LEIDSCH
DAGBLAD
Mollet (oud-leraar!) kapittelde de
Amerikanen als stoute jongens
Mr. van Empel in ons land terug
WEERBERICHT
Vergissing van de „Luftwaffe*''
werd „schanddaad van vijand"
Dulles: „Wij blijven neutraal"
95ste jaargang
WOENSDAG 4 APRIL 1956
No. 28797
Directeur: J. W. Henny
Hoofdredacteur: J. Brouwer
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
f7.—per kwartaal; f2.35 per maand; f0 55 per week
Witte Singel 1, Leiden - Giro no. 57055
Telefoon Directie en Administratie: 25041; Redactie: 21507
Openhartigheid kan geen kwaad. maar
Kritiek van Franse premier (op
zichzelf mei juist) verbaasde
door toon en tijdstip
(Van onze Pari]se correspondent)
Een gepekelde verklaring, waarin de Franse premier Guy Mollet in het blad
„U.S. News and World Report" de Amerikaanse buitenlandse politiek op de
tocht heeft gezet, heeft in Parys allerwege verbazing gewekt: een pijnlijke ver
bazing bü de meeste Westelijke diplomaten, die gisteren met lange gezichten
rondliepen, een nogal verheugende verrassing bij het publiek, dat het wel waar
deert wnnneer een Franse premier geen blad voor de mond neemt, een gemeng
de reactie tenslotte bij de Franse pers, die links jubelde en rechts nogal terug
houdend was. Iedereen is het er overigens over eens, dat het meer toon en
tijdstip van Mollels salvo waren, die als surprises kwamen, dan de inhoud, die
voornamelijk een verdere detaillering was van de „New Look", die de minister
van Buitenlandse Zaken Pineau al eerder aan Frankrijks politiek had gegeven. In
feite heeft Mollet vooral verklaard, dat men zich in het conflict-Oost-West niet
blind mag staren op de militaire aspecten, maar dat het hoog tijd wordt de
economische hulp aan de onderontwikkelde gebieden onbaatzuchtiger te verlenen,
dat men niet botweg „neen" blijft zeggen op de Russische ontwapeningsvoor
stellen en dat men de ontwapening voor moet laten gaan op de problemen van
de Duitse hereniging en een Europees veiligheidssysteem. Hij onderstreepte
daarbij, dat Frankrijk trouw blijft aan de NAVO, die zo sterk mogelijk moet
blijven, dat Frankrijk geen ncutrallstische brug-politiek tussen Oost en West
wil voeren en dat de Franse Socialisten geen Volksfront wensen.
Binnenlandse politieke
factoren speelden rol
Vele van Mollets stellingen vinden
reeds meer en meer ingang in het Wes
ten. Het feit dat zij nii sensatie verwek
ken, ligt vooral in de manier waarop hij
ze naar voren bracht .Mollet, die eerder
als dogmaticus dan als tacticus een prijs
zal winnen, kapittelt zijn Amerikaanse
bondgenoten als waren zij stoute school,
jongens, iets waaraan zijn leraarsverle-
öen mogelijk met. geheel vreemd is. Hij
heeft zeker gelijk, wanneer hij opmerkt
dat de Amerikaanse hulp in Afnka en
Azië weinig sympatie heeft gevonden,
maar het is niet bijster hartelijk daar
aan toe te voegen, dat de Amerikanen
er in geslaagd zijn zich gehaat en ver
acht te maken iedere keer wanneer zij
een cadeau uitdeelden. Met evenveel
recht zouden de Amerikanen kunnen
antwoorden, dat Frankrijks na-oorlogse
politiek in Indo-China en Noord-Afrika
het Afro-Aziatische bloc ook niet be
paald van brandende liefde voor het
Westen heeft vervuld.
Pijnlijk voor Dillon, een oprecht
vriend van Frankrijk
Verbazingwekkend zijn toon en tijd
stip van Mollets verklaring, vooral om
dat kortelings de Amerikaanse ambassa
deur in Parijs, Dillon, Frankrijk publie
kelijk steun en sympatie heeft toegezegd
in het Algerijnse conflict! Een belofte
die Washington heel wat zweetdruppel
tjes moet hebben gekost. Dillon, een op
recht vriend van Frankrijk, staat nu wel
geducht in zijn hemd! Vraagt men zich
af wat Mollet er toe heeft gebracht dit
alles juist op dit moment zo te stellen,
dan is aannemelijk, dat hij nog eens
heeft willen onderstrepen, dat het dc
Franse regering ernst is met de „new
look" van Pineau. Maar er is meer.
Mollet en Pineau gaan binnenkort naar
Moskou en de passage over de Sovjetrus-
sische ontwapeningsvoorstellen heeft
Kroesjtsjef reeds doen jubelen. Bovenal
hebben de binnenlandse politieke over
wegingen een rol gespeeld.
PREMIER MOLLET
Het huidige kabinet probeert voortdu
rend een zo groot mogelijke meerderheid
in het parlement te verwerven. Mollets
verklaring nu gaf elk wat wils. De rech
tervleugel kan in zijn sas zijn met het
feit, dat de Verenigde Staten Frankrijk
zal steunen in Algerije. De Socialisten-
die lelijk in hun maag zitten met dat
Algerijnse conflict, dat ernstige span
ningen in de partij opwekt, worden ge
troost met het accent op de ontwape
ning en de bereidheid tot praten met
Moskou. De Communisten tenslotte gaan
gaarne akkoord met alles waarin zij de
mogelijkheid tot splitsing van het Wes
telijk bondgenootschap zien. Zover is het
overigens helemaal niet
Geen sprake van ontrouw
Men mag in Mollets openhartigheid
vooral geen ontrouw aan het vrije Wes
ten zien. Op het moment, waarop dat
Westen naar nieuwe wegen zoekt, kan
een beetje openhartigheid trouwens geen
kwaad. Juist omdat Mollet naast enige
geheel rasechte Franse belangen, zoveel
behartigenswaardige ideeën verdedigde,
is het misschien te betreuren dat hij zijn
openhartigheid in dermate stekelige vorm
heeft gegoten. Want als hij de Amerika
nen verwijt, dat zü het Franse spreek
woord „het is niet wat men geeft, maar
hoe men het geeft" niet indachtig zijn,
dan zou men Mollet een ander Frans ge
zegde voor de voeten kunnen werpen, het
spreekwoord namelijk, dat iets zegt over
de toon, die de muziek maakt.
Geef mij bewijzen!"
Dringende
aan Amerika
en Engeland
(Speciale berichtgeving)
„Geef mij bewijzen!" is de dringende vraag, die mr. A. C. van Empel via
Den Haag tot de regeringen van Engeland en Amerika heeft gericht. Maar
die vraag bleef tot dusverre onbeantwoord.
„Onbegrijpelijk", zegt mr. Van Empel. „dat men de illegale wapendroppings,
die bij het proces-Jungschlager ter sprake gekomen zijn, op zich Iaat zitten
en er moeten bewijzen zijn, dat dc bewuste vliegtuigen nimmer zulke drop
pings hebben uitgevoerd. Dat kan met logboeken e.d. worden aangetoond.
Temeer daar er nog verdere rechtsmiddelen zijn om voor Jungschlager te
pleiten, is het van het grootste belang, dat die beu ijzen op tafel komen.
Zaterdag Is mr. Van Empel na een
verblijf van vijf weken in Indonesië en
twee en een halve week in Singapore
in zijn woning te Hilversum terugge
keerd. Hij zeide te menen dat het feit.
dat de wereld thans scherp de gebeur
tenissen in Djakarta volgt, weinig in
druk maakt in Indonesië. Het is zaak
om juridisch gefundeerd de aantijgin
gen tegen Jungschlager en de fantasie
verhalen over droppings te ontzenuwen.
De bewijzen daarvoor bevinden zich in
Engeland en Amerika.
Direct na het absurde requisitoir van
de Indonesische Officier van Justitie.
Soenarjo, wilde hij zich daarover tot de
ambassadeurs van beide landen in Dja
karta wenden, maar op aanraden van
de Nederlandse Hoge Commissaris.
Graaf van Bylandt. werd het verzoek
door Den Haag rechtstreeks tot het
State Departement en het Foreign
Nieuw komplot tegen
Argentijns bewind
Meer dan honderd personen, die er
van worden verdacht te hebben deel
genomen aan een Peronistisch komplot
tegen de Argentijnse regering, zijn
dinsdag van de provincie Mendoza naar
Buenos Aires overgebracht.
Volgens regeringskringen in dc pro
vinciale hoofdstad Mendoza hadden de
samenzweerders plannen gemaakt om
verrassende aanvallen te ondernemen
op militaire hoofdkwartieren vliegvel
den en radiostations De Argentijnse
autoriteiten hebben volgens deze krin
gen de samenzweerders hun gang laten
gaan tot enkele uren voordat de eerste
aanval zou worden ingezet. In de stad
Mendoza is de rust thans weergekeerd.
Aanhoudend koud
De Bilt verwacht tot morgenavond:
Plaatselijk zware nachtvorst. Morgen
vrij veel bewolking met wat regen, hagel
of sneeuw. Overwegend matige wind,
aanvankelijk krimpend naar zuidelijke
richtingen. Later draaiend naar noor
delijke richtingen. Koud.
(Opgemaakt te 11.15 uur).
5 APRIL
Zon op: 6.08 uur; onder: 19.23 uur.
Maan op: 3.34 uur: onder: 13.17 uur.
Hoogwater te Katwijk te plm. 1052
uur (Doodtij).
l)e nummer bestaat uit 10 pagina's
Office gericht. Maar er kwam geen
enkel commentaar
Behalve revisie in cassatie teneinde
recht te krijgen voor Jungschlager. is
er ook nog het middel van een volks-
rechterlijke actie tegen Indonesië. Men
noemt dit „deni justicezo n actie heeft
alleen dan kans van slagen, als kan
worden aangetoond dat onrecht wordt
gedaan aan een Nederlands onderdaan.
Dus. „bewijzen!"
Al even onbegrijpelijk als het uitblij
ven van antwoord op de vraag om
die bewijzen, noemde mr. Van Empel
de uitlating van de Amerikaanse mi
nister van Buitenlandse Zaken. John
Foster Dulles, in Djakarta, dat hij
niets van de zaak Jungschlager af
wist
„Dit", aldus mr. v. Empel. terwijl onze
ambassadeurs met de doorgetclcgra-
feerde passage's uit Socnarjo's requi
sitoir in dc hand bewijzen tegen het
droppingsverhaal hebben gevraagd."
Zowel Soenarjo als rechter Maengkom
weigerden mr. Van Empel te ontvan
gen. Hij bleef tenslotte maar uit de
rechtszaal weg. omdat elk contact met
mevrouw Bouman verboden was
Mr Van Empel zeide zeer veel waar-
i dering te hebben voor de steun van de
j Amsterdamsche Bank, die fotokopieën
van Jungschlager's cheques overlegde.
I voor de hulp van de K P.M. en van het
I Nederlandse Hoge Commissariaat.
Nieuwe Sovjetrussische proef
met kernwapens
De voorzitter van de Amerikaanse
Commissie voor atoom-energie heeft
maandag bekend gemaakt, dat de Sov
jet-Unie enkele dagen geleden opnieuw
een proef met kernwapens heeft uitge
voerd. Dit is de zesde maal in de afgelo
pen acht maanden, dat de V.S. een der
gelijke Russische proef vermelden. Er
werd niet bij gezegd of het hier een wa
terstofbom betrof.
Voor de eerste maal sinds 1946 zal de
pers ooggetuige mogen zijn van een
atoomontploffing in de Stille Oceaan.
Bij de proeven die omstreeks 1 mei op
het eiland Ennvetok gehouden worden,
zullen vijftien journalisten aanwezig mo
gen zijn.
Het wrak van het Amerikaanse
verkeersvliegtuig, dat op enkele
kilometers afstand van het vliegveld
van Pittsburgh tegen een heuvelrug
te pletter sloeg. Tweeëntwintig in
zittenden kwamen om het leven,
veertien wisten zich gewond in vei
ligheid te brengen doordat het
toestel brak en een grote gaping in
de wand ontstond.
Soekarno eind mei naar V.S.
Een woordvoerder van de Indonesi
sche ambassade te Washington heeft
medegedeeld, dat president Soekarno
eind mei naar de V.S. hoopt te komen.
Soekarno denkt 14 dagen in de V S te
blijven Hij zal vergezeld worden door
verschillende officiële persoonlijkheden
en 7 Indonesische journalisten.
Duitse bommenwerpers verdwaalden in
mei 1940 en bombardeerden Freiburg
Het Duitse „Institut für Zeitgeschich te" heeft in een rapport meegedeeld,
dat het bombardement van Freiburg een vergissing van de Luftwaffe ge
weest is. Dit bombardement, op 10 mei 1940, eiste 57 doden. Hitier voerde het
aan als reden voor zijn „vergeldings-bombardementen" op Engeland. Dc
Duitse propaganda noemde het een „schandaad van de vijand".
De Duitse bommenwerpers, die de „aanval" uitvoerden hadden opdracht
Dyon in Frankrijk te bombarderen, maar door het slechte weer verdwaalde de
formatie, en liet 69 bommen los op Freiburg. (Waarvan er 24 niet ontploften).
Toen Gocrlng van de vergissing op hoogte gesteld werd, zou hy gezegd
hebben: „dat is wel een prachtig begin van onze veldtocht. De Luftwaffe en ik
staan voor gek. Hoe moeten we dit aan het Duitse volk verklaren?"
De geweldige militaire basis van het
Amerikaanse leger nabij Kaiserslautern in
West-Dultsland. zal de eerste basis bulten
de Verenigde Staten zyn die door „Nike"
luchtafweerraketten verdedigd zal worden
Volgens Amerikaanse eutorlteiten zullen
vier tot zes batterijen van deze gelelde
projectielen ln de loop van dit Jaar rond-
-m deze basis gestationeerd worden.
Moge men beter begrijpen, wal ik deed
De Amerikaanse minister van Buitenlansc Zaken, John Foster Dulles, heeft
gisteren op zijn persconferentie verklaard, dat de Verenigde Staten niet de Ne
derlanders in hun economische positie in Indonesië willen vervangen.
Voorts zei hij, dat de V. S. hun neutrale houding in het Nederlands-Indo
nesische geschil inzake Nieuw-Guinea zouden handhaven.
De Australische onderzeeboot-
„Arunta" heeft een driedaags opera
tioneel bezoek aan Hollandia ge
bracht. Op de bovenste fotó: liet
schip in de haven van Hollandia.
op de onderste foto gouverneur dr.
van Baal. die de erewacht groet
bij het betreden van de oorlogs
bodem.
Dulles bracht in herinnering, dat in
Indonesië veel Nederlands kapitaal ge
ïnvesteerd is. De Ver. Staten zyn in het
geheel niet van plan de Nederlandse be
langen te verdringen of particuliere
dc Ver. Staten en alle vrije landen.
Dulles uitte de hoop, dal men beter
zal begrijpen, wat hij in Djakarta deed
en zei.
Op
i vraag over verklaringen in
Amerikaanse initiatieven daartoe san het pr0ces-Jungschlager. dat een Ame-
rikaans vliegtuig was gebruikt voor het
vervoer van munitie voor Indonesische
opstandelingen, zei Dulles tenslotte, dat
hij zich nooit uitliet over vragen, die
onderworpen waren aan het oordeel van
een rechtbank, en dat deze verklaringen
in iedei geval door de ambassade van
de Ver. Staten te Djakarta waren tegen
gesproken.
te moedigen.
Over de handhaving van de neutrale
Amerikaanse politiek inzake N'euw-
Guinea zette Dulles uiteen, dat het nier
traditionele Amerikaanse politiek be
treft. De twee landen, die een geschil
hebben, zijn vrienden van de Ver Sta
ten.
Dulles zei over dc Nederlandse te
leurstelling inzake zyn verklaringen
in Djakarta, dat hij maandag hierover
vriendschappelijk met de Nederlandse
ambassadeur in Washington had ge
sproken; hij hoopte, dat dit onderhoud
de toestand duidelijk had gemaakt.
Hü voegde hieraan toe, dat hy er
van overtuigd was. dat zyn houding
in Djakarta over het geheel genomen
overeenstemde met de belangen van
Veertig (loden door
stormen in de V.S.
Stormen in vele delen van de Ver.
Staten hebben dinsdag aan een 40-tal
mensen het leven gekost. Er zyn zeker
200 gewonden en de materiële schade
loont in de miljoenen.
Van de dertien staten in het midden
en zuidwesten werd Michigan het he
vigst getroffen. De plaats Hudsonville
met 1.100 inwoners werd met de grond
gelijk gemaakt.
Het blijft de vraag of Den Haag de
uitspraken van minister Dulles, ken
nelijk beoogden om de ontstemming en
ongerustheid in Nederland weg te ne
men. volkomen geruststellend zal
achten.
Jongetje verdronken
te Nieuwveen
Gistermorgen te ongeveer half 12 is
het byna 2 jarig zoontje van de fam
Mastwyk wonende aan de Hogendijk
i v in een onbewaakt ogenblik in een
sloot nabij de ouderlijke woning geraakt
en verdronken. Dokter v. Dongen, die
spoedig ter plaatse was heeft met be
hulp van een E.HB.O.-ster gedurende
enige tyd kunstmatige ademhaling toe
gepast maar dit mocht niet meer bates:.
Unie opheffing
goedgekeurd
Verplichtingen worden
nagekomen
Het Indonesische Kabinet heeft gis
teravond ii. een buitengewone zitting,
die tot vanmorgen duurde, haar goed
keuring gehecht aan het nieuwe wets
ontwerp betreffende de eenzijdige op
heffing van de Nedcrlands-Indoneri-
sche Unie. Het wetsontwerp zal vrijdag
a.s. aan het Parlement worden voor
gelegd. Verwacht wordt, dat het Par
lement de debatten over dit onderwern
beëindigd zal hebben, voordat het 21
april op reces gaat.
De eerste vice-premier. Mohammed
Roem. verklaarde, dat het nieuwe wets
ontwerp niet veel verschilt van het
oude. dat reeds door het Kabinet goed
gekeurd was. maar dat president Soe
karno weigerde te tekenen. Het nieuwe
wetsontwerp voorziet in „afbreking van
de Indonesische-Nederlandse betrekkin
gen, die gebaseerd zijn op de overeen
komsten van de Ronde Tafel Conferen
tie". aldus Roem die er de nadruk op
legde, dat door het wetsontwerp de
„speciale betrekkingen met de Nederlan
ders worden afgebroken, die moeten wor
den vervangen door normale betrekkin
gen".
Roem legde er voorts de nadruk op,
dat het opheffen van de Unie niet be
tekent. dat Indonesië zyn verpllchtin-
Indonesië aan andere landen, niet
meer zal nakomen. „De regering zal
voortgaan met het betalen van der
gelijke schulden", aldus Roem.
De wet zal met terugwerkende kracht
geldig zfjn vanaf de dag, dat de vorige
regering de Nederlands-Indonesische
Lulls eenzijdig heeft opgezegd.
