EAU DE COLOGNES
„God beware ons voor heldhaftig gepraat maar
make ons tot mens, warm en waardig"
Is liet eigen huis voldoende in orde om tehuis
voor vluchtelingen te zijn
95ste jaargang
Donderdag 8 november 1956
Tweede blad no. 28981
Leidse Academie bezint zich
(Ingez. Med.-Adv.)
Wapenrusting van vijand past ons niet....
„God beware ons voor heldhaftig gepraat. Hij make ons allen
bereid, mens te zijn, warm en waardig."
Dit waren de woorden die als begin en einde de plechtigheid om
sloten die gistermiddag plaats vond in de Pieterskerk te Leiden, door
de Universitaire gemeenschap belegd met het doel zich te bezinnen op
het waarom en het hoe van de hulpverlening aan de in nood verkerende
Hongaren, noodgedwongen dus de Hongaarse vluchtelingen in de
eerste plaats.
In alle Universiteitssteden des lands en de plaatsen waar hogescholen geves
tigd zijn werden bijeenkomsten van deze aard gehouden.
In Leiden geschiedde dit uiteraard in de Pieterskerk, het centrum van de
Leidse vrijheidsgedachte waarop die van de academie historisch is geënt.
Een bijeenkomst die door duizenden uit de Universitaire wereld werd bijge
woond. zowel uit de kringen van senaat en curatorium als uit die der studenten
en wetenschappelijke en technische staf.
Het middenschip van de Pieterskerk was bij deze korte plechtigheid tijdens
welke de rector magnificus, een Leids student en een Hongaars lid van de Leidse
wetenschappelijke staf het woord voerden, meer dan overbezet.
gen hebben, of ons „eigen nest" in orde
is. Staan de studentenverenigingen ook
in de geest en in realiteit open, zijn zij
Welke wapenen?
Eerste spreker in deze bijeenkomst
was de rector magnificus prof. dr. P. A.
H. de Boer. .die met de in de aanhef ge
citeerde woorden er voor waarschuwde,
niet in leeg heldhaftig gepraat te ver
vallen onder de ernstige omstandighe
den van thans. De oudere generatie die
I zich bezint op wat er in dè wereld ge
beurt vraagt zich af. wat er in deze
eeuw nog van werken terecht komt. in
een onrust en onzekerheid die de ge
dachten van de arbeid doen afleiden.
Zo ook nu. Woorden zijn er niet voor
nodig om ons allen één te doen zijn in
de aller gedachten beheersende afschuw
èn woede over machteloosheid. Een eer
ste opwelling zou zijn, geef ons wape
nen om te helpen; maar die wapenen
zijn er niet
Dertig jaar geleden heeft Van Vol
lenhoven een internationaal politiele-
ger bepleit om recht, vrijheid en vrede
te verzekeren. Eerst na enkele decennia
van grof onrecht en weergaloze ver
drukking schijnt het thans tot een ver
wezenlijking van die gedachte te komen;
helaas wellicht te laat en op een bui
tengewoon ongunstig ogenblik.
Het leek spreker dat op dit moment
voor de Nederlandse juristen een be
langrijke taak is weggelegd, juist omdat
wij een klein land zijn. En het is aan
de Universiteiten om deze juristen daar
bij steun te bieden.
Dat is een nuchter idee, een praktisch
denkbeeld, dat echter gepaard gaat met
een gevaar.
Het grote gevaar
Nadat wij gehoopt hebben dat er een
kentering was ontstaan in Rusland ten
gunste van erkenning van de menselijke
waarden is daarna de ware aard van het
communisme weer op de voorgrond ge
treden en hebben de realisten weer ge
lijk gekregen. Dit roept het gevaar op.
dat het Westen alles zou gaan goedvin
den. wat de westelijke machtspositie
versterkt onder het motto ..right or
wrong, my country". Maar dan trekken
wij de wapenrusting aan van de tegen
stander en verliezen wij bij voorbaat
datgene, waarvoor wij heten te strij
den.
Het moet in de komende weken nog
maar blijken of de drie landen, die el
ders meenden met harde slagen de taak
van de Ver. Naties te moeten overnemen
daarmede het recht dienden of als
agressoren gebrandmerkt zullen worden.
Menselijkheid begint bij
ons zelf
Wij kunnen pas weten wat goed is en
hoe te moeten handelen wanneer wij
beseffen wat er op het spel staat. Dat
lis in de eerste plaats de wording van de
wereld tot een mensheid, tot menselijk
heid; en dat is iets anders dan de ge
leide massa die profiteert van natuur en
techniek.
De Universiteiten moeten in die wor-
dingsstrijd een bolwerk van menselijk
heid zijn.
Ons land heeft een faam als asiel voor
gewetensvervolgden. In ons land hebben
de Universiteiten de taak de studie te
leren zien als een persoonlijkheidsvor
ming. Eerst dan kan ons volk in staat
zijn om te helpen, ook al blijft die hulp
ook in die omstandigheden noodgedwon
gen zo gering.
Die vorming moet er vooral op ge
richt zijn dat men zich gaat afvragen,
of wjj wel een tehuis voor vlucbtelin-
Onder de talloze studenten, die
in de Pieterskerk van hun solidari'
teit met de Hongaren getuigden, be
vond zich ook Prinses Beatrix tus
sen haar jaargenoten.
een heilzame omgeving voor anderen?
Zijn de verhoudingen in senaat en we
tenschappelijke staf zo harmonieus, zo
open en eerlijk dat de buitenstaander er
in kan worden opgenomen?
Dit is meer dan een kwestie van geld
en materiële steun; het gaat er om of
de menselijke waardigheid en de warm
te van het hart er zijn.
Materieel en geestelijk asiel
De voorzitter van de Leidse Studen
ten Contactcommissie en praeses van
het LSC de heer K. van den Berg stel
de op de voorgrond dat de studentenwe
reld „iets wil doen". Diep onder de in
druk van het gebeurde in Hongarije
hebben de studenten gemeend in de eer
ste plaats daadwerkelijk steun te moe
ten bieden, op humanitair niveau van
medeleven blijk te moeten geven. Spre
ker noemde het reeds vermelde resul
taat van de vijfdaagse geldinzamelings
actie door de Nederlandse studenten, na
melijk de opbrengst van f. 140.000 die
via het Rode Kruis aan de Hongaarse
vluchtelingen ten goede zullen komen.
De studenten willen verder helpen,
de Hongaarse vrijheid en de Hongaarse
toekomst te herbouwen en verzekeren.
Dat kunnen zij door via het Universitair
Asyl Fonds de studie der vluchtelingen
mogelijk te maken en aldus mee te hel
pen aan de vorming van een kern waar
uit de vrijheid en zelfstandigheid van dit
volk herleven kunnen. Hiervoor zijn geld
en huisvesting nodig, maar in de aller
eerste plaats vertrouwen in de toekomst.
„Men verwacht veel van ons. omdat
wij veel kunnen doen. Laten wij die ver
wachting niet beschamen
Fase in ontwikkeling
Voorts werd het woord gevoerd door
dr. Z. Szirmai. een Hongaars lid van de
wetenschappelijke staf. die. zich afvra
gende of op dit moment de laatste vrij
heidsfakkels in de Hongaarse strijd zou
den vallen of gevallen waren, er op wees
dat de gebeurtenissen van deze weken
slechts een bedrijf zijn in een geschie
denis van eeuwen.
Dit volk. overtuigd van een eigen le
ven in de toekomst, ziet in diepste nood
naar zijn vrienden. Nederland hoort tot
die vrienden en heeft getoond het do
delijk gevaar voor de vrijheid en het
recht te onderkennen, voor anderen en
zichzelf.
Het is niet voor de eerste maal. dat
Nederland anderen de hand toe steekt
in de strijd om de vrijheid, dat hebben
ook de Hongaren ondervonden. Namens
velen uitte spreker diepe dankbaarheid
voor wat Nederland in zovele eeuwen
ook voor Hongarije heeft gedaan.
Spreker herinnerde aan de academi
sche hulp uit Franeker, Utrecht en Lei
den die van eeuwen her dateert, aan de
Nederlandse Universitaire steun na 1848
en de gastvrijheid van Nederland in en
na de eerste wereldoorlog.
Deze acties en him oorzaak vonden
hun oorsprong in de studentenwereld
onder leiding van schrijvers en weten
schapsbeoefenaren.
Zij toonden zich de vertegenwoordi
gers van een geestesgesteldheid die uit
eindelijk de overwinning zal moeten be
halen op bruut geweld. Met de wens dat
thans een stap nader tot die overwin
ning gezet zou kunnen worden besloot
deze „Leidse Hongaar" zijn bijdrage tot
deze korte doch indrukwekkende plech
tigheid.
Een plechtigheid die besloten werd
met een herhaling van de kern van het
betoog van prof. De Boer: „God beware
ons voor heldhaftig gepraat. Hij make
ons allen bereid mens te zijn, waardig
en warm".
Het zesde couplet van het Wilhel
mus werd na deze woorden niet in
houdsloos, integendeel met diep be
sef van tekst en betekenis door de
duizenden aanwezigen gezongen.
"4711" Steeds present
Iedere droppel ademt frisheid!
Iedere droppel - kwaliteit!
(Ingez. Med.-Adv.)
Avontuur in Abessijnse leeuwekuil
Bij een bezoek dat de leeuwentemmer
Seeth bracht aan Ethiopië, had men
juist in de hoofdstad Addis Abeba een
vijfentwintigtal levend gevangen Abes
sijnse leeuwen in een diepe kuil bijeen
gebracht. Keizer Menelik vroeg aan
Seeth of hij dacht er in te zullen slagen
een van de gevangen inheemse dieren te
temmen. Seeth meende van wel en in
tegenwoordigheid van de keizer en zijn
gevolg begaf hij zich naar de leeuwe
kuil en daalde er onmiddellijk in af.
Ieder verwachtte niet anders, of de
wilde dieren, die nog nooit een blanke
hadden gezien, zouden zich op hem
werpen en hem verscheuren, maar
Ongelofelijk maar waar, is dit verhaal
dat u kunt lezen in het circusalbum ,.De
bonte droom van het circus". Een boeien
de en afwisselende geschiedenis met
talloze pentekeningen, vele prachtige
kleurenplaten en -plaatjes; geschreven
door de circuskenners bij uitstek J. van
Doveren en Fred Thomas.
Voor slechts f 2,50 kunt u dit boekwerk
kopen bij uw roomboterleverancier of
rechtstreeks bestellen per brief of brief
kaart bij Kantoor „Roomboteralbum",
Postbus 47, Den Haag. U krijgt het
album dan per omgaande toegezonden
onder rembours. Vermeld vooral duide
lijk uw naam en volledig adres.
De bijbehorende plaatjes ontvangt u
gratis voor rijksbotermerken. U vindt
zo'n merk op elk pakje roomboter.
Neem een pakje extra voor de zondag
Dolomieten-avond
van de N. R. V.
Gisteravond hield de afdeling Leiden
van do N.R.V. in café-restauran ,In den
Vergulden Turk" een Dolomieten
avond.
Spreker was de heer Franco Dezu-
lian. Met de Dolomieten, aldus spreker,
bedoelt men de weinig begroeide woeste
en steile uit dolomiet bestaande mas
sieven van de Zuid-Tiroler Alpen.
Deze massieven zijn eigenlijk fossiel
gesteenten, die ontstaan zijn uit kora
len. Hun oorsprong ligt in het trius-
tijdperk en bevindt zich voornamelijk
aan de rand van een continentaal plat,
dat zich tot aan de zuidzijde van Mid
den-Europa uitstrekte. Hevige vulkani
sche werkingen brachten hier tal van
graniet-intrusies aan de oppervlakte.
De door de Avisiorivier doorsneden
rotsblokken bereiken hun grootste hoog
ten in de Latemar (2846 m) en de
Marmoluta (3344 m). Deze toppen noemt
men de z.g. .Fassaner Dolomieten". Over
het geheel zijn er weinig uitgebreide
vergletsjerde gebieden. De meeste zijn
kort en behoren tot het Kar-type. De
geweldige tegenstellingen van vormen,
zowel van de levende als in de dode na
tuur maken op de tourist diepe indruk.
De met grote krachtsinspanning aange
legde autowegen hebben tal van schit
terende punten voor velen bereikbaar
gemaakt. Vele hotels en alpenhutten
bieden de touristen gelegenheid tot een
geriefelijk verblijf. De heer Dezulian
vertelde, dat het een en ander tot ge
volg heeft gehad, dat de. op het vreem
delingenverkeer gerichte bedrijven in
deze streken op de eerste plaats staan,
daarna volgen pas de aloude alpenvee
teelt en wat akkerbouw en mijnbouw.
Ook de huisnijverheid, w.o. de houtnij
verheid is in vele dalen, vooral het
Grödnerdal van belang.
De heer Dezulian liet de aanwezigen
met behulp van zijn kleurendia's volop
genieten van het prachtige landschap
der Dolomieten
Van Canterbury tot
Inverness
INTERESSANTE TOCHT MET TAL
VAN BIJZONDERHEDEN.
Voor het Instituut voor Arbeidersont
wikkeling hield mevr. J. P. W. Staal—
v. Sandvliet uit Oegstgeest gisteravond
een lezing met lichtbeelden in „Ons
Centrum" aan de Hooigracht over een
interessante reis door Engeland en
Schotland.
De reis ving aan in het schilderach
tige Canterbury in het graafschap Kent,
waar de zetel van de primaat der An
glicaanse Kerk gevestigd is. Spreekster
gaf een korte uiteenzetting van het we
zen der Engelse staatskerk, ontstaan in
1535 na de weigering van de Paus om
het huwelijk van Hendrik VIII met Ca-
tharina van Aragon ongeldig te verkla
ren. Over de gehele wereld telt deze
kerk 18.000 geestelijken, onder wie 400
bisschoppen. Ook van het inwendige der
geweldige kathedraal toonde mevr.
Staal tal van bijzonderheden, o.a. de
tombe van de zwarte prins, een legen
darische figuur uit de honderdjarige
oorlog. Vervolgens kwamen opnamen op
het doek van de bekende badplaats
Brighton, die zomers druk bezocht wordt
en beelden van de heidense zonnetem
pels in Stone Henge. Ook de geboorte
plaats van William Shakespeare, Strat
ford on Avon met het grote gedenkte
ken voor deze grote toneeldichter werd
bezocht en vervolgens ging de reis via
het merendistrict naar Gretna Green
met de smidse, vermaard door zijn
spoedhuwelijken. Inverness in de nabij
heid van het bekende Loch Ness was
het einddoel van de reis. Spreekster zet
te daarna uiteen, hoe in Schotland elk
geslacht of clan zijn eigen soort en
kleur geruite kleding heeft, gebonden
aan tradities. Het mooie Edinburgh met
z'n fraaie winkelcentra, York met z'n
indrukwekkende Minster en de middel
eeuwse wallen, de Fingalsgrot op Staffa
en de universiteitssteden Cambridge en
Oxford ontbraken in de serie lichtbeel-
Vanuit zijn woonplaats Canazei wer- den vanzelfsprekend niet. In Cambridge
den allerlei tochten gemaakt. Op zeer trok vooral de aandacht de „brug der
uitvoerige wijze vertelde spreker over zuchten", te vergelijken met het Leidse
zijn grote bergbeklimmingen. zweetkamertje voor de studenten en de
De lezing werd in de Duitse taal ge- eigenaardig aandoende bouwstijl, die
houder., maar op zo'n eenvoudige wijze, men ook aantrof in de opnamen van de
dat niemand iets behoefde te missen, i rooms katholieke kathedraal in Londen,
De N.R.V kan dan ook op een zeer gebouwd in de no-byzantijnse stijl der
geslaagde avond terugzien! I vroeg christelijke kerken. De lezing werd
Het LSC wil een
politieleger voor
Hongarije
Aan de minister-president, dr. Drees,
aan de Ministerraad en aan de Eerste
en Tweede Kamer der Staten-Generaal
is hedenmorgen door het Leidsche Stu
dentencorps het onderstaande telegram
verzonden
„Leden van het Leidsche Studenten
corps, verontwaardigd over de gebeur
tenissen in Hongarije, zich beschaamd
voelend over de onmacht van de vrije
landen Hongarije te hulp te komen,
zien het als een plicht van de Neder
landse regering elk voorstel tot het
zenden van een politieleger onder
auspiciën van de Ver. Naties naar
Hongarije om aldaar volk en individu
in hun rechten te herstellen, bij de
V. N. in te dienen, c.q. te steunen."
LEIDS JEUGDPARLEMENT
Het nieuwe parlementaire jaar zal
door het Leids Jeugdparlement op 23
november worden geopend. De komende
zittingsperiode zal geheel gewijd zijn aan
het „interieur", m.a.w. men wil zich
bezinnen op de werkprogramma's, zoals
die door de partijen voor de Kamerver
kiezingen zijn opgesteld.
Het werkschema 1956/1957 is als volgt
opgesteld: Grondslag. Binnenlandse
Politiek, Nieuw-Guinea en Bijzondere
Gezichtspunten.
Het lustrumcongres van de Zuid-Hol
landse Jeugdparlementen zal plaatsvin
den op zaterdag 24 november te Krim
pen a.d. IJssel.
Tevens zullen in de komende maan
den bijeenkomsten van de Politieke
Jongeren Contact Raad Leiden en activi
teiten van de Leidse Commissie voor
Internationale Samenwerking en de
Leidse Jeugdactie worden gehouden.
Sportlezers schrijven
NEDERLAND EN OLYMPISCHE
SPELEN.
Aansluitend op het schrijven van de
heer J. Breedeveld van woensdag 7 nov.
j.l., waarmee ik het volkomen eens ben,
zou ik het volgende nog even onder de
aandacht van de lezers willen brengen.
Is het N.O.C. niet te hard van stapel
gelopen?
De kwestie op zichzelf, terugtrekking
van onze vertegenwoordigers bij de
Olympisohe Spelen, uit sympathie voor
het zo diep getroffen Hongaarse volk, is
prijzenswaardig, doch had het N.O.C.
niet eerst contact moeten opnemen met
de overige vrije landen die op de Spelen
zullen uitkomen?
M. C. v. WELL.
Temminckstraat 34.
Edel en beschaafd
van geur
f 1.15-f26.-
Altijd lente-fris
f t.60-422.75
Pittig en opwekkend
f 2.40* f14.25
A.s. zaterdag
Klaprooscollect e Communistische
legeiulemonstratie
De Franse communistische partij heeft
door middel van vlugschriften opgeroe
pen tot een tegendemonstratie in Parijs,
hedenavond. Zoals bekend, is woensdag,
avond het communistische hoofdbureau
in Parijs door betogers in brand gesto
ken. „Versper het fascisme de weg",
staat er in de communistische oproep.
Zaterdag is het weer Klaproosdag.
Dan doet het Nederlands Oorlogsgraven-
comité wederom een beroep op de of
fervaardigheid van het Nederlandse
volk, dat ook in de afgelopen dagen zo
spontaan en gul heeft bijgedragen voor
de leniging van de nood, waaronder
Hongarije en de vele Hongaarse vluch
telingen gebukt gaan. Ook de klaproos-
collecte van as. zaterdag roept ons veel
oorlogsleed in de herinnering terug:
30.000 geallieerde strijders, die zich me
de inzetten voor de bevrijding van Ne
derland. lieten in de jaren 19401945 in
ons land het leven. In Nederland werd
j voor hen een graf gedolven
Door de bemiddeling van het Ned.
Oorlogsgravencomité werden deze graven
door Nederlanders geadopteerd. Door de
brieven en de foto's, die de adoptanten
I stuurden, hebben de nabestaanden in
Engeland en Amerika, in Australië en
Nieuw Zeeland, in Zuid-Afrika en Ca
nada en waar ook ter wereld, contact
met dat voor hen zo dierbare plekje in
ons land. Het Oorlogsgravencomité doet
echter nog meer. In samenwerking met
het British Legion 'de Britse Organisa
tie van Oud-strijders en Nabestaanden)
verschaft het comité de middelen voor
de overkomst van nabestaanden naar
ons land. In de tien jaar, dat dit Comité
bestaat hebben reeds meer dan 14.000
nabestaanden een bezoek aan een graf
van vader of zoon gebraoht. Er wachten
nog tienduizenden anderen... Zij wach
ten op Klaproosdag 1956. want door het
geld, dat dan, op 10 november, wordt
ingezameld, zullen ook zij kunnen komen.
Zii wachtenop U. Op Uw gift in de
collectebus en op de paar uur van de
vrije tijd. die U geeft om op 10 novem
ber te collecteren. Zij. die hiertoe bereid
zijn, kunnen zich zaterdag de gehele
dag melden in de bovenzaal van ..In den
Vergulden Turk". Op uitnodiging van
.The British Legion" zullen 22 col
lectanten, die bij loting worden aange
wezen. volgend jaar zomer een vakan
tiereisje naar Engeland mogen maken.
BEGROTINGSZITTINGEN
LEIDSE RAAD.
De begrotingszittingen van de Leidse
raad worden op de volgende dagen en
uren gehouden:
Woensdag, 14 november 's avonds om
8 uur; donderdag. 15 november 2 uur;
vrijdag, 16 november 2 uur; maandag.
19 november 2 uur en 8 uur; dinsdag
20 november 7.30 uur; woensdag. 21 no
vember 2 uur en 8 uur; alsmede
zonodig op volgende nader te bepalen
tijdstippen.
meermalen geïllustreerd met toepasse
lijke muziek, waarbij zangnummers van
Kathleen Ferrier en doedelzakmuziek
van Schotten.
Met een dankwoord van de voorzitter
aan de spreekster voor haar leerzame
lezing werd de bijeenkomst besloten.
BURGERLIJKE STAND
VAN LEIDEN
GEBOREN.
Marten. zn. van J. M. de Bruin en G.
de Haan; Adriaan. zn. van C. Ottenhof
en M. J. Petit; Cornells Jan. zn. van J.
Korpershoek en J. G. S Willemse: Fran-
clscus Rene. zn. van J. T. L. Zonneveld
en H. M. J. Lenselink.
OVERLEDEN.
J. J. M. Olsthoorn. dr., 3 mnd.; B. J.
Kal ter, huisvr. v. Goo6en, 68 Jr.; J. de
Kieviet, man, 72 Ji\
Record - opbrengst
Rode Kruis-collecte
Ruim f 20.000 voor Hongarije
De gisteren hier ter stede door het
Ned. Rode Kruis georganiseerde inza
meling ten bate van het zo zwaar be
proefde Hongaarse volk. heeft niet alleen
een prachtig resultaat, maar vergis
sen we ons niet ook een record opge
leverd.
Naar alle waarschijnlijkheid zelfs
twee records, zij het dan dat het ene
record ten nauwste samenhangt met het
andere.
Stellen zich namelijk voor de meest
„populaire" collectes, zoals de Emma-
bloem-collecte ten bate der t.b.c.-be-
strijding, gemiddeld maximaal 150 col
lectanten en collectrices beschikbaar
(de laatsten hebben verre de over
hand!), gisteren meldden zich liefst
tegen de 700 gegadigden, zodat men in
de binnenstad nauwelijks twee passen
ken verzetten zonder een collectebus te
horen rammelen. Het gevolg van deze
intensieve aandrang was. dat men in de
namiddaguren bijna niemand meer
tegen kwam. die op de revers van zijn
of haar jas niet het bekende Rode
Kruis-speldje droeg.
En het gevolg was óók. dat hoewel he
denmorgen de inhoud van nog een
honderdtal bussen moest worden geteld,
toen al wel kon worden gezegd, dat de
opbrengst in ieder geval de som van
f. 20.000 te boven zou gaan, een resul
taat dat volgens onze herinnering voor
enig doel nooit eerder werd bereikt.
Hulde aan allen, die dit record hiel
pen vestigen. Het getuigt van een waar
lijk medeleven met de slachtoffers van
de recente rampspoedige gebeurtenissen
in Hongarije.
Remonstrantse studenten
werken voor Hongarije
De theologische studenten aan de
Leidse Universiteit, die behoren tot de
Remonstrantse Broederschap hebben be
sloten hedenavond enige uren te gaan
werken in fabrieken en hun loon be
schikbaar te stellen voor de hulpactie
aan Hongarije. De wekelijkse semina
rium-avond. die altijd op donderdag
wordt gehouden, kan deze week niet
doorgaan, en in plaats daarvan zullen
de damesstudenten van 5 tot 10 uur gaan
werken bij Sanders' zeepfabrieken en de
herenstudenten bij de Meelfabriek. De
vijftien remonstrantse theoloeen hebben
uitgerekend dat zij»— dankzii de eun-
stige lonen in vyf uur tijd ruim
f. 100 bjjeen zullen brengen voor de
hulpactie aan Hongarije!
