LEIDSCH
DAGBLAD
Pot en Ketel
WEERBERICHT
„Betrek Russen in vrede tussen
Israël en de Arabische landen"
„Onbekwaamheid en laksheid
leidde tot wapenuitvoer naar het
Midden-Oosten
Prins Bernhard in Washington
Adoptie wordt mogelijk
Socialist Le Troquer voorzitter
van de Franse Kamer geworden
94ste jaargang
WOENSDAG 25 JANUARI 1956
No. 28739
Directeur: J. W. Henny
Hoofdredacteur: J. Brouwer
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
f7.per kwartaal; f2.35 per maand; f0.55 per week
Witte Singel 1, Lelden Giro No. 57055
Telefoon Directie en Administratie: 25041; Redactie: 21507
DE belangstellende lezer, die gister
avond met de aandacht, welke
deze ernstige zaak verdient en
vereist, heeft kennis genomen van het
verslag der beraadslagingen in de Leid-
se gemeenteraad over de woningbouw,
moet onherroepelijk mèt ons tot de con
clusie komen, dat het hier een vreemd
geval betreft! j
Naar aanleiding van breedvoerige dis
cussies over hetzelfde onderwerp in de
raadszitting van 24 oktober jJ. werd
aan het college van B. en W. opgedra
gen zowel bij het Ministerie voor We
deropbouw en Volkshuisvesting als bij het
college van Gedeputeerde Staten van
Zuid-Holland nadere inlichtingen in te
winnen omtrent de naar veler me
ning— trage gang van zaken bij de Leid-
se woningbouw, waardoor Leiden in aan
zienlijke mate achterblijft op het wet-
telük-toegestane bouwvolume. In dit
verband is het ook dienstig er aan te
herinneren, dat enkele dagen tevoren
ons Blad een artikel publiceerde, waar
in tot oordelen bevoegde instanties hun
bevreemding te kennen gaven over de
huns inziens geringe activiteit,
welke door de daarvoor aangewezen
plaatselijke organen werd ontwikkeld ter
verwezenlijking van het geprojecteerde
bouwschema. Bevreemding is wellicht
een te zwakke weergave voor de stem
ming, waaruit deze reeks van inter
views, gebundeld in ons artikel van
22 oktober 1955, voortsproot. Het was
veeleer een ernstige mate van geprik
keldheid, ontstaan door de uitlatingen
van de Leidse wethouder van Openbare
Werken, gedaan tijdens een persconfe
rentie enkele dagen tevoren en waarin
deze zich ernstig beklaagde over een
gebrek aan medewerking van „hoger
hand", waardoor Leiden ten aanzien van
zijn bouwprogramma aanzienlijk ten
adhter bleef bij andere gemeenten.
DIT artikel het zij met gepaste
besoheideniheid en strikte objec
tiviteit gesteld droeg het zijne
bii tot het kruisvuur van vragen, dat in
de bewuste raadsvergadering van 24 ok-
tobr op de wethouder van Openbare
Werken werd losgelaten. Aan het einde
der discussies werd besloten tot de be
noeming van een commissie ad hoe. be
staande uit de voorzitters der vijf raads
fracties, welke tot taak kreeg een on
derzoek in te stellen naar de eventuele
oorzaken van de moeizame gang van
zaken bij de Leidse woningbouw.
Voor een juiste beoordeling van de
verdere ontwikkeling moet dus worden
vastgesteld, dat in eén-en-dezelfde raads
vergadering aan twee verschillende in
stanties, t.w. het college van B. en W.
en een commissie ad hoe, een gelijkge
richte opdracht werd verstrekt, waarbij
uit het karakter van de laatstgenoemde
commissie logisch voortvloeit, dat zij
over de verst-strekkende bevoegdheden
beschikte
Men zou geneigd zijn te veronder
stellen, dat waar twee paarden
voor de wagen werden gespannen,
het doel spoedig zou zijn bereikt. Het
tegendeel blijkt waar te zijn, want van
dit ogenblik af aan demonstreert zich
een pijnlijk en in hoge mate bevreem
dend gebrek aan samenwerking. Want
terwijl het college van B. en W. zich
schriftelijk wendt tot het Ministerie
voornoemd en Ged. Staten, laat het na
afschriften van deze correspondentie ter
beschikking te stellen van de commis
sie ad hoe. Desgevraagd verklaarde de
burgemeester in de raadszitting van
maandag J.l., zidh niet te kunnen her
inneren ooit van de commissie ad hoe
een daartoe strekkend verzoek te heb
ben ontvangen, terwijl het college van
mening was, dat de commissie haar
werkzaamheden eerst zou aanvangen,
wanneer deze gegevens beschikbaar
waren. Van G.S. was tot maandag j.l.
evenwel geen antwoord ontvangen. De
vraag rijst hier of vervulling van die
wens. ook al was hij officieel dan niet
uitgesproken, niet in de lijn der rede en
in het belang van de goede zaak ge
weest zou zijn.
Anderzijds beklaagt de commissie er
zich over. dat zij in haar voorbereidende
werkzaamheden geremd is door de te
rughoudendheid van B. en W. Welis
waar hebben enkele leden van de com
missie individueel bij sommige leden
van het college van B. en W. aange
drongen op de beschikbaarstelling van
gegevens, doch wij kunnen ons niet aan
de indruk onttrekken, dat de commissie
-als- collectiviteit bitter weinig voort
varendheid heeft betoond en een om
het euphemistisch te zeggen al te
besoheiden gebruik heeft gemaakt van
de haar verleende bevoegdheden.
Met het oog op de urgentie van het
probleem is het nauwelijks verantwoord
gedurende een zó lange tijd een afwach
tende houding aan te nemen.
Wij zijn benieuwd te vernemen wat
het resultaat zal zijn van het- commis
soriaal beraad, dat door de heer Meester
als voorzitter van de commissie op korte
termijn is aangekondigd, doch consta
teren met spijt, dat het publieke belang
door deze gang van zaken inmiddels
ernstig is geschaad.
De discussies in de zitting van maan
dag deden ons sterk denken aan het
spreekwoord van de pot, die de ketel
verwijt dat hU zwart ziet
Zachter weer
De Bilt verwacht tot morgenavond:
Langzaam toenemende bewolking met
morgen plaatselijk wat sneeuw of regen
Naar zuidoost krimpende en tot matig
of krachtig toenemende wind. later
draaiend naar zuidwest. Vannacht hier
en daar lichte vorst, morgen overdag
stijging van temperatuur)
(Opgemaakt te 11.15 uur)
26 januari
Zon op: 8.32 uur; onder: 17.17 uur.
Maan op: 16.15 uur; onder 7.23 uur.
Hoogwater te Katwijk te 1.54 en 14.16
De nummer bestaat uit 10 pagina's
Advies van Engelse socialist Gaitskell
(Van onze Londense correspondent.)
Dank zij de oppositie is het Lagerhuisdebat over het „schandaal van de
uitvoer naar Israël en Egypte van versleten Brits oorlogsmateriaal",
waarover overigens na de vele verklaringen en publikaties weinig meer te
zeggen viel, uitgebreid tot een debat over de gevaarlijke situatie in het
Midden-Oosten.
De gedachtenwisseling over de leveranties van surplus-materiaal zelf,
heeft desalniettemin haar nut gehad. Immers de hiaten in de export
controle zullen thans ongetwijfeld worden gedicht. De regering zegde toe
tanks en gemotoriseerde onderstellen van kanonnen voortaan, alvorens te
worden uitgevoerd, nog meer als militair wapen onbruikbaar te maken.
Sir Walter Monckton, die van Arbeid naar Defensie is verhuisd, her
haalde, dat het doorgesiepelde surplus-materiaal in het Midden-Oosten
hoegenaamd geen militair gewicht in de schaal heeft gelegd. Maar
Gaitskell, die als oppositieleider zijn eerste belangrijke parlementaire rede
hield, vroeg terecht waarom Israël en Egypte zich dan zoveel moeite
hadden gegeven dit materiaal te krijgen indien het militair geen nut had!
Arabische landen te betrekken. Het is
volgens hem de vraag of de Russen zich
een afwijzende houding zouden kunnen
veroorloven.
Engeland heeft zelf grote
behoefte aan oud ijzer
Door in het Witboek ruiterlijk de
meeste gemaakte fouten te erkennen,
scheen de regering de oppositie het gras
voor de voeten te hebben weggemaaid.
Gaitskell stelde niettemin de regering
aan de kaak voor het begane verzuim.
De uitvoer van het materiaal naar het
Midden-Oosten moet volgens hem wor
den toegeschreven aan onbekwaamheid
en laksheid van de desbetreffende auto
riteiten.
Gaitskell vroeg zich af waarom dit
materiaal wordt geëxporteerd terwijl
Engeland zelf zulk een dringende be
hoefte heeft aan oud ijzer, waarvoor het
zelfs dollars betaalt! Gaitskell zag de
gehele episode tegen de achtergrond van
het ontbreken van een doelbewuste po
litiek voor het Midden-Oosten. Hij be
schuldigde de regering van halfslachtig
heid. Indien Engeland inderdaad geen
bewapeningswedstrijd wil, dan zal deze
goed en wel gestopt moeten worden. De
tijd is volgens Gaitskell gekomen, de
Russen in een vrede tussen Israël en de
V.N.-strijdkrachfen langs
bedreigde grenzen?
Gaitskell eiste ook een versterking van
de nogal vage. uit 1950 stammende, be
reidverklaring tot hulp door Engeland.
Frankrijk en de Ver. Staten in geval
van agressie van de zijde van de Ara
bische landen of van Israël. Hij opperde
het denkbeeld om generaal Burns, de
scheidsrechter van de Ver. Naties, in
het Arabisch-Israëlische grensgebied van
Britse en Amerikaanse vliegtuigen te
voorzien, welke op enkele punten langs
de grens dienen te worden gestationeerd.
Selwyn Lloyd voelde voor legering van
strijdkrachten der Ver. Naties in de ge
demilitariseerde zones om de vrede te
bewaren.
Gaitskell was van mening, dat de re
gering moet aansturen op de aanvaar
ding van een allesomvattend vredes
plan. inclusief economische hulp.
Selwyn LJoyd zei. dat de regering het
Aandacht gericht op luchtvaartbelangen
(Van onze correspondent te
Washington)
Prins Bernhard, die zoals be
kend een rondreis door Amerika
maakt, is gisteravond voor een drie
daags bezoek in Washington aange
komen. Tjjdens zijn onofficiële bezoek
heeft de Prins belangstelling getoond
voor de vliegtuigfabrieken aan
de West-kust. Hjj verbleefnaar be
kend enige dagen te Los Angeles en
reisde daarna via Houston in Texas
naar de Amerikaanse hoofdstad.
Tezelfder tijd maakten twee topfigu
ren van de KL.M. een rondreis door
Amerika, namelijk generaal Aler en mr
Slotemaker. De K.L.M. tracht zoals
gemeld in Amerika belangstelling ie
wekken voor een K.L.M.-verbinding met
Los Angeles en Houston. Binnen afzien
bare tijd zullen tussen Amerika en Ne
derland diplomatieke onderhandelingen
beginnen met het doel toestemming voor
deze verbindingen te verkrijgen. Te
recht begreep de K.L.M. dat deze onder
handelingen zeker meer kans van ila-
gen zullen bieden, indien de publieke
opinie gunstig gestemd zal zijn ten aan
zien van deze verbindingen
De pas herrezen Duitse Lufthansa
heeft van de Amerikanen belangrijke
concessies verkregen en Nederland zal
deze, aan de Duitsers verleende, facili
teiten, stellig als precedent naar voren
brengen.
Hoewel de Prins commissaris van ae
KLM is. heeft hij zijn bezoek niet in
strikte zin verbonden aan de actie, wel
ke de Nederlandse Maatsohappy thans
ontwikkelt. Toch zal zijn bezoek aan
Los Angeles en Houston het gunstige
effect hebben gehad dat dezer dagen
nog eens extra de belangstelling op Ne
derland werd gericht en de Prins, wie
de belangen van onze luchtvaart zeer
ter harte gaan. zal ongetwijfeld in par
ticuliere gesprekken zo nodig de
Nederlandse positie in de internationale
luchtvaart hebben verduidelijkt.
In Washington zal de Nederlandse
ambassadeur twee diners geven ter ere
van het bezoek van ae Prins. Verschei
dene belangrijke Amerikaanse ministers
en senatoren met hun dames zijn hier
bij uitgenodigd. Bij het tweede diner
zullen de heren Aler en Slotemaker
aanwezig zijn.
instellen van een vervolging overweegt
tegen de exporteur van de Valentine-
or.derstellen, omdat hij de regering heeft
misleid, maar niet tegen de firma, welke
Sherman-tanks naar Frankrijk heeft
uitgevoerd, welke later naar Israël ble
ken te gaan.
In het debat werd nog opgemerkt, dat
een oplossing pas mogelijk is wanneer
Engeland en de Ver. Staten duidelijk
hun politiek voor de lange termijn for
muleren.
Egyptische overmacht in de
lucht, zegt Roben
Namens de oppositie drong Alfred
Roben, de labour-expert op het gebied
dor buitenlandse politiek, pas terug uit
het Midden-Oosten, er op aan dat En
geland en Amerika, in antwoord op de
zending van Tsjechische wapens voor
Egypte, op hun beurt wapens aan Is
raël zouden zenden. Israël kan slechts
Meteors tegenover de Migs stellen, maar
de grenzen zullen moeten worden ge
pacificeerd. Egypte zou. zo vernam men
van andere zijde, reeds voor 100 miljoen
dollar wapen voorraden nit Tsjechoslo-
wakije hebben ontvangen. Egypte heeft
daardoor thans reeds ten opzichte van
Israël superioriteit in de lucht.
Nederlandse scheepsbouw op
vierde plaats
Blijkens de gegevens van Lloyd's re
gister was de in Nederland in aanbouw
zijnde scheepsruimte einde 1955 69.972
ton kleiner dan einde september J.l.
Met In totaal 509.030 ton scheepsruimte
in aanbouw handhaafde Nederland zich
echter op de vierde plaats onder de
scheepsbouwende landen.
Eerste Kamer aanvaardt het wetsontwerp
(Van onze parlementaire redacteur)
Evenals de Tweede Kamer op 29 Juni j.l., heeft de Eerste Kamer gisteravond
met algemene stemmen het wetsontwerp aangenomen dat het aannemen van een
kind, met dezelfde rechten als een eigen kind. mogelijk maakt, zodat de angst in
het pleeggezin verdwijnt dat het kind te eniger tijd kan worden teruggevorderd.
De adoptie zal alleen geschieden door uitspraak van de rechtbank op verzoek
van een echtpaar. Het verzoek zal alleen kunnen worden ingewilligd indien de
adoptie kennelijk in het belang is van het (minderjarige) kind. Want de adoptie
ie bedoeld als een maatregel van kinderbescherming.
Indien het kind 14 jaar of ouder is,
moet de rechter ook de mening van het
kind vragen. Ieder van de twee pleegou
ders moet ten minste 18 jaar zijn en ten
hoogste 50 jaar ouder zijn dan het kind.
Voorts is de voorwaarde gesteld, dat de
pleegouders ten minste 5 jaar met elkan
der gehuwd zijn. reeds meer dan 3 jaar
het kind verzorgen en opvoeden en dat.
een van beiden de voogd van het kind is.
Het is verboden een pleegkind op te ne
men beneden de leeftijd van zes maan
den.
De mogelijkheid is geopend dat de
reohter.de adoptie kan herroepen op
verzoek van het kind als het 23 jaar is
geworden, maar nog geen 24 jaar is. Dat
verzoek kan alleen worden toegewezen
indien de hei-roeping in het kennelijk
belang van het kind is en de rechter
van de redelijkheid der herroeping in
gemoede overtuigd is.
Overgangsmaatregel
ALs overgangsmaatregel is ook adop
tie mogelijk van meerderjarige pleeg
kinderen tot hun 30ste jaar. maar ook
dan is voorwaarde dat de pleegouders
ten minste 18 jaar en ten hoogste 50
jaar ouder zijn dan het „kind". De heer
De Vos van Steenwyk <WD> en mej.
Tjeenk Willink (PvdA) hadden tegen
de leeftijdsgrens en de overgangsmaatre
gel bezwaar met het oog op de pleegou
ders. die al vele jaren een kind verzor
gen en opvoeden en nooit hebben kun
De noordelijke oever van de Vlot-
haven te Amsterdam is. na de onge
vallen welke zich bij de jongste
storm hebben voorgedaan, opge
heven als ligplaats voor woon-1 overgebracht door sleepbootjes
schepen. Gisteren is men begonnenonder bewaking en met medewer-
met de ontruiming. De woonschepen I king van de water politie. Een van
werden naar andere ligplaatsen de woonschepen op sleeptouw.
nen vermoeden, toen zij 't kind in hun
gezin opnamen, dat nog eens in een wet
een bepaalde leeftijdsgrens zou worden
gesteld om een kind te kunnen aanne
men.
Daarom hoopten zij dat de minister nog
Delegaties van Finland en Rusland
hebbende slotovereenkomst getekend
waarin vele regelingen vastgelegd
zijn betreffende de overdracht van
de vlootbasis Porkkala aan Finland.
De Russen wilden zich niet laten
fotograferen bij die ondertekening,
maar hier ziet U de Finse luitenant
kolonel Tiitola zijn handtekening
plaatsen, waarbij majoor Avela
toeziet.
eens met een wetswijziging zou komen
om gevallen van hardheid op te heffen.
Minister Donker was daartoe echter
niet bereid. De overgangsmaatregel geldt
voor hen, die van de wet zouden hebben
kunnen profiteren, indien de wet eer
der in werking zou zijn getreden en dan
moeten de voorwaarden voor adoptie
dus gelijk zijn.
Slot op Pag. 2
P.M.F. zou toch de voorkeur geven non
Buitenlandse Zaken hoven vice-premier
(Van onze correspondent te Parijs)
André le Troquer. de 72-jarige socialistische afgevaardigde, die twee jaar
geleden die hoge waardigheid ook al bekleedde, is gisteravond om kwart over
negen door de nieuwe Franse Nationale Vergadering tot haar president geko
zen. Met 280 tegen 205 stemmen versloeg hij in de derde stemmingsronde de
kandidaat van het rechtse centrum, de katholiek Pierre Schneiter, die de post
het laatste jaar had bezet.
Met deze verkiezing, waarvoor nogal veel belangstelling bestond, waren de
grondwettelijke voorwaarden geschapen, die Edgar Faure eindelijk in staat stel
den het ontslag van zijn regering aan te bieden, twee maanden nadat bij met
100 stemmen meerderheid door de Kamer was verslagen.
President Coty is vervolgens onmiddellijk zijn politieke oriëntatie-bespre
kingen begonnen. Vermoedelijk zal vanavond of op zijn laatst morgenochtend
de naam van de kabinetsformateur officieel bekend worden gemaakt.
de M.R.P.. die oorspronkelijk vooruit
strevende denkbeelden op sociaal gebied
plachten te huldigen, zouden in hun
hart zeker gaarne met de linkse partijen
samen werken, al was het slechts om de
herinnering aan hun jongste niet zo
glorierijke verleden wat uit te kunnen
wissen. Tussen Mcndês-France en de
katholieken heeft het echter nooit wil
len boteren.
President Coty begonnen met
zoeken naar formateur
Het omstandig overleg, waarmede pre
sident Coty nu is begonnen, lijkt intus
sen niet veel meer dan een formaliteit
te zijn. De politieke waarnemers ver
wachten inderdaad, dat Coty geen ander
dan de socialistische secretaris-generaal
Guy Mollet met de formatie-opdraoht
zal belasten, ofschoon sinds vannacht
ook de namen van de socialist Rama-
dier en van de katholiek Pierre PfllmlLn
wel worden genoemd. Vermoedelijk zal,
zoals gezegd. Mollet vanavond of mor
genochtend al wel een officieel verzoek
bereiken.
Wanneer het regeringsprogramma van
de socialistische kandidaat nu wel tot
in details en met het Algerijnse pro
bleem op de eerste plaats op papier moet
staan, dan hebben zich de laatste dagen
moeilijkheden voorgedaan bij de verde
ling der portefeuilles. De afspraak tus
sen Mollet en Mendès-France, de twee
voornaamste leiders van het Republi
keinse Front, was van den beginne af dat
de één vlce-premier voor de ander zou
worden.
Indien Mendès-France niet tot forma
teur gekozen zou worden, wat nu wel
waarschijnlijk lijkt, dan werd tot voor
kort dan ook algemeen verwacht, dat hü
als vice-premier alle financiële en eco
nomische departementen onder zijn be
heer zou nemen. Bij nader inzien moet
P.M.F. echter van mening zijn gewijzigd.
Hjj zou, met het oog op de gespannen
Internationale situatie, voor Frankrijk
nu zijn zinnen op de portefeuille van
Buitenlandse Zaken hebben gezet. Daar
mede heeft hij Mollet echter in een las
tig parket gebracht. De katholieken van
P.M.F. of M.R.P.
P.M.F. heeft, in zijn korte regerings
periode vorig jaar, verscheidene plan
nen verwezenlijkt in het sociale do
mein. mei. betrekking tot Algerije en
Indo-China die de katholieken altijd
op hun programma hadden staan, zon
der ze echter te kunnen verwerkelijken.
Dat heeft bij de M.R.P. nogal wat
kwaad bloed gezet Jegens Mendès-
France Bovendien wordt hem. van ka
tholieke zijde, nog altijd zijn houding
tegenover wijlen de ED.G. verweten. Al
die grieven en bezwaren tezamen zou
den er toe kunnen leiden, dat de ka
tholieken zich niet bereid tonen met
Mollet. die hun stemmen uiteraard be
geert. zo niet nodig heeft, in zee te
gaan. indien P.M.F. aandeQual d'Orsay
zou komen.
Deze politieke belangentegenstelling
zal waarschijnlijk de grootste handicap
blijken voor Guy Mollet. die zijn rege
ring niettemin graag binnen de kortst
mogelijke tijd op poten wil zetten. Hem
wordt zelfs het voornemen toegeschre
ven nog deze week of uiterlijk dinsdag
aanstaande met zijn programma en zijn
équipe voor de Kamer te verschijnen.
In dat geval zal echter hoogstwaar
schijnlijk öf de M.R.P. óf PM.F. moeten
wijken.
