„DERTIG PELGRIMV ADERS" VERTREKKEN
DIT JAAR WEER NAAR AMERIKA
ONS MENU
O, kom er eens kijken!...
ZATERDAG 11 AUGUSTUS
WEKELIJKS BIJVOEGSEL
r4GTNA 3
Nieuwe Mayflowerzeilt
dezelfde weg als in 1620
Spiegeltje, spiegeltje aan de wand...
Wat u in m n koffertje vindt
VAN DE WEEK
Nederlandse huisvrouw is zeer
gesteld op „wecken"
In de stad „weckt" 30%,
op het platteland 70%
Sprietzeil en bezaan bron van hoofdpijn?
(Bijzondere medewerking)
Een schip met een bekende historische naam staat op stapel
op een werf te Brixham (Devonshire). Het is een nabootsing van de
„Mayflower", dus van het schip, waarmede in 1620 een aantal „Pil-
grimfathers" hun Engelse vaderland verliet met bestemming Amerika.
De reden van hun vertrek was, dat zij in Engeland niet, in Amerika
wel hun godsdienst mochten belijden zoals zij zulks wensten.
De thans op stapel staande „Mayflower" zal, als zijn beroemde
voorganger, ongeveer 180 ton meten. Het schip zal de Atlantische
Oceaan tegen het einde van dit jaar oversteken zoveel mogelijk
langs dezelfde route, die de eerste „Mayflower" volgde.
Het zal vertrekken uit Plymouth en
het amker uitwerpen in een Ier havens
van Nieuw-Engeland. De nieuwe „May
flower" zal evenals die van 1620 een
bemanning hebben van 21 koppen. Er
zullen voorts 30 passagiers aan boord
ztjn. Geen „echte Pelgrim vaders", doch
wel mensen, die een avontuurlijke zee
reis naar ouderwetse trant op prijs
stellen. In Amerika zal de Mayflower"
de nieuwe dus, als geschenk worden
overgedragen aan het Amerikaanse
volk, als geschenk en als symbool van
de oude Engels-Amerikaanse banden.
De kapitein aan het woord
ZIJN er tegenwoordig nog zeelieden,
die zo'n stoutmoedige tocht met
een klein zeilschip over de At
lantische Oceaan aandurven en kun
nen volbrengen? Het antwoord op
deze vraag luidt: „JA". Reeds is de
kapitein voor de nieuwe „Mayflower"
aangewezen. Zijn naam is Alan Vil-
liers. Hij voldoet aan alle eisen, die
men aan de schipper van een zee
waardig zeilschip moet stellen. Dit
heeft hij bewezen. Hij voer herhaalde
lijk op zeilschepen en maakte als ka
pitein met een zeilschip de „Joseph
Conrad" reeds een reis om de we
reld.
„Die oorspronkelijke .Mayflower"
vertelde kapitein Villiers „was een
kleine koopvaarder, gebouwd in het
NEDERLAND ontving in het
begin der zeventiende eeuw
ds. John Robinson en een aan
tal van zijn gemeentenaren
gastvrij. Zij waren uitgeweken
om geloofsredenen. Eerst ves
tigden zij zich in Amsterdam
(1608), later in Leiden (1610).
Na enige tijd verkregen zij van
de Virginia-Company vrijheid
van godsdienstuitoefening in de
Nieuwe Wereld. In 1620 ver
trokken ruim 100 hunner naar
Plymouth, waar zij zich in
scheepten naar Amerika.
Een model van de nieuwe „Mayflower"dat in alle opzichten overeenkomt met het oude
schip van die naam
begin der zeventiende eeuw. Tegen
woordig zeilt zo'n schip vrijwel net zo
als toen. Met een goed gebouwde imi
tatie-,Mayflower" de Oceaan over to
steken, och, dat kan geen al te grote
moeilijkheden opleveren. Ik heb op de
.Joseph Conrad" gevaren en die was
niet veel groter dan de thans op sta
pel staande .Mayflower".
Zeker ■»- vervolgde de kapitein de
„Mayflower" had minder zeil dan de
.Joseph Conrad". Bovendien had zij
een sprietzeil (inplaats van kluivers)
en een ouderwetse bezaan. Dat spriet
zeil en die bezaan kunnen my mis
schien nog wel eens een beetje hoofd
pijn bezorgen. Ook moet ik nog erva
ren, hoe het schip zich zal gedragen
bij tegenwind. Ik denk, dat het wel
zal meevallen, al moet je natuurlijk bij
een overtocht van oost naar west met
tegenwind rekenen. Ik vermoed zelfs,
dat daarom de reis van de .Mayflower"
in 1620 zo lang heeft geduurd, bijkans
twee maanden. Het is namelijk zo, dat
als je op de noordelijke Atlantische
Oceaan van oost naar west zeilt, te
genwind te verwachten is. Bovendien
moet Je vaak optornen tegen de meer
In oostwaartse richting gaande Golf
stroom.
Geen ideale route
TE zwaar (aldus de kapitein) moet
je die bezwaren niet tellen.
Kleine zeilschepen als de .May
flower" hebben eeuwen lang die moei
lijkheden met succes overwonnen. Ik
zie dus geen reden, waarom wij in 1956
de tocht niet zouden kunnen volbren
gen. Wat de route betreft, welke wij
moeten zeilen, die is niet ideaal. De
beste weg om het schip over te bren
gen, zou zijn: eerst naar de Golf van
Biscaje, dan zuidelijk langs Madeira,
vervolgens met de noordoost-passaat
westelijk koersen en dan met de Golf
stroom mee naar de kust van Nieuw-
Engeland varen. Dat was een gebrui
kelijke route in de dagen van de zeil
vaart. Voorzover wij weten, koos de
.Mayflower" in 1620 een andere weg.
Welke weg precies, dat weten wij niet.
En ik durf wedden, dat ook de kapi
tein het niet wist in 1620. Hij bekom
merde zich weinig om de Juiste positie
van zijn schip. Het ging hem er om,
de overtocht te volbrengen. Eigenlijk
had hij de Pelgrimvaders op de kust
van Virginia moeten afzetten, maar de
1 Golfstroom was oorzaak, dat hij een
Stuk noordelijker voor de Amerikaanse
1 kust aankwam. Het zou best kunnen
zijn, dat ook wij, in 1956, noordelijker
pullen komen dan het plan is. De
1 Golfstroom bestaat nog steeds, weet
I U! Hoe dit zij, in ieder geval zullen
I wtf wel onze positie kunnen bepalen.
De bemanning
EN kunt U voldoende zeelui vin
den voor de tocht?"
,Ja, dat zal wel gaan (ant
woordde de kapitein). Er zijn gelukkig
nog altijd kerels, die weten wat een
zeilschip is en hoe het te varen. Per
slot van rekening is de zeilvaart nooit
een zwarte of geheime kunst geweest.
Ik heb de nodige mannen gevonden
voor de „Joseph Conrad". Ik vond ze
ook om de „Pequod" dat was een
zeilschip, nodig bij de opname van
films te bemannen. Ik hoop, dat ik
een aantal van mijn vroegere mede
werkers zal kunnen vinden voor de
reis van de .Mayflower". Heb ik een
maal een goede, harde en ervaren
kern, dan zijn de overigen ook wel te
vinden. Het is een mooi avontuur,
weet U, zo'n reis per zeilschip!"
(NIVANO - Nadruk verboden)
Parijs, augustus 1956
„Iets aan te geven?", vraagt de douane. „Nee", zegt de volle
coupé. „Nee" zegt de hele trein, die boordevol toeristen uit Italië
terugkomt. En „nee" kraken de valiezen, die barsten van de souve
nirs en de kleinigheden-voor-jezelf. De douane houdt niet aan,
vraagt niet verder. Ze weet heus wel dat geen vakantieganger uit
Italië huiswaarts keert zonder iets te hebben gekocht. Ook al heeft
hij een goed deel van zijn tijd aan het landschap, dem usea en de
bezienswaardigheden besteed, al heeft hij een massa tijd uitgetrok
ken voor wandelen, slapen en eten, dan toch was er nog royaal tijd
over voor winkelen en „markten". Geen toerist ontkomt aan die
laatste bezigheid, want de winkeltjes en de marktkramen liggen en
hangen vol met verleidelijkheden, waarvan hij (en vooral zij) het
zijne, respectievelijk het hare, wil hebben. Je kunt nu eenmaal niet
naar huis terug zonder een paar souvenirs, dingen voor jezelf,
cadeautjes voor anderen vooral omdat dat alles in Italië helemaal
niet het smakeloze, goedkope en nutteloze aspect heeft van de toe
ristensouvenirs in andere oorden van de wereld.
Alles meegebracht
uit Italië
De vakantieganger kan niet anders
dan enthousiast zijn o.ver de mode-
snufjes, die in Italië vaak zo redelijk
geprijsd zijn (als je tenminste uit
kijkt en desnoods afdingt), en die zo
smaakvol van model, en zo keurig af
gewerkt zijn. Italië is een Luilekker
land van accessoires en kleine mode-
dingen. En wie voor dergelijke zaken
ook maar een klein beetje gevoel en
belangstelling heeft, geniet er van de
tassen, de schoenen (zo heerlijk ele
gant, zo dun gehakt en spits geneusd
en toch zóóóó comfortabel!)ze is
verrukt van de ceintuurs, de jersey
truitjes en tricot kleding, het stro en
raffia (voor tassen, rokken en japon
nen), het leerwerk (voor accessoires
prullaria), het fijne ligeriebroderie (op
blouses, zakdoekjes, nacht, en tafel
goed), de paraplu's, de bijoux en de
zomerhoeden (speciaal voor de toeris
ten). En in de koffer, waarmee ze
huiswaarts keert, vinden dan ook alle
mogelijke dingen een plaats die er op
de heenweg niet in lagen. Daar is bij
voorbeeld de volkomen rechte, wollen
tricot jurk, gestreept in turquoise en
wit, die een brede, afstaande rol'kraag
heeft (figuur 1). In de straten vaneen
Hollandse stad zal zo'n model onge
twijfeld meer worden nagekeken en
meer opvallen dan in sommige, buiten
landse plaatsen, waar volkomen rechte
zomerjaponnen van diverse allure al
lang geen unicum meer zijn. De toe-
riste is tijdens haar vakantie echter
aan die jurkjes gewend geraakt, ze
heeft ze meer dan eens gezien en uit
eindelijk leuk gevonden. Tenslotte
heeft ze het er op gewaagd; ze houdt
wel van iets aparts, het rechte jurkje
staat haar omdat ze slank, goed gepro
portioneerd en jeugdig is.
Een andere aanwinst-voor-haarzelf
is de haaspeld (figuur 2) de laatste
dernier orl van de Italiaanse markt
die de vorm heeft van een vierhoekige
gesp en die in allerlei tinten imitatie
hoorn verkrijgbaar is. De gesp is vrij
groot en staat alleraardigst tegen op
gestoken achterhoofdhaar. Met behulp
van de lange, dunne naald, die los
van de eigenlijke gesp is, wordt het
haar in de gesp vastgezet.
Ook voor de verleiding van een goed
koop, maar aardig hoedje is de vakan
tiegangster bezweken. Ze vond het voor
weinig lires op de markt. Ze zag er
allerlei modellen, in allerlei kleuren,
van raffia en stro. Als aanvulling voor
haar groen en blauwe imprimé pakje
koos ze een even simpel als modieus
potmodelletje (figuur 3) van oranje
stro. En ook bezweek ze voor de ver
leiding van een „gondoliershoed",
eveneens een zomerse dernier cri, die
niet alleen in Italië, maar ook in Ame
rika op dit ogenblik veel opgang maakt.
Het is een doodeenvoudige strooien
hoed, die in het zonnige Toscaanse
landschap evenzeer op zijn plaats is
als onder de zomerhemel in een Ne
derlandse stad, en die met een simpel
ribslint gegarneerd werd (figuur 4).
Vaak hangen de einden van dit ribslint
langs de vlakke hoederand af.
Ook een paraplu heeft een plaatsje
gevonden in de bagage van de vakan
tiegangster, die huiswaarts keert. Want
ook paraplu's zijn in Italië verleidelijk
en veel goedkoper dan elders. Ze koos
natuurlijk een lang, elegant model,
waarin ze een schroefdraad liet zetten
zo deze niet aanwezig was; ze kan nu
dus de steel van het scherm afschroe
ven en beide delen passen zonder
moeite in haar valies. Het model dat
ze uit vele andere koos, heeft een
scherm van oranjerode zijde en een
simpele, mooie steel in zwart en wit
(figuur 5).
Op tassen heeft ze haar ogen uitge
keken, want de keus was groot en ge
varieerd. Lang heeft ze geaarzeld tus
sen mooie klassieke, en aardige fanta
siemodellen en vanwege het aparte
wormen de laatsten het. Zo ging ze dan
naar huis met de modellen 6 en 7, twee
fleurige tassen voor de zomer. De eer
ste heeft een hoekig, zwart benen
handvat, terwijl de tas zelf gemaakt
werd van wit linnen, bedrukt met een
zeer modern dessin in levendige kleu
ren. De tweede tas is een grote ovaal
van zwart gelakt bies, waarvan de on
derste helft ingenomen wordt door een
dubbele, gerimpelde tas van gevloch
ten raffia in effen geel (of rood).
Hoewel we nog midden in de zomer zitten ruikt het ln de bossen toch al
naar herfst! De paddestoelen vliegen de grond uit en de paddestoelenkenners
hoeven nu niet lang te zoeken! Daar de verschillende soorten ook bij vele
groentehandelaren te krijgen ztfn, kan men de paddestoel toch een plaatsje
in het weekmenu inruimen, ook al kan men zelf de eetbare- en niet eet
bare soorten niet onderscheiden. De paddestoelen moeten zo spoedig moge
lijk klaargemaakt en genuttigd worden daar ze spoedig bederven en er dan
giftige stoffen ontstaan. Vers gebruikt en smakelijk toebereid zorgen ze echter
voor een heel welkome afwisseling bij de warme- en broodmaaltijden.
Tomaten gevuld met champignonragout; roastbeef, snijbo
nen, aardappelen; citroenvla.
Rest koud vlees, gebakken aardappelen, prinsessenbonen;
wentelteefjes.
Spaanse omelet, aardappelpuree, sla; watergruel.
Varkenslapjes, andijvie, aardappelen; yoghurt met vruchten.
Gebakken cantharellen, rijst, tomatensla; drie in de pan.
Visragout, aardappelen, krootjes; meloen.
Zomergroentesoep: warme beschuitpudding.
ZONDAG
MAANDAG I
DINSDAG
WOENSDAG
DONDERDAG
VRIJDAG
ZATERDAG
Tot slot heeft ze niet alleen de
étalages, maar ook met het interieur
van de schoenewinkel kennis gemaakt,
want Italië te verlaten zonder er een
elegante pumps of een paar aparte
sandalen te hebben verworven, moet
iedere vrouw wel een grondig onvol
daan gevoel geven. Wie zou bijvoorbeeld
de blote-voeten-zomersandalen van fi
guur 8 niet appreciëren, die zowel bü
een effen zomerjurkje als bij een
zwarte pantalon zo aardig staan? Ze
hebben een vlakke rode leren zool, de
brede wreefband is van verguld en ge
kleurd leer en werd rijkelijk met ca
meeën en halfedelstenen bezet (de
prijs is gering!), terwijl een groot, ro-
zetvormig bijoux van zilver en stenen
als teenbevestiging dient. Wie ook zou
niet verrukt zijn van de eenvoudige,
hoogst elegante en weinig kostbare
pump, die gemaakt werd van geel (of
rood of wit) linnen en waarvan teen
stuk en hak van wit boxcalf zijn (fi
guur 9)?
J. V.
Recept: Spaanse omelet.
Per persoon 2^ eieren klutsen met
1 eierdopje melk, 10 gr. geraspte
oude kaas en iets peper en zout.
In een stukje boter wat gesneden
tomaat, ui en kleine stukjes sperzie
bonen bakken. Dit met eierbeslag
mengen en er een omelet van bakken.
Voor het opdoen de omelet royaal met
geraspte kaas bestrooien.
Recept: Warme beschuitpudding.
12 beschuiten, 3 4 eieren, y2 liter
melk, 70 gr. suiker, 150 gr. boter,
100 gr. rozijnen of gemalen aman
delen, 1 theelepel kaneel of citroen
rasp, boter, paneermeel.
De eieren roeren met suiker en kaneel
of citroenrasp. De melk toevoegen, de
beschuiten met de boter besmeren en
in het vocht laten weken tot het er
geheel in is getrokken. De massa laag
om laag met de rozijnen of gemalen
amandelen in een met boter en
paneermeel geprepareerde warme pud
dingvorm overdoen en au bain marie
gaar laten koken (iy22 uur)
Het Voorllchtlugsbureau voor de Voeding meldt:
Uit een aantal enquêtes, in 1952 door de afdeling Landbouw-
huishoudkunde van de Landbouwhogeschool te Wageningen ge
houden is gebleken, dat door zeer vele huisvrouwen groenten en
vruchten worden ingemaakt: Op het platteland wordt door meer
dan 70 van de ondervraagden „geweckt", in de grotere steden
door meer dan 30
Ook het in-zouten en het bereiden
van zuurkool is nog sterk in zwang.
Het feit, dat in ongeveer 40% van de
plattelandsgezinnen groenten worden
ingezouten maakt het nog steeds nodig
te waarschuwen tegen de gewoonte,
een groot deel van de daartoe geschik
te groenten op deze wijze te conserve
ren.
Bij het afkoken en mét het weggieten
van h®t inmaakvocht gaat immers een
groot deel van de oorspronkelijk aan
wezige mineralen en van de in water
oplosbare vitamines, B en C, verloren.
Een grote voorraad vorming van
„weckgroenten" verdient evenmin aan
beveling. Door de lange aankook- en
verhittingstijd gaat ook bij wecken
veel vitamine C verloren. Wordt kook
nat mee geconsumeerd, dan zijn de
verliezen aan andere voedingsstoffen
gering.
Ook uit economisch oogpunt is een
grote „weckvoorraad" ongewenst, ten
zij men de produkten zeer voordelig
kan verkrijgen. Met de mogelijkheid
dat een deel van de inmaak bederft
moet men rekening houden bij het
maken van een kostprijsberekening.
ENKELE FOUTEN
Bederf van inmaak is in vele ge
vallen te voorkomen. Uit genoemde en-
quete is nl. gebleken dat door ettelij
ke huisvrouwen onnodige fouten wor
den gemaakt, zoals: te kort sterilise
ren, in het waterbad laten afkoelen, te
vlug (vóór algehele afkoeling) ver
wijderen van de klemmen.
Hieraan zouden kunnen worden toe
gevoegd: gebruik van niet geheel gave
of overrijpe produkten, onvoldoende
schoonmaken en wassen van de pro
dukten en inmaak-materiaal, vullen
van de glazen met rauwe groenten.
Vele huisvrouwen, die in de inmaak
bederfsymptomen constateren, spre
ken er hun verbazing over uit dat de
glazen, waarin de bedorven inmaak
zich bevindt, gesloten zijn. Dit is ech
ter niet zo verbazingwekkend: bepaal
de bacteriën kunnen zich ontwikkelen
buiten aanwezigheid van vrije lucht
dus ook in een dichte fles. Zijn de bac
teriën niet of weinig gasvormend dan
zal de druk die zij in de glazen teweeg
brengen, niet voldoende zijn om de
druk van de buitenlucht te overwin
nen en de deksels van de glazen los te
maken.
De inmaak van vruchten met hun
lage zuurgraad geeft gemakkelijker
goede resultaten. Een punt van bete
kenis hierbij is het behouden van een
mooi uiterlijk. Verkleuring van vruch
ten met licht vruchtvlees kan soms
worden voorkomen wanneer men as-
corbinezuur aan de vruchtenmassa of
de opgiet toevoegt voor het sterilise
ren. Per literglas kan 125 mg ascorbl-
nezuur (al of niet in tablet vorm) wor
den genomen. Veiliger wat bederfkan-
sen betreft dan het steriliseren bij
100° C is het steriliseren onder druk.
INMAKEN LN EEN
HOGEDRUKPAN
Het inmaken onder hoge druk kan
tot steriliteit van de inmaak leiden.
In sommige buitenlandse publiikaties
wordt voor groenten zelfs alleen nog
maar 't inmaken onder druk genoemd,
dus niet eens meer het inmaken in
waterbad bij 100° C. In vele gevallen
zal het 'n bezwaar zijn dat slechts een
zeer klein aantal glazen of flessen te
gelijk in de huishoudelijke „drukpan"
geplaast kan worden.
De steriliseertijd voor vruchten be
draagt 5 15 minuten bij de laagste
druk, voor groenten 20 k 45 minuten
bij de op een na laagste druk, afhan
kelijk van de aard van het produkt.
INMAKEN IN DE OVEN
Een gelijkmatig- verwarmde oven
kan gebruikt worden voor het inma
ken van groenten en vruchten. Een
nadeel van deze inmaakmethode is dat
men soms niet goed kan controleren
wanneer de vereiste temperatuur bin
nen in de glazen is bereikt.
Dit nadeel doet zich vooral gelden
wanneer de glazen met koude vulling
in de oven worden geplaatst. Het ver
dient volgens Bachra de voorkeur, de
vruchten in de glazen met kokende
suikeroplossing of water te overgieten
en in een voorverwarmde oven te
plaatsen. De oventemperatuur kan
150° O bedragen (warme oven). De
glazen, die natuurlijk noch elkaar,
noch de ovenwanden mogen raken,
dienen afhankelijk van de soort
vruchten 30 a 80 minuten verwarmd
te worden. Deze methode vergt meer
brandstof dan het inmaken in water
bad.
GEBRUIK VAN ZELF-
INGEMAAKTE WECKGROENTEN
Het is geboden de inmaak die fris
ruikt en er goed uitziet slechts na
tenminste 15 minuten koken te con
sumeren. Groenten die niet fris meer
lijken en twijfelgevallen dienen weg
gedaan te worden. Koud proeven om
te weten te komen hoe de groentenin-
maak zich gehouden heeft, moet af
geraden worden. Voor fruit gelden de
ze maatregelen niet.
Het bewaren van produkten in glas
dient te geschieden op een koele, droge
donkere plaats. In sommige gevallen
zullen de kelder en de zolder dus on
geschikt zijn als bewaarplaats van de
inmaak.