Alec Walker verwezenlijkte gouden
droom der vrouw
HET JAAR DRAAIT ALWEER
-fdSP
4e jaargang no. 1
ZATERDAG 7 JANUARI 1956
HRT Jaar draalt alweer. Dat
is zo ongeveer de stem
ming waarin wij na het
feestelijk intermezzo van de
kerstdagen, en de plechtige uren
rond de jaarwisseling, nu ein
delijk weer zijn aangekomen. Wij
zeggen het misschien met een
zekere blijdschap: immers na
alle onderbreking is het ook al
tijd weer een vreugde terug te
keren tot de regelmatige bezig
heden of juist met een zekere
spytigheid: nu begint het weer,
de al te bekende regelmaat van
alle dag. Het gewone werk op
het kantoor kan weer ter hand
genomen worden, de scholen
WOORD
VAN
BEZINNING
Wie zal de plaats van toescnou-
wer innemen?
Hoe aantrekkelijk het plaatje
van de draaimolen ook moge
zijn: als symboliek van het
jaar. dat alweer draait, heeft
het een bittere bijsmaak Het
leven is een carrousel, een en
keling denkt dat hij steeds op
de toeschouwersplaats kan zit
ten, maar of wij willen of niet,
grijpen of om de ons geboden
kans te laten ontglippen. Onze
levens, met de onherhaalbare
mogelijkheden van liefde of
liefdeloosheid, van een aan het
leven wijs worden of een zich
laten gaan op wat ons wordt op
gedrongen.
Het jaar draait alweer, aan
ons de verantwoordelijkheid om
het geheel eigene, het onher
haalbare van ons mens-zijn te
laten uitkomen binnen de door
ons gestelde indeling van dagen
en jaren.
En wat dan te zeggen van de
draaimolen in de speeltuin? Van
gaan weer beginnen, we gevoelen
het aan duizend kleine dingen u
het jaar draait alweer.
Nu komt mij daarbü ineens
een beeld voor ogen, dat als fo-
to'tje werd meegenomen van een
vakantiereisje naar Parijs. In
het prachtige park de Tuilerieën
is ook gedacht aan de kinderen
van de Franse hoofdstad. Er zijn
daar niet alleen bekoorlijk aan
gelegde perken, sierlijke beelden
en toevallige fonteinen, er is ook
een hoekje voor de kinderen met
een speeltuin en een draaimolen
de paardjes staan
klaar voor de rit, voor de be
langstellende toeschouwer is nog
een stoeltje beschikbaar. Wie
zal met de eerste rit meegaan?
wij moeten meedraaien met de
rit. die weer is begonnen. Het
maakt allemaal niet zoveel uit,
wie Je bent of wat je doet; wat
is een mensenleven in de kring
loop der eeuwen? Zo nu en dan
luidt de bel. dan lijkt het of er
wat nieuws begint, maar het is al
tijd weer dezelfde rit. We den
ken wel eens dat we op de toe-
schouwerplaats kunnen blijven
zitten
Het Jaar draait alweer. Dat
wil zeggen: de klok, de inde
ling, die wij hebben aangebracht.
Maar daarbinnen voltrekt zich
het onherhaalbare: onze levens,
met de altijd weer nieuwe mo
gelijkheden om een kans te
de in deze dagen veel besproken
wjjsgeer Kierkegaard, die een
door en door ernstig en gods
dienstig mens was, stamt de uit
spraak, dat een mens die waar
lijk weet wat het christen zijn
is, zo vrij, zó wedergeboren kind
is geworden, dat hij opnieuw
naar de speeltuin mag. Dan
krijgt de draaimolen een nieuwe
functie: niet om te verbeelden
hoe het jaar weer draait met
zijn eentonige herhaling, maar
om ons te binnen te brengen, dat
t>0 alle emst en strakke opbouw
van ons leven een van de groot
ste schatten as en blijft: de
blijdschap van de spelende kin
deren Gods!
Ds S. L. Verheus.
Doopsgez. pred. - Leiden.
Een kijkje in het magazijn van de met de liand vervaardigde drukvormen. Sommige van
deze vormen zijn meer dan anderhalve eeuw oud!
Chef-drukker telt dagelijks
tienduizend kilogram
c
Euvel van verschieten is verholpen
EEN stil en vergeten nest, dit is de
eerste indruk, die het dorpje Hay-
le in Cornwall maakt. Eenvoudige
(handwerkslieden doen er dagelijks
Ihun plicht om voor zich en de hunnen
een sober bestaan te verdienen. Er zijn
talloos vele dorpjes als Hayle in de
wereld, maar toch is Hayle een plaats
je, dat een bezoek ten volle loont.
Niet slechts om zijn rust en stille
schoonheid, maar ook, omdat het be
langwekkend is als industrie-centrum,
want dagelijks wei-ken daar vaardige,
nijvere, stoere mannen aan de ver
wezenlijking ener (in de letterlijke zin
des woord) gouden droom van menige
vrouw. Hoe komt dit?
Ruim dertig jaar geleden vestigde
zich in Hayle een kunstzinnig man,
Alec Walker geheten. Hij had reeds
een zekere faam als ontwerper ver
worven. Walker was van mening, dat
hij niet slechts als kunstenaar, doch
ook als fabrikant geld kon verdienen,
want hij had enige uitvindingen ge
daan voor het bedrukken van zijden
stoffen. Walker vestigde daarom een
textiel-drukkerij in Hayle. Hij koos
Hayle in Cornwall, omdat hij voor zyn
nieuwe onderneming bekwame, erva
ren vaklieden nodig had en Corn walls
bevolking een zeer goede naam als
handwerkers had (en heeft). Boven
dien was Cornwall bijzonder geschikt
om het bedrijf te vestigen, aangezien
daar van oudsher koper, tin, porselein-
aarde en grote hoeveelheden niet-kalk-
houdend water voorkomen. Juist de
dingen, die ik voor mijn nieuwe Indus
trie nodig heb zei Walker, precies dat.
wat ik behoef om een hoogwaardig
produkt te kunnen maken
EEN BELOFTE
TOEN Alec Walker zich Ln Hayle
vestigde, stonden de mensen uit
de streek ietwat sceptisch en af
wijzend Jegens zijn plannen. Daarom
deed Walker een belofte. Ik verzeker
u zei hij dat over enige tijd de
vrouwen jurken zullen kunnen dragen
toedrukt met even zwaar-karaats goud
Na bedrukt te zijn, belandt de
„droom" in een stoomkast, waar de
stof kleur-, nee goud-hecht wordt ge
maakt. Overigens was dat kleur-hecht
Bladgoud van hoog gehalte en
ter dikte van een miljoenste
millimeter gebruikt Alec Walker
inplaats van kleurstok om zijde
te bedrukken. In de was gaat
geen schilfertje goud verloren!
maken aanvankelijk een heel pro
bleem voor Walker en zijn medewer
kers. Cornwall is namelijk beroemd
om zyn heldere zonlicht. Vele schilders
uit verschillende landen trekken naar
die streek om in dat mooie licht te
werken. Een nadeel echter voor Wal
kers bedryf was het. dat juist dat
scherpe zonlicht de kleuren snel deed
verschieten. Na vele proefnemingen
slaagden Walker en zijn staf er even
wel in, het „verschiet-euvel" te ver
helpen door de toepassing van bijzon
dere kleurstoffen En vóór de „gouden
eeuw" begon, hadden de Hayle-stof-
fen reeds een goede naam.
Wy zyn in staat vertelde de heer
Ros cm negen verschillende kleu
ren te drukken, als het moet op één
stuk zijde. Maar toch verwacht ik van
onze goud-druk het meest! Hy wees
my op een sjaal, die door een zyner
arbeiders, Brian Nicholls, met zuiver
goud werd bedrukt. Neemt u hem
maar mee, dan kunt u zeggen, dat de
hals van uw vrouw een goudmijntje
is!, zei hy met een knipoogje.
ais waarvan haar trouwringen ge
maakt zyn. Die japonnen zullen echter
veel minder dan hun gewicht in goud
kosten. Want ik ben bezig verzeker
de de jonge fabrikant een nieuw
procédé tot ontwikkeling te brengen
om zijden stoffen met bladgoud te
bedrukken! De dorpelingen glim
lachten aanvankelijk ongelovig, maar
toch hebben zy in de loop der jaren
veel bijgedragen om Walkers vinding
praktisch te vervolmaken en de nieu
we techniek tot ontplooiing te bren
gen. De nieuwe techniek is echter ge
baseerd op de heel oude techniek
van de handblok-druk
Walker bracht twee ervaren vak
mensen mee: Een zy de-verver en een
handblok-drukker. Beide mannen
leerden de jongemannen van Corn
wall het vak. De leerlingen, goeddeels
door nieuwsgierigheid gedreven, meld
den zich aan. Sommigen, die tot de
„eerste lichting" behoorden, zijn nog
in het bedryf werkzaam. Een hunner
is Norman Gilbert, die tegenwoordig
chef-drukker is. Hij begon als knaap
van veertien jaar en heeft zijn dertig
jarig jubileum in het bedrijf reeds ge
vierd. Een sinecure is zyn baantje
niet, want niet alleen moet hij de
blokdrukkunst tot in de perfectie be
heersen maar tevens iedere dag van
de week 10.000 kilogram opheffen en
weer neerzetten. Zo'n vrachtje vraagt
stoere, potige knuisten. Gilbert zei
de directeur, de heer Ross is onze
kampioen-gewichtsheffer en tevens
onze beste, kunstzinnige drukker!
INGELOST
PAS na de Tweede Wereldoorlog
kon Alec Walker zyn gouden
belofte tenvolle inlossen, want pas
toen was men in zijn bedryf zo ver.
dat het bedrukken van zyde met
goud commercieel verantwoord was
En al is het dan maar een laagje
goud ter dikte van een miljoenste
millimeter, goud wordt thans op zijde
gedrukt. De „gouden droom" is wer
kelijkheid geworden.
*ASr-
«"i&g
OA
Brian Nicholl inspekteert een zojuist voltooide lap bedrukte zijde. In dit patroon zijn niet
minder dan negen kleuren verwerkt.
DE LAATSTE JAREN
-r A, onze patronen zijn deels zeer oud.
I Trouwens, we hebben nog heel wat
I blokken uit de vorige eeuw, waarmede
we dagelijks drukken. Ze werden ge
sneden van perehout. Waarom? Om
dat dit hout zich goed leent voor ons
doel Maar sommige van die oude pa
tronen zyin eigenlijk verouderd. Dan
laten we ze veranderen en passen we
het oude motief in nieuwe vorm aan
de eisen van onze tijd aan. Men moot
toch met zijn tijd meegaan! Daarom
hebben wy ook tal van bekende ont
werpers, die ons terzyde staan.
De oorlogsjaren brachten natuurlijk
voor Alec Walkers bedryf moeilijkhe
den met zich mede. Het was lastig om
zijde te bemachtigen. Walker probeer
de het toen met linnen, katoen en
kunstzijde. Maar hij hield vast aan de
hoge eisen, waaraan hij zijn produkt
'wil laten voldoen.
Na de oorlog kwam er weer zijde in
overvloed. Nieuwe uitvindingen ver
werkten wy (zei de heer Ross) in ons
bedrijf. Nieuwe uitvindingen en nieu
we motieven maar onze .goud-tech
niek" bleek toch de gulden vondst. U
kunt zo'n met goud bedrukt stofje was
sen en stomen zonder dat er een schil
fertje verloren gaat.
En nu gaan we ook veelkleurige
brokaatstoffen vervaardigen. Wat we
met goudblad kunnen. Kunnen we ook
met andere metalenals we maar
oefenen en proberen. Ja, en vergeet
vooral niet. dat het sterke mannen-
knulsten zijn, die de .gouden droom"
der vrouwen verwezenlijken!
(Nivano nadruk verboden)
Benjamin Wassell in Newark (New
Jersey», die voor de politierechter
terechtstond op beschuldiging zyn
auto langs de weg langer te hebben
geparkeerd dan geoorloofd was. gaf
als reden op. dat zijn vrouw door de
hitte onwel werd. „O", vroeg de
rechter, „u liet uw wagen zo lang
staan omdat u haar naar de dokter
bracht?" .Nee", zei Wassell, „lk nam
haar mee naar een bioscoop waarvan
ik wist, dat deze heerlijk koel was".
Op een tentoonstelling in Springfield
Illinois) dachten de bezoekers, dat
hun iets aan de ogen mankeerde toen
zy op een bord. dat by een melk
machine stond, lazen „Van melkkan
naar koe". Maar ja. het is tegen
woordig zo'n rare tyd. het zal wel
goed zyn, dachten de mensen. U
heeft natuurlyk al lang begrepen, dat
het precies andersom moet zyn De
standhouder ontdekte de fout ook
en gaf te kennen, dat hy dacht, dal
de schilder de woorden verdraaid had
De bezoekers konden niets anders
doen dan de man gelyk geven.
Luigi Bochetto (42 jaar) heeft beslag
gelegd op de titel wereldkampioen
scheren. Dat heeft 'ie eeriyk ver
diend want hy schoor iemand in ze
ventien seconden. Het oude record
stond op twintig seconden. Het was
een journalist, die zich door Luigi
onder het mes liet nemen, iets waar
voor wy zouden bedanken.
