3=6 Coiijuiictuurverloop en inflatie zijn twee belangrijke vraagpunten Nog niet leeggepompte polder FILMS mSWEEK: HE, 95ste jaargang Zaterdag 14 april 1956 Derde blad no. 28806 Thans een ruime comfortabele wagen v.a. f. 6375.- fl H Beroepen op de kapitaahnarkt Winstmarge op het prodiikt is onzeker (Van onze financiële medewerker) Reeds meer dan een halfjaar is de regering doende het gevaar van een te ruime kapitaalmarkt af te wenden. De maatregelen tot beperking van het krediet en de laatste discontoverhoging hadden voornamelijk dat doel, n.l. de binding van de vrijkomende gelden voor langere tijd en het effect van deze maatregelen Is tot dusver wel reeds gebleken. Voor zover de cijfers van de particuliere banken thans strekken, kan worden geconstateerd, dat de om vang van de-«particuliere kredietverlen ing in de loop van dit jaar eerder is teruggegaan dan gestegen. Wij hebben vroeger al eens de vraag gesteld of hier niet aan het verkeerde eind werd begonnen, omdat bij vele ondernemingen vergroting van het be- dnjfskrediet noodzakelijk en ook wel verantwoord is. Maar hoe dit zij. de regering heeft met haar maatregelen en aanwijzingen voor de banken al thans bereikt dat tal van bedrijven rechtstreeks een beroep doen op de kapitaalmarkt, hetzij door de uitgifte van obligaties, waarvoor dan thans veelal de vorm van in aandelen conver teerbare obligaties wordt gekozen, hetzij door de vergroting van het eigen kapi taal en ook de laatste weken is weer een aantal nieuwe emissies aangekon digd. Het blijkt, dat er in het bedrijfs leven een grote behoefte aan -nieuw kapitaal bestaat, nu niet alleen nieuwe investeringen nodig zijn. gelijk dit doorgaans het geval is. maar het tempo van de noodzakelijke en gewenste ver nieuwingen aanmerkelijk is versneld en deze bovendien veel duurder moeten worden betaald dan voorheen. Vit de textielindustrie zijn daarvan onlangs sprekende voorbeelden gege ven. Een niet automatisch weefgetouw kost ca. f. 1000. een wcefautomaat f. 5.000. een moderne Sulzer-machine f. 30.000. Terwijl een handfilmdruk- installatie ca. f. 25.000 kost, moet voor een volautomatische f. 250.000 worden betaald en een automatisch werkende „Airconditioning" voor een middengroot bedrijf vraagt ca. een half miljoen. Dit zijn dan z.g diepte-investeringen, omdat ze niet slechts de vervanging van het oude produktie-apparaat bedoelen, maar op de verlaging van de kostprijs lan het produkt gericht zijn in de hoop dat op deze wijze de stijgende kosten van de handkracht kunnen worden opgevangen. Dit zal zonder twijfel ook de bedoe ling zijn van de A K.U., die thans de uitgifte van f. 10 miljoen aandelen 150% en van f. 29 miljoen in aandelen converteerbare obligaties heeft aange kondigd. hetgeen tot dusver door de beurs niet slecht is opgenomen, ook al is de koers van de aandelen deze week in overeenstemming met de algemene koersdaling wat teruggelopen. Dit is te meer opmerkelijk omdat de A.K.U. over het vierde kwartaal en het gehele jaar 1955 een lichte daling van het winst cijfer heeft te zien gegeven bij een verdere stijging van de omzet, hetgeen dus op een verminderde winstmarge per eenheid produkt wijst. De textielindustrie heeft het. gelijk wij eerder hebben opgemerkt, in ons land ook elders trouwens niet ge makkelijk. maar de A.K.U. is voortdu rend bezig door een verdere verschei denheid van haar produkten en met name door de bredere toepassing van haar Akulon-produkt, zich van dé tex tielmarkt minder afhankelijk te maken. Ook is enige tijd geleden door de pre sident-directeur. ir. Engel, medegedeeld dat grote investeringen nodig zijn ten einde een produktieverhoging van 10 12% tot stand te kunnen brengen, waardoor een betere aanpassing aan de vraag kan worden verkregen. Het prospectus-van de emissies is nog niet verschenen, maar zal ongetwijfeld over de bestemming van het nieuwe kapitaal nadere mededelingen bevatten. Uit het (eit. dat het kapitaal slechts met ca. 10% wordt verhoogd en het leeuwen deel der benodigde gelden uit de op brengst van een converteerbare obliga tielening zal worden verkregen, kan Intussen worden afgeleid dat de directie er naar streeft het eigen kapitaal, dat thans nog even groot is als 15 jaar ge leden. zo lang mogelijk te houden, ten einde de dividendmogelijkheden voor aandeelhouders niet al te zeer te be perken. Wat aan rente over de obliga tieschuld moet worden betaald, kan immers onder de bedrijfslasten worden opgenomen en zal dus fiscaal aftrek baar zijn, zodat om zo te zeggen 43% daarvan door de fiscus wordt betaald. Ook de emissiekoers van de aandelen 50% boven pari, waartegen bedenkin gen worden aangevoerd, is uiteraard aan de stabiliteit van het dividend en het aandelenrendement bevordelijk, zo mede aan een gunstige verhouding tus sen kapitaal en reserves. De A.K.U. had uit 1954 ca 150% van het kapitaal aan open reserves, waaronder een agio- rcserve. waaruit over 1954 3% als deel van het dividend is betaald, hetgeen ook voor 1955 zal geschieden. Deze agio- reserve bedroeg uit. 1954 f. 24 miljoen, waarvan als dividend over 1955 ca. f. 3 miljoen zal worden uitbetaald, doch waaraan door de aangekondigde emissie weer ca. f. 5 miljoen zal worden toe- Bevoegd. zodat ze dan ca. f. 26 miljoen ral bedragen, dat is ca. 23% van het rergrote kapitaal. Worden de conver teerbare obligaties t.z.t. in aandelen verwisseld, dan zal de agio-reserve met een belangrijk bedrag worden versterkt, rodat de verhouding tussen kapitaal en reserve dan weer gunstiger zal worden. Dat het thans bij de A.K.U. om grote bedragen gaat, blijkt wel uit het feit, aat in totaal een bedrag van f. 45 mil joen wordt gevraagd, terwijl uit. 1954 het saldo der liquide middelen nog f. 75 miljoen bedroeg, dat echter voor ca. f. 45 miljoen uit voorraden bestond. Behalve de A.K.U zijn er nog tal van bedrijven, welke de uitgifte van nieuw kapitaal of van obligaties hebben aan gekondigd. Dat in deze tijd de vorm van conver teerbare obligaties wordt gekozen, duidt er op. dat er ten aanzien van het toekomstig kapitaalsrendement, d.w.z. de winstmarge op het produkt enige onzekerheid bestaat, hetgeen verklaarbaar is, nu de conjunctuur zich op een topniveau bevindt en voortdurend gepoogd wordt een groter deel van de winst aan de werknemers ten goede te doen komen. Voor zover thans de jaarverslagen over 1955 zijn verschenen, moet worden gezegd dat de resultaten, algemeen ce- sproken, meevallen en in de meeste gevallen wordt ook een hoger dividend uitgekeerd. Bijzondere aandacht trok I deze week Thomassen en Dryver. die by een stijging van de exploitatiewinst van ca. 33 evenals over 1954 15% dividend uitkeert, maar bovendien 10% agiobonus in aandelen. Nog mooier maakte het Furness' Scheepvaart Agentuur Mpij.. die het dividend van 20 tot 25verhoogde, doch daaren boven 50% in aandelen uitkeert Dit. zijn uiteraard krachtige stimulansen voor de beurs, die deze week de aan delen van laatstgenoemde mpij op één dag 100% hoger noteerde. Hier staat tegenover dat bijv. de grote papierfa brieken Van Gelder. Berghuizer en de Kon Ned. Papierfabriek, ondanks een verdere stijging van de omzetten, met een lagere wmst uitkomen als gevolg van de door de regering opgelegde prijsstabilisatie. De jongste loonsver hogingen betekenen voor de bedrijven een verhoging van de loonsom met 5 a 8%. waaraan dan in de loop van 1957 m verband met de huurverhoging en de Ouderdomsvoorziening nog eens ten minste 4% zal worden toegevoegd, zodat de mogelijkheid van de door minister Zijlstra beoogde prijsstabilisatie hier e daar dan ook ernstig in twijfel wordt getrokken. Temeer, omdat, gelijk we verleden week hebben aangetoond, dc grond- stoffenprijzen nog steeds de neiging hebben om aan te trekken en de aan houdende vraag naar scheepsruimte de vrachten tot een niveau heeft opgestuwd, dat belangrijk uitgaat boven het hoogterecord van het vorige jaar. Met name de „wilde vaart" pro fiteert hiervan, waar dan tegenover staat dat ook hier de bedrijfskosten voortdurend stijgen en voor nieuwe schepen 3 a 5 maal zoveel moet wor den betaald als vóór de oorlog. Conjunctuurverloop en inflatiegevaar zijn daarom vraagpunten, waarop ook de meeste deskundigen het antwoord moeten schuldig blijven. T-B.C. in land: Nazorg is nog steeds belangrijke taak (Van onze Haagse redactie) De situatie van de TBC in ons land doet denken aan een polder, die in dertijd geheel ondergelopen was en waarin nu nog maar tien centimeter water staat. Vergeleken met vroeger is er een gro te verbetering, maar pompen blijft noodzakelijk. Ook trouwens als de polder geheel droog zal zijn gevallen. Want rondom staat het water nog zeer hoog. Deze beeldspraak heeft dr. J. Meijer, bestuurslid van de Kon. Ned. Centrale Vereniging tot bestrijding der TBC. tij dens een persconferentie betoogd dat het doel van de vereniging nog steeds met is bereikt en dat het TBC-gevaar aller oplettendheid voortdurend blijft eisen. Vele nieuwe therapeutische middelen zyn er de oorzaak van. dat in ons land het TBC-sterftecyfert steeds meer is gedaald, van 46 9 per 100 000 zielen in 1946 tot vermoedelijk 6.7 in het afgelo pen jaar. Ook het aantal nieuw gecon stateerde gevallen Is in dalende lijn. n.l. van 177.3 per 100 000 in 1949 tot 81 in 1955 Dit alles mag echter geen aanlei ding geven tot al te grote gerustheid. Pete Kelly's blues Jazz en chantage Lido Liefhebbers van jazz-muzie' en negerzang komen aan him trek in deze film. die overigens een nogal geforceerd scenario heeft, dat in het milieu van een clandestiene nachtclub in St. Louis uit de Jaren "20 6peelt. Afpersing, moord en tenslotte een schietpartij, waarin een schurk het onderspit delft tegen de held, die aanvankelijk voor chantage door de knieën ging, zijn de ingrediën ten van deze Warner color-film op het brede doek. Vanzelfsprekend ontbreekt het niet aan spannende momenten en verrassende wendingen. Pete's orkest laat heel wat. mooie nummers horen en tussen de bedrijven door weet de leider zich de gangster MoCarg van de nek te schudden, al kost dat niet weinig moeite. Bovendien slaagt Ivy erin het hart van Pete te veroveren, al evenmin zonder moeite, maar alles, de liefde zowel als de strijd tegen de chanterende drank smokkelaar, komt op z'n pootjes terecht. 08/15 Het drilsysteem in de oorlog Luxor Velen hebben indertijd ge noten van het eerste deel van de film „08/15". waarin het Duitse militaire drilsysteem belachelijk wordt voorge steld. In het tweede deel. dat thans in Luxor draait, wordt hetzelfde thema be handeld. doch hier is de situatie veel gevaarlijker geworden. De troep, waar mee wij reeds kennis maakten in het eerste deel van de film, bevindt zich aan het front in Rusland. Discipline, tot het uiterste doorgevoerd, is hier le vensgevaarlijk. doch de mannen trach ten zich met succes aan dit systeem te ontworstelen. Wanneer kapi- Zinvolwerk voor qehcuHicantp- OPENING VAN „DE STIPE". De minister van Sociale Zaken en Volksgezondheid, de heer J. G. Suur- hoff. opende gistermiddag in Surhuis- terveen. in het ontwikkelingsgebied oos telijk Friesland, de nieuwe gemeente- lyke sociale werkplaats „De Stipe" De minister merkte op. dat de thans heersende hoogconjunctuur meer kan sen biedt om de gehandicapten pas send en zinvol werk te verschaffen. De tewerkstelling van deze categorie heeft de laatste jaren een grote vlucht geno men In 1950 was het aantal personen dat werk vond krachtens de gemeente lijke sociale werkvoorzieningsregeling circa 1000. in 1952: 5000. in 1954 9000: dit aantal is thans reeds gestegen tot ruim 12.000. van wie er 4000 werk vin den in de z.g. ..beschutte wprkplaat- Sen". Het aantal van deze werkplaatsen nam in de laatste twee jaar toe van 67 tot 125. Jongetje uit derde verdieping NAGENOEG ONGEDEERD De 6-jarige Anthonius van Wattin- gen is uit Jiet dakraam van de derde verdieping van een woning in de Lange- straat te Amsterdaam gevallen. Hij stond ln het kozijn een klein raampje te lap pen in deze tijd van de grote schoonmaak is iedere hulp welkom! toen hij bij dat werkje uitgleed en om laag stortte. De jongen kwam op een glazen dakraam van de benedenver dieping terecht. Door de val brak het glas en Anthonius belandde uiteindelijk op de begane vloer. Met een bloedende wond aan zijn hoofd is hy naar het Wilhelmina Gasthuis vervoerd en. na behandeld te zijn. r,aar huis gebracht. Eerste aardbeien geveild Gisteren zijn op de groenteveiling te Roelofarendsveen de eerste glasaard - beien aangevoerd, n 1 vier doosjes, ieder inhoudende ongeveer 150 gram aard beien waarmee fruitteler Jac. de Jong ter veiling kwam De firma Oudhof uit Amsterdam werd eigenaar van deze primeur voor de som van 41 cent per aardbei. De TBC-bestrijding ziet zich in dit tydsgen richt voor nieuwe problemen gesteld, aldus dr. Meijer. Het feit dat de besmettingsbronnen zoveel dunner ge zaaid zijn. maakt het opsporen ervan veel kostbaarder. Twee andere vraag stukken. die nauw samenhangen zijn de „recidive" en de nazorg. In een grote Nederlandse stad be draagt het aantal genezen patiënten, dat opnieuw aan de TBC ten prooi valt. volgens een voorzichtige schatting 13% Door een goede nazorg - onderw erp van uitgebreide studies in de kring der Ned. Centrale Vereniging - kan veel ten goe de worden gewend. Immers, veel recidive is een gevolg van het feit, dat de genezen mens te rugkeert in of wordt gezet aan arbeid, die gezien zijn lichamelijke toestand te zwaar voor hem is. hetgeen de kans op terugkeer der ziekte belangrijk vergroot. Voortzetting onderzoek? Het algemene bevolkingsonderzoek heeft, veel vruchten afgeworpen. In me dische kringen is men het echter niet geheel eens over de vraag of dit soort onderzoek ook in de toekomst moet worden voortgezet of dat een gericht onderzoek van bepaalde, voor TBC vatbare, beroepsgroepen de voorkeur verdient. Zoals nu al het geval is bij vele ar beiders in bedrijven en onderwijzend personeel». Voor een blijvend algemeen onderzoek zou oi kunnen pleiten, dat behalve TBC-slachtoffers ook lijders aan longkanker kunnen worden opge spoord Collecte blijft nodig Deze persconferentie werd belegd n.a.v de Koningin Emma-collecte. die omstreeks deze tijd In geheel Nederland wordt gehouden. Doordat het publiek - ten onrechte - in de mening verkeert, dat het TBC- gevaar geweken is. vertonen de op brengsten van deze inzameling een da lende tendens. In 1916 bracht de collec te een half miljoen op. vorig jaar 350 duizend gulden Dc opbrengst blijft voor ca. 90% in de plaatsen, waar de collectes worden gehouden. De rest gaat naar dc NCV voor uitkeringen aan sa natoria en voor het verkrijgen van een goede nazorg. De collectes worden zo veel mogelijk op 21 april gehouden - de datum, waarop in 1910 Koningin Emma haar intrede in Amsterdam hield. i Dit is nu de manier om op de j fiets gespaard te blijven door de douches, die voorbijsuizende auto's zo gaarne over de tweewielers uit gieten. Een waardevolle tip. nu het i egenseizoen weer is aangebroken. tein Witterer echter bij de batterij wordt Ingedeeld, gaat het mis Deze kapitein komt uit het rustige achterland en heeft I niet het minste begrip van de oorlog. Iedere willekeurige soldaat zou meer verantwoorde bevelen kunnen geven, dan hij. Maar zyn wil is wet. ongeacht de consequentiesHet verzet van de manschappen en onderofficieren is weer kostelijk getekend, en de humor ont breekt niet. doch het karakter is veran derd: men leeft immers in de schaduw van de dood? Het eerste gedeelte van de film wekte wel eens de indruk een caricatuur te zijn van „de" Duitse officier en onder officier. Het tweede deel is dat veel minder. Hier wordt de realiteit geschil derd. zonder franje. Een wezenlijk on derdeel van deze werkelijkheid is de humor. Hier wordt getoond welk een verder felijke uitwerking het drilsysteem heeft gehad in de werkelijke oorlog. Wie het eerste deel heeft gezien zal ongetwijfeld ook het tweede deel willen volgen Zonder bezwaar kan men ech ter ook alleen dit deel gaan zien Deze uitstekende film is het waard, dat er grote belangstelling is! Don Camillo contra Peppone Kostelijke strijd Trianon Wie de vorige Don Ca- millo-films gezien heeft, begrijpt dat de strijd voort gaat De strijd tussen hem en Peppone de communistische burge meester van het Italiaanse dorpje, waar Don Camillo pastoor is. Het is tussen hen een voortdurend geharre war, goedmoedig weliswaar, maar toch met diepere ondergrond. Vooral nu de verkiezingen in het geding komen en Don Camillo het niet zou kunnen héb ben. wanneer Peppone tot Kamerlid gekozen werd. Dan legt hy telkens zyn hart open voor Onze Lieve Heer. met wie hij hele gesprekken voert en die hem op zijn fouten wyst. Dan komt Don Camillo wel tot inkeer, maar zodra hij Peppone ontmoet, begint het over en weer opnieuw nét twee kwajongens. I die elkaar dwars zitten zo véél zij kun nen. maar het au fond toch niet kwaad menen Peppone wordt gekozen tot Kamerlid, nadat hij eerst een moeilijk examen moest afleggen, waarbij Don Camillo hem in ruil voor een vergun ning een handje hielp. Don Camillo is ook niet van gisteren en weet best. hoe iets te bereiken. Peppone. gekozen tot Kamerlid, gaat zyn geliefd dorp verlaten. Het wordt een grandioze uittocht, omringd door zyn communistische vrienden. Peppone laat alles in de steek, het gaat immers om de Partij? Maar wie staat daar aan het eerst volgende stationnetje op wacht? Het is Don Camillo. die even een nummertje weg geeft en Peppone eens goed onder het oog brengt, wat hij eigenlijk beginnen gaat. Peppone be- grypt. Wanneer de trein weg rijdt, staat hy met zyn koffertje op het perron aan de andere kant Don Camillo heeft getriomfeerd' En samen rijden zij naar huis. als kinderen zo bly op hun fietsen. Alweer in felle strijd gewikkeld, de stryd wie het eerste thuis zal zijn Femandel met zijn unieke mimiek en zijn reusachtige plompe voeten, weer als d° kostelijke pastoor, die het zo dikwijls met zyn eigen geweten op een akkoortje gooit, daartegenover Gino Cervi, als de robuste communistische burgemeester, op wie de zoveelste over winning is behaald. Is hij niet, zoals voorspeld werd. met. een enorme kaars, overdag, de kerk binnengewandeld. ïn- plaats van stiekum in de nacht? Voor de Don Camillo-liefhebbers op nieuw een film met talrijke verrassin gen! Bedrogen echtgenoot" Kluchtig en pikant Casino Dardamelle is de (denk beeldige) naam van een hard werkende architect in Aix-en-Provence. Hij ge niet een uitstekende reputatie (ondanks het feit. dat hij bij de uitvoering van een opdracht bepaalde beslist noodza- kelyke dingen wel eens over het hoofd ziet en heeft een jonge, zeer charman te vrouw, die. evenals zovele anderen, iedereen probeert wijs te maken, dat zij „niets heeft om aan te treken". Op een kwade dag weigert de ijverige hui zenbouwer een by hem thuis bezorgd pakket, met daarin een niet al te goedkojie japon, in ontvangst te nemen, laat sta.an de rekening te betalen Een en ander is natuurlijk niet naar de zin van mevrouw Dardamelle. Zij be gint hevig te schelden en in haar drift verklaart zij haar man het met de huwelijkstrouw niet al te nauw te heb- ben genomen. Wanneer de bedrogen l echtgenoot de ernst van de situatie goed inziet besluit hy wraak te nemen. Op welke wijze hy dat doet zullen wij niet verklappen. Dat het allemaal wel weer in orde komt, op de dag van het carna val nog wel liefst, spreekt vanzelf. De hoofdrol in deze amusante film wordt vertolkt door niemand minder dan Femandel, ongetwijfeld Frankryk's grootste filmkomiek. Wie hem eenmaal op het witte doek gezien heeft zal ongetwijfeld van elke Fernandel-film kennis willen nemen. Zo ook van deze Zijn de dialogen van Marcel Pagnol. de vrouwelijke hoofdrol wordt gespeeld door Jaquelinc Pagnol. ..Bedrogen echtgenoot" is een zeer kluchtige en zeer pikante film Vooraf draait een aardig circusfilmpje. Eskader 8 keert terug Oorlogsromantiek in het Verre Oosten Rex-Theater Oorlogen zyn een ge beld object voor de filmindustrie, Zij bieden spanning en laten ruimte te over voor fantasie. Want de meeste oorlogs- films behandelen niet de oorlog als i totaliteit, maar nemen er een (in we zen onwezenlijk) individueel onderdeel uit. namelijk de belevenissen van I iemand, van een persoon, terwijl juist I in de oorlog de persoon, de individua liteit, volledig wordt uitgeschakeld. Wat niet wegneemt, dat personen als zodanig deelnemen aan een oorlog. Dat moeten ze wel. En omdat ze dat wel moeten is het mogelyk om iets over die persoonlijke beleving te vertellen. Zo ook in de film „Eikader 8 keert terug". Daarin wordt iets verteld over de belevenissen van oorlogsvliegers in de Koreaanse oorlog, de meest actuele die daarom de meest pakkende stof biedt. Accepteren wij eenmaal, dat een tra- giek en ellende als die van de Ko reaanse oorlog tot ontspanningsobject, wordt verheven, dan is in deze film, die iets laat zien van de menselijkheid ln de onmenselijkheid van een krachtme ting op leven en dood tussen mensen, niet onverdienstelijk. Er zit spanning en vaart in deze film, die zeker lief hebbers zal trekken van stoere roman- i tiet lüiAsn statiaia beta»- vafahXen jo»r\rnoe, o o o 1n woïdt OSmxlox koxtLoflwo&XvciochA. bUxmantotto Official DKW-dealer voor Leiden en omstreken: MABEL'S Autobedrijf N.V., Rijksstraatweg 336-340 („Den Deyl"), tel. 2545 K 1751 WASSENAAR. Official DKW-dealer voor de Bollenstreek en omgeving: BARKER'S Automobielbedrijf, Hoofdstraat 133, tel. K 2532-7427 - SASSENHEIM Imp. Hart Nibbrig Grceve N.V1 Parkstraat 91 Den Haag "^7, Cs ieidx rfyytd vxnMc vMai/sari de Omstel bvUJwtlWi 55.000<jutett om&ümbaayult waaidüj taharderifcav»

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1956 | | pagina 9