Prinses Beatrix handhaaft naast
studie representatieve taken
De Vijf hadden gisteren tweemaal
bespreking met president Nasser
Beatrix
van Oranje
WEERBERICHT
Ook schoolvriendinnen komen
in Leiden studeren
Nederlandse baggeraars zijn
contracten stipt nagekomen
Men ivas op schema ver vooruit
95ste Jaargang
DINSDAG 4 SEPTEMBER 1956
No. 28926
LEIDSCH
DAGBLAD
Directeur: J. W. Henny
Hoofdredacteur: J. Brouwer
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
f7.— per kwartaal; f2.35 per maand; f0.55 per week
Witte Singel 1, Leiden - Giro no. 57055
Telefoon Directie en Administratie: 25041; Redactie: 21507
Koninklijk dubbel-leven
Sleutelstad vervulle grote wens: vrijheid!
(Van een onzer redacteuren)
De Leidse Universiteit is van oudsher de academie der Oranjes
geweest. Gesticht door de eerste Oranje wiens naam aan onze nationale
zelfstandigheid verbonden was, is zij sindsdien een bron van verrijking
geweest voor velen uit ons Vorstenhuis.
Gisteren heeft een nieuwe loot van dit Huis als studente haar
intrede in Leiden gedaan, vandaag woonde zij voor het eerst als aan
komend studente een academische plechtigheid bij: de eerstejaarsdag.
Prinses Beatrix wil, evenals indertijd haar Moeder, haar studie en
verblijf in Leiden zo onopvallend mogelijk laten verlopen. Het is daar
mede geenszins in strijd, wanneer wij bij de aanvang van deze voor
Prinses Beatrix, voor Leiden en voor ons land zo belangrijke studie toch
een enkel woord hieraan wijden. Integendeel. Deze woorden zijn er
op gericht, begrip voor de wens om onopgemerkt te blijven te verster
ken, waarbij een begrijpelijke nieuwsgierigheid bij het begin van deze
studie te bevredigen en daardoor de openlijke belangstelling te
matigen.
voor haar in het bijzonder ook de we
tenschappelijke studie van buitengewoon
belang is) het contact met leeftijdgeno
ten in een voor een vorstenkind wel
haast unieke vrijheid.
Wetenschap en karakter
De studie van Prinses Beatrix zal haar
representatieve plichten, zoals deze
zich de laatste jaren ontwikkeld hebben,
niet onderbreken. Telkenmale zal zij als
Kroonprinses overal in den lande deze
plichten vervullen met een natuurlijke
gratie en waardigheid die haar afkomst
en opleiding haar hebben gegeven.
Telkens weer echter in de komende
jaren zal zij dan naar Leiden terugke
ren om studente te zijn als zovele meis
jes van achttien, negentien jaar.
Een academische studie is vooral in
Leiden meer dan het verwerven van
vakkennis. Het is bovenal een persoon
lijkheidsvorming. Voor Prinses Beatrix
komt daar in sterke mate bij (hoezeer
DOOR haar aanmelding als noviet
der Ver. van Vrouwelijke Studen
ten te Leiden heeft H. K. H. Prin
ses Beatrix gistermiddag de eerste stap
gezet op de weg, die zeer binnenkort zal
leiden tot haar volledige opname als lid
van de Leidse Academische Gemeen
schap.
Officieel zal dit eerst het geval zijn,
wanneer zij door het plaatsen van haar
handtekening in het Album Studioso-
rum zich over enige weken heeft doen
inschrijven als studente aan de Leidse
Universiteit, hetgeen dan tevens de be
krachtiging zal vormen van een traditie,
welke sinds eeuwen het Huis van Oran
je en Nederlands oudste universiteit
hecht aan elkaar verbindt.
Het is stellig niet het exclusieve recht
van de academische cives om zich daar
over van ganser harte te verheugen. Dat
recht komt evenzeer toe aan de „burger
lijke" burgers, wier voorzaten door hun
fiere houding in 1574 welbeschouwd de
grondslag legden voor de stichting der
Leidse Universiteit door de „Vader des
Vaderlands".
EN wanneer wij ons dan voor een
ogenblik het recht aanmatigen om
op te treden als woordvoerder van
laatstbedoeld deel der Leidse bevolking,
dan is dat in de eerste plaats om onze
Kroonprinses hartelijk welkom te heten
als ingezetene van onze goede stad.
Mogen de jaren, welke zij in Leiden
als studente zal doorbrengen, gelukkige
jaren zijn, zoals zij dat ook voor haar
Moeder, Koningin Juliana, zijn geweest.
Moge het haar gegeven zijn zich, ge
vrijwaard van opdringerige nieuwsgie
righeid, studente te voelen temidden
van haar studiegenoten teneinde zich in
de traditionele en gerenommeerde sfeer
der Leidse Alma Mater, welke ook voor
haar persoonlijk een „Bolwerk van de
Vrijheid" moge zijn, voor te bereiden op
de taak, die haar eens wacht!
Bij alle blijdschap, welke ons vervult
over de intrede van een nieuwe Oranje
telg in de Leidse academische en civiele
gemeenschap, begroeten wij haar in de
eerste plaats als studente.
Wanneer de gehele Leidse samenle
ving haar aldus tegemoettreedt en beje
gent, vormt een dergelijke houding de
grootst mogelijke waarborg voor hetgeen
ook haar Moeder zo bijzonder heeft ge
waardeerd en wat wij ook haar Dochter
van harte gunnen en toewensen: een
onbezorgde Leidse studietijd!
Regen
De Bilt verwacht tot morgenavond.
Veel bewolking met tijdelijk regen.
Weinig verandering in temperatuur.
Aanvankelijk zwakke tot matige, later
matige tot krachtige wind tussen zuid
oost en zuidwest.
(Opgemaakt te 11.15 uur).
5 SEPTEMBER.
Zon op: 6.00 uur: onder: 19.20 uur.
Maan op: 6.59 uur; onder: 19.07 uur.
Hoogwater te Katwijk te 3.17 en
15.45 uur.
Dit nummer bestaat alt 10 pagina's.
DOE GEWOON!
De dagelijkse aanwezigheid van
Prinses Beatrix in Leiden stelt de
Leidenaar voor een probleem: wat
moet hij doen als hij de Kroon
prinses op straat tegen komt?
De oplossing is vrij eenvoudig:
doe gewoon.
Het is een vorm van beleefdheid,
te groeten, maar zelfs die beleefd
heid is geen noodzaak onder de bij
zondere omstandigheden waaronder
Prinses Beatrix in Leiden vertoeft.
Zij verblijft hier als studente, niet
als Prinses.
Het is echter, wil Prinses Beatrix
haar studietijd als gewoon studen
te kunnen doormaken, noodzaak
dat iedere opvallende belangstel
ling achterwege blijft. Geen samen
scholingen van wachtenden wan
neer haar ergens geparkeerde auto
toont dat zij hier of daar verblijft,
geen nazien op straat, geen aan
dacht vestigen op haar verschij
ning.
Misschien zijn het overbodige op
merkingen in het „bolwerk van de
vrijheid", maar zij worden slechts
ingegeven door de hartgrondige
wens. dat het Prinses Beatrix mo
gelijk zal zijn haar Leidse studie
tijd in vrijheid te genieten en daar
aan door haar leven heen de herin
nering met vreugde te mogen be
waren.
Eervolle opdracht
Het is een eervolle taak voor Leiden,
haar die vrijheid mogelijk te maken.
Vooral in het begin zal het velen
vreemd aandoen, de oudste der Prin
sessen als gewoon Leids burgeres te
zien, en toch zal haar verblijf in de
Sleutelstad zo moeten worden opgevat
wil deze belangrijke studie aan haar
doel beantwoorden.
Het staat niet vast, hoelang deze stu
die zal duren. Dit hangt in hoge mate
van de omstandigheden af. Gedacht is
aan een studieduur van ongeveer drie
jaar, doch dit sluit een kortere of lan
gere tijd niet uit.
Sociologie en rechten
Als hoofdstudie heeft Prinses Beatrix
sociologie gekozen, doch daarnaast zal
de rechtenstudie een groot deel van
haar belangstelling opeisen in verband
met haar komende positie. Haar keuze
van sociologie is kenmerkend voor haar
karakter. Zij ziet in deze jonge weten
schap een weg naar de oplossing van
fundamentele vraagstukken der mense
lijke samenleving. Zoals zovelen van
haar leeftijd streeft zij naar een directe
aanpak van de problemen, naar een
eerlijke onomwonden openheid, naar een
onderkennen van de fundamentele moei
lijkheden die zij niet wil omzeilen.
Geen inkrimping van
representatieve taak
Vermoedelijk zullen haar representa
tieve plichten het haar niet mogelijk
maken, een volledige sociologische stu
die te volgen.
Het ligt namelijk niet in haar voorne
men, haar representatieve plichten als
Kroonprinses onder haar studie te la
ten lijden.
Sinds haar achttiende verjaardag heeft
Prinses Beatrix in steeds sterker mate
representatieve taken vervuld. Slechts
het werk voor haar eindexamen aan het
Baams Lyceum heeft aan die taken eni
ge beperking opgelegd. Zij meent thans,
deze plichten niet opnieuw op de twee
de plaats te mogen stellen achter haar
academische studie.
Dit brengt tevens mee, dat zij vermoe-
delijk geen examens zal afleggen en
zich zo daartoe gelegenheid bestaat
tot tentamens zal beperken.
V.V.S.L.-lid
Wel echter zal zij zoveel mogelijk aan
het VVSL-leven deelnemen, zoals zij
ook zo volledig mogelijk het novitiaat
doorloopt (hoewel zij dit wellicht zal
moeten onderbreken voor haar aanwe
zigheid bij de festiviteiten op Prinsjes
dag). Het moet verheugend worden ge
acht, dat de Koninklijke studente gro
te waarde toekent aan het studentenle
ven als zodanig en de vormende waarde
daarvan ten volle inziet. Uiteraard is de
wetenschappelijke studie juist voor haar
ook van bijzonder grote betekenis, maar
deze studie, hoezeer dan ook beinvloed
door de bijzondere omstandigheden en
beperkt door de eisen van de toekomst,
zou iedere betekenis missen indien zij
niet gepaard ging aan de karakter- en
persoonlijkheidsvorming die gelegen is
in het vrije contact met medestudenten.
Vriendinnen-studiegenoten
Uiteraard is er nog niets bekend over
de komende activiteiten van Prinses
Beatrix in VVSL-verband. Haar grote
sportiviteit doet vermoeden, dat ook in
deze richting dé universitaire gemeen
schap haar veel te bieden zal hebben,
doch de omstandigheden zullen moeten
bepalen in hoeverre zij daarvan gebruik
zal kunnen maken.
Verheugend is het. dat haar school
vriendin mej. Renée Röell, met wie zij
zich reeds als bannelingetje in Canada
nauw verbonden voelde en die in de
afgelopen jaren haar telkens tot steun
en toeverlaat is geweest, haar Leidse
studiegenote wordt. Ook zij neemt
haar intrek bij de familie Drijber aan
het Rapenburg, waar Prinses Beatrix
enige kamers betrokken heeft. Mej.
Röell heeft evenwel een andere studie
richting gekozen, namelijk psychologie
Ook de andere klas- en geslaagde
eindexamengenoten van de Prinses zul
len thans een universitaire studie in
Leiden aanvangen. Dit zijn mej. M. A.
Sprenger van Eyk en mej. A. Hasseley
Kirchner.
Het feit. dat de Russische kam
pioene discuswerpen. Nina Pono-
mareva. in een warenhuis te Londen
is aangehouden, omdat zij vijl
hoedjes zou hebben weggenomen,
heeft voor de in het White City
Stadion te Londen te houden wed
strijd tussen atletiekploegen van
Engeland en Rusland, van welke
laatste ploeg Nina deel uitmaakte,
het bijzónder nare gevolg gehad,
dat deze werd afgelast waarna de
Russische atleten onverrichter zake
naar hun land terugkeerden. Deze
foto laat zien hoe een aantal Rus
sische atleten op het Londense
vliegveld London Airport aan boord
stapt van een Russische TU-104
machine, die kort tevoren met een
delegatie officieren van de Sovjet-
russische luchtmacht was aangeko
men, en die nu de sportleden terug
bracht naar Moskou.
Voor de vervulling van
een wens
Het is bekend, dat Prinses Beatrix zo
veel mogelijk als gewoon studente in
Leiden hoopt te kunnen verblijven.
Zoals gezegd heeft Leiden thans de
belangrijke opdracht, de vervulling
van die wens mogelijk te maken.
Uiteraard zal dit ook weerslag vin
den in ons blad. Behalve nu eenmaal
onvermijdelijke berichten over haar
verblijf en werk in de Sleutelstad zul
len wij zoveel mogelijk afzien van pu-
blikaties. die de vervulling van deze
wens zouden kunnen schaden.
Robert Menzies, de Australische
premier, die voorzitter is van de
commissie van vijf die aan Nasser
verslag gaat uitbrengen over de
resultaten van de Suez-kanaal-con-
ferentie in Londen, is met de vier
andere leden van de commissie aan
gekomen in Cairo. Deze telefoto
geeft een beeld van de aankomst
van Menzies en de begroeting door
Nasser. V.l.n.r. Robert Menzies
Nassers adviseur Aly Sabry, Mam-
moed Joenis, directeur van de door
Nasser ingestelde Suezkanaal-auto-
riteit en president Gamal Abdel
Nasser, die zijn Australische gast
de hand drukt.
wens zouden kunnen schaden.
■mr i i i standigheden. De HOLMA stuurt hat
l\!li/-# o/i ll/-f n'fYOVn ft ^Illl mensen daarheen, waar het meeste ka
De Commissie van Vijf, onder leiding van de Australische premier Menzies,
heeft gisteravond voor de tweede maal een ontmoeting gehad met president
Nasser van Egypte en diens adviseurs, 's Middags was reeds een inleidende
bespreking gehouden, waarin gesproken was over de procedure. Na afloop van
dat eerste onderhoud zei Menzies die vergezeld was geweest van de Perzische
minister Ardalan, de Zweedse minister Unden, de Ethiopische minister Habte-
wold en de Amerikaanse diplomaat Henderson dat men niet dagelijks een
communiqué kon verwachten. Het overleg dient in een rustige, vertrouwelijke
sfeer te geschieden en in vriendschappelijke geest. In het onderhoud van gis
teravond gaf de commissie een volledige uiteenzetting van de plannen ,die voor
zien in internationaal beheer van het Suezkanaal.
Intussen zijn er in Egypte in totaal dertig arrestaties verricht in verband
met de zogenaamde „spionage-groep Swinburn". De gearresteerden behoren
tot verschillende nationaliteiten. Tot hen behoort ook de veertigjarige Brit
John Thornton Stanley, werkzaam in het kantoor te Cairo van de „Pruden
tial Assurance Company". Stanley werd gisterochtend aangehouden. Een reden
voor deze arrestatie is niet bekendgemaakt.
Weinig uitzicht op
spoedige regeling
De Nederlandse baggermolens HAM
108 en HAM 111 lagen gisteren nog te
wachten op een uitvoervergunning van
de regering in Cairo. Twee Nederlandse
sleepboten, de „Tyne" en de „Humber"
(van L. Smit en Co's Internationale
sleepdienst) hebben bij Port Said het
anker laten vallen in afwachting van
het verlossende woord, dat echter, naar
het zich laat aanzien, nog wel even op
zich zal laten wachten, want de Egyp
tische regering gevoelt er blijkbaar niets
voor de Nederlandse baggermolens te
laten vertrekken. Over de voorgeschie
denis van deze kwestie heeft de voor
zitter van de raad van beheer van de
Hollandse Maatschappij voor Aannemin
gen (HOLMA), de heer M. C. Fritzlin,
gistermiddag op een persconferentie in
Den Haag enkele mededelingen gedaan.
In 1954. aldus de heer Fritzlin, heeft
de (oude) Suezkanaal-maatschappij het
graven van twee nieuwe wisselplaatsen
(zeven tot acht kilometer lange kanalen,
die parrallel lopen aan het eigenlijke
Suezkanaal en die het éénrichtingver-
keer moeten vergemakkelijken) aanbe
steed. Bij deze besteding bleek een Bel
gisch-Nederlandse combinatie (met de
Fa. T. den Breejen van der Bout uit
Aerdenhout) de laagste aanbieding te
hebben gedaan voor de wisselplaats bij
Port. Said. De Hollandse Maatschappij
voor Aannemingen (de firma's Adriaan
Volker uit Sliedrecht, Van Hattum en
Blankevoort uit Beverwijk en de Hol
landse Aanneming-Maatschappij uit Den
Haag) zou het project bij de Grote Bit
termeren uitvoeren.
De HOLMA pakte de zaak groots aan:
drie baggermolens werden naar het
Suezkanaal gedirigeerd met de opdracht
het werk vóór 15 oktober op te leveren.
Het gevolg hiervan was dat men al spoe
dig een heel eind op het werkschema
voorlag: de HAM 108 en de HAM 111
waren hierdoor overbodig geworden en
vandaar dat de directie van de HOLMA
twee sleepboten naai* Egypte zond om
de molens op te halen. De derde bagger
molen, de Beverwijk 12 zou voorlopig
tot half september blijven om het
werk, dat in negen percelen is verdeeld
te voltooien.
Menzies was geschokt
Volgens medewerkers van premier
Menzies was de Australische minis
ter-president „geschokt" door de
wijze, waarop de Egyptische rege
ring hem zondag heeft ontvangen.
De premier had verwacht de Egyp
tische minister van Buitenlandse
Zaken op het vliegveld aan te tref
fen, maar er was alleen de chef
van het protocol. Hij verwachtte
begroet te worden door een officier
uit de omgeving van president
Nasser, maar dit geschiedde door
de gouverneur van Cairo. Ook vond
premier Menzies het niet aange
naam, dat de Egyptische politie
niet had willen verhinderen, dat
hij, toen hij uit het vliegtuig
stapte, werd bestormd door jour
nalisten en fotografen. Premier
Menzies maakte een verstoorde in
druk, toen hij zondag zijn handte
kening plaatste in het register van
het paleis van de president.
Uit een en ander blijkt, aldus de heer
Fritzlin, dat de HOLMA haar contrac
tuele verplichtingen stipt is nagekomen.
De maatschappij heeft niet, zoals hier
en daar is gesuggereerd, het werk hal
verwege in de steek gelaten, maar zich
ook na de nationalisering van het ka
naal stipt aan het contract gehouden.
Wij wensen dan ook vrij over ons eigen
dom te beschikken. Niet dat de HOLMA
geen oog zou hebben voor de situatie,
waarin de Egyptenaren verkeren. „Wij
begrijpen heel goed", aldus de heer
Fritzlin, „dat de autoriteiten het onder
houd en de verbetering van het kanaal
wensen voort te zetten en dat ze dus niet
graag zien, dat baggermateriaal ver
dwijnt". Het betreft hier een „delicate
zaak", die verschillende kanten heeft
en niemand kan voorspellen hoe de si
tuatie in de zone van het Suezkanaal
zich verder ontwikkelt.
Over één ding liet de heer Fritzlin
zich zeer positief uit: De HOLMA heeft
geen nieuwe contracten gesloten met de
(inmiddels genationaliseerde) Suezka-
naal-Maatschappij. Of er in de toekomst
eventuele contracten zullen worden
aangegaan, hangt eeheel af van deoca-
standigheden. De HOLMA stuurt haar
mensen daarheen, waar het meeste kan
worden verdiend.
Intussen Iggen de HAM 108 en de
HAM 111 in Egypte te wachten en
iedere dag die verstrijkt kost de HOLMA
16.000 guldenom over de waarde
van de drie baggermolens die tezamen
voor tien miljoen gulden zijn verzekerd,
maar te zwijgen.
Slot op pag. 2
(Ingez. Med.-Adv.)
vanaf fl. 25i"
„OCTERNO" SALON
Breestraat 35 - LEIDEN
telefoon 30768
Burgemeester d'Ailly
vraagt ontslag
Mr. Am. J. d'Ailly heeft H M. de
Koningin verzocht hem per 1 ja
nuari 1957 ontslag te willen verlenen
uit zijn ambt als burgemeester van
Amsterdam.
De leden van de Amsterdamse ge
meenteraad hebben vanochtend per
post de mededeling van dit besluit
van mr. d'Ailly ontvangen.
Daarin wijst de burgemeester erop,
dat het na een ambtsperiode van 10
jaar mogelqk moet zijn door het
benoemen van een opvolger nieuwe
en frisse invloeden naar voren te
doen komen.
Mr d'Ailly werd op 1 oktober 1946
benoemd tot burgemeester van de
hoofdstad. Zes jaar later volgde zijn
herbenoeming, zodat zijn ambtster
mijn officieel op 1 oktober 1958 zou
eindigen.
Voor zijn benoeming tot burge
meester maakte mr. d'Ailly deel uit
van de directie der Nederlandsche
Bank.
Uitreiking
der Nansen-medr
es
De weduwe van mr G. J, van Heu-
ven Goedhart, de op 8 juli overleden
Nederlandse Hoge Commissaris van de
V. N. voor de vluchtelingen, heeft gis
teren in Genève de Nansen-medaille
in ontvangst genomen, die posthuum
aan haar man is toegekend wegens
zijn grote verdiensten op het gebied
van de vluchtelingenhulp.
De onderscheiding is genoemd naar
Fridtjof Nansen, de Noorse geleerde en
Poolreiziger, die na de eerste wereld
oorlog de eerste Hoge Commissaris van
de Volkenbond voor de vluchtelingen
was. De Nansen-medaille is ook uitge
reikt aan mevrouw Dorothy d'Houghton.
ee« voaraeasUAnde fiauwx in de V.N.