Samenwerking Oost-West verstoord
Ife>'
"'VvrK ASX
FILMS
Zij hebben elkaar nodigmaar...
vertrouwen is zwaar geschokt
95ste jaargang
Zaterdag 11 augustus 1956
Derde blad no. 2890C
(Ingez. Med.-Adv.)
kouw Wrlgley Doublemint.
Overal veel mensen - overal veel verkeer - overal veel drukte.
En wat dan nog? Kauw Doublemint - pittig, tintelend,
dubbel lang lekker - Doublemint geeft rust, rust bij Het ri|den -
en Uw adem wordt zuiver als Zwitserse berglucht.
Nederlands bedrijfsleven heeft behoefte
aan krediet op langere termijn
(Van onze financiële medewerker)
Aan wereld en beurzen worden de emoties in deze tijd niet gespaard. Nas
ser's onbesuisde contractbreuk, waarvan we verleden week de betekenis en de
mogelijke gevolgen hebben belicht, bleef ook deze week de beurzen beheersen en
heeft aanvankelijk tot een verdere verscherping van de koersdaling op de
aandelenmarkt geleid. De V.S., die met hun weifelende houding tegenover hun
Europese bondgenoten wel een droevige figuur maken, voelen zich door de na
tionalisatie van het Suezkanaal aanvankelijk weliswaar minder bedreigd, in
breder verband zijn de consequenties van een nieuwe status voor het Suez
kanaal ook voor de Amerikaanse economie van betekenis. Zinspelingen op het
Panamakanaal en de adheasiebetuigingen van Irak en Iran aan de explosie
van het souvereiniteitscomplex van de Egyptische dictator (door Eden als een
symptoom van nationaal-socialisme gebrandmerkt) hebben niet nagelaten op
de Amerikaanse opinie indruk te maken en de Newyorkse beurs heeft zich dan
ook niet onbetuigd gelaten met een ferme koersdaling, welke de beurswaarde
van de fondsen een paar miljard dollars naar beneden heeft gebracht.
Sedert is echter weer een flink herstel ingetreden.
Tenslotte heeft de jongste creatie van
de Indonesische regering, n.l. het schrap
pen van de schulden aan Nederland,
welke bij de Ronde Tafel Conferentie
van 1949 waren vastgelegd, opnieuw be
wezen dat Westerse normen van moraal
en fatsoen door de Aziatische regerin
gen zonder blikken of blozen worden ge
negeerd. Het is vooral de Amerikaanse
regering, die de ontwikkeling van de
onderontwikkelde gebieden in het Oosten
als een postulaat heeft beschouwd voor
de bestendiging van de hoogconjunc-
j tuur in de V.S. En de nationalistische
excessen van de laatste weken, welke
de noodzakelijke samenwerking tussen
Oost en West op losse schroeven plaat-
sen, zal daarom ook aan de Amerikaan-
i 6e economie niet ongemerkt voorbijgaan.
Want de basis van alle krediet is ver
trouwen. Nu dit zo deerlijk is geschokt,
krijgt het vraagstuk van de ontwikke-
I ling der onderontwikkelde gebieden een
bedenkelijk aspect, waarbij het be-
schamend is op te merken dat de mis
vatting over de noodzakelijkheid en de
economische functie van het kapitaal,
waarvan de Oosterse volken thans blijk
geven, voor geen gering deel haar voe
dingsbodem heeft gevonden in een
soortgelijke mentaliteit bij grote bevol
kingsgroepen in het Westen.
De situatie, zoals die zich thans aan
ons voordoet, is dezer dagen wel zeer
scherp getekend in een nota van de Ne
derlandse ministers van Buitenlandse
Zaken, die zich over het vraagstuk van
de ontwikkeling der economisch achter
gebleven landen aldus hebben uitgela
ten:
De nieuwe landen vragen kapitaal
om een economische en sociale achter
stand van eeuwen in te halen in een
periode, waarin de koloniale „empi-
res" van Groot-Brittannië, Frankrijk
en Nederland zich terugtrekken en de
kapitaalstroom, welke onder de vlag
I der Éuropese landen al deze gebieden
kon bevruchten, opdroogt. De nieuwe
j landen staan dus voor een dubbele
impasse: zij neigen er toe te streven
naar een volledigheid, die onbestaan
baar is in een eeuw, waarin geen en
kel land (behalve misschien de V.S. en
de Sovjetrepubliek) meer geheel zelf
standig kan zijn en zij stellen hoge
eisen op het gebied van kapitaalvoor
ziening op een moment, waarop de
particuliere belegger niet meer bereid
is zijn geld in voldoende mate in deze
gebieden te steken.
Sprekende over de inkomensverdeling
zeggen de ministers dat volgens de cij
fers van 1949 66% van de wereldbevol
king 15% van het wereldinkomen ge
noot, terwijl 34% van die bevolking 85%
van het inkomen ontving. Per hoofd be
droeg het inkomen van de eerste groep
gemiddeld het equivalent van 55 en dat
van de tweede groep 630.
Hieruit bljjkt wel zeer duidelijk hoe
zeer Oost en West elkaar in deze tijd
nodig hebben om het algemeen wel
vaartspeil van de wereldbevolking te
kunnen verhogen. De grondstoffenlan
den beschikken over een rijk actief,
maar dit kan alleen met behulp van
kapitaal produktief worden gemaakt
en voor de beschikbaarstelling van dit
kapitaal is de aanwezigheid van een
vertrouwensbasis onontbeerlijk. Hoe
dpze weer kan worden tot stand ge
bracht, is het grote probleem, waar
mee de wereld zich in de naaste toe
komst zal moeten vermoeien.
In ons land geeft de geld- en kapi
taalmarkt nog weinig blijken van ont
spanning. Het groeiend deficit op de Ne
derlandse handelsbalans, waarvan wede
vorige week de cijfers gaven, betekent
uiteraard ook een groter tekort op de
betalingsbalans, dat op zijn beurt weer
tot een afvloeiing van deviezen en een
vertrapping van de kapitaalmarkt leidt.
De positie van de Nederlandse schat
kist is de laatste weken enigszins ver
gemakkelijkt, maar de cijfers van de
Rijksmiddelen over het eerste halfjaar
hebben doen zien dat van een belangrijk
overschot op de raming, zoals in vroe
gere jaren voorkwam, geen sprake meer
is. De vervroegde belastinginning heeft
het bedrijfsleven genoopt een groter be
roep op de banken te doen. Uit de cij
fers van 35 banken over het eerste
halfjaar blijkt dat het bedrag van de
debiteuren in die tijd met bijna f 300
miljoen is toegenomen. Ook de cijfers
van de Amsterdamsche Bank over ge
noemd tijdvak wijzen in die richting.
Het bedrag van de debiteuren is van
f 631 miljoen op eind 1955 tot f 808
miljoen uit. juni 1956 gestegen, waar
tegenover de creditgelden van rond
f 1375 miljoen tot circa f 1500
miljoen zijn toegenomen. Bij alle ban
ken is het bedrag aan schatkistpapicr
verminderd, zodat van een verschuiving
van de overheidsfinanciering naar de
particuliere kredietverlening kan wor
den gesproken.
Dit wijst er op, dat er bij het Neder
landse bedrijfsleven in deze tijd een
grote behoefte aan kapitaal bestaat,
welke voor een deel verband houdt met
de noodzakelijke vernieuwing en moder
nisering van de bedrijfsapparatuur.
Vandaar dat de Nederlandse onderne
mingen niet geholpen zijn met krediet
op korte termijn, zoals dit wordt ver
strekt voor de financiering van voorra
den e.d.. mear dat zij op langere ter
mijn geld nodig hebben. In het algemeen
kunnen de gewone banken zulke kre
dieten niet verstrekken.
Zij handhaven het gezonde standpunt
dat de aan deze instellingen toever
trouwde gelden op korte tot zeer korte
termijn opvraagbaar zijn en het streven
naar evenwicht in de termijnen van ac
tieve en passieve financiering blijft voor
en na een der hoekstenen van het bank
bedrijf.
Nu in vele bedrijven de winsten niet
meer zo overvloedig zijn, wordt de z.g.
zelffinanciering moeilijker, terwijl men
in vele gevallen de uitgifte van nieuwe
aandelen niet aandurft, niet alleen
omdat de markt er thans niet erg ont
vankelijk voor is, maar ook omdat
men. althans gedurende de eerste tijd,
niet zeker is van een aan die van het
oude kapitaal evenredige rentabiliteit.
Onderhandse leningen van Philips en
Van Gelder zijn hiervoor een aanwij
zing.
Tot dusver hebben enkele semi-over-
heidsinstellingen als de Ned. Midden
standsbank, de Herstel-bank en de Ex
port Financierings Mpjj. op dit punt
met name aan de kleinere ondernemin
gen enig soulaas geboden en ook de ge
wone handelsbanken zullen zich bij de
aanvraag van de hier bedoelde kredie
ten wel eens de hand over het hart
hebben gestreken, maar de behoefte aan
kapitaal op langere termijn is gebleven.
Vandaar dat de Amsterdamsche Bank
is overgegaan tot de oprichting van de
Mpij voor Middellang Crediet, die be
gonnen is met de uitgifte van f 10 mil
joen 4% 10-jarige obligaties, waarvan
de helft vermoedelijk bij de institutio
nele beleggers plaatsing heeft gevonden
en het restant zijn weg naar de trom
mels van de particuliere belegger zal
vinden. Op deze wijze wordt dus geen
z.g. kort geld gebruikt om kredieten op
langere termijn te geven, maar wordt
een logische en gezonde politiek gevolgd
om de passieve financieringsbasis aan
te passen aan de actieve krediettermij
nen en de middelen te ontlenen aan de
kapitaalmarkt, inplaats van aan de
geldmarkt, welke laatste in feite alleen
voor de kortlopende kredieten beschik
baar is.
Ongetwijfeld zullen vele bedrijven
deze activiteit van de Amsterdamsche
Bank met ingenomenheid begroeten
en benutten, terwijl aan de andere
kant de belegger in de obligaties van
de nieuwe instelling, welke de volle
dige garantie hebben van de Amster
damsche Bank, een aantrekkelijk be
leggingspapier zullen zien, omdat hier
mee een redelijke rente wordt gemaakt
met een vry enge begrenzing van het
koersrisico (de uitgiftekoers is 99%)
omdat de obligaties van 1 september
1962 af in vjjf gelijke termijnen worden
afgelost.
Reeks aankopen op
Antiekbeurs
Op de Oude Kunst- en Antiekbeurs,
welke tot en met 2 september in het
stedelijk museum „Het Prinsenhof" te
Delft wordt gehouden, zijn al enige
belangrijke aankopen gedaan.
Zo is een fraaie gemodelleerde Ma
donna met kind uit Utrecht begin 1400,
en vervaardigd van pijpaarde, met ori
ginele polycromie verkocht aan het
Utrechts Museum. De prachtige Chris-
tuskop, geschilderd door Rembrandt., is
doorverkocht naar particulier bezit en
blijft in Nederland. Een zeldzaam zilve
ren schaal van Adam van Vianen gaat
naar het Rijksmuseum in Amsterdam,
terwijl een zware verguld-zilveren wijn
koeler van bijzondere schoonheid van de
hand van Martinus van Stapele, is aan
gekocht door het gemeentemuseum in
Den Haag.
Kind verdronk in regenput
Een knaapje van even anderhalf jaar
is achter de ouderlijke woning te Apel
doorn verdronken in een regenput,
waarin ruim een meter water stond,
Prins en Prinsessen naar Spa
Prinses Irene maakt, zoals bekend is.
deel uit van de Nederlandse ploeg die
door de Stichting Nederlandse Hyplsche
Sportbond aangewezen is voor de in
ternationale jeugdkampioenschappen
springen, welke van 11 tot 14 augustus
te Spa gehouden worden. Vergezeld van
Prins Bernhard en Prinses Beatrix is
Prinses Irene vanmiddag per vliegtuig
van Soesterberg vertrokken. Onmiddel
lijk na afloop van de wedstrijden zal de
terugreis naar Nederland aanvaard wor
den.
Chinese handelsmissie legde
contacten
De Chinese handelsmissie, die op uit
nodiging van de Nederlandse Commissie
voor de Handel met China, heeft gedu
rende de afgelopen weken bezoeken ge
bracht aan een aantal Nederlandse be
drijven. Daarnaast werden waardevolle
„De vrolijke vagebond
Gezellig
Luxor Alex Wendt is de vlotte,
jonge zangleraar aan een internaat.
Met hart en ziel geeft hij zich aan zijn
werk, doch er zijn mensen, o.a. zijn
vriend Kr ops, die het jammer vinden,
dat hij zich opbergt in het internaat,
en de wereld niet laat genieten van
zijn mooie stem. Hij krijgt de kans bij
de opera te komen, maar de keus is
moeilijk. Niet alieen houdt hij veel van
zijn werk, maar ook zijn collega, de
dochter van de directeur laat hem lang
niet onverschillig. Hij kiest de weg. die
mogelijk naar ae roem zal leiden. Doch
zo eenvoudig gaat het allemaal niet.
Tenslotte besluit hij dan ook terug te
keren naar het stadje waar het inter
naat is gevestigd. Hier vindt hij het
geluk weer, zij het dan niet geheel in
die vorm, die men zou denken.
De film „De vrolijke Vagebond- is
een gezellige vakantiefilm, waarin veel
en prettig wordt gezongen. Het kinder
koor is kostelijk om te zien: hier zijn
zulke aardige close-uns gemaakt, dat
men moet lachen, om de ernst waarmee
deze kinderen zingen De film biedt een
gezellige ontspanning!
Heb je 'm door?
Engelse humor oo
Amerihoav.se leest.
Lido Benny Hill zorgt voer een vlotte
vakanti?">nts-T>3untng in d>° film ,.Heb ie
'm door?", waarin het dwaze verhaal
verteld wordt, ryv°y een beginnend parti
culier detect'v° d'= in een ciO'irvnnqTo7*ak
en de verwikkelingen rond de geheim
zinnige weermachine terecht kemtDe
gehele opzet van de thru 0e pittige en
ook drove humor, de dikwiils voortreffe
lijke persiflage* «even dez° fPm een
door en door "Envris karakter, maar de
uitwerking doet hier *n daa*- wat Ame
rikaans srooi- en smHterig aan.
Het gaat in deze film nipt. over het
verhaal zelf. zodat we daar het zwii?°n
toe kunnen doen. maar om de wil z-e
waarop Hill doe** cte roocc( dwaze
avonturen heen rolt en blundert, hoo-
wel hij zoals dat bii een film van dit
venre hoort uiteindeliik ondanks zichzelf
cte he'1 d van de dag wordt.
In het voorprogramma een zeer aan-
trekkeliik ..kleurenpcrtret" van e> Kaap
d? Goed* Hoen en het land cri vclk van
Zuid-Afrika. Een documentaire van de
beste soort.
Storm over de Nijl
Intriges en avonduren
Rex Theater Het is een actueel on
derwerp, dat deze week in Rex vertoond
wordt in de film „Storm over de Nijl".
al soeelt het verhaal dan ook omstreeks
de jongste eeuwwisseling. Het gaat over
intriges, avonturen en gevechten en ro
mantiek in Noord' Afrika, dat thans in
de wereld-belangstelling staat, voor nieu
we spannende ontwikkelingen, zij het
dan van ander kaliber en op ander ni
veau. Een Engels militair, die de dienst
verlaat omdat dit leven hem niet trekt,
wordt voor lafaard uitgemaakt door zijn
vroegere vrienden en ook zijn verloofde.
Hij wil zich rehabiliteren en zich voegen
bij zijn regiment, dat in Noord Afrika
een zeer moeilijke opdracht te vervullen
heeft. Deze hereniging brengt vele geva-
refuen avonturen met zich mee, die de
hoofdpersoon weet te overwinnen en
overleven, tot, uiteindelijk uiteraard zijn
rehabilitatie bereikt wondt.
VAN DEZE WEEK:
illlllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllli
houden. Hoe het deze Assepoester echter
gelukt, toch aan het Hof te komen en
hoe zij op het bal iedereen betovert, hoe
de Prins allen om haar vergeet en niet
rust, voor hij haar weergevonden heeft:
ziet, dat moet U eens rustig gaan bezien.
U zult dan niet alleen weer hoe
vreemd wellicht ook door de staf van
het romantische sprookje worden aan
geraakt, maar U zult ook meeleven met
al deze gebeurtenissen en vooral bemer
ken, hoe een onaanzienlijk meisje tóch
door haar gratie, haar naïviteit en haar
gevoelswarmte weet te boeien en het
volkomen begrijpelijk maakt, dat ieders
aandacht juist naar haèr uitgaat!
Ook nu een charmante film met Les
lie Caron en Michael Wilding in het
centrum, ook wat de dans betreft.
De wereld mag in het algemeen in de
ze eeuw niet meer van sprookjes gediend
zijn: dit sprookje zal jong en oud graag
willen ondergaan.
,Het circus speelt toch"
Veel show
Casino Wie een avond in de circus
sfeer en dan met veel show opge
nomen wil zijn, kan zijn hart ophalen
in de in technicolor opgenomen film
„Het circus speelt tooh". De inhoud is
in 'n paar woorden verteld: de artiesten
hebben een avond vrijaf en nu is het
„circus" gesloten. Slechts de directeur
en zijn secretaresse zijn aanwezig. Een
ambtenaar van het ministerie van Land
bouw op bezoek in Praag, had echter
reeds enkele maanden tevoren voor die
avond vcor een groot gezelschap plaat
sen in het circus besproken. Hij staat er
op, dat ze-peeld wordt en laat zich tegen
over de directeur het woord „bureau
craat" ontvallen. Deze hierover in woe
de ontstoken neemt dit niet en zal het
tegendeel bewijzen: er zal gespeeld wor
den- En er wordt gespeeld, doch
daarvoor waren heel wat moeilijkheden
te overwinnen, die al even komisch als
succesvol worden opgelost. Een gezellige
vakantiefilm, luchtig en vlot gepresen
teerd!
,Het glazen muiltje"
Charmant sprookje
Trianon Leslie Caron, zojuist ge
trouwd, bekend o.a, uit de charmante
film „Lily", is ook ditmaal een actrice
en danseuse van formaat, n.l. in „Het
glazen muiltje", moderne visie van het
aloude Assepoester-verhaal. Onder regie
van Charles Walters en met de door Ro
land-Petit geënsceneerde balletten, is dit
.sprookje" in kleuren, doortrokken van
filosofische opmerkingen van een oude,
wereldvreemde, maar toch het jonge
hart zo goed begrijpende vrouw, uitge
groeid tot een liefelijke droom, een
droom, die bijna ieder meisje in zich om
draagt: een prins te trouwen, al behoeft
dit stellig niet een werkelijke prins te
zijn, maar een prins, die aan haar ver
langens tegemoet komt.
Natuurlijk zijn ook hier de boze moe
der en de boze zusters, die Assepoester
voor haar het werk laten doen en die
haar zoveel mogelijk op de achtergrond]
contacten gelegd met een groot aantal
Nederlandse firma's, die geïnteresseerd
zijn in de handel met China, zowel
exporteurs als kopers.
Het Wortman-gemaal bij Lely
stad. een van de machtige installa
ties. die de waterbouwkundigen
straks moeten helpen bij het droog
maken van de nieuwe Nederlandse
polder Oostelijk Flevoland, nadert,
evenals de dijken, zijn voltooiing.
Een interieur van het gemaal, dat
dit najaar in gebruik zal worden
genomenDe wandschildering op
de achtergrond is van de Amster
damse kunstenaar Hans van Norden
en stelt voor het land. dat uit het
water van.de zee wordt, gewonnen.
Sferk stijgende prijzen
in Indonesië
DEVIEZENCERTIFICATEN 17%
Indonesië's nieuwe im- en export
maatregelen hebben tot dusver als
resultaat gehad een sterke stijging
50% van de prijzen in geïmpor
teerde voedselwaren en textiel en in
een lichte stijging van de uitvoer van
landbouwprodukten. aldus handels
kringen te Djakarta.
De prijzen van geïmporteerde voed
selwaren, zoals boter en kaas, stegen
vandaag nog steeds. De importeurs
vrezen, dat de kosten voor levenson
derhoud van de Europese gemeenschap
tengevolge van de nieuwe maatrege
len aanzienlijk zullen stijgen.
De deviezencertificaten werden heden
tegen 17% van de nominale waarde ver
handeld. De exporteurs zeiden, dat het
te vroeg was om een oordeel te geven
over de uitwerking van de premies, doch
dat het verschil tussen de prijzen op de
wereldmarkt en de kostprijzen door de
premies niet wordt gerealiseerd.
De kostprijzen zijn nog te hoog om de
uitvoer van produkten als koffie en
thee naar Europa mogelijk te maken, zo
zeiden zij.
Straaljager nog niet
gevonden
■Gisteren zijn wederom nasporingen
verricht benoorden Ameland en Ter
schelling naar de vermiste straaljager
der Kon .Luchtmacht maar er is geen
spoor van het toestel gevonden.
Vele schepen zoeken in het zeegebied,
maar er is tot nu toe geen enkel stuk
gevonden dat van de „Hunter"-straal-
jager afkomstig zou kunnen zijn.
Felle fabrieksbrand te
Nijmegen
SCHADE F. 50.000
Gistermiddag werd de brandweer van
Nijmegen gealarmeerd voor een felle
uitslaande brand in de fabriek van iso
latiemateriaal „Rhenania", gelegen aan
het Maas- en Waalkanaal onder de ge
meente Nijmegen. De brandweer stond
weldra voor een vuurzee. Het bleek dat
een grote tank, gevuld met 16 ton stook
olie, in volle vlam stond.
De brandweer, die met groot materiaal
was uitgerukt, bestreed het vuur met
schuim, koolzuurgas en vier stalen wa-
te. Na enige uren hard werken slaagde
zij erin. het vuur meester te worden.
De schade wordt geraamd op f. 50.000.
De fabriek is verzekerd. De oorzaak van
de brand is nog onbekend.
Een der werklieden, die geprobeerd
had met een blusapparaat het vuur in
zijn oorsprong te stuiten, liep hevige
brandwonden op en moest aan handen
en armen verbonden worden.
OPGRAVINGEN TE NIJMEGEN
Onder leiding van dr. H. Brunsting,
conservator aan het Rijksmuseum voor
Oudheden te Leiden worden sinds enige
tijd opgravingen gedaan op het terrein
achter het raadhuis te Nijmegen tus
sen de Nieuwstraat en de Burgstraat.
Reeds zijn enige Romeinse scherven en
christelijk georienteerde graven gevon
den. Deze graven lagen ten oosten van
het stadhuis en zijn zgn. christelijk ge
orienteerde graven, omdat zi.i in de rich
ting oost-west liggen. Tegelijkertijd zijn
de opgravers nog gestoten op enkele
putten, die daar in de 17e eeuw zijn ge
graven door de oudheidkundige ds. Sme-
tius, die indertijd onderzoekingen naar
de oorsprong van de bevolking heeft ge
daan.
DOODELIJKE AANRIJDING
TE ENSCHEDE.
(Speciale berichtgeving)
In Enschede had even buiten
de bebouwde kom een aanrijding
plaats tussen een uit Nordhorn afkom
stige personenwagen en een auto, die
werd bestuurd door de 61-jarige A. Bult
huis, wonende te Enschede.
De heer Bulthuis, die met zware ver
wondingen naar het R.-K. Ziekenhuis
werd overgebracht, is daar vannacht aan
zijn verwondingen overleden.
MEVROUW SUN CHING LING
15 AUGUSTUS IN DJAKARTA
Mevrouw Sim Ching Ling, vice-voor-
zitster van het nationale congres van
de Chinese volksrepubliek zal 15 augus
tus in Djakarta aankomen om de vie
ring van de Indonesische Onafhanke
lijkheidsdag op 17 augustus bij te wo
nen.
Mevrouw Sun Ching Ling, de weduwe
van dr. Sun Yet Sen, de „vader van de
Chinese Volksrepubliek", werd reeds vo
rige maand in Indonesië verwacht, maar
op weg naar Indonesië werd zij plotse
ling niet wel en besloot haar reis uit
te stellen.
i)e <dkxix.^iajci Vtoe
irutncoBso W»cWb fóco.o?
aÖ&baaijes 'wlxam -
isildsft Raad kixaqwiua.
ftynsbuw) hfoe/wtfcjit
üooc ifuüSéed üoxóó^.
4.
Êckuwm. QMXl CmMUXj) -
dsn. jr..
250 vaezwJmom. hulp..
M I |l|
tttr-f
Hat \suiiafm uw. vuilnis
Gfluroaeske&fc ba Laiómn
voüx^üon 6ocLm mxui
Vtemondficvtssecs
w\im tc^enyfestós-oib
(fitUseflfiusies VI.Ö.S
