Prof. Romme wil door de teruggave opdracht brede basis kans geven Formatie zit muurvast AKKOORD IN LONDEN OVER INTERNATIONALE CONTROLE WEERBERICHT P.v.d.A. en K.V.P. moeien elkaar thans vinden Opdracht aan duo Drees-Romme Mollet vraagt versobering en offers van het Franse volk Vandaag einde besprekingen 95ste jaargang DONDERDAG 2 AUGUSTUS 1956 No. 28898 LEIDSCH m DAGBLAD Directeur: J. W. Henny DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN Witte Smgel l' Lelden Glr0 no 57055 Hoofdredacteur: 3. Brouwer f7.—per kwartaal; f2.35 per maand; f 0.55 per week Telefoon Directie en Administratie: 25041; Redactie: 21507 „Verschilpunten waren niet zo groot" (Van onze parlementaire redacteur.) Doordat de P. v. d. A. zijn program heeft afgewezen en in verband met de vele opmerkingen van de V.V.D.. die diep zouden ingrijpen in zijn program, is het prof. Romme niet mogelijk geweest om een Kabinet op brede basis tot stand te brengen, waaronder hij verstaat een Kabinet op basis van de P. v. d. A. en de K.V.P. plus een of meer kleinere partijen. Hij is met zijn formatiepoging niet doorgegaan (om te trachten een Kabinet te vormen zonder de P. v. d. A.) omdat hij iedere schijn heeft willen vermijden, dat hij aan de brede basis niet tot en met de laatste kans zou willen geven. Dr. Drees wilde geen Kabinet zonder de K.V.P. en prof. Romme wilde geen Kabinet zonder de P. v. d. A. Geen tegenvaller Het bovenstaande zeide prof. Romme gisteravond in een persconferentie, tvaarin hU uiteenzette waarom zyn formatiepoging is mislukt. Die mislukking was geen tegenvaller voor hem. Hij begreep, dat niet alleen zakelüke motieven bü de P. v. d. A. een rol hadden gespeeld, maar ook het sentiment. De P. v. d. A. heeft dit program als geheel afgewezen en slechts enkele voorbeelden genoemd waarom het program onaanvaardbaar was. De verschilpunten waren niet groot en indien er ruimte was geweest om er over te praten zou zeker overeenstemming mogelijk zijn geweest, maar de vol strekte afwqziging in het slot van de brief gaf geen aanleiding de heer Burger alsnog voor een gesprek uit te nodigen. Van prof. Romme was echter niet te verwachten geweest, dat hij uit eigen beweging in zqn program zou hebben opgenomen het vervallen van het verbod van arbeid voor de gehuwde ambtenares. Als voorbeeld aldus prof. Romme, had de P. v. d. A. bezwaar tegen de passage, dat de ondernemingsgewijze produktie als basis van het voortbrengingsstelsel wordt gehandhaafd. Dat was ontleend aan het regeringsprogram van 1951. Daarom had prof. Romme niet gedacht, dat deze passage bezwaren zou ontmoeten. Aan de WD had prof. Romme niet willen vragen of zij bereid zou zijn me dewerking te verlenen aan een Kabinet op grond van het toegezonden regerings program omdat hij het standpunt wilde eerbiedigen van prof. Oud van wie hem bekend was, dat hij pas een definitieve uitspraak wil doen wanneer niet alleen het program, maar ook de zetelverdeling en de aan te zoeken WD-minister be kend is. Geschil over belastingsysteem Het meest kenmerkend vond prof. Romme het bezwaar van de PvdA tegen de belastingparagraaf. De PvdA schreef, dat de kosten van het program Romme verre de uitgaven van het program- Drees zouden overschrijden terwijl prof. Romme toch tegelijk voorstander zou zijn van „lagere belastingtarieven over de gehele linie". De betreffende zin in het program luidde echter in haar geheel: „Ombui ging van het huidige belastingsysteem van zeer hoge belastingtarieven en daar naast tal van belastingtegemoetkomin gen. in de richting van een systeem met lagere belastingtarieven over de ge hele linie, zodat een aantal bijzondere belastingtegemoetkomingen kan worden gemist". Het sentiment achter de brief van de PvdA, aldus prof. Romme, zou mij hebben doen zeggen, dat ik hogere uitgaven voorsta en 'tevens verlaging van de belastingtarieven over de ge hele linie. Ik heb echter alleen bedoeld tot een ander belastingsysteem te komen zon der vermindering van inkomsten voor de Staat. In het systeem van de Noge tarieven zie ik een gevaar voor de be vordering van niet-verantwoorde in vesteringen en een ongewenste opvoe ring van het kostenpeil in de bedrijven. In de voorbeelden van bezwaren in de brief van de PvdA wordt niet ingegaan op de uitwerking van de punten waarte gen de KVP bezwaar had in het pro- gram-Drees. Met die uitwerking meende prof. Romme een grondslag te bieden voor nadere overweging. De vrijstelling van bijverdienste voor de loonbelasting had prof. Romme willen verhogen van f 200 tot f. 300. Kapelaan sneed polsslagader door E.H.B.O.-ster redde zijn leven Door een ongelukkige val heeft kapelaan Laurijssen van de St.-Gum- marusparochie te Steenbergen zich de pols doorgesneden. HU is, waar schijnlijk in haast, over zijn toga ge struikeld, toen hU een stenen trapje, dat naar de sacristie leidde, beklom, tijdens het verwijderen van verwelkte bloemen uit de kerk. Om hulp roepend rende hU naar bui ten, waar een groepje jongens op de markt aan het spelen was. Deze wisten in hun paniek echter ook niet wat te doen, doch een toevallig passerend lid van de E.H.B.O., kon eerste hulp ver lenen, door met haar zijden zakdoek de arm af te binden. De inmiddels gewaarschuwde arts zeide, dat het doortastend optreden van deze E.H.B.O.-ster de kapelaan het leven heeft gered. HU werd direct naar het ziekenhuis te Bergen op Zoom ver voerd. Weinig verandering De Bilt verwacht tot morgenavond: Plaatselqk enkele buien maar ook ver spreide opklaringen. Matige af en toe krachtige wind uit westelyke richtingen. Weinig verandering in temperatuur. (Opgemaakt de 11.15 uur) 3 AUGUSTUS. Zon op: 5.07 uur; onder: 20.29 uur. Maan op: 1.20 uur; onder: 18 uur. Hoogwater te Katwyk-aan-Zee te 12.10 en 0.14 uur. Dit nummer bestaat crit acht pagina's Tenslotte verklaarde prof. Romme, dat hU voorstander is van de brede basis, maar niet tot elke prijs. Het is de vraag of de prUs zowel voor de KVP als de PvdA te betalen is. De kans voor een Kabinet op brede basis heeft prof. Romme niet onmogelijk willen maken en daarom heeft hij zUn formatiepoging gestaakt. Of zijn for matiepoging nut heeft gehad zal vol gens hem de toekomst moeten leren. Illlllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllll^ Prof. Romme ontheven van opdracht Het Kabinet der Koningin deelde gisteravond mede: Hedenmiddag heeft H.M .de Koningin in hei paleis Soest dijk prof. mr. C. P. M. Romme ont vangen, die haar heeft verzocht hem te ontheffen van de op dracht tot het vormen van een Kabinet dat geacht mag worden het vertrouwen yan het Parle ment te genieten. De Koningin heeft dit verzoek ingewilligd (Van onze parlementaire redacteur) De eerste kabinetsformateur dr Drees, wilde niet zonder de K.V.P. een Kabinet vormen. De tweede formateur, prof. Romme, wilde niet zonder de P. v. d. A. een Kabinet tot stand brengen. Uit alles blijkt, dat een eerste voorwaarde is voor het slagen van de Kabinetsformatie dat de P. v. d. A. en de K.V.P. tot een akkoord komen. De oplossing lijkt daarom, dat dr. Drees en prof. Romme gezamenlijk een opdracht krijgen een kabinet te formeren, zoals in 1951 dr. Drees en de K.V.P.-er Van Schaik een gezamenlijke opdracht kregen. Een dergelijke opdracht zou ook aar dig kloppen met de verkiezingsuitslag. Zoals bekend had dr. Drees toch al aan prof. Romme het vice-minister-presi- dentschap aangeboden. De vraag is ech ter of de tijd voor zo'n gezamenlijke opdracht al rijp is. Daarom wordt thans gedacht aan de benoeming van een in formateur, iemand, die de politieke toe stand rond de Kabinetsformatie verkent en dan aan de Koningin een uitweg moet adviseren door een bepaalde for mateur (of formateurs) aan te bevelen. Prof. Zijlstra informateur? Als informateur wordt in verschil lende kringen de naam van de A.R.- minister Zqlstra genoemd, die alle on- In Friesland worden deze zomer i tol dit wedstrijdzeilen, in Friesland iv eer zeilwedstrijden gehouden met j Skutsjesilengenoemd. Gisteren de z.g. ..Skutsjes". een bepaald werden de eerste wedstrijden ge- soort Friese binnenvaartuigen, dat houden in de buurt van Eerne- zich evenwel bijzonder goed leent woude. Enige „Skutsjes" in actie. derhandelingen heeft meegemaakt en die tot in kleinigheden met alles op de hoogte is. HU zou de voorwaarde moeten scheppen om dr. Drees en prof. Romme tot elkaar te brengen. Maar tenslotte zullen toch dr. Drees en prof. Romme het eens moeten wor den. ZU zouden thans kunnen uitgaan van een gelqke stand, want de K.V.P. deed de formatie van dr. Drees mis lukken en de P.v.d.A. de formatie van prof. Romme. Vanmiddag is de Koningin reeds be gonnen met het ontvangen van de ge bruikelijke personen om haar te advi seren omtrent een nieuwe formatie-op dracht of het aanwqzen van een infor mateur. De beslissing zal moeilijk zqn, want de houding van de K.V.P. en die van de P.v.d.A. is hardnekkiger dan ooit. Na de mislukkingen van dr. Drees en prof. Romme zit de Kabinetsforma tie muurvast. Voor bekostiging van (le Algerijnse strijd De Franse premier G. Mollet, heeft gisteren in de nationale verga dering aangekondigd, dat Frankrijk zal moeten versoberen en zich gel delijke offers zal moeten getroosten om zijn militaire operaties in Algerije te kunnen bekostigen en om alle inflatie- en devaluatiegevaren te bezweren. Hij begon zyn verklaring over de financiële politiek der regering met te zeggen, dat het Algerynse drama het gehele leven va/n de natie een nieuwe stql oplegt. De strenge vorst van de afgelopen winter, die bqna een natio nale ramp werd, heeft de Franse eco nomie een slag toegebracht, die door niemand wordt betwUfeld. Bovendien zullen de staatsuitgaven als gevolg van de operaties in Algerije dit jaar met minstens 300 miljard frank stijgen. Wanneer de vrede zal zqn hersteld, zal Algerije enorme hulp van het moeder land behoeven voor de modernisering van zyn economie en voor het verhogen van de levensstandaard der bevolking. Deze nieuwe verplichtingen noodzaken Frankrijk tot een politiek van streng heid en offers. Mollet deelde mee, dat hy een be zuinigingscommissie van 7 personen, be staande uit hemzelf en 6 andere minis ters, heeft ingesteld, die tot taak heeffc 250 miljard frank te besnoeien op de Regeringsuitgaven van het volgende jaar. Voor de onmiddellüke toekomst houdt het Regeringsprogramma bestriding van de inflatie in. door beperking van de kortlopende kredieten, het bevrie zen van de prijzen en het voorkomen van een algemene stijging der lonen. Er zullen geen uitzonderingen worden ge maakt bij de uitvoering van het Rege ringsbesluit, waarbU de prijzen van alle industrieprodukten op hun peil van 15 juni zUn bevroren. Westelijk antivoord op Nasser's uitdaging Hoewel de Londense besprekingen over de Westerse houding tegenover de gebeurtenissen rond het Suezkanaal nog niet zijn beëindigd, schijnt er toch na de aankomst van Dulles aanzienlijke vooruitgang geboekt te zijn. Vandaag wordt het einde der bespre kingen verwacht. Het staat zo goed als vast, dat Amerika akkoord gaat met het Engelse en Franse plan, een internationale conferentie van alle betrokken landen bijeen te roepen teneinde een internationale controle over het Suezkanaal in te stellen. Ook de Sovjet Unie en Egypte zullen worden uitgenodigd aan de conferentie deel te nemen. Dit komt tegemoet aan de Amerikaanse wens, terwijl Engeland eerst de deelneming aan de conferentie had willen beperken tot de 16 landen die vertegenwoordigd zijn in de Inter nationale Kamer van Scheepvaart waartoe Rusland en Egypte niet behoren. De kem van de conferentie zal vermoedelijk bestaan uit de ondertekenaars van de Konstantinopel-conventie van 1888, namelijk Engeland, Duitsland, Oostenrijk, Hongarije, Spanje, Frankrijk, Italië, Nederland, Turkije en Rusland. Uiteraard zal ook Amerika een belang rijke plaats in de conferentie innemen. Forse taal De Amerikaanse minister van Buitenlandse Zaken. John Foster Dulles, kwam gisteren in Engeland aan. waar hij met zijn Britse en Franse collega's besprekingen voert over de toestand, welke is ontstaan door de nationalisatie van de Suez- kanaalmaatschappij. (Van onze Londense correspondent) Heden Lagerhuisdehat Als er op het laatste ogenblik geen kink in de kabel komt, zal vandaag het definitieve antwoord van de drie weste- telijke mogendheden gegeven worden op Nassers uitdaging. Vanochtend wordt de slotzitting ge houden van de conferentie van drie, waarna een communiqué zal worden gepubliceerd. Op het middaguur begint op deze laatste dag voor het parlementaire rC'-es het Lagerhuis debat over Suez, dat zal worden geopend met een verklaring win de Britse premier sir Anthony Eden, welke de lijnen zal volgen van net be sluit, waartoe het onderling overleg met Pineau, Dulles en de andere Ministers heeft geleid. Zowel het Britse als Franse Kabinet zijn gisteren urenlang bijeen geweest om zich op de toestand te bezinnen. Na afloop van de Kabinetsbij een-komst in Parijs werd de Franse onder-minister van buitenlandse zaken Faure naar Londen gezonden als schakel tussen de Franse regering en Pineau. Men kan er zeker van zijn. dat de Britse Regering forse taal zal laten ho ren. Want de Engelsen zqn er zich van bewust, dat zij de leiding dienen te ne men in dit conflict, dat zich immers af speelt in een gebied, dat historisch tot hun invloedsfeer behoort. Tenslotte waren de Amerikanen naar Londen gekomen om te vernemen wat het Britse standpunt is. waarbij zij hun best zouden doen zo behulpzaam moge- lqk te zijn..als hun positie dat toeliet. Niet vergeten mag worden, dat de Ame rikaanse Regering zonder het Congres niet veel kan beginnen en dat in een verkiezingsjaar de Amerikaanse vrijheid van handelen beperkter is dan ooit. De Fransen, die Nasser inderdaad thans als een soort aartsvqand be schouwen. gezien de door hem in Al gerije gespeelde rol. staan vierkant achter de Britten en zUn bereid met hen tot het uiterste te gaan, als zulks onvermijdelijk mocht blUken. Eden heeft in de besprekingen met Dul les nog eens met kracht toegevoegd aan de een dag tevoren door de Britse Minis ter van Buitenlandse Zaken Selwyn Lloyd afgelegde verklaring, dat Enge land van geen compromis wil weten. Hetgeen opmerkelijk genoeg is. omdat de klassieke Britse diplomatie, behalve als het inderdaad een absolute levens kwestie. zoals in dit geval, betreft, juist altijd op het streven naar een vergelyk berust. Geweld als overreding faalt Premier Eden heeft Dulles duideiyk gemaakt, dat de Britse opvatting is, dat de westelijke mogendheden, in dien zulks noodzakelUk Is, bereid die nen te zijn geweld te gebruiken om de vrijheid van het Suez-kanaal te bandhaven. Men lette vooral op het door Eden gemaakte voorbehoud: er zal pas mili tair door de Britten worden ingegrepen (desnoods door hen alleen, hoewel het zo goed als zeker is. dat de Fransen met hen zullen meegaan), wanneer Nasser mocht overgaan tot afsluiting van het kanaal, waarbij hij voorlopig geen be lang kan hebben, of de doorvaart van Britse schepen belemmert of deze in be slag neemt. Voorzichtigheid wordt niet vergeten Ondanks de krachtige woorden, die Eden straks zal laten horen, om in druk te maken op Nasser en op de pu blieke opinie in Engeland zal Eden de tweede pijler van de Britse politiek je gens Nasser, namelijk voorzichtigheid,^ niet vergeten. De nadruk blijft liggen op onderhandelen. Maar dit keer. als de tekenen niet bedriegen, onderhandelen door Nasser het mes op de keel te zet ten. Hij zal op de een of andere manier gedwongen moeten worden mee te wer ken aan een nieuw internationaal con trolesysteem van het kanaal. Sommigen geloven, dat Engeland bereid is gev.-eld toe te passen om Egypte, waarschijnlijk na Nasser's val, tot die medewerking te dwingen. Amerika blijft gematigd De Amerikanen dringen daarentegen op matiging aan. Het Amerikaanse standpunt was tot nu toe. dat er geen kwestie kon zijn van toepassing van militair geweld. Tenminste niet door de Verenigde Staten. De grote vraag was gisteren in Lon den, of Dulles tot een andere zienswijze werd bekeerd. Het verluidt, dat de be sprekingen met de Amerikaanse Minis ter van Buitenlandse Zaken buitenge woon vlot gingen en dat hij begrip toon de voor de rituatie. 9 Slot op pag. 2

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1956 | | pagina 1