Siiez-commissie van Vier zal aan
nieuwe conferentie rapporteren
Wes- Duitsland protesteert seller p
tegen Russische politiemetlioden
k.V.P •-ers weigeren liet
ministerschap
WEERBERICHT
Grote morele zege voor Grote
Drie Maar Nasser kan kiezen
tussen tegenstrijdige plannen
Moskou werkt de repatriëring
van Duitse staatsburgers met
alle middelen tegen
Informateur in moeilijkheden
Scotland Yard speurt naar dood
van 300 weduwen in Eastbourne
Koningin
en Prins
naar Korfoe?
95ste jaargang
WOENSDAG 22 AUGUSTUS 1956
No. 28915
LEIDSCH
DAGBL
Directeur: J. W. Henny
Hoofdredacteur: J. Brouwer
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
f7.—
HL» VUUK JLL1L»L1N UW UIVI3IKLI
per kwartaal: f2.35 per ma-and; f 0.55 per week
Witte Singel 1, Leiden - Giro no. 57055
Telefoon Directie en Administratie: 25041; Redactie: 21507
ontvangen en heeft tot nog toe het
diepste stilzwijgen ten aanzien van
zün bedoelingen bewaard. Er zjjn nog
allerlei verrassingen mogelijk en wat
er ook onzeker is, dit ene staat vast:
het laatste woord over Suez is nog
niet gesproken.
9 Slot op pag. 2
70 miljoen luchtreizigers
in 1955
In 1955 maakten bijna 70 miljoen pas-
agiers gebruik van geregelde luchtlij
nen in de wereld. Voor het eerst was de
toeneming in een jaar meer dan 10 mil
joen. Hoewel de toeneming algemeen
was, is zij het grootst geweest in het
inter-Europese luchtverkeer, waar 27%
meer passagiers zijn vervoerd dan in
1954. De gemiddelde lengte van allepas-
sagiersreizen was 899 kilometer. Dit
blijkt uit het jaaroverzicht van de ICAO
de „International Civil Aviation Orga
nization", de internationale burgerlucht
vaart organisatie die gevormd wordt
door afgevaardigden van de regeringen
van zestig landen.
(Van onze correspondent West-Duitsland)
De Westduitse ambassadeur in Moskou, dr. Haas, is door de Bondsregering
naar Bonn teruggeroepen om verslag uit te brengen. De vorige week woensdag
overhandigde dr. Haas de Sovjetrussische regering een nota, waarin in scherpe
bewoordingen werd geprotesteerd tegen het optreden van de politie in Moskou
jegens Duitse staatsburgers, die hun ambassade willen bezoeken en daarbij
door de politie worden gecontroleerd.
De Bondsregering ziet hierin een beperking van de vrjjheid van Duitse
staatsburgers in de Sovjet-Unie en een belemmering van het werk van de
Westduitse ambassade, die het sinds haar opening vooral druk heeft gehad
met de repatriëring van Duitsers uit Rusland naar de Bondsrepubliek.
die daartoe de wens te kennen geven,
zou worden toegestaan naar hun vader
land te repatriëren.
De Bondsregering beschuldigde de
Russen er verder van allerlei onjuiste
opgaven te hebben gedaan over Duitse
staatsburgers, die gedwongen dan wel
vrijwillig in de Sovjet-Unie verblijven.
Een aantal hunner, die door de Rus
sen reeds als dood, gerepatrieerd of ver
mist werden opgegeven, hebben zich bij
de ambassade gemeld en om terugzen
ding naar de Bondsrepubliek verzocht.
Voorts hebben de Russen aan een aan
tal Duitsers een uitreis-visum gewei
gerd, omdat zij aan het Duitse staats
burgerschap dezer mensen twijfelden.
De Bondsregering heeft in haar nota
de Russen er op gewezen, dat het naar
de algemeen geldende bepalingen van
het internationale recht alleen de Duitse
regering is, die er over kan oordelen wie
het Duitse staatsburgerschap bezit en
wie niet.
Of en zo ja wanneer dr Haas, die van
daag in Bonn wordt verwacht, naar
Moskou zal terugkeren, is niet bekend.
Naar men zich herinnert, is de Sovjet
russische ambassadeurspost in de Bonds-
hoofdstad sinds enkele maanden onbe
zet, nadat ambassadeur Valerian Zorin
plotseling naar Moskou werd terugge
roepen om waarnemend minister van
Buitenlandse Zaken te worden.
Moskou's belangen worden in Bonn
behartigt door een zaakgelastigde. Er is
Zal dr. Haas nag wel
op post terugkeren
In haar protestnota, waarvan de tekst
pas gisteren in Bonn werd gepubliceerd,
heeft de Bondsregering de Russen nog
eens herinnerd aan hun belofte, dat aan
alle Duitse burgers in de Sovjet-Unie,
bouw. Op het dak van dit gebouw
wordt een wonderlijk gevormde
watertank aangebracht, waardoor
de watervoorziening van de hoogste
verdiepingen vergemakkelijkt wordt
na de terugroeping van Zorin in West
duitse kringen verscheidene malen de
vraag geopperd of de wederzijdse be
langen wel van zodanige aard zijn, dat
zij op ambassadeniveau dienen te wor
den behandeld.
Vakantiebezigheden" zijn over het
algemeen in het leven geroepen om
de mensen verstrooiing te brengen.
Nu moge het weer niet ideaal zijn.
toch zijn die soort vakantiebezig
heden aantrekkelijker dan de bezig
heden waarmee prof. Lieftinck zijn
vakantievult: als informateur
zwoegen in het Torentjeaan de
politieke legpuzzel waarin de jong
ste verkiezingen ons land hebben
herschapen. De informateur achter
het door prof. Beel verlaten bureau.
(Van onze parlementaire redacteur)
Gisteravond heeft prof. Lieftinck in het Torentje op het Binnenhof
de K.V.P.-er mr H. A. M. T. Kolfschoten ontvangen, die hij de dag
tevoren in een extra-parlementair Kabinet het vice-minister-president-
schap met de portefeuille van Binnenlandse Zaken had aangeboden.
Mr. Kolfschoten heeft het aanbod echter geweigerd nadat hij 's morgens
in Bloemendaal langdurig met prof. Romme had gesproken en 's mid
dags met de K.V.P.-minister Witte, die juist een bezoek had gebracht
aan prof. Lieftinck. Bij dit gesprek ten huize van minister Witte was ook
prof. Romme aanwezig.
Zowel mr. Kolfschoten als ir. Witte hebben geweigerd een minis
tersportefeuille te aanvaarden in het extra-parlementaire Kabinet dat
prof. Lieftinck op het oog heeft.
In Den Haag had men gisteravond de
indruk dat prof. Lieftinck in de loop
van vandaag wel weer naar de Koningin
zou gaan cm haar mee te delen dat een
extra-parlementair Kabinet met figuren
zowel van de K.V.P. als de P.v.d.A. geen
kans heeft. De naam van prof. Zijlstra
(A.R.) werd reeds genoemd als de aan
te wijzen formateur van „een Kabinet".
Toen prof. Lieftinck gisteravond tegen
10 uur het Torentje verliet (na een ge
sprek met minister Ruurhoff) zei hij
echter nog niet te weten wanneer hij
weer op vakantie zou gaan. Hij zou nog
kunnen onderzoeken of het mogelijk is
een „zakenkabinet" te vormen van
sterke mannen, los van alle partijen,
maar waarschijnlijk is dat niet.
Geruchten over fraude en moord Zeer
groot aantal personen zal worden verhoord
Engelands beroemde centrale politie, Scotland Yard, stelt thans een onder
zoek in naar de dood van driehonderd vrouwen, voornamelijk weduwen, die na
de oorlog in Eastbourne, een luxe badplaats aan de zuidkust van Engeland,
zijn overleden. Aan dit onderzoek zijn gedurende vele maanden geruchten over
fraude en moord voorafgegaan. Kortgeleden ontving de politie een brief, waar
in nieuwe inlichtingen over een aantal testamenten werden verstrekt Men
verwacht, dat een groot aantal personen hier en daar hoort men het getal
van vijfhonderd noemen door de politie ondervraagd zullen worden. Onder
hen bevinden zich artsen, verpleegsters, hotelemployé's, taxi-chauffeurs, win
keliers en bedienden in de luxueuze buitenverblijven in Eastbourne.
Britse pers houdt zich met
tweetal gevallen bezig
De namen van twee overleden vrou
wen zijn in verband gebracht met een
onderzoek door de Britse pers.
Het betreft hier mevr. Gertrude Hul-
lett en mevr. Edith Morrell.
Mevr. Hullett, weduwe van een assu
radeur, overleed de vorige maand, een
paar maanden na de dood van haar
echtgenoot, die haar meer dan 94.000
pond sterling (ongeveer 940.000 gulden)
naliet.
Mevr. Morrell, de weduwe van een fa
brikant van blikgroenten, stierf zes jaar
geleden in de ouderdom van 82 jaar. Zij
liet bijna 78.000 pond sterling (onge
veer 780.000 gulden) na.
Men verwacht dinsdag een uitspraak
van de jury voor de hervatte schouwing
op het lijk van mevr. Hullett.
Zweeds radarsysteem
aan Moskou verraden
Technicus gearresteerd en lid
van handelsdelegatie het
land uitgezet
De vorige week is in Stockholm een
48-jarige Zweed gearresteerd, die de
Russen een vrijwel volledig schema van
het Zweedse radar-waarschuwings
systeem heeft gegeven, zo is gisteren
bekendgemaakt. De spion, een zekere
Anatol Eriksson, was als radar-technicus
in dienst van de maatschappij die het
Het plan Lieftinck
Prof. Lieftinck heeft het plan ge
had het aantal departementen in te
krimpen van 15 tot 12 en het aantal
ministers (er zijn twee ministers zon
der portefeuille) van 16 tot 12. Aan
de P.v.d.A. had prof. Lieftinck vier
ministerszetels toegedacht: het minis
ter-presidentschap, Financiën, Sociale
Zaken, Verkeer en Waterstaat. Voor
de K.V.P. waren ook vier zetels be
stemd: Binnenl. Zaken, verbonden
met het vice-minister-presidentsehap,
Onderwijs, Landbouw, Volkshuisves
ting. Aan de A.R., V.V.D en C.H.U.
was elk een zetel toegedacht, resp.
Economische Zaken, Justitie en De
fensie. Voor Buitenlandse Zaken wilde
prof. Lieftinck eer partijloze figuur
aantrekken. In het plan Lieftinck zou
den vervallen de Departementen voor
Maatschappelijk Werk en Overzeese
Rijksdelen. Ook zou er in het Kabinet
geen aparte minister voor de P.B.O.
meer zitting hebben.
In vergelijking met het huidige Kabi
net. zou de P.v.d.A. een zetel verliezen
(Landbouw: minister Mansholt). De
K.V.P. zou verliezen de minister van
Maatschappelijk Werk (v. Thiel), P B O.
(De Bruyn) en de tweede ministerzetel
van Buitenlandse Zaken (Luns), waar
voor de K.V.P, in de plaats zou krijgen
de ministerszetel van Landbouw. Afge
zien van het regeringsprogram was de
zetelverdeling vooi de aangezochte
K V.P.-ministers al voldoende reden voor
een weigering.
Zweedse radarnet aanlegde en in die
functie was hij op de hoogte van belang
rijke geheimen. Vast staat dat hij de
Russen volledige blauwdrukken in han
den heeft gespeeld. Ook hielfl hij zich
bezig met het verzamelen van persona
lia van Russische vluchtelingen. Deze
laatste handeling wordt in Zweden een
misdaad geacht.
Vermoedelijk zal de spion tot levens
lange dwangarbeid worden veroordeeld.
De Zweedse staatsveiligheid zit intussen
in zak en as vanwege het ieit, dat de
Russen thans zeer belangrijke gegevens
bezitten, die feitelijk een totale herzie
ning van het Zweedse radar-systeem
zouden nodig maken.
Van zo grote omvang was Erikssons
spionage-activiteit, dat in officiële
kringen wordt gesproken van „het groot
ste spionagekomplot in de Zweedse ge
schiedenis".
In verband met deze spionage heeft
de Zweedse regering een lid van de Rus
sische handelsdelegatie, Peter Mirosjni-
kof, het land uitgewezen.
(Van onze correspondent in Londen.)
Zeventien landen hebben zich thans bereid verklaard met Egypte in
onderhandeling te treden over de toekomst van het Suezkanaal, onder
voorwaarde, dat het kanaal beheerd wordt door een internationale raad,
„de Raad voor Suez", overeenkomstig het plan van Foster Dulles, de
Amerikaanse minister van Buitenlandse Zaken.
Vier landen Verzetten zich tegen deze internationalisatie: Sovjet-Rusland,
India, Indonesië en Ceylon, terwijl Spanje een aparte positie inneemt. Het
wordt evenwel niet onmogelijk geacht, dat dit land zich alsnog achter de
voorstellen van Dulles zal scharen.
Pakistan diende gisteren een voorstel in mede namens Perzië, Ethiopië
en Turkije, waarin enkele amendementen op het plan-Dulles waren ver
werkt. Zij hadden slechts betrekking op onderdelen en legden de nadruk
op de noodzaak van onderhandeling zonder de kern aan te tasten. Foster
Dulles bleek bereid deze amendementen te aanvaarden en zo hebben zich
thans achter Amerika gesteld: Engeland, Frankrijk, West-Duitsland, Ne
derland, Denemarken, Noorwegen, Zweden, Turkije, Italië, Australië,
Nieuw-Zeeland, Japan, Pakistan, Perzië, Ethiopië en Portugal. Zij zien zich
gesteld voor de taak om contact te zoeken met kolonel Nasser en daartoe
zal waarschijnlijk een commissie worden benoemd, bestaande uit vertegen
woordigers van vier landen, in welk verband worden genoemd Amerika,
Nieuw-Zeeland, Denemarken en Pakistan. Na de voorstellen aan Nasser
te hebben voorgelegd, zal deze commissie rapport moeten uitbrengen aan
een nieuwe conferentie.
Ongezouten kritiek
van Menzies op zure
minister Sjepilof
Sjepilof introduceerde gisteren voor
Ihet eerst iets van de beruchte „Molotof-
zuurheid" in het debat, door het Westen
te beschuldigen van een poging Egypte
opnieuw onder koloniale heerschappij te
brengen! Tevens verweet hij het Wes
ten, dat het tracht de doorvaart door
het Suezkanaal te onbwrichiten door
loodsen en ander personeel terug te roe
pen. Hierdoor, aldus de Sovjetrussische
minister, wil men trachten de indruk te
wekken als zou Egypte niet in staat zün
ongestoorde doorvaart te verzekeren.
Menzies, de Australische premier,
diende Sjepilof op ongezouten wyze van
repliek: „Ik kan onmogehjk geloven",
zei hy, „dat 16 of 17 landen, waaronder
zich verscheidene bevinden, die eens ko
loniën waren en thans volledige soeve
reiniteit genieten, een samenzwering op
touw kunnen zetten tegen Egypte's soe
vereine rechten". Hy noemde Sjepilofs
beschuldigingen „propaganda, er op ge
richt het moeilijker voor Egypte te ma
ken de voorstellen der conferentie te
aanvaarden".
Het ziet er naar uit, dat de conferen
tie vandaag zal aflopen. Er moeten nog
voorstellen worden uitgewerkt voor het
opnemen van contact met kolonel
Nasser.
Succes of niet
De meningen over het al of niet ge
slaagd zyn dezer conferentie lopen nog
al uiteen. Sommige politieke waarne
mers zün van oordeel, dat Amerika, in
samenwerking met Engeland en Frank
rijk, een grote morele overwinning be
haald heeft door 14 landen achter zün
voorstellen te verenigen. Anderen even
wel zien de zaken minder rooskleurig;
zij wijzen erop, dat er in feite twee
principieel met elkaar strijdige voorstel
len zijn geformuleerd, zodat Nasser in
de gelegenheid wordt gesteld een keuze
te doen, waarbü hij zich gesteund weet
door zulke machtige landen als Sovjet-
Rusland en India. Bovendien is er tus
sen Groot-Brittannië en een der voor
naamste leden van zijn Gemenebest, In
dia, een diepe scheur ontstaan, die er
wel eens toe zou kunnen leiden, dat
India zün eigen weg gaat.
Thans zal moeten blijken, hoe Egypte
reageert. Nassers speciale afgezant in
Londen, overste Sabry, weigerde ver
tegenwoordigers der wereldpers te
Het Griekse Nieuwsbureau heeft be
kend gemaakt, dat H. M. Koningin
Juliana en Z.K.H. Prins Bernhard der
Nederlanden Vrijdag a.s. naar Korfoe
zullen vliegen om daar nog enkele
dagen deel te nemen aan de samen
komst van vorstelijke personen, waar
toe Koning Paul en Koningin Frede-
rika van Griekenland hen hebben uit
genodigd.
Een bevestiging van dit bericht kan
te bevoegder plaatse niet worden gege
ven. Wel wordt verklaard dat de Ko
ningin en de Prins zeer gaarne de tocht
met het koninklük jacht „Achilleus" in
de Griekse wateren zouden hebben me
de gemaakt, indien de ambtsbezigheden
de Koningin dit zouden hebben veroor
loofd. Toen zü van de reis moesten
afzien hadden zij zich voorgesteld zo
mogelijk de oudste twee Prinsessen, die
thans de tocht meemaken, aan het
einde van haar vakantie op Korfoe te
halen.
Aangenomen kan dus worden, dat
het Koninklijk paar aan dit voorne
men gevolg zal geven, wanneer de
aanwezigheid van H. M. de Koningin
in ons land met het oog op de Kabi
netsformatie niet vereist zou zijn.
Zonnige perioden
De Bilt verwacht tot morgenavond:
Koude nacht met weinig wind en plaat-
selük mist. Morgen zonnige perioden en
tot het einde van de middag op de
meeste plaatsen droog. Zwakke tot ma
tige zuidelüke wind. Ongeveer dezelfde
temperaturen als vandaag.
(Opgemaakt te 11.15 uur)
23 AUGUSTUS
Zon op: 5.39 uur; onder: 19.49 uur.
Maan op: 19.59 uur; onder: 7.53 uur.
Hoogwater te Katwü'k te 4.18 en 16.39
uur. (Springtij).
Dit nummer bestaat uit acht pagina's
Een beeld, dat nog veel voorkomt
in Londen: op de voorgrond ruïnes
uit de jongste wereldoorlog, op de
achtergrond een nieuw flatgebouw
van vyftien verdiepingen in aan-
