NEW ORLEANS IS EEN STAD MET EEN GEMENGD KARAKTER Nederlands danser maakt grandioze furore in Parijs Nog een paar jaartjes wachten.... ZATERDAG 21 JULI WEKELIJKS BIJVOEGSEL PAGINA Stad van „Tramlijn Begeerte en tal van scheepvaartlijnen Kunst en reclame hand in hand MALLE GEVALLEN Dick Sanders (21) werd ster-danser der Bahilée-balletten Het silhouet van het groeiende New Orleans, gezien van de Mississippi af. (Van onze correspondent in Washington) Een mens met een goede neus weet in New Orleans soms niet waar hij zich bevindt op de wereld: de geur van koffie in een restau rant doet hem aan Turkije denken, maar wanneer een paar huizen verder een winkeldeur opengaat, geurt het naar Franse parfum. De magnolia-bomen op de pleintjes doen hem veronderstellen, dat hij in het zuiden van de Verenigde Staten is, maar ineens ruikt het toch weer naar Havana, naar Curagao, naar Egypte zelfs. De bezoeker blijft zich ietwat onzeker voelen, tot het moment, waarop hij constateert, dat het gemengde karakter kenmerkend is voor deze stad. Wart men hier de Franse wijk noemt, heeft eigenlijk een vrij Spaans aanzien en 's avonds, in de vele cafe'tjes aldaar, proberen de „girls" de bezoekers te bekoren met typisch Amerikaanse ,strip-tease'. Dat de vele antiek-winkeltjes aan de melange meedoen, kan men verwachten: men ziet er Engelse meubelen, een oud-hollandse bijbel van 1660, Frans en Duits porselein. Plotseling kort er een grote glanzende autobus door een der smalle straatjes aanrijden. Voorop staat met grote letters „desire". En men herinnert zich ineens, dat men in de stad is van Tennessee, Williams' toneelstuk „tramlijn begeerte". Het merkwaardige is, dat de bussen in beide richtingen dat opschrift drugen. Ik had waarschijnlijk het antwoord op deze raadselachtige richting-aanduiding gemak kelijk te weten kunnen komen, maar het leek me romantischer om daar geen moeite voor te doen. Is het soms niet aardiger om te veronderstellen, dat de begeerte in New Orleans alle kanten uit kan New Orleans is met Houston en Miami een stad, die de poort wil den- en Zuid-Amerika is zich een geweldige markt aan het ontwikkelen en vele Zuidamerikanen kunnen het zijn naar Latijns Amerika. In Mid- zich bovendien veroorloven, als toe risten naar de Verenigde Staten te komen. Zo wel van die handel op Latijns Amerika, als van de toeristen wil New Orleans profiteren. Het was niet alleen uit kunstliefde, dat kort geleden het negentig man sterke symfonie-orkest van deze stad een tournee gemaakt heeft naar dertien Midden- en Zuid-Amerikaanse staten. De kostschooljongens in het Britse Bushey konden zich niet langer be heersen toen een van hen werd af geranseld door een hulponderwijzer. Ze hielden een protestdemonstratie en duwden de hoofdonderwijzer een verzoekschrift in handen waarin stond: „Als er wat te slaan valt, doet u het dan alstublief zelf". De doodgraver in een Italiaans berg dorpje vindt er niets meer aan. Er gaat niemand dood. En dat brengt de man geen geld in het laatje. Nu heeft hij kaartjes laten drukken waarop staat: „Als u niet dood wilt gaan, help mij dan op andere wijze. Ik kan zo niet blijven leven!" Een handelaar in visvoer in Lowestoft in het Britse graafschap Suffolk twijfelde sinds lange tijd aan de eer lijkheid van zijn leverancier van wormen. Hij verdacht de man ervan dat deze hem wel eens een wormpje door de neus boorde. Toen hij weer een lading kreeg liet hij twee inspecteurs van de warendienst ko men, die twee uur nodig hadden om de vijfduizend wormen te tellen. Na het volbrengen van hun taak meld den zij: „Allen present". In een maand heeft dit rondvliegende orkest 26 concerten gegeven. Het suc ces was bijzonder groot en de stad New Orleans kreeg een publiciteit die haar in de handel ten goede zal ko men. Op een van de foto's bij dit artikel ziet men de rivier de Mississippi diep genoeg voor grote schepen en op de achtergrond, vooral links de moderne zakenwijk van de stad. In het midden ziet men de brede Canalstreet. waar ieder voorjaar de carnavals optochten doorkomen, waar New Or leans vermaard om is. De stad heeft ongeveer 60.000 inwoners. De scheep vaart is belangrijk, maar toch maakt het aantal schepen, dat deze haven per jaar aandoet, op een Nederlander nog geen overweldigende indruk: drie vier duizend. Uiteraard zijn de meeste schepen Amerikaans: van de buitenlandse schepen zijn de meeste Noors. Nederland staat op de tweede plaats. Engeland op de derde. Wel enige romantiek, maar... Niet ieders verlangen of begeerte gaat echter uit naar handel in New Orleans. Er is in deze stad een wijk. die uniek is in Noord-Amerika. uniek om haar gemengde sfeer. Ik bedoel het „vieux carré", het oudste deel van deze stad, dat in het verleden Frans en Spaans is geweest. Pas sedert 1803 is New Orleans Amerikaans. Er zijn in dit ten dele achttiende- eeuwse stadsdeel niet zo heel veel wer kelijk mooie huizen. Voor alles is deze wijk typisch, met name door de vele balkons met gietijzeren hekwerk, die de kale huizen iets charmants geven. Maandenlang kan het broeierig heet zijn in deze zuidelijke delta-stad. Dat de bewoners behoefte hadden aan balkons om wat lucht te scheppen, laat zich denken. Bovendien hebben veel gebouwen, naar Spaanse trant, een binnenplaats of patio. Op zulk een patio staat dan dikwijls een bananen boom. In de oude stadsdeel vindt men veel winkels met antiek, veel „tingeltan gels" en een aantal wereldberoemde restaurants, zoals „Antoine", „Gala- toire" en „Arnaud". Laten die Franse namen U overigens niet in de ver onderstelling brengen, dat men nog Frans spreekt in New Orleans. Wel wordt hier en daar in de staat Loui siana die taal nog gesproken, maar alleen op het platteland en in dat geval meestal door afstammelingen van Fransen uit Canada, die naar het zuiden gekomen zijn. Beroemd in de oude wijk is ook het „Absinth-huis" Waarlijk, men behoeft zich niet te schamen, wanneer men daar binnen gaat. Een marmeren plaat bij de deur vermeldt, dat dit huis vroeger bezocht is o.a. door: De la Fayette. Walt Whit man, Oscar Wilde. Mark Twain, de presidenten Theodore en Franklin D. Roosevelt, generaal Pershing enz. tegen veel dollars Deze stad is dus een mengeling van veel aspecten. De buslijn „Begeerte" gaat in diverse richtingen. Toch lijkt de begeerte om geld te verdienen wel overheersend. Want ook het romanti scher deel van New Orleans is com mercieel. Dat neemt niet weg, dat men er voortreffelijke jazz-muziek kan be luisteren en dat men er beter kan eten dan ergens anders in de Verenigde Staten, maar telkens wordt men er toch weer aan herinnerd, dat ritme, romantiek en gastronomie niet geno ten worden om haarzelfswil. doch dat zij worden opgediend om aan toeris ten dollars af te tappen De portemonnaie var mevrouw Rubel in het Britse Bristol was bijna leeg en daarom ging zij het maar eens met zakkenrollen proberen. Daar moet je ook een beetje kijk op hebben. Die dame in elk geval niet. Toen zij in een groot warenhuis naar eerste slachtoffer uitkoos, bleek dat een vrouwelijke winkeldetective te zijn. „Je moet het maar treffen," verzuchtte mevrouw Rubel, wier portemonnaie leeg bleef. Het vieux carré" van New Orleans (Van onze Parijse correspondent) Aan het firmament van de Parijse danswereld is plotseling een ster opgeschoten, die de naam draagt van een piepjonge Neder landse danser, de naam van Dick Sanders, die in de Nederlandse bur gerlijke stand overigens als Van Hoogstraten staat ingeschreven. Hij werd 21 jaar geleden geboren in Batavia als zoon van een hoge ambtenaar van het Ministerie van Economische Zaken. Hij volgde een middelbare school in het vaderland om daarna bij Kurt Jooss in Essen twee jaar op diens dansschool te gaan studeren. Sanders heeft daar veel geleerd, maar voelde niettemin behoefte 't echte, ware hand (en voet- en been-) werk van de allrounddanser in Parijs, dit Mekka aller balletomanen, te gaan perfectioneren. Opnieuw hebben we ons er dezer da gen van kunnen overtuigen dat Dick Sanders een danser is. die met zijn jonge lichaam en felle spieren en zijn oergezonde muzikaliteit zeker tot de grootste talenten behoort, die er in Parijs vandaag te vinden zijn. En wij constateerden achter de coulissen te vens dat hij door de andere leden van de troep, waarin- hij voor de dicipline verantwoordelijk is. ook nog als een goed kameraad van harte wordt ge waardeerd. Is het niet wat jammer ei genlijk. dat van zo'n jonge en emi nente kracht het herboren Nederland se balletleven geen profijt kan trek ken? Ik stel Sanders dus de vraag naar zijn bereidheid eventueel in Hol land te gaan werken. Kijk eens, voorlopig hebben we hier nog contracten voor Engeland en Duitsland en voor diverse festivals. Daarna'1 Wie zal het zeggen. Sonia en Macha hebben me voorstellen gedaan, waarvan door allerlei omstandigheden nog niets kon komen. Maar in de toe komst zou ik graag iets in Holland doen. Ook van Yvonne Georgi uit Hannover kreeg ik een invitatie, waar ik helaas niet op kon ingaan. Voorlo pig geloof ik. dat een jong danser all ik. in Parijs nog het meeste leren kan En zo kwam hij dan twee jaar gele den in de vermaarde „Studio Wacker" terecht, waar de niet minder befaamde Madame Nora zijn leidsvrouwe werd. In haar klas leerde hij zo wat alle le den van betekenis der jongste Europe se dansgeneratie kennen en kwam in contact met Béjart ook voor ons land geen onbekende die op een kwade, of beter voor Sanders goede dag plotseling een invaller nodig had. In twee dagen moest Sanders drie nieuwe rollen instuderen en hij deed dat zo grondig, dat Béjart hem ter stond als vaste ster opnam in zijn troep. Een troep overigens, die het lot moest delen van vrijwel alle Franse dansgezelschappen, die men hier dit jaar bijna even snel zag opkomen als verdwijnen. Gelijktijdig ontwierp deze begaafde danser choregrafieën voor de Ballettes Du tour d'Eiffel. die alge mene aandacht trokken en door de Parijse kritiek hooglijk werd geprezen. Het beroep van danser is, intussen be paald geen métier dan zijn beoefe naars een zeer hoge mate van so ciale veiligheid garandeert en ondanks zijn grote successen was Sanders dan ook nog geruime tijd verplicht het schobberdebonk-bestaan te leiden, dat er van buiten zo romantisch uitziet, maar ook een wel heroïsch zelfver trouwen vereist. bij mensen als Babilée. Niet alleen voor mijzelf, maar ook indirect later voor mijn land. Er worden tenslotte een paar opmerkingen gewisseld het was intussen lang over midder nacht geworden over zenuwen en plankenkoorts. En of ik die ken. de trac. Maar de ergste tracvorm heb ik nu wel. omdat mijn vader mij voor het eerst op de planken zal zien. En dan liefst nog op de planken van het Champs Elvsée- theater. waar eens Palowa. Fokine. Ni- sjinski en welke andere grootheden al niet zijn opgetreden JE STAAT er van te kijken hoe tegenwoordig onze jon gens en meisjes van héél jong af op het verkeer zijn In gesteld. De verkeersbrigadiertjes voor al zijn op dat verkeer, dat "teeds snellere en drukker© verkeer goed Ingeschoten. Zie hoe vol ernst ze zijn. wan neer ze parmantig een stel broertjes en zusjes, zich volko men bewust van dé dure plicht tegenover de ouders, naar de overkant van de straat lood sen. Dat zou geen volwassen verkeersagent met een veelja rige routine, hen verbeteren. Ze weten best dat één moment van aandachtsverflauwing de grootste ongelukken kan bren gen en ze houden zich stipt aan de regels. IK HEB er al eens meer op gewezen, dat auto's, noch motoren voor heel wat jon geren geen raadsels meer heb ben. Niet alleen kennen ze, al of niet gestimuleerd door de plaatjes, die de sigarettenfa- briekanten zo vriendelijk zijn bij het rookgerei te verstop pen. de automerken op een prik. ze zouden er 't allerliefst als de kippen bij willen zijn. om zelf zo'n auto of motor te besturen en kunnen nauwe lijks wachten op de wettelijk voorgeschreven minimum leeftijd, die 't hun veroorlooft het te doen. Kijk maar naar dit plaatje, waar dit 8-jarige jongetje met verheerlijkt gezicht op de mo tor is gekropen en misschien juist er vandoor wil schieten. Maar de agent is op z'n post en houdt zijn hand veiligheids halve aan de bagabedrager: je kunt immers nooit weten? Vandoor is er vandoor, beter ten halve gekeerd dan ten hele gedwaald en Brammetje zou immers de verleiding niet kunnen weerstaan? En brokken zijn gemaakt voor iemand 't weet! NIET dat Brammetje brok ken zou willen maken. Daar is hij veel te ver standig voor. Hij is al trots genoeg even op de motor te mogen zitten, Van een of ander rolletje voor een televisiefilm viel hij in een gala-voor stelling (pro-deo-gegevetn) en ook heeft hij een tijdje meegedanst in een kunstcabaret, dat onder directie stond van Jacques Prévert, de dichter der Parijse somberheid. Overigens heeft hij juist op die vier vierkante meters, die voor de danser waren gereserveerd, om zo te zeggen, tussen de schoten der bezoekers in. de details van zijn techniek weten bij te vijlen en toe te spitsen en spijt van deze episode heeft Dick Sanders achteraf dan ook zeker niet. Ondertussen maakte na de rentree van Roland Petit ook die andere hoofdman der Jonge Franse choregra- ien. Jean Babilée. zijn voornemen be kend om een nieuwe troep te forme ren. Babilée vroeg Dick Sanders toe te treden, zogezegd tot het anonieme voet volk van de compagnie. De kans werd door onze jonge landgenoot niettemin met beide handen aangepakt en dag aan dag moest er van vroeg tot laat worden gerepeteerd en gezwoegd. Na twee weken vroeg Babilée Dick San ders diens contract terug om het ver volgens onder zijn ogen te verscheu ren. Had hij misschien niet aan de ei sen beantwoord? Die vrees werd ge lukkig de volgende dag na een slape loze nacht weer opgeheven. Babilée liet hem namelijk een nieuw contract tekenen waarin Sanders tot een dei- zes sterren werd gepromoveerd. Een maand later werd de geschiedenis nog maals herhaald. En in het derde con tract werd Dick ook nog met de titel van „maitre de ballet'" begiftigd. De hoogste functie naast directeur Babi lée. wiens rechterhand hij nu gewor den was. maar bedenkt zich heus wel, vóór hij de knalpot openzet. Nog een paar jaartjes wachten beste jongen en je tijd is geko men! Ik weet zeker, dat je dan precies weet, hoe je de zaken moet aanpakken. Als je dan maar verstandig blijft en niet verder springen wilt dan de polsstok lang is. niet 100 km wilt halen als je het met 70 km ook af kunt. goed op let ook op het alcoholgehalte in je bloed dan zul je nog heel wat plezier beleven van de motor, waar je nu alleen nog maar op mag zitten, maar niet mee wegrijden kunt. Nog even geduld: de jaren gaan gauw genoeg om! Vlugger dan je denkt! Als vader tegen die tijd een goeie bui heeft, staat mis schien wel een spiksplinter nieuwe motor voor je klaar! Eerst je best doen en vooral geen bokkesprongen maken andere komt er nooit iets van! Afgesproken? FANTASIO (Foto L.D./Van Vliet.)

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1956 | | pagina 14