Surprise-avond in de familiekring
ONS MENU
Wat Fritsje van Sinterklaas kreeg
Ons KNUTSELHOEKJE
ZATERDAG 3 DECEMBER
WEKELIJKS BIJVOEGSEL
PAGINA 3
Tips voor het laatste nippertje
A
Een zak met rommel
VAN DE WEEK
Decembermenu 's
Koud van buiten, warm van binnen
door JORGEN CLEVIN
I
MALLE GEVALLEN
55
Amsterdam, 3 December
Lieve Miek,
We hebben ja, gisteren al! een
enige Sinterklaas gevierd, de eerste na
vele, vele jaren. Want sinds de kinde
ren Van Holland de klomp-met-hooi-
en-stro lang ontwassen waren en na
oorlogse bonnen, rantsoenkaarten en
prijzen paal en perk stelden aan Sints
milde gaven, hebben we geen echte
surprise-avond meer gehad ook wel
natuurlijk omdat we de laatste jaren
geen van allen meer thuis waren.
Dit jaar kwam het echter beter uil.
Willy en Scato wonen tegenwoordig
bij moeder en vader in. En Jan en ik
zaten voor de eerste maal niet te ver
uit de buurt. Zodoende konden we een
haast ouderwetse familie-reunie orga
niseren ook al moesten we Sints
verjaardag wat vervroegen, daar Scato
weer op reis moest (hij vaart, zoals je
weet).
Iedereen had zich, bijna als vanouds,
uitgesloofd en er waren leuke gedich
ten en ingenieuze surprises. Ik zal er
enkele beschrijven; misschien heb je
er nog wat aan als je op het laatste
nippertje niet je handen in het haar
staat!
Vader had een mand met fruit ge
vuld, en al is het idee niet nieuw, toch
doet zo'n bijdrage het altijd weer. Het
geheel zag er smakelijk en rijk uit en
moest bovendien grondig worden on
derzocht. In een der vruchten een
kokosnoot, die keurig gespleten en
weer even keurig dichtgeplakt was
had hij een klein cadeautje verborgen.
Ook moeder had het op gastrono
misch gebied gezocht en bracht voor
Jan een met water gevuld keukenteil
tje binnen, waarin een „kroos" van
soepgroenten en tapioca dreef en een
paar haringen, aan draden bevestigd,
rondzwommen. Die arme Jan heeft
alles uit het water gevist om te zien
of er misschien een waterdicht surprise
onder het kroos zat. Het was natuur
lijk overbodige moeite, want zijn ca
deautje was onder de holle bodem van
het teiltje geplakt.
Verder waren er eenvoudige, maar
toepasselijke dingen, zoals een reuze
sigaret (uit slap karton en goudpapier
gemaakt, en met as van grijs geverfde
watten), alsook een natuurgetrouwe
gramofoonplaat (uit twee taartkarton
nen met glanzend zwart papier be
plakt) waarin een abonnementskaart
verborgen was.
Scato had bijzonder veel geduld aan
de dag gelegd en een zeer geslaagde
kaars gemaakt, waarvoor het karton
uit een rol closetpapier het uitgangs
punt was. Een cadeautje, degelijk in
waspapier verpakt, had hy in die kar
tonnen rol gestopt, waarna hij de rol
aan beide kanten hecht met karton
had gesloten. Door het midden van de
ene zijkant had hij een stuk kaarsen
katoen gehaald (dat pas afgeknipt
wordt als de kaars helemaal klaar is!).
In een diepe pot had hij toen alle
eindjes kaars en gebroken kaarsen die
hij maar kon vinden, uitgesmolten en
terwijl hij het ronde pakje aan het
kaarsenkatoentje vasthield, had hij het
diverse malen in het gesmolten vet ge
doopt (indopen, hangend laten drogen,
indopen, etc. tot de kaars klaar is!).
Het resultaat was wat je noemt „echt"
en werd op een kandelaar binnenge
bracht.
Het succesnummer van de avond
kwam van Willy en heeft ons allen
lang aan het puzzlen gehouden. Stel je
een mooie, vierkante fles voor (een
doorzichtige likeurfles of zo iets),
waarin aan een lintje een keurig pak
je hangt dat onmogelijk door de hals
van de fles naar buiten kan worden
getrokken. Het effect is verbijsterend!
Wat had ze gedaan? Met een glas
snijder had ze op de bodem van de
fles een vierkant gekerfd en toen de
fles in kokend water gedompeld om de
bodem eruit te laten springen. Daarna
had' ze het pakje met een lintje aan
de kurk bevestigd en de bodem weer
onzichtbaar in de fles gelijmd. Het
schijnt een precies werkje te zijn, want
de eerste twee flessen die ze bewerkte
sprongen op de verkeerde plaats! Als
CREPE PAPIER, WATTEN
EN EEN RIJSTZAK.
scat o '3
KAARS
Frits was een vreselijk slordig jon
getje. Als je zo maar eens. onverwacht
zijn kamer binnen zou lopen, zou je
ontzettend geschrokken zijn, want zo
veel rommel zou je stellig nooit ge
zien hebben. Knikkers, een mecano-
doos, waarvan de stukken over de
hele vloer verspreid lagen, een lei, wel
zes dozen met puzzles en een zevende
zonder deksel die bovendien op zijn
familiekring gearriveerd. We hadden
van het station opgebeld om iedereen
in den Huize Van Holland kamerar
rest te geven. Zo kwamen we dus on
gezien het huis binnen en konden we
ons ongestoord uitdossen, terwijl de
hele familie niets vermoedend in de
kamer te wachten zat. Van slap kar
ton, beplakt met rood en goud papier,
hadden we voor Jan een halve mijter
gemaakt (alleen de voorkant), die op
een ronde papieren hoofdband was ge
zet. Daaraan waren een watten baard
en snor bevestigd, die op een lapje ka
toen was geplakt. Aan de ene kant van
een rol rood crêpe papier knipten we
een rondg at, dat de halsopening was
van Sints nogal impressionistische
„robe". En van opgerold goudpapier
maakten we een halve staf.
Voor Piet hadden we op dezelfde
wijze een halve zwarte baret (van
zwart kartonpapier) gewrocht, waar
aan een „masker" van bruine wollen
stof. Dat masker was een vlakke lap,
waarin de ooggaten en een wig voor de
neus waren uitgeknipt, terwijl we er
van rood vilt een lachende, mond op
hadden geplakt. Een cirkel van wit
crêpe papier diende als kraag, die
prachtig op bleef staan over de kraag
van mijn zwarte winterjas. Bij de krui
denier had ik tenslotte een jute zak
geleend, waarin we onze cadeautjes
onderbrachten, en een bosje katjes van
verleden jaar fungeerde als roe. Een
oud boek speelde de rol van „Het Boek
van Sinterklaas". Zo uitgedost hebben
we een grandioze entrée gemaakt, ter
wijl moeder spontaan een Zie Gjnds
Komt De Stoomboot op haar cello aan
hief. Ja, ja, Miek, grote kinderen kun
nen ook nog gek doen!
Enfin, Sint heeft alle leden van de
familie voor zich geroepen, het grote
boek op zijn schoot, en na de traditio
nele vermaning reikte Piet aan allen
een enveloppe uit. Die enveloppe be
vatte een soort testament, waarin de
een Sints mijter, de ander Sints staf,
een derde mijn hoofdtooien nog weer
een ander het boek van Sinterklaas
kreeg toegewezen. Want al die acces
soires bevatten een surprise. Tegen de
achterkant van de mijter was een vlak
cadeautje geplakt, in de pluim op mijn
muts zat een presentje en zelfs de staf
verborg een kleinigheid.Het Boek van
Sinterklaas was een oud boek, waar
van we de bladzijden op elkaar hadden
geplakt (behalve de eerste tien).waar
na we in het midden een gat hadden
uitgesneden voor een cadeautje. Daar
na werden enkele van de eerste blad
zijden over het gat geplakt. Zo'n boek
kan natuurlijk altijd als surprise die
nen, ook zondar Sinterklaasvertoning!
Miek, schrijf me eens of je nog wat
van onze vindingen kon gebruiken. Je
hebt er gedurende het weekeinde nog
net voldoende tijd voor.
Ik verzeker je dat ze het „doen"!
Veel liefs en een prettige Sinter
klaasavond toegewenst,
J. V.
Bij het Sinterklaasfeest zullen de bekende snoeperijen als borstplaat en specu
laas wel niet ontbreken. Toch kan ook op zo'n avond een hartige versnapering
bijzonder welkom zijn, daarom hieronder een gerechtje, makkelijk klaar te maken,
smakelijk en in een wip gereed.
ZONDAG Tomatensoep; gehakt, spruiten, aardappelen; gevulde be-
schuitbollen.
MAANDAG Kopje soep; gehakt, winterwortel in blokjes, aardappelen;
fruit. (Erwten weken).
ST. NICOLAASAVOND Verstopte worstjes.
DINSDAG Erwtensoep; fruit.
WOENSDAG Kop erwtensoep; varkenslap, andijvie, aardappelen.
DONDERDAG Varkenslap, bieten, aardappelen; havermoutpap met cacao.
VRIJDAG Brussels lof au gratin. aardappelpannekoek; wentelteefjes
met appelmoes.
ZATERDAG Zuurkoolstamppot met knakworstjes; fruit.
Recept: Verstopte worstjes.
Een blikje kleine knakworstjes
(klaar voor gebruik), zeer dunne
sneedjes witbrood, evenveel plak-
wiLuy 't>
».ESNUMMEI*
HET .BOEKVAN SINTERKLAAS
je nog op surprises zint, probeer zo'n
fles dan eens! Je zult er ongelofelijk
veel succes mee hebben!
Onze meest geslaagde surprise was
een verrassing in levende lijve. Jan en
ik zijn namelijk als Sint en Piet in de
peltje oude kranten - en het waren
niet eens Spaanse, zag Frits - een ge
broken bloempot, een gescheurde
lap
„Maar", stotterde Frits, „ik., ik.."
de tranen sprongen in zijn ogen ter
wijl hij van Piet naar Sint keek.
„Ik heb gehoord dat jij zoveel van
rommel houdt" verklaarde Sint. „In
jouw kamer is het toch ook altijd
rommelig? En toen dacht ik, dat ik je
maar het beste een zak rommel geven
kon".
Ach, wat vond Frits dat naar. Hij
schaamde zich ook een beetje. „Ik",
stamelde hij. „Sinterklaas, ik
„Toe maar", zei Sint Nicolaas en hij
knikte Fritsje vriendelijk toe, zodat
deze moed vatte en heel vlug, in een
adem. zei: „Ik zal nooit meer rommel
maken en ik zal altijd mijn kamer net
jes opruimen. Sinterklaas".
„Weet je dat heel zeker?" vroeg de
Sint die plotseling weer streng keek.
Maar Fritsje was nu niet meer bang
en zei zonder haperen: „Dat beloof ik.
Sinterklaas". En toen lachte de Sint
en hy zei raadselachtig: „Dan, ja
dan
Meteen liep Zwarte Piet de kamer
uit om een minuut later weer terug te
komen met een prachtige trein, en
rails, en een station!
Wat was Fritsje blij. Hij ging uit
dankbaarheid alle Sinterklaasliedjes
zingen die hij kende.
Maar weet je wat nu het leukste is?
Wel, Frits heeft woord gehouden. Van
die vijfde December af zorgde hij er
voor, dat zijn kamer altijd keurig was
opgeruimd nadat hij er had gespeeld.
M. F. B.
Het Voorlichtingsbureau van de Voe
dingsraad meldt:
Het eerste menu begint met een echt
winterse soep:
Bruine uiensoep; runderlappen, aard
appelen, winterwortel, jus, fruit.
U kunt bij de uiensoep eens dunne
sneetje van een stokbrood of van een
hard luxe broodje geven. Leg ze op z'n
Frans onder in de soepterrine of op
de borden vóór U de soep opschept.
Bruine uiensoep; 1. liter bouillon van
vlees, worst of bouillonblokjes, 200 g
uien, 50 g (3 eetlepels) boter of mar
garine, 50 g (5 eetlepels) bloem, zout,
peper, dunne sneetjes Frans stokbrood
of sneetjes van een hard luxebroodje.
De uien schoonmaken en in dunne
plakken snijden. De boter smelten en
hierin de uien goudbruin bakken. De
bloem toevoegen en het mengsel lang
zaam bruin laten worden onder voort
durend roeren. Bij scheutjes tegelijk,
al roerende, de bouillon toevoegen en
de soep 10 minuten zachtjes laten ko
ken. De soep op smaak afmaken met
zout en peper. De soep al of niet zeven.
Een warme schotel van griesmeel en
appelen besluit het volgende menu:
Omelet, aardappelen, savoyekool, jus
griesmeel met appelen.
Een oven is er niet by nodig, maar
hebt U er een of bezit U een wonder -
pan, zet daar deze schotel dan een
kwartiertje in.
Griesmeelschotel met appelen
liter melk, 45 g (4 eetlepels) gries
meel, 45 g (3 eetlepels) suiker, zout,
3 appelen, ongeveer 45 g (3 eetlepels)
suiker, 1 theelepel kaneel, boter of
margarine.
De melk met het zout aan de kook
brengen. Het griesmeel vermengen met
de helft van de suiker. Het griesmeel
met de suiker in de kokende melk
strooien onder goed roeren. De massa
10 minuten zachtjes laten koken. De
pap op smaak afmaken.
De appelen schillen, boren en in
schijven snijden. De rest van de suiker
vermengen met de kaneel. Onderin een
vuurvaste schotel een dikke laag ap
pelschijven leggen, bestrooid met hel
üriwtste gedeelte van het suiker- en
-kaneelmengsel. De appelschijven be
dekken met de griesmeelpap. De bo
venkant bestrooien met de rest van de
suiker en kaneel en er klontjes boter
of margarine op leggen.
De schotel 15 minuten verwarmen.
Een hartige rijstschotel is wel eens
een prettige afwisseling in het menu.
Ryst met vis en groenten -
custardvla.
Neem er liefst een droogkokende
rijstsoort voor. Het gerecht kan naar
believen scherper van smaak gemaakt
worden door toevoeging van kerrie,
sambal of fijngesneden knoflook. Pre
senteer er stukken augurk af ander
tafelzuur bij.
Ryst met vis en groenten
400 g (2y> kopje) ryst, 8 dl water,
ongeveer 350 g vis (b.v. schelvis, wij
ting), l kg gemengde soepgroenten of
2 fien en Vz kg prei en y4 kool en sel
derij- en/of peterseliegroen, ongeveer
75 g boter of margarine, zout, desge
wenst sambal of pikante saus.
Het water aan de kook brengen. De
rijst een paar maal goed wassen. De
ryst laten uitlekken en in het kokende
water strooien. Eenmaal roeren en de
ryst verder ongestoord gaar laten
worden in ongeveer 30 minuten. De
rijst even laten uitdampen in de open
pan.
Inmiddels de vis schoonmaken en
zachtjes gaar laten worden in zoveel
water met zout dat de vis net onder
staat. Kooktijd 5 k 10 minuten. De vis
uit het nat nemen, van de graat ont
doen en in stukjes verdelen. Deze la
ten uitlekken. De groenten schoonma
ken, klein snijden en wassen. De groen
ten met wat zout in ongeveer de helft
van de boter of margarine een kwar
tiertje zachtjes bakken. In de rest van
de boter of margarine de vis en de rijst
lichtgeel van kleur bakken onder ge
regeld omscheppen. De groenten toe
voegen en gelijkmatig door de rijst ver
delen. Het gerecht op smaak afmaken,
desgewenst met sambal of pikante
saus.
kop lag zodat al die kleine, gekleurde
puzzle-stukjes op de grond slingerden,
een tennisbal, een kleine jeep, een
tractor, en nog veel meer
Op zijn verjaardag had hij een
mooi boekenkastje gekregen en laatst
zei vader, terwijl hij wees naar de
boeken die ook op de grond lagen:
„Zou je die nu tenminste niet in je
mooie kast zetten?"
„Ja, vader", antwoordde Frits ge
dwee, en je kunt het geloven of niet:
Frits kon niet eens van de deur van
zijn kamer, waar hij met vader stond,
naar zijn boekenkast lopen zonder te
vallen - zoveel dingen lagen er over
de vloer uitgespreid En zo zat hy
daar wat beteuterd midden tussen zijn
dozen met puzzles. Vader lachte er
om en zei:,, 't Is je eigen schuld, jon
gen. Dit kan zo niet langer. Ga nu
meteen je kamer maar eens helemaal
opruimen".
Ja, en dan deed Frits dat ook wel,
hij ruimde vaak genoeg zijn kamer op,
heus, en dan was die weer heel netjes.
Maar dat duurde nooit langer dan
twee dagen, omdat Fritsje nooit iets
weer opborg nadat hij er mee gespeeld
had.
En nu liep het tegen Sinterklaas, en
Fritsje wou heel graag een spoortrein
hebben met veel rails zodat de trein
ver kon rijden, en met een station,
en met seinpalen en met een tunnel
en metnu ja, met nog veel meer.
Vader keek bedenkelijk toen hij het
hoorde en hij zei: „Dat weet ik niet,
jongen, je vraagt wel erg veel".
„Maar ik zal er heel zuinig op zijn
en ik wil zo heel erg graag een spoor
trein hebben. Karei van de bakker
heeft er ook een", zei Fritsje en hij
keek smekend naar vader, alsof die er
iets aan kon doen.
„Tja", zei vader. „Ik weet het niet.
Frits".
Frits wist het evenmin, hy hoopte
alleen maar. Elke avond zong hij Sin
terklaasliedjes en hy legde roggebrood
en stro bij de schoorsteen neer. Frits
was een heel braaf jongetje, die da
gen voor Sinterklaas. Zo werd het dan
eindelijk vijf Decmber. Fritsje kon
haast niet op zijn stoel zitten van
spanning, die avond en hij had al
minstens twintig keer „Zie ginds
komt de stoomboot" en „Zie de maan
schijnt door de bomen" gezongen,
toen de deur openging en Sint Nico
laas binnenkwam, gevolgd door Zwar
te Piet, die, dat zag Fritsje dadelijk,
een grote zak op zijn rug torste. Wat
zou daar wel inzitten? Sinterklaas
keek ernstig, haast streng, vond Frits.
„Wil jij nu nog wel eens een liedje
voor me zingen?" vroeg de Sint nadat
hij het kopje thee had leeggedronken
dat moeder hem gaf. Met bibberende
stem zong Fritsje: „Sinterklaas ka
poentje, gooi wat in m'n schoentje",
omdat dat het kortste liedje was dat
hij kende. Toen hy uitgezongen was,
gaf Pieter hem, na een wenk van Sin
terklaas, een marsepeinen kaasje dat
hy tot Fritsje's verbazing niet uit de
grote zak haalde maar doodgewoon uit
z'n broekzak. Zijn verbazing werd nog
groter toen Sint naar de grote zak
wees en sprak: „Dat is voor jou!"
Meteen zette Pieter de zak voor
Fritsje neer, en die bloosde van op
winding: zo'n grote zak, helemaal al
leen voor hem - daar kon best een
spoortrein in zitten
Met bevende vingers tastte hij in de
zak en haalde ereen leeg lucifers
doosje uit. Hij greep weer, en hield
een half-verrotte appel in zijn hand.
Toen keek hij wat beter in de zak en
zag, dat er allemaal oude dingen in
lagen: lege cigarettendoosjes. een oud
sigarenkistje, proppen papier, nog
veel meer half-rotte appels, een sta-
Hier zijn enkele leuke spelletjes, die
je gemakkelijk zelf kunt maken. Af
beelding A is een ringspel. Het verdient
wel aanbeveling dit spel niet binnens
huis te spelen, want we veronderstellen
dat Vader en Moeder het niet zo erg
leuk vinden, wanneer je de hiervoor
benodigde schroefjes en haakjes in het
eiken buffet zoudt draaien inplaats
van in een boomstam.
Je draait een oogschroef in een zij
tak, zoals de bovenste pijl aangeeft.
Aan dit oog bevestig je een touw,,
waaraan je aan het andere uiteinde
enige flinke ringen vastbindt. Nadat je
in de bast van de boom een haakje
hebt aangebracht, slinger je het touw
met de ringen zodanig in de richting
van de boom, dat de ringen aan de
haak blijven hangen. Daarvoor is het
noodzakelijk, dat het touw precies de
goede lengte heeft en dat de haak op
de juiste plaats zit.
Het spel bij de tekening B is een
werpspel met platen. De laatste maak
je van carton (uit deksels of dozen) en
je zet er verschillende cijfers op. Pro
beer nu de platen in een gewone
emmer te werpen, waarbij het totaal
der cijfers de beslisLlng brengt.
jes jonge kaas van gelijk formaat,
sticks, boter, (mosterd).
Beleg elk sneetje brood, zonder korst,
met een plakje kaas. smeer hier even
tueel iets mosterd op. Leg nu schuin
in het midden van de kaas een borrel
worstje en vouw de twee overblijvende
punten van het brood erover heen en
steek deze zonodig vast met een hou
ten stick. Bak nu de rolletjes in een
koekepan in boter zodat het brood
aan de buitenkant mooi goudbruin van
kleur wordt. Warm serveren.
Recept: Havermoutpap met cacao.
1 liter melk, 60 gr. havermout, 25
gram cacao. 25 gr. suiker, zout.
Van melk, havermout en zout een pap
koken. De cacao droog mengen met de
suiker, aanroeren met wat pap of melk
en nu door de pap roeren. De pap nog
even laten doorkoken.
Al enkele dagen was er in een deel
van Siberië geen behoorlijk telefoon
gesprek meer te voeren. Russische
technici hebben de „technische sto
ring" gevonden (natuurlijk) en uit
de weg geruimd. Wanneer u het ten
minste een technische storing wilt
noemen, want bij een onderzoek von
den zij in een telefoonpaal een beer,
die op de telefoondraad tokkelde als
een volledig gediplomeerde harpist.
Het zoemende geluid, dat hij op deze
manier voortbracht, scheen hem te
amuseren.
De burgemeester van Lithgow in Aus
tralië, speelde een hele dag lang voor
vuilnisman om de echte vuilnisman
nen eens te laten zien, hoe zij hun
werk moesten doen. De vuilnismen
sen hadden namelijk bezwaar tegen
een nieuwe vuilnisauto, die de ge
meente voor ongeveer 30.000 gulden
had gekocht en die volgens hen niet
deugde. Na een dag van zelf vuilnis
ophalen meende de burgemeester,
dat de nieuwe auto geheel voldoet.
In Odense woont een Zweed, die Dag
heet. Lezers van Scandinavische ro
mans zullen weten, dat dit een ge
wone naam is in die streken. Van
z'n aohternaam heet hij Nacht. De
bewoners van Odense noemen hem
meneer Etmaal.
Hoewel het op het ogenblik, dat wij
dit voor U neerschrijven, niet be
paald warm is, willen we toch nog
even een man gedenken, die door
de hitte gedwongen werd. weer laag
bij de grond te gaan leven. Dat valt
waarlijk niet mee, wanneer je 113
uren onafgebroken op een 13 meter
boven de grond gespannen koord
hebt gezeten. Willy (en van z'n
achternaam heet 'ie doodgewaan
Pichler) had nog wel langer willen
blijven zitten, als hij het maar had
volgehouden. Hij trotseerde regen
en onweer, maar de hitte was hem
toch wel wat al te bar, zodat hij
naar beneden kwam. „Als hij nog
tien minuten langer was blijven
zitten, zou hij bewusteloos van het
koord zijn gevallen", zei de dokter,
die Willy onderzocht.
Vier Amerikanen kregen met een zie
kenhuis te maken. Een heel groot
rattengezin was hier de schuldige.
De heer O. Smith had van zijn op
gespaarde duiten in een klein stadje
in Indiana een zeer oude rammel
kast van een auto gekocht. Het
beestje was natuurlijk wel een beetje
stoffig, maar het reed overigens nog
opperbest. Samen met een vriend
tufte Smith naar huis, toen plotse
ling een dikke rat langs zijn rug
naar boven klauterde. Een tweede
sprong op de schoot van zijn buur
man en een derde klom heel genoeg
lijk langs een van zijn broekspijpen
naar boven. Toen beide heren een
blik op de achterbank sloegen, zagen
zij dat de rest van de familie zich
opmaakte ook een kijkje bij de be
stuurder te komen nemen. Toen
Smith met beide handen naar een
van de griezels sloeg ging het na
tuurlijk mis met de wagen. In volle
vaart kwam hij in botsing met een
andere auto waarin de heer en me
vrouw Eli Yader zaten. Met zijn
vieren werden ze met lichte verwon
dingen naar een ziekenhuis ge
bracht Toen ze er aankwamen zat
nog een van de dikke ratten in
Smith's haar verward.
