Vredestoepassing van kernenergie
vordert in Amerika te langzaam
TELEVISIE
TELEFIMJKEN
De Hoop leverde „haringwater"
Spanje voelt zich tlians sterker
staan tegenover het buitenland
ZATERDAG 29 SEPTEMBER 1956
Goede raad is zeer duur
Warm pleidooi voor meer overheidsacties
(Van onze correspondent ln Washington)
In december 1953 - bijna drie jaar geleden dus - heeft president
Eisenhower voor de Assemblee der Ver. Naties gesproken over
„atomen voor de vrede." Zijn initiatief en ideeën hebben diepe indruk
gemaakt, vooral in die landen, die weinig energie-bronnen bezitten en
die veel verwachten van het plotseling ter beschikking komen van
goedkope energie. Zo plotseling gaat het echter niet, zo goedkoop is
het niet en - energie, zonder dat daar een „markt" voor is, creëert nog
geen paradijs.
Al is men dit laatste ook langzamerhand gaan inzien in de wereld,
toch blijven Eisenhower's woorden van 1953 naklinken. De president
heeft er zelf trouwens voor gezorgd, dat zijn initiatief niet vergeten
werd. Want herhaaldelijk is hij op zijn gedachte teruggekomen.
Amerika heeft zich bereid verklaard andere volken bij te staan in de
ontwikkeling van kem-energie.
Belofte maakt schuld
Wat is er in drie jaar gebeurd? Ame
rika heeft ongeveer 40 bilaterale over
eenkomsten gesloten met andere landen.
Deze overeenkomsten openden in verre
weg de meeste gevallen de mogelijkheid,
dat die landen een onderzoeksreactor
ter beschikking kregen. Heel nuttig en
interessant voor wetenschappelijk werk
in de betrokken staten, maar heel
iets anders dan energie-voorziening,
waar men in 1953 terecht of ten on
rechte op ging hopen. En het ziet er
niet naar uit, dat Amerika in de eerste
twee jaar veel zal kunnen doen om het
verlangen naar energie-reactoren, dat
in sommige landen bestaat, te bevredi
gen. Het is zelfs niet denkbeeldig, dat
andere landen zoals Engeland en de
Sovjet-Unie eer dan Amerika bereid
en in staat zullen zijn minder ontwik
kelde landen bij te staan op dit gebied.
Amerika's leiderschap in de wereld
komt beslist in gevaar in deze race
en Henry Dewolf Smyth, die van 1951
tot 1954 lid is geweest van de Ameri
kaanse Commissie voor Atoom-ener
gie, heeft zo juist in een verhelderend
artikel in „Foreign Affairs" uiteenge
zet. waarom Amerika niet méér heeft
gedaan. Bovendien houdt hij een
krachtig pleidooi om thans deze zaken
effectiever aan te pakken, ten bate
van de wereld, doch tevens ten bate
van Amerika's positie in die wereld.
Geen grote behoefte
Amerika zou waarschijnlijk wel meer
vaart achter de vredestoepassing van
kernenergie gezet hebben, indien het
land grote behoefte gehad had aan ener
gie-bronnen. De olie en de kolen van de
Verenigde Staten zijn evenwel bij lange
na niet opgebruikt en in de naaste toe
komst verwacht men niet, dat de kern
energie kan concurreren in pry's met de
op „ouderwetse" manier verkregen drijf
kracht. West-Europa en Japan hebben
veel groter behoefte aan de nieuwe ener
gie en bovendien zijn de concurrentie-
kansen daar veel gunstiger voor atoom
kracht.
In West-Europa gaat de industrie lij
den onder snelle stijging van de ener
gie-kosten. In Amerika kent men der
gelijke zorgen nog niet. Vandaar dat in
de Verenigde Staten de binnenlandse in
dustrie veel minder geïnteresseerd is in
atoomkracht. Vandaar ook, dat men het
betrekkelijk rustig aandoet met de vre-
desontwikkeling daarvan.
De binnenlandse industrie moge dan
al niet zulk een grote behoefte heb
ben aan kern-energie, toch zou Ame
rika teneinde op dit terrein de lei
ding te behouden en teneinde de toe
zeggingen na te komen, die Eisenho
wer in 1953 heeft gedaan de ont
wikkeling van nucleaire energie-cen
trales krachtig moeten bevorderen.
Men kan begrijpen, dat de particuliere
industrie niet zo veel enthousiasme
toont, doch in dat geval zou de een- i
trale regering en met name de Com
missie voor Atoom-energie actiever
moeten worden.
Óp glad ijs
Mefc laatstgenoemde stelling waagt
men zich echter op gevaarlijk terrein.
De republikeinse regering heeft sterk de
neiging, om waar mogelijk de particu
liere industrie voorkeur te geven boven
het overheidsbedrijf. Veel van wat Roo
sevelt en de zijnen hebben gedaan voor
de ontwikkeling van het overheidsbe
drijf, wordt door Eisenhower beschouwd
als ..binnensluipend socialisme". De hui
dige regering gevoelt er daarom weinig
voor om de ontwikkeling van de kern
energie geheel in eigen hand te nemen.
Dewolf Smyth, in zijn reeds genoemd
artikel, betoogt evenwel, dat veel krach
tiger overheidsbemoeiing noodzakelijk is.
9P het ogenblik is er in Amerika slechts
één grote centrale voor kernenergie in
aanbouw. Dewolf Smyth noemt geen
naam, doch men mag aannemen, dat hij
doelt op de centrale van Shippingport
Obij Pitsburgh) die het volgend jaar ge
reed moet komen en die 60 a 100 dui
zend k.w. moet kunnen leveren.
Ook al krijgen de industrie6n van
overheidswege grote steun voor de
uitvoering van zulke werken (de te
genstelling tussen particulier- en over
heidsbedrijf is dus weinig scherp op
dit terrein!) toch blijken kosten en
risico's voor de meeste particuliere
maatschappijen zo hoog, dat zij niet
veel voelen voor de bouw van centra
les. die in hoge mate nog altijd expe
rimentele bedrijven zullen zijn. De
praktijk moet namelijk nog altüd leren
welk type van centrale het meest eco
nomisch werken kan.
Eén type100.000 dollar
Wil Amerika aan het buitenland voor
lichting en raad geven omtrent de bouw
van nucleaire energie-centrales, dan
moet men zelf in het eigen land erva
ring hebben opgedaan. Men zou in
Amerika eigenlijk proeven moeten ne
men met alle typen van centrales, die
iets beloven voor praktische toepassing.
Volgens genoemd artikel in Foreign Af
fairs zou het gemiddeld 100.000 dollar
kosten om één enkel type te bouwen en
op praktische resultaten te onderzoeken.
De goede raad, die Amerika bereid is te
gevên aan de wereld is dus wel duur.
Toch meent de deskundige schrijver
van bovengenoemd artikel, dat de
Amerikaanse regering een aantal grote
kern-centrales moet bouwen. Al te
lang kan men niet wachten op het
weinig geïnteresseerde, particuliere
initiatief. De kosten zijn hoog (vooral
omdat men door moet gaan met de
nog veel kostbaarder experimenten,
waarbij men fusie-energie tracht te
temmen voor vredes-doeleinden),
maar Amerika zou de leiding verlie
zen op dit terrein, het zou achteraan
komen bü de hulpverlening aan nood
lijdende landen en het zou op den
duur de eigen industriële ontwikkeling
schaden, indien het thans niet krach
tig en van overheidswege de bouw van
centrales ging bevorderen.
Ziehier het pleidooi van Dewolf
Smyth, thans voorzitter van het be
stuur voor technisch wetenschappe
lijk onderzoek aan de vermaarde Uni
versiteit van Princeton. Het ziet er
evenwel niet naar uit, dat de republi
keinse regering door dit betoog radi
caal bekeerd zal worden.
(Ingez. Med.-Adv.)
stijl en perfectie sinds 1 903
Korfbal-overzicht
Moeilijke wedstrijd voor
Vicus Oriëntis
Het programma vermeldt een thuis
wedstrijd voor Vic. Orientis tegen Deetos.
De Dordtenaren versloegen de vorige
week Het Zuiden en beschikken over een
goede ploeg. Het zal voor V.O. o.i. niet
meevallen om hiertegen tot winst te
komen. Zowel De Algemene als Zuider
kwartier heeft vrijaf. Fluks moet op be
zoek bij DKC in Delft, dat afgaande op
de tot nu toe bereikte resultaten, onge
veer van gelijke kracht moet zijn. Een
spannende wedstrijd mag daarom ver
wacht worden, waarbij het eindresultaat
zeker niet ver van een gelijk spel ver
wijderd zal zijn.
In de 3e kl. B. gaat Crescendo een
moeilijke middag tegemoet nu het bij
Trekvogels in Rotterdam op bezoek
moet. Het zal ons meevallen als de
groenwitten hier één of beide winstpun
ten zullen veroveren. KNS moet voor
Raven op haar tellen passen, want dit
team heeft al eens eerder voor een ver
rassing gezorgd:
Het programma luidt:
Zuid-Holland I: Ons Eibernest—Span
gen; 't ZuidenHKV; Vicus Oriëntis
Deetos.
Zuid-Holland IIA: RozenburgReady;
Zwervers—ActiefAchillesRegenboog
Velox—HSV.
Zuid-Holland IIB: Quick—Schiedam;
DKC—Fluks; Sperwers—OSCR; BI' Wit
'51—Hou Stand.
Zuid-Holland IIIB: ALO—Pams; Wion
Eureka; TrekvogelsCrescendo; Phoe
nix—USV: KNS—Raven.
Reserve le klasse: 't Zuiden 2Zwer
vers 2; 't Zuiden 3—Spangen 2; HKV 2
Ons Eibernest 2; De Algemene 2
Fluks 2.
Reserve 2e kl. B: HSV 2—Sperwers 2;
Ready 2—Actief 2; Deetos 3— Achilles 2;
Vic. Oriëntis 2Gymnasiasten 2.
Reserve 3e kl. B: Ons Eibernest 4—Hou
Stand 2: HSV 3—De Alsemene 3; KNS
2—Vic. Oriëntis 3; HKV 4—Achilles 3.
(Ingez. Med.-Adv.
Onderwijs thans in
hausse - periode
Prof. Donner tot Bond van
Verenigingen christelijk
V.H.M.-onderwijs
Onder voorzitterschap van prof. dr.
A. M. Donner heeft de Bond van Ver
enigingen van Chr. Middelbaar en
Voorbereidend Hoger Onderwijs te
Utrecht gisteren een algemene verga
dering gehouden.
Prof. Donner verklaarde, dat het on
derwijs zich momenteel in een periode
van een hausse bevindt. De vraag naar
V.H.M.O. neemt voortdurend toe en
b(j het bijzonder onderwijs is dit. nog
sterker dan bij het openbaar onder
wijs.
Dit jaar werden weer enkele nieuwe
chr. scholen geopend, meerdere zullen
volgen. De planningcommissie heeft
samen met de leraren-organisaties ver
dienstelijk werk geleverd bij de voorbe
reiding hiervan. Deze uloei brengt, vol
gens prof. Donner, ook zorgen met zich
mee. In dit verband wees hij op het ge
brek aan personeel en ruimte. De over
heid heeft hierin volgens hem in de eer
ste plaats een taak.
Er is dan ook geregeld overleg met de
afdeling V.H.M.O. van het Departement
van O. K. en W.
Prof. Donner noemde enige tastbare
resultaten van dit overleg, waardoor veel
administratief werk in de toekomst ach
terwege zal kunnen blijven.
Prof. Donner wees tenslotte op het
werk van de contactcommissie van
chr. V.H.M.O. van het Chr. Pedago
gisch Studiecentrum, die werkt aan
de kwaliteit van het onderwijs. Die is
goed, maar nog te weinig wordt ge
bruik gemaakt van de nieuwe inzich
ten en mogelijkheden. Het chr. Peda
gogisch Centrum poogt een beter in
zicht te krijgen in aard en behoefte
van de leerlingen. Ook worden pogin
gen gedaan om het christelijke in het
onderwijs nog verder te benadrukken.
Dit streven verdient een zo breed mo
gelijke belangstelling, nok bij direc
teuren, rectoren en leraren.
Prof. dr. G. Wielenga en dr. W. Sleu-
mer belichtten in de middaguren de pe
dagogische en sociografische zijden van
het vraagstuk der optimale school
grootte, welke 's morgens na de bestuurs
verkiezing in bespreking was gebracht.
..voor hen die méér eisen
Officieel bezoek aan Ostencle in no\ eiuber
Het Hospitaalkerkschip „De Hoop" heeft voor een aardige verrassing ge
zorgd tijdens de gisteren te IJmuiden geëindigde reis, door in volle zee naar
de Scheveningse logger „Martina" SCH 159, vier ton drinkwater over te pom
pen, waaraan de Nederlandse vissers plotseling „toverkracht" hebben toegekend.
Schippers van vissersvaartuigen vragen thans herhaaldelijk aan „DeHoop" om
het in visserskringen druk besproken „haringwaterWant de „Martina
ving na het overnemen van het water plotseling enorm veel haring, terwyl
de vangst wekenlang slecht was geweest.
Het gebeurde op 13 september, halver
wege de reis. De schipper van de „Mar
tina" vroeg om wat drinkwater. De log
ger had, evenals het gros van de logger-
vloot, zó slecht gevangen, dat de schip
per na drie weken vissen nóg niet kon
besluiten om thuis te stomen. Maar het
drinkwater was op. Teneinde raad werd
de hulp van „De Hoop'- ingeroepen. En,
zoals altijd, verleende het hospitaal
kerkschip de gevraagde hulp. Vier ton
water werd uit de tanks van „De Hoop"
in de tanks van de „Martina" overge
pompt. Er stond een flinke deining. Het
overpompen was dus op zich zelf al een
spectaculaire onderneming.
PLOTSELING SUCCES
Nog diezelfde nacht ving de „Mar
tina" een half schip haring. En weer
ging de vleet overboord. Toen het op
nieuw „halen" geblazen was, zat deze
vleet zó vol met haring, dat de schip
per onverwijld de steven liet wenden
om zo snel mogelijk met de „wonder
lijke visvangst" thuis te stomen, en
sindsdien vragen de loggers „De Hoop"
om dat geheimzinnige „haringwater.."
De thans beëindigde reis heeft overi
gens duidelijk getoond, dat de hulp van
het hospitaalkerkschip onmisbaar is voor
Neerlands „twaalfde provincie", zoals
men de vissende vloot wel eens heeft
genoemd. In verschillende ernstige ge
vallen heeft de scheepsarts heilzaam
kunnen ingrijpen. Hij heeft deze reis
veel met mist te kampen gehad en het
deze keer zeer druk gehad. Zó druk,
dat „De Hoop" gisteren de haven van
IJmuiden binnenliep met alle tien bed
den van het hospitaal bezet.
Twee bijzondere hulpverleningen zal
de toch in het werk geharde bemanning
niet licht vergeten. De droeve, onver
wachte thuisvaart met het stoffelijk
overschot van schipper C. Plug van de
„Albertha Hendrika" KW 81, die mid
den in zijn werk plotseling overleed.
Het andere geval, was dat van de ma
chinist van de kotter „Wiron 32" IJM
211, die ergens op de 57ste breedtegraad
een ernstig ongeluk kreeg. „De Hoop"
moest onmiddellijk komen. Maar het
schip voer vier graden lager. Toch koer
ste de helper op zee onmiddellijk naar
de „Wiron n". Met een stijve bries op
kop en een lastige zee voor de boeg
stoomde „De Hoop" 240 mijlen noord
waarts. nam de ongelukkige machinist
over en stoomde ijlings naar de Engel
se haven Hartlepool, waar de patiënt
na uiteraard eerst door dokter C.
Ouderkerk van „De Hoop" medisch be
handeld te zijn in een ziekenhuis werd
opgenomen. Een spannende race met de
tijd, die de bemanning niet zal verge
ten.
Met „De Hoop" voer ook de heer W.
H. Ywema. hoofdassistent van het KN
MI te De Bildt. thuis. Hij heeft de „fi
lialen" van het KNMI op de Noordzee
eens bezocht en de weerberichtendienst
op de Noordzee hechter georganiseerd.
NAAR OOSTENDE
Zeer waarschijnlijk zal „De Hoop"
op 21, 22 en 23 november een officieel
bezoek aan Oostende in België bren
gen. De bedoeling van dit bezoek is,
de Belgische reders voor het werk van
het liospitaalkerksehip te interesseren.
Dc Belgen stellen het op prijs, wan
neer „De Hoop" ook hun zieke of ge
wonde vissers helpt. Wellicht zal het
bezoek aan Oostende de Belgen
bezitten een dergelijk schip als „De
Hoop" niet resulteren in een be
paalde steun voor het werk van „De
Hoop" van de zijde van de Belgische
redersvereniging.
FRITHJOF NEEMT WAAR
Het nieuwe Duitse hospitaalschip
„Frithjof II" neemt thans officieel de
dienst van „De Hoop" waar. gedurende
de tijd, dat het Nederlandse vaartuig
in een haven ligt. Deze internationale
samenwerking maakt het zware werk
van „De Hoop" uiteraard lichter.
Op een bijeenkomst in Brussel
heeft de Duitse Bondskanselier
Adenauer een beroep op de Euro
pese volken gedaan om te handelen
in plaats van te praten en zodoende
tot een werkelijke eenheid te komen.
Op de voorgrond de Franse politicus
Schuman. half zichtbaar achter
Adenauer de Luxemburgse premier
Bech.
Na burgeroorlog en boycot
Uitnodiging voor conferentie over Suez
ivordt als belangrijke overwinning gezien
(Van onze correspondent in Madrid)
De zomer, waarin, behalve het bezoek van enkele miljoenen buitenlandse
toeristen, weinig pleegt te gebeuren in Spanje, heeft dit keer een grote politieke
activiteit te zien gegeven. In de zomerresidentie San Sebastian, die wordt betrok
ken als het in Madrid al te warm gaat worden, is veel gepraat over de kwestie
Suez. Dat is een onderwerp van gesprek in alle hoofdsteden ter wereld, maar
voor Spanje zit er een hernieuwd optreden in het internationale gezelschap der
groten aan vast en dat heeft hier velen van een diepe trots vervuld. Na burger
oorlog en boycott speelt het land weer mee op het wereldtoneel en die kans wil
men ten volle benutten. Het heeft vele jaren geduurd voor dit stadium werd
bereikt.
nomische geolgen voor Spanje mee. Nu
steeds meer schepen de route gaan ne
men via de Kaap neemt het scheep
vaartverkeer in de haven van Las Pal-
mas o,p de Canarische Eilanden name
lijk sterk toe, met alle baten van dien.
Naast de vele tankers zag men er o.a.
ook de „Sibajak" en dat is nog in een
apart berichtje in de ka-anten vermeld.
Maatregelen worden genomen om de
haven voor deze toevloed van schepen
in orde te brengen, maar met het be
kende Spaanse werktempo zal dat wel
enige voeten in de aarde hebben.
Amerika: beschermengel!
Bij het allengs weer belangrijker wor
den van Spanje fungeert Amerika als
beschermengel. Het verdrag van 1953
leverde Spanje vier vliegvelden op en
een vlootbasis bij Rota. in de buurt van
Cadiz, die waarschijnlijk de basis gaat
woi-den voor de zesde Amerikaanse vloot.
400 miljoen dollar moesten op deze ma
nier al in het land worden geïnvesteerd
en dat was een flinke injectie voor de
labiele Spaanse economie. Daarbij kwam
dan nog de dollarhulp, die merkbaar is
bij het spoorwegverkeer, de wegenaan
leg, het bouwen van elektrische centra
les, enz. Op het ogenblik wordt boven
dien gestreefd naar uitbreiding van de
Een veelzijdige
vriendscliapspolitiek
Dii-ect na de Tweede Wereldoorlog
trad Martin Artajo op als minister van
Buitenlandse Zaken, een figuur die zich
niet had gecompromitteerd met de Duit
sers en die zelfs geen lid was van de
Falange, de enige toegestane partij in
Spanje. Hij kon niet verhinde ren, dat 't
land werd geboycot (een niet alleen
door politieke motieven ingegeven maat
regel van de gealliëerde overwinnaars),
maar met het isolement werd het tegen
gestelde bereikt van wat werd beoogd,
want de Spanjaarden (ondanks alles
heftige patriotten), versterkten juist
en dikwijls ongewild het regiem van
Franco, eenvoudig om zich te weer te
stellen tegen deze buitenlandse inmen
ging.
In 1953 kwam definitief aan die
boycot een einde door het Ameri
kaans-Spaanse verdrag, waarbij Ame
rika bases kreeg voor luchtmacht en
vloot, tegen vrij grote dollarhulp. Dat
was de eerste stap, die heeft geleid,
tot het opnemen van Spanje in de in
ternationale organen. En nu Spanje
ook is uitgenodigd tot de conferenties
over Suez, wordt dat in Madrid als
een nieuwe en belangrijke overwinning
beschouwd.
Hartelijke betrekkingen
met Midden-Oosten
Nu is overigens Suez voor Spanje niet
het meest eenvoudige punt. Franco heeft
met de landen van het Midden-Oosten
steeds de meest hartelijke betrekkingen
onderhouden, dit volgens de eeuwen
oude tradities, die Spanje het overgangs-
land maakten van de Arabische naar de
Europese wereld. Tal van Arabische lei
ders brachten staatsiebezoeken aan Ma
drid en zij werden daar met alle pracht
en praal ontvangen. Toen Spaans Ma
rokko om onafhankelijkheid vroeg, werd
dat zonder veel omslag verleend, maar
dit kon ook moeilijk anders gezien de
nauwelijks verhulde propaganda, welke
o a. via de radio uit dit gebied was ge
richt tot de bewoners van Frans Ma
rokko, toen dezen ir. opstand waren ge
komen tegen de Fransen. En toen Nas
ser het Suez-kanaail nationaliseerde,
was er enige verwarring in Madrid,
want de te volgen richting was allesbe
halve duidelijk. Men heeft zich nooit fel
uitgesproken tegen de nationalisatie
van het kanaal, om zo de Arabische
vriendschap niet in geaar te brengen,
maar anderzijds kon men deze daad van
Nasser toch even moeilijk toejuichen,
want nu het na jaren is gelukt enige
toenadering te krijgen tot de westelij
ken, kan ook die nog zo wankele vriend
schap niet in de waagschaal worden ge
steld.
In dit hele probleem is het voor
Franco en zijn minister Artajo dus een
kwestie gebleven van schipperen, een
bezigheid waarin zij in de loop der ja
ren een grote vaardigheid hebben ver
kregen. Deze houding bleek op de
eerste conferentie te Londen en ook
op de tweede. Het Midden-Oosten
wordt op deze manier niet gebrus-
keerd en evenmin de westelijken. De
weifelachtige houding van de Ver
enigde Staten is Spanje daarbij van een
niet te onderschatten steun.
Gestreelde trots
De Spanjaarden lazen thans in hun
kranten in stukken over de gehele voor
pagina wat hun landgenoot Artajo zei
en deed in Londen, en heel kleintjes er
gens anders dan nog de meningen van
Eden of Dulles. Niet alleen de trots
wordt overigens gestreeld door deze cri
sis. Zij brengt ook nog a-angename eco-
(Ingez. Med.-Adv.)
is één van de weinige
middelen die helpen bij
verkoudheid. Elk tablet
is voorzien van het merk
het symbool van vertrouwen
Er bestaar geen Aspirin*)-zonder Bzyerkrws
Gedeponeerd handelsmerk
dollarhulp. Daartegenover zou dan een
vijfde luchtbasis komen staan, voor Ver
enigde Staten aantrekkelijk, nu het ge
bruik van de voor miljoenen in Marokko
aangelegde Vliegvelden niet meer zo ze
ker schijnt.
Een half jaar geleden maakte Martin
Artajo een reis door Amerika, waar hij
zonder blozen in een redevoering mee
deelde dat zijn land het eerste was
geweest, dat op het vasteland van
Europa had gevochten tegen het com
munisme. Dat zal voor Dulles en de
zijnen nauwelijks een argument ge
weest zijn, maar het strategisch be
lang van Spanje is dat des te meer.
Het land is (nog?) geen lid van de
N.A.V.O., maar vervult daarvoor toch
al een belangrijke rol door het vesti
gen van de Amerikaanse bases op zijn
grondgebied. Ook daaraan ontleent
Spanje een groter zelfbewustzijn, nog
versterkt door de recente internatio
nale conferenties.
Nederlandse vinding blindlandingssysteem
zijn aangevraagd omvatten de hoogte
meter, de afstandsmeter tevens grond-
snelheidsmeter, de luchtsnelheidsmeter
en twee indicatoren. De KLM heeft gel
den beschikbaar gesteld voor de ontwik
keling van de apparatuur.
Akoestische hoogtemeter
Twee KLM-technici hebben een
blindlandingssysteem ontwikkeld, het
z.g.n. „kider-systeem", dat door het
Nationale Luchtvaartlaboratorium
veelbelovend wordt genoemd.
In het door de KLM-ers ontwikkel
de systeem wordt gebruik gemaakt
van een akoestische hoogtemeter
waarin een geluidsbron met zeer hoge
pulsenergie en speciaal daarvoor ge-
contrueerde microfoon worden toege
past.
Het geluidssignaal dat een frequentie
heeft van ongeveer 10.000 hertz en dat
ongeveer tweemaal per seconde in zeer
korte stoten (puls van een achthonderd
ste seconde) elektronisch wordt opge
wekt voert men toe aan een zgn. iono-
foon. De ionofoon is een vinding van de
Franse ir. S. Klein. Men zou haar kun
nen aanduiden als een massaloze luid
spreker, die het signaal zonder vertra
ging hooi-baar maakt.
Het toepassen van twee pulsen per
seconde houdt in, dat de apparatuur be
doeld is om op geringe hoogten, lager
dan 100 meter in werking te komen. Het
signaal wordt naar de grond gezonden en
het teruggekaatste geluid wordt in het
vliegtuig opgevangen met behulp van
speciale apparaten. De tijd die het sig
naal nodig heeft om heen en terug te
gaan kan worden gemeten en als hoogte
aanwijzing worden geregistreerd.
Het doorlopend meten van de afstand
tussen het vliegtuig en het punt waar
het vliegtuig de landingsbaan raakt,
houdt eveneens het meten van de
grondsnelheid in.
De vlieger kan in de stuurhut af
lezen de hoogte van het vliegtuig, de
tot het landingspunt af te leggen af
stand en een zijaanzicht van de lan
ding. De afwijkingen van de akoesti
sche hoogtemeter blijven procentueel
steeds even groot, nl. ongeveer 3%.
Dat wil zeggen by een hoogte van 100
meter een afwijking van 3 meter en op
een hoogte van 5 meter 15 centimeter.
De octrooien die door de twee uitvin
ders en door de KLM in alle landen
Vijf Britten op
Cyprus omgekomen
Op de weg van Nicosia naar Kyrenia
is vrijdagavond, 23 km. ten noorden van
Nicosia, een Britse militaire auto in een
hinderlaag van verzetslieden gevallen:
twee Britten kwamen om het leven.
In de Griekse wijk van Nicosia is vrij
dag voor onbepaalde tijd een uitgaans
verbod afgekondigd als vergeldingsmaat
regel voor de aanslagen, waarbij vrij
dagochtend eveneens twee Britse mili
tairen om het leven zijn gekomen. Een
Britse sergeant, op wie zondag gescho
ten was, toen hij rustig met zyn gezin
liep te wandelen, is in het ziekenhuis
overleden.
De etnarchische raad van de Griekse
Orthodoxe kerk op Cyprus heeft vrij
dag geprotesteerd tegen de arrestatie
van Nico Kranidiotis, secretaris-gene
raal van de raad, en het politietoezicht
waaronder de bisschop van Kitum is
gesteld. Voorts verklaarde de raad te
verwachten, dat Griekenland de kwes-
tie-Cyprus voor de Veiligheidsraad van
de Verenigde Naties zal brengen.
De Britse autoriteiten hebben vrijdag
het vliegveld van Tymbou, een landings
baan die in de oorlog door de R A F is
gebruikt en nadien verwaarloosd, tot
„beschermd gebied" verklaard, onder
'oezicht van de luchtmacht. Ook het
gedeelte van Nicosia waar de regenngs-
diensten en het hoofdkwartier van de
veiligheidsdienst gevestigd zijn. is „be
schermd gebied" geworden, terwijl het
havengebied van Famagusta tot „ge
vaarlijk gebied" is verklaard. In het ha
vengebied kan nu op Iedere onbevoegde
geschoten worden.
