LEIDSCH
DAGBLAD
Mollet staat in Algerije voor een
uiterst moeilijke taak
Zowel van Mohammedaanse als
van kolonistische zijde wordt
zware druk op hem geoefend
WEERBERICHT
Terugslag te Genève
Honderden namen een ontroerd
afscheid van minister Donker
Amerika staakt het oplaten van
weerballons in Europese landen
Acht man in Belgische mijn door
instorting om het leven gekomen
94ste jaargang
DONDERDAG 9 FEBRUARI 1956
No. 28752
Directeurs J. W. Henny
Hoofdredacteur: J. Brouwer
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
f7.— per kwartaal; f2.35 per maand: f055 per week
Witte Singel L. Lelden Giro No. 67055
Telefoon Directie en Administratie: 25041; Redactie: 2150'"
In Algerije hangt nog steeds een gespannen sfeer. Gisteren heeft de Franse
premier. Guy Mollet, zün besprekingen met de vertegenwoordigers van de Fran
se kolonisten en die van de Mohammedaanse bevolking voortgezet. De Moham
medaanse leiders zyn zeer teleurgesteld door het aftreden van de nieuw-benoem-
de resident-generaal voor Algerije, generaal Catroux, hetgeen zij als een „capi
tulatie voor de eisen ener bandeloze menigte" zien. In Parijs is zeer weinig over
de besprekingen in Algiers bekend. De premier wil zelfs geen gebruik maken
van de radio-telefoon, uit vrees, dat de gesprekken afgeluisterd zullen worden.
In Parijs vreest men, dat Mollet zal moeten zwichten voor een groot deel van
de wensen van de kolonisten. In de pro-Franse bladen wordt Mollet plotseling
hemelhoog geprezen, terwijl zij tezelfder lijd felle kritiek leveren op Mendès-
France, Mollets voornaamste coalitie-partner, die volgens de kolonisten de wer
kelijke opsteller Is van de door hen gehate „nieuwe bedeling" in Algerije.
Gevaar voor nieuwe onlusten
Vertegenwoordigers van de Franse ko
lonisten in Algerije hebben er woens
dag bij hun besprekingen met premier
Mollet in Algiers op aangedrongen, dat
hij zijn plan om de negen miljoen Mo
hammedanen in Algerije hetzelfde kies
recht te geven als het miljoen Euro
peanen. opgeeft. De meesten van hen
hebben verklaard, dat zij de betogingen
van maandag bij de aankomst van de
premier in Algerije - toen hij door een
woedende menigte werd bekogeld met rot
fruit en stenen - betreuren. Juist aan
deze betogingen hebben de extreme ko
lonisten het te danken, dat generaal
Georges Catroux, die zij te liberaal ach
ten, ontslag nam als minister-resident.
Men vreest dat nieuwe onlusten zullen
uitbreken, als de besluiten die Mollet na
zijn lopende besprekingen neemt, de ex
treme kolonisten niet bevredigen.
De meeste kolonisten, die met Mollet
gesproken hebben, noemen hem een
..mail van. goede wil". Zij zijn ingenomen
met zijn hernieuwde verklaring, dat de
banden tussen Algerije en Frankrijk on
verbreekbaar zijn. Ook voelen zij zich ge-
Bus greep jongetje
op slag gedood
(Speciale berichtgeving)
Vanmorgen vond te Appingedam een
ernstig ongeval met dodelijke afloop
plaats. Het 7-jarig zoontje van de fami
lie G. Zylstra werd tijdens het overste
ken van het Gouden Pand aldaar door
een juist passerende bus gegrepen. Het
knaapje was op slag dood. Volgens oog
getuigen kwam de jongen plotseling de
Cornells Albertstraat uitlopen. Hij
schijnt op het laatste ogenblik de bus
nog te hebben opgemerkt dooh hij
kwam tijdens een uitwilkpoging te val
len. De linker voor- en achterwielen
gingen over hem heen. met het boven-
genoemde noodlottige gevolg. De be
stuurder van de bus. die slechts met ge
ringe snelheid reed treft geen schuld.
Evangelist Mulder door auto
gedood
(Speciale berichtgeving)
Op de Rijksstraatweg te Buitenpost
(Gr.) vond gistermiddag een verkeers
ongeval plaats, dat het leven heeft ge
kost aan de 54-jarige evangelist R. Mul
der uit Kollumerzwaag. De heer Mulder,
die een bezoek wilde afleggen bij de
familie H. Woltjer bij „De laatste stui
ver", kwam per rijwiel uit de richting
Buitenpost. Toen hij de Rijksstraatweg
overstak, weifelde hij, stapte van zijn
fiets en liep terug. Een steward bij de
K LM., uit Zwanenburg bij Halfweg, die
per auto uit de richting Buitenpost na
derde. kon de heer Mulder niet meer
ontwijken. De wielrijder werd geschept,
kwam tegen de voorruit van de auto en
werd toen tegen het wegdek gesmeten.
Het slachtoffer was vrijwel op dag dood.
Strenge vorst
De Bilt verwacht tot morgenavond:
Enkele overdrijvende wolkenbanken met
hier en daar enige lichte sneeuw.
Strenge tot zeer strenge vorst. Matige,
ef en toe vrij krachtige wind tussen oost
en noord-oost. (Opgemaakt te 11.15 uur)
Str«
strenge vorst
Het K.N.M.I. deelt mede:
Boven het Oostzeegebied .Duitsland,
Frankrijk en onze streken, waaien
thans oostelijke winden, die zeer koude
lucht uit Rusland aanvoeren. In Polen
daalde de temperatuur de afgelopen
nacht plaatselijk tot 30 graden onder
nul. In Duitsland kwam 10 tot 20 gra
den vorst voor. In de loop van de
nacht werd ook ons land overspoeld
door de koude lucht, in Zuid-Limburg
vroor het vanmorgen weer 10 graden.
De komende nacht worden nog aan
zienlijk lagere temperaturen verwacht.
Aangezien de huidige weerstoestand vrij
stabiel is, moet op het aanhouden van
strenge tot zeer strenge vorst worden
gerekend. Nu het grootste deel van
Europa weer ln de greep van de winter
is gekomen wijkt de zachtere Oceaan-
lucht uit de richting van de Poolstreken.
Op Spitsbergen komt lichte dooi voor en
uit IJsland werden vannacht tempera
turen van 10 graden boven nul gemeld.
10 FEBRUARI
Zon op: 8.09 uur; onder: 17.45 uur.
Maan op: 7 07 uur; onder: 1638 uur.
Hoogwater te Katwijk te 2.52 en 15.04 u.
rustgesteld door de aanwezigheid van
nog vier ministers in Algiers, waaruit zij
opmaken, dat ter plaatse maatregelen
worden overwogen en dat zij niet zullen
komen te staan voor een „kant-en-klare"
oplossing, uit Parijs afkomstig.
Aan een afvaardiging van Mohamme
daanse Algerijnen heeft Mollet meege
deeld, dat hij vasthoudt aan zijn rege
ringsverklaring van de vorige week.
Daarin beloofde hij oan. gelijk kiesrecht
voor de Mohammedanen. Op het ogen
blik kiezen de negen miljoen Moham
medaanse Algerijnen evenveel vertegen
woordigers in de Nationale Vergadering
in Parijs als het miljoen Europese kolo
nisten. De Europeanen vrezen, dat zjj
bij gelijk kiesreoht in politiek opzicht
onder de voet gelopen zullen worden.
Zes straaljagers (één
dode) in Engeland
verongelukt
Acht Britse straaljagers van het type
„Hawker Hunter" zijn woensdag door
brandstofgebrek in moeilijkheden geko
men. Zij hadden wegens slecht weer
opdracht gekregen op een ander vlieg
veld te landen, maar de afstand bleek
ver. Slechts twee piloten slaagden
er in een normale landing te maken.
Vier jagers stortten neer. waarvan drie
brandend, nadat de piloten eruit ge
sprongen waren. Twee toestellen veron
gelukten by de landingspoging, zy zijn
alle zes in het vröe veld terecht geko
men. Op één na hebben alle piloten het
er goed afgebracht.
Wij willen geen vage afspraken
(Van onze speciale verslaggever te Genève)
Zoals te verwachten was, heeft de Nederlands-Indonesische conferentie gis
teren nagenoeg geheel in het teken gestaan van de arbitrage-regeling, het
punt, dat bovenaan het lüstje staat van de „nog niet opgeloste problemen". Zo
wel de ministers als de experts hebben hierover de gehele dag met tussenpozen
geconfereerd, maar het resultaat van deze besprekingen was omgekeerd even
redig aan de duur ervan.
De optimistischer sfeer, die na het „ophelderingsgesprek" van dinsdag in
hotel „Des Bergues" heerste, heeft dan ook een lichte terugslag gehad. Zelfs de
beide delegatieleiders, mr. J. M. A. H. Luns en mr. Anak Agoeng, zijn er, tij
dens een openhartig gesprek onder vier ogen, niet in geslaagd de knoop te ont
warren.
In Westerveld zijn gisteren de
stoffelijke resten verast van wijlen
Minister mr. L. A. Donker. Een deel
•an de stoet achter de haar. v.l.n.r.
mevr. Donker, mr. H. L. J. baron
b weert s de Landas Wyborgh. die
H.M. de Koningin vertegenwoordig
de. een zuster van wijlen minister
Donker. Evert Vermeer, minister
president dr. IV. Drees. en de mi-m
nisters mr. J. W. Beyen. prof. dr. L'.
J. M. Becl. mr. M. L. Th. Cats,
prof. dr. W. A Kernkamp. S. L.
Mansholt en ir. C. Staf.
Zoals men weet, heeft, de geschillen
regeling ook het vorig jaar, tijdens het
overleg met de missie-Soenarjo, diep
gaande meningsverschillen opgeleverd.
De Indonesische delegatie heeft er toen,
na veel vijven en zessen, in toegestemd
dat beide partijen bij hooglopende ge
schillen, die niet door arbitrage konden
worden opgelost, steeds het recht zou
den hebben een eenzijdig beroep
op het internationaal Gerechtshof te
doen.
Deze regeling is echter nooit in wer
king getreden, doordat de Masjoemi
die nu als regeringspartij optreedt
zich indertijd met hand en tand tegen
de ratificatie van het protocol-Soenarjo
heeft verzet. Vandaar, dat het gesprek
over deze netelige, voor Indonesië psy
chologisch zo moeilijke kwestie, nu weer
van voren af aan is begonnen. De mis-
sie-Anak Agoeng staat hierbij voor de
niet benijdenswaardige taak om met een
in ieder geval op papier voordeliger
regeling thuis te komen dan de missie-
Soenarjo het vorig jaar
De grote moeilijkheid is, dat Indone
sië de z.g. „facultatieve clausule", waar
bij de rechtsmacht van het Interna
tionale Gerechtshof in bepaalde geval
len als verplicht wordt aanvaard, niet
heeft ondertekend. De mogeiykhcid om.
in het uiterste geval, een beroep te
doen op het hoogste rechtscollege ter
wereld vervalt hierdoor, tenzij
Indonesië hierop voor Nederland een
uitzondering zou maken. Doch dat
schynen de Indonesiërs juist niet te
willen.
De delegaties zyn gisteren dan ook
geen stap verder gekomen. Weliswaar
heeft de Nederlandse minister van Eco
nomische Zaken, prof. dr. J. Zijlstra. zich
bereid verklaard de gesohillen-regeling
tot de financieel-economische overeen
komsten te beperken, doch de Indone
siërs beschouwen deze concessie als een
stap terug op de afgelegde wee. De psy
chologische bezwaren tegen, wat wordt
genoemd „iedere inbreuk op de soeve
reiniteit van Indonesië" komen opnieuw
om de hoek kijken.
Van Nederlandse zyde heeft men er
gisteren op gewezen, dat alleen een
„waterdichte" regeling, die preventief
werkt, in de praktijk zal voldoen. Aan
een vage afspraak, die onze belangen
niet waarborgt en zuiver is bedoeld
om aan de Indonesische verlangens te
gemoet te komen, bestaat in het Ne
derlandse kamp niet de minste be
hoefte. Lijnrecht hiertegenover staat
het standpunt van de Indonesiërs, die
de gehele arbitrage-regeling overboord
willen zetten, omdat „liet verleden
heeft bewezen, dat de praktische waar
de hiervan nihil Is".
Atoomprojectielen
hebben voorrang,
zegt Eisenhower
Over de ontwikkeling van de kern
wapens zei president Eisenhower giste
ren op zijn persconferentie, dat Ame
rika en andere landen elkaar nu geheel
kunnen verwoesten door middel van
bestuurbare projectielen met atoomla
ding. De mogelijkheid om zulke pro
jectielen ie onderscheppen, is niet hon
derd procent. De ontwikkeling van ge
leide projectielen geniet in Amerika
voorrang boven al het andere defensie
werk. Op bepaalde gebieden ligt Ame
rika voor op de Sovjet-Unie. maar op
ander gebied is het andersom, aldus
president Eisenhower.
Onafzienbare stoet rolgde baar te roet
Vele honderden belangstellenden hebben minister L. A. Donker gistermiddag
op zyn laatste gang vergezeld. In talloze auto's en in extra-treinen waren zy
naar Driehuis-Westerveld gekomen, waar het stoffelijk overschot van onze mi
nister van Justitie is gecremeerd.
Vooraan in de byna onafzienbare stoet, die de baar naar het hooggelegen
crematorium te voet volgde, bevonden zich vlak achter de kamerheer van de
Koningin mr. J. H. L. J. baron Sweerts de Landas Wyborgh. door wie Koningin
Juliana en Prins Bernhard zich lieten vertegenwoordigen en die naast de
weduwe van de overledene schreed, o.a. de president van het Internationaal
Gerechtshof, de heer Green Hackworth en de griffier van dit Gerechtshof, vele
Ministers. Staatsraden, Commissarissen der Koningin, de voorzitters en talloze
leden van de Eerste en Tweede Kamer, burgemeesters en andere hoogwaardig
heidsbekleders.
Voor de ingang van het crematorium
stond aan weerszijden van het pad bij
het naderen van de stoet een erewacht
opgesteld van leden van het korps rijks
politie. waarin alle rangen waren ver
tegenwoordigd.
De baar met het stoffelijk overschot
van minister Donker was gedekt door
de partijvlag van de P. v. d. Awaarop
een aantal kransen was gelegd. Aan de
grootste krans van witte kelken hingen
twee ünten met de Koninklijke initialen
van onze Vorstin en Prins Bernhard.
Organist Egbert Vos speelde by het
De nummer bestaat uit 10 pagina's
De Noorse prins Haraldu-'tns. vooraantijdens een ski-
vervult op het ogenblik zijn militaire oefening,
dienstplicht als gewoon soldaat. De
Het oplaten van Amerikaanse weerballons in West-Duitsland en Turkye zal.
in afwachting van een nader onderzoek, worden stopgezet, aldus heeft het .State
Department", het Amerikaanse ministerie van Buitenlandse Zaken, gisteren
bekendgemaakt. De Amerikaanse regering heeft gisteren in een nota aan de
Sovjet-Unie medegedeeld, dat zij. middeliyk noch onmiddellijk, deelneemt aan
enige onderneming tot het zenden van propagandaballons naar de Sovjet-Unie.
Washington zegt. dat een weerkundig onderzoek wordt uitgevoerd door het
oplaten van ballons, die enkele dagen in de iueht blyvon op een hoogte
buiten het bereik van de commerciële luchtvaart. De Verenigde Staten zullen
trachten te vermijden, aldus de nota, dat weerballons worden opgelaten, die
over Sovjetrussisch gebied kunnen zweven. Amerika verzoekt de Sovjet-Unie
te willen meewerken aan het program der Ver. Staten voor weeronderzoek door
instrumenten van ballons, die op Sovjetrussisch gebied komen, terug te zen
den. Volgens de Amerikaanse nota worden in het Russische protest klaarbiybe-
lijk de weerballons verward met propagandaballons, waarop de Amerikaanse
regering geen invloed heeft.
vliegtuigen veroorzaakt. (De nota doelt
hierbij naar men aanneemt op de twee
vliegtuigen, die op Hongaars gebied
neerstortten en waarbij een piloot om
het leven kwam).
Protesten van Hongarije en
Tsjecho-Slowakije
Tsjecho-SIowakije heeft er bij de Ver.
Naties over geklaagd, dat „Amerikaanse
organisaties ballons naar dat land zen
den met het oog op spionage. Er zijn
ernstige ontploffingen veroorzaakt door
de ballons, waardoor de luchtvaart en
mensen op de grond in gevaar zijn ge
komen. zo heet het
Het telegram noemt het oplaten der
ballons, op Westdultse bases, „in strijd
met de fundamentele bepalingen van de
internationale wetten en de beginselen
van het V N.-Handvest'Verwezen
wordt naar het neerstorten van een
Tsjechoslowaaks vliegtuig op 18 januari
bij Levoca ln Slowakije, waardoor 22
mensen om het leven kwamen en er
vier gewond werden. Na dit ongeluk zijn
één dag alle dagvluchten, en drie dagen
de nachtvluchten in Tsjecho-Slowakue
afgelast geweest Het onderzoek naar dit
ongeluk duurt overigens nog voort.
Behalve ballons met propagandamate
riaal worden ook ballons naar Tsjecho-
Slowakije gezonden met uitrusting voor
luchtfotografie en radio-apparaten,
waaruit duidelijk de „spionage-opzet"
blijkt aldus de klacht Er worden drie
gevallen genoemd, waarbij ballons bij
het neerkomen ontploften Daardoor
werden bij elkaar vijftien mensen ge
wond en een aantal huizen beschadigd.
Ook Hongarije heeft bij de Ameri
kaanse legatie een protestnota overhan
digd tegen het oplaten van in Amerika
gemaakte ballons in West-Duitsland
Deze ballons dienen opstandige activi
teit en spionage. Zij zijn voorts gevaar
lijk daar zij met ontplofbaar gas gevuld
zijn. Zij hadden reeds enkele levens
geëist en het verongelukken van twee
binnenkomen Preludium en Fuga in g.
kl. t. van Bach, terwijl de baar te mid
den van een schat van kransen op het
podium werd geplaatst.
Onder die kransen waren er van
vele afdelingen van de P. v. d. A., van
de regering, van de ambtenaren van
minister Donkers ministerie, maar ook
een ..als laatste groet van de Neder
landse Antillen"' en een „met dankbaar
heid van Suriname".
Velen namen plaats in de kleine
aula en hoorden van daaruit via een
luidsprekersinstallatie hoe eerst mi
nister-president Drees met van ont
roering gebroken stem. daarna de pre
sident van de Hoge Raad, prof. mr.
J. Donner. vervolgens de secretaris
generaal van het ministerie van Justi
tie, de heer J. C. Tenkink, en ten
slotte de voorzitter van de P. v. d. A„
de heer E. Vermeer, hun van diepe be
wondering getuigende afscheidswoor
den uitspraken.
Ook bulten, onder de loodgrijze he
mel en ln de lichte nevel, bleven zy,
die binnen geen plaats hadden kunnen
vinden, de plechtigheid vla de luidspre
kers volgen.
Nadat de heer Vermeer was uitge
sproken, zette organist Egbert Vos by
het dalen van de kist op verzoek van
de familie een parafrase over het socia-
listsche strijdlied „Aan de Strijders" van
Otto de Nobel ln, waarbij allen zich van
hun stoelen verhieven.
Als vriend van de overledene was het
tenslotte mr. J. Perrin uit Zaandam,
die het Koninkyk Paar dank bracht
voor de getoonde belangstelling bij het
overlijden en het besluit zich door de
kamerheer te laten vertegenwoordigen
by de crematie Ook dankte hy de vier
sprekers voor hun woorden.
Terwijl een aria uit Rinaldo van Han
del weerklonk, verlieten allen de aula.
De Koning gaf blijk van belangstelling
In dc Belgische kolenmyn „Ricu du Coeur" te Quaregnon naby Bergen heeft
zich woensdagochtend een instorting voorgedaan. Acht munwerkers kwamen
daarhy om het leven. Koning Boudewijn was aanwezig, toen gewonde en door
shock getroffen mynwerkers op draagbaren werden weggedragen. Hij boog
zich over de slachtoffers, die op vervoer wachtten.
net ongeluk ontstond door het plotseling vrykomen van myngas. Het ont
vlamde niet. maar sleepte een kolenmassa mede. Een reusachtige massa steen
kool stortte neer op drie arbeiders, die eronder bedolven werden. Het gas
erspreidde zich vervolgens in de galery waar een tiental andere arbeiders
i het werk
Veiligheidsmaatregelen nog
kort tevoren beproefd
Zodra het nieuws van het ongeval
bekend was geworden stroomden man
nen en vrouwen voor de mijningang
samen. Niettegenstaande de aanhouden
de koude regen bleef de menigte wach
ten. en het gaan en keren van de red
ders gadeslaan De mannen, die de mijn
verlieten werden met vragen overstelpt
Vrouwen huilden en de mannen hadden
een sombere trek op het gelaat. Toen
Koning Boudewijn aankwam, stond er
reeds een zeer grote menigte.
Na met aandacht het relaas van d©
ramp te hebben aangehoord begaf de
Koning zich naar het dodenhuis, waar
hij lange tijd bleef staan voor het stof
felijk overschot van de acht slachtoffers.
Deze mijnramp ls des tc tragischer,
omdat in het begin van de voomiiddag
de reglementaire proefschoten waren
gelost. De moorddadige gasdoorbraak.
die geheel onverwacht kwam. geschiedde
even na elf uur.