LEIDSCH
DAGBLAD
Amerika zwijgt tot nu toe over
proces Juiigschlager
WEERBERICHT
FRANS-WESTDUITS AKKOORD
OVER DE SAARKWESTIE
Vader bij brand omgekomen
van
Indonesië wil graag liulp
de Sovjets aanvaarden
Overstromingen en lawines in
vele delen van Europa
95ste jaargang
MAANDAG 5 MAART 1956
No. 28773
Directeur: J. W Henny
Hoofdredacteur: J. Brouwer
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
f7.— per kwartaal: f2 35 per maand; f0 55 per week
Witte Singel 1, Lelden - Giro No 67055
Telefoon Directie en Administratie: 25041: Redactie: 21507
Toch bij sommige autoriteiten
wel bezorgdheid merkbaar
Nederlandse voorlichting deed wat zij kon
(Van onze correspondent in Washington.)
De Nederlandse diplomaten en voorlichters in Amerika hehhen uiteraard
gedaan wat zij konden teneinde Nederlands positie ten aanzien van de
moeilijkheden met Indonesië duidelijk te maken aan de Amerikaanse
autoriteiten, aan de pers in de V.S. en aan de radio en televisie. Men zal
zich in Nederland wellicht afvragen, in hoeverre zij daarmede succes
hebben gehad.
De moeilijkheden met Indonesië van de laatste weken betroffen vooral
twee zaken: de opzegging van de Unie en het proces Jungschlager. Hoe
heeft nu bijvoorbeeld de Amerikaanse pers op deze gebeurtenissen ge
reageerd?
teit te laten varen en zo mogelijk een
houding aan te nemen, die door de
zelfstandig geworden of naar zelfstan
digheid strevende gebieden wordt ge
waardeerd.
Deze neiging bespeurt men zowel in
republikeinse als democratische kring
en de verkiezingen van november 1956
zuil endaarom geen invloed hebben op
genoemde tendentie. Politiek bezien kan
men deze tactiek van verscheidene Ame
rikanen wel begrijpen, doch de taak van
Nederlandse diplomaten en voorlichters
is daardoor extra moeilijk geworden.
Over de opzegging van de Unie heeft
in de meeste belangrijke Amerikaanse
couranten niet meer dan een berichtje
gestaan. De strekking daarvan was, dat
thans ook de laatste band tussen Ne
derland en Indonesië was verbroken. Al
leen de „Washington Post" heeft com
mentaar geleverd. De beschouwing in
deze courant bevatte een opmerking, die
voor Indonesië niet al te aangenaam was.
Men wees er namelijk op, dat het geen
goede indruk maakte, wanneer een
nieuwe staat achteloos omsprong met
internationale overeenkomsten De schrij
ver van het artikel betreurde het. dat
Indonesië ook de financiële en econo-
misohe overeenkomsten met Nederland
had
Geen enkele andere courant heeft
echter tot dusverre commentaar gele
verd over de opzegging van de Unie
en ook over het proces waarin
Jungschlager gewikkeld is, wordt in
Amerika niet geschreven.
Moet men hieruit nu concluderen dat
de Nederlandse voorlichters met hun
mijns inziens zeer helder gestelde toe
lichtingen aan de pers. weinig resultaat
hebben gehad? Overweldigend kan men
het succes zeker niet noemen, maar men
moet niet vergeten, dat ook de Indone
siërs in deze niet stil hebben gezeten
Zij hebben energieke pogingen gedaan om
Nederland verantwoordelijk te stellen
voor wat er gebeurd is en hun voorstel-
Nederland
overhandigde nota
Antwoord aan Indonesië?
Zaterdag is in het ministerie van
Buitenlandse Zaken te Den Haag aan
de Indonesische zaakgelastigde, de heer
Kwee Djie hoo, een nota overhandigd,
welke een antwoord zou inhouden op
de Indonesische nota van de vorige
maand, waarin aan dc Nederlandse re
gering werd medegedeeld, dat Indone
sië had besloten uit de Nederlands-
Indonesische Unie te treden en zich
dientengevolge niet meer gebonden
achtte aan de daaraan verbonden
overeenkomsten.
Over de inhoud van de nota konden
nog geen nadere inlichtingen worden
verkregen.
Westduitse minister
doet aanval op rode
ambassadeur Zorin
De westduitse minister voor atoom
kwesties, Strauss, heeft in een rede in
de Beierse stad Erlangen een aanval
gedaan op de Sovjetrusssqhe ambas
sadeur Zorin. die hij „de specialist num
mer cén voor het effenen van de (com
munistische) weg naar de macht" noem
de. Zorin heeft indertijd als Sovjetrus-
sisch ambassadeur in Praag door het
leggen van een „tijdbom" Tsjecho-Slo-
wakije tot een communistische staat ge
maakt. aldus herinnerde Strauss zijn toe
hoorders. De minister sprak voorts over
„zekere industriëlen in Noord-Duits-
land". die van mening zijn dat Bonds
kanselier Adenauer zo vlug mogelijk
moet verdwijnen, zodaf zij zaken met
Communistisch-China kunnen gaan
doen. Hij doelde hierbij kennelijk op dc
staat Noordrijn-Westfalen. waar kortge
leden de Vrije Democraten (z.g. Libera
len I te zamen met de socialistische op
positie de partijgenoot van de Bonds
kanselier, Karl .Arnold, ten val hebben
gebracht.
Wisselend bewolkt
De Bilt verwacht tot morgenavond:
Wisselend bewolkt met enkele ver
spreid optredende buien. Matige tot
krachtige wind in hoofdzaak tussen
noordwest en west. Vannacht tempera
tuur om het vriespunt.
(Opgemaakt te 10 uur:
Zon op: 7.17 uur: onder: 18 31 uur.
Maan op: 4 04 uur; onder: 12 18 uur.
Hoogwater te Katwijk te 10.20 en 23 05
uur (Doodtij).
De nummer bestaat alt 10 pagina's
ling van zaken heeft absoluut geen In
gang gevonden in Amerika Dat de In
donesiërs geen succes hebben gehad kan
men voor een deel op het credit boeken
van de Nederlandse voorlichting
Een aantal .Amerikaanse autoriteiten
heeft zich wel degelijk bezorgd getoond
ten aanzien van wat Djakarta besluit
en doet. Dit geldt met name ten aan
zien van de jongste ontwikkeling in het
proces tegen Jungschlager. Mochten
de Indonesiërs in deze zaak geen ma
tiging betrachten, dan zou hun dat di
plomatiek geen goed doen en dan zou
ook de Amerikaanse pers waarschijn
lijk aandacht aan het geval gaan
schenken.
Teken des tijds
Reeds geruime tijd is de Amerikaan
se diplomatie geneigd een neutrale
houding aan te nemen in conflicten
tussen moederland en koloniën en zelfs
tussen ex-koloniale mogendheden en
onafhankelijk geworden gebieden. Nu
de Sovjet-Unie zulk een intensieve
flirt begonnen is met de Afro-Aziati-
sche landen, is in Amerika de tenden
tie onmiskenbaar om zelf die neutrali-
Telegrammen namens
Nederlandse vrouwen
Het damescomité van Actie Neder
land deelt mede naar aanleiding van
de zaak-Jungschlager telegrammen te
hebben gezonden aan Koningin Juliana
Prinses Wilhelmina, minister-president
Drees en mevrouw Bouman.
In de telegrammen aan H M de Ko
ningin en Prinses Wilhelmina doet het
comité namens de Nederlandse vrouwen
het dringend verzoek „al uw krachten
te willen aanwenden om de doodstraf
van Jungschlager te voorkomen en hulp
te verlenen aan mevrouw Bouman in
haar zo uiterst moeilijke taak" In het
telegram aan dr Drees wordt gevraagd,
of de Nederlandse regering de nodige,
voorzorgsmaatregelen heeft getroffen
opdat mevrouw Bouman „niet het slacht,
offer worde van een anti-Nederlandse
hetzecampagne"
Aan mevTOUw Bouman zelf heef', het
comité een telegram gezonden waarin
haar „hulde eri dank voor uw heldhaf
tige houding bij uw wanhopig pogen om
de rechten van de mens te verdedigen"
wordt gebracht.
Grote wederzijdse waardering tassen
kanselier Adenauer en minister Pineau
Bij de Frans-Westduitse besprekingen, in het bijzonder over de toekomst
van het Saargebied, is zaterdag „een aanzienlijke mate van overeenstem
ming" bereikt. De Franse minister van Buitenlandse Zaken, Pineau, en de
Westduitse Bondskanselier Adenauer spraken bijna een uur met elkaar
onder vier ogen. Pineau verklaarde daarna, dat de wederzijdse standpunten
elkaar „zichtbaar genaderd" waren, al was het natuurlijk onmogelijk alle
hangende vraagstukken met één slag uit de wereld te helpen. Pineau
noemde Adenauer „een groot Europeaan", die altijd had gewerkt voor
samenwerking tussen Frankrijk en Duitsland. Adenauer noemde het overleg
met de Fransen „zeer vruchtbaar". De overeenstemming tussen de Franse
en Duitse standpunten kwam ongeveer hierop neer, dat de Fransen erkend
hebben, dat het Saargebied weer deel van het Duitse rijk moet uitmaken,
waartegenover de Duitsers bereid zijn tot kanalisering van de Moezel over
te gaan, ofschoon de industriëlen van het Roergebied hiertegen zijn van
wege de daardoor mogelijke concurrentie van het Franse industriegebied.
Hij wilde zijn kinderen redden
Bq een kleine brand in een benedenwoning in de Eerste Jan Steenstraat te
Amsterdam is de 60-jarige G. Dragt, die zich in de vlammen uaagde omdat
hü zijn twee kinderen wilde redden, omgekomen.
Een tragische bijzonderheid is daarbij, dat de kinderen inmiddels aan de
voorzijde van het huis door brandwacht Kroos en agent L. H. Krekelaar naren
gered. De vader, die aanvankelijk aan de achterzijde de tuin in was gerend,
was hiervan niet op de hoogte.
De 3-jarige Harm en de 5-jarige
Chris werden als gevolg van rookver
giftiging in bewusteloze toestand naar
het Wilhelmina Gasthuis gebracht,
waar hun toestand redelijk bleek. Zij
hebben belden vrij ernstige brandwon
den opgelopen.
De oorzaak van de brand, die zater
dagochtend uitbrak, is niet bekend.
De woning had een voorkamer, een
tussenkamer. een achterkamer en een
keuken. Daarvan is alleen de voorka
mer. waarin zich de kinderen bevonden,
niet uitgebrand Hun vader, een nacht
portier. lag in de tussenkamer te sla
pen. terwijl de 33-jarlge mevr. Dragt
aan het werk was in een café aan de
Nieuwendijk.
In zijn nachtgoed zagen huurlieden
omstreeks half twaalf de ontzette va
der Dragt ln de tuin rennen, terwijl hij
Baden
en Ulmer
leven
De officier -an Justitie Soenarjo
beeft de juistheid ontkend van Neder
landse berichten, dat enige Neder
landse arrestanten verdwenen of ge
storven zouden zijn. Hjj zei dat twee
arrestanten. Frans Baden en Ulmci
Nederlandse arrestanten. Zjj hadden
voor de rechter verklaringen, die zjj
bij het vooronderzoek hadden afge
legd, herroepen In verband daarmee
was nader onderzoek nodig.
Een trein in de stijl van 100 jaar
geleden reed van Southend naar
Londen ter gelegenheid van het
eeuwfeest van de London-Tilbury
and Southend Spoorwegmaatschap-
pij. De uitgenodigde passagiers
waren gekleed in kostuums van
die tijd.
Om te bewijzen, dat zij nog ln leven
zijn, liet Soenarjo beide arrestanten
naar zijn huis brengen, waar zij Indone
sische verslaggevers ontmoet hebben.
Soenarjo zei. dat zolang het onderzoek
voortduurt. Baden en Ulmer geen bezoek
mogen ontvangen
Wij willen Nederlandse reactie voor zijn
Indonesië is voornemens zijn pogin
gen tot het verkrijgen van financiële
en economische hulp van dc Sovjet-
Unie te intensiveren. Dit heeft de In
donesische zaakgelastigde in Moskou,
thans gescheiden ziju van de andere P».gxf tf|r W' II Tv nocnni
Nederlandse arrestanten. Zii hadden AI til UT U.I1. IXeeSOlll
overleden
Groot verlies voor wetenschap
Op ruim 79-jarige leeftijd is in de
nacht van zaterdag op zondag over
leden prof. dr. W. H. Keesom. die
van 1923 tot 1945 hoogleraar was
te Leiden in de natuurkunde en zich
wereldnaam verworven heeft door
enkele spectaculaire experimenteel-
wetenschappelijke prestaties zoals
het in vaste vorm brengen van
helium en het vestigen van een
absoluut kouderecord. en die boven
dien met een enorme werkkracht en
degelijkheid op een breed terrein
van de natuurkunde der extreem
lage temperaturen met rijke vruch
ten werkzaam is geweest.
Voor een uitvoerige beschouwing
over zijn persoon en werk verwijzen
wij naar elders in dit blad.
om hulp schreeuwde. Hij drong het
brandende huis weer binnen en kwam
er niet meer uit De brandweer trof zijn
verkoolde lichaam een uur later in de
nog rokende tussenkamer op het bed
aan.
Het gezin heeft nog een derde zoontje,
de 7-jarige Gerrie. die op school was
toen de brand woedde.
dc heer Darmantn, op een persconfe-
tie te Moskou verklaard.
Deze persconferentie had tot doel
een uiteenzetting te geven van dc In
donesische positie na dc opzegging van
de Nederlands-Indonesische Unie en
de R.T.C.-akkoorden.
financiële e
economische steun.
Indonesië, aldus de verklaring ver
der. verwacht b(j voorbaai dat Neder-
land op Indonesië aanvallen zal richten
De zaakgelastigde zei. dat Indonesië ult hoofde van ten onbuigzame houding
zich reeds tot andere landen, waaron- van Indonesië tijdens de onderhande
der de Sovjet-Unie had gericht voor "n8en te Genève.
De Indonesische zaakgelastigde, die
de verklaring aan de pers verstrekte,
lichtte verder toe. dat naar Indonesi
sche verwachting. Nederland bij de V.
N. een protest zal indienen over het
uittreden door Indonesië uit de Unie
en de opzegging van economische en
financiële overeenkomsten. IVU heb
ben. aldus Darmanto met onze ver
klaring de bedoeling, aldus vooruit te
lopen op commentaren, bv tn Neder
land of In andere landen, die Moskou
zouden kunnen bereiken Hjj voegde
hieraan toe, dat zjjn handelwijze ..on
gewoon" was. maar „dat het doel de
middelen heiligt".
Door bemiddeling van de Indonesische
ambassade te Moskou, heeft Indonesië
Nederland ervan beschuldigd, hardnek
kig te pogen, een „zeei impopulaire"
Unie met Indonesië te handhaven. Tege
lijk heeft Indonesië Ruslands ..voortdu
rende steun aan onze zaak" erkend
In de verklarng wordt te verstaan
gegeven dat Indonesië, na het eveneens
opzeggen van de economische en finan-
ciële overeenkomsten met Nederland,
gaarne bereid ls. economische bijstand
van de Sovjet-Unie te aanvaarden.
Uit alle delen van het land zijn in de
nacht vau zaterdag op zondag duizen
den pelgrims naar Amsterdam gekomen
voor de Stille Omgang, de jaarlijks te
rugkerende bedetocht van rooms-katho-
lieke mannen en jongens.
Grote groepen bedevaartgangers kwa
men o a uit Leiden '18001. Westfries
land 't Gooi. Beverwijk (elk 900). Gou
da, Waalwijk, Oss en Roelofarendsveen
(elk 700).
Nu het barre klimaat ons ver
laten heeft, behoort de intensieve
hulp aan de vogelwereld ook weer
lot het verleden. Als symbool van
het einde van deze hulp hebben de
leden van de ..Vogelramp-actie
Haarlem 1956" zaterdagochtend
nabij het Noordzee-kanaal het
giootste deel van hun pupillen los
gelaten. Op de foto ziet men de
vogels, die ondanks de liefdevolle
verpleging. toCh weer de vrijheid
verkiezen.
Daium. Rijn. Maas, Moezel en tal van
andere rivieren buiten haar oevers
Tengevolge vande dooi doen zich in Oost-Duitsland grote overstromingen voor,
terwö' u't Oostcnrjjk lawines worden gemeld.
Te Passau is het peil van de Donau tot vjjf meter boven normaal gestegen.
Meer dan 400 woningen zijn ondergelopen. Met behulp van Amerikaanse mili
tairen pogen de slaehtoffers hun bezittingen uit het water te redden. In het
gebied van Passau zijn bruggen voor het verkeer gesloten.
Vier dorpen in de omgving van Linz (Oostenrijk) zijn ontruimd oo al met
het oog op de bijzonder hoge stand van de Donau.
Lawines in de Oostenrijkse Alpen hebben aan vier personen het leven gekost.
wegen onbegaanbaar gemaakt. De Rbn
bij Straatsburg stijgt twee cm per uur
en ls het gevarenpeJ van vijf meter ge
naderd
In de Ardennen ls de Semoy op vele
plaatsen buiten haar oevers getreden,
doordat Ijsdammen de stroom gedeel
telijk versperren. De Maas. die in 24 uur
een meter ls gestegen, heeft een tijdelijke
brug weggeslagen.
Water bij Straatsburg nadert
gevaarlijk peil
Ook vele rivieren ln noord- en oost-
Frankrijk zijn buiten haar oevers getre
den. Door overstromingen van de Moe
zel staan straten van Nancy onder wa
ter. De Murthe heeft verscheidene grote
