Ongunstiger betalingsbalans en
dalende goud- en deviezenreserves
Arabische staten vragen aan debat
in New York te mogen deelnemen
WEERBERICHT
Lonen namen een voorsprong op
economische ontwikkeling
Moeizame resultaten in Londen
op de ambassadeursconferentie
95ste Jaargang
VRIJDAG 5 OKTOBER 1956
No. 28952
LEIDSCH m DAGBLAD
Directeur: J. W. Hennj DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN k W1™ ®mge'Le'd'° i?"°''°2Z0.S5
Booldredacteur: J. Brouwer 17.— per kwartaal; (2.35 per maand; (0.55 per week Telefoon Directie en Administratie. 25041, Bedactl
Deze mensen zitten om te kunnen
staan waar ze willen staan. Zij
betrokken in de vroege ochtend
uren reeds de wacht voor het opera
gebouw in de Londense Covent
Garden om des avonds een staan
plaats te kunnen bemachtigen voor
de voorstelling van het Moskouse
Bolsjoi Theater.
Nog altijd Kabinetscrisis
Verlossend woord voor formatie
moet van de A.R.-Partij komen
Ook aan een „politiek spel" zijn grenzen
(Van onze Haagse redactie)
Het verlossende woord zal voor mr. Burger, wil hij tot een bevredigend
resultaat geraken, van de zijde van de AR moeten komen.
Blijkbaar verwacht de informateur zulks inderdaad, want tegen veler ver
wachtingen in, heeft hij zich nog niet naar Soestdijk begeven om H.M. de
Koningin om ontheffing van zijn opdracht te verzoeken.
Gisteravond zijn zowel prof. Zijlstra als mr. Algera uit Luxemburg terug
gekeerd. Beiden hebben daar een vergadering van de KSG bijgewoond
Mr. Burger verwacht dat een gesprek met deze twee vooraanstaande figuren
uit het Anti Revolutionaire kamp, kan leiden tot een aanvaardbare oplossing
van alle betrokkenen.
Een minister in het nieuw te vormen Kabinet wordt door deze protestant-
Christelijke groepering onvoldoende geacht. Evenmin acht zij het acceptabel
als tweede zetel de portefeuille van Overzeese Rijksdelen.
Doch misschien is de A.R. wel te
vinden voor een ministerschap zonder
portefeuille. De daarvoor uit te nodigen
politicus zou zich dan kunnen gaan
belasten met die zaken, welke nu nog
noodgedwongen bij bepaalde departe
menten zyu ondergebracht en deswege
op onbevredigende wijze worden be
hartigd. Voor de regeling van ambte
narenzaken by voorbeeld is dringend
behoefte aan een figuur, die als coör
dinator zou kunnen optreden. Deze
noodzaak heeft de informateur ook
reeds gevoeld, want voor die aangele
genheden heeft hij al een staatssecre
taris op papier staan.
NIET VOLWAARDIG.
Indien de AR. een portefeuille van
Overzeese Rijksdelen niet als een vol
waardige zetel in het Kabinet aan
merkt, dan zal zij diezelfde bezwaren
tegen een ministerschap zonder porte
feuille dat dan o.m. voor het beleid
inzake ambtenaren-zaken in het leven
wordt geroepen, moeilijk staande kun
nen houden Wij kunnen evenmin aan
nemen, dat de K.V.P. voor haar geest
verwanten waar kan maken, dat een
dergelijke post voor de A.R. niet
„zwaar" genoeg is en men van rooms-
katholieke zijde dientengevolge zijn
steun aan de informatiepogingen van
mr. Burger zal onthouden.
Diner ten Paleize
H. M. de Koningin heeft gisteravond
in de Troonzaal van het Koninklijk
Paleis te Amsterdam een diner aan
geboden aan de president van Costa
Rica en zijn gezelschap. Ook Prinses
Beatrix nam hieraan deel; in totaal
zaten 48 personen aan. De bloemversie-
ring bestond voor deze gelegenheid uit
streptocarpus. afkomstig uit de tuin
van het paleis Soestdijk.
Gedurende de maaltijd, die om acht
uur aanving, bracht een strijkje van de
Marinierskapel muziek ten gehore.
Om elf uur vertrokken de president
van Costa Rica en zijn echtgenote naar
kasteel Oud-Wassenaar. H. M. de Ko
ningin begat zich naar Soestdyk en
Prinses Beatrix aanvaardde de terug-
naar Leider-
Het beleid, dat de verschillende
partijen in de achterliggende drie
maanden heeft gevoerd, heeft bij het
kiezersvolk geen fraaie indruk achter
gelaten. Ook aan een „politiek spel"
zjjn er grenzen.
Zou de AR. „neen" blijven zeggen
en ook de K V P. voor de verdere eer
bedanken, dan bestaat voor beide par
tijen het niet te overschatten gevaar,
dat zij als spelbreeksters worden ge
brandmerkt Zii zullen daarvan in de
toekomst de wrange vruchten plukken.
Er zijn in V.V.D.-kringen eveneens
stemmen opgegaan voor een tweede
zetel.
Het is te hopen, dat het hernieuwde
overlég tussen de heren Burger, Zijl
stra en Algera. tot een positief resul
taat zal leiden.
De K.V.P. zou voor haar interne
moeilijkheden inmiddels een oplossing
hebben gevonden. Nu prof. Romme
geen zetel ambieert, zou in zjjn plaats
prof. dr. J. de Quay, Commissaris van
de Koningin in Noord-Brabant voor
een ministerschap in aanmerking ko
men.
Gouden medaille voor
,En de zee was "-'et meer'
De film „En de zee was niet meer"
van Bert Haanstra is gisteren te Brus
sel met een gouden medaille van het
internationaal centrum van culturele
en onderwijsfilms bekroond. De jury,
die tijdens de zesde internationaie
week gewijd aan toeristische en folklo
ristische films 62 ingezonden werken
beoordeelde, achtte de Nederlandse in
zending de beste toeristische film met
culturele inslag.
Andere prijzen vielen ten deel aan een
Nieuwzeelands en een Sovjetrussische
film. De Belgische cineast Henri Storck
kreeg een prijs voor zijn film „Thésor
d'Ostentde" Speciale vermeldingen vie
len ten deel aan een Israëlische docu
mentaire fihn „Ontmoeting in Galilea"
en aan Denemarken voor het hoge peil
van alle ingezonden films. De prijs voor
de beste re>>«iage wac -por een Franse
film.
Buiïg en koud
De Bilt verwacht tot morgenavond:
Buiig en koud weer. Matige tot krach
tige, aan de kust tijdelijk harde wind
tussen west en noord.
(Opgemaakt te 11.15 uur).
6 OKTOBER
Zon op: 6.51 uur; onder: 18.08 uur.
Maan op: 9.46 uur; onder: 18.56 uur.
Hoogwater te Katwijk te 4.17 en 16.40
uur (Springtij).
Dit nummer bestaat (rit 26 pagina's
In Parijs wordt sinds gisteren van jutes Verne „Twintigduizend
opgevoerd het toneelstuk Nemomijlen onder zee". Op de foto ziet
een toneelbewerking van het b- oek I men de twee hoofdrolspelers kapi
tein Nemo (René Avrieu) en Nelly
Vignon in hun ongebruikelijke
kostuum.
Voorzitter Sociaal Werkgeversverbond
(Speciale berichtgeving
Tot drie belangrijke en belangwekkende conclusies
kwam vanmorgen de voorzitter van het Centraal Sociaal
Werkgevers Verbond, mr. F. H. A. de Graaff, in zijn
jaarrede, uitgesproken op de algemene ledenvergade
ring van dit Verbond, gehouden in het Kurhaus te
Scheveningen.
De heer De Graaff, die de loonpolitiek en loon
ontwikkeling in ons land aan een analystische en kriti
sche beschouwing onderwierp, kwam tot de conclusie,
dat het gemiddeld reële loon gezien over de periode
Blijft deel ouderdomsverzekeringspremie
ongecompenseerd
Gevaar voor
van 1 januari '54 af met niet minder dan 20°/o
gestegen is.
Verder sprak de voorzitter van het C.S.W.V. als zijn
mening uit, dat de loonontwikkeling in 1955 en 1956
een zekere voorsprong heeft genomen op datgene, wat
economisch verantwoord is.
Tenslotte zeide de heer De Graaff dat hij er rekening
mee houdt, dat het zeer waarschijnlijk nodig zal blijken
een beroep op de arbeidersbeweging te doen om er
aan mede te werken dat een deel van de algemene
ouderdomsverzekering-premie ongecompenseerd blijft.
concurrentiepositie
Het beeld van de aanhoudende grote
re activiteit van het Nederlandse be
drijfsleven wordt aldus de heer de
Graaff duidelijk getekend door de ver-
houdingen op de arbeidsmarkt einde
augustus van dit jaar. Tegenover een
geregistreerde arbeidsreserve van slechts
24.000 mannen en 2.500 vrouwen stond
een bij de gewestelijke arbeidsbureaux
geregistreerde vraag naar 76.000 manne
lijke en 39.000 vrouwelijke arbeidskrach
ten, waarby dan nog in het oog moet
worden gehouden, dat de werkelijke
vraag veel groter is. De vooruitzichten
zullen bovendien, zo zeide spreker te
vermoeden, minder gunstig worden,
waarbij hij wees op de ongunstiger wor
dende positie van de betalingsbalans en
de daling van de nationale goud- en de
viezenreserves gedurende het afgelopen
jaar. Verder herinnerde spreker er aan,
dat de expansie van onze economie zich
weliswaar nog voortzet, doch in een af
nemend tempo. (Toeneming industriële
produktie in '54 '55 en 1ste half jaar '56
met resp 10, 7 en 5%). Ditzelfde geldt
echter ook voor de industriële arbeids-
produktiviteit, in de zin van produktie
per werknemer, (stijgingspercentages
voor '54 en '55 resp. 6 en 4%, terwijl
voor '56 de raming 4% bedraagt).
Men zou gekomen zijn, zo citeerde
spreker uit de Memorie van Toelichting
bij de begroting van het Ministerie van
Economische Zaken, aan een zeker pro-
duktieplafond en aan een ootimale be
zetting van het produktie-apparaat we
gens uitputting van de reserves aan pro-
duktiefactoren.
De situatie op de arbeidsmarkt en
de hiermede samenhangende voortdu-
Vijf Israëliërs
bij Dode Zee
neergeschoten
Vijf inzittenden van twee auto's zijn
gedood en één gewond, toen deze wagens
op tien km ten zuiden van Sodom en on.
geveer zes km van de Jordaanse grens
werden beschoten. Aan Israëlische zijde
gelooft men, dat de aanvallers Jorda-
niërs waren.
Internationale pers-foto
tentoonstelling
(Speciale berichtgeving)
Van 24 november tot 10 december zal
in gebouw „Arti" te Amsterdam een
grote internationale tentoonstelling van
persfoto's worden gehouden. Het initia
tief hiervan ging uit van de Nederlandse
vereniging van foto-journalisten. Deze
tentoonstelling belooft zeer belangwek
kend te worden, omdat nu ook de lan
den van achter het ijzeren gordijn, o.a,
Rusland, grote inzendingen hebben ge
daan.
In een internationale jury hebben
fotoredacteuren van de grootste Engelse
dag- en weekbladen (o.a. France Soir,
Daily Mirror, Schweitzer Illustrierte)
zitting en zy zullen de taak hebben om
uit de vele honderden inzendingen de
„Wereldfoto 1956" te kiezen.
Tot nu toe zijn inzendingen uit een
20-tal landen bij de organisatie-secre
taris, de heer B. J van Meerendonk.
binnengekomen. Van de zijde van de
gemeente Amsterdam werd de organi
satoren een subsidie verleend.
Het ligt in de bedoeling deze pers-
fototentoonstelling ieder jaar te orga
niseren.
Voor het volgend jaar heeft het ge
meentebestuur van de hoofdstad het
Amsterdamse Stedelijk Museum ter be
schikking gesteld.
rend opwaartse druk in de eerste
plaats op het loon en als gevolg daar
van op het prijsniveau, blijft een ge
vaar vormen voor de Nederlandse
concurrentiepositie en export.
Het gebrek aan personeel, de inscha
keling van soms zeer zwakke krachten,
de aarzeling om disciplinaire maat
regelen toe te passen, de mogelijkheid
om elders zwart loon te verdienen,
werken gezamenlijk mede de zeer
vele goeden niet te na gesproken
om een verslapping van de algemene
houding in de hand te werken in
plaats van de inspanning te stimule
ren, hetgeen gezien het streven
naar verbetering van de arbeidspro-
duktiviteit niet zo best is.
6 Slot op pag. 2
Indonesië wenst buitenlands
kapitaal
Maar wil er niet in verdrinken
De Indonesische ambassadeur te
Washington, Moekarto Notowidigdo,
heeft verklaard, dat zyn land „parti
culiere buitenlandse deelneming" in
de economische ontwikkeling van In
donesië welkom zal heten.
Hij sprak tijdens de jaarlijkse confe
rentie van de Raad voor handel en in
dustrie voor het Verre Oosten en Ame
rika, die in New York thans gehouden
wordt.
De ambassadeur deelde mede, dat de
Indonesische regering van gevoelen is,
dat zij, wil de Indonesische economie op
bevredigende wijze vooruitgaan, meer
hulp en deelneming van buitenaf moet
verkrijgen.
Particulier buitenlands kapitaal voor
de ontwikkeling der economie is nodig,
aldus de ambassadeur, doch aan de an
dere kant zijn er praktische grenzen ge
steld aan het vermogen, buitenlands ka
pitaal produktief te besteden.
De Indonesische economie, aldus de
ambassadeur, is niet zeer ontwikkeld
en bovendien zijn er „andere hinder
palen" die een snelle opneming van
meer buitenlands kapitaal verhinde
ren. Indonesië heeft buitenlandse in
vesteringen nodig, doch wil er niet in
verdrinken. Een teveel zou rampzalig
zijn, niet alleen voor Indonesië, doch
ook voor de investeerders.
Oe Indonesische investerings-wetge-
ving zoekt een evenwicht tussen indus
trieën in staatshand en in handen van
Indonesiërs, en aan de andere kant een
speciale? categorie, waartoe buitenlandse
deelneming wordt uitgenodigd.
De ambassadeur deelde mede, dat een
nieuwe mijnwet in voorbereiding is, die
particuliere buitenlandse deelneming
moet mogelijk maken.
Zeven Arabische landen hebben donderdag in een brief aan de voorzitter van
de Veiligheidsraad verzocht te mogen deelnemen aan het debat over de Suez-
kwestie, dat heden in New York begon. Deze landen zijn: Saoedi-Arabië, Libanon,
Syrië, Irak, Jordanië, Libië en Jemen. Dit Arabische verzoek volgde op een nieuw
beroep van Israël op de Veiligheidsraad dit land toe te staan aan het debat deel
te nemen, alleen echter om de kwestie van het Egyptische verbod op de vaart van
schepen met bestemming Israël door het Suezkanaal ter sprake te brengen. Vorige
week besloot de Raad Egypte uit te nodigen tot het debat. Er waren echter bezwa
ren tegen toelating van Israël, daar men vreesde dat het gehele Palestijnse
probleem hierdoor in discussie zou worden gebracht.
Op de conferentie van ambassadeurs der vijftien landen, welke tezamen de
raad vormen van de nieuwe Vereniging van Suezkanaalgebruikers, is maar weinig
voortgang gemaakt. Vermoedelijk zou de conferentie vandaag eindigen, aldus meldt
onze Londense correspondent. Men zal alle krachten moeten inspannen om gereed
te zyn voordat het debat in de Veiligheidsraad op volle toeren komt. De uitvoe
rende raad van de organisatie zal zeven leden tellen: Engeland, Frankrijk, de
V.S., Noorwegen, Perzië, Italië en een nog nader aan te wijzen land: Japan,
Pakistan of Ethiopië, indien het betrokken land althans tot de organisatie zou
willen toetreden. Overigens zijn deze drie wel door een waarnemer op de confe
rentie vertegenwoordigd. Vermoedelijk zal Londen als zetel van de Vereniging
worden aangewezen, in afwachting van een definitieve beslissing over de plaats
van het hoofdkwartier.
hoe de tolgelden door de verenigingen
zullen worden geïnd. Mogelijk zal dit
probleem onopgelost blijven liggen. Be
sloten werd, dat de leden een gelijk be
drag in de begrote uitgaven voor een
voorlopige periode van drie maanden
zullen bijdragen, welke uitgaven op een
half miljoen gulden worden geschat.
Later zal een definitieve methode van
kostenverdeling worden uitgewerkt.
Van de zijde van enkele Amerikaanse
olie- en scheepvaartondernemingen
wordt het denkbeeld geopperd tot op-
Amerikaans plan
voor beheer
Suezkanaal?
Onze Londense correspondent meldt
nog:
Het is de vraag of de Londense
ambassadeursconferentie een beslissing
zal nemen over de belangrijke kwestie.
richting van een consortium, dat een
deel van het kanaalbeheer zal moe
ten overnemen. Het consortium zal
volgens nog onbevestigde berichten
d'e Britse regering schadeloos stellen
voor de 40% aandelen in de oude kanaal
maatschappij, welke zij bezit en ook de
andere aandelen overnemen. Er zijn ook
geruchten, dat Nasser bereid is tot endge
concessies wat het internationale beheer
betreft, maar zover in Londen bekend,
hebben de besprekingen tussen Nasser
en Krisjna Menon (India) niets positiefs
opgeleverd. De Britse delegatie in New
York ziet de naaste toekomst met ver
trouwen tegemoet. Engeland zal de Vei
ligheidsraad verzoeken de voorstellen
der achttien mogendheden te onder
schrijven. Overigens zijn de Britse onder
handelaars bereid om naar Egypte te
luisteren, wanneer dit met concrete voor
stellen komt.
Scheepvaartagenten in Cairo
geblokkeerd
„Egypte is altijd bereid te onderhande
len over een vreedzaam akkoord om een
einde te maken aan de crisis om het
Suezkanaal", aldus verklaarde president
Nasser gisteren in een vraaggesprek met
de Amerikaanse journalist Karl von Wie-
gand.
Krisjna Menon is vandaag per vlieg
tuig in Cairo aangekomen voor nieuwe
besprekingen met president Nasser over
de Suezkwestie. Hij zal het weekeinde in
Cairo blijven en daarna naar Londen en
later naar New York reizen.
De Egyptische autoriteiten hebben
gisteren de Egyptische valuta geblok
keerd, die in Cairo aan Britse scheep
vaartagenten verschaft wordt.
Het is een vergeldingsmaatregel tegen
de blokkade van Egyptische fondsen in
Engeland. De scheepsagenten worden
door deze maatregel met een financiële
crisis bedreigd. Dit kan leiden tot het
ophouden van alle Britse schepen die
door het Suezkanaal zouden willen.