NET MEISJE
Tienjaren- en Brokopondo-plan
moeten Suriname doen ontwaken
Rijden Belgen (zonder rijbewijs!)
veiliger dan de Nederlanders?
t
J. HARTMAN
VERPLEEGHULP
De Droom van een Wereld-heerser
AANK. KANTOORBEDIENDE (Vrl.)
Expeditieknecht
Terugblik op de West (II)
Stimulering van particulier
initiatief blijft vereist
Veel meer auto's, slechtere wegen,
hoger tempo en toch: veel minder
on ge luk ken!
529ste STAATSLOTERIJ
SLÏl
AUTOFINANCIERING
AUTOVERZEKERING
B. Facturiste
MAANDAG 5 DECEMBER
Grotere economische onafhankelijkheid
is het doel van de opzet
(Van onze reisredacteur)
Een tropisch land, viermaal zo groot als Nederland met minder inwoners
dan de stad Utrecht, bedekt met ondoordringbare bossen, gesplitst door
geweldige rivieren, een land dat zo lang in een koloniaal vergeetboek raakte
dat zijn bevolking verzakte in de traagheid van „lanti-sa-pay" (de overheid zal
het wel betalen), waar natuurlijk rijkdommen aan delfstoffen, hout en algemene
vruchtbaarheid afgeschermd worden door evenveel natuurlijke barrières, zie
daar het reusachtig socio-economisch probleem dat Suriname heet. Nog steeds
doezelt deze kolos voort, maar in tegenstelling tot Gulliver in zijn reuzenrol,
proberen kleine mannetjes die men om het machtig corpus ontwaart, niet
om het aan de grond te binden, maar integendeel om het tot nieuw leven te
prikkelen. Die kleine mannetjes hier zijn technici, economen, financiers, sociolo
gen, zij zijn de plannenmakers. Zij zijn al sinds de oorlog bezig met „organi
seren en reorganiseren, coördineren en activeren".
Het „Welvaartfonds" is gekomen en gegaan. Maar tenslotte heeft die
bedrijvigheid zich gekristalliseerd in twee grote plannen, die Suriname defini
tief op de been moeten brengen: het* tienjarenplan en het Brokopondoplan.
Het doel van het tienjarenplan is
Suriname de middelen te verschaffen
om groter economische onafhankelijk
heid te verkrijgen, de basis te leggen
voor verdere sociale en economische
ontwikkeling on eigen kracht na afloop
van de planperiode inmiddels de hui
dige levensstandaard te handhaven en
waar mogelijk te verbeteren, en in
ieder geval de levensstandaard van de
allerarmsten te verhogen. De kosten
zijn 256 millioen Nederlandse guldens
waarvan Suriname een derde zal four
neren. Nederland zal een derde schen
ken en een derde lenen. De financie
ringsregeling is nu bijna in kannen en
kruiken, slechts de Nederlandse Eerste
Kamer moet er nog haar goedkeuring
aan hechten. Het plan en dit moet
worden onderstreept is een Suri
naams plan. het zal door Surinaamse
Departementen onder auspiciën van
het Surinaams Planbureau worden uit
gevoerd. Een Nederlandse missie heeft,
naast een zeker toezicht op de beste
ding der gelden, slechts een adviseren
de functie.
Veelomvattend
HOEWEL de Nederlandse bijdrage
nog niet officieel is goedgekeurd,
is reeds met Surinaams geld aan
een aantal projecten begonnefi. De
lijst daarvan omvat o.m.: een huis
houdschool in Parmaribo. lagere scho
len in de districten, volkswoningbouw.
verbetering van het wegennet, bouw
van een electrische centrale, aanleg van
air-strips en aankoop van vliegtuigen,
aanleg van polders en cacao-proefvel-
den. credieten aan landbouwers, bos-
inventarisatie. herbebossing en water
boringen. alles geheel of gedeeltelijk
met plan-gelden gefinancierd. Uiter
aard is men nog pas in de aanloop
periode. die ook in 1956 nog wel voort
zal duren. De liist geeft wèl een indruk
van de veel-omvattendheid van het plan,
dat de volgende posten op zijn rekaiing
heeft staan: landbouw, bosbouw, miln-
bouw. industrie, luchtkartering. ver
keer. openbare nutsbedrijven, onderwijs
volksgezondheid, maatschappelijk werk
volks-woningbouw, volkscredietbank,
technische bijstand, modernisering van
overheids-apparaat. werkverschaffing,
justitie en administratie.
Sanering Paramaribo
MEN zou zich kunnen afvragen
waarom er 50 a 60 millioen gul
den wordt besteed aan sociale
projecten, terwijl er zovele productieve
of indirect-productieve projecten nog
om investering verlegen zitten. Leden
van de Eerste Kamer hebben bijvoor
beeld in het. voorlopig verslag gevraagd
of de sanering van Paramaribo voor
rang mocht hebben boven stimulering
van de landbouw. Wanneer deze leden
de woningtoestanden op de „erven"
achter Paramaribo's huizen gezien zou
den hebben, zouden zij de vraag ver
moedelijk niet gesteld hebben. Een mi
nimum aan sociale voorzieningen is
voor iedere productieverhoging nood
zakelijk. Dat minimum is in Suriname
in vele gevallen niet bereikt.
Wie durft het aan?
WAAR het tien jaren-plan een pian-
in-de-breedte is. sterk gespreid
met een duidelijke socio-econo-
mische inslag, daar is het Brokopondo
plan een individueel, zuiver zakelijk, zij
het door ziin enorme omvang bijzonder
spectaculair project. Men kent vermoe
delijk de opzet: het bouwen van een
stuwdam met electrische centrale inde
Suriname-rivier om in de eerste plaats
een op te richten aluminium-reductie-
bedrijf van stroom te voorzien. Als bij
komende voordelen zouden gelden: ge
makkelijker exploitatie van hout- en
delfstoffenriikdom aan de oevers van
het stuwmeer (1350 viencante kilome
ter). De dam als openbaar nutsbe
drijf te financieren en exploiteren
zou de Surinaamse regering 170 mil
lioen gulden kosten. Hij zal uiteraard
alleen gebouwd worden wanneer voor
90% van de te produceren 1 milliard
KWU oer iaar een gegarandeerde afzet
kan worden gevonden.
Met andere woorden, er moet een
particuliere maatschappij of combina
tie bereid gevonden worden om nog
eens 170 millioen neer te tellen voor een
aluminium-smelter. Degene die dat
aandurft, krijgt een concessie voor de
zeer zuivere bauxiet-deposito's in het
Oranie-Nassau-gebergte. die via het
stuwmeer bereikbaar zullen worden,
en zou jaarlijks 40.000 ton aluminium
kunnen vervaardigen. Terzijde: de
160.000 ton bauxiet die daarvoor nodig
ziin .steken nog maar magertjes af bij
Suriname's huidige jaarlijkse export:
3% millioen ton.
Aluminium voor
Benelux-industrie
GEDURENDE lange tiid heeft het
Brokopondoplan slechts pessimis
tisch afwijzen ontmoet. Maar de
laatste tiid is ernstiger belangstelling
ontstaan. Zowel uit Nederland als uit
Amerika ziin reflectanten komen opda
gen. bereid om de mogelijkheden ern
stig te onderzoeken. Waar het plan
technisch van alle kanten is bekeken en
uitvoerbaar is bevonden moet men aan
nemen dat het nu om de commerciële
zijde gaat. om de concessie-voorwaar
den voor de bauxiet en bovenal om de
prijs van de electriciteit. Deze laatste
is voor een Nederlandse maatschappij
al eens aanleiding geweest tot afwij
zing van het plan. Inmiddels is echter
de aluminium-priis sterk gestegen.
Mochten Nederlandse belangen hier
een vinger in de pap krygen, dan zou
de ganse Benelux-industrie hier uit
eigen bron ruimschoots van alumi
nium kunnen worden voorzien. Voor
optimisten die menen dat het Broko-
pondoproject te klein zou kunnen
blijken, zij vermeld dat er een uit
breiding mogelijk is door het water
van dé Tapanahony via een afdam
ming en twee stuwtrappen naar het
Brokopondo-meer te leiden, daarmee
de energie-capaciteit nog eens ver
drievoudigend.
Achterdocht verklaarbaar...
HOEWEL het Brokopondoplan de
verdienste van spectaculariteit be
zit. die het tienjarenplan wel eens
mist. zal het toch op zuiver zakelijke
mérites bezien worden en de gegadig
den zullen bepaald niet over één nacht
iis gaan. Daarmee krijgen de Suri
naamse planners nog eens bedenktijd
voor de keerzijde van de medaille, voor
een aantal moeilijke vragen. Het Broko
pondoplan zou in 6 laar door ongeveer
1800 arbeiders verwerkelijkt kunnen
worden. Kan de Surinaamse arbeids
markt. al zijn er in Paramaribo alleen
al 3500 werklozen, de uitvoering van
twee enorme plannen aan? Zal een
geldinlectie van 500 millioen gulden op
een bevolking van 240.000 zielen geen
inflatoire invloed hebben? Hoewel de
Surinaamse overheid vele goede argu
menten op tafel kan leggen om deze
beduchtheden te ontzenuwen, ontko
men sommigen niet aan de indruk, dat
er on dit stuk nog wel obstakels liggen,
die ook in het algemeen de activiteit
van buitenlandse investeerders zouden
kunnen bemoeilijken.
Het Surinaamse tempo is niet hoog.
het scholingspeil van de bevolking
evenmin. Vele Surinamers willen niet
geloven dat hun land onderbevolkt en
hun werkloosheid structureel is. Be
duchtheid om zich de kaas van het
brood te laten eten, leidt bii onderne
mers en arbeiders wel eens tot overma
tige geneigdheid zich te beschermen te
gen buitenlandse concurrentie, maar
daarmee ook tegen immigratie en in
vestering. tegen vakmensen en kapi
taal.
In een land dat zich bij herhaling
door het buitenland bedrogen acht,
is enige achterdocht verklaarbaar. Er
zijn echter gevallen geweest (de
blaam treft hier zeker niet de huidige
regering) waarin buitenlandse inves
teerders zo niet voor het hoofd ge
stoten. dan toch zeker niet aange
moedigd ziin. En het zijn juist die.
eerste bedrijven de Nederlandse
ervaringen met het aantrekken van
Amerikaanse industriën wijzen in die
richting die de bal aan het rol
len moet brengen. Alle plannenmake
rij kan op z'n best het land bodemrijp
maken voor particulier initiatief.
Dit ziin in kort bestek enkele van de
mogelijkheden en moeilijkheden, die de
Surinaamse economie kenmerken. Een
nog niet geheel gestabiliseerde poli
tieke situatie, vertroebeld door beducht-
Parlementaire missie naar
Curasao
Een Nederlandse parlementaire missie
zal 19 Januari op Curasao aankomen en
daar tien dagen blijven. Het staat nog
niet vast, wie van de Kamerleden de
reis zullen medemaken.
PORTRET COR HERMUS ONTHULD.
Aan de rij der portretten der grote
Nederlandse acteurs en actrices in de
Amsterdamse Stadsschouwburg is Zater
dagmiddag ht.t portret van Cor Hermus
als „Tartuffe" toegevoegd. Hermus over
leed op 24 Mei 1953 63 jaar oud in zijn
geboortestad Amsterdam. Het portret,
getekend door Cees Bantzinger, werd
namens een comtié aangeboden aan het
Stadsbestuur. De wethouder voor Kunst
zaken. mr A. de Roos, aanvaardde het
portret, dat hij daarna in tegenwoor
digheid van de zoon van Hermus, de
acteur Guus Hermus en diens echtge
note, onthulde.
heden, behoort daar ook toe. Hiermee
wil zeker niet gezegd ziin. dat de moei
lijkheden de overhand zullen krijgen.
Men zal hen echter ontmoeten, ook de
Nederlandse missie, die niet alleen tech
nische wijsheid in haar mars zal moe
ten hebben.
(Van onze Brusselse correspondent)
In het milieu van de Nederlandse kolonie in Antwerpen is de ernstige vraag
behandeld of de Belgen al dan niet veiliger rijden dan de Nederlanders. In
1954 kwamen in België 850 personen door een verkeersongeval om het leven, in
Nederland 1384. Wonderlijk zijn deze cfl fers op het eerste gezicht, daar er in
België momenteel 650.000 auto's rijden tegen nauwelijks 300.000 in Nederland!
De vergelijking valt dus wel zeer ongunstig uit voor Nederland. Bovendien
rijdt men in België zonder rijbewijs. Het Belgische wegennet is minder modem
dan het Nederlandse, terwijl het verkeerstempo in de Belgische steden ver
moedelijk hoger ligt dan in Nederland. De voor de hand liggende conclusie is,
dat de Belgische automobilisten veiliger rijden, ondangs ongunstiger omstan
digheden.
Maar die leden van de Nederlandse kolonie te Antwerpen zijn er al gauw
achter gekomen, dat het probleem niet zo eenvoudig is. Men moet een jaren
lange ervaring hebben om de feiten juist te zien en er is Benelux-psychologie
voor nodig! Alleen wanneer men de situatie in de beide landen goed kent en
alle verkeerstechnische aspecten er van grondig heeft geanaliseerd, komt men
wellicht tot een aanvaardbare conclusie.
Maar bij ons groot aantal
motor-, brom- en vooral
gewone fietsen
In het Belgisch verkeer, aldus ver-
keersdeskundigen. stuit men op onbe
heerste manoeuvres van (wellicht be
ginnende) automobilisten, terwijl het
probleem van de voorrang zijn betekenis
krijgtals de straat reeds vol glas en
scherven ligt en de rechter het geval
gaat reconstrueren. Anderzijds bezit de
Belgische automobilist een wellicht gro
tere soepelheid om bij een verkeersknoop
zelf de elegante oplossing te zoeken, een
oplossing die. volgens deze Belgische
experts, vaak doeltreffender is dan een
stugge navolging van de wet. Maar deze
geringe verschillen, die te verklaren zijn
door het verschillend temperament,
raken de kem van de kwestie niet.
Een van de essentiële verschillen Is,
dat het aantal motorfietsen en brom
fietsen in Nederland veel groter is dan
in België. Het totaal van de wegge
bruikende voertuigen is in België slechts
800.000 tegen een millioen in Nederland.
Bovendien is het aantal fietsers in Ne
derland aanzienlijk groter dan in België.
En zo is het te verklaren, dat het ver
keer per auto veel gevaarlijker en inge
wikkelder, en de kans op dodelijke onge
vallen veel groter is in een Nederlandse
dan in een Belgische stad.
Belgische auto's beheersen
de verkeershi'èrarchie
Zou men echter geen voorbeeld kun
nen nemen aan de verkeers-hiërarchie,
zoals die in België wordt toegepast? In
de Belgische steden en overal elders
beheerst de auto het verkeer. Brom
fietsers vormen een zwakke partij en de
fietsers gedragen zich bescheiden, zoals
het een minderheid betaamt. Voetgan
gers en hier worden de Antwerpse
Nederlanders een beetje sarcastisch
krijgen nog een redelijke kans om hun
leven op natuurlijke wijze te beëindigen,
terwijl ten overvloede de zeer actieve
en gevreesde Rijkswacht of Belgische
marechaussee alle weggebruikers zorg
vuldig gadeslaat
In de Nederlandse steden is de auto
belangrijk. Maar in nog groter getale,
vaak sneller en zeer vindingrijk in het
scheppen van gevaarlijke situaties, snor
ren de bromfietsers voorbij! Fietsers en
voetgangers schijnen de auto's te nege
ren. Zo komt men tot het chaotische
beeld waarover de buitenlandse toeristen
zich in Nederland al zo dikwijls hebben
beklaagd. Wellicht kent de Nederlandse
automobilist het wegreglement beter dan
zijn Belgische collega, maar hij kijkt
zich sterk voelend op grond van zijn
goed recht minder goed uit naar wat
zijn mede-weggebruikers doen.
Bevolking groter en jonger
De vergelijking van de statistiek der
dodelijke ongevallen leert ons niet alles.
Het verkeer is in Nederland groter, ge
vaarlijker en gecompliceerder vanwege
de duizenden fietsers en bromfietsers.
Ook de bevolking is groter: 10.2 millioen
Nederlanders tegen 8.6 millioen Belgen.
De Nederlandse bevolking is bovendien
jonger (en loopt dus meer buiten) dan
de Belgische. Toch zou het verkeers
probleem in Nederland eens moeten
worden bekeken van het standpunt van
de verkeershiërarchie uit. Wat zou er
in de Nederlandse steden gebeuren, in
dien de auto, zoals in België, een soort
prioritair recht verkreeg?
Heden overleed tot onze
diepe droefheid, onze innig
geliefde Vrouw, Moeder,
Behuwd- en Grootmoeder,
Zuster, Behuwdzuster en
Tante
NEELTJE
VAN DER LINDEN—
LANGEZAAL,
in de leeftijd van 73 jaar.
G. W. v. d. LINDEN
G. v. d. LINDEN
C. M v. d. LINDEN-
LUITEN
N. J. DEN DOPPER-
v. d. LINDEN
W. H. DEN DOPPER
Kleinkinderen en
verdere Familie.
Leiden, 4 Dec. 1955
J. F. v. d. Lindenhof 1.
Geen bloemen.
De overledene is opgebaard
in één der rouwkamers v.
d. Luit, Haagweg 31, Lei
den. Bezoekuren; Dinsdag
van 1012 uur v.m. en van
78 uur n.m.
De begrafenis is bepaald
op Woensdag 7 December
a.s. om 11.30 uur op
„Rhijnhof".
Heden overleed ge
heel onverwacht, on
ze lieve Vader, Be
huwd- en Grootvader
RICHARDUS
TIMOTHEUS DE JONGH,
Weduwnaar van
MARIA ELISABETH
HEIJL,
in de leeftijd van 74 jaar.
Delft,
Meidoornlaan 37:
E. P. SNEL
DE JONGH
J. J. SNEL
MARGRIET en
PETER.
Leiden, 4 December 1955
Rijnsburgerweg 189.
Geen bloemen.
Rouwbezoek Dinsdag
avond van 89 uur. De H.
Uitvaartdienst wordt ge
houden Donderdag 8 Dec.
a.s. in de Oud-Katholieke
Kerk, Zoeterwoudse Singel
50, om 10 uur, daarna de
beaarding ten sterfhuize,
waarna de begrafenis zal
plaats hebben op de N.H.
Begraafplaats bij het
„Groene Kerkje" te Oegst-
geest om 12.30 uur.
Op de 2e Zondag
van de Advent over
leed tot onze diepe
droefheid, na een langdu
rige ziekte, voorzien van
de H.H. Sacramenten der
Stervenden, onze lieve Echt
genote, Moeder, Behuwd-
en Grootmoeder
JOHANNA MARIA
JAGEL,
Echtgenote van
SIMON SMIT,
in de leeftijd van 58 jaar.
Uit aller naam:
S. SMIT.
Leiderdorp, 4 Dec. 1955
Hoofdstraat 28.
De Heilige Uitvaartdienst
zal gehouden worden op
Woensdag 7 December a.s.
te 9.30 uur in de Parochie
kerk van O. L. Vr. Onbe
vlekt Ontvangen, waarna
de begrafenis op het R.K.
Kerkhof.
Rozenkrans bidden Maan
dagavond 8 uur aan het
sterfhuis en Dinsdag
avond 8 uur in de Kerk.
ARTS
AFWEZIG
van Dinsdag 6 December tot
Maandag 12 December.
biedt zich aan in klein pen
sion of met kinderen. Oegst-
geest of naaste omgeving.
Brieven aan het Bureau van
dit Blad onder No. 3062
GEVRAAGD voor direct in
huisgezin met 2 kinderen
voor de dag, goed kunnende
werken. Aanmelden tot 7 u.
Oude Singel 60 (drukbel).
Het adres voor het vernieu
wen van en reparaties aan
huisjestenten, tentdaken en
kampeertenten is Zeil- en
Tentenmakerij
FRITS DE GOEDE,
Janvossensteeg 37, Tel. 20607
Profiteer van onze voordelige
winterpryzen1
U wordt hartelijk uitgenodigd de openbare lezing te bezoe
ken, die a.s. Dinsdagavond (6 Dec.) zal worden gehouden in
het gebouw Steenschuur 4 en 6 over het onderwerp:
Heeft U zich wel eens gerealiseerd in welke tijd we leven?
Hoe spoedig Christus kan weerkomen
Met lichtbeelden. Door K^C. v. OOSSANEN,
Zaal open 7.30. Hulp-pred. der Adventkerk.
GEVRAAGD:
Leeftijd 1618 jaar. Kunnende typen.
Schriftelijke of mondelinge sollicitaties aan
VAN MARION'S Gascentrale N.V.
RHIJNGEESTEBSTRAATWEG 157 OEGSTGEEST
4e Klas 9e lijst
HOGE PRIJZEN
1557 400 7656 8130 10012 14145 14654 14833 18573 20561 21512 200 1219 1615 2074
2409 4350 6415 6449 6502 6834 8436 8609 8918 9865 10665 10824 11776 12205 12327 12768
13497 13867 16554 17145 ,17228 17446 17887 20997 21209 21753
PRIJZEN VAN
80.—
1016
093 235 278
443
672 788
814
975
388
610
621
706
722
870
9üu
2213
235 304 612
680
740 805 914
13075
116
271
350
387
451
488
583
594
650
3083
101 359 382
445
478 521
541
574
780
723
827 850 921
833
966 979
14101
172
309
326
512
518
584
665
809
961
4026
077 114 260
487
489 510 550
586
587
992
604
652 745 830
926
15041
070
142
164
374
502
528
545
615
652
5017
034 182 194
242
325 466
563 601
646
,7a5
760
844
S66
984
799
812 837 840
16216
292
391
399
406
555
634
741
787
872
6030
102 328 371
378
469 565
726
742
795
888
905
954
917
987
17059
078
256
341
380
472
572
604
662
858
7010
202 203 293
591
610 786
869
875 956
874
8049
095 117 192
244
562 601
840
905
18026
111
125
143
165
379
702
754
7b3
949
9102
105 112 167
172
183 188
237
329
475
19032
062
135
205
253
309
336
587
742
790
488
528 594 647
648
659 852
892
911
984
10075
083 151 234
332
452 524
529
696
726
20030
084
182
227
422
586
587
633
657
684
753
759 842
738
746
855
11050
121 402 520
999
21123
195 204 249
341
368
439
625
653
773
12018
029 106 111
132
152 195 201 241 270
853
897
943
995
NIETEN
1001 019 048 058
059
112 134
157
159
220
745
768
770
812
846
b50
852
880
884
904
222
239 242 246
293
296 331
347
349
364
953
960
964
969
991
992
377
398 421 485
543
627 629
637
656
659
12009
010
032
053
071
131
154
177
231
267
699
741 754 829
840
882 924
952
984
995
271
280
307
329
396
483
489
498
511
532
2002
020 029 071
104
115 127
14S
154
169
543
564
579
609
634
698
707
715
716
750
184
299 315 345 363
410 428
460
510
523
753
757
779
782
787
793
826
853
861
866
570
583 599 601
673
754 756
761
841
867
901
915
989
894
902 908 938
13024
032
034
052
073
110
177
202
207
214
3001
051 069 071
073
078 081
084
105
153
284
292
389
444
524
531
612
613
656
696
189
201 227 250 252 259 300 328
332
346
715
785
808
910
929
934
960
969
985
349
351 352 368
370
383 386
512
559
572
14011
042
051
083
110
191
218
308
353
408
578
580 581 597
600
642 652
666
678
682
416
428
429
470
510
543
548
556
592
595
755
765 800 852
867
875 902
950
955
978
607
678
691
732
742
765
779
785
788
856
991
999
864
885
940
973
901
4007
050 135 138
291
312 331
343
365
368
15011
019
099
111
132
196
218
230
246
260
387
410 440 485
492
496 503
532
547
568
266
282
289
301
325
369
417
428
433
454
570
577 613 631
667
685 705 725
7-19
795
475
480
501
543
593
602
604
620
637
644
823
842 847 863
S70
894 906
'J4S
956
997
676
695
730
734
744
746
775
836
855
901
5105
145 152 181
186
187 193
245
256
264
939
941
946
977
994
267
285 328 355
356
400 435
•153
494
562
16041
052
075
114
121
192
218
227
257
281
594
612 619 633
647 702 705 742 782
823
286
30S
326
367
373
387
390
441
460
469
831
859 873 878
909
911 922
937
940
966
48S
568
600
665
681
6S6
69 S
727
738
746
6035 045 057 124
128
156 183
192
281
302
750
834
842
854
857
883
893
941
321
326 380 397
422
490 537
545
559
17044
080
097
111
138
183
194
206
230
263
569
604 629 661
676
697 767
773
800
843
344
414
441
469
4S7
488
528
541
584
593
871
892 903 912
962
611
658
670
677
686
714
744
751
776
784
>019
058 101 113
118
136 143
148
154
242
799
807
827
840
S76
878
832
893,
901
966
289
312 338 358
364
389 412 419 435 438
968
970
981
994
507
522 552 555
622
646 650
653
671
763
18004
024
078
120
139
173
227
241
289
347
793
813 894 895
942
982 992
994
360
361
363
368
408
439
488
•192
621
627
8019
044 146 167
200
267 274
283
858
402
643
664
679
683
698
712
748
752
807
819
517
526 533 537
538
586 610
643
686
703
847
747
803 812 855
887
907 922
923
931
950
19053
058
066
079
085
113
143
160
187
190
986
192
246
254
255
235
287
314
346
353
386
9020
023 027 043
056
077 081
089
143
149
395
423
444
533
553
591
669
741
789
842
159
186 226 271
297 312 314
323
375
378
849
866
931
945
959
277
387
413 428 472
481
497 596
618
619
668
20041
060
061
062
133
185
191
221
250
675 715 716 726 727 784 909
315
381
386
399
476
484
486
535
577
606
1013
017 025 181
182
207 287
289
310
333
667
678
742
778
830
839
871
872
921
930
357
365 405 415
420
448 454
510
535
558
938
955
994
21000
581
599 614 646
670
671 698
721
765
777
21013
039
059
077
086
096
268
287
305
328
788
790 801 846
847
848 884
893
931
952
336
342
374
412
433
445
465
469
471
477
11015 061 110 178 188 257 276
360
381
383
481
484
552 576
611
614
654
677
678
689
896
455 477 505
523
577 585
662
680
707
734
771 813
856
878
916 978 22000
Onze moderne 7 Persoons
Trouwauto's
zijn niet to vervangen.
Van f7,50 af.
DE GROOT, Beestenmarkt 3
Voor direct gevraagd een
finke
Leeftijd plm. 20 jaar.
Aanm.: Volmolengracht 6-10.
GEVRAAGD
Gevr. meubels, boedels ene.
Gasfornuis, plano orgel, radio,
televisie, kronen koperwerk,
bureau's wlnkellnventarissen
zolderopruimln genJuiste
adres: W. F. Kooreman. Nieu
we Riin 9. t.o. V. en D. Let op
Tel. 23261.
AANGEBODEN
Wasmachines ver beneden
de normale priis (f160.
Tiidelllk aanbod. Grote kuip.
volle garantie. Betaling con
tant en vanaf f2.40 per week.
Inlichtingen aan Postbus 64.
Postkantoor Leiden.
Artistieke Exclusieve wand
en schoorsteenklokken bil ..De
Goedkopere Zaak" maar betere
waar. S. v. d. Water en Zn.
Haarlemmerstraat 185.
Pracht Jaarsma baard met
plaat en niinen f 45 motor
150 cc ruilen voor bromfiets,
filmapparaat met 2 films f 25.
Oude Vest 109. Na 7 uur,
Drukbel.
en
Algemeen Assurantiekantoor lm. Noomen
RAPENBURG IA LEIDEN
GEVRAAGD
A. Nette Magazijnbediende
Leeftijd circa 1718 jaar.
Aanmelden: ORANJEGRACHT 71.
MULO-diploma en vaardigheid in typen vereist.
Schriftelijke sollicitaties met opg. van verlangd salaris, etc.
Fa. W. v. d. WIJNGAARD EN ZONEN
Banket-, Chocolade- en Suikerwerkfabriek, Leiden.
In het Schuimrubber- en
Plastichuis. Mare 70. vindt U
alles op het gebied van
schuimrubber en schuimplas-
tic geschikt voor alle doelein
den onovertrefbare veerkracht
onverwoestbaar, duurzaam en
goedkoop.
Iedereen is enthousiast als
wij Uw matras overtrekken,
reeds vanaf f 19.50 een-pers.,
f 26.50 een twee-persoons Dat
kan alléén Smit. Mare 98.
Vrouwensteeg 9. Telef. 23913.
Slagerij Pieterse. Dinsdag.
Woensdag en Donderdag 500
gr. rund- en varkensgehakt
van f 1.60 voor fl.40, 500 gr.
rookworst f 1.25 en 200 gr.
smeerleverworst f 0.50. Heren
straat 29. Telef. 21838.
Bankstel, stalen en houten
ladekasten voor magaziln of
winkel, mooie toonbank, zware
Mechelse en andere bewerkte
tafels, divan prima gestoff.
clubs. W. F Kooreman. Nieu
we Riin 9. Tel 23261.
BoetseerkleJ 20 ct p. K.G.
Maakt zelf Uw Kerstfiguren.
Busies lak 38 ct Alle kleuren.
Touw voor het maken van
paardies. Penselen, kwasten,
verf. glas behang. Rich. J.
Blok. Hogewoerd 62. Erkend
schilder-behaneer.
Gasblokkenhaard, I.ouls sei
ze. Bronzen gasblokkenhaard
met circulatie. Is brandend te
zien. ladekast, staande klok.
In- en verkoop. W F Koore
man. Nieuwe Riin 9 t.o. V. en
D Let op Tel. 23261.
2-pers. ledikant, kapokma
tras enz. 1- en 2-pers Aupine
spiralen, theekast. eiken Me-
chels dressoir, mahonie kasten,
oiano. zuinige haard. W. F.
Kooreman. Nieuwe Riin 9. t.o.
V. en D. Tel. 23261.
H Naaimachines leveren wij op
gemakkelijke betalingscondl-
tles met eigen financiering,
zonder vooruitbetaling. Dernee
Haven 7. Leiden. Telef. 25365;
Waaigat 17 Katwiik aan Zee,
Telef. 2278.
B Alle motoron der delen heeft
motorsloperil Cor Bolman.
Hekkelaan 223. Den Haag. Tel.
114501.
B Polshorloges vanaf f 1.per
week. Gouden herenzegelrin
gen .dames fantasierineen. Bil
lijke prijzen. Plasmever. Storm
Buvsingstr. 33. (Lage Mors-
weg). Tel. 32173.
B Schrijfmachine sensatie!
Alle merken nieuwe schrijf-,
reken-, tel-, stencil- en boek
houdmachines v. f 2.50 af p. w.
zonder renteberekening. Ge-
helnvh. verz. Brieven Bur. van
dit Blad No. 3042 k.
DIVERSEN
Dames. Geen warmte op het
hoofd. Permanent 5 en 7 gul
den. Haarverven in natuurlijke
kleur. Onduleren. watergolven.
Heren bezoekt de kapper voor
lastig haar. Het, Kappershuis,
Apothekersdilk 8. Tel. 26218
B Adventsappèl. Donderdag 8
December a s. In de Zuider
ker k. Onderwerp ..Reizende
naar Bethlehem". Sprekers,
Declamatie. Orgel en Trompet
sol 1. Aaawang 8 uur. Toegang
vrij.
Brieven op advertenties wel
ke naar onze mening niet
bonafide op de inhoud reage
ren (o.a. drukwerken) wor
den niet aan de stellers door
gegeven, doch zonder meer
vernietigd.
