GEPEPERDE TAAL VAN BRITSE
MINISTER OVER NASSER
Met een enkel woord
Niet-Egyptisch personeel trouw
aan Suezkanaal - maatschapp ij
Agenda
WOENSDAG 15 AUGUSTUS 1956
Londen vastbesloten om inbreuk op het
internationale recht niet te dulden
Fransen hebben een plan ontworpen
Egypte zou bereid zijn in te steramen met internationaal toezicht op het
Suezkanaal, maar het houdt vast aan zyn eis, dat het zelf het kanaal moet
exploiteren, aldus heeft de Indiase afgevaardigde naar de Londense conferentie,
Krisjna Menon, onthuld. De Britse premier Eden heeft dit „aanbod" onmiddei-
lijk als onvoldoende verworpen. Intussen heeft het Franse Kabinet gisteren
een plan goedgekeurd voor de Internationale administratie van het Suezkanaal,
dat de Franse delegatie aan de Londense conferentie zal voorleggen. Dit plan
voorziet zowel in internationale administratie als in internationaal toezicht.
Misschien kan dit Franse plan leiden tot een gezamenlijk Frans-Brits ontwerp,
waaraan dan ook de Verenigde Staten zouden kunnen deelnemen. In Britse
diplomatieke kringen maakt men zich overigens ongerust over de mogelijke
Amerikaanse houding. Men is bevreesd, dat Dulles de „middenweg" van Nasser
zal aanvaarden. De Amerikaanse minister verklaarde gisteren, na een laatste
bespreking met Eisenhower, dat de Ver. Staten geloven, dat in Londen een
formule gevonden zal worden „ter verzekering van een betrouwbare interna
tionale functionering van het Suezkanaal, die verenigbaar is met de rechten
en de waardigheid van Egypte". „Een land, dat een dergelijke formule ver
werpt, zou een zware verantwoordelijkheid op zich nemen", zo voegde hü
eraan toe.
eigen ambities te bevredigen". Die
ambities, aldus ging Selwyn Lloyd voort,
zijn klaar en duidelijk, want hij heeft
ze zelf uiteengezet in zijn enkele jaren
geleden verschenen autobiografie.
Nassers oogmerken
„Hij streeft naar overheersing, eerst
van de Arabische landen en hun olie,
dan van geheel Afrika en eindelijk van
alle mohammedanen ter wereld. Hij
heeft ons door het Suezkanaal te naas
ten uitgedaagd en al onze vrienden in
het Midden-Oosten zien met spanning
toe hoe wij deze uitdaging tegemoet
treden. Laat ons de lessen van het ver
leden ter harte nemen en vastbesloten
handelen. Wij mogen niet toestaan,
dat het recht van vrije doorvaart door
het Suezkanaal afhankelijk is van de
wisselende stemmingen van een enkele
militaire dictator".
Brak Selwyn Lloyd aldus de staf des
oordeels over Nasser en bevestigde hij
aan de vooravond der Suezkanaal-con
ferentie het vastberaden voornemen der
Britse regering deze inbreuk op het in
ternationale recht niet te dulden, niet
minder beslist weigerde premier Eden
gistermiddag toe te geven aan de door
oppositieleider Gaitskell gestelde eis
dat Engeland slechts wapengeweld zal
gebruiken indien het daartoe gemach
tigd werd door de Verenigde Naties. Hij
zeide vagelijk toe dat hij met deze eis
rekening zou houden. Wel verklaarde
hij zich bereid „zo dit noodzakelijk
mocht blijken" het parlement dat
tot begin november op reces is in
tussentijdse zitting bijeen te roepen.
Met zachte stem
Onze Londense correspondent tele
foneerde hedenochtend:
..Ernstiger dan ooit sinds de blokkade
van Berlijn en de oorlog in Korea wor
den wij door Nassers naasting van het
Suez-Kanaal in ons bestaan bedreigd.
Dat gevaar afwenden zal veel wijsheid
vergen van de komende conferentie.
Wat Engeland betreft: wij zijn van
plan geheel te handelen in de geest
van de Verenigde Naties en zullen met
alle kracht naar een vreedzame oplos
sing streven, mits dit de een of andere
vorm van internationale controle op
het Suezkanaal inhoudt. Voor Enge
land is wapengeweld altijd het laatste
middel waartoe het zijn toevlucht
neemt". Met deze waarschuwende woor
den richtte Selwyn Lloyd, de Britse
minster van Buitenlandse Zaken en
voorzitter van de morgen aanvangende
Suezkanaal-conferentie zich gisteravond
over de radio tot het Britse volk en de
wereld.
Selwyn Lloyd is in de omgang een
zachtaardig man. met vriendelijke,
voorkomende manieren, die zijn tegen
standers (evenzeer als een bepaald
strijdvaardig deel zijner politieke me
destanders) er toe verleid hebben hem
slapheid en toegeeflijkheid te verwijten.
Ook ditmaal was er in zjjn zachte, be
schaafde stem geen spoor van scherp
heid of opwindng te bekennen, maar
over de betekenis van zjjn woorden kon
geen twijfel bestaan: Engeland is be
reid al het mogelijke te doen voor een
vreedzame oplossing van de Suezkanaal-
kwestie, doch als alle vreedzame mid
delen falen ,zal het zijn toevlucht ne
men tot militaire overredingsmiddelen.
Nog scherper dan premier Eden tij
dens diens toespraak via radio en tele
visie van vorige week woensdag, ver
oordeelde Selwyn Lloyd het optreden
van Nasser.
„Deze militaire dictator speelde een
leidende rol in het omver werpen van
het Egyptische koningshuis door middel
van een militaire staatsgreep. Met
soortgelijke methoden ruimde hij zijn
eigen leider, generaal Naguib, uit de
weg en thans heerst hij oppermachtig.
Om aan de macht te blijven past hij
methoden toe. die ons maar al te zeer
vertrouwd zijn door wat er in bepaalde
landen in de jaren tussen beide wereld
oorlogen gebeurde. Thans heeft hij de
wereld door zijn onwettige daad de
handschoen toegeworpen, zonder reke
ning te houden met de belangen zijner
Arabische bondgenoten, die hij als „sa
tellietstaten" behandelt. Hij misbruikt
het Arabische nationalisme om zijn
BINNENLAND
De 23-jarige ongehuwde J. Bruynseele
uit Brunssum is gisteren op de 730 meter
verdieping van Staatsmijn Hendrik be
kneld geraakt tussen de zitbank van een
persluchtlooomotief en de persluchtlei
ding. Aan de bekomen verwondingen is
hy ter plaatse ov>rleden_
Vijf uur lang, te beginnen 's middags
om twee uur in de Parklaan. zal a.s.
zaterdag het 28e bloemencorso door de
straten van Rotterdam trekken, waarvoor
83 deelnemers hebben Ingeschreven. Er
zullen meer praalwagens meerijden dan
vorige Jaren, namelijk 18.
De gemeenteraad van de Narman-
dlsche stad Satnt-Hllalre-du-Harcouet
heeft besloten in het uitbreidingsplan van
de stad ter herinnering aan de hulpver
lening aan Nederland na de watersnood
ramp. een der nieuwe straten de naam
„Rue de Zlerikzee" te geven.
Te Wagen lngen is opgericht de
stiohting „Centrum voor Plantenfysiolo-
gisch Onderzoek". Dr. M. H. van Raai te
is benoemd tot directeur van het centrum,
dat de beschikking zal krijgen over een
eigen gebouw met een laboratorium. De
oprichting van de stichting betekent een
uitbreiding van het landbouwkundig
centrum Wagenlngen.
Het ligt in de bedoeling van de
President van Liberia, de heer William V.
Tubman, dit jaar waarschijnlijk ln
oktober een staatsbezoek aan ons land
te brengen.
De 48ste pluim vee tentoonstelling van
..Ornithophilia", die tevens de vijfde
jongedierenshow zal zijn, zal worden ge
houden op 25, 26 en 27 oktober in de
Margriethal C van de jaarbeurs aan de
Oroeselaan te Utrecht.
Bij de Tweede Kamer is ingediend
liet wetsontwerp tot wijziging van de
artikelen 8 en 9 van de wet op het
Nederlanderschap en het Ingezetenschap
en invoeging van een nieuw artikel 8a.
BUITENLAND
Hert Oostariaanse schip „Lamasays" 16
zaterdag in de Stille Oceaan voor de zuid
kust van Costa Rioa vergaan; dit is eerst
dinsdag in San José vernomen. Drie der
opvarenden wisten zwemmend de kust te
bereiken, doch men vreest voor hun leven.
Nadat door aangespoeld wrakhout het lot
van het schip bekend werd, zijn andere
schepen naar eventuele overlevenden gaan
zoeken, doch tot nu toe zonder resultaat.
De „Lamasays" had ongeveer twintig pas
sagiers aan boord, onder wie enkele
kinderen.
Tadeusz Zabinskd is volgens een
mededeling van Radio-Warschau afgezet
als voorzitter van de provinciale raad ln
Kieloe (Polen) wegens zijn „heerszucht
tegenover zijn ondergeschikten" en „on
derschatting van de waarde van het col
lectieve leiderschap".
- Bij de samenstroming van de Witte
(die van de grote Afrikaanse meren
Vijftig Russen
Inmiddels is het merendeel der twee-
en-twintig delegaties, de aan de Suez-
kanaal-conferentie zullen deelnemen,
in Londen gearriveerd. De Nederlandse
delegatie, die onder leiding staat van
minister Luns, zou vandaag in Londen
aankomen en haar intrek nemen in het
Savoy hotel.
De meeste belangstelling bij zijn aan
komst had uiteraard Sjepilof, de Rus
sische minister van Buitenlandse Za
ken. Met een delegatie van niet min
der dan vijftig man vier maal zo
groot als de meeste andere delegaties!
arriveerde hij in drie straalvliegtui
gen op London Airport. Met eentonige
stem las hij een in het Russisch ge
stelde verklaring voor. waarin hij vast
stelde „dat in onze tijd internationale
geschillen slechts kunnen worden op
gelost door onderhandelingen tussen de
betrokken landen".
„Ik zon morgen einde kunnen maken
aan de scheepvaart door het kanaal",
zegt directeur Picot in Parijs
Byna al het niet-Egyptische personeel van de Suezkanaal-maatschappij wil
Egypte verlaten, zo heeft de directeur-generaal van de maatschappij, Picot, dins
dag op een persconferentie in Parijs bekend gemaakt. Picot zei: „Bijna al het niet-
Egyptische personeel van de maatschappij heeft reeds op de ambassades van de
verschillende landen waartoe het behoort, verklaringen ondertekend, waarin trouw
aan de maatschappij wordt betuigd en gevraagd wordt om repatriëring. Ik zou
morgen een einde kunnen maken aan de scheepvaart door het kanaal als ik bevel
zou geven tot repatriëring (van dit niet-Egyptische personeel)", zo voegde hij
hieraan toe.
„Geen sprake van onmatige
winst voor bestuurders"
mii
kom/t) en de Blauwe Nijl (stromend uit
het Ethiopische bergland) had het was
sende N ijl water maandag zijn grootste
hoogte bereikt: 16.20 meter. Wanneer het
water slechts even boven dit niveau komt
bedreigt het rechtstreeks de stad Khar
toem en de buurstad Omdoerman De
gouverneur van Khartoem heeft de bev ;1-
hebbers van leger en politie bijeengeroepen
om maatregelen te treffen.
Picot verklaarde, dat als meer dan 700
sohepen in de afgelopen veertien dagen
het kanaal zijn gepasseerd zoals presi
dent Nasser zondag verklaarde dit niet
een gevolg is van Nassers goede wil,
doch omdat het niet-Egyptische perso
neel van de kanaalmaatschappij op
dracht gekregen heeft op zijn post te
blijven, hangende de afloop van de Lon
dense conferentie. Aan het eind van de
maand zal dit personeel nieuwe instruc
ties uit Parijs krijgen.
Uit de verdediging van Egyptes op
treden door president Nasser zondag j.l.
is volgens Picot duidelijk gebleken, dat
„het gevaarlijk zou zijn om iets te
baseren op nieuwe beloften of veront
schuldigingen" van de Egyptische presi
dent,.
Op de vraag of hij het niet-Egyptische
personeel zou gelasten Egypte te verla
ten. als de Londense conferentie volgens
hem niet tot een goed resultaat kwam,
zei Picot, dat hij nu nog niet kon zeg
gen wat na de conferentie zou gebeuren.
De directeur deelde voorts mede, dat de
Suezkanaal-maatschappij in Parijs 50 tot
60 procent van de kanaalgelden ont
vangt, ondanks de nationalisatie.
Picot deelde voorts mede. dat er des
tijds 1.394 Egvptenaren (één percent
van de inheemse werkkrachten van de
kanaalmaatschappij) en 1314 Europea
nen bij de aanleg van het Suezkanaal
om het leven waren gekomen. Hij be
twistte de juistheid van Nasser? ver
klaring. dat „er jaarlijks bV2 miljoen
pond sterling (ongeveer 50 miljoen I burgerwacht zijn maandagavond, naar
gulden) onder de bestuurders van de
kanaalmaatschappij wordt verdeeld
Picot verklaarde, dat de bestuurders
200.000 pond sterling (ongeveer 2 miljoen
gulden) ontvingen. Van dit bedrag moet
dan óók nog belasting worden afgetrok
ken. Hij zei voorts, dat Nasser niet ge
rept had van 2 miljoen pond sterling,
die jaarlijks door de maatschappij wer
den gereserveerd en ook stilzwijgend
voorbijgegaan was aan de kosten van
onderhoud en verbetering van het
kanaal.
Picot reikte aan de journalisten een
papier uit. dat een fotokopie was van
het bevel van de Egyptenaren aan de
loodsen. Volgens dit bevel wordt ieder
een, die het werk neerlegt, met een
verhoor door de krijgsraad bedreigd.
Weg met het Westen
Meer dan 20.000 mensen hebben giste
ren in Amman, de Jordaanse hoofdstad,
deelgenomen aan een massabetoging,
waarop geprotesteerd werd tegen de
Suez-conferenie. welke overmorgen in
Londen zal beginnen. Hoewel de beto
ging vreedzaam verliep en zich geen
incidenten voordeden, schreeuwde de
menigte wel leuzen als „weg met de
Westelijke mogendheden", „lang leve
Nasser'„wij zijn bereid Egypte te ver
dedigen" en „het Suez-kanaal is van
ons"
Alle Jordaanse politieke partijen,
verscheidene nationale organisaties als
ook Palestijnse vluchtelingen waren op
deze massabetoging vertegenwoord 'd.
Vierhonderd leden van de Egyptische
Zeven Nederlanders zijn gisteren
gedood en vele gewond, toen in de
buurt van Vim de autobus, waar
mee zij van het stadje Alegau. waar
zij hun vakantie hadden doorge
bracht. naar Nederland terugreis
den. in botsing kwam met dc aan
hangwagen van een zware vracht
auto. die in een bocht plotseling
moest remmen en naar de linker
weghelft slipte. De foto geeft een
beeld van de volkomen vernielde
bus. waarvan de chauffeur op won
derlijke wijze met de schrik vrij
kwam. (Telefoto A.N.P.).
Israëlische Meteors
beschoten
Luchtdoelgeschut van het Jordaanse
Arabische legioen heeft vandaag drie
Israëlische straaljagers van het type
„Meteor" onder vuur genomen, die in
het gebied van Jenin het Jordaanse
luchtruim zouden hebben geschonden,
aldus een woordvoerder van het Le
gioen.
Hij voegde hieraan toe. dat een van
de toestellen zou zijn beschadigd, waar
door de piloot de macht er over verloren
had.
Jordanië heeft een klacht ingediend
bij de gemengde bestandscommissie.
Ahiloelgani wordt
niet terug geroepen
Het Indonesische kabinet heeft zijn
goedkeuring gehecht aan de maatrege
len die de premier „naar aanleiding van
de gebeurtenissen van maandag" heeft
genomen. Dit blijkt uit een communiqué
dat werd uitgegeven nadat het Kabinet
op eer. zitting van vier uur een rapport
van de premier had behandeld.
In het communiqué wordt gezegd dat
de regering de corruptiezaak als iets
ernstigs beschouwt en dat zij heeft be
sloten straffe maatregelen te nemen.
De minister van Voorlichting, Soedib-
jo, heeft gezegd dat de regerins: woens-
dac het Parlement een verklaring over
deze zaak zal voorleggen. Ook zei hii dat
de Indonesische delegatie naar de con
ferentie in Londen „haar werk in een
rustige sfeer zal kunnen verrichten".
De leider van de delegatie, Abdoelga-
ni, zal niet worden teruggeroepen", al
dus Soedibjo.
Prof. dr. J. Prins Leiden:
Synodale oproep stelt een eis
aan Nederland
„In oproep komt men voor een groteske
tegenstrijdigheid te staan"
Naar aanleiding van de gisteren in ons Blad door het breed-moderamen van
de Generale Synode der Ned. Herv. Kerk gegeven uitvoerige toelichting op de
oproep tot bezinning inzake Nieuw Guinea, schrijft prof. dr. J. Prins te Leiden,
lid van het landelijk comité van bezwaarden, ons het volgende:
Reeds een paar weken geleden heeft het Modcramen van de Generale Synode
aan de mindere kerkelijke vergaderingen een stuk toegezonden, dat een soort
handtekening voor deze kerkelijke lichamen is ten behoeve van de behandeling van
de welbekende Oproep in september aanstaande. Meer officieel gezegd: het heeft
daarin de classis en kerkeraden verzocht de Oproep „aan de orde te stellen".
Dit stuk, dat uiteraard reeds in beperkte kring bekend was, werd niet openbaar
gemaakt, zodat er dan ook tot nog toe niet over geschreven is.
Thans is het aan de Nederlandse pers aangeboden. Als lid van één der kerke
raden betreur ik deze publikatie. In de eerste plaats omdat ik niet kan inzien,
dat dit stuk in enig opzicht en bij enig bewust medelevend lid de gerezen bezwaren
zal wegnemen. Veeleer zal het die vermeerderen.
uit betrouwbare bronnen wordt gemeld,
tezamen voor het Russische consulaat te
Port Said samengedromd en eisten daar
luidruchtig Russisch vlootbezoek aan de
haven, die bij de noordelijke ingang
van het Suezkanaal ligt. Het consulaat
bleef gesloten en even later verschenen
politieversterkingen die de betogers snel
uiteendreven.
Voor het eerst haalt dit
jaar Zweden zelf zijn hollen
uit de Hollandse bollenstreek.
In Hillegom verscheen een
achttien meter lange truck
met oplegger van Hansons
Blommor, een bollenhandel
in de buurt van Stockholm.
De auto heeft een zitslaap-
kamer. een toilet en een keu
ken. zodat de reis zonder
onderbreking gemaakt kan
worden, wat aan de kwaliteit
van de bollen ten goede komt.
De bergruimte heeft dubbele
wanden, welke naar behoefte
gekoeld of verwarmd kunnen
worden, zodat een constante
temperatuur gehandhaafd
blijft.
Sir William Penney, die de leiding
heeft van het Britse kernsplljtlngsonder-
zoek, h°eft dinsdag op een persconferentie
te Sydney verklaard, dat Engeland bij de
komende proefnemingen te Marallnga, ln
de Zuldaustralische woestijn, vier kern-
ontplof fingen teweeg zal brengen.
By Tsjilkok in Zuld-Korea is maan
dag een vrachtauto met 50 lepralijders, die
aan de gemeenteraadsverkiezingen hadden
deelgenomen en naar htm ziekenhuis
terugkeerden, ln een rivier gestort.
25 lepraiydera zijn verdronken.
Te Lexington. In de Amerikaanse
staat Kentucky, is een 61-Jarige neger-
evangelist, Henry Oook, gearresteerd. HIJ
had volgelingen voor verscheidene d ul zon
nelicht door hen wijs te
Ier nog leefde en zich tn
het gebergte van Tennessee had verscho
len In verband hiermede zamelde hij
gelden in voor een „nieuwe revolutie".
België telde op 31 december 1955
8.896.246 Inwoners, namelijk 4.373.063
mannen en 4.523.183 vrouwen.
Volgens officiële, doch nog voorlopige
gegevens hebben 424 personen het leven
verloren by de dynamletontploffing in de
Columblaanse stad Call; er zyn 418 ge
wonden. Daar alle puin nog niet geruimd
is, bestaat de mogeiykheld, dat nog meer
stoffelijke overschotten zullen worden
aangetroffen. Vanuit vldegtulgen worden
wolken zuiverende rook boven het getrof
fen gebied verspreid om het uitbreken van
epidemieën te voorkomen.
Verzetslieden hebben in Goa, de oude
Portugese nederzetting in India, aanslagen
op treinen gepleegd. By een aanval op
een trein nabij Collem, ln die nacht van
maandag op dinsdag, zijn een Portugese
korporaal omgekomen en twee soldaten en
drie burgers gewond. Te Plssurlem is een
trein beschadigd door een mijn.
De Duitse luchtvaartmaatschappij
„Lufthansa" is heden, woensdag, na een
onderbreking van zeventien Jaar, weer op
Zuid-Amerika gaan vliegen.
Dertig Joegoslavische vluchtelingen,
onder wie zes vrouwen en twaalf kinderen,
zyn, na de Adrlatische Zee ln motorboten
cn een roeiboot te zyn overgestoken, ln
Italië aangekomen, waar zy politiek asiel
hebben gevraagd, aldus wordt uit Venetië
gemeld.
De Oostberiynse radio-omroep meldt,
dat de schrijver van drama's Berthold
Brecht. lid der Oostdultse kunstacademie.
Is overleden. Tot zijn bekendste stukken
behoren „Drel groschen roman". „Mutter
Courage" en „Der Kaukaslsche Krelde-
krels". Brecht, die Communist was, had
tezamen met zyn vtouw Helene Weigel. de
leiding van het „Berliner Ensemble", dat
in een Oostberiynse schouwburg optrad.
Het zij mij vergund op een paar be
langrijke punten te wy'zen. Tot nog toe
is het. voorzover mij bekend, niet bij
iemand opgekomen, te beweren, dat de
Synodale Oproep hoezeer door velen
als uiterst eenzijdig gebrandmerkt!
zinloze frasen bevatte.
Het betoog van het Moderamen stelt
nu. dat de centrale zinsnede daarin die
is in paragraaf IV. welke als volgt luidt:
„Nederland zal bereid moeten zijn zyn
aanspraken om alleen op eigen gezag
Nieuw Guinea te besturen, te laten val
len en toe te stemmen in een regeling
van dit bestuur, in zodanige overeen
stemming met de volkerengemeenschap,
dat zowel de beste behartiging der bevol-
kingsbelangen als de grootst mogelijke
stabiliteit gewaarborgd is". Ieder zal op
merken, dat hier door het gebruik der
woordjes „zal moeten" een cis gesteld
wordt aan Nederland. En uit het gebruik
van de woorden „laten vallen", namelijk
van „bestuur op eigen gezag", blykt. dat
Nederland de soevereiniteit over Nieuw
Guinea moet opgeven. Uit de oproep
blijkt voorts, dat met „volkerengemeen
schap" de Verenigde Naties aangeduid
worden. Onontkoombaar is dus de ge
volgtrekking, dat de Synode bedoelt te
zeggen, dat de Verenigde Naties een
„trustee", een mandataris moeten aan
wijzen. Dit is, dunkt my, de enige zin,
WOENSDAG.
Loge-gebouw „De Natuurvriend". Le
zing van de heer D. Piket over „Rotswan
den in aquaria". 8 uur nam.
Schuttersveld: Circusvoorstelling, 8 uur
namiddag.
DONDERDAG
Schuttersveld: Circusvoorstelling 3 en
8 uur namiddag.
Van der Werf park: Openluchtconoert
D.V.V., 8 uur namiddag.
VRIJDAG
Schuttersveld: Circusvoorstelling 3 en
8 uur namiddag.
TENTOONSTELLINGEN
Ryksmuseum voor Volkenkunde; Zomer-
Lakenhal; Tentoonstelling Rembrandt
als leermeester" Werkdagen 10 uur voor
middag5 uur namiddag Donderdags
en dinsdags bovenalen 7.30—9.30 uur n.m
Zondags 15 uur nam
Den Burcnt; Hedendaagse DeeicLhouw-
kunst Dagelijks tot zonsondeigang (Tm
26 augustus)
Prentenkabinet (Kloksteeg 25): Tekenin
gen door Rembrandt (t.m 15 september)
Pieterskerkgracht: Leldse Schilder- en
Teken-academie „Ars Aemula Naturae"
Dagelijks 104 uur. maandag, woensdag
en vrijdag ook van 810 uur nam (T/m
18 augustus)
DE BIOSCOPEN:
Trianon. „Het glazen muiltje" (alle
leeft.). Werkdagen 2.30, 7 en 9.15 uur;
zondag 2.15. 4-30. 7 en 9.15 uur.
Casino. „Het circus speelt toch" (alle
leeft Werkdagen 2.30, 7 en 9.15 uur;
zondag 2.30, 4.45, 7 en 9.15 uur.
Donderdag: „Die Drel Groschenoper"
(18 Jaar).
Lido. „Heb je 'm door?" (alle leeft.).
Werkdagen 2.30, 7 en 9.15 uur; zondag
2.30, 4.45, 7 en 9.15 uur.
Luxor. „De vroiyke vagebond" (alle
leeft.). Werkdagen 2.30, 7 en 9.15 uur;
zondag 2.30, 4.45, 7 en 9.15 uur.
Rex. „Storm over de Nijl" (14 Jaar).
Werkdagen 2.30, 7.15 en 9.15 uur; zondag
2.30. 4.45. 7.15 en 9.15 uur.
Maandag, dinsdag, woensdag en donder
dag alleen te 2.30 uur: „Abbott en
Costello ln Hollywood" (alle leeftyden).
De avond- en nachtdienst van de
apotheken te Leiden en Oegstgeest wordt
tot zaterdagmorgen 18 augustus 8 uur
waargenomen door: Doeza-apotheek. Doe-
zastraat 31, tel. 21313; apotheek Nieuwe
Rijn, Nieuwe Rijn 18, tel. 20523; apotheek
Oegstgeest, Wllhelminapark 8 .tel. 26274.
By geen gehoor bij Uw hulsarts ot
specialist, bel op dokterstelefoon 22222.
welke men, nogmaals, uit deze in gebie
dende vorm gestelde zinsnede kan halen,
indien men althans aan een Synode geen
ongerijmdheden wenst toe te schrijven.
(Ik laat nu daar. wat men tegen dit
lichtvaardige „voorstel" alzo kan aan
voeren)
OPROEP MIN OF MEER
ONBEZONNEN?
Thans mogen wij evenwel van het
Moderamen vernemen, dat ook de
„voorstanders van het stellen van
Nieuw Guinea ohder het stelsel
van beheerderschap der Verenigde
Naties"teleurgesteld zullen zijn;
verder, dat „ondanks alles wat veron
dersteld werd en nog zal worden, geen
enkele oplossing, als de door de Syno
de gewenste, uit de oproep mag wor
den gelezen". Dit is dus ongeoorloofd.
Voor welk een groteske tegenstrijdig
heid komen wij hier te staan! Welke
zin hebben dan deze woorden wël ge
had? Wij mogen het Moderamen ern
stig verzoeken, enige eerbied voor de
gangbare betekenis van Nederlandse
woorden te tonen. Of toont dit „het
mag niet" alleen maar aan. dat de
Oproep zelve min of meer onbezonnen
was?
Intussen: onverminderd blijven bij dit
alles de overwegende bezwaren, die elk
lid. van welke „modaliteit" ook, naar
óns voorkomt, moet hebben tegen het
feit. dat deze Oproep de ontzaglijke pre
tentie heeft, „bij het licht van Gods
Woord" en zoekende „naar zijn Gerech
tigheid" te spreken. Het Moderamen
herhaalt deze pretentie.
Wat ons echter aangeboden is, zijn
drie paragrafen met vragen en op
merkingen, welke alleen de politieke
moeilijkheden van het ogenblik ra
ken en welke - deze beschuldiging zij
uitdrukkelijk zo gesteld! - de algeme
ne strekking hebben: Indonesië heeft
gelijk, Nederland ongelijk. En de we
reld van Azië en Afrika geeft Indo
nesië meer en meer gelijkWat dit
betoog, of liever wat deze vragenserie,
met de vraag naar de Goddelijke Ge
rechtigheid van doen heeft, is ons een
volkomen raadsel.
Thans komt het Moderamen ons zeg
gen: De kerk kan de levende God
slechts dienen door Zijn woord met de
stromingen en gebeurtenissen van het
dagelijks leven in verband te bren
gen...". Zij zegt „dat de Gerechtigheid
Gods allereerst betekent het verschaf
fen aan de naaste van wat hij voor zijn
menselijk bestaan nodig heeft
WIE IS DE NAASTE?
Wanneer wij dit alles in verband
brengen met Nieuw-Guinea, hebben wy
de concrete vraag te stellen: wie is nu
de naaste, die Nieuw-Guinea voor zijn
bestaan nodig heeft? Zij, die meenden,
dat de Synode Indonesië als zodanig
aanwees, zijn, ook blijkens de opinie van
het Moderamen, teleurgesteld. Wel, wij
zijn meer dan teleurgesteld alleen: wij
vragen ons af, of wij hier alleen maar
te doen hebben met overtredingen van
het derde gebodDat zeggen wij niet
zonder te weten wat dit betekent. Maar
wij moeten bekennen, dat deze vraag
bij ons leeft! Met zorg overwegen wij
ook, wat de consequentie van dat ..in
verband brengen van Gods Woord met
de stromingen en gebeurtenissen" feite
lijk is. Wij achten ons niet gerechtigd
daarover, en dat nog wel in een dag
blad, te gaan schrijven.
Wij zien uit naar de theologen, die
deze zaak eens ernstig aan de orde zul
len stellen.
Onze laatste opmerking voert ons
naar het begin van het geschrift van
het Moderamen terug. Het is zijn ad
vies, bij de behandeling van de Oproep
deze te laten toelichten door een advi
seur. die de Raad voor de Zending aan
wijst. Zij die menen iets meer van deze
Raad te weten en de uitingen van zijn
vooraanstaande leden in het openbaar
over deze zaken volgen, zouden geneigd
zijn. te denken, dat deze adviseurs goed
doen, vooral op de achtergrond te blij
ven.
