende persoonlijkheden
(Van onze correspondent in West-Duitsland)
A.s. maandag begint te Karlsruhe voor de derde senaat van het Constitu
tionele Gerechtshof het proces tegen dr. Otto John, het gewezen hoofd van de
Westduitse contra-spionagedienst, die op 20 juli 1954 naar het communistische
oosten is gegaan en op 12 december 1955 terugkeerde.
Aanvankelijk geloofde vrijwel iedereen, dat John vrijwillig naar de commu
nisten was overgelopen, maar het is merkwaardig, dat zijn twee verdedigers
en het openbaar ministerie het er nu over eens zijn, dat hij niet met ver
raderlijke bedoelingen naar het oosten is gegaan. Wel staat het openbaar mi
nisterie op het standpunt, dat John vrijwillig heeft gehandeld. De verdedigers
zullen echter pogen te bewijzen, dat hij onder invloed van bedwelmende mid
delen was, toen dr. Wohlgemuth hem in zijn auto meenam. Pas een dag later
zou John in het oosten wakker geworden zijn!
Opzettelijk in kleine zaal
Ongeveer honderd getuigen zullen in
dit proces, dat vermoedelijk vier of vijf
weken zal duren, voor de balie moeten
verschijnen. Tot de belangrijkste beho
ren de staatssecretaris in Adenauers
Bondskanselarij, dr. Globke, de Duitse
troonpretendent Prins Louis Ferdinand
van Pruisen (het hoofd van het Hohen-
zollernse huis), met wie dr. John per
soonlijk zeer bevriend is geweest, me
vrouw Lotte Mülthaupt (een dochter
van Adenauer), de thans vermoedelijk
in Hongarije vertoevende Engelse dag
bladcorrespondent Sefton Delmer, die
ook tot Johns vrienden behoort, en de
Deense corrspondent Bonde-Hendriksen.
Ook dr. Wohlgemuth, die in Oost-
Berlyn gebleven is, werd als getuige ge
dagvaard. Indertijd is er in dit verband
een bevel tot inhechtenisneming tegen
deze uitgevaardigd, maar tharis heeft
men hem vrijgeleide beloofd, als hij
naar Karlsruhe wil komen. Vermoedelijk
zal hij daar echter geen gebruik van
maken. De mogelijkheid bestaat trou
wens ook. dat de rode bewindhebbers
van de Oostzone hem geen reisvergun
ning willen geven.
Het gaat er in het proces hoofdzake
lijk om, of John, die nü elf maanden in
voorarrest zit, uit eigen beweging voor
het communistische regiem heeft ge
werkt en of hij staatsgeheimen uit West-
Duitsland heeft verraden. Bovendien
wordt hij ervan beticht drie medewer
kers van zijn contra-spionagedienst ver
raden te hebben
Het Gerechtshof in Karlsruhe wil
vermijden, dat het proces tot een grote
sensationele gebeurtenis wordt opge
blazen en daarom wordt het opzettelijk
in een vr'J kleine zaal gevoerd, waarin
slechts zeventig toeschouwers kunnen
worden ondergebracht. Fotograferen en
het maken van radio- en televisie-op
namen is verboden.
In honden werd dit standbeeld
van generaal Smuts, vervaardigd
door Epstein, door Morrison ont
huld, Oorspronkelijk zou Churchill
de onthulling verrichten, maar een
lichte ziekte maakte hem dit on
mogelijk.
Dierenbeulen
Zoals gemeld is onlangs ingebroken in
een kippenhok aan de Kijfcduinsestraat
te Den Haag, waarbij 54 kippen werden
gestolen. De dief beging de wreedheid
de dieren te doden door her. de kop af
*e rukken, die hij in hc hok achterliet.
Dezer dagen kreeg de politie een tele
foontje van iemand, die vermoedde, dat
hij een kip in huis had afkomstig van
deze diefstal De man had deze kip op
zijn beurt gekocht van een 33-jarige
metselaar. Men ginc bij h^m een kijkje
nemen en vond in de achterkamer van
diens woning vier met bloed en kippe-
veren besmeurde zakken De man is aan
gehouden. eveneens een ander, die hem
bij de verkoop der kippen had geholpen.
Droppings boven Hongarije?
INITIATIEF VAN
OUD-ENGELANDVAARDERS
(Van onze Haagse redactie)
Tijdens een te Den Haag ge
houden bijeenkomst van oud-Enge
landvaarders is het initiatief genomen
om boven Hongarije levensmiddelen
medicamenten en kleding te droppen.
Men heeft zich in verband met dit
plan in een uitvoerig schrijven tot
alle democratische politieke partijen
gewend.
..Bezwaren en beweringen van de on
wettige Hongaarse regering en van de
Russische bezetters mogen niet bepalend
zijn. Hongarije dient als een vrij land
tegemoet getreden te worden. De te ver
wachten tegenwerking, gevaren en ver
wikkelingen bij de uitvoering mogen ons
niet weerhouden. Alleen de nood telt",
aldus het schrijven.
Dr. Kortenhorst beschouwt het al
ijn voorname taak de waardigheid vai
de volksvertegenwoordiging hoog te hou
den. Daarom ook hecht hij aan eer
:raaie inrichting van het gebouw dei-
Tweede Kamer. Onder zijn leiding is
deze reeds veel mooier geworden.
Als eerste vertegenwoordiger van de
door het volk gekozen Tweede Kamer,
valt in dr. Kortenhorst vooral te waar
deren de eerbiedwaardige, fonkelende
stijl, waarmee hij zijn functie vervult,
een stijl die is gegrondvest op een enor
me belezenheid, een veelzijdige ontwik
keling en cultuur-historische belang
stelling. zoals die in de moderne tijd.
met zijn vele specialisten, schaars begint
te worden.
Als kunstzinnig mens hecht hij op alle
gebied aan goede en schone vormen.
Dat geldt ook voor een politieke rede
voering. voor een radiopraatje, voor een
herdenking, voor het onderstrepen van
een historisch moment in de Kamer,
voor het joviaal-uitnodigende gebaar
waarmee hij gasten van de Kamer ont
vangt.
Steeds groter waardering
De popularisering van het Parlement
betreurt dr. Kortenhorst. omdat daar
door minder wordt gehecht aan de scho-
net vorm. maar hij aanvaardt het pro
ces zonder tegenstribbelen en zijn jonge
hart werkt er zelfs graag aan mee.
De waardering voor zijn leiding is in
de loop der jaren steeds meer gegroeid,
naarmate men hem beter heeft leren
kennen. En de Kamer weet vooral, dat
de representatie van de volksvertegen
woordiging hij hem in goede handen is.
Hij is eigenlijk een aristocratische-de-
mocraat.
Een betere Kamervoorzitter kan men
moeilijk verlangen.
Klachten van „Horeca"
TEGEN ACCIJNSVERHOGING
(Van onze Haagse redactie
Als gevolg van de accijnsverhoging
zullen gedistilleerde dranken op con
sumptie-sterkte ongeveer 85 cent per
liter duurder worden, nog afgezien van
eventuele afrondingen in de tussen-
marges. Uit de aard der zaak zal deze
prijsverhoging gevolgen hebben voor
de prijzen in de Horeca-bedrijven, zo
werd gisteren in de bestuursvergade
ring van het bedrijfschap Horeca
meegedeeld.
„Het doet onaangenaam aan, dat het
Horeca-bedrijf bij de eerste tekenen van
financiële moeilijkheden, de klap moet
opvangen", zo werd ter vergadering
vastgesteld. Het is niet uitgesloten, dat
de accijnsverhoging repercussies zal
hebben voor de export en voor het her
leven van de clandestiene stokerij.
Het bestuur van het bedrijfschap be
sloot, adhaesie te betuigen met stappen
bij de overheid, waarover het Produkt-
schap voor Gedistilleerd zich op het
ogenblik beraadt.
Naar aanleiding van geruchten over
een eventuele benzine-distributie of een
zondagsrijverbod, sprak het bestuur als
zijn mening uit, dat een dergelijke maat
regel ernstige gevolgen zal hebben voor
de Horeca-bedrijven. Wanneer er een
keuze zal moeten worden gemaakt tus
sen benzine-distributie of het afkondi
gen van een zondagsrijverbod, is het
voor het Horeca-bedrijf van het groot
ste belang, dat de eerste van deze twee
mogelijkheden wordt verwezenlijkt.
Opvallende auto's voor
Rijkspolitie
De eerste drie van een reeks opval
lende surveilance-auto's van de Rijks
politie waren gisteren te Scheveningen
te bezichtigen. Deze met mobilofoons
uitgeruste wagens zijn in donkerblauw
en wit gelakt. De kap en motorkap zijn
blank, alsook het achterdeel. Voor en
achter op deze wagens staat in grote
letters het woord „Rijkspolitie".
Van deze surveillancewagens zullen er
over enige tijd een paar dozijn op de
grote buitenwegen dienst doen. Ze zijn
uitgevoerd met een speciaal verlicht
stopbord voor de achterruit. De beman
ning heeft een camera bij zich om onge
vallen-situaties vast te leggen. Voorts
ligt het in de bedoeling om niet gekern-
merkte auto's van de Rijkspolitie, die
stille surveillancediensten zullen doen,
uit te rusten met speciale camera's en
multiblitzlichten, terwijl op een band
apparaat meteen details van gefotogra
feerde verkeersovertredingen kunnen
worden vastgesteld ten behoeve van een
op te maken proces-verbaal.
Frauderende assuradeur
VERHUURDER ZAG EIGENDOM
TE KOOP
(Van onze Haagse redactie)
Een 40-jarige Haagse assuradeur, is
onlangs aangehouden, verdacht van twee
keer gepleegde valsheid in geschrifte en
van verduistering van twee auto's. De
man bemiddelde bij het afsluiten van
contracten voor auto-financiering. Na
dat hij voor een Haagse architect een
dergelijk contract had opgemaakt en
dus over de gegevens van deze cliënt en
van diens auto beschikte, sloot hij met
gebruikmaking van deze gegevens bij
een ander financieringsinstituut op
nieuw een contract op dezelfde niet aan
hem toebehorende auto af.
Het financieringsinstituut verstrekte
hem f. 6000.Bij een derde instituut
haalde hij dezelfde manipulatie uit en
kreeg daar nog eens f. 4000. De zaak
kwam aan het licht toen het instituut,
zoals gebruikelijk, een duplicaat van het
contract roezond aan de architect, die
uiteraard van niets wist. De financiers
gaven de zaak echter niet bij de politie
aan in de hoop nog iets terug te zien
van hun geld. waarmee de assuradeur
inmiddels oude schulden had afgelost.
Zij kregen nog iets terug, namelijk
f. 6000.—, maar dit had de assuradeur
verkregen door twee auto's te huren en
deze te verkopen. Ook dit geval kwam
echter al weer spoedig uit. want een
van de kopers van deze auto's moest het
vervoermiddel weer kwijt en plaatste
een advertentie. Een der autoverhuur
ders zocht juist een nieuwe wagen en
ging eens kijken, maar groot was zijn
verbazing, toen hij daar zijn eigen
wagen te koop zag staan! Hij deed wel
aangifte bij de politie, zodat deze nu
kon ingrijpen.
3n Leiden wecdemlSpta-
quatlas+214 ywuwnofui
aaxLóonaw, uü<ja*alfct
--
(TK wee ed
nu hesi
CEE n
Zin itt;
Et werden baal wat
en vrolijk*, avon
den atoelaAt
fts.
Deze. week werd over
docc medeleven,
mat oen cfocü (eed. o
Cv»
jzjj3&n krijgt op aan&oi
kioCspaMm nteuive
gvv .1 -
Hek spookte weer danig
in dz. Lald&e. raad.
woningzoekenden)
