Eden zet Sovjet-Russische leiders
gevoelig op hun nummer
WEERBERICHT
Waar is vrijheid: in Brussel
of in Warschau?, riep hij uit
„Steeds groeiende samenwerking
tussen Moskou en Nieuw-Delhi"
Resolutie over Nieuw Guinea
in Assemblée aanvaard
West-Duitsland eist onverbloemd
aansluiting van liet Saargebied
94ste Jaargang
DINSDAG 13 DECEMBER 1955
No. 28703
LEIDSCH ADAGBLAD
Directeur: J. W. Henny
Hoofdredacteur: J. Brouwer
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
f7.—
-AD VUUK LLlDEilV E.1N U1V1JI I\CD
per kwartaal; f2.35 per maand; f0.55 per week
Witte Singel 1, Leiden - Giro No. 57055
Telefoon Directie en Administratie: 25041; Redactie: 21507
(Van.onze correspondent in Londen)
,.De Sovjet-Russische leiders Boelganin en Kroesjtsjef vertellen in India en
Birma, dat wy verdorven kolonialisten zyn en dat het Communisme de bevrij
der is. Maar waar is nu de vrijheid? In Hamburg of in Stettin? In Brussel of in
Warschau? Of, om het Oosten te nemen, in Colombo of in de hoofdstad van
Buiten-Mongolië?", aldus de Britse premier Eden gisteravond in een rede in
het Lagerhuis. Toen een lid van de linkervleugel van de Socialistische party daar
op uitriep: „En Cyprus dan?", antwoordde de premier zeer terecht: „Daar is
in elk geval vrijheid om te betogen en te strijden!". De door de Sovjet-Unie (in
strijd met de verdragen) beheerste satellieten in Oost-Europa vormen de wer
kelijke tragedie in Europa. Over het Oosten zei Eden: „Wij zouden op de nek
van de Birmezen zitten en hen van hun laatste korst brood beroven. Misschien
hebben de Russische leiders nooit van het Colombo-plan gehoord. Sinds 1951
hebben de landen van het Gemenebest 450 millioen uitgegeven om voorspoed te
brengen in een reeks van landen van Pakistan tot de Philippijnen".
„Verdrag van Bagdad kwam
nog juist op tijd!"
Harold MacMillan, de Britse minister
van Buitenlandse Zaken, verklaarde gis
teravond in het Lagerhuis, dat hy er
niets van geloofde dat de Russische in
menging in het Midden-Oosten een ant
woord zou zijn op het Verdrag van Bag
dad. De Russische actie was lang voor-
Verdraagzaamheid moet van
beide kanten komen
De Sovjet-Russische leiders zijn nog
steeds de gasten van India en Eden wil
de hun gastheren niet in verlegenheid
brengen, maar hy noemde het opmerke
lijk, dat deze redevoeringen gehouden
zijn in landen, waarmede wy de vriend-
schappelijkste betrekkingen onderhou
den en welker onafhankelijkheid door
Engeland tot stand is gebracht en zal
worden geëerbiedigd.
Sir Anthony verklaarde, dat Enge
land nog altijd bereid is de grondslag te
leggen voor vredelievend samengaan met
de Communistische landen. Omdat wij
niet kunnen geloven, aldus Eden, dat
hun regeringen, die beseffen wat de con
sequenties van een moderne oorlog zijn,
hun volkeren tot aan de rand daarvan
willen brengen.
Maar, zo voegde Eden er aan toe. vre
delievend samengaan is alleen mogelijk
als verdraagzaamheid en begrip van
beide kanten komen.
Het Duitse geschrijf
over Breda begint
vervelend te worden
(Van onze correspondent in
West-Duitsland)
Het geschryf in de Duitse kranten
over de Duitse gevangenen in Breda
begint langzamerhand vervelend te wor
den.. Maar toch dient men er de nodige
aandacht aan te besteden, omdat men
eruit kan opmaken hoe een deel van de
Duitsers nog altijd over deze hier ge
heel verwrongen aangelegenheid denkt.
Het is en blyft te betreuren, dat van
officiële Nederlandse kant al niet veel
eerder iets werd ondernomen om de
Duitsers ervan op de hoogte te stellen
wat hun te Breda gevangen zittende
landgenoten hadden misdaan. Dan was
het vermoedelijk nooit tot zo'n felle
eampagne gekomen als thans tegen ons
land wordt gevoerd.
In de „Bild Zeitung" met haar op
lage van over de twee millioen vertelt
thans weer een „dr W. H." uit Mün-
chen. dat op 15 April van dit jaar de
voorzitter van een commissie van de
Bondsdag in Breda zou zijn geweest, die
daar de Duitse gevangenen „de groeten
van Bondskanselier Adenauer" had
overgebracht en die tegenover hen in
aanwezigheid van Nederlandse beambten
had verklaard, dat „niemand in Duits
land hen voor misdadigers hield" en dat
„de Bondsregering alles zou doen om de
verdiende vrijheid voor hen te bewerk
stelligen".
In hetzelfde nummer van dit blad
wordt door een ander beweerd, dat ze
bij ons door „partisanenrechtbanken"
veroordeeld zouden zijn.
De redactie van de krant deelt overi
gens mee, dat zij alweer „veel" brieven
heeft ontvangen van lezers, die zich
voorgenomen hebben geen Nederlandse
waren meer te kopen zo lang de Duitse
gevangenen niet op vrije voeten zijn
gesteld. Twee van die brieven werden
afgedrukt.
Actie Vluchtelingenhulp
verlengd
De actie ten bate van de vluchte
lingen in Oostenrijk, in de vorm van een
sleutelinzameling en de verkoop van
prijsvraagkaarten, is verlengd tot 31
December a.s. In verband daarmede is
de uitslag verschoven naar 18 Januari
aanstaande.
Temperatuurstijging
De Bilt verwacht tot morgenavond:
Toenemende bewolking met later
regen of ijzel. Vannacht over het alge
meen nog lichte vorst, morgen van het
Zuid-Westen uit invallende dooi. Matige
tot krachtige wind uit Zuidelijke rich
tingen. (Opgemaakt te 11.15 uur).
14 DECEMBER
Zon op: 8.42 uur; onder: 16.30 uur.
Maan op: 8.49 uur; onder: 16.45 uur
(n.m.)
Hoogwater te Katwyk te 3.21 uur en
15.33 uur.
Dit nummer bestaat nit acht pagina's
bereid. Het Bagdad-pact was nog juist
op tyd gekomen! De Britse houding
t.o.v. de Sovjet-Russische wapenleveran
ties aan Egypte is, dat Engeland weigert
het Sovjet-Russische spel mee te spelen,
zo verklaarde MacMillan. Sir Winston
Churchill's aanwezigheid onderstreepte
de belangrijkheid van het debat, dat zich
overigens by algemeenheden bepaalde,
zodat vele vragen open bleven.
9 Slot op Pag. 2
„Imperialisme van
India tegen Goa"
De Portugese minister van Buiten
landse Zaken, Paolo Cunha, die op het
ogenblik Canada bezoekt, heeft Maan
dag op een persconferentie in Ottawa
verklaard, dat het er by de kwestie-Goa
niet om gaat aan een volk zijn onaf
hankelijkheid te hergeven, doch om „het
imperialistische verlangen van een an
dere staat.die een aangrenzend ge
bied wil inlijven".
„Als Goa eenmaal bij India ingelijfd
is," aldus Cunha, „zal het een kolonie
van de tweede rang worden in het kader
van de Indiase Unie, waar nog steeds
het kastenstelsel, een der schokkendste
stelsels voor de menselijke waardigheid,
heerst."
Vriendschap is zeer belangrijke factor
voor de vrede", zegt Boelganin
De Russische premier, maarschalk Boelganin, heeft Maandagavond tijdens
een receptie te Nieuw Delhi verklaard, dat de vriendschap tussen India en de
Sovjet-Unie een „zeer belangrijke vredesfactor" is, waarmede de vijanden van
de vrede wel rekening moeten houden.
De Indiase premier, Nehroe, verklaaide in antwoord: „Indien er al een gebrek
aan begrip of een misvatting heeft bestaan tussen ons volk en het volk van
de Sovjet-Unie, dan is dit nu wel verdwenen als gevolg van mijn bezoek aaD
de Sovjet-Unie en nog meer door uw bezoek aan dit land. We kunnen met
vertrouwen een steeds groeiender samenwerking tegemoet zien." De receptie
werd bezocht door meer dan duizend genodigden.
Bezoek aan modeldorp
Het hoogtepunt van het Russische be
zoek aan een modeldorp bij Nieuw Delhi
was gisteren een „voorstelling" van de
yogi Deb Moerti. Nadat de yogi zich op
de grond had uitgestrekt legden acht
mannen een nauwelijks te tillen houten
schot op hem, waarop een twintigtal
personen ging staan springen. Vervol
gens reeds er een vrachtauto van een ton
over het schot, doch de yogi werd er
nauwelijks door gehinderd.
Nadat de Sovjet-Russische leiders hem
hadden gelukgewenst met deze prestaties
verrichtte Deb Moerti nog enige toeren.
Zo „goochelde" hij zijn ingewanden weg,
waardoor de buikwand en zijn rug eé:i
schenen te zijn geworden. Hierop blies
hy zijn buik op als een ballon, die door
de Russische gasten belangstellend werd
beklopt. Tenslotte liet hij zyn hart stil
staan, hetgeen werd gecontroleerd door
Boelganin en Kroesjtsjef, die hem her
haaldelijk de pols voelden en hun oor
op zyn borst te luisteren legden. Als af
sluiting van de voorstelling voerde de
zoon van de yogi een buikdans uit.
Elders in de nederzetting woonden óe
Sovjet-Russische leiders een wedstrijd
vrij-worstelen bij. Eén van de worste
laars. een zekere Hardit Singh, had een
zo groot overwicht, dat zijn tegenstan
der binnen tien seconden een hevige
bloedneus had en drie tanden uitspuwde
Toen Hardit Singh de ander nog
een slag had toegebracht, die normaal
een os zou hebben geveld, werd hij tot
overwinnaar uitgeroepen.
Te Cortina in de Dolemieten in j joto zijn arbeiders bezig de laatste
Italië zullen 26 Januari a.s. deIwnd te leggen aan de nieuwe
grootste Olympische winterspelen springschans. 120 meier boven de
beginnen, die ooit gehouden werden.
Duizend deelnemers uit 35 landen
zullen hier hun kunnen tonen. Op de
arena waarin 60.000 mensen een
plaats kunnen vinden. De schans is
gebouwd van beton en staal.
Resultaat van geven en nemen
Mr Luns bevorderde een vlotte afwikkeling
(Telegrafisch van onze correspondent in New York)
De kwestie Nieuw Guinea heeft dit jaar in de Assemblée van de V.N.
gelukkig geen aanleiding gegeven tot een scherp debat of tot onaangename
verwijten. De zaak is gistermiddag waarlijk in recordtijd door de eerste
commissie afgedaan. Deze commissie aanvaardde met algemene stemmen een
resolutie, welke de hoop uitspreekt dat de kwestie op vreedzame wijze zal
worden opgelost.
Minister Luns, die de vorige week in New York kwam, heeft belangrijk werk
gedaan en deze vlotte afwikkeling ten zeerste bevorderd.
Met name zijn overleg met India's
vertegenwoordiger Menon heeft er toe
bijgedragen dat India, de machtigste
staat van het Bandoeng-bloc, de resolu
tie wilde steunen. India's houding kan
voor Indonesië aanleiding zijn geweest
des te gereder met deze compromis-re
solutie genoegen te nemen.
Zekere compromis-elementen schuilen
er namelijk wel in het document. De
hoop op een vreedzame oplossing wordt
er in uitgesproken en tevens wordt ver
klaard dat de Assemblée heeft kennis
genomen van het begin der onderhande
lingen tussen Indonesië en Nederland te
Den Haag. Voor een slecht verstaander
zou er verband lijken te bestaan tussen
het gezag over Nieuw-Guinea en deze
onderhandelingen in Den Haag. Geluk
kig evenwel neemt de resolutie dit mo
gelijke misverstand terstond weer weg
door te wijzen op de basis, waarop ge
noemde Haagse onderhandelingen zijn
begonnen.
De resolutie is dus kennelijk een re
sultaat van geven en nemen. Een ideaal
document is het niet gewerden, doch het
stemt tot voldoening dat nergens de
competentie van de V.N. in deze is vast
gesteld en dat evenmin een rapport over
de Haagse onderhandelingen is geëist.
Natuurlijk kan de kwestie ieder jaar
opnieuw op de agenda worden ge
bracht doch dit is een zaak van late
re zorg. Wel dient er op gewezen te
worden dat de stemverhouding voor
Nederland ongunstiger zal worden in
dien thans of het volgend jaar de 18
nieuwe leden tot de V.N. zullen zyn
toegelaten.
Communisten
drongen West-Berlijn
binnen
Actie tegen (afgelaste)
bijeenkomst van Stahlhelm
De West-Berlynse politie heeft Maan
dagavond 370 van ongeveer 1.400 Com
munistische betogers gearresteerd, die
de Franse sector van Berlijn waren bin
nengedrongen om te protesteren tegen
wat genoemd werd een bijeenkomst van
de rechtse oud-strijdersorganisatie
Stahlhelm. De meeste arrestanten zijn
jongelui uit de Sovjet-Russische sector
van Berlijn. Later op de avond, toen de
betogingen zich uitbreidden naar een
aangrenzende stadswijk, arresteerde de
politie nog een honderdtal personen.
Twee politiemannen werden gewond,
van wie er één in een ziekenhuis moest
worden opgenomen.
De politie maakte gebruik van wapen
stokken en waterslangen om de betogers,
die van zeven verschillende zijden op
marcheerden naar een restaurant, waar
zij dachten, dat de bijeenkomst gehou
den zou worden, te verspreiden De bij
eenkomst van de Stahlhelm was echter
afgelast met het oog op oproepen van
de Communistische radio en de Com
munistische pers tot het „protesteren
tegen de fascisten".
De radiozender van Oost-Berlijn had
Maandagavond wel bekendgemaakt,
dat de bijeenkomst werd afgelast, maar
de radio drong er desondanks bij de
arbeiders op aan „zelf te gaan kijken of
zij niet heimelijk bijeenkomen".
De politie noemde het incident „de
grootste Communistische krachtproef'
sedert de Oost-Berlijnse burgemeester.
Ebert. begin December verklaarde, dat
hij „democratische toestanden wil schep
pen in alle delen van de stad" en dat
hij „de militaristen uit West-Berlijn wil
jagen".
Behalve vijf Communistische staten
zouden dan namelyk ook nog een aan
tal Aziatische landen als leden in de
Wereldorganisatie zijn opgenomen.
Voor dit jaar heeft Nederland echter
geen reden tot klagen over de gang
van zaken in de V.N.
De resolutie was ingediend c^or
Ecuador namens Ecuador, India, Nieuw-
Zeeland, Noorwegen en Syrië. Nederland
en Indonesië hadden reeds hun instem
ming met de resolutie betuigd voordat
deze werd ingediend.
Bij het indienen van de resolutie ver
klaarde de afgevaardigde van Ecuador.
Jose Vicente Trujillo: „Ik vertrouw erop
dat de commissie ermee accoord gaat
deze resolutie eenstemming en zonder
debat goed te keuren, zonder nader op
het probleem in te gaan".
De voorzitter van de commissie, sir
Leslie Munro (Nieuw-Zeeland) merkte
op dat inzake het probleem een „geluk
kige overeenkomst" schynt te zijn be
reikt en voegde eraan toe dat er tegen
öe resolutie geen bezwaren schijnen te
bestaan. Hy verklaarde de resolutie ver
volgens aangenomen.
Op een heuvèl in de omgeving
van Turijn is dit wonderlijke geval
verrezen. Het is een woonhuis,
waarvan de architect. Enzo Ventu-
relli. nu eens alle traditionele vormen
overboord heeft gegooid. De archi
tect noemt zijn nieuwe stijlatoom-
kernbouw". Wat dat er mee te
maken heeft, is niet recht duidelijk
maar het is in ieder geval wel iets
zeer bijzonders.
Bespreking a.s. van
Ben Goerion-Nasser?
Van Israëlische zijde is te kennen ge
geven, dat de grote aanval op Syrische
stellingen aan het Meer van Galilea,
waarbij vyf en vijftig Syriërs gedood
werden en vermoedelijk 25 Israëliërs, de
bedoeling had een einde te maken aan
de Syrische aanvallen op Israëlische vis
sers op het meer. In de eerste tien
maanden van het jaar waren 25 inci
denten voorgevallen, waarbij verliezen
aan mensenlevens en schade aan eigen
dommen waren veroorzaakt.
Syrische artillerie heeft gisteren een
zwaar bombardement uitgevoerd op Ain
Geeb, een Israëlisch dorp ten Noord-
Oosten van het Meer van Tiberias.
Volgens de correspondent van het New
Yorkse blad „World Telegram and Sun"
te Jeruzalem, Longgood, heeft de Israë
lische eerste-minister, Ben Goerion, zyn
Egyptische collega, Nasser, voorgesteld
op de Eerste Kerstdag tussen de Israë
lische en Egyptische linies of te Genève
bijeen te komen om te spreken over
vrede tussen beide landen.
Dr John terug naar
West - Duitsland!
Dr Otto John, de voormalige leider
van het West-Duitse bureau voor de be
scherming van de Grondwet (geheime
politie), is uit Oost-Duitsland. waarheen
hy het vorige jaar was uitgeweken, naar
West-Duitsland teruggekeerd, aldus
heeft een woordvoerder van de West-
Duitse regering medegedeeld.
Zowel Bonn als Saarbriïeken willen nu
de Saar-overeenkomst met
Parijs ontbinden
(Van onze correspondent te Parijs)
In een onderhoud tussen de ministers van Buitenlandse Zaken van Frankrijk
en West-Duitsland, Antoine Pinay en Von Brentano, heeft de laatste gisteren
in Parys in vrjj klare bewoordingen de aansluiting van het Saargebied by
Duitsland geëist. De kwestie zal de volgende dagen zeker nog wel meer ter
tafel komen wanneer hier ook de zeven ministers van de West-Europese
Unie vergaderen en vóór het einde van de week verwacht men een officiële
Frans-Duitse verklaring.
Op 18 December a.s. worden er, zoals men weet, in het Saarland verkiezin
gen gehouden, waarvan wordt voorspeld, dat dan 80 pet van de bevolking zich
voor de pro-Duitse partijen zal uitspreken, net nieuwe parlement zal daarna
er zeker weinig gras over laten groeien om officieel aansluiting bij de West-
Duitse Bondsrepubliek te eisen.
Minister Von Brentano heeft zyn collega Pinay gisteren medegedeeld, dat in
zo'n geval de regering-Adenauer dat verzoek, of beter: die eis, met welgevallen
zal ontvangen
Nieuwe Franse regering zal
zich tegenover delicaat
vraagstuk geplaatst zien
Het Franse standpunt is altijd ge
weest. dat in het Saarstatuut niet zon
der toestemming van Parijs enige wijzi-
ging mag worden aangebracht en dat
ten alle tijden het economische verdrag
tussen beide landen gehandhaafd zal
moeten worden
De West-Duitsers daarentegen verde
digen nu het inzicht, dat de Saar eerst
Duits moet zijn aleer over die economi
sche clausules verder kan worden ge
sproken. De beide posities staan, zoals
men ziet. pal tegenover elkander.
Pinay heeft zich gisteren beroepen op
het feit. dat hij lid is van een demis-
sionnaire regering, die alleen de lopende
zaken mag behandelen en dat hij dus
verplicht was een afwachtende houding
aan te nemen.
Midden in de verkiezingscampagne
komen Pinay deze Duitse aanspraken op
de Saar natuurlijk byzondcr ongelegen.
Men verwacht dan ook dat de ministers
in het communiqué, dat deze week zal
worden uitgegeven, zich tot enkele vage
algemeenheden zullen bepalen, zonder
op de toekomst ver vooruit te lopen.
Maar het is wel zeker, dat de eerste
Franse regering, die na de verkiezingen
van Januari gevormd zal worden, direct
al met een even moeilijk als delicaat
probleem geconfronteerd zal worden,
wanneer zowel Bonn als Saarbrücken de
Saar-overeenkomst met Parys willen
ontbinden!
ZITTING SCHMIDT UITGESTELD^
(Telegrafisch van onze correspondent
in Djakarta)
Het proces tegen de Nederlandse be
klaagde Schmidt, dat twee weken heeft
stilgestaan, kon ook vanmorgen geen
doorgang .inden wegens ziekte van
rechter Rechjani. De zitting is uitger
steld tot Maandag a.s.