LEIDSCH
DAGBLAD
Verbazing te Genève over staking
bespreking met Nederland
WEERBERICHT
WAT BEOOGDE DULLES MET
HET ARTIKEL IN „LIFE"?
Weer vele doden door verkeer
94ste jaargang
DINSDAG 17 JANUARI 1956
No. 28732
Directeur: J. W. Henny
Hoofdredacteur: J. Brouwer
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
f7.— per kwartaal; f2.35 per maand: f 0.55 per week
Witte Singel 1, Lelden - Giro No 67055
Telefoon Directie en Administratie: 25041; Redactie: 21507
Beslissing genomen onder druk
der binnenlandse politiek
Nieuw overleg lijkt niet uitgesloten
(Van onze speciale verslaggever)
De Nederlands-Indonesische ministerconferentie is als een zeepbel
uiteengespat. De Indonesische minister van Landbouw, Mohammed
Sardjan, en het delegatielid Indrakoesoema, zijn vandaag in het vlieg
tuig naar Genève gestapt om de missie-Anak Agoeng uitvoerig uit de
doeken te doen waarom de regering-Harahap het onder deze omstanl-
digheden nuttiger heeft geoordeeld het overleg met Nederland te sta-
ken.Het is wel de ironie van het lot geweest, die de regering in Dja
karta er toe heeft gedreven om de conferentie, waarop zy zelf zo sterk
heeft aangedrongen, ook weer eigener beweging af te breken. De rede
nen waarom zij toch tot deze stap is overgegaan, zal men echter wel
geheel in de binnenlandse politieke sfeer moeten zoeken en speciaal in
de houding van de anti-Westerse Nahdatoel Oelama, die eigenlijk al
van het begin af aan zeer afwijzend tegenover het gesprek in Genève
heeft gestaan
Neerslachtige stemming
De stemming in het Indonesische
kamp s vrij neerslachtig, ofschoon men
er aan de andere kant op wijst dat de
voorlopige resultaten te Genève zeer
goed als basis kunnen dienen voor ver
der overleg, nadat de politieke hemel in
Djakarta weer is opgeklaard en een
nieuwe regering het roer heeft overge
nomen.
De missie-Anak Agoeng heeft in ieder
geval in de financieel-economische sec
tor van het overleg méér bereikt dan de
missie-Soenarjo het vorig jaar. Dit geldt
wel in het bijzonder voor de kwestie der
buitenlandse investeringen en de altijd
moeilijke vraag welke geschillenregeling
het wegvallen van het unie-hof van
arbitrage moet opvangen.
Nu géén P.N.I.-regering
Aan de andere kant ontkent men hier
niet, dat dit wonderlijke slot van een al
even vonderlijke conferentie in het
buitenland gemakkelijk misverstanden
kan kweken en het prestige van Indone
sië meer kwaad dan goed zullen doen.
De algemene vergadering heeft, vlak
voor het einde van de tiende zitting, nog
een Nieuw-Guinea-resolutie aangeno
men, waarin juist uitdrukkelijk wordt
verwezen naar de Nederlands-Indonesi
sche conferentie, maar het is duidelijk
dat deze resolutie sinds gisteren geheel
in de lucht is komen te hangen.
De regering-Harahap heeft dit „ge
zichtsverlies" blijkbaar echter op de
koop toegenomen, uit vrees In het
andere geval de Nahdatoel Oelama
„tegen de haren op te strijken" of,
erger nog: in de armen van de natio
nalisten te drijven. Het spookbeeld
van een nu-P.N.I.-regering, met op de
achtergrond de Communisten, beheerst
op het ogenblik de situatie in
Djakarta.
De minister van Landbouw, Sardjan,
die als koerier naar Genève is gezonden,
zal nu moeten trachten deze redenering
ook in de ogen van de Indonesische
delegatieleider, mr. Anak Agoeng Gde
Agoeng. aannemelijk te maken. De mo
gelijkheid. dat Anak Agoeng het bijltje
er bij zal neerleggen, wordt namelijk
niet uitgesloten geacht. En of de rege
ring-Harahap zich deze ernstige ader
lating kan permitteren, zal de (niet al
te verre) toekomst moeten uitwijzen.
Heftige vóórverkiezing van
president in Finland
In Finland zijn maandag verkiezingen
gehouden voor 300 kiesmannen, die 15
februari op hun beurt een nieuwe pre
sident zullen kiezen. De ambtstermijn
van de tegenwoordige president, de 85-
jarige Juho Paasikivi, loopt spoedig af.
Stemrecht hebben alle Finnen boven 21
jaar. Dit zijn er 2.645 306. De Finnen
noemen de verkiezingscampagne de hef
tigste, die zij ooit hebben meegemaakt.
De kranten schrijven, dat de laster
campagne het voor de nieuwe president
moeilijk zal maken zijn rol van symbool
der nationale eenheid te vervullen.
Er zijn -as kandidaten voor het pre
sidentschap. De voornaamste zijn de
tegenwoordige premier. Urho Kekkonen
(Boerenpartij), en Karl August Fnger
holm, voorzitter van de Kamer (sociaal
democraat). De ambtstermijn van pre
sident is zes jaar.
President Paasikivi, wiens ambtster
mijn 1 maart afloopt, heeft verklaard
zich niet herkiesbaar te stellen. Zijn
kandidatuur, die door de Russen zou
worden toegejuicht, wordt niettemin
mogelijk geacht.
Viering 18e verjaardag Prinses Beatrix
H.K.H. Prinses Beatrix heeft het voor
nemen om, m verband met het naderend
eindexamen, haar 18de verjaardag te
vieren op een wijze, die weinig afwijkt
van hetgeen de laatste jaren gebruike
lijk was.
De Prinses zal op 31 januari a.s. ge-
oon naar school gaan. In de namiddag
zal zij enkele deputaties ontvangen, ter
wijl 's avonds de verjaardagviering in
de familiekring zal plaats vinden.
Op 4 februari a.s. zal de Prinses
aanzitten aan een diner, dat te harer
ere door H M. de Koningin en Z.K.H.
de Prins der Nederlanden in het Ko
ninklijk Paleis te Amsterdam aan de
leden der regering en andere hoge auto
riteiten wordt aangeboden.
H.K.H Prinses Beatrix zal op 7 fe
bruari a.s. te 15.30 uur een buitenge-
Slag voor Moskou
in het Rijnland
De Westduiste Federatie van bouw
vakarbeiders, die 430.000 leden telt.
heeft tien plaatselijke organisaties,
waaronder het belangrijke hoofdkwar
tier van het verbond .n .rijnland, ont
bonden en enkele honderden functio
narissen ontslagen wegens bevordering
van communistische infiltratie van de
federatie.
Een onderzoek had uitgewezen, dat de
afdeling Rijnland „het belangrijkste
bolwerk van de communistische partij
in de Bondsrepubliek" was.
De federatie heeft het uitvoerende or
gaan en het hoofdkwartier van de fede
ratie in het Rijnland, dat in Düsseldorf
is gevestigd, opgeheven en de bureaus
in Duisburg, Hamborn, Düsseldorf. Es
sen. Mlinchen-Gladbach. Moers Mühl-
heim, Nlederberg en Wuppertal geslo
ten Ontbonden zijn ook alle technische
en jeugdorganisaties in hetzelfde gebied
Het district Rijnland van de federatie
omvat ongeveer 50 000 bouwvakarbei
ders en heeft in het geheel 18 plaatse
lijke bureaus
President Soekarno naar
Bali
President Soekarno is gisteroch
tend voor een vacantie van 10 dagen per
vliegtuig naar Bah vertrokken. De ver
gadering van het Kabinet werd onder
broken om de leden van het Kabinet in
de gelegenheid te stellen, de president
uitgeleide te doen.
Iets kouder
De Bilt verwacht tot morgenavond:
Veranderlijke bewolking met enkele
buien. Iets lagere temperaturen overdag.
Tot kraohtig en langs de kust tot hard
of stormachtig toenemende wind
westelijke richtingen
(Opgemaakt te 11.15 uur)
18 JANUARI
Zon op: 8.42 uur; onder: 17.04 uur.
Maan op: 10.18 uur; onder: 23.27 uur.
Hoogwater te Katwijk te 6.20- en
20.23 uur.
De nummer bestaat uit 10 pagina's
wone vergadering van de Raad van
State bijwonen m welk college zij krach
tens de Grondwet na het vervullen van
haar 18de jaar van rechtswege zitting
heeft.
H. M. de Koningin zal deze vergade
ring voorzitten. Ook Z.K.H. de Prins
der Nederlanden, die eveneens zitting
heeft in de Raad van State, zal deze
plechtigheid bijwonen.
Op 7 febr. zal Prinses Beatrix zich met
de Koningin en de Prins van het paleis
Lange Voorhout per gesloten auto recht
streeks naar het gebouw van de Raad
van State begeven. Na afloop van deze
plechtigheid zullen de Koningin, de
Prins en de Prinses per auto naar het
paleis Lange Voorhout terugkeren, al
waar aan de Prinses enkple geschenken
zullen worden aangeboden.
Kiezers winnen en Roden bang maken -
Effect op bondgenoten verwaarloosd
(Van onze correspondent in Washington)
Het artikel in het nummer van 16 januari van het Amerikaanse
weekblad „Life", dat gebaseerd was op de informatie, die Dulles Ame-
rika's minister van Buitenlandse Zaken) zelf had verstrekt, zal in de
komende dagen en weken nog herhaaldelijk ter sprake komen, niet
alleen in Amerika, doch in de gehele wereld
De uitgeverij, die de bladen „Time", „Life" en „Fortune" op de
markt brengt, is Dulles zeer goed gezind. De grote man in deze onder
neming is de heer Luce, echtgenoot van Amerika's ambassadrice in
Italië. Niemand verbaast er zich dan ook over, dat het nogal opzienba
rende artikel van „Life", zeer gunstig voor Dulles is uitgevallen: Dulles
zelf ziet met veel voldoening terug op wat hij in de afgelopen drie jaar
heeft gepresteerd en James Shepley, de schrijver van het stuk, steekt
zijn bewondering niet onder stoelen of banken. Dulles meent dat hij
tot driemaal toe oorlog voorkomen heeft door het aan de Communis
ten van te voren duidelijk te maken, dat zij met tactische atoomwape
nen bestookt zouden worden, wanneer zij niet inbonden. Hij ziet het zo,
dat stevige taal en bereidheid tot actie van Amerikaanse zijde, in al
deze gevallen de Communisten genoopt heeft eieren voor hun geld
te kiezen.
In Djakarta gaat het proces tegen
de vroegere chef van de Neder
landse Inlichtingendienst in Indo
nesië. Leon Jungschlager voort.
Luitenant-kolonel L. B. Duitz. een
van de elf uit Nederland overge
vlogen getuigen en het laatste hoofd
van de Nederlandse Militaire Missie
in Indonesië, legt de eed af in het
gebouw van het districtsgerechtshof
te Djakarta, waar de geruchtmaken'
de zaak wordt behandeld.
Luchtvaartdeskundigen onderzoe
ken thans, hoe aan de consequenties
van de enorme snelheden der straal
jagers hel hoofd kan worden ge
boden. Want twee straaljagers, die
elkaar met supersonische snelheden
naderen, komen zo snel dichter bij
elkaar, dat de piloten nauwelijks
enige tijd overblijft om te reageren,
dus om te vuren of om een botsing
te vermijden. Men poogt zelfs mid
delen te vinden om de piloten min
der met de ogen te laten knipperen,
omdat bij zo'n beweging de piloot
in een onderdeel van een seconde
mets zieten in dot schijnbaar
onmetelijk kleine ogenblikje komen
de toestellen een meier of vierhon
derd. bijna een halve kilometer dus.
dichter bij elkaar!
Twee fotos. welke dit probleem
illustreren. Uit een F-89-straaljager
werd een soortgelijk vliegtuig, dat
recht op hel eerste toestel aanvliegt,
gefotografeerd bovenste foto. stip
bij pijl) en vier seconden later nog
eens. met de onderste foto als
resultaat!
Verkiezingsjaar begonnen
Te bewijzen is de opvatting van Dul
les niet. Het kan ook zijn, dat de Com
munisten op die momenten tevreden
waren (zjj het tijdelijk) met half Korea,
half Indo-China en met de consolidatie
van het Chinese vasteland Hoe het zij,
Dulles meent dat zijn dreigen met „se
lectieve vergelding" succes heeft gehad.
Zulk een artikel verschijnt natuurlijk
niet zo maar eens toevallig. Het verkie
zingsjaar is begonnen. De leus van de
republikeinen zal zijn „vrede en wel
vaart" en propagandistisch is er de re
publikeinen natuurlijk veel aan gelegen,
dat het volk ervan doordrongen wordt,
dat Dulles een man is, die op krachtige
wijze de vrede weet te bewaren. „Life"
is een populair blad met een enorme op
laag.
Huivering voor risico's
Maar dit artikel beoogt waarschijnlijk
nog iets meer te zijn dan verkiezings
propaganda. Niets zou de republikeinen
slechter van pas komen dan dat in dit
verkiezingsjaar de vrede verstoord zou
worden. Duidelijker wellicht dan ooit te
voren wordt aan de Communisten te ver
staan gegeven dat actie tegen Qucmoy
en Matsoe voor hen bijzonder riskant
zou zijn. (Dat Dulles weieens „bluft".
verzwijgt dit bewonderende artikel na
tuurlijk).
Zowel ten aanzien van de kiezers als
ten aanzien van de Communisten kan
men deze publikatie wel een goede, poli
tieke „zet" noemen. Er is echter nog een
ander publiek dat dit stuk zal lezen:
Amerika's bondgenoten. Voor hen zal
deze lectuur geen onverdeeld genoegen
zijn. Met name Amerika's vastbesloten
heid om als het in Korea niet tot een
wapenstilstand kwam benoorden de
Jaloe atoombommen te werpen, zal velen
huiverig maken voor de risico's, die Dul
les bereid schijnt te nemen. Wat het
effect van zijn artikel betreft, zal Dulles
wellicht redeneren: Men kan niet een
honderd procent gunstig effect bereiken.
De kiezers winnen en de Communisten
bang maken, is al mooi genoeg!
Begrafenis
John Radecker
ZEER GROTE BELANGSTELLING
De Nederlandse beeldhouwer, John
Radecker, heeft gisterochtend in de
wijde stilte van de Blaricumse heide
zijn laatste rustplaats gevonden. Een
twaaltal jonge beeldhouwers droegen
de baar met het stoffelijk overschot
op de Algemene Begraafplaats langs
een haag van vele honderden vrien-
wereld, zoals de beeldhouwers Marl
Andriessen, Hildo Krop. en de dich
ter A. Roland Holst.
Radecker was een van die begenadig
de kunstenaars, die vanuit zijn hart
werkte." zei de architect J. J.P. Oud,
sprekende als vriend van de familie.
„Daardoor was zijn leven en werk een.
Dit gaf hem die brede menselijkheid,
waarin wij ons allen gekoesterd hebben
Zijn werk blijft, maar ook de herinne
ring aan de vele uren ,un warmte, die
wü met hem hebben doorgemaakt
Nog spraken de Amsterdamse burge
meester mr. A. J. d'Ailly, er de beeldhou
wer prof. P. Esser, hoogleraar aan de
Academie voor Beeldende Kunsten die
het „eerlijke en eenvoudige beeldlhou-
wershart van John Radecker, voor wie
alle Nederlandse beeldho iwers bewon
dering hebben gehad, voor het raffine
ment van de eenvoud, die het geheim ia
van alle grote meesters." roemde
Namens de familie dankte de direc
teur van de Amsterdamse Stadsschouw
burg, de heer J. Bendien, voor de be
langstelling.
Bittere kritiek van
Ridgway
Het leger wordt afgebroken
inplaats van opgebouwd
Generaal Matthew Ridgway. voorma
lig stafchef van het Amerikaanse leger,
heeft in een artikel in de „Saturday
Evening Post" tegengesproken, dat de
begroting van het Amerikaanse leger
voor 1955 gebaseerd was op een nieuw
militair program, dat eenstemmig was
aanbevolen door de Amerikaanse com
missie van stafchefs, zoals president
Eisenhower in zün „State of the Union"
van 1954 had verklaard.
Ridgway sprak van een omkeren van
de normale gang van zaken. Hjj ver
klaarde, dat de militaire begroting van
1955 niet voor alles gebaseerd was op de
militaire behoeften. Het standpunt, dat
het ministerie van Defensie innam, was
gedicteerd door politieke overwegingen,
zoals de vraag, welke voordelen er op
binnenlands politiek gebied te verwach
ten waren van strenge vermindering der
militaire kredieten.
De generaal schrijft, dat hij aan druk
had blootgestaan, die soms bedekt,
soms openlijk op hem werd uitgeoefend
om hem van standpunt te laten veran
deren.
Ridgway verklaarde, dat hij in de tijd
dat hij opperbevelhebber van de NAVO-
strijdkrachten in Europa was, veel min
der teleurstellingen had beleefd dan In
zijn twee jaar als stafchef van het Ame
rikaanse leger Hij had als bevelhebber
van het Amerikaanse leger het gevoel
gehad eerder tot die post geroepen te
zijn om de kracht van het leger af te
breken dan op te bouwen, aldus dit ar-
artikel van Ridgway.
Dertig licht- en zwaargewonden bij
botsing tussen bus en boom
Bü een ernstig busongeval, dat zich gistermorgen heeft voorgedaan op de
straatweg Losser—Enschede, zijn zeven personen vrij ernstig gewond, terwijl 23
anderen lichte verwondingen opliepen.
Een bus uit Losser, die personeel voor twee Enschedese textielfabrieken had
opgehaald uit Losser en Overdlnkel. Is ter hoogte van het zogenaamde Lede-
boersbos. halverwege Enschede en Losser, btf het passeren van een andere bus,
aan de linkerkant van de weg op de berm terecht gekomen en vervolgens tegen
een boom gebotst.
personenauto aangereden en zwaar ge
wond. In het St. Antoniusziekenhuis is
hij enkele uren later aan de opgelopen
verwondigen bezweken.
23 personen zijn naar de belde Ensche
dese ziekenhuizen overgebracht, doch
het merendeel van hen kon. na verbon
den te zijn. naar huis terugkeren. Zeven
personen moesten worden opgenomen
De chauffeur, die aanvankelijk bekneld
zat. kon latei worden bevrijd. Een ach
ter hem zittende 42-jartge dame uit
Overdlnkel. bep vrij ernstige verwon
dingen op aan hoofd en benen.
Op het ogenblik, dat de verongelukte
bus de andere wilde passeren, week
eerstgenoemde bus uit voor een wielrij
der. Daardoor raakte de wagen te ver
op het linkerweggedeelte Na aanvan
kelijk een eind op de berm te hebben
gereden, botste hij tegen de boom. De
bus is nagenoeg geheel vernield. Het
heeft vrij lang geduurd eer de pobtie
was gewaarschuwd, omdat ln de buurt
geen telefoon is. Toen het ongeluk ge
beurde, was de weg vrij nat.
Zaterdagmiddag ls dc 38-jarige me
vrouw Brooijmans—De Wit uit St.-An-
neland op de Riiksweg tussen Halsteren
en Tholen in volle vaart met haar auto
tegen een boom gereden, zy werd uit
de wagen geslingerd en liep zware ver
wondingen op. Gistermorgen is zii in
het Algemeen Burger Gasthuis te Ber
gen op Zoom overleden. Mevrouw Brooij
mans was moeder van 7 kinderen.
Gistermorgen om zeven uur is de 70-
jarige heer Jelle Langeraap, toen hij
voor zijn woning aan de Leeuwarderweg
te Sneek de straat overstak, door een
Op de Tongerenscweg by Epe is gis
termiddag de 68-jarige mevrouw Kouw-
Klaassen aangereden door een mili
taire vrachtwagen. Ongeveer een half
uur later is zy overleden aan een
schedelbasisfractuur. Mevrouw Kouw die
de weg wilde oversteken naar haar
woning. Het eerst een autobus passeren,
maar bemerkte te laat dat inmiddels
van de andere kant de vrachtauto na
derde.
Gisteravond tegen halfzeven ls op de
Mauritslaan te Beek (Z -Limburg) een
ongeveei 18-jarige jongeman met zlln
bromfiets geslipt. Hy sloeg met riln
hoofd tegen de rand van de stoep. Aan
zijn verwondingen is hy ter plaatse
overleden. De identiteit van het slacht
offer ls nog niet bekend. Waarschyniyk
kwam de jongeman van zyn werk, want
hy had een tas met gereedschap by
zich, Hij reed van Beek ln de richting
Geleen.
De militair J. Breure uit Dlnteloord.
die op 2 januari J.l, door slippen van
zyn motor op de Zoomweg te Bergen
op Zoom onder een van de tegenover
gestelde richting komende vrachtauto
met aanhangwagen schoof. Is gister
morgen in het Algemeen Burger Gast
huis te Bergen op Zoom aan de gevol
gen van dit ongeval overleden.
