Liberia heeft een ontoegankelijke
kust van 550 kilometer lengte
\aar schatting anderhalf miljoen
inwoners
Amerikaans toestel maakte
noodlanding in volle zee
B. en W. Delft krijgen ongelijk
Zes Hilversumse knaapjes gingen
op stap met gestolen bestelauto
Atoom in dienst
van de mensheid
95ste jaargang
Woensdag 17 oktober 1956
Derde blad no. 2S962
Spoorwegen zijn er onbekend
(ui)
Hoe ziet dat land van President dr. W. Tubman, die momenteel in ons
land vertoeft, er nu eigenlijk uit? Langs de 550 kilometer lange kustlijn
van Liberia bespoelen de golven der Atlantische Oceaan dit tropische
land, dat met een oppervlakte van 110.000 vierkante kilometer ongeveer
drie en een half maal zo groot is als ons lage landje aan de Noordzee.
De smalle lage kuststrook, doorsneden door lagunes, getijkreken en
moerassen wordt hier en daar door de welving van een kaap onder- H
broken. Binnenwaarts stijgt het land vrij snel naar een aantal plateaus. Frans Gumée vindt nu reeds een goe-
Talrijk zijn de beekjes en riviertjes, die uitmonden in enkele grote'" v""""
rivieren. Al deze rivieren stromen over barre rotsen en via vele
watervallen naar de zee. Zij zijn dan ook slechts weinige kilometers
bevaarbaar. De kust is zeer ontoegankelijk door zandbanken en drempels
in de ondiepe kustwateren.
Luchtfoto van de vrijhaven van
Monrovia, de hoofdstad van Liberia
Hoofdstad Monrovia:
35.000 zielen
De bovengrond bestaat evenals in
de buurlanden, uit gelateriseerd ma
teriaal. dat bij droog weer de auto
mobilist in wolken fijne rode stof hult.
in de natte tijd de wegen in een
glijbaan verandert. De gronden zijn
over het algemeen niet erg vrucht
baar en de zware regenval heeft de
grond bovendien sterk uitgeloogd.
Tussen de kust en het laaggebergte
is het land bedekt met dichte tropi
sche wouden.
In het uiterste noorden ziet men ech
ter een overgang naar het savanne-
landschap. Langs de randen der regen
wouden zijn de heuvels en dalen bedekt
met palmen.
Het klimaat is tropisch en staat
speciaal in de zuidelijke helft van het
land onder invloed van de z.w. moes
son, die hier een hoge vochtigheids
graad brengt. Daar zijn ook de tem
peratuursverschillen vrij gering. De ge
middelde jaartemperatuur voor het
gehele land is ongeveer 27 graden C.
In de kuststreek variëren de gemiddel
de maximum maandtemperaturen tus
sen 35 gr. en 27 gr.
VIER METER REGEN
PER JAAR....
Langs de kust is de regenval het
grootst, nl. ongeveer 4 meter per jaar,
een hoeveelheid, die in geheel Afrika
slechts wordt overtroffen door Brits
Kameroen In het binnenland is de
regenval veer geringer en in de maan
den december en januari zelfs bijna
nihil.
De hogere, noordelijke streken zijn
over het algemeen droger en gezonder
dan de kuststrook, al waait er in de
periode van november tot februari nu
en dan de „Harmattaneen woestijn
wind uit de Sahara, die irriterend werkt
door de meegevoerde fijne stofdeeltjes.
BEVOLKING.
Het juiste inwonertal van Liberia is
niet bekend, doch schattingen concen
treren zich om het getal van 1.5 mil
joen, van wie de „Americo Liberians"
een groep van ongeveer 12.000 vormen.
Van de totale niet-Liberiaanse bevol
king van ongeveer 7000 personen komen
omstreeks 4000 uit de buurlanden. De
overige 3000 bestaan uit Libanese en Sy
rische handelaren, Amerikanen, Fran
sen, Nederlanders. Engelsen, Duitsers
en enige andere nationaliteiten.
Ongeveer 85 pet. van de bevolking
leeft nog volgens de oude stamgebrui-
ken. Hoewel het Engels de officiële voer
taal is. is dit nog weinig verbreid en de
28 inheemse talen worden nog door een
zeer groot aantal inwoners gebruikt. Het
analfabetisme is nog groot.
VLEES IS SCHAARS.
De inheemse bevolking leeft voorna
melijk van de landbouw. Rijst en palm
olie vormen een belangrijk deel van het
dieet. Verder verbouwt men cassave,
mais, suikerriet. Vlees is schaars, zodat
ieder stuk wild. dat door de dorpsjager
geschoten wordt, welkom is.
Op de gronden, die aan een stam be
horen, bebouwt iedere familie zijn eigen
percelen, waarvan hij het gebruiksrecht
heeft. Doordat dit gebruiksrecht binnen
de stam erfelijk is, zijn de landgebrui-
kers in de praktijk eigenaar van hun
akkers. Een gedeelte van de oogst moet
worden afgedragen aan het stamhoofd,
in wiens persoon de eenheid van de
stam is verpersoonlijkt.
In deze inheemse gemeenschappen is
het christendom slechts in geringe mate
doorgedrongen. Des te meer invloed
heeft het Mohammedanisme, vooral in
het noorden en noordwesten van het
land. Overigens regeren hier nog de
goden, halfgoden en geesten door de
tovenaars en medicijnmannen. Het
Christendom, dat vele voorposten in het
binnenland heeft in de vorm van zen-
dings- en missiescholen en -hospita
len. is vast gevestigd aan de kust. De
Liberians zijn voornamelijk gouverne
mentsambtenaren; onder hen vindt men
ook plantagebezitters.
MONROVIA: 35.000 INWONERS.
Grote steden vindt men in Liberia
niet. De hoofdstad Monrovia telt onge
veer 35.000 inwoners. Vele van de Li
berians wonen hier. In het overige deel
van het land is geen enkele stad met
meer dan 5000 inwoners.
Monrovia is gebouwd op Cape Mesu-
rado, ongeveer 80 m. boven zeeniveau.
Het Stratenplan verdeelt de stad in een
groot aantal rechthoekige blokken.
Langzamerhand verrijzen er moderne
gebouwen. Indrukwekkend is de ambts
woning van de president, de Executive
Mansion.
LAND- EN WATERWEGEN.
Land- en waterwegen zijn schaars in
Liberia. De rivieren zijn buiten het
smalle kustgebied onbevaarbaar. De 2500
motorvaartuigen in Liberia kunnen zich
op 1150 km. wegen voortbewegen. Som
mige zijn tijdens het regenseizoen on
berijdbaar. De rivieren en beekjes wor
den overbrugd door ponten of houten
bruggen.
Met financiële hulp van de Verenig
de Staten en een lening van de Export-
Import Bank van 5.000.000 doll., wordt
de wegenbouw nu krachtig aangepakt.
Er is reeds een grote wég aangelegd
van Monrovia naar N'zerekoré in Frans
Guinée.
Tussen de vrijhaven van Monrovia en
derenverkeer plaats van 40.000 ton per
jaar, welke hoeveelheid nog steeds blijft
stijgen.
Behalve een ertsspoorlijn van Bomi
Hills naar de haven van Monrovia, die
64 km. lang is, kent Liberia
spoorwegen.
NEDERLANDERS ALS LOODS
De verbindingen ter zee ondergingen
een grote verbetering, toen in 1948 de
moderne vrijhaven van Monrovia werd
aangelegd. Schepen met 8,5 meter diep
gang kunnen hier nu meren langs de
kaden, die met een lengte van 600 meter
ligplaats bieden aan 9 vrachtschepen.
Een aparte laadinstallatie is gertiaakt
voor het laden van ijzererts. In 1955
deden 1067 schepen de haven van Mon
rovia aan. De totale goederenbeweging
in dat jaar was 2 miljoen ton tegen 1,3
miljoen ton in 1954.
In de haven werken enige Nederlan
ders onder andere als loods. Vele vlag
gen verschijnen in Monrovia, waaronder
die van de Holland-West-Afrika Lijn.
De andere havens zijn van veel min-
Ned. Genootschap
Landbouwschap
Koninklijk
BENOEMING VIER ERELEDEN
Het Nederlands Genootschap voor
Landbouwwetenschap, dat gisteren te
Wageningen zijn 70-jarig bestaan
vierde, mag voortaan het predikaat
Koninklijk voeren. De burgemeester
van Wageningen, mr. M. de Niet Gzn,
deed mededeling van het desbetreffen
de K.b.
Vier ereleden werden benoemd: dr. ir.
S. Smeding te Zwolle kreeg deze onder
scheiding wegens zijn verdiensten ten
aanzien van de Zuiderzeewerken, dr. F.
P. Mesu te Bilthoven wegens zijn cul
tuurtechnische bijdragen aan de land
bouwwetenschap, mr. dr. E. C. J. Mohr
wordt door zijn benoeming tot erelid
gehuldigd voor het zeer belangrijke
werk dat hij voor de oorlog in Indonesië
heeft verricht en dat er naar de mening
van het genootschap toe heeft geleid
dat de voorlichting voor de tropische
landbouw aldaar een voorbeeld voor de
wereld genoemd kon worden. Ir. W. C.
van Heusden tenslotte heeft het onder
zeer moeilijke omstandigheden gepres
teerd het landbouwkundig onderzoek in
Indonesië intact te houden. Ir. Van
Heusden is op het ogenblik onderweg
van Indonesië naar Nederland.
Herman Teirlinck krijgt
prijs Ned. Letteren
De minister van Openbaar Onderwijs
te Brussel en de minister van O. K. en
W. te 's-Gravenhage hebben, na ken
nisneming van het advies van de ju
ry voor de toekenning van de prijs der
Nederlandse letteren, besloten deze
prijs voor 1956 toe te kennen aan de
auteur Herman Teirlinck te Brussel.
De uitreiking van de prijs zal, gelijk
gemeld, op zaterdag 27 oktober in de
Ridderzaal te 's-Gravenhage door H. M.
Koningin Juliana worden verricht in te
genwoordigheid van autoriteiten en ge
nodigden.
De jury voor de toekenning van de
prijs was als volgt samengesteld: Mau
rice Gilliams. lid en voorzitter: Jan En
gelman. Karei Jonckheere. prof. dr. P.
Minderaa. Achille Mussche en prof. dr.
G. Stuiveling, leden. dr. R. de Meyer te
Brussel en H. J. Michael te 's-Graven
hage.
Hoge onderscheiding voor
Japanse ambassadeur
H.M. de Koningin heeft de ambassa
deur van Japan, de heer S. Okamoto, in
afscheidsgehoor ontvangen. De schei
dende ambassadeur is door H.M. be
noemd tot Grootkruis in de Orde van
Oranje-Nassau.
(Ingez. Med.-Adv.)
De nieuwe BM shag van VAN NELLE ligt vooraan*)
J» smaak, in geur» in kwaliteit
De pure (lange!) Virginia tabak rolt gemakkelijk.
X U zult genieten van deze
nieuwe VAN NELLE shag I
Hachelijk avontuur op Stille Oceaan
Rustige beslissingen van (le gezagvoerder
voorkivanien 'ii ramp: alle passagiers gered
Uiterste rust en weloverwogen beslissingen van kapitein Richard Ogg
hebben gisteren in de vroege morgenuren een ramp voorkomen, toen hij zich
als gezagvoerder van een defecte „SMratocruiser" van de Pan American Air
ways genoodzaakt zag zijn toestel op de Stille Oceaan een noodlanding te laten
maken. Alle 32 inzittenden konden nu worden gered en aan boord worden ge
nomen van een weerschip, waarboven hij zijn toestel doelbewust meer dan
drie uur had laten rondcirkelen. Onder de passagiers bevond zich één Neder-
der belang. De schepen kunnen daar lander, de heer H. Braat uit Rotterdam,
niet meren, maar moeten op de rede
Clipper zonk in 20 minuten
gelost en geladen worden. Enige hier
van zijn Robertsport, Marshall, Grand
Bassa. Greenville, Cape Palmas,
Eigen keus bij inwoning
Richtlijnen niet in acht genomen
(Van onze Haagse redactie)
Ged. Staten van Zuid-Holland heb
ben uitspraak gedaan in de zaak van
een Delftse mevrouw die in verzet
was gekomen tegen een beschikking
van B. en W. van Delft, die een ge
deelte van haar woning vorderden ten
behoeve van een echtpaar.
B. en W. hadden een brief van de me
vrouw in handen, waarin zij verklaarde,
dat B. en W. oyer de tweede etage van
haar huis konden beschikken, zodra
haar zoon, die bij haar inwoonde, een
eigen huis zou hebben gevonden. Alleen
op deze verklaring wilde de huisvesting
van Delft een vergunning voor haar
zoon afgeven, om bij zijn moeder te mo
gen wonen.
Ged. Staten, bij wie de mevrouw in
verzet was gekomen tegen de beschikking
van B. en W. van Delft, om het echt
paar in de woning van de mevrouw te
plaatsen, hebben haar in het gelijk ge
steld. Zij mag dus zelf bepalen, aan wie
zij haar tweede etage ter beschikking
stelt.
In de motivering van hun beslissing
wijzen Gedeputeerden er op. dat by vor
dering van woonruimte de terzake door
de minister van Binnenlandse Zaken
krachtens artikel 7 der wet te geven
richtlijnen'of voorschriften in acht moe
ten worden genomen en dat volgens
die richtlijnen bij +oewijzing van woon
ruimte zoveel mogelijk rekening dient te
worden gehouden met de voorkeur van
de eigenaar met betrekking tot de per
sonen, aan wie het gebruik van woon
ruimte ter beschikking zal worden ge
steld. B. en W. van Delft hebben deze
richtlijnen in dit geval niet in acht ge
nomen. Hieraan doet naar het oordeel
van Ged. Staten niet af de omstandig
heid, dat de opposante en haar zoon een
verklaring hebben getekend, dat de
tweede etage na de ontruiming ervan
ter beschikking zal komen van het huis-
H. C. BRINKERS OVERLEDEN
Te Wassenaar is gisteravond op 64-
jarige leeftijd overleden de heer H. C.
Brinkers. directeur van Brinkers mar
garine- en oliefabrieken te Zoetermeer
Oudewater, president-commissaris
van de Hollandse margarinefabriek en
Van Wychen's oliefabrieken te Wychen.
Hij was tevens geinteresseerd bij vele
andere industrieën.
vestingsbureau, daar immers deze ver
klaring aan B. en W. niet het recht
geeft, de voorkeur van de eigenaresse
ten aanzien van de toekomstige bewoners
buiten beschouwing te laten. Derhalve
kan het bestreden besluit niet in stand
blijven, wordt het daartegen aangete
kende verzet gegrond verklaard en dient
het bestreden besluit te worden vernie
tigd.
Het vliegtuig was op weg naar Hono-
loeloe naar San Francisco, de laatste
etappe van een vlucht rond de wereld,
welke in New York was begonnen. Op
ongeveer 1650 kilometer van de kust,
zowat halverwege tussen Hawaii en
San Francisco, raakte het toestel in
moeilijkheden, toen een motor uitviel
en de propeller van een andere motor
niet meer normaal functioneerde. Ka
pitein Ogg besloot in de buurt van het
weerschip te blijven, maar eerst zijn toe
stel zoveel benzine te laten gebruiken,
dat het zo licht mogelijk werd. Hij kon
de brandstof niet, zoals normaal ge
bruikelijk is. door de speciale noodlei-
dingen laten wegstromen, omdat anders
gevaar zou zijn ontstaan, dat het vlieg
tuig bij zijn noodlanding in een ben-
zinevlek terecht kwam, hetgeen brand
en wellicht de dood van vele inzitten
den tot gevolg had kunnen hebben. Om
streeks vier uur in de morgen draaide
de clipper reeds boven het weerschip
Het einde kwam in een sloot
Zonder rijbewijs
tochtje naar België
(Speciale berichtgeving)
Een dolle rit van zes jeugdige Hil
versumse knapen in een gestolen be
stelauto is abrupt geëindigd in een
sloot bij het Brabantse dorpje Zun-
dert. Maar het einde van hun dolzin
nige plannen, die er de aanleiding van
waren, kwam pas later op Belgisch
grondgebied, waar de jongens in de
armen van een rijkswacht liepen.
In de nacht van zondag op maandag
kreeg de politie te Hilversum melding
dat drie minderjarige jongens niet thuis
waren gekomen en tevens het bericht,
dat een Volkswagen van het parkeer
terrein bij de Kerkbrink was verdwenen.
Tussen beide feiten werd direct verband
•gelegd. Aangezien de bewuste knapen
•bij pretrijden in andermans auto's al
eerder betrokken waren geweest.
Deze veronderstelling bleek toch niet
geheel te kloppen. Om te beginnen wa
ren niet drie. doch zes jongens er tus
sen uit en met de vermissing van de
Volkswagen, die nog altijd zoek is, had
den zy niets uitstaande.
Dat nam niet weg, dat zjj zich weer
als „pretryders" hadden ontpopt. Het
zestal: een jongen van 18, drie van
17, een van 15 en 1 van 14, had zich
meester gemaakt van een in het Ach
terom gestalde bestelauto en was
daarmee, hoewel zonder rijbewijs en
zonder voldoende kennis van chauffe
ren, welgemoed in de richting van de
grens gereden.
Het plan was naar België te gaan.
Weliswaar hadden de jonge avonturiers
nagenoeg geen geld op zak, maar wel
verheugden zij zich in het bezit van
een banjo en zij hadden het naïeve
denkbeeld met behulp van dit muziek
instrument bij onze zuiderburen de kost
te kunnen verdienen. De jongens zijn
wonder boven wonder onderweg niet
tegen een boom of een tegenligger ge
botst, maar in Zundert, bijna op een
steenworp afstand van de aanlokkelijke
grens, sukkelden zy met de bestelauto
in een sloot Dat liep zonder ongelukken
af. zij het dat de wagen licht bescha
digd werd. De knapen zetten de tocht
te voet voort en slaaeden erin slechts
één van hen beschikte over een pas
poort ongemerkt op Belgisch grond
gebied te belanden. Het duurde echter
niet lang of zy werden door een Rijks
wacht aangehouden, die de commandant
van de Rijkspolitie in Zundert, waar
de auto inmiddels in de sloot was aan
getroffen, waarschuwde. Zodat deze het
zestal, nadat het weer over de streep
was gezet, kon opvangen.
Toen de jongens naar Hilversum
waren vergebracht de banjo had
den zij bij alle avonturen verspeeld
en hun op het hoofdbureau van poli
tie we.d gevraagd, van wie het initia
tief tot de autodiefstal en de vlucht
rond, maar eerst kwart over zeven zette
Ogg zijn toestel op het water. Het weer
schip had inmiddels een hoeveelheid
schuim, waarschijnlijk afkomstig van
zijn brandblusinstallatie, op de golven
gelegd en zo een betrekkelijk rustige
landingsbaan voor het vliegtuig gereed
gemaakt. Toen de clipper het water
oppervlak raakte, spoot een grote wolk
water op. Bij de landing brak het
tweeën, maar reeds bevonden zich vier
reddingsvlotten in het water. Alles werd
gedaan om de passagiers van het vlieg
tuig te redden. Met succes, want allen
konden aan boord van het weerschip ge
bracht worden. Slechts vijf werden
lichtgewond.
Het laatste bericht van het weer
schip naar de kustwacht, waarmede
voortdurend contact was onderhou
den. luidde: „Prachtig gedaan, als een
stel kampioenen". In 21 minuten was
het vliegtuig, dat in het water een
kwart slag was omgedraaid, gezonken.
De gezagvoerder van de clipper en de
commandant van het weerschip kre
gen voor hun rustige houding tydens
deze benarde uren officiële lof toe
gezwaaid.
Saarlanders voorlopig van
dienstplicht vrijgesteld
(Van onze correspondent in
We^t-Duitsland)
De bevolking van het Saargebied heeft
weliswaar de wens te kennen gegeven
bij de Westduitse Bondsrepubliek te
worden aangesloten, maar de jonge
mannelijke bewoners van die streek
voelen er niet veel voor alle consequen
ties daarvan te aanvaarden en soldaat
te worden. Dit heeft de leider van de
Democratische partij in het, Saargebied,
dr .Schneider, in Bonn verteld. Volgens
hem is circa 70 pet. van de bewoners
van het Saargebied tegen de algemene
militaire dienstplicht. Het Saargebied
wordt weliswaar reeds over enkele
maanden, op 1 januari 1957, politiek bij
West-Duitsland gevoegd, maar het zal
nog drie jaar duren voordat de streek
ook in economisch opzicht volkomen in
de Bondsrepubliek zal zijn opgenomen.
Men wil het er niet op laten aankomen
nu al direct grote ontevredenheid te
verwekken en men wil niet overijld te
werk gaan. Men is van plan de weerbare
mannen en jongelingen in het Saarge
bied pas na 1 "januari 1960 onder de
wapens te roepen. Voor het Saargebied
wordt dus een zelfde uitzondering ge
maakt als voor West-Berlijn, dat nog
altijd onder de controle van de Geal
lieerden staat. Ook de West-Berlijners
hoeven voorlopig nog niet in het West
duitse leger te dienen.
naar België was uitgegaan, antwoord
den zij: „Van ons allemaal".
De benjamin van het groepje, 14
jaar oud, had genoeg van het avon
tuur. Huilend riep hy uit, dat hU naar
zyn moeder wilde....
Colder Hall in Engeland wijst
wereld nieuwe weg
Koningin Elizabeth II van Enge
land heeft vandaag de grootste
atoomcentrale ter wereld geopend
n.l. die van Calder Hall, gelegen in
het graafschap Cumberland. Het is
de eerste door atoomkracht gedre
ven elektrische centrale, die ook
stroom beschikbaar stelt voor in
dustriële en huishoudelijke doel
einden. Drie jaar had men nodig om
deze centrale in Calder Hall neer te
zetten. Drie jaar, voorafgegaan door
zeven jaar studie en experimenten.
DE ATOOMCENTRALE VAN
CALDER HALL
In de komende tijd zal Engeland
nog vier van dergelijke atoomcen
trales bouwen en nog twaalf van
een ander type. Deze zestien
atoomcentrales zullen in 1965 een
totale capaciteit van ten minste
twee miljoen KW hebben. Ook
Engeland ziet zich geplaatst voor
een steeds toenemende vraag naar
energie, die op den duur niet ge
dekt kan worden uit aardolie en
waterkracht. Met man en macht
heeft men zich daarom geworpen
op de bouw van deze atoomcen
trales: miljoenen ponden sterling
zijn er mee gemoeid. Maar deze
Britse pogingen hebben succes: de
Verenigde Staten hebben nog geen
enkele door atoomkracht gedreven
elektrische centrale. Rusland één.
maar die beschikt slechts over een
capaciteit van circa vijf procent van
die van Calder Hall
