?és,
air-wick maakt
lentefris!
Indonesië gaat uit de Grondwet
koud buiten
binnen warm
ramen dicht
H
94ste jaargang
Vrijdag 24 februari 1956
Derde blad no. 28765
Prof. Gerbrandy lanceerde in Tweede Kamer een aanval
op beleid van Prof. Beel
Nieuwe gebiedsomsch rijving
van het Koninkrijk
(Van onze parlem entaire redacteur)
Indonesië is zelfstandig geworden. Suriname en de Antillen zijn geen kolo
niën meer. maar gelijkwaardige delen van het nieuwe Koninkrijk der Nederlan.
den. Overeenkomstig deze na de oorlog gegroeide toestand heeft de regering
daarom voorgesteld artikel 1 van de Grondwet te wijzigen en te doen luiden:
..Het grondgebied van het Koninkrijk der Nederlanden omvat Nederland. Suri
name. de Nederlandse Antillen en Ne derlands Nieuw-Guinea". Indonesië
verdwijnt dus uit de omschrijving van het grondgebied.
Aparte positie van
Nieuw-Guinea
In het algemeen kon de Tweede Ka
mer zich gisteren met de wyziging wel
verenigen, maar sommigen hadden er
bezwaar tegen dat de aparte positie van
Nieuw-Guinea er niet in tot uiting komt.
Daartegenover stelde minister Beel dat
de regering er overwegend bezwaar te
gen zou hebben in artikel 1 iets meer tot
uitdrukking te brengen dan de aandui
ding van het grondgebied van het Nieu
we Koninkrijk hoewel zij zich niet zal
verzetten tegen een amendement van de
heer van der Goes van Naters (PvdA),
die wil lezen: „alsmede Nieuw-Guinea",
Een aanduiding omtrent de structuur
van het Koninkrijk zou vele problemen
oproepen, terwijl het een zaak is. die
eigenlijk niet in de grondwet maar in
het Statuut met de West thuishoort.
Hoe trouwens na de oorlog de onder
linge verhouding tussen de Rijksdelen is
gewijzigd, het doet niets af aan het feit
dat de bevolking van Nieuw-Guinea deel
uitmaakt van het Koninkrijk der Neder
landen. Van die gedachte gaat ook het
Statuut uit.
Aan artikel 2 van de Grondwet wil de
regering een nieuw lid toevoegen, lui
dende: ..De staatsinrichting van Neder
lands Nieuw-Guinea wordt bij de wet
geregeld". De heren de Graaf (KVP) en
van der Goes van Naters (PvdA) had
den in artikel 2 ook een bepaling ge
wenst omtrent het doel van ons bestuur
over Nieuw-Guinea, maar minister Beel
was het eens met prof. Oud iWD) dat
beleidslijnen niet in de Grondwet beho
ren te worden vastgelegd. Tussen rege
ring en kamer bestaat trouwens over
dat doel geen verschil van inzicht. In de
de Grondwet behoren alleen de hoofd
punten van het stellig recht.
Uitgewerkt.
In 1848 is in de Grondwet een apart
14de hoofdstuk opgenomen om de toen
in gang zijnde ontwikkeling die leidde
tot de Nederlands-Indonesische Unie
en het Statuut met de West, mogelijk te
maken. Nu die ontwikkeling tot een re
sultaat is gekomen, wil de regering dat
hoofdstuk laten vervallen omdat het is
uitgewerkt.
Daarmee was prof. Gerbrandy (AR)
het echter niet eens om dat de zaak van
Ambon nog niet is geregeld. Hij waar
schuwde dat het vooral in de huidige
omstandigheden beter is niets prijs te
geven dat wettelijk is vastgelegd. Zijn
partijgenoot Bruins Slot (AR) was een
ter van mening, dat het 14de hoofdstuk
wel degelijk is uitgewerkt. Prof. Lemaire
(ex-KNP) stemde in met de opvatting
van prof. Gerbrandy, maar voor de
praktijk hechtte hij daar geen waarde
aan. Ten aanzien van Ambon komt het
alleen aan op wat men „wil". Daarom
vond ook prof. Oud (WD) dat men het
hoofdstuk gerust ln het museum kan
aetten.
Minister Beel vond het erg dat prof.
Gerbrandy het beleid tegenover Indo
nesië weer fout had genoemd, want de
Bieuwe verhouding tussen Nederland
en Indonesië moest gebaseerd zijn op
wederzijdse vrijwilligheid ingevolge de
Koninklijke verklaring van 1942. toen
prof. Gerbrandy minister-president
Op die basis van vrijwilligheid moest
er op worden gerekend dat beide par
tijen de Unie wilden laten groeien,
maar geen dwang uitoefenen op de
vrijwilligheid aan de andere zijde.
Plechtig verklaarde minister Beel.
dat degenen, die de onderhandelingen
met Indonesië hebben gevoerd over de
Unie, dat hebben gedaan op de grond,
slag van hun geweten om het beste
voor het Koninkrijk na te streven.
Incident met „zwarte dame"
Tijdens deze woorden begon een ma
gere. in het zwart geklede dame, die al
enige dagen achtereen telkens op de pu
blieke tribune zat, luid te snikken en
plotseling rees zij overeind. Hangende
over de ballustrade scheeuwde zij met
overslaande stem en een dreigende vin
ger naar minister Beel:
„Ik heb je gewaarschuwd, ik heb je
geschreven Het is de schuld van de
Katholieke Volkspartij."
Een rijksveldwachter verwijderde de
dame met de zwarte voile van de tribu
ne.'
De gevolmachtigde ministers van Su
riname en de Antillen, de heren Pos en
Lampe, die het debat bijwoonden her
innerden eraan dat bij de onderhande
lingen over het Statuut met de West de
uitdrukkelijke toezegging is gedaan, dat
het 14de hoofdstuk uit de grondwet zal
verdwijnen.
Vandaag zal de Kamer daartoe zon
der twjjfel besluiten
Bezwaren
van dr. Paul Rijkens
Tegen huidige belastingen
Tijdens een lunchbijeenkomst van het
Departement Amsterdam der Neder-
landsche Maatschappij voor Nijverheid
en handel heeft dr. Paul Rijkens. ad
viserend lid van de Raad van Bestuur
van Unilever N V een redevoering ge
houden over ..Het bedrijfsleven en de
belastingen". Hierin vestigde hij de
aandacht op onjuistheden, die zi. het
Nederlandse belastingstelsel kenmerken
en die naar zijn mening behoren te
worden weggenomen Spreker noemde
m dit verband de heffing van inkom
stenbelasting over bonusaandelen, die
ten laste van de gewone reserve worden
uitgegeven, als mede dubbele heffinc
die thans op de uitgekeerde winsten van
naamloze vennootschappen drukt
(Ingez. Med.-Adv.)
Schuldigen aan drama te Kosti
zullen worden gestraft
300 gevangenen in klein lokaal
bij honderd graden
Bfj het officiële onderzoek te Kosti in
de Soedan waar 192 arrestanten zijn
bezweken, is gebleken, dat 300 mensen
bij gebrek aan ruimte waren samen
geperst in een vertrek van 20 bij 10
meter. Dc temperatuur was overdag
meer dan honderd graden en daalde
's nachts niet onder de 95.
De slachtoffers waren boeren, die
beschuldigd werden van deelneming aan
betogingen.
De Minister van Sociale Zaken heeft
verklaard, dat hij het gebeurde niet
wilde goedpraten maar dat z.1 rekening
moest worden gehouden met de licha
melijke toestand, waarin de mannen bij
hun aanhouding verkeerden Sommigen
hadden vijf dagen achtereen strijd met
NED. HERV. KERK
GEREF. KERKEN
de politie geleverd Zy waren uitgehon
gerd en hadden van de felle zon ge
leden
De regering zal maatregelen nemen
tegen de verantwoordelijke politiefunc
tionarissen.
Koningin opent
observatorium Dwingeloo
Het ligt in het voornemen van H.M
de Koningin op 17 april a s. het observa
torium te Dwingeloo officieel in gebruik
te stellen. Bij de plechtigheid zullen de
minister van O. K. en W.. de commis
saris der Koningin in de provincie Dren
the en vele ander autoriteiten o.w. ook
verscheidene, buitenlandse geleerden
aanwezig zyn.
Hoewel er in andere landen plannen
bestaan om nog grotere radiotelescopen
te bouwen zal het Nederlandse apparaat
de eerst-komende jaren de grootste ter
wereld zijn. Het gevaarte heeft een
schaalvormige, doorzichtige metalen
spiegel met een diameter van 25 meter,
die door een zeer fijn bewegingswerk op
iedere plaats aan de hemel gericht kan
worden en dan automatisch de bewe
ging van de hemellichamen kan volgen
GRIEKSE SOCIALISTISCHE LEIDER
SVOLOS OVERLEDEN
De Griekse socialistische leider Alexan
der Svolos is op 70-jarige leeftijd over
leden. S vol os was sinds 1928 een mar
kante figuur in de Griekse politiek In
de oorlog leidde hij de verzetsorganisa
tie. bekend onder de naam van Rege
ring van de bergenSinds 1952 werkte
hij samen met George Kartalls. voor
zitter van de Democratische Partij
(Ingez. Med.-Adv.)
Een schaars geluchte kamer wordt muf met rook en etenslucht
hoeft niet, zet air-wick open!
Commentaar IJmuidense reders:
Verbetering loon treilvissers
verdient zeker overweging
Staking schortte onderhandelingen op
Waar de wilde slaking in het treil visserijbedrijf nu reeds zeven weken
duurt, wordt de vereniging van reders van vissersvaartuigen door buiten het
visserijbedrijf staande personen herhaaldelijk de vraag gesteld, of de lonen in
dit bedrijf zodanig zijn, dat toepassing vas een zo ernstig strijdmiddel als een
langdurige staking redelijk te achten zou zijn ter verkrijging van behoorlijke be
staansvoorwaarden. De reders hebben thans een antwoord geformuleerd.
LIFTER BESTAL AUTOBESTUURDER
t. 130.afhandig gemankt
Vannacht is een autobestuurder, die
in de Marnixstraat te Amsterdam een
lifter had meegenomen, tegen zijn wil
f. 130armer geworden. Toen hij met
zijn donkeruitzlende en Engels spre
kende passagier ter hoogte van de Prins
Hendrikkade was gekomen hield deze
plotseling iets scherps tégen zijn rech
terzijde terwijl hij de autobestuurder in
het Engels te verstaan gaf. dat hij
moest stoppen en indien hij een kik zou
geven, het met hem gebeurd zou zijn.
Nadat de man uit de achterbroekznk
van de wagenbezitter een bedrag van
f. 130.had gehaald verliet hij de auto
en liep in de richting van de Zeedijk.
De politie heeft zonder resultaat een
onderzoek ingesteld
INENTEN ERTEGEN? - la!
DIPHTERIE. KINKHOEST? - Neen
Woensdag van 23 uur
Bij Uw dokter; iedere
(Van onze parlementaire redacteur!
Twee kleine Koreaanse meisjesin Korea gevierd, hoewel de regering
amuseren zich - in hun kleurige heeft verzocht de ..Zonnekalender"
vakantiekledij gestoken - mette willen volgen. De traditie wint I
..springwippen" ter gelegenheid van i het echter nog steeds van de nieuwe j
het nieuwe MaannieuwjaarDit voorschriften,
nieuwjaar wordt nog vrij algemeen I I
In een open brief, die de redersvereni
ging op 4 februari bereikte, werden 9e
sdherpste maatregelen in uitzicht ge
steld, indien niet op J1 februari ant
woord by het stakingscomité zou zijn
binnengekomen. Het was. aldus de re
dersvereniging, nu eenmaal onmogelijk
aan deze wens tegemoet te komen, zy
voegt daaraan toe. dat het zeker niet
in de bedoeling van de reders ligt het
conflict te verscherpen, zodat zij zich
onthielden van publikaties. Doch nu
reeds meer dan een week sinds de ulti
matum-datum verstreek, kunnen zij zich
naet langer onttrokken aan enig commen
taar op de uit het pubhek gestelde vra
gen.
DE LONEN
In het algemeen varen de stoomtreilers
met een bemanning van 16 koppen, de
motortreilers met 14 koppen. Hiervan
ontvangen 8 matrozen, benevens op de
stoomschepen 2 stokers en op de motor
schepen een olieman, matrozengage, n.l.
0.85r' van de opbrengst der vangst en
daarnaast f. 175.52 per maand. Voor de
schepen, die in 1955 normaal het gehele
jaar door in de vaart waren, becijferde
de redersvereniging het in die rang in
1955 verdiende loon Dit bedroeg gemid
deld f. 6 543.32 ofwel per maand f. 545,28
exclusief vrije voeding. De langste be
dragen waren f. 5.722,85 en f 6 014,58, de
hoogste f.7 976.03 cn f. 7.396,85 Naast
deze bedragen werd in 1955 gemiddeld per
man nog f. 170,06 uitkering ingevolge de
werkeloosheidswet genoten.
Beneden de rang van matroos of sto
ker is nog de kok, die per maand f. 24.49
minder verdient, benevens op de stoom
schepen de tremmer, die ruim 3/4 van
de matrozengage geniet De eerste ma
chinist ligt in gemiddelde gage 64r: bo
ven de matroos. Het loonpeil van stuur
man en tweede machinist ligt tussen dat
van de eerste machinist en de matroos
in.
VERBETERING NODIG I
Met deze cijfers wensen de reders in
geen geval aan te tonen, dat deze lo
nen aan de te hoge kant zijn. Integen
deel menen zjj. dat onder de huidige
omstandigheden verbetering hiervan
overweging verdient. Vandaar dat vóór
het uitbreken van de wilde staking
door de vereniging in een gesprek met
de erkende vakorganisaties werd mede
gedeeld. dat van de zyde der reders
vereniging geen bezwaar bestond tegen
en zelfs behoefte werd gevoeld aan
overleg omtrent herziening van lonen
en arbeidsvoorwaarden, waarbij dan
alle mogelijkheden onder het oog zou
den kunnen worden gezien.
Westerling in Den Haag
HIJ WORDT VERHOORD
Naar wij vernemen is de heer Wes
terling. na gisteravond op aanzegging
van de Belgische autoriteiten wegens
het ontbreken van dc benodigde pa
pieren België te hebben verlaten,
thans in Den Haag. Hij is vanochtend onderwerp omdat het in 1926 oorzaak
ontboden op het Parket voor een ver- was van een Kabinetscrisis doordat de
hoor. De heer Westerling heeft tot protestantse partijen toen geen gel-
dusverre volledige bewegingsvrijheid. den meer voor de bezetting var
Het verhoor is om kwart over tien post beschikbaar wilden stelden,
begonnen. 1944 is tenslotte toch weer een Neder-
Gezantschap bij het Vatieaan
De meest geschikte kandidaat gekozen
„Bloemlust": bloemdoratlo:
WEKENLANG barre kou. We- paden waarover ge wandelt, om
kenlang sneeuw en ijs. Wie steeds weer aandachtig stil te staan
zou niet zoeken naar het voor een nieuw nronktuweel dat
naar het
Dat contrast zo dachten wy
is te vinden in Lisse's „Bloemlust",
vlak bij het Vierkant, het dorado
van de bloemkwekers, de keur der
bloemkwekers wel te verstaan.
Zo gedacht, zo gedaan: met bus
of auto ls „Bloemlust" in een mi
nimum van tyd bereikbaar.
Anderen trokken ln stromen de
meren op. waarom wij dan niet
naar de paradijselijke tuin, waarin
„Bloemlust" herschapen is?
BUITEN bibberen de mensen.
Binnen is het niet te warm,
niet te koud, juist de tempera
tuur, die bloemen hebben moeten,
om zich dagenlang goed te houden.
Ge kunt de ogen nauwelijks gelo
ven! De ruiten zyn ondoordring
baar voor het licht door de vorst-
bloemen, de hallen zyn in één won
derbaarlijk landschap getransfor
meerd. waarin narcissen, tulpen,
tulipa's. hyacinten, magnolia's, kro
kussen en anemonen, in duizen
derlei kleur en vorm, van dubbel-
groot tot minutieus klein U een ge
weldig beeld geven van het kunnen
van het gilde der Hollandse kwe
kers, wie niets te veel ls. om het
.forceren" der bolbloemen tot on
wezenlijke hoogte op te voeren.
Zo gezien, zijn de tulpen die we
op straat kopen, hoe mooi op zich
zelf maar armzalige exemplaren,
waar niets bijzonders van valt af
te lezen
DAAR ligt de tuin, afkomstig
van een meesterhand.
Een beekje stroomt er midden
door, een watervalletje rulst ln
de verte, bruggetjes verbinden de
oor een nieuwpronkjuweel dat
met de naam van een beroemdheid
werd gesierd. Die beroemdheden
zyn even ontelbaar als de bloemen:
in diep-donkere of fel-llchte kleu
ren, kleuren, die het oog verruk
ken of verblinden.
Hoe is het mogelijk, zo denkt ge.
al in februari, midden in de he
vigste kou. zulke wonderen tot
volle wasdom te doen uitgroeien?
Wat al zorg. overleg, kunde, ge
duld en inzicht vooral, moet vooraf
gegaan zyn aan deze volle wasdom,
aan deze sprookjeswereld
ET sprookje is realiteit gewor-
de
ge voorhistorie, staan als parman
tige vuurrode kaboutertjes overal
verspreid Het kunnen ook kleurige
kaarsjes zijn, temidden van hun
kolossale broeders, zó groot en rijp
als ge nooit gedacht had. dat een
tulp bij mogelijkheid zjjn kon. Tui-
pen als ballonnen, tulpen uitlopend
in sierlijke punten, tulpen met
spits-gekartelde randen, als dolken
zo scherp omhoog ln de lucht
gespietst
BLOEMLUST": een oase van
onvoorstelbare pracht tussen
sneeuw en ijs.
Wie de vrieskou en het witte om
zich heen niet meer kan zien,
haaste zich naar dit kunstcentrum
van kleur en kweek.
U behoeft geen vakman te zijn,
om er in op te gaan! Vanavond en
morgen staat deze bloemenschat er
nog nét zo. Het tochtje erheen is
in een oogwenk bekeken.
Vlugger dan de Merentocht!
FANTASIO
Het. is tihans wel zeer te betreuren, al
dus de redersvereniging, dat door de
staining deze punten moesten blijven
rusten. Ware deze zinloze actie achter
wege gebleven, dan zouden ongetwijfeld
inmiddels de te voeren onderhandelingen
met de erkende vak-organisaties een
goed eind gevorderd zijn Slechts in een
normaal werkend bedrijf is dc atmos
feer aanwezig, waarin met wederzijds
begrip over nieuwe arbeidsvoorwaarden
kan worden gesproken.
ONVERANTWOORDELIJK ADVIES
Evenzeer te betreuren valt, aldus be
sluit de redersvereniging, het onver
antwoordelijke advies van de staldngs-
1 ei ding tot ontvolking van de vloot.
Hiermee zou men wellicht de rederijen
treffen, doch waarschijnlijk in sterkere
mate de opvarenden zelf, die zich zou
den moeten onttrekken aan het enige
beroep waarin zU volledig geschoold
zijn en waarvoor velen diploma's ver
wierven.
landse gezant bij het Vatieaan be
noemd. maar met het oog op het
verleden werd daarvoor opzettelijk
een protestant gekozen, jhr. M. v in
Weede. Thans wil dc regering echter
een katholieke gezant benoemen, graaf
de Marchant d'Ansembourg.
Voor de heer Burger (PvdA) was dit
aanleiding gisteren in de Tweede Kamer
minister Beyen van Buitenlandse
Zaken te vragen waarom op dit punt
van het vroegere benoemingsbeleid is
afgeweken zonder overleg te plegen
met de vaste commissie voor Buiten
landse Zaken van de Tweede Kamer
Op deze vraag antwoordde minister
Beven dat er ten aanzien van benoe
mingen tot gezant bij het Vatieaan
geen vast benoemingsbeleid bestond.
Sedert Juni 1915 zyn er drie gezanten
geweest bij het Vatieaan van wie twee
katholieken (Regout en Van Nispen tot
Sevenaeri en één protestant (Jhr. Van
Weedci Ook bij de beraadslagingen in
het. Parlement over de intrekking of de
wederinstelling van de gezantschaps-
post bij het Vatieaan. is nooit in dis
cussie geweest of de gezant een katho
liek of een protestant zou moeten zyn.
Minister Beyen cn zijn katholieke
ambtgenoot minister Luns, zien niet
in op welke praktische of principiële
grond een bepaalde voorkeur zou
moeten zijn gebaseerd. Uit de kandi
daten is graaf Marchant d'Ansem
bourg dc meest geschikte bevonden.
Er Is geen reden gevonden voor over
leg met het Parlement, dat ook niet
wordt geraadpleegd over de benoe
ming van andere gezanten.
In antwoord op nadere vragen van
prof. Romme (KVP). prof. Oud 'VVD)
en jhr v. d Goes van Naters «PvdA»,
zei minister Beyen nog eens dat de
regering over benoeming van gezanten
nooit tevoren overleg pleegt, maar dat
de Kamer alle gelegenheid heeft tot
kritiek wanneer een bepaalde benoe
ming op een bepaald moment haar niet
bevalt. In 1944 is er op grond van ze
kere overwegingen een bepaalde beslis
sing genomen maar er is geen beleids
lijn voor benoemingen uitgestippeld Het
soort overwegingen van 1944 heeft nu
niet gegolden en wat die overwegingen
destijds ook zijn geweest, er is toen
geen beleidslijn vastgesteld
A. A. Blok over Genève
ingelicht
Vertegenwoordigers van de 23 Aziati
sche cn Afrikaanse staten in de N.
zjjn gisteren in besloten zitting bij
een geweest om een verslag an
Indonesische zijde over dc mislukte
besprekingen te Geneve met Neder
land aan te horen.
De voorzitter van de groep. Thanat
Choman uit Thailand, verklaarde na
afloop van de bijeenkomst dat men niet
tot een besluit was gekomen over de
vraag, of er stappen ten aanzien van
Westelijk Nieuw-Guinea moeten worden
genomen en zo ja welke dat moeten
zijn. Het verslag werd uitgebracht door
de Indonesische ambassadeur by de
V.N., mr. TJondronegoro Soedjarwo.
