Rijksweg 4A oost van Leiden
wordt in 1960 voltooid
Tweede Kamer tegen een beperking
van de studievrijheid
Kalkzaiidsteeiifabriek te Hillegom
zal over twee jaar moeten sluiten
95ste jaargang
Donderdag 19 april 1956
Derde blad no. 28810
Gigantisch werk
Verbinding Ypenburg-Burger veen
30 kilometer met 23 kunstwerken kosten
60 miljoen
(Van een onzer redacteuren)
Na een bescheiden begin voor de laatste wereldoorlog heeit het
werk aan de Rijksweg 4A, via Leiderdorp lopend van Ypenburg naar
Burgerveen, stilgelegen, tot in 1953 de uitvoering van de (inmiddels iets
gewijzigde) plannen volop ter hand werden genomen. In 1957 hoopt
men het eerste gedeelte in gebruik te kunnen nemen, namelijk van
Ypenburg naar het verkeersplein dat in deze weg ontworpen is bij
Voorburg, waarna in 1958 de weg van Ypenburg tot de kruising met
de provinciale weg LeidenHoogmade gereed belooft te zijn. De
volledige weg is waarschijnlijk in I960 klaar voor gebruik.
Dan zal de trace van dertig kilometer gereed zijn, dat de afstand
over de weg tussen Ypenburg en Burgerveen, dus ook tussen Rotter
dam en Amsterdam met 8 km bekort, een werk dat 60 miljoen gulden zal
hebben gekost en dat een moderne weg heeft geschapen dwars door
het Hollandse polderland ondanks zeer slechte bodemgesteldheid.
van dc Haarlcmmcrmeerpoldcr zeer
laag ligt. Een gevolg zou ztJn, dat de
brug zeer hoog boven het maaiveld in
de polder zou komen te liggen en een
zeer lange hoge afrit nodig zou zijn.
die in de eerste plaats kostbaar wordt.
De nieuwe weg. waarmede wij in het
verleden reeds herhaaldelijk schreven,
loopt min of meer parallel midden tus
sen de bestaande Rijksweg nummer 4
(de grote Rijksweg Den Haag—Amster
dam ten Westen van Leiden langs) en
de bijna voltooide directe verbinding
tussen Rotterdam en Amsterdam via
GoudaBoskoopAlphen
Gisteren hebben wij als gast van de
hoofdingenieur-directeur van de afde
ling wegen van Rijkswaterstaat ir. H.
C. P. de Bruvn. de hoofdingenieur van
de Rijkswaterstaat ir. J. C. N. Ringeling
en ir J. Wever een toch langs het trace
van de in aanleg zijnde weg gemaakt
en daarbij veel bijzonderheden verno
men over de projectie en aanleg van de
weg.
De weg werd noodzakelijk, gezien de
enorme verkeerstoeneming op Rijksweg
nummer 4. waar gemiddeld dagelijks
20.000 auto's worden verwerkt Bij een
stijging van dit aantal (wat geen ver
wachting maar een zekerheid is) kan
de bestaande verbinding niet meer vol
doen aan de eisen, zoals die eigenlijk
thans al niet meer voldoende is. Voor
namelijk is dat een gevolg van het feit.
dat alle verkeer tussen de grootste twee
havensteden van ons land thans- via
Den Haag moet rijden en de moeilijke
verkeerssituaties in de directe omgeving
van Den Haag (b.v. Wassenaar) niet
kan vermijden.
De nieuwe verbinding gaat geheel
buiten Den Haag en de dichtbebouwde
kuststreek om.
Moeilijke bodemgesteldheid
De bodemgesteldheid in het gebied
van de nieuwe weg is echter zeer slecht.
Voor de gehele weg zal ongeveer 250
hectare grond nodig zijn. en hieruit zal
4.3 miljoen kubieke meter weggebag-
gerd en afgegraven dienen te worden
Over grote afstanden zullen de veen
lagen namelijk tot 6 of 8 meter moeten
worden verwijderd om een stevig fun
dament voor de weg te krijgen. Na die
afgravingen moet 7 5 miljoen kubieke
meter zand ingebracht worden voor het
weglichaam en de fundering. Voor een
groot deel zijn die grondwerkzaamheden
reeds verricht.
In totaal zullen in en over de nieuwe
Rijksweg 23 viaducten en vaste bruggen
worden gebouwd, alsmede vele duikers
en tunnels. Voorts is een basculebrug
over de Rijn bij Leiderdorp geprojec
teerd. alsmede een aquaduct, dat de
Ringvaart van de Haarlemmermeer (op
boezemniveau) over de weg voert.
Agrarische belangen
Het trace is zodanig gekozen, dat ten
zuiden van de Rijn over het algemeen
de kavels loodrecht worden gesneden
ongeveer langs de scheidingslijn tussen
de landerijen, zodat hier voor de agrari
sche bedrijven geen moeilijkheden ont
staan.
Na de kruising van de spoorweg Lei
den—Utrecht blijft de weg hoog lopen
om de enige dichtbebouwde kom in het
trace, die van Leiderdorp en Zoeter-
woude-Rijndijk te doorkruisen. Ten
noorden van de Rijn zouden zeer on
gunstige schadcsnijdingen door de
agrarische bedrijven niet te vermijden
zijn geweest. Op grond hiervan is door
de Cultuurtechnische Dienst in dit
gebied een ruilverkaveling voorbereid.
Vijf Leidse aansluitingen
Leiden krijgt niet minder dan vijf
aansluitingen op de nieuwe Rijksweg
al worden die niet alle onmiddellijk
uitgevoerd. In de eerste plaats Rijks
weg 4B. waarvan het trace nog niet
is bepaald en die voorlopig nog niet
tot stand zal komen, voorts de Hoge
Rijndijk bij Leiderdorp, de Provin
ciale weg bif Hoogmade. de Provin
ciale weg bij Zoetcrwoudc en de
Provinciale weg bij Roelofarendsveen.
Aquaduct voor Ringvaart
Een van de interessantste objecten in
de nieuwe weg is de onderdoorgang bij
de Ringvaart. De Ringvaart zal ten
zuiden van Burgerveen eerst naar het
zuiden worden omgelegd, vervolgens
wordt op de plaats van de oude ring
vaart een aquaduct gebouwd, nadat
eerst in de Haarlemmermeerpolder een
nooddijk is gelegd ter voorkoming van
rampen als de wand van de bouwput
bezwijken, waarna de Ringvaart
weer over dit aquaduct geleid wordt en
de wegverbinding er onder door tot
stand kan worden gebracht.
Deze oplossing van een wcgtunnel
onder de Ringvaart in plaats van een
brug er over heen werd gekozen, om
dat het scheepvaartverkeer hier een
hoge brug vergt, terwijl het niveau
Bevallen: Irik—Verschoof, d., Twisk;
Etty Kijzer, z„ Amsterdam: Collot
d'EscouryLedeboer, 2 z, Amsterdam.
Getrouwd: J. J. Vis en N. Mooy, Aer-
denhout; A. J. Hazewinkel en M. Bou
rn. Enschede: jkh. ir. E. W. van Heurn
en G. W ten Kampe, Meraule (Nieuw-
Guinea
Overleden: D Vriesendorpvan Lut-
terveld. v 75 j Weerselo; G A van
Opzeeland v 83 jLeiden; J Valk sr.,
m 83 jRotterdam: P Storm, m., 85 j
Rotterdam: Th. A. M. A r
ker, v., 83 J., Roozendaal.
in de tweede plaats veel meer cultuur
grond vergt, en in de derde plaats
zeer ontsierend voor het landschap
zou zijn.
Drie niveaus
Aan het andere uiteinde van de Rijks
weg, bij Voorburg, is eveneens een zeer
belangwekkend object, omdat hier met
tertijd een drieverdiepingenverkeer zal
rijden. n,l. het verkeer over de Rijks
weg Den HaagUtrecht, het verkeer
over de nieuwe weg Ypenburg—Burger
veen haaks daarboven, en tussen die
beide in een niveau met viaducten en
tunnels die een ringbaan vormen waar
op aansluitingen met eerstgenoemde
wegen uitkomen, zodat alle verkeer vol
komen kruisingvrij van en naar alle
richtingen kan rijden.
Technische details
De gehele nieuwe weg krijgt een
cementbeton-dek. Voor iedererichting
komt een rijbaan van 7.25 meter, waar
tussen een middenberm van 4.50 meter,
voorts aan beide zijden verharde par-
keerbermen van 2.75 meter en tenslotte
aan weerszijden grasbermen van 1.75
meter. Tezamen is dit een breedte van
27 meter.
De enorme hoeveelheden zand. die
voor de wegaanleg benodigd zijn. wor
den uit zandputten gewonnen Deels ls
dit al geschied Roomburgerput. die
inmiddels weer is volgestort met veen)
en voor een deel is men nog bezig met
deze zandwinning, zoals in de Brasem
en in de Kalkpolder onder Leiderdorp.
Binnenkort hopen wij op enkele
details van dit miljoenenwerk nog nader
terug te komen.
(Ingez. Med.-Adv.)
DE KREMLIN BOYS OP STAP
Vindt U niet dat Boelie en Kroetsjie er aardig uitzien? Opgewekt, onbekommerd en
veilig met al dat Staal-in hun pakjes.
Dully, als steeds, beminnelijk en tactvol voor zijn vrienden, stuurde uit Amerika een
slof Lexington van America's Best Tobaccos.
Niet onnodig psychische druk
uitoefenen op studenten
P.v.d.A. neigt naar uitstel der kwestie
Kandidatentoernooi Kerkelijk Leven
(Van onze parlementaire redacteur)
oe studenten van de Technische Hogeschool te Delft velen zich naar ge
meld bedreigd in hun studievrijheid. Vooral de laatste dagen hebben zij daar
tegen een verhoogde actie gevoerd. Minister Cals wil het college van Reetor
Magnificus en assessoren de bevoegdheid geven eventueel in uiterste gevallen de
studenten de toelating tot de examens te ontzeggen, indien zij in de eerste twee
studiejaren van de Technische Hogeschool tweemaal voor eenzelfde examen
zijn afgewezen of het examen niet hebben afgelegd binnen twee maal de nor
male studieduur. Tegen die ontzegging zou de student in beroep kunnen ko
men bij de minister. De bedoeling van de beperkende verklaring: is te voorko
men dat overheidsgelden op onverantwoordelijke wjjze worden gebruikt en
dringend noodzakelijke plaatsen op de Hogeschool voor anderen worden geblok
keerd. De meerderheid van de Tweede Kamer heeft zich gisteren reeds tegen
de voorgesteld bepaling uitgesproken.
Beslissing uitstellen
De kwestie kwam aan de orde bij het
wetsontwerp tot regeling van de oprich
ting van een tweede Technische Hoge
school in Eindhoven, gepaard gaande
met wijzigingen van de wettelijke rege
ling voor het Technisch Hoger Onder
wijs.
Ofschoon de heer Posthumus (PvdA)
in beginsel geen bezwaar heeft tegen de
beperking van de studievrijheid en h(J
achter de actie van de studenten ook een
brok ouderwetse opvatting van de vrije
studie verscholen ziet. die uit de tijd is
en die de PvdA niet deelt, had hij er toch
bezwaar tegen o-er de kwestie te be
slissen zolang het advies met is versche
nen van de commissie-Rutten over de
mogelijkheid van schifting van de stu
denten door psychotechnisch onderzoek
en voorlichting. Daarom neigen de le
den van de PvdA tot uitstel van de be
handeling van de kwestie. De senaat van
de Technische Hogeschool in Delft acht
volgens de heer Posthumus de beperking
nodig. Een derde deel van de studenten
haalt het ingenieursdiploma niet. De
voorgestelde beperking zal ook niet wor
den gehanteerd als een automatisch wer
kend hakmes, want zij is met allerlei
waarborgen voor de student omringd. De
overige leden, die gistermiddag aan het
woord kwamen, mevrouw Fortanier-de
Wit iTVDi en de heren Stokman
(KVP) en Bruins-Slot (AR) spraken
zich vierkant uit tegen de beperking van
de studievrijheid en deze fracties tellen
tezamen 51 van de 100 leden, zodat mi
nister Cals reeds een volstrekte meer
derheid tegenover zich vindt. Daarbij
komt dat ook de PvdA met 30 leden
neigt tot uitstel van een beslissing. Mi
nister Cals kan moeilijk nog optimistisch
zijn. Maar de studenten zetten gisteren
op het Buitenhof hun feestmutsen al
op!
de voorkeur gegeven aan Arnhem met
het oog op Twente. Maar een desbe
treffende motie van de heer Tilanus is
in 1953 verworpen en tegen de vestiging
in Eindhoven willen de AR zich thans
niet verzetten. Maar de heer Brains Slot
(AR) had er wel overwegend bezwaar
tegen dat thans voor de wettelijke rege
ling van het Technisch Hoger Onderwijs
allerlei nieuwigheden inzake de
stuursvorm en de bevoegdheden worden
ingevoerd, waarmee wordt vooruitgelo
pen op de herziening van de wettelijke
regeling van het gehele Hoger Onder
wijs.
Dat bezwaar kon mevrouw Fortanier-
de Wit (WD) begrijpen, maar zij wilde
de experimenten aanvaarden om daar
mee ervaring op te doen voor het gehele
Hoger onderwijs, al zullen de experi
menten nauwkeurig in de gaten moeten
worden gehouden.
Na het Friese uitstapje zag Amster
dam gisteravond de deelnemers aan het
Kandidatentoernooi terug voor het spe
len van de twaalfde ronde. De uitslagen
luiden: GelierPanno 1— Petrosjan
Smyslof '-j—',i, Szabo—Filip De
partijen PilnikKeres, Spassky—Bron-
stein werd afgebroken.
De stand luidt nu:
1. Keres 7 pnt, en 1 afgebroken partij;
2 en 3. Geiler en Smyslof ieder 7 pnt.;
4, Petrosjan 6'i pnt.; 5. Bronstein 6 pnt.
en 1 afgebroken partij; 6. Filip 6 pnt.;'
7. Szabo 5'j pnt,; 8. Spassky 5 pnt en
1 afgebroken partü; 9 Panno 4'. pnt.;
10 Pilnik 3'i pnt. en 1 afgebroken
partij.
Vele Nederlandse studenten heb
ben gisteren in Delft gedemon
streerd tegen de door minister Cals
voorgestelde beperking van de
Vandaag wordt het debat voortgezet I studievrijheid. De demonstrerende
t&s!.rsss r**8 Ll.rcn op de Ddlsic Paar-
Cals aan het woord
denmarkt.
NED. HERV. KERK.
Beroepen te Ridderkerk-Bolnes en te
Bennekom J. Smit te Groot-Ammers. J.
Zwljnenburg te Kinderdijk, bedankt
voor Bodegraven. Te Hollandscheveld
(tooz.) W. E. Heyboer te Geldermalscn.
Te Zuld-Züpe W. S. Bakker te Moerdijk.
Bedankt voor Zoetermeer H. Harkcma
te Zeist.
Benoemd tot voorganger van de aid.
Aalten van de Ver. van Viijz. Herv. J. H.
A. Doeschot te Haarlo.
GEREF. KERKEN ABT. 31 K.O.
Beroepen te Oud-Loo&drecht D Berg
huis kand. te Groningen.
Tweetal te Amsterdam-O. (vac. Jac.
v. Nieuwkoop) R. H. Bremmer te Zwolle
en P. Wulffraat te Barendrecht-Pernls.
CHR. GEREF. KERKEN.
Prikkels genoeg
Het voornaamste bezwaar tegen dc
voorgestelde maatregel is de psychi
sche druk, die op de student wordt ge
legd. terwijl de militaire dienst en de
economische omstandigheden (och al
een prikkel zijn met de studie op le
schieten. Bovendien werd opgemerkt,
dat het aantal ingeschreven studen
ten dat in de eerste twee jaar nog
geen examen heeft gedaan, reeds is
gedaald van 40G in 1950 tot 26'7 in
1955 De cijfers wijzen dus niet uit dat
het verschijnsel van dc eeuwige stu
dent toeneemt In tegendeel. De maat.
regel zou beter hebben gepast in de
vorige eeuw. Voor enkele gevallen
moet niet op alle studenten een psy
chische druk worden gelegd en de al
gemene vrijheid van studie worden
aangetast.
Overigens is er algemene bereidheid
de stichting van de tweede Technische
Hogeschool te Eindhoven goed te keu
ren. al hadden de anti-revolutionairen
Als er geen oplossing komt voor
grondstoffenprobleem
Geen toestemming voor diepzuigen in de
Oosterduinen te Noordwijkerliout
Naar aanleiding van de nieuwjaarsrede van de voorzitter van de Kamer
van Koophandel cn Fabrieken tc Leiden, de heer T. M. H. van Waveren, waar
in deze zich afvroeg of de kalkzandsteenindustrie haar grondstof niet kon be
trekken van andere plaatsen dan de Oosterduinen te Noordw ijkerhout. zijn
enige publikaties verschenen, die naar de mening van de directie van de kalk
zandsteen fabriek „Arnoud" te Hillegom een vertekend beeld van dc situatie
geven. De bollcnkuekcrs, die op deze gronden hun bedrijf uitoefenen, hebben
bezwaar tegen het voornemen van de directie van de steenfabriek om ter
plaatse tc gaan diepzuigen. Een verzoek tot diepzuigen dat de directie heeft
gericht tot Ged. Staten, is afgewezen. Van deze beslissing is de directie in be
roep gegaan bij de Kroon.
De Oosterduinen onder Noordwuker-
hout zijn eigendom van de Hillcgomse
kalkzandsteenfabriek en men heeft deze
gronden na afzanding tot N.A.P ver
pacht aan de gemeente Noordwijker-
hout, teneinde enkele kleine bollenkwe-
kers in de gelegenheid te stellen een
eigen bedrijfje op te richten. De ver
pachting ging onder de uitdrukkeluke
voorwaarde, aldus deelde de directie
gisteren mede op een personferentic.
waarop de zaken in een juist licht ge
steld moesten worden, dat de gronden
zo nodig gebruikt zouden worden voor
de diepzuiging Nadat de eerste termijn
van vier jaar was verstreken, heeft de
directie vorig jaar aan de gemeente
Noordwukerhout bericht, dat er geen
nieuwe termijn van vier jaar kon vol
gen. aangezien men de gronden binnen
afzienbare tijd nodig had
SLUITEN
Want. zo slelt de directie, wanneer
w ij niet kunnen gaan diepzuigen in
Noordw ijkerhout. dan is onze grond
stof binnen de twee jaar op gebruikt
en zijn wij genoodzaakt de fabriek tc
sluiten. Voor de woningbouw zal dit
zeer funest zijn. aangezien de fabriek
ongeveer 25 G van de benodigde
zandsteen levert
Nu hebben Ged. Staten geen vergun
ning verleend, en daarbij, aldus nog
steeds de directie van de kalkzandsteen
fabriek, geen motivering gegeven We-
Studenten demonstreerden in
groten getale
in Delft
Petitie naar Staten-Generaal
zenlijke bezwaren kan men niet inbren
gen tegen dit verzoek, meent de directie,
aangezien het probleem van de vcrzil-
ting hier geen rol speelt (hoewel hier
over geen deskundig rapport beslaat).
ANDERE MOGELIJKHEID
Er is echter nog een andere mogelijk
heid om de nodige grondstof te krij
gen. maar daarvoor moei de regering
medewerken. Welke oplossing dat is.
kon men op het ogenblik nog niet me
dedelen, maar wel gaf dc directie
ons tc verstaan, dat dit een oplossing
voor vele tientallen jaren is.
Wanneer deze mogelijkheid geopend
zal worden, is het niet nodig dc cul
tuurgronden te Noordw ijkerhout te
gaan gebruiken.
De directie van de „Arnoud". bij
monde van de heer J A van Herwaar
den. verzekerde dat niet het gehele ter
rein in Noordw ijkerhout ineens nodig
zal zijn voor diepzuigen Het is een pro
ces. dat wel 40 tot 50 jaar kan duren en
zolang het mogelijk is. zullen de bollen-
kwekers op hun grond kunnen blijven
zitten. De directie betreurt het dat zij
bollenkwekers van de grond moet ver
jagen. hoewel zij daartoe het recht
heeft naar haar mening. Men wacht
thans op de beslissing van de Kroon,
en hoopt intussen dat de regering mede
zal werken aan de „andere mogelijk
heid.
De directie van dc kalkzandstecnfa-
briek heeft haar standpunt uiteen ge
zet in een boekje, onder de titel Kalk
zandsteen en Bloembollen' cn heeft dat
om. gezonden aan de leden van de
Eerste en Tweede Kamer en de leden
van de Prov. Staten.
(Van ome Haagse redactie)
Na de proteslvergadering die in de Universiteitssteden gehouden zij" inzake
de maatregelen die de regering zich voorstelt ten aanzien van het technisch hoger
onderwijs, werd medegedeeld, dat woensdagmiddag op de Paardenmarkt te Delft een
grootscheepse betoging zou worden gehouden, naartoe de studenten van alle
Nederlandse hogescholen en universiteiten werden opgeroepen.
Aan die roepstem is zeer goed gevolg gegeven. Gistermiddag stroomde het
studenten naar de plaats van de betoging: mannelijke zowel ais vrouwelijke
studenten getooid met allerlei soorten hoofddeksels in schrille kleuren en met
opschriften als „vrije studie geëist", enz.
Voorts werden beschilderde paraplu's en spandoeken meegevoerd, waarop leuzen
stonden die nu niet bepaald vleiend waren \oor de regering en minister Cals.
Tegen vijf uur waren enige duizenden studenten op de Paardenmarkt samen
gekomen. Daar werd medegedeeld, dat het aantal prolesthandtekeningen tegen
het wetsontwerp meer dan 14.000 bedroeg, verdeeld als volgt: Amsterdam 2546,
Groningen 1616, Leiden 1972, Nijmegen 547, Rotterdam 424, Tilburg 157, Utrecht
3572, Wageningen 443 en Delft 3558. De resultaten van de actie per stad werden
door fakkeldragers-estafettelopers naar het podium gebracht.
De twee sprekers, de president van de
Delftsé Studenten Raad. de heer E J
Vies. en de Groningse student E. N P.
Vegter, hadden met hun toespraakjes,
waarin de hoofdzaak was. dat de studen
ten zullen vechten voor hun rechten, veel
succes. De menigte hief spreekkoren aan
onder tromgeroffel en muziekgeschal
(van twee studenten Dixieland bands)
en verenigde zich tot slot in de kreet:
„Delft eist vrije studie"
Na afloop van de meeting vertrok een
studentendeputatie met motorescorte
naar Den Haag waar aan de Staten-
Generaal het petitionement werd aan
geboden, dat de volgende inhoud heelt
Ondergetekenden, studenten aan de Ne
derlandse Universiteiten en Hogescholen,
verzoeken de Tweede Kamer der Staten-
Generaal met betrekking tot het ontwerp
van wet wijziging hoger onderwijs een be
treffende het technisch hoger onderwijs
zodanige beslissing te nemen, dat de
zelfstandigheid en verantwoordelukheid
van de student gehandhaafd zal worden
en dat het hem mogelijk blijft te stude
ren en examen af te leggen zonder psy
chologische dwang van een wettelijke
regeling, zich hiermede scharend achter
de memoranda van de Nederlandse en
Delftse Studenten Raad.
Een kilometerslange stoet met muziek
en ruiterescorte verspreidde zich ten
slotte door de straten van Delft, dat deze
dag het centrum was van een ongekende
studentenactiviteit Nog gisteravond laat
was het bij de diverse sociëteiten een
rumoerige drukte, want vele studenten
van andere steden bleven bij hun Delftse
gastheren.
