Economen in Tweede Kamer toetsen
liet loon- en prijsbeleid
Wordt arbeiders hun deel in
de welvaart onthouden?
Werkgeversorganisaties over het
afbetalingssysteem
Engeland wil H-bom-proeven op
dit ogenblik niet opgeven
94ste Jaargang
Donderdag 1 December 1955
Derde Blad No. 28693
Vreemde tegenstellingen bij Ec. Zaken
(Van onze parlementaire redacteur)
Bij de behandeling van de begroting van Economische Zaken noemde gisteren
de heer Nederhorst (PvdA) het beleid van minister Zylstra niet sociaal omdat
hij lonen en prijzen onveranderd houdt, waardoor de staging van de welvaart
eenzijdig ten goede komt aan de ondernemers. Daartegenover stelde de heer
Hazenbosch (AR) dat het de socialisten zijn die de arbeiders in de weg staan
om hun aandeel in de toegenomen welvaart te krijgen omdat de PvdA alleen
algemene loonsverhoging wenst, die slechts beperkt kunnen zijn, omdat ook
het zwakste bedrijf de loonsverhoging moet kunnen betalen. Die algemene
loonsverhogingen blijven bovendien een voortdurende druk op de prijzen uit
oefenen. Vrijere loonvorming per bedrijfstak daarentegen, met een vergTOte mo
gelijkheid van winstdeling in de afzonderlijke ondernemingen zou het inkomen
van de arbeiders in het algemeen vergroten, zonder dat daarvan een prijsstij
ging het gevolg is.
Waarop de heer Nederhorst interrumpeerde: „Maar dan ontstaan er vergeten
gtoepen arbeiders, die geen loonsverhoging krijgen".
Onsociaal
Tegenover het beleid van minister
Zijlstra had de heer Nederhorst een po
litiek bepleit van langzame stijging van
lonen en prijzen en investeringen. Een
dergelijke politiek noemde de heer Ha
zenbosch van zijn kant onsociaal omdat
stijgende prijzen altijd ten nadele zijn
van de „vergeten groepen". Men kan
bovendien niet het sparen en de bezits
vorming aanmoedigen, waarover tegen
woordig zoveel wordt gesproken, als men
tegelykertyd langzame prijsstijging be
pleit, hetgeen neerkomt op waardever
mindering van het geld.
Ook de heer Roemers (PvdA) had
critiek op het beleid van minister Zijl
stra. Hij betoogde, dat als de minister
er niet in slaagt de prijzen omlaag te
krijgen, de arbeiders hun aandeel in de
Welvaart wordt onthouden. Sinds 1950
zijn de lonen in Nederland minder ge
stegen dan in de andere Europese lan
den (met uitzondering van België), ter
wijl daarentegen in ons land de arbeids
productiviteit meer is gestegen dan in
de andere Europese landen (met uitzon
dering van West-Duitsland)Daarom
vermaande de heer Roemers minister
Zijlstra niet zo bang te zijn dat onze
concurrentie op de wereldmarkt door
loonsverhogingen zou worden onder
mijnd. De dreiging van waardevermin
dering van het geld schuilt niet zozeer
in de eisen om loonsverhoging dan wel
in de grote winsten, waarvan investe
ringen op grote schaal het gevolg zijn,
hetgeen weer leidt tot tekort aan ar
beidskrachten, zwarte lonen, grotere
koopkracht en daardoor stijging van
prijzen.
Oppassen
„Pas op", waarschuwde de heer Ha
zenbosch. verkijk u niet op de topbe-
drijvigheid van thans. Achter die hoog
conjunctuur gaat schuil de zorg voor de
werkgelegenheid van onze steeds groeien
de bevolking in de toekomst. Daarom zijn
investeringen nodig voor de uitbreiding
van de fabrieken en het opzetten van
nieuwe ondernemingen. Daarvoor moe
ten we de hoogconjunctuur gebruiken en
daarom ook niet te vlug zijn met maat
regelen om de topbedryvigheid af te
remmen. Dat was ook de mening van de
heer Blaisse (KVP) die opmerkte dat in
het buitenland maatregelen zijn geno
men om de bestedingen af te remmen,
zodat van die kant minder gevaar voor
inflatie dreigt.
In tegenstelling tot de meeste andere
sprekers had de heer Hazenbosch waar
dering voor de prijspolitiek van minister
Zijlstra, die niet zonder succes gebleven
is. De prijzen zyn thans even hoog als
in October 1954 en dat betekent dat de
loonsverhoging van 1 October 1954 het
inkomen van de arbeiders heeft ver
groot, terwijl de vergeten groepen niet
zyn achteruitgegaan.
De prijzenpolitiek van minister Zylstra
wilde de heer Nederhorst wel onder
steunen, maar hij had er geen grote ver
wachtingen van. evenmin als de heer
Janssen (KVP) die echter met voldoe-
Resolutie K.A.B. loonpolitiek
ONVOLDOENDE DELING IN DE
WELVAART
Aan het slot van het gisteren te
Utrecht gehouden loonpolitiek congres
van de K.A.B., is een resolutie aange
nomen, waarin opnieuw wordt gezegd,
dat de loon- en salaristrekkenden bq
het huidige systeem van loonpolitiek
in het algemeen onvoldoende delen in
de welvaart Het Verbondscongres
meent, dat bij dit systeem noch de
eigen verantwoordelijkheid van de be-
drijfsgenoten, hun vakbonden en hun
centralen, noch de mogelijkheden van
bedrijfstakken en ondernemingen vol
doende tot hun recht kunnen komen."
In de resolutie spreekt het Verbonds
congres van de K.A.B. voorts als zijn
oordeel uit, dat thans niet langer mag
worden gewacht met het aanbrengen
van een zodanige karakterverandering
van de richtlijnen, dat op oirbare wijze
in de practijk geëffectueerd kan worden
„een zo grote mogelijkheid van differen
tiatie als met de coördinatiegedachte in
overeenstemming is te brgen". overeen
komstig de gedachten, ontwikkeld in het
rapport van de Stichting van de Arbeid
over de toekomstige loonpolitiek en het
hierop betrekking hebbende advies van
de S.E.R.
Het Verbondscongres meent, dat de
minister van Sociale Zaken en Volks
gezondheid hiertoe op zo kort moge
lijke termjjn een dienovereenkomstige
aanwijzing zou dienen te geven aan
het College van Rijksbemiddelaars.
Een eventuele koppeling van deze
karakterverandering van de richtlijnen
aan het resultaat van het thans bij de
S.E.R. aanhangige onderzoek naar de
„ruimte" acht het Congres in zijn reso
lutie met name ter bescherming van een
juiste uitvoering van de differentiatie
gedachte en om der tijdswille niet aan
vaardbaar. Tenslotte wordt in deze re
solutie een duidelijke principiële uit
spraak van de regering thans alleszins
wenselijk geacht ter bespoediging van de
verwerkelijking van de door de S.E.R.
gedane voorstellen met betrekking tot
de wijzigingen in de juridische vormge
ving van de loonpolitiek.
ning constateerde dat althans de prij
zen niet zyn gestegen.
Onder invloed van de inflatie in het
buitenland achtte de heer Van Leeuwen
(WD) enige prijsstijging onvermijdelijk
en hij waarschuwde dat met kunstmatig
laaggehouden prijzen wordt ingeteerd op
kapitaal.
Consument de dupe
Overigens vond hij het vreemd dat
in het gebouw van Economische Zaken
twee ministers zetelen, die beiden ach-
MINISTER ZIJLSTRA
ter de regeringstafel zaten, van wie de
minister voor P.B.O. afspraken in het
bedrijfsleven bevordert, terwijl de mi
nister van Economische Zaken er juist
tegen gekant is. In de strijd van mi
nister Zijlstra tegen de prijsverstarring
noemde de heer Nederhorst de consu
ment de zwakke stee, omdat hij niet vol
doende is georganiseerd. Daardoor moet
hij de prijzen betalen die worden ge
vraagd.
Ten gunste van de gemeenschappe
lijke Europese markt spraken de heren
Nederhorst en Blaisse. Voorts kwam de
verkorting van de arbeidstijd ter sprake,
waaromtrent de heren Hazenbosch en
Nederhorst het eens waren, dat de tijd
daarvoor in Nederland nog niet is aan
gebroken.
Vandaag komen nog enige sprekers
aan het woord over de middenstand,
waarna minister Zijlstra zijn kijk zal
geven op de economische toestand van
ons land.
Het Verbond van Nederlandse Werk
gevers, het Katholiek Verbond van
Werkgeversvakverenigingen, het Ver
bond van Protestants-Christelijke
Werkgevers in Nederland en de Raad
van Overleg voor de handel hebben
een nota samengesteld over het afbe
talingswezen. Zq hebben dit gedaan
naar aanleiding van een in 1954 ver
schenen „Rapport omtrent het afbe
talingswezen" van een Staatscommis
sie, ingesteld door de Staatssecretaris
van Economische Zaken.
In de „algemene beschouwingen" van
nota worden als voordelen van het af
betalingssysteem o.a. genoemd:
De stimulerende invloed van het stel
sel op productie en distributie van ge
bruiksgoederen, waardoor massa- en
serieproductie en lagere kostprijzen
mogelijk worden; het binnen het be
reik van de grote massa brengen van
in hoofdzaak duurzame consumptiegoe
deren; een meer gerichte en minder
versnipperde besteding van het bij stij
gende welvaart geleidelijk toenemende
deel van het inkomen, ten aanzien
waarvan bij het kopen een vrije keuze
mogelijk is,.het z.g. vrije-keuze-inkomen.
Tegenover deze voordelen staat in
hoofdzaak het nadeel, dat wel eens met
de term „overcreditering" wordt gekwa
lificeerd. Men tracht hierdoor tót uit
drukking te brengen, dat de verkoper 'n
in verhouding tot het bij de koper aan-
Eerste halfjaar 1955
23771 nieuwe woningen
De Woningvoorraad in Nederland is
in het eerste halfjaar 1955 vermeerderd
met 19.437 eenheden. Deze vermeerde
ring is het resultaat van de voltooiing
van 23.771 nieuwe woningen.
In de provincie Zuid-Holland (excl.
Den Haag en Rotterdam) kwamen 3241
woningen gereed, in Den Haag 1569 en
in Rotterdam 2279.
Nieuwe telefoongidsen?
(Speciale berichtgeving)
Het hoofdbestuur van P.T.T. zal de
indeling van de naamlijsten der inter-
locale telefoondiensten opnieuw in be
schouwing nemen. Het bestuur staat niet
afwijzend tegenover een indeling volgens
welke in deze naamlijsten ook Utrecht.
Rotterdam en Amsterdam zullen wor
den ondergebracht.
Hierdoor zal men geen afzonderlijke
gidsen meer behoeven aan te schaffen
voor de grote steden.
wezige vrije-keuze-inkomen te ruim
crediet verstrekt. Het is ongetwijfeld
juist, dat de verkoper in deze niet steeds
vrij uitgaat. Hierbij wordt echter nog
wel eens over het hoofd gezien, dat de
verantwoordelijkheid in eerste instantie
bij de koper zelf ligt. aldus de nota.
Een wettelijke regeling dient de in de
practjjk gesignaleerde excessen zoveel
mogelijk op te vangen, zonder aan de
economische en sociale goede zijden
van het stelsel afbrewk te doen, aldus
de nota.
In de tweede helft van de nota wor
den de voorstellen van de Staatscom
missie met betrekking tot de ter bestrij
ding van excessen noodzakelijk geachte
maatregelen besproken, o.a. de prijs
aanduiding, de registratie van afbeta
lingscontracten. de aan de Minister om
conjuncturele redenen van verkoop te
verlenen bevoegdheden, de kassastorting,
het uitsluiten van verkoop op afbetaling
van bepaalde goederen en de looncessie
in verband met afbetalingstransacties.
20 Millioen voor IJ-tunnel
Wat doet het Rijk?
(Speciale berichtgeving)
De gemeente Amsterdam weet nog al
tijd niet of het Rjjk zal bijdragen in
de bouw van een IJ-tunnel, en zo ja
tot welk bedrag. Dit werd medegedeeld
door het College van B. en W. bij de
behandeling van het aangevraagde
crediet (f. 20 millioen) voor liet voor
bereidende werk van de IJ-tunnel,
hetgeen door de Raad werd verstrekt.
De wethouder voor Publieke Werken,
mr G. van 't Hul, zeide dat nog niet. te
bevroeden is hoeveel de totale kosten
van de tunnelbouw zullen zyn (sommi
gen schatten deze op f. 150 millioen), en
verder dat nog niet bekend is, wat de
Rijksbijdrage zal zijn en of er een der
gelijke bijdrage zal komen. Destijds
heeft het Rijk zich op het standpunt ge.
steld dat eerst de Velser-tunnel moet
komen en dat vervolgens de tunnel bij
de Hembrug aan de beurt is. De IJ-tun-
nels, zo was daar indertijd de opvatting,
dienden tot het laatste te wachten. Ech.
ter heeft de gemeente Amsterdam laten
weten dat zij niet zo lang wenst te
wachten en desnoods de tunnel voor ei
gen rekening zal bouwen. De Ryksauto-
riteiten hebben daartoe hun toestem
ming gegeven, doch over een subsidie
hebben zy zich niet uitgelaten.
Uitreiking Gouden
Snellius-medaille
AAN PROF. ZERNIKE
In de Agnietenkapel te Amsterdam is j
gistermiddag aan prof. dr F. Zemike,
hoogleraar in de theoretische natuur-
kunde aan de Rijksuniversiteit te
Groningen, de gouden Snellius-me
daille van het Genootschap ter bevor
dering van natuur-, genees- en heel
kunde uitgereikt.
De plechtigheid geschiedde in de
gehoorzaal van deze kerk, omdat
zoals de algemeen voorzitter prof. dr J.
Kok vertelde het genootschap in 1790
in deze zelfde zaal was opgericht. De
medaille, die gistermiddag voor de eer
ste maal door het Genootschap is uit
gereikt, werd genoemd naar de beroem
de wis- en natuurkundige uit de gouden
eeuw: Snellius.
De medaille werd prof. Zernike toe
gekend voor zijn belangrijk werk op het
gebied van de theoretische en experi
mentele physica en dan in het bijzonder
voor de toepassing op de microscoop van
zijn phasecontrast, waarvoor hem in
1953 ook de Nobelprijs werd uitgereikt.
Prof. dr J. A. A. Ketelaar, voorzitter
van de afd. Natuurkunde van het Ge
nootschap, bood prof. Zernike de me
daille aan. Tevoren had hij diens
wetenschappelijke onderzoekingen en
met name de veelzydigheid van deze
hoogleraar in een rede genoemd. Prof.
Zernike zelf gaf een uur lang college
over „De grenzen der optische afbeel
ding".
Denk aan de remmen
Om redenen van persoonlijke en an
dermans veiligheid gepaard aan de ver
scherpte controle van de Verkeerspolitie
vestigt de KNAC er de aandacht op, dat
de toestand van remsystemen, ook Dij
de personenauto's, dikwijls te wensen
overlaat. Bij door de Technische Dienst
van de KNAC verrichte onderzoeken
worden nog steeds half doorgeschuurde
remslangen aangetroffen. Ook te ver
versleten remvoeringen worden vrij
dikwijls geconstateerd.
Voorts komt het voor, dat na een re
paratie of na het afstellen der remmen
het remsysteem niet volledig ontlucht
wordt, hetgeen een onvoldoende wer
king van het remsysteem ten gevolge
heeft, waardoor men op 't onverwacht
ste ogenblik voor de grootst mogelijke
moeilijkheden kan komen te staan.
Men kan bedoeld euvel waarnemen door
een verende werking van het rempedaal.
Tenslotte wordt door de Verkeerspolitie
regelmatig aandacht besteed aan de
handrem. De KNAC heeft de ervaring,
dat de remcapaciteit daarvan in vele
gevallen onvoldoende is en adviseert de
automobilisten ook hieraan extra aan
dacht te besteden.
(Ingez. Med.-Adv.)
OVfiR DE IUEINÉ GÊVoêöE^S DE5 LEVE.N3
Sint Nicolaas
en Spencer
Is er een verrukkelijker traditie dan het
Sinterklaasfeest?! Dat Sint Nicolaas om
streeks 400 n. Chr. bisschop van Myra in
Lycië was, tcist U natuurlijk teel. Maar
tveet V óókwie Zwarte Piet was Niemand
andersdan. de duivel zelfdie geketend
de goedgeefse Sint moest volgen om te
helpen de cadeautjes te dragen.
Zulke oude legenden zijn machtig interessantmaar
interessanter is toch nog wat IItv goede vrienden
op Sint Nicolaas in hun schoentjes zullen vinden.
Zorgt U dat er minstens één doosje Spencer bij is:
een genot dat een traditie werd.
„Schande!", riepen de Socialisten
(Van onze Londense correspondent)
Van de Socialistische banken in het Lagerhuis werd er gisteren „schande"
geroepen, toen de Britse premier Eden het pleidooi van de leider der Labour-
oppositie, Attlee, om de regeringen van de Sovjet-Unie en de Ver. Staten voor
te stellen verdere proefnemingen met H-bommen stop te zetten, van de hand
wees. De premier werd verweten, dat Engeland thans een enorme kans laat
voorbijgaan voor een initiatief tot een wapenstilstand op het gebied van de
bom-proeven. Eden zei weliswaar niet rond-uit „neen" tot Attlee, maar be
trachtte de grootste diplomatieke reserve tegenover de uitlating van de Mos-
kouse radio waarvan de draagwijdte, aldus Eden, verre van duidelijk is.
Eden verdedigde standpunt
van de regering
Op deze radio-verklaring zou een be
ter licht zijn geworpen, indien zy was
afgelegd vóór de jongste H-bomexplosie
m de Sovjet-Unie, waarover Kroesjtsjef
zich zo geestdriftig heeft uitgelaten, al
dus zei Eden. De Britse regering heeft
geen officieel voorstel van Moskou ont
vangen om een einde aan de H-bom-
proeven te maken. Eden merkte verder
op, dat Radio-Moskou heeft gewaagd
van explosies van kern-wapenen en ver
klaarde dat deze zowel H-bommen als
atoom-bommen omvatten. Engeland is
echter niet in de positie in het tegen
woordige stadium de A-wapens op te ge
ven. Wel is de Britse regering te allen
tijde bereid om stopzetting van H-bom-
proeven te bespreken. Maar bij zulke
discussies zou rekening dienen te wor
den gehouden met het aantal, door elk
land. genomen proeven, en de aard er
van. De Britse regering heeft reeds ver
scheidene malen voorstellen ingediend,
welke, als het Lagerhuis het wil, op
nieuw ter tafel kunnen worden gebracht.
De regering blijft van mening, dat
slechts een alles-omvattende ontwape-
Krijgshaftig gewapend met ver
vaarlijk snoektuig zwermden de
leden van het roemruchte henge
laarscollege „De club van honderd"
gisteren in kleine bootjes uit over
De Wijde Blik bij Kortenhoef om te
trachten een goede vangst te doen.
Ceel de Lange (links) is zelf vee
rast door zijn vangst, die door de
technisch adviseur van de club. Rein
Meidema. wordt binnengehaald.
ningsovereenkomst de enige werkelijke
oplossing biedt.
Eén keer per jaar
Attlee was van mening dat alles, wat
over Radio-Moskou komt, als officieel
dient te worden beschouwd, zodat vol
gens hem de uitgezonden verklaring
moet worden opgevat als een medede
ling, afkomstig van de regering in het
Kremlin. Gezien het grote gevaar, vol
gens de geleerden, die de H-bom-explo-
sies met zich mee brengen, is er reden
te over om op het Sovjet-Russische
voorstel in te gaan. Zeker dient te wor
den nagegaan wat de Russen met hun
radio-verklaring precies hebben bedoeld.
Eden sprak nog over een suggestie om
overeen te komen dat slechts één keer
per jaar elk land een H-bom-proef zou
nemen, maar hij vond. dat het, onmid
dellijk nadat de Russen de grootste ex
plosie hadden veroorzaakt waartoe zij
in staat waren, niet bepaald het ogen
blik was om het recht od te geven
„onze positie in discussie te brengen op
een internationale bijeenkomst, welke
wij gaama zullen bijwonen".
Toen Eden dit had gezegd klonken er
kreten van afkeuring aan Labour-zijde.
Het gevoelen overheerste dat indien de
Britse regering op de Russische sugges
tie was ingegaan, in het beste geval
overeenstemming zou zyn bereikt, ter
wijl als de Russen een Brits initiatief
zouden afwyzen. een ernstige slag aan
hun propaganda zou worden toege
bracht.
Sneltrein verwondt twee
arbeiders
De sneltrein die gistermiddag om 12.24
uur uit Sittard naar Maastricht was
vertrokken is op het traject tussen
Sittard en Geleen ingereden op twee
spoorweg-arbeiders, die gewond wer
den.
ZU zyn arbeiders van het N V. Spoor
weg Bouwibedryf; een arts uitLutterade
verleende ter plaatse eerste hulp, waar
na de beide slachtoffers naar een zie
kenhuis te Sittard zyn overgebracht.
Op het moment dat de trein naderde,
bevonden de beide mannen zich op de
spoorbaan. Inplaats van die te verlaten,
zyn ze in het spoor SittardMaastricht
gaan staan, waarschyniyk in de veron
derstelling, dat over het andere spoor
een trein uit Maastricht naderde. De uit
Sittard komende trein heeft ze toen
aangereden.
Zilveren jubileum
ir F. J. Philips
Ir F. J. Philips, vice-voorzitter van de
Raad van Bestuur der N V. Philips'
Gloeilampenfabrieken, herdenkt van
daag het feit, dat hy 25 jaar geleden
bij de N.V. in dienst trad.
De jubilaris houdt Zaterdag as. re
ceptie in de Philips Jubileumhal van
12.15 tot 14.00 uur.
Kerkelijk Leven
NED. HERV. KERK
Aangenomen naar Muiden C. v. d. Wal
te Polsbroek.
Bedankt voor Besoyen S. J. Schimmei jd
Hei- en Boelcop. Voor Wildervank (toee.)
A. J. Hollander te Delnum.
GEREF. KERKEN
Beroepen te Beetgum M. E. v. Heesen te
Oosthem. Te Slddeburen dr A. G. Luiks
te Diever.
Aangenomen naar Giessen Oud- en
Nleuwkerk L. Schuurman, cand. te Am
sterdam, die bedankte voor Vreeswyk ett
voor Oudega (W.).
GEREF. KERKEN (art. 31 K.O.)
Douma,
GEREF. GEMEENTEN
Beroepen te IJsselmonde Chr. v. Dam
te Barneveld.
EVANG. luth. KERK
Bedankt voor Amsterdam (vac. dr J. P.
v. Heest) W. F. Jense, legerpred. te Apel
doorn.
Voor Olympische ruiterwedstrijden
Fonds Veefokkerij subsidieert
aankoop van springpaarden
„Het verheugt mij buitengewoon te
kunnen mededelen, dat het Fonds Ne
derlandse Veefokkerij heeft besloten
een subsidie ter beschikking te stellen
voor de aankoop van buitenlandse
paarden, teneinde Nederlandse ruiters
in staat te stellen onze driekleur tij
dens de Olympische ruiterwedstrijden
in Stockholm volgend jaar op waar
dige wijze te verdedigen", aldus sprak
de heer J. H. W. Pasman, algemeen
voorzitter van de Stichting Neder
landse Hippische Sportbond tijdens de
gisteren in Esplanade te Utrecht ge
houden algemene vergadering.
„Het zal ons niet moeilyk vallen eni
ge ruiters te vinden, die ons land op
waardige wyze kunnen vertegenwoordi
gen", aldus de spreker in zyn openings
rede. „Doch oneindig veel moeilijker is
het probleem der paarden. Aangezien
wy, naar onze mening over slechts twee
of drie beslist goede springpaarden be
schikken, is het nodig tot aankoop van
prima buitenlands materiaal over te
gaan, wil Nederland met enige kans op
succes deelnemen in Stockholm. Tenein
de deze aankopen te kunnen financie
ren hebben wy ons voor dit doel gewend
tot het Fonds Nederlandse Veefokkery
met het verzoek een bedrag van f. 30.000
beschikbaar te stellen. Ik meen na
mens geheel paardensport minnend Ne
derland te spreken", aldus de voorzitter,
„wanneer :k het bestuur van het Fonds
voor het zeer royale gebaar onze op
rechte dank betuig, omdat ons thans de
mogelykheid wordt geboden een Neder
landse équipe naar Stockholm te zen
den".
De heer Pasman deelde voorts mede,
dat men er geen gras over zou laten
groeien en dat na afloop van de alge
mene vergadering, een commissie be
staande uit de heren C. C. Hasselman.
dr Roelvink, en de heer Pasman naar
Duitsland gaat om geschikte paarden
voor- Nederland uit te zoeken.
