WORDT DE INVASIE NOG AFGELAST!
Hongarije nog steecis bezorgd over
de Russische troepenbewegingen
Brits-Frans leger in dat geval
voorhoede van „F.N.-politie
WEERBERICHT
Verrassende ontwikkeling in Nabije Oosten mogelijk
Eerste week voor Egypte verpletterend
Syriërs rukken
Jordanië binnen
Fa. D. KREl Zn.
Gaat gemengde kommissie over
terugtrekken onderhandelen
95ste jaargang
ZATERDAG 3 NOVEMBER 1956
No. 28977
LEIDSCH
DAGBLAD
Directeur: J. W. Henny
Hoofdredacteur: J. Brouwer
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
f7.—
VUUK LLIULI^ E.1N UIVIOIRL
per kwartaal: f2.35 per maand; f0.55 per week
Witte Singel 1, Leiden - Giro no. 57055
Telefoon Directie en Administratie: 25041; Redactie: 21507
99
(Van onze Londense correspondent)
Wordt de Brits-Franse invasie op het laatste ogenblik
nog afgelast? Dat is de vraag welke thans in Londen
op aller lippen zweeft en welke vandaag door Eden
het Lagerhuis zou om 12 uur bijeenkomen opgehel
derd dient te worden. Indien de regering bereid zou
zijn verdere militaire actie op te schorten om de Ver.
Naties in de gelegenheid te stellen de leiding ervan
over te nemen, zou een dergelijke politiek van de „om
weg", zoals zij reeds in parlementaire kringen is
gedoopt, waarschijnlijk op ruime schaal aanvaardbaar
zijn. Indien dit alles zou doorgaan, betekent het niet,
dat Engeland en Frankrijk hun militaire operaties zullen
aflasten of hun landingen zouden uitstellen tot het tijd
stip, dat een internationale strijdmacht van de Ver.
Naties tot stand zou zijn gekomen. De situatie wordt
namelijk door Engeland en Frankrijk als tè urgent
beschouwd om uitstel toe te laten. Volgens de Engelse
opvatting zijn de Brits-Franse strijdkrachten in de
kanaalzone in dat geval een voorhoede van het politie-
leger der Ver. Naties. Verwacht wordt, dat Australië
bereid is een troepenmacht naar het Suezkanaal te
zenden.
Nassers dagen (volgens Parijs) geteld
Onze correspondent in Parijs gaf hedenochtend de volgende samenvatting over
de resultaten van de eerste week oorlog tegen Nasser:
Wanneer men vandaag in de Franse hoofdstad de balans opmaakt. Is er geen
reden zich overdreven pessimistisch te tonen. De militaire resultaten zjjn voor
Nasser verpletterend geweest: er zijn 15.000 man gevangen gemaakt., tenminste
het halve leger is uitelkaar geslagen, de luchtmacht werd nagenoeg buiten ge
vecht gesteld en een belangrijk deel van het grondgebied is nu door de Israëliërs
al bezet. Men verwachtte, dat de Britten en de Fransen dit weekeinde een begin
zouden maken met de verovering van de steunpunten aan het kanaal en in
Parijs is men van oordeel, dat de dagen, zo niet de uren, van de „valse held Nas
ser", zoals ministers Pinau hem eens heeft genoemd, nu wel zijn geteld.
Zodra hij het veld zal hebben geruimd - de geruchten dienaangaande worden
tot dusverre door Cairo echter tegengesproken - dan zullen Parijs en Londen het
eerste, zo niet het voornaamste doel van de veldtocht hebben bereikt. Men hoopt
dan met een nieuwe Egyptische regering te kunnen overleggen over interna
tionalisatie van het Suezkanaal volgens de plannen, die deze zomer te Londen
door de achttien gebruikers-landen wer den opgesteld.
Intussen gevoelt men in Parijs veel belangstelling voor het plan van een V.N.-
troepenmacht, die in het Nabije Oosten de orde moet gaan herstellen.
Wanneer de Ver. Naties dit plan zouden aanvaarden, dan ware dat Parijs zeker
welkom, ook al omdat dan intussen aan de actieve tegenstanders van Egypte on
getwijfeld nog wel de vrijheid zou worden gelaten eerst hun eigen doeleinden - de
bezetting van de kanaalzone - te bereiken.
Tot zover onze Parijse correspondent.
De Arabische landen blijven niet
werkeloos toezien nu het conflict
nog steeds voortduurt. De Syrische
troepen zijn geplaatst onder bevel
van generaal Abdel Hakim Amer.
de opperbevelhebber der Egyptische
strijdkrachten, dit ter uitvoering van
het Egyptisch-Syrische defensie
verdrag. „Syrië staat nu schouder
aan schouder met Egypte. De strijd
krachten en de hulpbronnen van
Syrië staan van dit ogenblik af ten
dienste van hun gemeenschappe
lijke zaak", aldus een Syrische ver
klaring. Gisteravond werd in de
Syrische hoofdstad alarm gegeven.
Na twintig minuten volgde het sein
„alles veilig". Intussen zijn Syrische
tanks Jordanië binnengetrokken. Een
correspondent van Reuter heeft een
stroom tanks en militairen over de
Syrisch-fordaanse grens zien trek
ken. Met Engeland en Frankrijk
heeft Syrië de betrekkingen ver
broken. met uitzondering van de
consulaire relaties: de Britse con
suls te Aleppo en Damascus zetten
(Ingez. Med.-Adv.)
LOODGIETERSBEDR1JF EN
SANITAIRE INSTALLATIES
Hoge Rijndijk 71 - Leiden
Telefoon 20023—24350
hun werkzaamheden voort. Ook
Iraakse troepen zouden het grond
gebied van Jordanië hebben be
treden. In elk geval heeft Koning
Feisal van Irak aan Jordanië hulp
toegezegd.
Volgens een communiqué, dat vrijdag
te middernacht te Nicosia op Cyprus
werd uitgegeven, heeft het Brits Franse
luchtoffensief van bases op vliegdek
schepen, Malta en Cyprus af „een ver
lammende slag" toegebracht aan de
Egyptische luchtmacht. In het commu
niqué staat voorts dat de Egyptenaren
in een poging het Suezkanaal te blok
keren nog vijf schepen tot zinken heb
ben gebracht.
Volgens een communiqué van het
Egyptische hoofdkwartier zijn vrijdag in
totaal veertien Franse en Britse vlieg
tuigen vernietigd. Een „aanval op het
dorp Aboe Zaabal aan de weg Ismailia—
Cairo" zou honderd doden en veertig
gewonden hebben geëist. In het dorp
Aboe Hammad zouden drie doden zijn
gevallen door een luchtaanval. Tijdens
een luchtgevecht tussen Egyptische
„Migs" en Britse toestellen zouden bij
Cairo twee Britse toestellen zijn neer
geschoten. Eén van de piloten had zich
per parachute weten te redden en was
in een straat in Cairo geland, waar hij
onmiddellijk door de politie werd gear
resteerd.
Een woordvoerder van het Franse mi
nisterie van Defensie deelde gisteren
mede, dat Franse Corsair "-bommen
werpers bij Alexandrië een Egyptisch
smaldeel, bestaande uit een torpedoboot-
jager en vier fregatten, hadden aange
vallen. Eén van de fregatten werd tot
zinken gebracht terwijl de torpedoboot-
jager in brand werd geschoten.
„Wij zijn van mening, dat de Egypti
sche luchtmacht en marine voldoende
geneutraliseerd zijn om de volgende fase
te beginnen. Deze fase zal evenwel wel
licht ook weinig tijd vergen", aldus de
woordvoerder. Hij herinnerde er aan,
dat men in de tweede wereldoorlog had
geleerd, dat men voor een landing van
zee uit eerst een ontschepingszone moet
isoleren en alle verbindingswegen naar
dit gebied moet vernielen. Hij kon niet
precies zeggen, welke methode in dit
geval zou worden gebruikt, maar de
Fransen en Britten gingen „nu in elk
geval over tot de fase die de inleiding
vormt tot de bezetting".
Tor veroverd
De Israëlische strijdkrachten hebben
de plaats Tor, ruim 200 km. ten zuiden
van Suez, veroverd. Dit werd hedenoch
tend te Tel Aviv meegedeeld. Tor ligt
aan de Golf van Suez.
In de mededeling wordt gezegd, dat
de opmars der Israëlische strijdkrachten
„zelfs beter verloopt dan oorspronkelijk
volgens de plannen was voorzien". Men
had geen tegenstand van de Egyptische
luchtmacht ondervonden. Het nieuws
van deze opmars in zuidelijke richting
volgt op de verklaring van Israël, dat
zijn strijdkrachten het schiereiland Si
nai geheel hebben bezet.
Een Israëlische militaire woordvoerder
deelde vandaag mee, dat de activiteit
der Egyptische commando-eenheden in
het gebied van Sanaï „zeer beperkt" is.
Op één plaats waren de spoorlijnen op
geblazen en elders was op een bus ge
schoten. Een voertuig van een grenspa-
trouille was door een mijn vernield.
Voor de rest was het rustig.
Hongaarse vrijheidsstrijders on
derzoeken een kamer in het hoofd
kwartier van de gehate veiligheids
politie te Gyoer. Vanuit dit hoofd
kwartier werd praktisch geheel
Hongarije gecontroleerd. O.m. werd
er een bandopnemer-installatie ge
vonden. die de telefoongesprekken
van een honderdtal Hongaren kon
opnemen.
Geen lioop meer
voor mijnwerkers
Er bestaat bijna geen hoop meer. dat
114 mijnwerkers, die door een ontplof
fing in een mijn te Springhill in de Ca
nadese provincie Nova Scotia van de
buitenwereld zijn afgesloten, kunnen
worden gered, aldus is vrijdag uit
Springhill gemeld. Men heeft twaalf lij
ken kunnen bergen.
Reddingsbrigaden kunnen door instor
tingen de ingesloten arbeiders niet be
reiken. Van de twaalf geborgen lijken
zijn er twee van leden van een reddings
brigade.
Zwaard van Damocles boven Boedapest
(Van onze Weense correspondent, prof. dr N. Greitemann, thans in Boedapest)
Hongarije maakt zich zorgen over het gedrag van de Russen: zij wekken
allerminst de indruk, dat zij uit het land willen wegtrekken. Ofschoon in het
algemeen wordt geloofd, dat zij geen agressieve bedoelingen koesteren,
gevoelen de Hongaren zich toch niet op hun gemak, nu de Russen zich buiten
Boedapest ingraven en voortgaan met het concentreren van hun strijdkrachten.
De gebeurtenissen rondom het Suezkanaal zijn door Moskou als een dankbaar
motief aangegrepen om hun steunpunten in deze situatie te handhaven. Enge
land en Frankrijk hebben het zwaar geteisterde Hongarije op deze wijze aller
minst een goede dienst bewezen. De grens op het traject Nickelsdorf en
Bratislava is afgesloten; een konvooi vrouwen en kinderen van in Boedapest
gedetacheerde buitenlandse diplomaten werd niet toegestaan hun tocht naar
Wenen voort te zetten en zij zijn intussen weer in Boedapest teruggekeerd.
Op bepaalde punten liggen Russische en Hongaarse tankgroepen tegenover
elkaar in stelling, maar er wordt nog niet gevochten.
Intussen gevoelt Hongarije zich buitengewoon geïsoleerd, zodat premier
Imre Nagy voor de tweede maal een brief aan de secretaris-generaal der
Ver. Naties, Hammarskjöld, heeft geschreven, waarin werd gemeld, dat Sovjet
russische militaire eenheden vrijdag de Hongaarse grens hadden overschreden
en naar Boedapest op weg waren. Gisteren heeft Hongarije in drie nota's
aan Moskou geprotesteerd tegen aanhoudende Sovjetrussische troepenbewe
gingen. De Hongaarse regering herinnert de Sovjet-Unie aan haar belofte, dat
de troepen teruggetrokken zullen worden en betreurt, dat op 31 oktober en op
1 en 2 november nieuwe formaties het land zijn binnengekomen. Gisteravond
laat verluidde in welingelichte kringen, dat Hongarije en de Sovjet-Unie tot
overeenstemming waren gekomen over de vorming van een gemengde com
missie ter bespreking van het terugtrekken van de Russische troepen uit
Hongarije.
Vrij veel wind
De Bilt verwacht tot morgenavond:
De kans op wat regen tijdens het
weekeinde blijft bestaan, terwijl er af en
toe vrij veel wind zal zijn, in hoofdzaak
tussen noord en west.
(Opgemaakt te 10 uur).
4 NOVEMBER
Zon op: 7.42 uur: onder: 17,09 uur.
Maan op: 9.42 uur; onder: 18.09 uur.
Hoogwater te Katwijk te 4.00 en
16.17 uur. Springtij.
(5/11 te 4.41 en 16.55 uur).
Dit nummer bestaat uit 16 pagina's
en een Bijvoegsel.
Gistermiddag is Z.K.H. Prins i bezoek aan de Verenigde Staten, i den van de journalisten op liet plat-
Bernhard teruggekeerd van z(jn\Op de foto ziet men ZdC.H. temid-\form van het vliegveld Schiphol.
En ook nog polio
Gisteren maakte de opstandelingen
zender in Miskolc bekend, dat er in dit
stadje een kinderverlammingsepidemie
is uitgebroken: circa 150 personen m
Miskolc en omgeving zijn door de ziekte
aangetast. Er zijn reeds dertig doden.
De zender vroeg om buitenlandse hulp
ter bestrijding van de epidemie. Ook het
Hongaarse Rode Kruis heeft dringend
om inëntingsstoffen gevraagd. De moei
lijkheid is echter, dat door het afsluiten
van de grenzen autocolonnes met le
vensmiddelen en geneesmiddelen niet
meer uit Oostenrijk naar Hongarije kun
nen komen. Wel is nog een Duits mo
biel veldhospitaal met 220 bedden en
een staf van zestig dokters, verpleeg
sters en Rode Kruisfunctionarissen in
Boedapest aangekomen. Een tweede een
heid is onderweg.
Werken, niet staken
Een zeer belangrijk feit Is de oproep
van verscheidene revolutie-comité's in
grote fabrieken en verkeersbedrijven.
dat maandag a.s. het werk weer moet
worden hervat. En dat men, vóór alles,
beginnen zal met het herstel van de pu
blieke werken. De staking was goed en
nodig, zo zegt men, tijdens de revolutie,
maar nu deze voorbij is. betekent elke
dag staking een groot verlies voor het
land. Ook kan staking anarchie tenge
volge hebben, waarvan de Russen bij
voorkeur zouden willen profiteren om
de zogenaamde „orde" weer te herstel
len. Er wordt in de verschillende minis
teries koortsachtig gewerkt aan de we
deropbouw. Een vertegenwoordiger van
het ministerie van Handel met het bui
tenland vertelde ons, dat Hongarije büna
alles nodig heeft, vooral grondstoffen zo
als katoen, wol, chemicaliën en ertsen.
De Sovjet-Unie heeft deze grondstoffen
tot nu toe op grond van handelsverdra
gen geleverd, maar men verwacht dat
hieraan nu spoedig een einde zal komen,
zodat de bevriende staten in het Westen
nu ten koste van alles moeten gaan bij
springen.
Jarenlang is Hongarije van de Sovjet-
Unie afhankelijk geweest en het heeft
vandaar grondstoffen ontvangen op zeer
gunstige condities. Dit mag men met
vergeten. Men moet bovendien de zaken
nuchter bezien. De eisen van de Hon
gaarse regering om uitsluitend over de
uraniummijnen te gaan beschikken zijn
wel gerechtvaardigd, maar achteraf
blijkt nu, dat Hongarije totnutoe slechts
15 kilo uranium aan de Sovjet-Unie
heeft kunnen leveren.
Harde winter verwacht
Het zal een harde en koude winter
worden, vooral in Boedapest met het
grote aantal vernielde huizen en het ge
brek aan bouwmateriaal en glas voor de
ruiten. Er zijn ook geen brandstoffen en
de voorraad aan stookolie is zo gering,
dat men reeds vóór de revolutie een
aantal autobuslijnen heeft opgeheven.
De industrie staat er slecht voor, maar
de arbeiders in de mijnen willen nu la
ten zien, dat zjj zonder plan en zonder
Stachanof-methoden in staat zijn nog
meer te produceren dan onder het com
munistische regiem. Alleen de landbouw
staat er betrekkelijk goed voor, de oogst
was niet slecht, maar op den duur moet
ook daar worden geholpen.
In de huidige omstandigheden kan
Hongarije alleen geholpen worden door
effectieve hulp, niet door kredieten op
lange termijn, maar door hulp vooral in
het zenden van grondstoffen, die dan in
Hongarije door de buitengewoon goed
gekwalificeerde arbeiders worden ver
werkt en dan aan het buitenland kun
nen worden verkocht. Nogmaals, Hon
garije heeft dringend, dringend, loyale
en effectieve hulp nodig.
Wordt stadstram duurder?
ENKELE REIS VAN 15 OP 20 CENT
De directie van de NZHVM heeft aan
de Minister voor Verkeer en Waterstaat
toestemming gevraagd om, zo mogelijk
met ingang van 1 december a s. de ta
rieven voor de stadslijnen te Leiden en
Haarlem te mogen verhogen.
In Leiden zou ..eze verhoging beteke
nen, dat de enkele reis-prijs wordt ge
bracht van 15 op 20 cent (kinderen blij
ven 10 cent), terwijl de gebruikelijke
8-ritten-kaart èt fl voortaan slechts
6 ritten zal bevatten.
De prijzen der week- en maandkaar-
ten zullen dienovereenkomstig worden
verhoogd, evenals die voor de locale
trajecten der interlocale bus- en tram
lijnen. welke laatste op onderling gelijk
niveau zullen worden gebracht.
Pineau naar Londen
Gesprek over Midden-Oosten
De Franse minister van Buiten
landse Zaken Pineau heeft gister
avond een bliksembezoek aan Lon
den gebracht. Na een korte inlei
dende bespreking met zijn Britse
collega. Setwyn Lloyd, had de
Fransman een gesprek van ander
half uur met Eden over de situatie
in het Midden-Oosten. Het onder
houd werd bijgewoond door de chef
van de Franse Generale Staf. gene
raal Paul Ely en de Franse Marine-
attaché'in Londen en van Britse
zijde door Selwyn Lloyd. Anthony
Head, de minister van Defensie en
hoge militairen. Er wordt geen
communiqué uitgegeven.
Geen terugkeer van
feodaie regiem
De anti-stalinistische eerste-secreta-
ris van de Hongaarse Communistische
partij, Janos Kadar, heeft via radio-
Boedapest verklaard, dat Hongarije be
dreigd wordt door een reactionaire te-
genrevolutie en Sovjetrussische inter
ventie. „De Hongaarse jeugd heeft zijn
bloed niet gestort om de tirannie van
Rakosi te laten vervangen door de ti
rannie van een reactionaire tegenrevo-
lutie.
Wij hebben niet gevochten om de fa
brieken en mjjnen uit de handen der
werkende klasse te laten rukken of de
boeren het land te laten ontnemen: wij
willen niet terugvallen in de slavernij
van het oude regiem van de feodale
heren".
Radio-Boedapest meldde voorts de op
richting van een „Federatie van de Ver
enigde Hongaarse jeugd", die onder
meer verklaart: „Wij willen niet de te
rugkeer van het fascisme van admiraal
Horthy. Wij zullen de fabrieken niet aan
de kapitalisten en de grond niet aan de
grootgrondbezitters teruggeven".
1.727.694 verloren
arbeidsdagen
DOOR ONGEVALLEN IN
BOUWBEDRIJF
In één jaar zijn 1.727E.694 arbeids
dagen verloren gegaan door 60.048 on
gevallen in het bouwbedrijf.
Deze cijfers zijn gepubliceerd in de
monografie beveiliging, die in opdracht
van het produktiviteitscentrum voor
het bouwbedrijf is samengesteld.
Een bedrag van f. 11.736.436 moest
daarvoor aan schadeloosstelling worden
uitgekeerd.