VAN NELLE Duizenden betogers bestormden Russische ambassade in Luxemburg AANGRIJPENDE OGENBLIKKEN IN HET BRITSE LAGERHUIS Westliongaarse regering liep in een verraderlijke valstrik 5 „Morele kracht is voor de V.N. niet voldoendezegt Eden „Zo nodig geweld toepassen 95ste jaargang Woensdag 7 november 1956 Derde blad no. 28980 Storm van verontwaardiging nog niet geluwd De schotels met caviaar en meubelstukken teerden door de ramen naar buiten gegooid De storm van verontwaardiging, welke het wrede Russische op treden in Hongarije heeft ontketend, is nog steeds niet uitgewoed Uit alle delen van de vrije wereld komen nog berichten, die spreken over protesten, betogingen, ja zelfs stakingen om uiting te geven aan de weerzin, welke gewekt is door de bloedige interventie van de Sovjet- Russische troepen. Soms heeft dit echter geleid tot excessen, zoals in Luxemburg, waar een menigte van vijfduizend man een grootscheepse aanval heeft ondernomen op de Russische ambassade, het gebouw is binnengedrongen en meubelstukken en schotels met caviaar, die be stemd waren voor een receptie, door het raam naar buiten heeft geworpen. Vlaggen verscheurd In optocht was deze menigte, die zich verzameld had in de binnenstad naar de Russische ambassade ge trokken, dat gevestigd is in het Chateau de Beggen". Er toerden spandoeken meegedragen met leu zen als „Moordenaars!" en „Barba ren" Politie en marechaussee trachtten de betogers te stoppen voor de hoofdingang van de ambas sade, maar na enige tijd slaagde een groep van hen er in via het park door een zij-ingang het gebouw bin nen te dringen. In het gebouw zelf ontmoetten de 200 a 300 jongelui geen tegenstand. Het personeel ivas kort voor de betoging per auto ver trokken. Ongehinderd konden de jongelui hun gang gaan. Russische vlaggen werden vertrapt en ver scheurd, schotels met caviaar be stemd voor de grote receptie ter her denking van de oktober-revolutie, vlogen door het raam naar buiten, gevolgd door meubelstukken en een groot portret van partij-secretaris Kroesjtsjef. Andere betogers vierden buiten hun vernielzucht bot. Zij ver trapten het portret en vernielden twee Russische auto's. Eén van de wagens werd in brand gestoken, maar de politie bedwong het vuur. Toegejuicht door de duizendkoppi ge menigte buiten de poorten staken de betogers een vreugdevuur aan in het park met de vernielde meubels. Tenslotte arriveerden gehelmde troepen met geweren bewapend, die det betogers in kleine groepjes uit- ee> joegen. Voldaan over hun werk trokken deze nog steeds zingend en schreeuwend naar de stad terug. Nog nader iverd gemeld, dat de Luxem burgse politie de Sovjetrussische ge zant in gala-uniform opgesloten in een kelder aantrof. Terwijl het gebouw door de menig te, hoofdzakelijk bestaande uit stu denten, werd belegerd, bracht een koerier de boodschap over van de Luxemburgse regering, dat zij zich niet op de ontvangst zou laten ver tegenwoordigen In Italië De Italiaanse minister van Buiten landse Zaken, Gaetano Martino, heeft gisteravond tijdens een rumoerige zit ting van het Italiaanse parlement voor gesteld Rusland te vragen een interna tionale politiemacht voor Hongarije te aanvaarden. Dit bracht een enorme beroering te weeg, waarbij communistische en niet- communistische afgevaardigden elkaar beledigingen naar het hoofd slingerden. De afgevaardigden van de nieuw-fascis- tische partij maakten zich op om de banken der communistien te bestormen. Zaalwachters slaagden er na tien minu ten harde strijd in de beide partijen te scheiden en zodoende een ernstig vuist gevecht te voorkomen. Maar het oorver dovend tumult duurde een volle twin tig minuten. Het lawaai ontstond, toen de commu nisten weigerden met de anderen staan de hulde te brengen aan de Hongaarse patriotten. Inplaats daarvan stonden zij op, toen de anderen weer gingen zitten en hieven een gejuich voor de Sovjet- Unie aan. De zitting werd tot vanmid dag verdaagd. In Frankrijk Ook in de Franse Nationale Vergade ring bleven de communistische afge vaardigden zitten, toen op verzoek van de minister van Buitenlandse Zaken Pi- neau een minuut stilte voor de Hon gaarse slachtoffers in acht werd geno men. Zij bleven hardnekkig met elkaar fluisteren. De voorzitter van de verga dering had hulde gebracht aan de Hon gaarse opstandelingen. Tijdens deze ver klaring was het erg rumoerig in de zaal, doordat de communisten ..Port-Said" schreeuwden, een kreet die door de an dere afgevaardigden met een „moorde naars" werd beantwoord. Minister Pineau oogstte een storm van applaus en communistische protesten, toen hij zich bij de woorden van de voorzitter aansloot. Later besloot de vergadering met 432 tegen 150 stemmen om vandaag de Hongaarse kwestie te bespreken. De volksrepublikein Bichet heeft een in- terpellatieverzoek ingediend. In Parijs In Parijs zelf riepen studenten „Tho- rez aan de galg" (Thorez is de secreta ris-generaal van de Franse communis tische partijDe Franse schrijver Fran cois Mauriac is maandagavond uit de vereniging voor vriendschap tussen de Sovjet-Unie en Frankrijk getreden. „Ik kan nu onmogelijk nog langer van deze vereniging lid zijn", zo zei hij. Andere Franse schrijvers en schrijfsters hebben in een gezamenlijke verklaring gepro testeerd tegen het Russische optreden in Hongarije. Vier van hen, Simone de Beauvoir. Pierre Bost. Michel Leiris en Jean-Paul Sartre hebben naderhand medegedeeld de verklaring wel getekend te hebben, maar zij hadden hem feite lijk in krachtiger woorden gesteld wil len zien. Frankrijk heeft zich inmiddels bereid verklaard" alle Hongaarse vluchtelingen, die zich aanmelden" op te nemen. Ook de Zwitserse regering heeft te kennen gegeven, dat het bereid is 2000 vluchte lingen toe te laten. België heeft er in toegestemd 4000 in het land onder te brengen. Staking George Meany, voorzitter van het gro te Amerikaanse vakverbond „AFL-CIO" heeft het internationale verbond van vrije vakverenigingen gevraagd een in ternationale economische boycot van de Sovjet-Unie af te kondigen'in verband met het Russische optreden in Honga rije. Tot een dergelijke drastische maat regel is het IVVV, waarvan het hoofd kwartier te Brussel is gevestigd, echter nog niet overgegaan. Wel heeft het be stuur de 117 aangesloten vakbonden op geroepen een proteststaking te organi seren „tegen de vernietiging van de vrijheid in Hongarije en de militaire ac tie in het Midden-Oosten". Het verbond stelt voor deze staking te houden op 8 november a.s. Op 11.55 uur zal het signaal worden gegeven het werk gedurende vijf minuten neer te leggen. Het internationaal verbond van christe lijke vakverenigingen zou zich hiermede solidair hebben verklaard. Bero«p juristen De Wereldraad van Kerken, waarin 165 protestantse en orthodoxe kerkge nootschappen vertegenwoordigd zijn heeft in een boodschap eveneens uiting gegeven aan de „afschuw en diepe be wogenheid". waarmede de christenen in de gehele wereld kennis hebben genomen van het gebeuren in Hongarije. De Internationale Commissie van ju risten heeft o.m. een beroep gedaan op de secretaris-generaal van de Ver. Na ties er voor zorg te dragen, dat ook rechtskundigen deel uitmaken van de groep waarnemers, die voor de Ver. Na ties naar Hongarije gaan. Bij de ver schillende verenigingen van juristen wordt er verder op aangedrongen, dat deze de regeringen van de verschillen de landen ervan overtuigen, dat het noodzakelijk is aan slachtoffers van on derdrukking asiel te verlenen en te wei geren een onder Russische controle staande Hongaarse regering te erken nen. Kwasi-vriendelijke Russen namen leiders van opstandelingen gevangen (Van een medewerker in Wenen) „Natuurlijk zijn wij uiterst dankbaar voor het voedsel en de medicijnen, die Oostenrijk en ook andere landen tijdens de revolutie gestuurd hebben, maar helaas is de beste medicijn achterwege gebleven: wapens. Al hadden we maar 500 pantservuisten gehadDe man, die dit zegt is een Hongaarse ingenieur van naar schatting 45 jaar en hij woonde tot zondagmorgen even buiten Öden- burg, Maar nog vóór middernacht bevond hij zich reeds met zijn gezin vrouw en vijf kinderen op Oostenrijks grondgebied. Met hem waren die dag duizenden andere Hongaren in paniek over de grens gestroomd, gevlucht voor het communistische regiem, waaronder zij jarenlang gebukt moesten leven, ge vlucht voor de Russische kanonnen, die hen thans dreigden te vernietigen. Nu zit hij tegenover ons. Hij heeft uit eigen beweging het vluchtelingenkamp voor een paar uur verlaten en de Ween se persclub opgezocht om via*de daar aanwezige journalisten „de vrije wereld mee te delen, wat de Russen met het communisme in werkelijkheid met ons voor hebben". Hij spreekt vloeiend Duits, zijn moeder was een Weense. Naarmate zijn verhaal vordert, verwonderen wij ons meer en meer over de kalmte en de uiterlijke beheersing, waarmee hij zijn jongste ervaringen met de Russen schildert. Te laat ontdekten wij de Sovjetrussische val „Dezelfde verraderlijke valstrik, die de Russen by Boedapest hebben toegepast om onze legeraanvoerders uit te schake len, hebben zij ook in andere delen van Hongarije gebruikt. Ik heb het zelf in Györ meegemaakt. Ik was daarheen af gevaardigd om deel te nemen aan de be sprekingen van de Westhongaarse rege ring. Tijdens deze besprekingen waren al meldingen binnen gekomen van sterke Russische troepenconcentraties. Hoewel al spoedig bleek dat Györ door de Rus sen was omsingeld, raakten wij niet in paniek, omdat zij zich vriendelijk ge droegen. Toen dan ook een Rus met de boodschap verscheen, dat zijn comman dant met een onzer hoge legerofficieren wilde spreken over vreedzame terug trekking van de Russische troepen, zon den wij prompt een man naar hem toe. Zelfs toen de Rus na verloop van tijd alleen terugkeerde en zei, dat zijn com mandant nog niet tevreden was en een nog hogere officier wenste te spreken voldeden wy ook aan dit verzoek. Te laat helaas ontdekten wij de val: deze kame raden hebben wij niet meer teruggezien. Geen pantservuisten. Frankrijk beperkt benzinegebruik (Van onze correspondent in Parijs) Een ministerieel comité heeft gisteren in Parijs de voorlopige maatregelen be kend gemaakt, die bedoeld zijn om het benzinegebruik in Frankrijk te beperken en de gevolgen van de strijd is Egypte op te vangen. Wanneer de rust in het Mid den-Oosten binnen afzienbare tijd zal kunnen worden hersteld, dan zal de be perking van het benzinegebruik niet meer dan tien procent behoeven te be dragen. Op dat doel zijn de regerings maatregelen voor het moment dan ook gericht en ze komen er op neer dat Franse auto's hun departementen niet meer zullen mogen verlaten. Aangezien het domicilie van een auto met cijfers door het nummerbord wordt aangeduid zal de controle gemakkelijk zijn uit te voeren. Frankrijk bezit momenteel nog een benzine-reserve, voldoende voor 13 14 weken, en de regering is van plan bij de Amerikanen aan te kloppen, opdat zij voorlopig de tekorten uit het Midden- Oosten zullen kunnen aanvullen. Zou de dollar-kwestie, die daarbij wordt gesteld, onoplosbare problemen opwerpen, of zouden de petroleumpijipleidingen inder daad op grote schaal gesaboteerd worden waartoe Nasser heeft opgewekt, dan zal de Franse regering er toe moeten over gaan opnieuw distributie van benzine in te stellen. Uit vrees voor de zwarte markt en ook omdat minister Ramadier na tuurlijk het liefst zo weinig mogelijk op offert van de twee miljard gulden, die hij jaarlijks op de benzine-belasting int, hoopt de regering niet verder hoeven te gaan dan de maatregelen waartoe thans besloten werd en die eerstdaags in wer king zullen treden. Geen post naar Hongarije Blijkens een gisteren van de Oosten rijkse posterijen ontvangen mededeling is post voor Hongarije al sinds 24 oktober niet meer doorgezonden. In verband hiermede heeft de Neder landse PTT verzocht deze post terug te zenden. Na terugontvangst zal de post met de nodige toelichting aan de af zenders worden uitgereikt. Bomontploffing op Cyprus De Grieks-Cyprische verzetsbeweging Eoka heeft dinsdag de Britse assistent districtscommissaris in het gebied van Platres, 100 km ten zuidwesten van Nicosia, vermoord. Hij kwam om het leven bij een bomontploffing in zijn kantoor te Platres. De assistent is de hoogste Britse functionaris die tot op heden door verzetslieden is vermoord. Hij was de tiende Brit, die in de afgelo pen vier dagen door verzetsdaden om het leven is gekomen, aldus meldt Reu ter. Bij elkaar zijn op Cyprus tot op heden 77 Britten bij verzetsacties van de Eoka om het leven gekomen. 'Ingez. Ried -Adv.) ^De nieuwe BM shag van VAN NELLE ligt vooraan. In smaak, in geur, in kwaliteit De pure (langeVirginia tabak rolt gemakkelijk. U zult genieten van deze nieuwe VAN NELLE shag! Die zondagmorgen hoorden we schie ten. Ik ging de straat op, waar een vrouw op mij afkwam rennen met het ontstellende bericht: toen een groot aan tal vrouwen voor de kerk even buiten de stad stond te wachten op het begin van de vroegmis, verschenen plotseling een paar Russische tanks, die in het wilde weg op de menigte begonnen te schieten. Zodra ik dit bericht gehoord had nam ik een motorfiets en reed zo snel mógelijk naar .ödenburg om de bewoners te waarschuwen en mijn familie in veilig heid te brengen. Ik ken dit gebied goed en koos dus de veldwegen, terwijl vrij dicht naast mij, over de grote weg, de Russische tanks voortdenderden. Inmid dels gierden vijf Migs over mijn hoofd; even later hoorde ik bij Györ, dat toen al ver achter mij lag, ontploffingen. Ik vermoed dat zij lichte bommen hebben uitgegooid. In ödenburg hoorde ik dat myn gezin reeds was opgenomen door een hulptransport, dat naar Wenen te rugkeerde. De Russen, die de stad al tot op een afstand van twintig kilometer waren ge naderd, vielen spoedig aan. Ik heb nog een tijdlang mee helpen verdedigen, maar het was een verloren zaak. Met onze karabijnen konden we weinig uit richten en ook met onze bierflesjes ge vuld met benzine en fosfor waren we j machteloos. Ik heb al gezegd: als wel maar pantservuisten hadden gehad Tenslotte ben ik uitgebroken en ge wapend met een karabjjn naar de Oos tenrijkse grens getrokken. Hoe laat dat alles gebeurd is, weet ik niet. want de Russen hebben me in Boedapest myn horloge afgenomen. Dat is nu waar schijnlijk al in Kiew in reparatie Als fakkels op de tanks En dan springt hij plotseling van de hak op de tak: „Ik was tijdens het be gin van de revolutie in Boedapest, ik heb daar gezien, hoe een vrouw met een baby op haar arm een Russische soldaat naliep en hem met een stok afranselde. Ik heb gezien, dat de bewoners van de bovenverdiepingen hun meubels in brand staken en ze als fakkels op de tanks wierpen. Ik ben een zogenaamd goed betaald ingenieur, maar ik kon maar één broek kopen, eten konden wy alleen, doordat ik 's avonds laat in mijn tuintje spitte en daar wat groenten en aardap pels verbouwde. En weet U, hoe hoog het communisme de intellectuelen aan slaat? Ik heb dezer dagen een statistiek voor mijn ogen gehad: de nachtwakers bij ons hebben gemiddeld drie jaar uni versiteit en de stratenmakers bestaan voor een groot deel uit rechters en ad vocaten. „Wist u al, dat Gerö vermoord is", vraagt een van ons. Hij weet het niet en dan pas laat hij zijn schijnbare kalmte varen. Met gebalde vuisten staat hij op: „Die hadden ze,tien maal moeten ver moorden". (Van onze Londense correspondent) Het aangrijpende moment, waarop Eden gisteren in het Lagerhuis aankon digde, dat de vijandelijkheden zouden worden gestaakt, kwam na een drama tische dag en na een dramatische week. De ceremoniële opening van het parlement en de korte magere troonrede vielen geheel in het niet, omdat na Boelganins allerminst geruststellende nota's een nieuwe crisis was ontstaan. Het debat over de troonrede was dan ook uitgesteld. Een enkele conservatief zat volgens het oude gebruik gedurende de gehele bijeenkomst met een hoge hoed op het hoofd. Gaitskell lanceerde een nieuwe aanval op de regering, echter matig van toon. Eden en Selwyn Lloyd waren afwezig. Ze waren urenlang met Pineau in drin gende conferentie. Eindelijk om zes uur verscheen Eden om zijn ln grote spanning aangehoorde verklaring af te leggen. Toen Eden het einde van de vijandelijkheden aankondigde, sprongen de socialisten op om te juichen, want hun voornaamste doel was bereikt, terwijl de conservatieven nogal sip voor zich uit keken, omdat zy dachten, dat Eden vroegtijdig was gezwicht voor de op hem uitgeoefende druk. Maar zy herstelden zich spoedig, toen bleek, dat de actie ook politiek geslaagd bleek te zijn. Vandaag zal dit bij de verdere uiteen zetting moeten blijken. kan overnemen. Het kanaal is de enige linie voor een neutrale strijdmacht als de Brits-Franse. In een school in het Oostenrijkse I zend Hongaarse vluchtelingen voor stadje Traiskirchen, waar driedui-1 lopig een toevlucht hebben gevonr- den, werd een centrale keuken in gericht voor de voedselverstrekking Weg naar V.N. en V.S. teruggevonden Eden zei. dat de Britse regering het beginsel van een internationaal V.N.- leger goedkeurt. Bovendien hadden wij het zelf voorgesteld, zei Eden. De rege ring was er zeker van, dat Israël zou weigeren Egyptisch grondgebied te ver laten, voordat er een neutrale strijd macht was gelegerd tussen de beide partijen Eden gelooft, dat het conflict als gevolg van de militaire actie werd beperkt en de andere Arabische landen ervan afzagen Israël aan te vallen. Zonder deze actie zou er geen sprake van geweest zijn van de oprichting van een V.N.-leger. Ons optreden was daar om de moeite waard, omdat het een einde maakte aan de strijd tussen Israël en Egypte en Israël de limiet van tien mijl accepteerde. Aan het einde brach ten zijn eigen aanhangers Eden een donderende ovatie, behalve enkele leden der oorspronkelijke Suez-groep. die blijkbaar niet voldaan waren. Het waren Edens slotwoorden, die de spontane hulde van zijn partijgenoten uitlokte. De premier zei. dat er veel gesproken was. of de militaire actie al of niet moreel toelaatbaar was. Maar hij wilde zeggen, dat alleen morele kracht voor de Ver. Naties niet voldoende is om uitdagingen van deze wereld doeltref fend te beantwoorden. Indien de Ver. Naties als resultaat van onze actie meer geneigd zijn dan tot nu toe om zo nodig geweld toe te passen, des te beter zal het zijn voor.de toekomst van de wereld vrede. Herhaling van strijd moet voorkomen worden Gaitskell, de leider der oppositie, vroeg of het mogelijk zou zyn onze strijd krachten terug te trekken zoals liet tweede deel van de resolutie van de Alg. Vergadering der Ver. Naties eist. Eden maakte duidelijk, dat het doel van de actie niet alleen was de oorlog tussen Israël en Egypte stop te zetten, maar ook om een herhaling van de strijd te voorkomen. Het Brits-Franse bezet tingsleger zou dus ter plaatse moeten blijven, totdat de politiemacht de taak In de eerstvolgende dagen be ginnen de besprekingen over de samenstelling van een V.N.'politie macht. Engeland en Frankrijk schij nen zich er nu bij neer te leggen, dat zij daarvan geen deel zullen uitmaken, hoewel Selwyn Lloyd een dag tevoren had gezegd, dat de kleine landen alléén daar te zwak voor zijn en dat Engeland een be langrijk aandeel in het politieleger dient te hebben. Er heerst in Enge land voldoening, dat de Britse re gering de weg naar de Ver. Naties en de Ver. Staten heeft teruggevon den. Eisenhower sprak telefonisch zijn voldoening uit tegenover Eden. dat de Britse regering dit besluit had genomen. PROGRAMMA OMROEPVERENIGINGEN. De Omroepverenigingen heoben in onderling overleg besloten met ingang van heden haar programma's niet meer te wijzigen. Wel zullen gedurende enige dagen nog geen bonte program ma's worden uitgezonden. De Omroep zal actief blijven terzake van nieuws uitzendingen en reportages omtrent Hongarije en het Nabije Oosten. GEEN K.N.S.M.-SCHEPEN NAAR RUSLAND. In verband met de jongste ontwikke lingen heeft de directie van de K.N.S.M. voorshands besloten geen afvaarten meer te bieden naar en van Rusland. De reeds geannonceerde afvaart van net motorschip „Draco", dat deze wees met transitolading naar Leningrad zou vertrekken, ls dan ook geannuleerd.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1956 | | pagina 5