f4t DE EEUWIGE ZON- Catastrofe en ondergrondse strijd ONS MENU V i I :J Vijf MIDDEL-puiiteii ZATERDAG 20 OKTOBER WEKELIJKS BIJVOEGSEL PAGINA 3 GEHEIME GENOOTSCHAPPEN (VI) Soen Yat-sen de vader der Chinese vrijheid ifiji P 4> N f. ft 5 V w A'i EEN WENSDROOM OOK IN SPANJEMAAR N HERFST BEGINT EERST 1 NOVEMBER....! VAN DE WEEK Spiegeltje, spiegeltje aan de wand. Als een ware furie waarden moord en mishandeling door het Hemelse Rijk. De regering wilde de Boxers niet tegengaan. Niemand anders kon hen remmen. Bloedige excessen op ongekende schaal bleven voortgaan. De leden der geheime genootschappen martelden hun slachtoffers op vreselijke wijze. De geruchten over de onoverwin nelijkheid en onkwetsbaarheid der Boxers namen dagelijks in aantal en kracht toe. Voortdurend groeide het aantal vluchtelingen in de «Wijk der Legaties" te Peking, waar de Westerse gezantschaps gebouwen lagen. Spoorlijnen werden vernield, telegraafverbindingen verbroken. Kooplieden en missionarissen werden gemarteld, verminkt en gedood. Begin juni 1900 was Peking omsingeld door de Boxers en hun aanhangers. Een poging om een paar duizend Europese soldaten naar Peking te sturen om nog erger dingen te voorkomen mislukte. Op 30 km. afstand van de stad waren de troepen gedwongen om terug te keren. vaderlandsliefde, begreep, dat de gehei me genootschappen in China toen het beste middel waren om een politiek doel te bereiken. Dus liet hy zich in wijden als Hoeng-broeder. Hy stichtte „filialen" van het Hoeng-Genootschap, die naar buiten handelsondernemin gen of geleerde verenigingen leken, doch die in feite revolutie-scholen, wegbereiders van de opstand, bronnen van verzet waren. Soen Yat-sen vond steun by veel landgenoten in den vreemde. In China trokken zijn afge zanten van loge tot loge, van tempel tot tempel. Zij predikten alom de revo lutie, de verdrijving der Mandsjoe-dy- nastie. knoopt. De Europese pachtgebieden en wijken in China waren gezocht als hoofdkwartier van de Hoeng-broeders. Daar immers dreigde geen gevaar van de zijde der politie. Enige kleine op standen mislukten. In 1911 slaagde de revolutie. De Hoeng-Broeders hadden hun strijd van eeuwen tegen de Mand- sjoe-dynastie, tegen de „Barbaarse In vallers" gewonnen. Soen Yat-sen zelf deelde dit op plechtige wijze mede aan de geesten der gestorven Ming-Kei- zers. De Boxer-opstand was gëindigd in een catastrofe voor China. De Hoeng- revolte werd het begin van een nieuwe periode in China's geschiedenis, van een periode van vooruitgang en opbloei. Dat dit zo was, is in beide gevallen toe te schrijven aan de activiteit van machtige geheime genootschappen. Volgende keer: BLOEDSBROEDERS EN DURE EDEN WEKEN lang kraaide de rode haan zegevierend in Peking. Pa leizen, kerken, huizen en tempels vielen ten offer aan de vlammen. Dui zenden en nog eens duizenden mannen, vrouwen en kinderen stierven een ver schrikkelijke dood. De Duitse gezant, baron Von Ketteler, werd vermoord. In allerijl versterkten de Europeanen hun legaties zo goed en zo kwaad als het ging. De Boxers sloegen het beleg om de Wijk der Legaties. Kogels hadden zij weinig, doch zij beschoten de Barba ren met stenen en glasscherven. Dag en nacht hieven de tienduizenden Boxers en hun honderdduizenden aan hangers een angstaanjagend ge schreeuw aan. Zenuwslopend waren die weken van het beleg voor alle Euro peanen en de in de legaties gevluchte Chinese Christenen. Een ontzettend lot wachtte hen, doch zij vochten door en hielden stand. Dag in dag uit wer den in Peking honderden Chinese Christenen ter dood gebracht. De kei zerin betrok het,, Paleis des Vreed- zamen Langen Levens", omdat het la waai en de opwinding haar stoorden in haar slaap! Elndelyk, op 16 augustus 1900, be reikte een internationale troepenmacht onder bevel van de Duitse generaal Von Waldersee Peking. Het uur der bevrij ding was voor de Westerlingen gesla gen, Baardige Sikhs uit India waren de eersten, die de mare der verlossing brachten. De Boxer-terreur werd ge broken. De Vreemde Duivels hadden de overwinning behaald. Hun troepen traden meedogenloos tegen de gehei me genootschappen op. Duizenden „ingewijden" verloren het leven. Op nieuw heersten er angst en leed in het Hemelse Rijk. China moest een zware schuld betalen aan de Vreemde Dui vels. Een der meest tragische episoden uit de betrekkingen tussen China en het Westen was ten einde. ONDERGPONDSE STRIJD HET einde van de Chinese geheime genootschappen was echter niet gekomen. Onder de vele, die China telde, was er één, dat kort na 1900 bij zonder actief werd. Het was een der oudste, misschien wel het alleroudste geheime genootschap, het Genoot schap Hoeng, dat sedert de vijfde eeuw van onze jaartelling herhaalde lijk van zich deed spreken en van grote invloed was op de Chinese geschiede nis. In den beginne wijdden de leden zich voornamelijk aan mystiek en reli gie. Van politieke oogmerken was toen nog geen sprake. Anders werd dit na 1644. In dat jaar zetten de Mandsjoes, die, komende uit het noorden. China veroverd hadden, een nieuwe dynastie op de troon. De Ming-dynastie, die tot dan toe had geregeerd, werd verdre ven. De overwonnen Chinezen moesten als teken van vernedering, ten teken, dat de Mandsjoes hen als „oude vrou wen" beschouwden het haar voortaan in een vlecht dragen. Alle geheime ge nootschappen werden verboden, doch de meeste bleven niettemin bestaan in het allerdiepste geheim. En telkens, als na 1650 de overheid toesloeg en de .Meesters" of „Ingewijden" aan hevige vervolgingen en zware straffen bloot stelde, kwamen de genootschappen terug met andere leiders, onder een andere naam ook vaak. Het Genootschap Hoeng bleef even eens bestaan. Onmiddelijk na de komst der Mandsjoes verklaarde de Hoeng zich tot onverzoenlijke vijand van de „barbaren uit het noorden" en van de nieuwe dynastie. Terugkeer van de Ming-keizers op de Troon des Hemels, dat werd hun doel. De Hoeng werd hierdoor tot een uitgesproken politiek geheim genootschap. Vroeger waren het monniken, geleerden, wijsgeren, schrijvers geweest, die lid werden. Na 1650 stroomden tienduizenden boeren en arbeiders toe. De Hoeng predikte in de loges en tempels verzet. De Hoeng organiseerde opstootjes en zelfs heel gevaarlijke opstanden, die tienduizen den Hoeng-broeders het leven kostten. De Hoeng zorgde ervoor, dat iedere generatie de fakkel van het verzet tegen de Mandsjoe-dynastie branden de hield. Iedereen, die toetrad, moest plechtig beloven, zijn leven te zullen inzetten om de terugkeer van de Ming- keizers te helpen bevorderen. Onvoor waardelijke gehoorzaamheid aan de be velen der Grootmeesters van de Hoenr werd eveneens geëist. De ondergrondse strijd van de Hoeng werd 267 jaren nadat hij begonnen was. bekroond met succes. In 1911 werd de 'laatste Mandsjoe-keizer van de troon verjaagd. Een Chinese republiek werd uitgeroepen. Het was Soen Yat-sen, de „Vader der Chinese Vrijheid", die de Hoeng-broe ders en de leden van andere geheime genootschappen verenigde en hen leid de naar de zegepraal. Soen Yat-sen, begaafd, eerzuchtig, bezield door warme A i* CS., l>' f- 'f* jfc 2*. ti Als een onzichtbaar net hing de sa menzwering boven China. De .„mazen" waren boeren, arbeiders, ambtenaren, geleerden, officieren zelfs. En als de geheime politie zo nu en dan al enige „mazen" bloedig vernietigde, geen nood, zij waren spoedig weer aange- ■■fel Enige bladzijden uit een boek, waari geheim genootschap beschreven staat The Hung Society of China". i het ritueel van een Chinees Foto ontleend aan „Ward", k_. (Van onze correspondent in Barcelona) De lieve droom van bewoners uit het regen-land Nederland, dat tenminste Spanje een land zou zijn waar men het gehele jaar in de zon kan zitten, moet wreed worden verstoord, want ook hier is de herfst begonnen. De jassen en de mantelpakken komen weer uit de kasten, want hoewel inder daad de zon nog wel schijnt: de ochtenden en avonden worden al fris Na drie maanden vakantie zijn de scholen deze maand weer begonnen en de verkorte werktijden, die hebben gegolden voor de zomermaanden juli, augustus en september, zijn weer normaal: van 9 tot 2 en van 4 tot 7. De bladeren verkleuren, want Op 1 november namelijk viert men in Spanje Allerzielen en bij de lange kerkdiensten, die daarbij gehouden worden, at men vroeger datgene wat op 1 november in grote hoeveelheden voorhanden is: kastanjes. Deze vrucht, gegeten bij wat witte wijn. bestreed de hongergevoelens afdoende. Aan de kerken verschenen toen echter al gauw vrouwtjes, die de kastanjes pof ten en ze voor enkele centlmos ver kochten. en daarmee was dan weer een spiksplinternieuwe gewoonte ge boren. Het kon niet uitblijven dat deze traditie groeide en zo kent men nu in diverse Catalaanse dorpen op de voor avond van Allerzielen „Het feest van de kastanjes", waarbij grote vuren worden gestookt om de glanzende bruine vruchtjes te poffen. r>at daarbij de dansen van de streek worden ge danst. is voor Spanje zeer vanzelf sprekend. Ook de schoolkinderen heb ben een eigen spelletje gevonden voor de kastanjes. Op de schooltrappen worden de vruchten uitgestald en terwijl de kinderen trede voor trede deze trappen beklimmen, telkens een kastanje oprapend, zeggen ze een gebedje. alleen in het zuiden van dit land blijft de zomer eeuwig Wanneer men het niet zou hebben gemerkt aan alle voorgaande, nogal voor de hand liggende dingen, dan is er nog iets waaruit men zeker kan opmaken, dat het herfst is. Op de straten zijn de oude mannetjes en vrouwtjes verschenen, die op hun primitieve, met houtskool gestookte kacheltjes kastanjes poffen om die te koop aan te bieden. Deze Spaanse herfst-traditie dateert, zoals vele tradities in dit land, van eeuwen her en iedereen weet, dat pas tegen 1 november de gepofte kastanjes het lekkerst zijn. In Barcelona heeft het overigens maar weinig gescheeld of er waren dit jaar geen Uastanjeverkoopsters en geen houtsköolfornuisjes geko men. Een bolleboos op het gemeen tehuis had namelijk uitgevonden dat Barcelona toch ook eens iets moest gaan doen aan een van die mysterieuze nieuwigheden, waar bui tenlanders zo de mond vol over hebben: verbetering van het ver keer Hij vond dat voetgangers maar last hadden vaYi dat kastanje-gedoe en dat er dus dit jaar geen verkoopsters en trottoirs mochten komen ver sperren. Tenslotte moet men immers ergens beginnen met het oprui men van de verkeerschaos, die groot is. Zodra dit snode plan bekend werd. gingen er evenwel kreten van afgrijzen op en dus verdween het plan in de prullemand. De verkoop sters staan er dus weer. Ook begin toneelseizoen Naast de kastanjes kan men ook aan de aanplakzuilen zien. dat de herfst is begonnen. Er hangen weer veel affiches, waarop theater-voorstel lingen zijn aangekondigd. Het toneel seizoen begint overigens eerst goed op 1 november. Op de vooravond van Allerzielen speelt men in ettelijke theaters te Madrid en Barcelona ieder jaar weer „Don Juan Tenorio", het verhaal van de minzieke edelman uit Sevilla. die de dochter van de stedelijke com mandeur schaakt en bij die gelegen heid de commandeur zelf bij een schermgevecht doodt. Hij drijft zijn overmoed juist even te vei", door het stenen grafbeeld van de gedode vader op een feest uit te nodigen en sterft als het beeld werkelijk verschijnt. Dit gegeven, dat tot een toneelstuk werd bewerkt door José Zorilla, naar een veel ouder stuk van de monnik Gabriel Tellez, spreekt de Spanjaarden altijd weer aan en ze willen het ieder jaar weer zien. Er is zelfs een film van gemaakt, waarvoor de Catalaanse schilder Dali de decors leverde. De grootste acteurs van Spanje hebben de rol van Don Juan gespeeld en ze al jassen op de rambla's van Barcelona. De appeloogst is dit jaar zeer behoorlijk en men ziet nu tafelappelen in allerlei soorten, van bleekgroene tot oranjerode en van zoete tot friszure, geëta leerd. Vanzelfsprekend is het de fruitteler niet mogelyk alleen maar dit eerste klas fruit te telen. Natuurlijk zyn er ook appelen in de handel die lelijke plekken vertonen door bijv. schuren van takken of door hagelschade. De smaak, het vitaminegehalte en de voedingswaarde lijden daar niet onder, alleen het uiterlijk is minder fraai. De prys van dit „keukenfruit" is daarom aanmerkelijk lager en alle huismoeders die moeten rekenen, zullen dankbaar gebruik maken van deze, uiterlijk minder aantrekkelijke, soorten omdat ze deze toch tot bijzonder smakelijke en voedzame schoteltjes (appeltaart, gebraden appelen, appelpanne- koekjes, appelcompöte, enz.) kunnen verwerken. ZONDAG broodjes met champignonragout, tussenrib met bloemkool en tomaten, fruitsla. MAANDAG schoteltje van rest vlees en aardappelen, groene kool, yoghurt- vla,. DINSDAG varkenslappen, andjjvie, aardappelen, appelpannekoekjes. WOENSDAG gebakken kaasplakken, prei en aardappelpurée, perencompóte. DONDERDAG: kerryschotel met sla en eieren, kamemelkpudding met vanillesaus. VRIJDAG ZATERDAG goulash van vis, rijstkoekjes, bietensla, koffievla. macaronischotel met ham en kaas, gebraden appelen. Recept: kamemelkpudding met vanillesaus. Vi liter karnemelk, sap van 1 ci troen, geraspte schil van 1 citroen, 140 gr. suiker, 20 gr. gelatine, si dl. water. Het water koken, van het vuur nemen, de suiker en de geweekte, goed uitge knepen gelatine er in oplossen. De karnemelk vermengen met de ge raspte citroenschil en het citroensap, de opgeloste suiker en gelatine er aan toevoegen en goed dooreen roeren. Zodra de puddingmassa stijf begint te worden, deze overdoen in een met wa ter omgespoelde puddingvorm. Bij de pudding een vanillesaus presenteren. Recept: goulash van vis. 1 kg. vis, 10 gr. zout, 1 theelepel paprika, 3 eetlepels fijn gesnipperde ui, 50 gr. boter. De vis ontgraten, in stukjes snijden, met zout en paprika bestrooien en tesamen met de ui in de boter goud bruin bakken. Daarna iets water er bij gieten zodat de vis juist onder staat en 't geheel nog 5 minuten door laten koken. Parijs, oktober 1956 Ook al behoort de wespentaille al lang tot de geschiedenis, toch gaat nog menige vrouw van deze tijd prat op haar taille, wanneer die tot een opvallende eenheid in te snoeren is. Hoevelen trekken niet - zij het tussen de maaltijden - haar ceintuur graag een gaatje strakker aan Het middel blijft, ook in dit modeseizoen, dat van insnoeren en streng tailleren maar heel weinig wil weten, een punt van impor tantie. En wie het beste resultaat wil boeken met haar silhouet, dient enkele punten in het oog te houden als het om het middel gaat. Immers, niet de eerste de beste ceintuur is ook de juiste ceintuur. De brede ceintuur is bijvoorbeeld niet voor elkeen geschikt, en velen zouden met een taille gordel in de kleur van de japon een beter effect oogsten dan met een ceintuur van sterk contrasterende kleur. Uw lichaamsbouw stelt eisen - zelfs aan die toch zo kleine accessoire, de ceintuur. 1. Bent ge van nature toegerust met een kort bovenlichaam en brede heu pen, laat U dan niet verleiden door die vlotte, brede leren ceintuur, die een slanke leest zo voortreffelijk staat, maar op uw figuur niets van zijn vlot heid zou overhouden. Maak van de nood een deugd en houdt U uit prin cipe bij heel smalle ceintuurtjes, die ge aantrekt maar niet te strak en diie ge bij voorkeur houdt in de kleur van het kledingstuk dat ze sieren. Zorg dat onder dat ceintuurtje de rok glad om de heupen valt en breng boven de taillegordel, in lijfje en blouse, een lengtegarnering aan. 4. Bent ge trots op uw middeltje dat ge tot 58 centimeter (of misschien wel minder) kunt insnoeren, maar hebt ge in verhouding (een breed bovenlichaam en brede heupen, maak dan van dat insnoeren niet een al te grote sport: doe het met mate en vooral met een smalle ceintuur. 5. Uw bovenlichaam is uitgesproken kort en steeds weer toont uw spiegel U dat er iets niet helemaal in ver houding is in uw figuur. Een kleine beschouwen dat altijd als een grote eer. Maar ook groepjes amateurs wagen er zich aan en zo kan het ge beuren. dat men het toneelstuk kan gaan zien, opgevoerd door de stam gasten van een bepaald cafeetje. Dat men het vooral te zien krijgt tegen Allerzielen en de weken daarna, zal wel komen omdat het laatste bedrijf speelt op een kerkhof. Het wordt kouder Van nu af aan wordt het kouder en op de hoogvlakten van midden-Spanje zal het weer gaan vriezen. Langs de kusten van de Middellandse Zee. waar het kwik bijna nimmer daalt onder het vriespunt, hoopt nien intussen dat er dit jaar geen reprise komt van de vorige winter, toen er tot ieders ont zetting plotseling sneeuw en ijs ver schenen, die o.a. de sinaapappeloogst voor een groot - deel vernietigden. Maar dat is allemaal van later zorg. Op het ogenblik is het bij tijden alleen nog maar wat frisjes. In de steden komt het seizoen weer op gang en dat ls voor Barcelona en Madrid, om dan de grootste twee maar te noemen, een heel evene ment, met tal van mondaine festivi teiten. De mode-ontwerpers, die Spanje ook heeft, hebben zwart ge lanceerd tot mode-kleur en korte capes zijn zeer >.en vogue" voor de dames. Van de vele cafeetjes gaan nu 's avonds de deuren dicht en dan lijkt het dubbel zo gezellig, bij een glas verwarmende Spaanse wijn. De kastanjes en Don Juan zijn daar, om aan al deze en andere heerlijk heden te herinneren. 2. Hebt ge een lang, smal boven lichaam en hoegenaamd geen heupen, met andere woorden hoort ge tot die groep waarop het onflatteuze predi- caat „bonestaak" van toepassing is, ergert U dan niet, maar weest blij: ge hebt van alle onvolmaakten de meeste rectificatie-mogelijkheden! Herzie uw silhouet, geeft het wat meer vorm, wat meer curve met behulp van de coupe van uw japonnen. Draag gerust een brede ceintuur (5 8 centimeter) van contrasterende kleur en trek deze zo strak mogelijk aan boven een wijde rok een rok die de heupen door middel van rimpels of coupenaadjes opdoft. Bloesende lijfjes komen voor U eveneens in aanmerking. En bij min of meer formele gelegenheden zult ge groot succes boeken met de brede, ge drapeerde maagceintuur (boven een wijde rok en onder een opgedoft, kort lijfje). 3. Is het etiket „lang, slank boven lichaam en brede heupen" op U van toepassing, laat dan eens en voor al de aangerimpelde rok links liggen. Draag keurig afkledende rokken en veroorloof U alle smaakvolle fantasie in ceintuurs van vier centimeter of neder. Trek die ceintuur niet testrak ian, hetgeen de breedte van de heu pen zou accentueren. Draag uw rok ken niet te kort en schoei uw voeten in slanke pumps met hoge hak. kunstgreep echter enge kunt veel verbeteren: draag uw rokken niet te lang, draag evenmin zeer hoge hakken en kies, inplaats van de rechte cein tuur, een rondgesneden taillegordel, die precies om het middel valt en smal is, of die net onder de taille valt en iets breder is. J. V. (Ingez. Med.-Adv.) de luxe stift f| in de i"xe houuer j| 4.50 2.95 1.25 Vraag ook de luxe Na gellak in luxe (lesjes, met de 3 magische kogeltjes f 1 45 I Paarlemoer I 1.85 f

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1956 | | pagina 13