r Kangchenjunga, cle moeilijkste berg op aarde, bedwongen HET STOND GESCHREVEN.... ZATERDAG 28 APRIL WEKELIJKS BIJVOEGSEL PAGINA 4 Alleen mogelijk met de juiste mannen op de juiste plaats En dan nog bij de juiste weersgesteldheid Toen de eerste berichten de beschaafde wereld bereikten, dat de top van Kangchenjunga was bereikt, wist vrijwel niemand, hoe dit succes kon worden geboekt. Het staat voor mij echter onomstotelijk vast, dat die beklimming het grootste, ooit op alpinistisch gebied behaalde succes is geweest. Natuurlijk heeft' de Mount Everest, 's werelds hoogste berg, voor ons alleen een bijzondere bekoring en glans, doch deze mogen ons niet blind doen zijn voor de waarlijk formidabele prestatie, die de bedwinging van de top van de Kangchengjunga was. Deze berg toch bijna zo hoog als de Mount Everest is in vrijwel ieder opzicht heel wat moeliijker te beklim men dan de, Mount Everest. Ja, ik overdrijf niet, als ik verklaar, dat men Westelijke top van de berg, ge fotografeerd vanaf de hoogste top. tot voor 1955 ln alpinistenkringen de verovering van de Kangchenjunga's top niet voor mogelijk hield. Douglas Freshfield was de eerste, die de berg verkende. Dat was in 1899. Sedertdien zijn er tal van expedities, samenge steld uit mannen van diverse nationa liteiten, ondernomen om hem te be dwingen. slechts een paar honderd mijl verwij derd van de GoM van Bengalen. En uit deze golf 6tromen de moesson winden landinwaarts. Dit betekent, dat zij met volle kracht de Kangchenjunga tref fen. Het praktische gevolg hiervan is, dat de weersomsbadigheden in het ge bied van de Kangchenjunga verschil len van die ln welk ander deel van de Himalaya ook. Er valt me» sneeuw. Dientengevolge ls het lawine-gevaar er John Morris, bekend alpinist en deelnemer aan de Mount Eve rest expedities van 1922 en 1936, vertelt U over de beklimming van de op twee na /hoogste berg ter wereld. Deze verovering vond plaats in de zomer van 1955 en ging gepaard met gro ter beklinuningsinoeilijkheden dan waarvoor de mens zich waar ook geplaatst kan zien. was welhaast onvermijdelijk lange tijd een geest van wedijver geheerst om als eerste de toppen van de drie hoogste bergen tea- wereld te bereiken. Dit is begrijpelijk, al is het misschien niet in alle opzichten toe te juichen, want die wedijver, die naijver vaak, leidde tot vele dodelijke ongelukken. Thans echter zijn zowel de Mount Eve rest als de K2 zo heet de op een na hoogste berg) en de Kangchenjunga Basiskamp Iff, op een hoogte van 21.900 voet. eender zes basis kampen. waarvan de expedi ie tAch bediende. Links Charles Evans, de leider van de expeditie; rechts MacKin non. een der leden. Zij leden alle (behalve de laatste) schipbreuk. Zij eindigden bovendien veelal in een ramp. Zij brachten de deskundigen tot het inzicht, dat de technische moeilijkheden, verbonden aan de bestijging van de Kangs- chenjunga, waarschijnlijk zo groot waren, dat zjj als onoverkomelijk konden worden bestempeld. Het gekke, zo U wilt, het merkwaar dige, :s, dat de Kangchenjunga van alle hoge bergen ter wereld het ge makkelijkst bereikbaar is. Hemels breed bedraagt de afstand van de berg tot het gezochte vacantie-oord Dar- jeeling nog geen volle 65 km. Ettelijke duizenden mensen kennen de reus achtige gestalte van de berg zeer goed. Juist in zijn gemakkelijke bereikbaar heid schuilt evenwel de hoofdoorzaak van alle moeilijkheden. Het Kanchen- junga-massief ligt namelijk in het oostelykse deel ran de Himalaya, aanmerkelijk groter. De weersgesteld heid heeft mede tot gevolg, dat de ijs- formaties er eigenaardig zijn. De fantastisch gegroefde witte massa's zijn prachtig om naar te kijken, doch een tocht over die met een ijskorst bedekte overhangende sneeuwranden en de naakte, zo scherp ais een scheermes zijnde kammen, betekent de overwinning van dodelijke gevaren en van alpi- nistische moeilijkheden zonder weer ga. Zo langzamerhand ls het geen ge heim meer, dat geen enkele der hoog ste bergen op aarde, al ls de expe ditie nog zo goed voorbereid en sa mengesteld, kan worden beklommen zonder een behoorlijke dosis geluk. Kort gezegd bedoel ik, dat zo'n „top- succes" slechts kan worden behaald» als de juiste mannen op de juiste plaats en by de juiste weersomstan digheden de poging doen. Er valt niet aan te twijfelen, dat de Britse expeditie, die in 1955 de Kangchen junga optrok, geluk heeft gehad. Uit wat ik zojuist schreef, volgt, dat de betekenis van de prestatie daar beslist met minder om is. Ik wil deze korte beschouwing ein digen met een persoonlijk woord. De mens trekt voornamelijk de bergen in roar zijn genoegen. Er heeft beft bedwongen. Nog resten er een paar honderd moeilijke toppen in de Hima laya. die niet bedwongen en veroverd zijn. Bij de pogingen om ze te beklim men zou men goed doen, als men ze ondernam in de geest van een echt avontuur, dus vriendschappelijk en ln hechte samenwerking. (Nivano Nadruk verboden) De Sherpa's gidsen en dra- gers) in actie boven kamp III. Er waren voor deze tocht 300 Sher pa's ht dienst genomen. Ons kort verhaal door Amy Groskamp-ten Have De zigeunerin boog zich over de smalle jongemeisjeshand. Moord, prevelde zij. ik zie een moord in deze kleine hand. Conny huiverde. Neen! riep ze angstig, neen. dat kan niet! Het noodlot vraagt niet, mom pelde de oude. Het staat geschre ven. Verstikkend rees een adembeklem mende afschuw in het jonge meisje omhooe. W. .wat ziet U nog meer? vroeg zij met droge lippen; maar voor de zigeunerin kon antwoorden, riepen de anderen dat zy moest voortmaken. Haastig duwde zy een geldstuk in de bruine tanige hand en holde de an deren achterna. Waar bleef je? Waar was je? Wat deed je toch? klonk het in koor. Kijk die Con eens! riep één van hit troepje. kind. je ziet er uit als een Ujk! Wat heb je uitgevoerd? Heb je een spook gezien? Conny slikte Hetis niets. bracht zij uit, laten we maar gauw Lange blonde Frans kwam naast haar lopen. Wat is er Con? Niets, fluisterde zij klappertan dend. Frans dacht na. Opeens had hy het. Zeg, Je hebt je toch geen Idiote dingen laten vertellen door die oude toverkol? vroeg hy streng. Ben je daarom achtergebleven? Vooruit, biecht eens op! Onderzoekend keek hy in het mooie gezichtje. Conny liet het hoofd han gen. Frans, ze zeidatze in de lijnen van mijn hand een moord zag! Frans schaterde het uit. Hij lachte tot hij geheel buiten adem was Schei uit! riep hij. Ik kryg er wat van! Conny keek hem aan. Geloof jij er dan niet aan? vroeg ze. Och kind, loop rond! Wees toch wijzer! Hoe oud ben je eigenlijk? Zeventien. Nou je Hjkt wel zeven, vond Frans. begrijp je nou niet, dat het zo'n mens alleen maar te doen is om de voorbygangers geld uit de zak te kloppen? Natuurlijk niet, schaapje! lachte Frans en zijn gezonde lach werkte zo aanstekelijk, dat Conny weldra het hele voorval als een onbetekenend in cident beschouwde cn prompt vergat. Toen zy een jaar later, na een wel geslaagd eindexamen, naar Leiden ging om te studeren, was de gebeur tenis, die haar zo'n schrik had aan gejaagd, geheel en al uit haar geheu gen gewist. Lang vóór zij was afgestudeerd, ver loofde zy zich met een zeer gefortu neerd diplomaat en weldra volgde zij hem naar zyn standplaats in het Verre Oosten. Gedurende vijftien jaren woonde zy afwisselend in Japan, in (Egiypte en India. Het waren jaren van weelde en oppervlakkigheid en van nimmer gestild verlangen naar een ge luk. dat zij slechts bij name kende. Na de plotselinge dood van haar man. die bij een auto-ongeluk om het leven kwam, repatrieerde zy. een ge desillusioneerde vrouw, die het Oos ten haatte, omdat het haar haar enig kind had ontnomen. Nog geen jaar oud was het jongetje aan een ingewands ziekte gestorven. Toen zy een half jaar terug was. ontmoette zij Frans en opeens was het of het verleden weer ging leven In die dagen kwam iets van de blijde zorgeloosheid van haar meisjesjaren over haar. Als vroe- Geloof jij er dan helemaal niet aan? drong Conny aan ger trokken zij samen de duinen in én als vroeger maakten zij lange wan delingen door bos en hel en altijd was het Frans, die het initiatief nam en alles bedisselde. Toen het rouwjaar om was. trouw den zij in alle stilte en zij waren ge lukkig met een ademloze hevigheid, als wilden zij het verlies van zovele Jaren inhalen Zij kregen drie kinde ren. twee meisjes en een jongen en niets scheen aan hun geluk te entbre ken. Conny had alras gemerkt, dat Frans niet met zich liet spotten en stijf en star vast hield aan zijn prin cipes. Dat Conny vermogend was, vond hij geen bezwaar, maar hij wei gerde kortaf goede sier te maken van het geld van zijn vrouw en ook voor de kinderen en de huishouding mocht daarvan niets worden gebruikt. We moeten zuinig zyn placht hij haar voor te houden en of zij hem al met tranen in de ogen verzekerde, dat wat van haar was toch ook van hem was. halsstarrig bleef hij voet bij stuk houden. Van de merendeels zeer gefortu neerde kennissen van zijn vrouw moest Frans niets hebben In den beginne kon het haar niet zoveel schelen, als Frans nors en onvriendelijk deed. als er vrienden uit India of Japan op be zoek kwamen, en dat hy haar altijd alleen liet gaan naar fuifjes en par tijtjes. maar allengs begon haar dit te verdrieten Doe het dan om mij. al vind je er niets aan. bedelde ze, maar Frans was niet te bewegen zijn houding te veranderen. Conny begreep Frans niet. Zij vond hem zo stil en in zichzelf ge keerd de laatste tijd Soms sloeg zij hem ongemerkt gade en wat zij zag was een vroeg-oude man. met een zorgelijk verbeten gezicht. We konden het zoveel prettiger en beter hebben, als hij er maar niet van die malle principes op na hield, dacht zij wrevelig. Ongemerkt sloop er iets van onge duld en zelfbeklag in haar toon als zy tegen hem sprak. Steeds vaker kwa men er meningsverschillen voor en niet meer zoals vroeger werden zij voor het slapengaan bijgelegd en uit gepraat. Op een dag kwam er een invitatie voor een liefdadigheidsbal. Gaan we daar nu eens gezellig samen heen? vroeg Conny. Natuurlijk niet dat is niets voor ons. Zo iets ko6fc handen vol geld. Zet dat maar dadelijk uit Je hoofd, besliste Frans, terwijl hij de beide helften van de kaart ln de prullemand wierp. Het was of zich in Conny plots alle opgekropte gevoelens van verongelijkt zijn en ontevredenheid een uitweg baanden. In een heftige scène over stelpte zij hem met een stortvloed van verwijtenJij gunt mij niets, niets.. snikte ze. Altijd ben je erop uit mij te hinderen en te dwars bomen. Je bent krenterig en gierig en achterdochtig! Jy had nooit moeten trouwen! Je weet helemaal niet hoe je een vrouw gelukkig moet maken! Je bent een akelige nare egoist als je maar weet dat ik naar dat bal ga met Freddat hebben we ver leden week al afgesproken, als jij weer niet mee zou willen Conny zag niet hoe Frans ver bleekte. Tevergeefs poogde hij iets in het midden te brengen, maar zy gaf hem geen kans In een wilde driftige haast gooide zij alles eruit en reeds terwijl zij het zeide. wist zij diep van binnen, dat zij niets meende van al die lelijke beschuldigingen. Maar het was of iets wat sterker was dan zij, haar dreefzij moest dit alles zeg genzij moest kwetsentreffen, verwonden Frans strekte een hand uit. Con! Het klonk zo bedroefd, zo gebroken, het was of hij haar naar zich toe wil de trekken met dat smekende gebaar, maar als een wervelwind stoof zij langs hem en even later nel de voor deur met een dreunende slag dicht. Vóór zij de vestibule bereikte, had zij wel gehoord, dat hij haar riep Even had zij haar driftige schreden ingehouden Klonk zijn stem anders dan gewoonlijkMaar dan liep ze door. Ooh, kom, onzin! Ze had het hem nu eens flink ge zegd! Net goed! Dan moest hij maar niet altijd zo doenStraks zou hy wel voor rede vatbaar zijn en dan zou ze het wel weer goed maken Toen Conny na een uur met ver waaide haren en een gezakte drift terugkwam zat Frans nog op dezelfde plaats in dezelfde houding. Wat zit je daarbegon Conny en toen trof haar iets stars in de hou ding van de man, die daar zo onbe weeglijk zat. De woorden bestierven haar op de lippen. Er was maar één gedachte in haardat niet. om Godswildèt niet! Een waanzinnige wurgende angst kneep haar de keel dicht. FransFranszeg dan toch wat! fluisterde zaj schor. De in alleryl ontboden huisdokter schudde meewarig het hoofd. Niets meer aan te doen. hartver lamming Verleden week, vertelde hij kwam hy op het spreekuur by me en toen heb ik een ernstige hartafwijking geconstateerd. Hy verbood me formeel er voorlopig met U over te spreken. Maak haar niet ongerust, zei hy. Ik heb hem toen de raad gegeven zich zeer in acht te nemen en iedere emotie te vermijden. Hy moet dit al veel langer hebben gehad Dokter, vroeg Conny. met een verstikte stem. kan voor zo iemand opwinding dodelyk zyn? Ongetwijfeld, klonk het Conny wankelde. Als wezenloos staarde zy voor zich uit. Ik heb myn man vermoord prevelde zij toonloos en op dat ogen blik was het haar of zij een oude kra kende stem hoorde, die mompelend sprak: Het staat geschreven

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1956 | | pagina 16