LEIDSCH
DAGBLAD
JUNGSCHLAGER DOOR BEROERTE
GETROFFEN EN IN TJIKINI-
ZIEKENHUIS OVERLEDEN
Alleen zijn vrouw aan sterfbed
RUSSISCHE
BRITTEN
LEIDERS DOOR DE
KOEL ONTVANGEN
WEERBERICHT
WAS STALIN AGENT VAN DE
TSARISTISCHE POLITIE?
Prinselijk huwelijk in Monaeo
in de kathedraal ingezegend
95ste jaargang
DONDERDAG 19 APRIL 1956
No. 28810
Directeur: J. W. Henny
Hoofdredacteur: J. Brouwer
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
f7.— per kwartaal: f2.35 per maand; f0.55 per week
Witte Singel 1, Leiden - Giro no. 57055
Telefoon Directie en Administratie: 25041; Redactie: 21507
Diep medeleven met tragisch verscheiden
Vanmorgen bereikte ons het ontstellende bericht, dat Leon Jungschlager
vandaag om 13.45 Javatijd in het Tjikini-ziekenhuis in Djakarta overleden is.
Dit bericht zal als een schok door ons land zijn gegaan en ook in vele andere
landen diep leedwezen hebben opgeroepen. Jungschlager werd vanochtend
vroeg tweemaal door een beroerte getroffen en was sindsdien niet meer bij
kennis Slechts Jungschlagers vrouw bevond zich tijdens het sterven aan
zijn ziekbed.
Tien geüniformeerde politieagenten hielden toen de wacht bij zijn kamer
en twee bij de ingang van het ziekenhuis.
Jungschlager is overleden na de tweede aanval, die hem om zes uur van
ochtend trof. Na de eerste aanval van vier uur 's-ochtends kwam hij enige mi
nuten tot bewustzijn, toen een priester hem de Sacramenten der stervenden
toediende. De heer Jungschlager Is over leden na zes dagen in het ziekenhuis te
hebben gelegen. Twee jaar heeft hij doorgebracht in de Tjipinanggevangenis
in Djakarta. Over acht dagen zou de rechter uitspraak doen in :yn proces.
Mevrouw Jungschlager was sedert vanochtend vroeg bij hem. Haar echt
genoot is zeven en een half uur buiten bewustzijn gewest. De enige bezoekers
naren de priester en de behandelende geneesheer, dr Wielinga.
Vechtend voor zijn leven
Het is nu bijna twee maanden gele
den, dat tegen Jungschlager de dood
straf werd geëist in een van de meest
opzienbarende processen van de laatste
jaren, dat in grote delen van de wereld
de aandacht heeft getrokken en in ons
land een golf van protesten heeft doen
ontstaan. Beschuldigd van subversieve
handelingen tegen de Indonesische Re
publiek heeft Jungschlager ruim 2 jaar
in Indonesische gevangenschap vertoefd.
Leon Jungschlager
overleden
MET diepe deernis zullen talloos
velen m Nederland, maar ook
daarbuiten, kennis nemen van het
ontstellende bericht, dat hedenmorgen
Leon Jungschlager, de Nederlander, die
door de Indonesische openbare aankla
ger was beschuldigd van tegen de Indo
nesische Staat gerichte subversieve ac
tie, aan de gevolgen van een beroerte,
welke zich kort daarna herhaalde, is
overleden.
Elders in dit Blad publiceren wij ver
schillende bijzonderheden over zijn le
vensloop en het tegen hem gevoerde pro.
ces. dat zovele maanden in het brand
punt der belangstelling heeft gestaar
waarvan de uitspraak met angstige span
ning tegemoet werd gezien. Wij willen
er op deze plaats slechts aan herinneren
hoe Juncyohlager door de openbare aan-
k ager Soenarjo werd beticht van han
delingen. welke hij zou hebben gepleegd
op tijdstippen, dat hij naar door vele
hoogst betrouwbare getuigenverklaringen
werd gestaafd op Nederlandse bodem
verbleef, zodat zijn onschuld op zijn
minst genomen ten aanzien van deze be
schuldigingen voor ieder objectief den
kend mens zonneklaar vaststond Wij
herinneren voorts aan de zonderlinge
uitspraak van dezelfde heer Soenarjo,
die alle Nederlandse getuigen décharge
a priori als volstrekt onbetrouwbaar be-
strmpelde en daarentegen de door hem
gedagvaarde Indonesische getuigen on
voorwaardelijk als betrouwbaar be-
fhouwde, ondanks het feit dat hun ver
klaringen in de loop van het proces el
kaar herhaaldelijk tegenspraken en on
danks het feit, dat meerderen hunner
voordien al meermalen met de strafrech
ter in aanraking waren geweest en tot
vrijheidsstraffen veroordeeld.
EEN golf van verontwaardiging door
huiverde een gToot deel van de be
schaafde wereld toen de openbare
aanklager ondanks dit alles de doodstraf
requireerde.
Wij herinneren aan de bewonderens
waardige en moedige verdediging door
mevrouw Bouman, die hoewel geen ju
riste. met grote scherpzinnigheid de on
schuld van' haar cliënt trachtte aan te
tonen en aan het ontroerende ..laatste
woord" van Jungschlager, die aeide ón
danks alles vertrouwen te stellen in het
Indonesische recht en in zijn rechter.
EEN hogere macht heeft rechter
Maengkom van die uitspraak ont
slagen. Immers artikel 77 van het
Indonesische wetboek van strafrecht be
paalt, dat het recht tot strafvordering
vervalt door de dood van de verdachte.
En daarmede valt dan het doek oveT
een dramatisch proces, dat de ogen van
de gehele wereld tot zich trok en dat
vooral in Nederland felle verontwaardi-
gr.e heeft gewekt.
De laatste fase van dat proces is
Jungschlager bespaard gebleven. En geen
sterveling vermag te zeggen of er rëden
bestaat om daarvoor dankbaar te zijn
en wiè dat dan zou moeten wezen
Veranderlijk
De Bilt verwacht tot morgenavond:
Veranderlijke bewolking en overwe
gend droog. Vannacht plaatselijk lichte
nachtvorst, morgen middag ongeveer de
zelfde temperaturen als vanmiddag.
Zwakke tot matige wind uit noordelijke
richtingen.
(Opgemaakt te 11.15 uur)
20 APRIL
Zon op: 5.35 uur: onder: 1948 uur.
Maan op: 14.40 uur: onder: 3.20 uur
Hoogwater te Katwijk te plm. 11.26
Dit blad bestaat alt 14 pagina's.
totdat hU deze week naar het Tjikini-
ziekenhuis in Djakarta werd overge
bracht in verband met zijn klachten
over verhoogde bloeddruk.
Jungschlager heeft van de eerste dag
van zijn aanhouding af ontkend zich
aan strafbare handelingen te hebben
schuldig gemaakt Na het pleidooi, dat
mevrouw Bouman op 8 maart j.l ln het
proces hield, sprak hy zelf een pleitrede
uit. waarin hij zeide: „Ik Leon Nicolaas
Hubert Jungschlager. vechtend voor mijn
leven en mijn vrijheid, verklaar, met
God als getuige, onschuld:/ te zijn aan
alle mij ten laste gelegde feiten."
Necrologie
Leon Nicolaas Hubertus Jungschlager
werd op 31 januari 1904 in Maastricht
geboren. Na de HB S in zijn geboorte
plaats te hebben gevolgd, vertrok hi
naar Amsterdam, waar hij op de kweek
school voor de zeevaart een opleiding
voor koopvaardijofficier volgde. Als
stuurmansleerling voer hij daarna voor
de stoomvaartmaatschappij Nederland.
Na deze periode trad hij als stuurman
in dienst van de Koninklijke Paket-
vaart Maatschappij. Na alle rangen te
hebben doorlopen volgde tenslotte zijn
benoeming tot gezagvoerder bij deze
maatschappij.
Bil het uitbreken van de oorlog met
Japan was hy luitenant ter zee II by
de marine-luchtmacht in Nederlands-
Indië Na de slag in de Javazee, waar
aan ook hij deelnam, en de overgave
aan Japan, week hij met het overgeble
ven deel van de luchtmacht uit r
Australië.
Tijdens de oorlogsjaren kreeg hij een
opdracht naar de V S te gaan. waa~
hij de functie bekleedde van hoofdin
structeur voor navigatie in Jackson
'Mississippi!, een kamp voor de oplei
ding van oorlogsvliegers. Na enige tijd
werd hii benoemd tot commandant van
dit opleidingsinstituut. Leon Jungschla
ger was toen inmiddels bevorderd tot
kapitein-luitenant ter zee.
Na vervolgens in opdracht van de
Nederlandse regering in Londen een cur
sus te hebben gevolgd aan de school
voor officier van de inlichtingendienst
in New York werd hii commandant
navigator van een eskader van de Ne
derlandse luchtmacht Met dit eskader
stak hii nog tijdens de oorlog over naar
Australië. Van hieruit nam hy met de
Engelse en Amerikaanse luchtmacht deel
aan vele bombardementen. Nog voor de
Japanse overgave kwam toen Jungschla
ger bij de Nederlandse Inlichtingen
dienst. Bij het einde van de oorlog met
Gisteren zijn Koningin Juliana en
Prins Bernhard in Amsterdam aan
gekomen voor een vijfdaags bezoek
aan de hoofdstad. Het Koninklijk
Paar tijdens de inspectie van de
studenten-erewacht, die voor het
Paleis op de Dam stond opgesteld
proces, dat een vliegtuig van de Ame
rikaanse ambassade in Djakarta zou zijn
gebruikt voor illegale „droppings", wordt
verworpen.
Vice-admiraal Sheeley is waarnemend
rechter en auditeur-militair by de Ame
rikaanse Marine.
De verklaring, gedateerd Washington,
11 april, bevat meer dan 100 fotocopieën
van het logboek van het Amerikaanse
Jungschlager tijdens zijn proces
Japan was hy met de Engelse generaal
Christeson in Batavia, nog voordat de
Nederlandse 'roepen daar aankwamen, marinevliegtuig. dat tussen augustus 1951
Toen Spoor Inllchtjiióienst en februari 1953 door de Amerikaanse
de N.E.F.I S. verliet werd Jung- ambassade is gebruikt,
schlager in zijn plaats tot hoofd be- t
noemd. Na de overdracht van de soeve- rioolnomihn
reiniteit aan Indonesië werd hij in veeinemmg
Nederland gedemobiliseerd.
Als burger keerde hii daarna naar In- innd. de heer Freeman Matthews, heeft j antwoord"op een schrijven van
Volgens generaal Orloff was dit geheim
aanleiding lot de zuivering van 1937
Een vroegere generaal van het Rode leger. AJevander Orloff, heeft woensdag
op een persconferentie in de kantoren van het Amerikaanse tijdschrift „Life"
te New York de sensationele onthulling gedaan, dat wijlen Josef Stalin vroeger
agent is geweest van de tsaristische geheime politie.
Orloff. die levens een hoge functionaris van de N.KA .D. de geheime
dienst van Sovjet-Rusland is geweest, zei, dat dit „vreselyke geheim" de oor
zaak is geweest van dc liquidatie van maarschalk Toechatsjefsky cn zijn vrien
den en uileindelijk ook de aanleiding is van dc huidige anti-Stalinistische cam
pagne in Rusland.
Zioekof zou eindelijk de
waarheid onthuld hebben
Volgens Orloff is uit oude tsaristische
documenten, die door de NKVD zijn ge
vonden. gebleken, dat Stalin lang voor
de revolutie inlichtingen over de activi
teit van de bolsjewisten verstrekte aan
de tsaristische geheime dienst, de „Okh-
rana". Van deze vondst, zou, volgens Or
loff. mededeling zyn gedaan aan een
van de belangrykste communistische lei
ders in de Oekrane, Stanislas Kosslor. en
aan generaal Jakir. Maarschalk Toe
chatsjefsky. zou. na de inhoud van deze
documenten te hebben
Bloembollencorso
uitgesteld
4
4
f 'Speciale berichtgeving)
liet bloemen-corso in de bollen- k
f streek is opnieuw een week uitge-
4 steld en thans bepaald op zaterdag
4 5 mei. de bevrijdingsdag.
4 Op 28 april zullen nog niet alle f
4 kleuren, speciaal geel en oranje, die 4
f voor dit corso van belang zyn. in 4
k bloei staan. Om die reden is het 4
J corso een week uitgesteld. f
complot hebben gesmeed om Stalin te
arresteren en te liquideren.
De ontdekking van dit complot zou,
volgens Orloff. voor Stalin aanleiding
zyn geweest om zich te ontdoen van
allen die dit geheim kenden.
Orloff. zei dit „geheim" nooit te heb
ben durven onthullen, doch nu wel te
durven spreken omdat de Russische lei
ders een anti-Stalinistische campagne
zijn begonnen.
De huidige campagne is. volgens Or
loff. het gevolg van het feit dat Kroesjt-
sjef en zijn volgelingen van het „geheim"
op de hoogte zyn gebracht, waarschijn»
lyk door generaal ZJoekof. Deze laatst*
zou dit geheim sinds de grote zuivering
van 1937 angstvallig hebben bewaard en
het nu hebben onthuld om de huidige
Russische leiders te dwingen hun ziens
wijze te veranderen.
De huidige anti-Stalinistische campag
ne heeft, volgens Orloff, slechts één doel:
de Russische openbare mening voor te
bereiden op de onthulling van dit „ge
heim" betreffende het werkelyke ver
leden van Stalin.
zyn deelneming betuigt met het over-
lyden van haar broer. Het telegram volg
de op een brief, die de Amerikaanse
ambassadeur gisteren aan mevr. Van-
De Amerikaanse ambassadeur in ons kan—Jungschlager heeft gezonden ir
haar
donesië terug, waar hij werd opgenomen een telegram gezonden aan de zuster aan mevr. Eisenhower.
in de directiestaf van de K PM als chef
van de nautische dienst.
Leon Jungschlager droeg naast een
hoge Nederlandse onderscheiding hy
was officier in de Orde van Oranje-'
Nassau met de Zwaarden een Ame- I
rikaanse en een Engelse onderscheiding.
1 Jungschlager. mevrouw A Vankan- aandacht van dc echtgenote
Jungschlager, waarin hy mede namens Amerikaanse president vroeg
zün regering en het Amerikaanse volk proces-Jungschlager.
waarin zij de
de
Kind verdronken te
Nieuwveen
Het zevenjarig zoontje van de familie
De Vos van Muyden aan het Noord
einde te Nieuwveen. was gisteren tegen
de avond in een schuurtje naby de Kerk-
sloot hout gaan hakken. Toen de Jongen
wat lang weg bleef ging de familie zoe
ken. Reeds spoedig zag de moeder hem
in de Kerksloot dry ven. Enkele buren,
die m de omgeving in de tuin aan het
werk waren brachten hem op het droge.
Kunstmatige ademhaling en dokters-
hulp mochten echter niet meer baten.
Vlaggen halfstok
Het Nationaal Contactcomité Jung
schlager heeft een communiqué uit
gegeven, waarin het het Nederlandse
volk oproept de vlaggen halfstok te
hangen als teken van rouw over liet
plotseling overlijden van Jungschlager.
Amerikaanse verklaring
Juist vandaag had Jungschlagers ver
dedigster. mevrouw Bouman. nog een
verklaring overgelegd aan rechter
Maengkom van de Amerikaanse schout-
by-nacht W. R. Sheeley, waarin de ver
klaringen van getuige charge in het
Regering diep
geschokt
De Nederlandse regering is diep ge
schokt door het overlijdensbericht van
Jungschlager. dat onder zulke intens
tragische omstandigheden plaatsvond.
Zy heeft aanstonds in deze, voor haar
zo uitermate moeiiyke tijd aan me
vrouw Jungschlager haar deelneming
betuigd.
Jungschlégers toestand werd tot gis
teravond niet ernstig geacht. De pries
ter die hem de Sacramenten toediende,
was de geestelyke van de Tjipinang
gevangenis. pater Droog.
Deze arriveerde om 12 uur in het zie
kenhuis, doch vertrok spoedig weer,
mevrouw Jungschlager alleen met haar
echtgenoot achterlatend
Wederzijdse minzame ivoorden
konden het ijs niet breken
(Van onze Londense correspondent)
Tc oordelen uit de onmiskenbaar koele wijze, waarop dc Britten maarschalk
Boelganin cn Kroesjtsjef hebben ontvangen, mag worden aangenomen, dat
het bezoek van de beide Sovjetrussische leiders ook wat het uiterlijke be
treft, een geheel ander karakter zal dragen, dan dat van de uitbundige Malen
kof. die tenslotte in de Sovjet-Unie geen centrale positie meer inneemt. In
Portsmouth toonde het samengestroomde publiek gisteren bij het aan wal gaan
van Boelganin en Kroesjtsjef weinig geestdrift. Niemand juichte. Er werd
alleen hier cn daar gezwaaid, toen de stoet van 10 auto's naar het station
vertrok. Boelganin en Kroesjtsjef keken strak en groetten af en toe met een
langzame handbeweging. Achterin dc auto's, die op hen volgden, zaten, dicht
opeengepakt, leden van de Russische lijfwacht, grote zware mannen in lichte
jassen en met breed gerande hoeden. Ondanks alle veiligheidsmaatregelen
ging er iets verkeerd: een bloemenverkoper met een enorme mand narcissen
trok zich van de strenge afzetting by het station niets aan en liep langs de
stoet auto's zonder ook maar een blik op de Russische leiders te werpen, die
hem rakelings passeerden!
De Engelsen zijn niet van plan
zich op dwaalspoor te laten
brengen
De officiële begroeting na het verla
ten van de Sovjetrussische kruiser
duurde maar enkele minuten. Met een
uit zeven pullmanwagons bestaande
trein begaven de Russische leiders zich
naar Londen, vergezeld door de Britse
onder-minister van Buitenlandse Zaken
Lord Reading, onder wiens leiding het
programma van het bezoek is opgesteld,
de Britse ambassadeur in Moskou Sir
William Hayter, de Russische plaats
vervangende minister van Buitenlandse
Zaken Gromyko en de Russische am
bassadeur in Londen. Malik. Een reis
welke twee uur duurde, tydens welke de
lunch werd gebruikt. Precies op tyd om
02.15 uur stoomde de trein het Victoria-
station binnen. Ook hier heerste slechts
zakelijke formaliteit. Geen vlaggen, geen
volksliederen. Tenslotte is dit geen
staatsbezoek. De trein stond nauwelijks
stil, of Boelganin stapte met uitgestrek
te hand glimlachend op Sir Anthony
Eden af. Daarna verscheen Kroesjtsjef.
Eindelijk open kaart?
Eden. die voordien lange tyd had
lopen ijsberen, leek nerveus en gespan
nen. Ook Boelganin en Kroesjtsjef kon
den moeilijk uit de plooi komen. Vooral
Kroesjtsjef keek erg somber en voelde
zich kennelijk onwennig bij de terug
houdende Britten. De vriendelijke
woorden, die wederzijds gesproken wer
den, vermochten niet het ijs te breken.
Het kan zijn, dat de Sovjetrussische
leiders vermoeid waren door de lange
reis. maar het is ook mogelijk, dat zy
reeds terdege beseften, dat de Britse
regering hen hier heeft laten komen
niet een strikt zakelijk doel, 11.L om van
hen te eisen, dat zij nu cindelyk open
kaart spelen. De Britten zijn niet in de
stemming om zich op een dwaalspoor te
lalen brengen. Men herinnert zich maar
al te goed Kroesjtsjefs felle tirades
tegen Engeland en het Westen tydens
zijn tocht door India, Birma en Afgha
nistan en ook nog de verontrustende
opmerkingen daarna.
Nog dieper zijn de Engelsen gegriefd
door de anti-Britse Sovjetrussische
activiteit in het Mid den-Oosten. Wei
nigen geloven, dat het de Russen wat
dit betreft alleen maar te doen zou zijn
om door middel van wapenleveranties
aan Egypte en ander gestook diploma
tiek een stem in het kapittel te krijgen.
Tegenover de jongste in Moskou over
het Midden-Oosten afgelegde verzoe
nende verklaring staat Londen voorals
nog uiters' sceptisch. Men herinnert
zich hier ook menige euveldaad van het
Sovjetrussische regime, waarby zowel
Boelganin als Kroesjtsjef persoonlyk
nauw betrokken zijn geweest, met name
de opstand in Warschau tegen de Duit
sers tydens de bevrijding, welke Boel
ganin bewust heeft laten mislukken.
Slot op pag. 2
Zonnige stralende dag in overeenstemming
met het karakter van deze feestdag
(Van onze speciale verslaggever te Monte Carlo)
Het sprookje van Prinses Grace is werkelijkheid geworden. Nadat de vorst
van Monaco gisteren in dc troonzaal van het prinselijk paleis al wettelijk in de
echt was verbonden met de charmante Amerikaanse, is dit huwelijk hedenochtend
met alle pracht en praal, die deze miniatuurstaat maar op kon brengen, in do
kathedraal van dit rotsachtige vorstendommetje door mgr. Gilles Barthc, bisschop
van Monaco, kerkelijk ingezegend. Het was een stralende jonge Prinses, die na
een imposante kerkdienst, welke werd bijgewoond door vooraanstaande genodigden
uit alle delen van de wereld aan de arm van baar Prins de kathedraal verliet,
terwijl de ontroerend mooie kerkorgelmuzlek van Johan Sebastian Bach het kerk
gebouw tot in alle hoeken vulde en zich door de geopende deuren een uitweg naar
buiten zocht, de zonnige stralende dag tegemoet, die zo volkomen ln overeen
stemming was met het karakter van deze feestdag.
Slot op pag. 2