Belgische mijnenveger strandde op
Noorderpier te Hoek van Holland
Onverwachte reis van Tito (met
Kroesjtsjef) naar de Zwarte Zee
WEERBERICHT
Reddingboot wist in twee reizen
de 40 opvarenden te redden
Amerikaans raketvliegtuig bij
proefvlucht verongelukt
LAGE NOORDWIJKSE JAGERS
BLEKEN BELGEN TE ZIJN
Ned. Luchtmacht protesteert
m
Geruchten over oppositie in de
Sovjet-Unie tegen gevolgen van
cle destalinisering
95ste Jaargang
VRIJDAG 28 SEPTEMBER 1956
No. 28947
LEIDSCH
DAGBLAD
Directeur: J. W. Henny
Hoofdredacteur: J. Brouwer
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
f7.— per kwartaal; f2.35 per maand; f0.55 per week
Witte Singel 1, Leiden - Giro no. 57055
Telefoon Directie en Administratie: 25041; Redactie: 21507
Kapitein Slotboom kreeg het verzoet
(Speciale berichtgeving.)
Veertig geredde schipbreukelingen bracht de reddingboot President
Jan Leis" gisteravond veilig te Hoek van Holland in de berghoven aan
wal: Belgische marine-mannen, die hun op de noorderpier gestrande
scheepje, de kleine kustmijnenveger ,.M 927" moesten verlaten omdat
de toestand te kritiek was geworden. In de vroege avond - het was
kwart voor acht - moesten, naar zij verklaarden, zij bij het binnen
lopen van de Waterweg uitwijken voor een uitgaand koopvaardijschip-
Zij liepen toen boven op de kop van de noorderpier. Het scheepje, dat
slechts 370 ton meet en geheel van hout is, bleef daar. hevig stotend, op
de stenen liggen, op slechts enkele meters afstand van de lichtopstand.
ongeveer op dezelfde plaats waar op 7 augustus 1954 het Engelse s.s.
Spanker strandde en verloren ging.
Achterblijvers hielden het niet lang uit
Het was op dat moment hoog water. Sleepboothulp en de reddingboot
waren spoedig In de nabijheid, maar alle pogingen van de sleepboot „Blan
kenburg" om de mijnenveger vlot te slepen, mislukten. De reddingboot, die in
de nabijheid bleef, heeft toen 38 opvarenden van boord gehaald en in Hoek
van Holland aan land gebracht.
Later op de avond voer de reddingboot nogmaals uit om twee achter
geblevenen, de commandant en de chef van de machinekamer, af te halen.
Ook deze redding verliep goed. Nog in de loop van de nacht zou de blazer
„Meermin" van Van der Tak uitvaren om te trachten een anker uit te bren
gen en te voorkomen, dat het scheeepje met hoog water „op stap zou gaan".
Vlotschepen mislukte
Het was omstreeks half acht, dat een
eskader van vijf Belgische kustmijnen-
vegers uit zee op de Waterweg aan
kwam met de bedoeling binnen te lo
pen. De scheepjes namen deel aan een
N.A.T.O.-mijnenveegoefening en de
weerberichten, die stormweer voorspel
den, zullen wel niet vreemd zijn ge
weest aan het besluit in elk geval ge
durende de nacht beschutting te zoe
ken. Alle mijnenvegers behoorden tot
de klasse, die 370 ton meten, geheel
van hout zijn gebouwd met aluminium
spanten. De bemanning bestaat uit 40
koppen. De scheepjes worden door Die
selmotoren gedreven en lopen 14 mijl.
Zij komen overeen met de kustmijnen-
vegers van de B-klasse van onze ma
rine.
De scheepjes voeren in kiellinie, dus
achter elkaar. Het weer was nog niet
slecht. De windkracht was 5 tot 6 uit
het zuidwesten en er stond slechts een
matige zee. Drie van de mijnenvegers
waren reeds binnen de pieren, toen de
vierde, de M. 927. bakboord moest uit
wijken voor een uitkomend koopvaar
dijschip. Het scheepje kwam terzijde
van de liohtenlijn en kon blijkbaar niet
snel genoeg meer op de oude en veilige
koers terugkomen. Het liep boven op
de kop van het noorderhoofd, waar
het stotend bleef zitten. Onmiddellijk
maakte de seinpost, die de stranding
had waargenomen, alarm. De sleepboot
„Blankenburg" kapitein Jaap Slot
boom die in de Berghaven lag, voer
uit. direct gevolgd door de reddingboot
„PresidentJ. Leis".
Toen sleepboot en reddingboot buiten
de Noorderpier kwamen, konden zjj
de situatie opnemen. De mijnenveger
zat pal op de kop, op slechts enkele
meters van de lichtopstand, onder
een hoek van ongeveer 45 graden met
de pier. Het voorschip lag in de rich
ting van de Waterweg, het achter
schip lag naar zee gekeerd en was
blijkbaar vrjj van de stenen. Het
scheepje helde daarom sterk achter
over. Met de zee, die er liep, slingerde
het heen en weer op de stenen.
Had een snelheidsrecord van 3000 hm
en hoogterecord van 40 km op zijn naam
Het Amerkiaanse proefvliegtuig Bell X-2, een raketvliegtuig, waarmee
snelheids- en hoogterecordS gevestigd zjjn, is donderdag op de luchtbasis van
Edwards in Californië verongelukt. De piloot (kapitein Milburn Apt, getrouwd en
vader van twee kinderen), die voor de eerste maal met dit toestel vloog, is om
het leven gekomen. Het vliegtuig dat drie millioen dollar kostte was ont
worpen voor bestudering van vluchten op grote hoogte en de hitte die door wrij
ving met de lucht ontstaat. Het heeft op vroegere vluchten een snelheids
record van 3040 km per uur gevestigd en een recordhoogte van meer dan 40 km
bereikt.
Onderzoek hitte-barrière
Evenals vroegere raketvliegtuigen
startte de Bell X-2 niet van de grond,
maar werd het toestel door een bommen
werper van het type B-50 in de lucht
gebracht. Door de korte werkingsduur
van de raket moest de piloot als zijn
brandstof op was, in glijvlucht naar een
landingsbaan koers zetten Volgens een
woordvoerder van de Amerikaanse lucht
macht is het toestel verongelukt bij
onderzoek naar de hitte-barrière".
Het toestel vloog in november van het
vorig jaar voor het eerst op eigen kracht.
Het werd toen boven de basis van Ed
wards losgekoppeld van een moeder
vliegtuig, een bommenwerper van het
type B-50. De aluminiumlegering die
gewoonlijk wordt gebruikt bij de bouw
van vliegtuigen, was in dit toestel ver
vangen door chroomstaai en andere
materialen. Daar het glas dat normaal
voor windschermen wordt gebruikt smelt
bij een snelheid van 3200 km per uur,
werd er bij de bouw van dit toestel een
glassoort gebruikt met een veel hoger
smeltpunt Men had speciale voorzie
ningen getroffen voor de veiligheid van
de piloot. Als deze op grote hoogte uit
het vliegtuig moest springen kon een
explosieve lading de gehele drukcabine
van de rest van het toestel scheiden.
Door middel van een grote parachute
BREKENDE BEWOLKING.
De Bilt verwacht tot morgenavond:
Wisselend bewolkt met enkele ver
spreid voorkomende buien. Krachtige
tot stormaohtige. latei- afnemende zuid
westelijke wind. Lagere temperaturen.
(Opgemaakt te 11.15 uur).
SEPTEMBER
Zon op: 6.39 uur; onder: 18.24 uur.
Maan op: 0.29 uur; onder: 15.50 uur.
Hoogwater te Katwijk te 10.15 uur en
22.56 uur (Doodtij).
kon de snelheid van de naar beneden
vallende cabine dan verminderd worden
totdat de piloot in staat zou zijn zijn
eigen parachute te gebruiken.
Kapitein Slotboom kreeg het verzoek
van commandant Montain om te trach
ten zyn schip vlot te slepen. Daar de
sleepboot niet dicht genoeg kon na
deren bood de reddingboot aan een tros
van de mijnenveger naar de sleepboot
over te brengen. Dat leek aanvankelijk
te gelukken. Toen op de sleepboot de
tros werd vastgezet, slipte deze echter
aan boord van de mijnenveger. Weer
kwam de reddingboot in actie, Schip
per Willem van Seters bracht een lyn
over van de „Blankenburg" naar de
mijnenveger en daar aan boord haalde
men een tros van de sleepboot binnen
boord. Kort daarop viel de „Blanken
burg" in de tros maar de mijnenveger
bleef onwrikbaar op de stenen zitten.
Intussen zet/te de eb in en viel het
water. De kans op afbrengen werd met
de minuut geringer.
Slot op pag. 2
Nederlandse wint
13.651
Een Nederlandse dame, mej. Josina
Prins, heeft zondag 18.700 Zweedse
kronen (f. 13.651) in de Zweedse voet
balpool gewonnen.
Voor het eerst van haar leven op
voetbaluitslagen weddend, slaagde
mej. Prins tijdens een kort bezoek aan
haar broer, die op een fabriek in Norr-
köping werkt, er in correcte voorspel
lingen te doen voor alle 12 wedstrijden
van de pool. Zo won zij de hoofdprijs
die deze week 18.700 kronen bedroeg.
Voor haar formulier had zij 1.05 kroon
betaald.
Mej. Prins was van plan deze week
naar Nederland terug te keren, na de
vakantie ten huize van haar broer te
hebben doorgebracht, maar zij kan het
geld pas over drie weken innen. Zy
heeft nog niet besloten of zij zo lang
bij haar broer zal blijven of thans naar
Nederland zal vertrekken en later naar
Norrköping zal terugkeren om het geld
in ontvangst te nemen.
Het is nog niet bekend of aan mej.
Prins zal worden toegestaan het geld
mee naar Nederland te nemen. Normaal
zijn speciale vergunningen nodig voor
buitenlanders die geld willen meenemen
uit Zweden.
(Van onze Haagse redactie)
De Koninklijke Luchtmacht zal bij de Belgische luchtmacht een protest in
dienen inzake het onverantwoorde laagvliegen van een viertal Belgische Thun-
derstreak-straaljagers over het strand te Noordwijk op maandagmiddag.
Deze overvlucht zaaide paniek onder de vele badgasten, die van een mooie
nazomerdag op het strand genoten. Bij de politie te Noordwijk zijn klachten van
vele personen binnengekomen, waarin wordt gesproken van een hoogte van
enkele meters. Dinsdag schreven wij uitvoerig over ooggetuigen verklaringen
van deze onverantwoorde stuntvliegerij. Toen stond de nationaliteit der vlieg
tuigen nog niet vast. Nu is gebleken, dat het Belgische toestellen waren. De
Engelse herkenningstekens bestaan uit concentrische rood-wit-blauwe cirkels,
de Belgische uit rood-geel-zwarte cirkels.
Geen nieuwe staking
der grafici
Bij de Amsterdamse dagbladen en
drukkerijen zal door de typografen niet
opnieuw een stakingsactie worden ge
voerd, zo is op een gisteravond gehou
den vergadering van de contactcommis
sie met vertrouwensmannen van de gra
fische bedrijven en pcrsoneelsafgevaar-
digden besloten. De contactcommissie
had het advies gegeven om aan het
werk te blijven. Verder adviseerden zij
te trachten de toepassingsregcling der
3% loonsverhoging zo volledig mogelijk
te realiseren. Deze regeling is woens
dag j.l. door het Centraal Bureau voor
de Grafische Bedrijven In Nederland
bekend gemaakt.
Algerijnse rebellen lijden
zware verliezen
Bij felle gevechten ten zuidoosten
van Batna zijn donderdag tachtig op
standelingen gesneuveld en acht ge
wond. Aan Fanse zijde vielen drie do
den en acht gewonden.
De opstandelingen die in uniform
waren, werden donderdagochtend door
een verkenningsvliegtuig ontdekt. On
middellijk werden Franse troepen naar
het betrokken gebied gezonden, o.a. met
hefschroefvliegtuigen. Aan de felle ge
vechten die ontstonden namen ook
Franse vliegtuigen deel. De acht rebel
len zijn in handen van de Fransen ge
vallen. voorts zijn wapens buitgemaakt.
Audrey Hepburn en Gary Cooper
genieten even van een ogenblikje
rust tijdens de opnamen voor de
film „Ariane. jeune fille russedie
thans in Parijs worden gemaakt.
Een beeld van de ravage, die aan
gericht werd toen gisteren tussen
Arnhem en Gendringen een harmo
nicabus en een vrachtauto met
elkaar in botsing kwamen. De bus
werd zwaar beschadigd van de weg
gedrukt, het andere slachtoffer van
de botsing kwam er ook bepaald
met zonder schade af.
Tot grote verrassing van diplomatieke waarnemers is president Tito van Joe-
go-Slavië gisteren met Nikita Kroesjtsjef, eerste secretaris van de communis
tische partij in de Sovjet-Unie, die een particulier bezoek van acht dagen aan
de maarschalk had gebracht) per vliegtuig naar Rusland vertrokken. Tito was
vergezeld door zijn echtgenote, door de vice-president van de federale raad,
Alexander Rankowitsj en Djoero Poecar, president van de assemblee van Bosnië
en Herzegowina. Het gezelschap is intussen in Sotsji aan de Zwarte Zee aan
gekomen, zogenaamd om er „rust te nemen". Men neemt echter aan, dat ge
sproken zal worden over de moeilijkheden, die Kroesjtsjef in zijn eigen partij
ondervindt op de weg van de „destalinisering", waartegen, vooral van de zijde
van Molotof, verzet schjjnt te zijn gerezen. De hulp, die Kroesjtsjef op dit
gebied van Tito kan ontvangen, zou niet te verwaarlozen zijn, aldus meenden
deskundige waarnemers in Belgrado, waarbij men wees op de invloed, die
Tito zou hebben gehad op de besluiten van het twintigste congres van de com
munistische partij in de Sovjet-Unie. Bijzondere aandacht heeft getrokken,
dat het Indonesische staatshoofd, president Soekarno. die op reis was van
Praag naar Peking, zijn tocht onderbrak en, eveneens in Sotsji, een ontmoeting
had met de Sovjetrussische premier Boelganin en met de minister van Bui
tenlandse Zaken Sjepilof.
De „Daily Telegraph" meldt dat ook
Mikojan, een der vice-premiers, die het
congres van de Chinese communistische
partij te Peking bijwoonde, plotseling
naar de Sovjet-Unie is gegaan. Volgens
de correspondent van het blad te Belgra
do telt Kroesjtsjef onder zijn vijanden
niet alleen de „Stalinisten", maar ook
bepaalde officieren van het leger, die
ongerust zouden zyn over de defensie-
„Dolle" oliebron
brengt deskundigen
O O
tot wanhoop
De toestand bü de „dolle" oliebron te
Alborze in het Perzische olieveld van
Ghome, die reeds dertig dagen aan alle
pogingen om haar te bedwingen weer
stand heeft weten te bieden, is weer
kritiek geworden. De stenen en het grint,
die door de olie worden meegevoerd be
schadigen de installatie, die is aange
bracht om de gasdruk van de bron te
verminderen. Het schijnt, dat de instal
latie gevaar loopt te worden vernietigd.
De internationale deskundigen, die
onder leiding van de Amerikaan Kenley
trachten de spuiter te bedwingen, begin
nen er aan te wanhopen, op zjj er ooit
in zullen slagen de „dolle" bron meester
te worden. Zij schijnen thans een laatste
poging te willen wagen door in de na
bijheid van de bron een nieuwe put te
boren om de produktieve bron te ontlas
ten.
In een commentaar op deze situatie
schryft het voornaamste dagblad van
Teheran de „Etelaat", uat de put te Al
borze eenvoudig moet worden gesloten.
Deze fabelachtige bron. aldus het blad,
is bezig ons te ruïneren.
De pogingen om de spuiter te bedwin
gen. die helaas geen resultaat hebben
opgeleverd, kosten ons ruim 50.000 gul
den per dag en de waarde van de olie,
die in de woestyn verlore gaat, be
draagt gemiddeld 400.000 gulden per
dagl
posities in de Oosteuropese communis
tische landen.
Volgens de „News Chronicle" zouden
leiders van het leger Kroesjtsjef heb
ben gewaarschuwd, dat „neutralisering"
van Oost-Europa niet zou kunnen wor
den getolereerd. Zij zouden gedaan
hebben gekregen, dat Moskou een rond-
sohryven aan de volksdemocratische
landen zond om deze te waarschuwen
tegen iedere onafhankedyke politiek, zo
als die van Tito.
Het Amerikaanse persbureau United
Press geeft de volgende gissingen:
1. Het kan te maken hebben met de
komende beslissing, die president Eisen
hower op 16 oktober moet nemen, of de
Amerikaanse hulp aan Joego-Slavië al
of niet moet worden voortgezet. Tito
kan er niet buiten of hij moet er andere
hulp voor in de plaats hebben.
2. Wellicht is het een gevolg van de
steeds meer toenemende berichten, dat
het tussen de Russische communistische
partij en die van Joego-Slavië nog al
tijd niet botert. Er is van beide zyden
nogal kritiek geoefend sinds het ogen
blik, dat de twee communistische par
tijen samenwerking aan elkander be
loofden op 20 juni jJ. gedurende Titos
grote reis naar Moskou.
3. Mogelijk ook zullen beide landen
een gezamenlyke houding aan willen
nemen in de kwestie-Suez. Joego-Sla
vië, dat eigenlijk wel gedwongen is, als
gevolg van zyn positie, om een neutrale
houding aan te nemen, heeft een zetel
in de Veiligheidsraad, waar de Suez-
affaire op het ogenblik wordt behan
deld.
4. Het is ook mogelyk, dat een soort
Interne crisis in Rusland Kroesjtsjef
ertoe heeft gebracht Tito voor steun aan
zyn inzichten naast zich te hebben ais
een levend getuigenis, dat zyn nieuwe
politiek rente afwerpt.
Bolsoi-ballet gaat
toclx naar Londen
De directeur van het Moskouse Bol-
sjoitheatér heeft medegedeeld, dat zijn
ballet toch naar Londen gaat. ondanks
de zaak-Nina Ponomareva. Dit besluit
was mede een gevolg van de boodschap
die de ..British Council" (de Britse or
ganisatie die culturele contacten met
andere landen tracht te bevorderen)
woensdag aan het Russische ministerie
van Cultuur had gezonden. Hierin was
gevraagd, het contract met het Londen-
se theater Covent Garden na te komen.
De artiesten is de verzekering gegeven,
dat hun vrees, dat er hun wellicht
iets in Londen zou kunnen overkomen
„ongegrond" is.
Intussen heeft het Britse ministerie
van Buitenlandse Zaken de Sovjet-Unie
meegedeeld, dat de klacht tegen de at
lete Nina Ponomareva, Ue in Londen
enkele dameshoeden zou hebben ont
vreemd, niet kan worden ingetrokken.
Het Russische verzoek daartoe was zorg
vuldig bestudeerd, maar er kon geen ge
volg aan worden gegeven. De zaak was
in handen van de rechtband en door de
volledige onafhankelijkheid van de rech
terlijke macht kon de regering zonder
toestemmig van de gerechtelyke auto
riteiten niets doen. De enige juiste weg
aldus het Britse ministerie, is dat be
klaagde voor het gerecht verschijnt.
Volgens de Engelse wet wordt zy als
onschuldig beschouwd zolang het tegen
deel niet is bewezen.